ਇਹ ਸਫ਼ਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹੈ
ਪਾਪ ਵਿਰੁੱਧ ਇਸ ਮਰਦ ਨੇ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਈ,
ਮੇਰੇ ਅਣਖੀ ਮਹਿਲ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰਖ ਵਖਾਈ।
ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮਾਨ ਦਾ ਇਸ ਏਕਾ ਚਾਹਿਆ,
ਉਡਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੌਸਲਾ ਇਸ ਪਕੜ ਬਹਾਇਆ।
ਸੋਹਣੀ ਲੋਕ-ਪਿਆਰ ਦੀ ਸੀ ਇਸ ਨੇ ਪੀਤੀ;
ਰੂਹ ਲਿਸ਼ਕਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਸੀ ਭਗਤੀ ਕੀਤੀ!
ਪੰਜਵੇਂ ਜਾਮੇ ਆਉਂਦਿਆਂ ਨੁਸਖੇ ਮੰਗਵਾ ਕੇ,
ਸਭੇ ਗਲਾਂ ਸੋਧ ਕੇ ਇਕ ਗਰੰਥ ਬਣਾ ਕੇ!
ਮੇਰੇ ਮੁਰਦੇ ਜਿਸਮ ਵਿਚ ਇਉਂ ਜੀਵਨ ਪਾਇਆ,
ਉੱਚੀ ਸੁੱਚੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਦੌਰ ਚਲਾਇਆ।
ਖੇਡੇ ਏਸੇ ਮਰਦ ਨੇ ਅੱਗ ਉਤੇ ਹੋਲੇ,
“ਹਰਗੋਬਿੰਦ" ਨੇ ਵਕਤ ਸਿਰ ਬਦਲਾਏ ਚੋਲੇ।
ਮੁੜ ਇਕ ਵਾਰੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨੇ ਰਾਗ ਸੁਣਾਇਆ,
ਮਗਰੋਂ "ਦਸਵੇਂ" ਮਰਦ ਨੇ ਖੰਡਾ ਖੜਕਾਇਆ।
ਹਿੰਦੂ ਮੁਸਲਮ ਵਿੱਚ ਨ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਵਾਈ,
ਇਸਨੇ ਜ਼ਾਲਮ ਰਾਜ ਦੀ ਜੜ੍ਹ ਪੁਟ ਵਖਾਈ!
ਆਨੰਦਪੁਰੀ ਬਣਾ ਲਈ ਇਸ ਕਾਂਸ਼ੀ ਮੇਰੀ,
ਅਨਪੜ੍ਹਤਾ ਦੀ ਢਹਿ ਗਈ ਉਸ ਥਾਂ ਤੇ ਢੇਰੀ!
ਕਲਮ ਅਤੇ ਕਿਰਪਾਨ ਦੀ ਸੀ ਕੀਮਤ ਪਾਂਦਾ,
ਦੋਵੇਂ ਮੇਰੇ ਵਾਸਤੇ ਸੀ ਖੂਬ ਚਲਾਂਦਾ।
ਲਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵਧ ਏਸ ਨੇ ਸੀ ਮੈਨੂੰ ਜਾਤਾ,
ਇਹਦੇ ਗਾਂਦੀ ਗੀਤ ਹੈ ਔਹ ਭਾਰਤ ਮਾਤਾ।
-੪-