ਪੰਨਾ:ਕੋਇਲ ਕੂ.pdf/31

ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਤੋਂ
ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦੀ ਪਰੂਫ਼ਰੀਡਿੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ

ਚੰਬਾ, ਭਰਾ, ਡਿੰਗਾ, ਕਸੁਰ ਆਦਿ ਸ਼ੈਹਰਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਲਿਖਦੇ ਹਨ ਪਦਾਂ ਦੇ ਵਖਰੇ ਅਰਥ ਵੀ ਹੈਨ ਇਸ ਅਲੰਕਾਰ ਦਾ ਮਤਲਬ, ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਇਕ ਇਲਮੀ ਪ ਰ ਸ ਬੇਦ ਕਰ ਦੇਨ ਦਾ ਹੈ । ਕਿਧਰੇ ਮਿਸਾਲ, ਅਰਥਾਲੰਕਾਰ | ਕਿਧਰੇ ਤਿਸ ਬੀਹ, ਕਿਧਰੇ ਚੀਚੀ ਦਾ ਪਹਾੜ, ਕਿਧਰੇ ਅਸਮਾਨੋਂ ਸਟ ਹਿਠਾਰ । ਬਸ ਇਸ ਅਲੰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਾਨੂੰਗਤੀ ਨਾਲ ਵਰਤਨਾ, ਛੰਦਾ ਬੰਦੀ ਜਾਂ ਨਜ਼ਮ ਦੀ ਕਾਰੀਗਰੀ ਹੈ । ਇਸ ਅਲੰਕਾਰ ਦੇ ਵਡੇ ਵਡੇ ਭਾਗ ਅਗੇ ਦਸਦੇ ਹਾਂ । (ੳ) ਸਭ ਤੋਂ ਪੇਹਲੋਂ ਜੋ ਜੋ ਤ ਸ਼ ਬੰਹ ਤੇ ਇਸਤਆਰੇ ਪੁਰਾਨੇ ਕਵੀ ਵਰਤ ਆਏ ਹੈਨ ਉਨਾਂ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰਕੇ ਅਪਨੇ ਮਤਲਬ ਦੇ ਚੁਣਨੇ ਚਾਹੀਏ । ਫੇਰ ਹੋਰਨਾਂ ਬੋਲੀਆਂ ਤੋਂ ਸਹੈਤਾ ਲੋਨੀ ਚਾਹੀਏ । ਕਵੀ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਕ ਅਪਨੀ ਅਕਲ ਤੇ ਸੋਚ ਦੇ ਘੋੜੇ ਨੂੰ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਦੜਾ ਨਵੀਆਂ ਤਸ਼ਬੀਹਾਂ ਤੇ ਇਸਤਆਰ ਕੱਢਨੇ ਲੋੜੀਏ । ਜੋ ਕਵੀ ਪਰਾਨਿਆਂ ਕਵੀਆਂ ਦੇ ਖਿਆਲਾਂ ਤੇ ਸੋਚਾਂ ਦੀ ਚੋਰੀ ਕਰਕੇ ਅਪਨੀ ਕਵਿਤਾ ਸੰਵਾਰਦਾ ਹੈ । ਉਹ ਕਦੀ ਵਧਦਾ ਫੁਲਦਾ ਨਹੀਂ । ਪੁਰਾਨਿਆਂ ਦੀ ਮੇਹਨਤ ਸਾਨੂੰ ਰਾਹ ਵਖਾਵੇ ਤਾਂ ਚੰਗਾ ਹੈ, ਜੇ ਅਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਤੇ ਹੀ ਬੈਠ ਰਹੇ ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਭੁੱਕੀ ਬੰਦ ਹੋ ਜਾਏਗੀ, ਜਨੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦੇ ਈ ਛਨੇ ਸਨ | ਕਵੀ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਨਵੀਂ ਕਾਢ ਕੱਢੇ ਅਪਨੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਨਵਾਂ ਰੰਗ ਰੱਖੇ । ਏਸ ਕਰਕੇ ਪਰਾਨੇ ਤੇ ਘਸੇ ਹੋਏ ਇਸਤਰ ਤਸ਼ਬੀਅi ਛੱਡਨੀਆਂ ਲੋੜੀਏ ਨਹੀਂ ਤੇ ਕੰਨ ਸੁਨ ਸਨ ਕੇ ਥਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਅ ਰ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਰਸ ਮਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥ ..੨੯