________________
२०२ ਪੰਚ ਖੰਡ ਬੱਦਲ ਘਟਾ ਬਧੀ ਖੜਾ ਹੈ ਤਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਬੁੱਢਾ ਬਾਂਦਰ ਬੋਲਿਆ ਹੇ ਮੂਰਖ! ਤੈਨੂੰ ਕੀ ਪਰੋਜਨ ਹੈ ਜਾਂਹ, ਚੁਪ ਕਰਕੇ ਬੈਠ ॥ ਕਿਉਂ ਜੋ ਇਸ ਪਰ ਕਿਹਾ ਹੈ : ਦੋਹਰਾ ॥ ਕਰਮ ਬੀਚ ਜਿਸ ਬਿਘਨ ਨੂੰ ਜੂਪ ਮਾਂਹਿ ਜਿਸ ਹਾਰ ॥ ਤਾਂ ਸੈ ਬਾਤ ਨ ਕੀਜੀਏ ਜੇ ਚਾਹੋ ਸੁਖ ਯਾਰ॥ ੪੩ ੩ || ਤਥਾ ॥ ਮੂਰਖ ਅਤੇ ਬੜਾਧ ਥਕਾ ਅਵਰ ਜੁ ਬਸਨੀ ਹੋਇ ॥ . ਇਨਸੰਗਭਾਖਨਕੀਏ ਤੇ ਨਿਸਚੇ ਦੁਖਹੀਜੋਇ ॥੪੩੪॥ ਇਸ · ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਆਖਿਆਂ ਬੀ ਓਹ ਨਾ ਹਟਿਆ ਅਰ ਬਾਂਦਰਾਂ ਨੂੰ ਬੋਲਿਆ ਹੈ ਮੂਰਖੋ ! ਬੇਫ਼ਾਇਦਾ ਖੇਚਲ ਕਿਉਂ ਕਰਦੇ ਹੋ ਤਦ ਇਕ ਬਾਂਦਰ ਨੇ ਕੋਧ ਵਿਖੇ ਆਕੇ ਉਸ ਪੰਛੀ ਨੂੰ ਪਕੜ ਕੇ ਸਿਲਾ ਤੇ ਪਟਕਯਾ ਅਰ ਓਹ ਪੰਛੀ ਮਰ ਗਿਆ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਹੈਦੋਹਰਾ ॥ ਨਹ ਮੁੰਡਨ ਪਾਖਾਨ ਕਾ ਨਿਵੈ ਨ ਸੁਕਾ ਕਾਠ ਬਿਨਾਂ ਅਧਿਕਾਰ ਬਚਨ ਜੋ ਸੂਚੀ ਮੁਖ ਕਾ ਠਾਠ॥੪੩੫॥ ਪੂਨਾ ਦੋਹਰਾ ॥ ਮੂਰਖ ਕੋ ਉਪਦੇਸ ਭੀ ਹੋਤ ਉਪ ਮੁਲli ਦੂਧ ਪਿਲਾਯਾ ਸਪਕੋ ਵਿਖਸਮ ਹੈ ਮਤ ਭੂ੪੩੬ ਤਬਾ ਦੋਹਰਾ11ਯੁਕਤ ਅਯੁਕਤ ਵਿਚਾਰ ਬਨ ਮਤ ਕਰ ਤੇ ਉਪਦੇਸ॥ ਮੂਰਖ ਬਾਨਰ ਚਟਕ ਗੁੜ੍ਹ ਹਨ ਕਰਦੀਆਕਲੇਸi॥੪੩੭ ਦਮਨਕ ਬੋਲਿਆ ਏਹ ਬਾਤ ਕਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ ਓਹ ਬੋਲਿਆ ਸਨ-. . ੧੮ ਕਥਾ ! ਕਿਸੇ ਬੰਨ ਬਿਖੈ ਇਕ ਜੰਡ ਦਾ ਬਿਛੁ ਸਾ ਉਸਦੀ ਕਿਸੇ ੬ਮੀ ਸ਼ਾਖਾ ਉਪਰ ਚਿੜਾ ਅਰ ਚਿੜੀ ਰਹਿੰਦੇ ਨੇ ਇਕ ਵੇਰੀ ਸਰਦੀ ਦੇ ਮੌਸਮ ਵਿਖੇ ਵਰਖਾ ਹੋਨ ਲਗੀ ਉਸ ਵੇਲੇ ਇਕ ਬਾਂਦਰ ਵਰਖਾ ਦੀ ਕਣੀਆਂ ਨਾਲ ਭਿਜਾ ਹੋਯਾ ਹਵਾ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਬਦਾ ਕੰਬਦਾ ਲਕੜੀ ਦੀ ਵੰਝਲੀ ਵਜਾਂਦਾ ਉਸ ਜੰਡ ਦੇ ਹੇਠ ਆ ਬੈਠਾ ਉਸਨੂੰ ਦੇਖਕੇ ਚਿੜੀ ਬੋਲੀ,ਹੇ ਭਦੂ ! ਦੋਹਰਾ ॥ ਹਸਤ ਪਾਦ ਯੁਤ ਅਹੈਂ ਤੂੰ ਅਰ ਪੁਨ ਪੁਰਖ ਸਰੀਰ ॥ . ਸੀਤਸਾਥਵਕੂਲ ਭਯਾ ਕਿਉਂ ਨ ਕਰੋਂਘਬੀਰ ॥੪੩੮ ਇਸ ਬਾਤ ਨੂੰ ਸੁਨ ਬਾਂਦਰ ਬੜੇ ਜ਼ੋਧ ਨਾਲ ਬੋਲਿਆ ? Original : Punjabi Sahit Academy Digitized by: Panjab Digital Library
