ਸਰਦਾਰ ਸਿੰਘ ਕਾਂਗ੍ਰਸੀ ਖ਼ਿਆਲਾਂ ਨਾਲ ਸੰਮਤੀ ਰੱਖਦਾ ਸੀ- ਤੇ ਉਹ ਵਿਹਲੇ ਸਮੇਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦੀ ਕਾਂਗਰਸ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੰਟ ਬਹਾਦਰ ਅਲੀ ਪਾਸ ਜਾ ਕੇ ਖ਼ਿਆਲਾਂ ਦਾ ਵਟਾਂਦਰਾ ਕੀਤਾ ਕਰਦਾ ਸੀ । ਸਰਦਾਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਜਦ ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਾ ਅਹੁੜੀ, ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਜਾ ਖਟ-ਖਟਾਇਆ।
ਬਹਾਦਰ ਅਲੀ ਨੇ ਬਾਹਰ ਆ ਕੇ ਓਸ ਦੇ ਕੁਵੇਲੇ ਆਉਣ ਤੇ ਹੈਰਾਨੀ ਨਾਲ ਪੁੱਛਿਆ-"ਸਰਦਾਰ ਸਿੰਘ, ਸੁਖ ਤਾਂ ਹੈ ? ਜੋ ਇਤਨੀ ਠੰਡ ਵਿਚ ਤੇ ਏਨੀ ਰਾਤ ਗਿਆਂ ਆਇਆ ਏਂ ।"
ਸਰਦਾਰ ਸਿੰਘ-"ਕੀ ਤਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਪਤਨੀ ਮੇਰੇ ਘਰ ਦਾ ਸਾਰਾ ਸਾਮਾਨ ਲੈ ਗਈ ਏ ?"
ਬਹਾਦਰ ਅਲੀ-"ਮੈਂ ਅੱਜ ਰੋਜ਼ ਨਾਲੋਂ ਕੁਛ ਛੇਤੀ ਹੀ ਘਰ ਆ ਗਿਆ ਸਾਂ, ਏਸ ਲਈ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਸੁਣਿਆ।"
ਸਰਦਾਰ ਸਿੰਘ-"ਏਥੋਂ ਤੀਕ ਕਿ ਨਾ ਤਾਂ ਓਹਨੇ ਰਾਤ ਕੱਟਣ ਵਾਸਤੇ ਕੋਈ ਬਿਸਤਰਾ ਰਹਿਣ ਦਿੱਤਾ ਏ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਵਾਸਤੇ ਕੋਈ ਗਿਲਾਸ ਪਿੱਛੇ ਛੱਡਿਆ ਏ ।"
ਇਹ ਵਿਥਿਆ ਸੁਣ ਕੇ ਬਹਾਦਰ ਅਲੀ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚ ਅਥਰੂ ਭਰ ਆਏ ਤੇ ਉਹ ਆਖਣ ਲੱਗਾ-“ਗੁਲਾਮਾਂ ਵਾਸਤੇ ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਕਿਤੇ ਵੀ ਸੁਖ ਨਹੀਂ । ਏਸ ਪੱਛਮੀ ਸਭਿਅਤਾ ਨੇ ਇਤਨੀ ਬੇਹਯਾਈ ਸਿਖਾ ਦਿਤੀ ਹੈ ਕਿ ਬੇਟਾ ਬਾਪ ਦਾ, ਭਰਾ ਭਰਾ ਦਾ ਤੇ ਪਤਨੀ ਪਤੀ ਦਾ ਕੋਈ ਅਦਬ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਏਥੋਂ ਤੀਕ ਕਿ ਇਸ ਤਰੀਆਂ ਜਦੋਂ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿਚ ਚਲਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਸਿਰੋਂ ਕੱਪੜਾ ਵੀ ਲੱਥਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿਚ ਕਾਲਜ ਜਾਂ ਸਕੂਲ ਦਾ ਕੋਈ ਸਾਥੀ ਮਿਲ ਜਾਏ, ਤਾਂ ਪਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ਵੀ ਮਸਖਰੀ ਤੋਂ ਸੰਕੋਚ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ । ਜੇ ਕੋਈ ਪੁੱਛ
ਬੇ-ਵਫਾ
੭੧
