________________
( ੧੦੩ ) . ਨਾਹੀ । ਤਬ ਰਾਜਾ ਬਿਆਕੁਲ ਹੋਇ ਗਇਆ। ਉਦਿਆਨੁ ਪਕੜਿਅਸੁ । ਪੈਰਾਂ ਤੇ ਉਬਾਹਣਾ ਸਿਰ ਤੇ ਨੰਗਾ ‘ਗੁਰੂ ਗੁਰੂ ਕਰਦਾ ਫਿਰੇ । ਤਬ ਬਾਰਹ ਮਹੀਨਿਆਂ ਪਿਛੈ ਆਇ ਦਰਸਨੁ ਦਿਤੋਸੁ । ਚਰਨੀ ਲਾਇਓਸੁ ਜਨਮ ਮਰਣੁ ਰਾਜੇ ਸਿਉਨਾਲਿ ਕਾ ਕਟਿਆ, ਸਿਖੁ ਹੋਆ। ਸੈਦੋ ਜਣੁ ਜਾਤਿ ਘਹੋ ਪਾਹੁਲ ਹੁਕਮੁ ਨਾਲਿ ਦਿਤੀ, ? ਸਾਰਾ ਸਿੰਘਲਾਦੀਪ ਸਿਖੁ ਹੋਆ। ਗੁਰੂ ਗੁਰੂ ਲਾ ਜਪਣਿਸਾਰਾ ਖੰਡੁ ਬਖਸਿਆ ਰਾਜੇ ਸਿਵਨਾਭ ਕੈ ਪਿਛੈ । ਬੋਲਹੁ ਵਾਹਿਗੁਰੂ* * ਸਿੰਘਲਾਦੀਪ ਕੀ ਸੰਗਤਿ ਕੀ ਰਹੁਰਾਸਿ ॥ ਜਬ ਰਾਤਿ ਪਵੈ ਤਾਂ ਸਭੈ ਇਕਠੇ ਆਇ ਬਹਿਨਿ ਧਰਮਸਾਲਾ। ਤਬ ਇਕੁ ਸਿਖੁ ਪਰਸਾਦੁ ਰਾਤੀ ਕਹਿ ਜਾਵੈ, ਭਲਕੇ ਇਕਠੇ ਜਾਇ ਖਾਵਨਿ । ਜਿਸ ਸਿਖ ਦੈ ਪਰਸਾਦੁ ਹੋਵੈ, ਤਿਸਕੇ ਇਕੀਸ ਮਣ ਲੂਣੁ ਰਸੋਈ ਪਵੇ । ਤਿਤੁ ਮਹਲਿ ਗੁਹਜੀ ਬਾਣੀ ਪਰਗਾਸ ਹੋਈ। ਸ੍ਰੀ ਸਤਿਗੁਰੂ ਪ੍ਰਸਾਦਿ । ਲਿਖਤੀ ਪ੍ਰਾਣ ਸੰਗਲੀ, ਸੁੰਨ ਮਹਲ ਕੀ ਕਥਾ, ਨਿਰੰਕਾਰੁ ਕਾ ਧਿਆਨ, ਗੁਹਜੀ ਬਾਣੀ ਬਾਬੇ ਕਾ ਬੋਲਣਾ, ਪਾਨ ਪਿੰਡ ਕਾ ਮਾਂਬੰਤ । ਤਦਹੀ ਬਾਬਾ ਪਉਣੁ ਅਹਾਰ ਕਰਦਾ ਥਾ। ਸਮੁੰਦ ਕੇ ਪਾਰਿ ਹੋਈ । ਸਿੰਘਲਾ ਦੀਪ ਰਾਜੇ ਸਿਉਨਾਭ ਕੀ ਧਰਤੀ ਹੋਈ । ਤਦਹੁ ਨਾਲਿ ਸੈਦੋ ਅਤੇ ਸੀਹੋ ਥੇ ਸਿਖ, ਤਬ ਪ੍ਰਾਣ ਸੰਗਲੀ ਹੋਈ। *ਹਾ: ਵਾ: ਨ: ਵਿਚ ਇਥੇ 'ਬੋਲਹੁ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਨਹੀਂ ਹੈ । ਕੱਚਾ ਮਨ ੧੬ ਸੇਰ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤੇ “ਮਨ” ਸ਼ੇਰ ਨੂੰ ਬੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ । ਇਥੋਂ ਅੱਗੇ ਅੰਤਕਾ ੩ ਵਾਲੀ ਬਾਣੀ ਹੈ ਜੋ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਪਾਣ ਸੰਗਲੀ ਹੈ ਇਸ ਬਾਣੀ ਵਿਚ“ਉਨਮਨ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਜੋ ਦਸ਼ਾ ਮਨ ਯਾ ਸੁਰਤ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਦੱਸੀ ਹੈ । ਉਨਮਨ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ “ਮਨ ਦਾ ਉੱਚਾ ਹੋ ਜਾਣਾ; ਸੁਰਤ ਦਾ ਯਾਚਿਤ ਬਿਤੀ ਦਾ ਆਸ ਅੰਦੇਸੇ ਹਰਖ ਸੋਗ ਤੋਂ ਉੱਚਾ ਉੱਠ ਕੇ ਇਕ ਅੰਤਰ ਆਤਮੇ ਉਚਣ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਤੀ ਤੇ ਸਮਤਾ ਵਿਚ ਰਹਿਣਾ । ਸਫ਼ਾ ੧੦੨ ਦੀ ਬਾਕੀ ਟੂਕ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਦੇfਸਖ ਪਾਖਯਾ’ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਯਾ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਵਿਚ ਇਬਾਹੀਮ ਤੋਂ ਪੁਤ੍ਰ ਦੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਲੈ ਕੇ ਤੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ਵਿਚ ਮੋਰਬੂਜ਼ ਦੇ ਪਤ ਦੀ ਬਲੀ ਦਾ ਪ੍ਰਸੰਗ ਹੈ । ਏਥੇ ਜੇ ਬਲੀ ਮੰਗਣ ਤੇ ਇਤਰਾਜ਼ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਪਤੂ ਜਿਵਾ ਦੇਣ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਤੇ ਜਿਵਾ ਦੇਣਾ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਫ ਕਰਦਾ ਹੈ । ਜੇ ਜਿਵਾ ਦੇਣ ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਬਲੀ ਮੰਗਣ ਤੇ ਵੀ ਸ਼ੱਕ ਕੀਤਾ ਲੋੜੀਏ, ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਵੇਂ ਜ਼ਿਕਰ ਇਕੋ ਥਾਂ ਇਕੋ ਕਲਮ ਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਸਾਖੀ ਲਿਖਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਅਪਣੇ ਹਨ, ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਦਾ ਜੋ ਸੁਭਾਵ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨਾਲ ਇੱਡਾ ਕਰੜਾ ਪਰਤਾਵਾ ਲੈਣਾ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦਾ। Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org