________________
ਚੌਥਾ ਭੰਭ ੭ ਨਹੀਂ ਇਸ ਲਈ ਮੈਨੂੰ ਤਰਖਾਣ ਬਣ ਕੇ ਇੱਥੇ ਮਜੂਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਕੀ ਪਰੋਜਨ ਹੈ ਇਹ ਸੋਚਕੇ ਦੇਸ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲ ਗਿਆ । ਜਦ ਬਨ ਵਿਖੇ ਗਯਾ ਤਦ ਸੰਧਯਾ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬਨ ਦੀਆਂ ਝੜੀਆਂ ਦੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਸਾਥ ਤੋਂ ਵਿਛੜੀ ਹੋਈ ਸੂਤ ਦੀ ਪੀੜ ਨਾਲ ਪਈ ਹੋਈ ਇਕ ਊਠਣੀ ਦੇਖੀ ॥ ਬੱਚੇ ਸਮੇਤ ਉਸ ਊਠਨਾਂ ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਘਰ ਨੂੰ ਮੁੜ ਪਿਆ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿਖੇ ਆਕੇ ਉਸਨੂੰ ਬੰਨਕੇ ਕੁਹਾੜਾ ਲੈਕੇ ਪਹਾੜ ਉੱਤੇ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ | ਅਤੇ ਬੜੀਆਂ ਸੁੰਦਰ ਦਾਹਣੀਆਂ ਨੂੰ ਕੱਟ ਕੇ ਸਿਰ ਤੇ ਚੁੱਕ ਕੇ ਲੈ ਆਯਾ ਤੇ ਉਸ ਉਠਣੀ ਅੱਗੇ ਸੱਟ ਦਿੱਤੀਆਂ ॥ ਓਹ ਉਨਾਂ ਨੂੰ ਖਾ ਕੇ ਧੀਰੇ ੨ ਮੋਦੀ ਤਾਜੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਓਹ ਬੋਭਾ ਬੀ ਪਲਨ ਲੱਗਾ ਅਰ ਊਠਣੀ ਦੇ ਦੁਧ ਨਾਲ ਕੁਟੰਬ ਦਾ ਬੀ ਗੁਜਾਰਾ ਹੋਨ ਲੱਗਾ ॥ ਓਹ ਬੱਚਾ ਉਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰਾ ਸਾ ਇਸਲਈ ਉਸਦੇ ਗਲ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਘੰਟਾ ਬੰਨ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਮਨ ਵਿਖੇ ਸੋਚਣ ਲੱਗਾ ਜੋ ਹੋਰਨਾਂ ਕੰਮਾਂ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਇਹ ਕੰਖ ਚੰਗਾ ਹੈ,ਦੇਖੋ ਜੋ ਇੱਕ ਉਠਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੇਰਾ ਕੁਟੰਬ ਬੀ ਪਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਖ਼ਰਚ ਬੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ, ਤਦ ਆਪਣੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨੂੰ ਆਖਣ ਲੱਗਾ ਹੈ ਪਿਆਰੀ ਮੈ* ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਸਾਹੂਕਾਰ ਕੋਲੋਂ ਰੁਪਯਾ ਉਧਾਰਾ ਲੈਕੇ ਗੁਜਰਾਤ ਨੂੰ ਉਠ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ, ਇਤਨਾਂ ਚਿਰ ਤੂੰ ਇਸਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰੀ ॥ ਸੋ ਉਸਨੇ ਏਹੋ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਉਠਨੀ ਹੋਰ ਖਰੀਦ ਕੇ ਲੈ ਆਯਾ, ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਸਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਉਠ ਕੇ ਬੋਤੇ ਹੋ। ਗਏ ਤਦ ਉਸਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਇੱਕ ਨੌਕਰ ਰੱਖਿਆ, ਹਰ ਸਾਲ ਉਠਨੀਆਂ ਤਾਂ ਬਚੇ ਦੇਣ ਅਤੇ ਮੁਫ਼ਤ ਪਲਨ ਅਰ ਦੁਧ ਨਾਲ ਕੁਟੰਬ ਦੀ ਪਾਲਨਾ ਹੋਵੇ ਤੇ ਬਾਕੀ ਦੁਧ ਵੇਚਕੇ ਰੂਪੈਯੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋਨ ॥ | ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਸ ਤਰਖਾਣ ਦਾ ਸੁਖਾਲਾਂ ਗੁਜਾਰਾ ਹੋਣ ਲੱਗ ਓਹ ਸਾਰੇ ਉਠ ਚਰਨ ਲਈ ਬਨ ਵਿਖੇ ਚਲੇ ਜਾਨ ਅਰ ਬੜੇ ਸੁੰਦਰ ਪਤੁ ਖਾ ਕੇ ਜਲ ਪਾਨ ਕਰਕੇ ਸੰਧਯਾ ਵੇਲੇ ਧੀਰੇ ੨ ਆਪਣੇ ਮਕਾਨ ਪਰ ਆ ਜਾ। ਓਹ ਜੇਹੜਾ ਪਹਿਲਾ ਊਠ ਦਾ ਬੱਚਾ ਸੀ ਉਹ ਮਸਤਿਆ ਹੋਯਾਸ ਬਨਾਂ ਤੋਂ ਪਿੱਛੋਂ ਆਯਾ ਕਰੇ ॥ Original : Punjabi Sahit Academy Digitised by: Panjab Digital Library
