ਉਹ ਚੁਪ ਰਹੀ।
‘ਜਾਣਦੀ ਏਂ ਉਸ ਨਾਰਾਇਣ ਨੂੰ?'
‘ਕੌਣ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ?' ਰੰਗਮਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਅਤੇ ਨਾਰਾਇਣ ਵਿਚ ਕੋਈ ਭੇਦ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਮਝਦੀ।
'ਏਧਰ ਆ ਜਾ ਫੇਰ।'
ਰੰਗਮਾ ਦੇ ਪੈਰ ਕੰਬਣ ਲਗੇ, 'ਕੀ ਸਚਮੁਚ ਦਰਸ਼ਨ ਹੋਣਗੇ? ਅਜ ਹੀ, ਹੁਣੇ ਹੀ, ਕਿੰਨੇ ਚੰਗੇ ਭਾਗਾਂ ਵਾਲੀ ਹਾਂ ਮੈਂ!' ਉਹ ਪਿਛੇ ਪਿਛੇ ਟੁਰ ਪਈ।
‘ਏਥੇ ਹੀ ਖੜੋ।'
ਉਹ ਆਦਮੀ ਅੰਦਰ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਰੰਗਮਾ ਬੂਹੇ ਕੋਲ ਖਲੋਤੀ ਰਹੀ। ਉਸ ਚਵ੍ਹੀਂ ਪਾਸੀਂ ਵੇਖਿਆ, ਹਨੇਰਾ, ਘਟਾ-ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਗੰਦਗੀ। ਇਹ ਇਸ ਤਰਾਂ ਕਿਉਂ ਹੈ? ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਰਹਿਣ ਦਾ ਘਰ? ਬੈਕੁੰਠ ਧਾਮ। ਨਹੀਂ ! ਨਹੀਂ ! ਉਹ ਏਥੇ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ। ਉਸ ਸੋਚਿਆ।
‘ਮੈਂ ਭੁਲ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਠੀਕ ਥਾਂ ਨਹੀਂ ਆਈ । ਪਰੰਤੂ ਜੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੀ ਆਉਣ ਤੇ ਪੁਛਣ ਕਿ ‘ਤੂੰ ਕੌਣ ਹੈਂ ? ਤਾਂ ਮੈਂ ਕੀ ਉੱਤਰ ਦਿਆਂਗੀ?
ਉਤਰ ਕੀ ? ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਵਿੱਤਰ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ ਡਿਗ ਕੇ ਤੇ ਆਪਣੇ ਹੰਝੂਆਂ ਨਾਲ ਚਰਨ ਧੋ ਕੇ ਆਖੇਗੀ:
‘ਪ੍ਰਭੁ ਜੀ, ਮੇਰਾ ਜਨਮ ਸਫ਼ਲ ਹੋ ਗਿਆ।' ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁਖ-ਕਮਲ ਵਲ ਵੇਖ ਕੇ ਫੇਰ ਆਖੇਗੀ:
‘ਦਾਸੀ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਦਾਸੀ ਦੇ..........।'
****
-੩੨-
