ਭਜਨ ਕਹਿੰਦਾ, “ਨਹੀਂ ਪੁੱਤਰਾ, ਸੋਊਂਗਾ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਈ, ਮੈਂ ਕਹਿ ਕੇ ਆਇਆਂ। ਬਈ ਜੇ ਮੈਂ ਰਹਿਆ ਤਾਂ ਪਊਂ ਏਥੇ ਆ ਕੇ। ਮੇਰਾ ਮੰਜਾ ਬਿਸਤਰਾ ਡਾਹ ਕੇ ਰੱਖਿਓ।”
“ਐਥੇ ਕੀ ਮੰਜਾ-ਬਿਸਤਰਾ ਨ੍ਹੀਂ ਮਿਲਦਾ ਤੈਨੂੰ ਭਜਨ ਸਿਆਂ, ਜਦੋਂ ਰੋਟੀ ਸਾਡੀ ਖਾਲੀ, ਹੁਣ ਮੰਜਾ-ਬਿਸਤਰਾ ਕੀ ਕਹਿੰਦੈ ਤੈਨੂੰ?” ਮਿਹਰ ਸਿੰਘ ਹੱਸ ਰਿਹਾ ਸੀ।
“ਨਹੀਂ, ਇਹ ਗੱਲ ਨੀਂ ਮਿਹਰ ਸਿਆਂ। ਊਂ ਈਂ ਜਰਾ ਮਾਖਤਾ ਜ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦੈ, ਬਈ ਆਇਆ ਕਿਉਂ ਨੀਂ। ਹੁਣ ਜਾ ਕੇ ਦੁਰਗੇ ਨਾਲ ਦੋ ਗੱਲਾਂ ਕਰ ਲੂੰ, ਜੇ ਜਾਗਦਾ ਹੋਇਆ। ਨਹੀਂ ਤੜਕੇ ਸਹੀ। ਭਰਜਾਈ ਤੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਤਾਂ ਕਰ ‘ਲੀਆਂ ਸੀ ਗੱਲਾਂ ਮੈਂ।” ਉਹਨੇ ਤਰਕ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ।
ਬੀਹੀ ਵਿੱਚ ਬੈਟਰੀ ਲੈ ਕੇ ਬਿੱਕਰ ਅੱਗੇ-ਅੱਗੇ ਤੇ ਭਜਨ ਪਿੱਛੇ-ਪਿੱਛੇ ਹਿੱਕ ਕੱਢ ਕੇ ਇਉਂ ਤੁਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਸੱਚੀ ਕੋਈ ਪੀਰ-ਪੈਗ਼ੰਬਰ ਹੋਵੇ। ਜਿਵੇਂ ਉਹਨੇ ਸੱਚੀ ਬਿੱਕਰ ਨੂੰ ਕੋਈ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਵਰ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇ। ਬਿੱਕਰ ਕਰਕੇ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਉਹਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਸ਼ਾਗਿਰਦਾਂ ਉੱਤੇ ਅਥਾਹ ਮਾਣ ਸੀ। ਉਹ ਆਪ-ਮੁਹਾਰਾ ਬੋਲਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਬਿੱਕਰ ਨੂੰ ਨਿੱਕੀਆਂ-ਨਿੱਕੀਆਂ ਨਸੀਹਤਾਂ ਕਰਦਾ। ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਉਹਦੀ ਸਮੁੱਚੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਰਹਿਬਰ ਹੋਵੇ।
ਦੁਰਗਾ ਸਿੰਘ ਸੁੱਤਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਭਰਜਾਈ ਨੇ ਉੱਠ ਕੇ ਬਾਰ ਖੋਲ੍ਹਿਆ। ਮੁੰਡੇ ਤੇ ਬਹੂਆਂ ਆਪਣੇ ਥਾਈਂ ਸੁੱਤੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਭਜਨ ਦਾ ਮੰਜਾ ਬਿਸਤਰਾ ਵਰਾਂਢੇ ਉੱਤੇ ਸੀ। ਵਰਾਂਢੇ ਦੀ ਛੱਤ ਨੂੰ ਬਾਂਸ ਦੀ ਪੌੜੀ ਸੀ। ਏਥੇ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਦਾ ਮੰਜਾ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਠੰਡੀ ਹਵਾ ਚੱਲ ਰਹੀ ਸੀ। ਭਜਨ ਨੂੰ ਪੈਂਦੇ ਹੀ ਨੀਂਦ ਆ ਗਈ। ਪਾਣੀ ਦੀ ਗੜ੍ਹਵੀ ਤੇ ਵਾਟੀ ਭਰਜਾਈ ਨੇ ਉਹਨੂੰ ਪੌੜੀ ਚੜ੍ਹਨ ਲੱਗੇ ਨੂੰ ਹੀ ਫੜਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।
ਤੜਕੇ ਸਦੇਹਾਂ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਜਾਗ ਆ ਗਈ। ਬਠਿੰਡੇ ਜਾਣ ਦਾ ਫ਼ਿਕਰ ਵੀ ਸੀ। ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਮੁੜ ਕੇ ਆ ਕੇ ਉਹ ਨਲਕੇ ਦੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਨ੍ਹਾ ਲਿਆ। ਚਾਹ ਪੀਤੀ। ਐਨੇ ਨੂੰ ਦੁਰਗਾ ਸਿੰਘ ਉੱਤੋਂ ਉੱਠ ਕੇ ਉਹਦੇ ਕੋਲ ਬੈਠਕ ਵਿੱਚ ਆ ਬੈਠਾ। ਉਹ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੱਗ ਨਵੇਂ ਸਿਰੇ ਬੰਨ੍ਹ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਦੋਵੇਂ ਮੁੰਡੇ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਉੱਤੇ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਉਹ ਭਤੀਜਿਆਂ ਨਾਲ ਕੋਈ-ਕੋਈ ਗੱਲ ਵੀ ਕਰਦਾ। ਉਹਦੀ ਹਰ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਨਸੀਹਤ ਜਿਹੀ ਹੁੰਦੀ। ਮੁੰਡੇ ਮਸ਼ੀਨ ਖੜ੍ਹਾ ਕੇ ਹਾਂ-ਹੂੰ ਕਰਦੇ। ਉਹਦੀ ਗੱਲ ਦਾ ਹੁੰਗਾਰਾ ਭਰ ਕੇ ਉਹਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਰੱਖਦੇ। ਭਜਨ ਨੇ ਦੁਰਗਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪੈਰੀਂ ਹੱਥ ਲਾਏ ਤੇ ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਆਖੀ। ਉਹ ਬੈਠ ਗਿਆ ਤੇ ਭਜਨ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਹਾਲ-ਚਾਲ ਪੁੱਛਣ ਲੱਗਿਆ। ਏਧਰ-ਓਧਰ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਗੱਲਾਂ ਜਦੋਂ ਮੁੱਕ ਗਈਆਂ ਤਾਂ ਇੱਕ ਵਕਫ਼ਾ ਜਿਹਾ ਪਸਰਨ ਲੱਗਿਆ। ਦੁਰਗੇ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚੌੜੀਆਂ ਤੇ ਲਾਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਨ, ਗੱਲ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਾਸ ਫੁੱਲਣ ਲੱਗਿਆ। ਭਜਨ ਪੱਗ ਬੰਨ੍ਹ ਚੁੱਕਿਆ ਸੀ। ਚੁੱਪ ਨੂੰ ਤੋੜਨ ਲਈ ਉਹਨੇ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ, ਹੋਰ ਬਾਈ, ਕੰਮ ਧੰਦੇ ਦਾ ਕੀ ਹਾਲ ਐ? ਚੰਗਾ ਚੱਲੀ ਜਾਂਦੈ...
“ਤੇਰੀਆਂ ਮਿਹਰਬਾਨੀਆਂ ਨੇ ਭਾਈ, ਕੰਮ-ਕਾਰ ਦਾ ਕੀ ਅੰਤ ਐ। ਭਰਜਾਈ ਤੇਰੀ ਕਿੱਦਣ ਦੀ ਬਮਾਰ ਐ, ਰਸੌਲੀ ਐ ਢਿੱਡ 'ਚ। ਪੈਸਾ ਕੋਈ ਹੋਵੇ ਜੇਬ ’ਚ, ਤਾਈਂ
140
ਰਾਮ ਸਰੂਪ ਅਣਖੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ
