________________
ਪਹਿਲਾਂ ਕੁੰਭ ਇਸ ਲਈ ਦੂਰ ਜਾਕੇ ਅੰਡੇ ਦੇਈਏ ਪਰ ਤੂੰ ਮੂਰਖਤਾ ਕਰਕੇ ਮੇਰੇ ਕਹੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ । ਇਸ ਪਰ ਠੀਕ ਕਿਹਾ ਹੈਦੋਹਰਾ ॥ ਜੋ ਹਿਤਕਾਰੀ ਮਿ ਕਾ ਕਰੇ ਨ ਬਚਨ ਪ੍ਰਮਾਨ ॥ ਕੁਰਮ ਜਿਮ ਗਿਰ ਕਾਠ ਤੇ ਮਰਤਾ ਸੋਈ ਅਜਾਨ॥੩੫੨॥ ਟਿਟਭ ਬੋਲਿਆ ਇਹ ਬਾਤ ਕੀਕੂ ਹੈ, ਓਹ ਬੋਲੀ ਸੁਨ:੧੩ ਕਥਾ | ਕਿਸੇ ਸਰੋਵਰ ਵਿਖੇ ਕੰਬੂਗੀਵ ਨਾਮੀ ਕਊ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ ਉਸਦੇ ਦੋ ਪਿਆਰੇ ਮਿਤ੍ਰ ਹੰਸ,ਇਕ ਦਾ ਨਾਮ ਸੰਕਟ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਦਾ ਨਾਮ ਵਿਕਟ ਬੜੇ ਪ੍ਰੇਮ ਵਾਲੇ ਸੇ ਜੋ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਉਸਦੇ ਪਾਸ ਆਕੇ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਸੰਗ ਕਰਕੇ ਸੰਧਯਾ ਵੇਲੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਨੂੰ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ ਨੇ ਇਕ ਸਮੇਂ ਵਰਖਾਂ ਦੇ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਓਹ ਤਲਾ ਧੀਰੇ ਧੀਰੇ ਸੁਕਨ ਲਗਾ ਤਦ ਓਹ ਹੰਸ ਉਸ ਤਲਾ ਨੂੰ ਸੁਕਦਿਆਂ ਵੇਖ ਬੋਲੇ ਹੇ ਮਿਤ) ਸਾਨੂੰ ਬੜੀ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਜੋ ਇਹ ਸਰੋਵਰ ਤਾਂ ਸੁਕ ਚਲਿਆ ਹੈ ਹੁਣ ਤੇਰਾ ਕੀ ਹਾਲ ਹੋਵੇਗਾ | ਕਛੂ ਬੋਲਿਆਂ ਇਹ ਬਾਤ ਤਾਂ ਠੀਕ ਹੈ ਜੋ ਸਾਡੇ ਜੀਉਣ ਦਾ ਕੋਈ ਹੀਲਾ ਨਹੀਂ ਪਰ ਤਦ ਬੀ ਕੋਈ ਉਪਾ ਸੌਚਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ॥ ਕਿਹਾ ਹੈਦੋਹਰਾ॥ ਦੈਵ ਲਖੋ ਪ੍ਰਤਿਕੂਲ ਜਬ ਭੈ ਭੀ ਕਰੋ ਉਪਾਇ ॥ ਫਟਾ ਦੇਖ ਜਲਯਾਨ ਕੋ ਯਾਤ੍ਰੀ ਤਰਤ ਸੁ ਧਾਇ ॥੩੫੩॥ ਹੋਰ ਵੀ ਕਿਹਾ ਹੈ ਨਿਜ ਬਾਂਧਵ ਅਰ ਮਿਤੁ ਹਿਤ ਕਰੇ ਯਤਨੇ ਬੁਧੀਮਾਨ। ਆਪ ਕੇ ਆਏ ਹੁਤੇ ਐਸੇ ਮਨੁ ਬਖਾਨੇ ॥ ੩੫੪ ॥ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਮਿੜ੍ਹੋ ! ਤੁਸੀਂ ਰੱਸੀ ਅਤੇ ਇਕੋ ਲਕੜ ਲੈ ਆਓ ਅਰ ਕੋਈ ਬੜੇ ਪਾਣੀ ਵਾਲਾ ਤਲਾ ਵੀ ਫੂਡੋ ਤਾਂ ਫੇਰ ਉਸ ਰੱਸੀ ਨੂੰ ਲੱਕੜ ਨਾਲ ਬੰਨੋ ਮੈਂ ਰੱਸੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੁਖ ਵਿਖੇ ਫੜ ਲਵਾਂਗਾ ਤੁਸਾਂ ਲਕੜੀ ਨੂੰ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਰੁਕ ਲੈਂਣਾਂ ਤੇ ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਸਰੋਵਰ ਤੇ ਲੈ ਚਲਣਾ | ਹੰਸ ਬੋਲੇ ਹੇ ਮਿਤ! ਆਸੀਂ ਇਸੇਤਰਾਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਪਰ ਤੂੰ ਚੁਪ ਕਰ ਰਹੀਂ ਜੇਕਰ ਤੂੰ ਬੋਲਿਆ ਤਾਂ ਤੇਰੇ ਮੁੱਖ ਵਿੱਚੋਂ ਰੱਸੀ ਛੁਟ ਜਾਏਗੀ ਅਰ ਤੂੰ ਡਿੱਗਕੇ ਮਰ ਜਾਏਂਗਾ | ਜਦ ਹੰਸ ਉਸਨੂੰ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੈ ਚਲੇ ਦੇ ਰਸਤੇ ਵਿਖੇ ਇਕ ਨਗਰ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕੱਛੂ ਨੂੰ ਦੇਖਕੇ ਕਿਹਾ ਦੇਖੋ ਵਈ ਪੰਛੀ ਚੱਕ}
1 ਨਾਲ Fਆ। . . #nut 4 i ' -- - - - - - -- 1 )ਵ ਨੇ is # : : Punjabi Sahit Academy Digitized by: Panjab Digital Library