੨੭੪
ਪੰਚ ਤੰਤ੍ਰ
ਉਸ ਘੜੇ ਨੂੰ ਕਿਲੀ ਨਾਲ ਲਟਕਾ ਕੇ ਉਸਦੇ ਹੇਠ ਮੰਜਾ ਵਿਛਾ ਕੇ ਹਮੇਸ਼ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਇੱਕ ਦਿਨ ਲੰਮਾ ਪਿਆ ੨॥ ਸੋਚਨ ਲੱਗਾ ਇਹ ਘੜਾ ਸਤੂਆਂ ਨਾਲ ਭਰ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੋ ਜਦ ਮਹਿੰਗ ਹੋਵੇਗਾ ਤਦ ਇਨ੍ਹ ਦੇ ਵੇਚਿਆ ਸੌ ਰੁਪੈਯਾ ਮਿਲੇਗਾ ਉਨਾਂ, ਰੁਪੇਯਾਂ ਦੀਆਂ ਬਕਰੀਆਂ ਖਰੀਦਾਂਗਾ ਤਾਂ ਛੇਆਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਐਯੜ ਬਨ ਜਾਏਗਾ ਤਦ ਉਨ੍ਹਾਂਨੂੰਵੇਚਕੇ ਗਊਆਂ ਖਰੀਦਾਂ ਗਾ ਫੇਰ ਓਹ ਜਦ ਵਧਨਗੀਆਂ ਤਦ ਮਹੀਆਂ ਖਰੀਦਾਂਗਾ ਤੇ ਫੇਰ ਘੋੜੀਆਂ ਖਰੀਦ ਲਵਾਂਗਾ ਜਦ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਘੋੜੀਆਂਹੋਨਗੀਆਂ - ਉਨ੍ਹਾਂਨੂੰ ਵੇਚ ਕੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾ ਸੋਨਾ ਹੋਜਾਵੇਗਾ ਫੇਰ ਇੱਕ ਹਵੇਲੀ ਤੇ ਘੋੜਿਆਂ ਲਈ ਕੁਬੇਲਾ ਬਨਾਵਾਂ ਗਾ ਤਦ ਫੇਰ ਕੋਈ ਮਨ ਮੈਨੂੰ ਅਪਨੀ ਲੜਕੀ ਵਯਾਹ ਦੇਵੇਗਾ ਫੇਰ ਮੇਰੇ ਘਰ ਪੁੱਤ ਜੰਮੇਗਾ ਉਸ ਦਾ ਨਾਮ ਸੋਮ ਸ਼ਰਮਾਂ ਰੱਖਾਂਗਾ ਜਦ ਓਹ ਲੜਕਾ ਗੋਡਿਆਂ ਦੇ ਭਾਰ ਭੁਰਨ ਜੋਗਾ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਤਦ ਮੈਂ ਪੁਸਤਕ ਲੈ ਕੇ ਘੋੜਸਾਲਾ ਦੇ ਉਪਰ ਬੈਠ ਕੇ ਪੜਿਆ ਕਰਾਂਗਾ ਤੇ ਓਹ ਸੈਮਸ਼ਰਮਾ ਮੈਨੂੰ ਦੇਖ ਮੈਂ। ( ਕੇ ਆਪਨੀ ਮਾਤਾ ਦੀ ਗੋਦ ਵਿੱਚੋਂ ਉਤਰ ਕੇ ਘੋੜਿਆਂ ਦੀ ਪਿਛਾੜੀ . ਵੱਲੋਂ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਆਉਨ ਲੱਗੇਗਾ, ਤਾਂ ਮੈਂ ਬਾਹਮਨੀ ਨੂੰ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਆਖਾਂਗਾ ਹੈ ਬਾਹਮਨੀ ਬਾਲਕ ਦੇ ਰੱਖਿਆ ਕਰ ਪਰ ਓਹ ਘਰ ਦੇ ਕੰਮ ਕਾਜ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ ਹੋਈ ਮੇਰੀ ਬਾਤ ਨੂੰ ਨਾ ਸੁਨੇਗੀ ਤੇ ਮੈਂ ਕ੍ਰੋਧ ਨਾਲ ਉੱਠਕੇ ਉਸ ਨੂੰ ਲੱਤ ਮਾਰਾਂਗਾ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਸ ਧਯਾਨ ਵਿਖੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਬ੍ਰਾਹਮਨ ਨੇ ਅਜੇਹਾ ਪੈਰ ਮਾਰਿਆ ਜੋ ਓਹ ਘੜਾ ਟੁੱਟ ਕੇ ਸਾਰੇ ਸਤੂੰ ਉਸ ਦੇ ਉਪਰ ਢ ਪਏ ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਓਹ ਪਿੱਲਾ ਹੋਗਿਆ ਇੱਸੇ ਪਰ ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਹੈ:ਯਥਾ ਦੋਹਰਾ॥ ਹੋਨਹਾਰ ਕੇ ਕਾਜ ਹਿਤ ਅਤੇ ਚਿੰਤਾਤੁਰ ਜੌਨ। ਸੋਮਸ਼ਰਮ ਕੇ ਪਿਤਾ ਵਤ ਲੇਤ ਹੋਤ ਹੈ ਦੌਨ॥੭੨॥ ਇਸ ਬਾਤ ਨੂੰ ਸੁਨਕੇ ਸੋਨੇ ਵਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਇਹ ਬਾਤ ਠੀਕ ਹੋ ਤੇਰਾ ਇਸ ਵਿਖੇ ਕੁਝ ਦੋਸ਼ ਨਹੀਂ ਸਾਰੇ ਹੀ ਮਨੁਖ ਲੋਭ ਕਰਕੇ ਠੱਗੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਦੁਖ ਭੋਗਦੇ ਹਨ ਕਿਹਾ ਬੀ ਹੈ— ਦੋਹਰਾ॥ ਲੋਭ ਧਾਰ ਕਾਰਜ ਕਰਤ ਦੂਰ ਅੰਦੇਸੀ ਤੜਾਗ। ਚੰਦੁ ਨਿਪਤਿ ਕੀ ਭਾਂਤ ਵਹ ਠਗਿਯੋ ਜਾਤ ਵਡ ਭਾਗ੭੩
