________________
१२९ ਪੰਚ ਭੰਚ : ਇਸ ਲਈ ਜਲ ਵਿਖੇ ਲੁਕ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂ ਜੋ ਕਿਹਾ ਹੈਦੋਹਰਾ ॥ ਜਾਕੇ ਬਲ ਕੁਲ ਕਰਮ ਕੋ ਨਾਹਿ ਲਖੇ ਬੁਧਿਮਾਨ । ਤਾਂਕੀ ਸੰਗਤ ਮਤ ਕਰੋ ਸੂਰ ਗੁਰ ਕਹੈ ਨਿਦਾਨ॥ ੬੪ ॥ ਜਦ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਮੰਥਕ ਨੇ ਕਿਹਾ ਤਦ ਕਊਆ ਬਿਛ ਤੋਂ ਉਤਰ ਕੇ ਉਸਦੇ ਗਲ ਮਿਲਿਆ॥ ਵਾਹਵਾ ਕਿਆ ਠੀਕ ਕਿਹਾ ਹੈ:ਦੋਹਰਾ ॥ ਕਾਯ ਪਖਾਰਨ ਹੇਤ ਜੋ ਸੁਧ ਸ੍ਰੋਤ ਕਿਹ ਕਾਮ । . ਚਿਰ ਕਰ ਭੂ ਮਿਲਾਪ ਜੋ ਮੋਲ ਰਹਿਤ ਸਖ ਧਾਮli੬੫ ਇਸ ਕਰ ਓਹ ਦੋਵੇਂ ਆਪਸ ਵਿਖੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਮਿਲਕੇ, ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਯੁਕਤ ਹੋਕੇ, ਬ੍ਰਿਛ ਦੇ ਹੇਠ ਬੈਠ ਕੇ, ਆਪੋ ਆਪਨੇ ਬਿਤਾਂਤ ਨੂੰ ਕਹਿਨ ਲਗੇ ॥ ਇਤਨੇ ਚਿਰ ਵਿਖੇ ਹਿਰਨਕ ਬੀ ਮੰਬਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਕੇ ਲਘੁਪਤਨਕ ਦੇ ਪਾਸ ਜਾ ਬੈਠਾ, ਉਸਨੂੰ ਦੇਖਕੇ ਮੰਥਕ ਨੇ ਕਉਏ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ ਇਹ ਦੁਹਾਂ ਕੌਨ ਹੈ, ਅਰ ਕਿਸ ਲਈ ਇਸ ਭੋਜਨ ਰੂਪ ਨੂੰ ਆਪਨੀ ਪਿੱਠ ਤੇ ਚਵਾਕੇ ਲੈ ਆਯਾ ਹੈ॥ ਇਸ ਵਿਖੇ ਕੋਈ ` ਥੋੜਾ ਜੇਹਾ ਕਾਰਨ ਨਹੀਂ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਇਸ ਬਾਤ ਨੂੰ ਸੁਨਕੇ ਲਘੁਪਤਨਕ ਬੋਲਿਆ ਇਹ ਇਹ ਹਿਰਨਕ ਨਾਮੀ ਚੂਹਾਂ। ਮੇਰਾ ਪਰਮ ਮਿਤ੍ਰ ਮਾਨੇ ਮੇਰਾ ਦੂਸਰਾ ਨ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਬਹੁਤ ਕੀ ਕਹਿਨਾ ਹੈ। ਦੋਹਰਾ ॥ ਉਡਗਨ ਯਥਾ ਅਕਾਸ਼ ਮੇਂ ਅਰ ਮੇਘਨ ਕੀ ਧਾਰ ॥ ਬਾਲੂ ਕੇ ਕਿਨਕੇ ਯਥਾ ਗਿਨਤੀ ਮਾਂਹਿ ਅਪਾਰ ॥ ੬੬॥ ਤੈਸੇ ਹੀ ਇਸ ਮੂਸ ਗੁਨ ਨਾਹਿ ਨ ਵਰਨੇ ਜਾਤ ॥ ਧਾਰ ਹਿਯੇ ਨਿਰਵੈਰ ਕੋ ਭਵ ਢਿਗ ਆਯੋ ਭਾਰ ॥ ੬ ॥ ਮੰਥਕ ਬੋਲਿਆਂ ਇਸ ਦੇ ਵੈਰਾਗ ਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਹੈ। ਕਊਆ ਬੋਲਿਆ ਮੈਂ ਤਾਂ ਇਸ ਕੋਲੋਂ ਪੁਛਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਨੇ ਕਿਹਾ ਜੋ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਹੈ ਉਥੇ ਹੀ ਚਲਕੇ ਆਖਾਂਗਾ ਸੋ ਫੇਰ ਮੇਂ ਭੀ ਨਾ ਪੁਛਿਆ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਫੇਰ ਹਿਰਨਯਕ ਨੂੰ ਬੋਲਿਆ ਹੁਣ ਤੁਸੀਂ ਆਪਨੇ ਵੈਰਾਗ ਦਾ ਕਾਰਨ ਆਖੋ ! ਚੂਹਾ ਬੋਲਆ ਸੁਨੋ੧ ਕਥਾ ॥ ਦੁਖਨ ਦੇਸ ਵਿਖੇ ਇਕ ਬੜਾ ਭਾਰੀ ਨਗਰ ਉਸ * ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਪਾਸ ਸ਼ਿਵਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਦਾ ਮੰਦਰ ਸਾ, ਉਥੇ ਭਾਰੂਡ Original : Punjabi Sahit Academy Digitized by: Panjab Digital Library
