ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦੀ ਪਰੂਫ਼ਰੀਡਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ
(੭੪)
ਬਿਰਛਾਂ ਦਾ ਵਰਣਨ ।।
ਖੱਜੀ॥
ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦਿਆਂ ਸੁੱਕਿਆਂ ਰੇਤਲਿਆਂ ਅਤੇ ਕਾਲ
ਥਾਵਾਂ ਵਿਖੇ ਏਹ ਰੁੱਖ ਬਹੁਤ ਮਿਲਦੇ ਹਨ । ਅਜੇਹੀਆਂ
ਵਿਖੇ ਛੇਤੀ ਵਧਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਬੀ ਫੱਲਦੇ ਹਨ।
ਜਿੱਥੇ ਹੋਰ ਬੂਟੇ ਔਖੇ ਰਹ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕੁਝ ਨਾ ਕੁਝ
ਸਿੱਲ ਦਾ ਹੋਣਾ ਜਰੂਰ ਹੈ । ਇਹ ਬਿਰਛ ਬਹੁਤਿਆਂ ਬਿਰਖਾਂ
ਕੋਲੋਂ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਵੱਖਰਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਸ ਦੀਆਂ ਟਾਹਣੀ-
ਆਂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ, ਧਰਤੀ ਵਿੱਚੋਂ ਸਿੱਧਾ ਨਿੱਕਲਦਾ ਹੈ। ਕ
ਖੱਜੀਆਂ ਤੀਹ ਚਾਲੀ ਗਜ ਉੱਚੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਲੰਮੇ ਅਤੇ ਪਤਲੇ ਜੇਹੇ ਥੰਮ ਦੇ ਉੱਪਰ ਅੱਠ ਨੌਂ ਫੀਟ ਲੰਮਿ
ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਗੁੱਛਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਛਤਰੀ ਵਾਕਰ ਚੁ
ਫੈਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਖੱਜੀ ਇੱਕ ਨਿੱਕਾ ਜਿਹਾ ਫਲ ਹੈ,
ਅਤਿ ਮਿੱਠਾ ਅਤੇ ਸੁਆਦ । ਇਹਦੇ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਨਿੱ
ਲੰਮੀ ਗਿਟਕ ਨਿੱਕਲਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਚੀਰਵੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,
ਕਣਕ, ਇਹੋ ਖਜੂਰ ਦਾ ਬੀਉ ਹੈ ॥