ਸ: ਲਹਿਣਾ ਸਿੰਘ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮਤ ਨੂੰ ਰੋਦਾ ਵਾਪਸ ਚਲਿਆ ਗਿਆ।
"ਹੁਣ ਜ਼ਰਾ ਕਿਲੇ ਵਿਚ ਚਲੋ, ਠੀਕ ਉਸ ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਜਿਥੇ ਸਵੇਰੇ ਅਸਾਂ ਮਹਾਰਾਜਾ ਖੜਕ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਦਮ ਤੋੜਦੇ ਵੇਖਿਆ ਸੀ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਨੌਨਿਹਾਲ ਸਿੰਘ ਰਸੀਆਂ ਨਾਲ ਬੱਝਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਉਸ ਦੇ ਪਾਸ ਜੰਮ ਦਾ ਰੂਪ ਧਾਰ ਕੇ ਧਿਆਨ ਸਿੰਘ ਖੜਾ ਏ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਮਹਾਰਾਜੇ ਨੂੰ ਮਾਮੂਲੀ ਜਿਹਾ ਜ਼ਖ਼ਮ ਏ ਤੇ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋਸ਼ ਵਿਚ ਏ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ - "ਧਿਆਨ ਸਿੰਘਾ! ਇਤਨਾ ਜ਼ੁਲਮ ਨਾ ਕਰ।"
"ਨਹੀਂ, ਪੁਤਰ!" ਵੇਖ ਰਾਜ ਦਾ ਸਵਾਦ, ਵੇਖ ਮੇਰੇ ਅਧਿਕਾਰ ਖੋਹਣ ਦਾ ਮਜ਼ਾ, ਧਿਆਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਇਕ ਵੱਡਾ ਸਾਰਾ ਪਥਰ ਮਹਾਰਾਜੇ ਦੇ ਸਿਰ ਵਿਚ ਮਾਰ ਕੇ ਕਿਹਾ। ਲਹੂ ਦਾ ਫੁਹਾਰਾ ਫੁਟ ਪਿਆ।
ਮਹਾਰਾਜਾ ਨੌਨਿਹਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਤੜਫਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ- "ਧਿਆਨ ਸਿੰਘਾ! ਮੈਨੂੰ ਰਾਜ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ, ਲਿਆ ਲਿਖ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ। ਭਾਵੇਂ ਤੂੰ ਤਖਤ ਤੇ ਬਹਿ ਜਾ ਭਾਵੇਂ ਹੀਰਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਬਿਠਾ ਦੇ ਪਰ ਮੇਰੀ ਜਾਨ ਬਖਸ਼ ਦੇ।"
"ਹੁੰ! ਬੱਚੂ ਸੱਦ ਸੰਧਾਵਾਲੀਆਂ ਤੇ ਮਜੀਠੀਆਂ ਨੂੰ ਤੇਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨ। ਰਾਜ, ਉਸ ਲਈ ਤੇਰੇ ਲਿਖਣ ਦੀ ਹੁਣ ਲੋੜ ਨਹੀਂ। ਹੀਰਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਤੇਰਾ ਪਿਉ ਭੀ ਤਖਤ ਤੇ ਬਹਿਲੋਂ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਸਕਦਾ।" ਧਿਆਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਜ਼ੋਰ ਜ਼ੋਰ ਦੀ ਪਥਰ ਮਾਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ।
ਕਮਰੇ ਵਿਚ ਖੂਨ ਦਾ ਦਰਯਾ ਬਹਿ ਤੁਰਿਆ ਤੇ
-੧੩੯-