ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੀ ਕੋਈ ਕਰਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ?
ਉਸ ਨੇ ਕਿਤੋਂ ਸੁਣ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਪੰਜ ਜਮਾਤਾਂ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਹਟੀ ਹੋਈ ਹਾਂ। ਸਾਡੇ ਗੁਆਂਢ ਵਿੱਚ ਛੇਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੀ ਇੱਕ ਕੁੜੀ ਦੇ ਹੱਥ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਚਿੱਠੀਆਂ ਭੇਜਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਮੈਂ ਕਦੇ ਵੀ ਚਿੱਠੀ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਸੀ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਉਹ ਫਿਰ ਚਿੱਠੀ ਲਿਖ ਕੇ ਭੇਜ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀ ਲਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਇਹ ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਨਹੀਂ। ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਕੋਈ ਟੋਟਾ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਬੋਲ ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਨਹੀਂ।
ਉਹ ਕਿੰਨੀ ਦੇਹ ਤੋੜਦਾ ਹੁੰਦਾ। ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਦੁਖੀ ਕਰਦੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਸ ਦੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਗੱਲ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਗੌਲ਼ਦੀ। ਉਦੋਂ ਮੈਨੂੰ ਉਸ ਉੱਤੇ ਹਾਸੀ ਆਉਦੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਉਹ ਦਿਨ ਯਾਦ ਕਰਕੇ ਉਸ ਉੱਤੇ ਤਰਸ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਹਾਸੀ ਮਜ਼ਾਕ ਵਿਚ ਹੀ ਐਵੇਂ ਉਸਨੂੰ ਛੇੜਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਤਾਂ ਕੋਈ ਝੱਲ ਹੀ ਸਹੇੜ ਲਿਆ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਛੇੜਿਆ ਕਾਹਨੂੰ ਸੀ, ਉਹ ਉਸ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਉਬਾਲ ਜਿਹਾ ਉੱਠਿਆ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਚੰਦਰੇ ਨੇ ਕਾਹਨੂੰ ਐਵੇਂ ਦੇਹ ਨੂੰ ਰੋਗ ਲਾ ਲਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਸੋਚਦੀ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਮੇਰਾ ਹੀ ਗੁਨਾਹ ਸੀ, ਜਿਹੜਾ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਐਨਾ ਤੜਫ਼ਾਇਆ ਸੀ। ਅੱਜ ਉਹ ਗੁਨਾਹ ਉਸ ਕੋਲੋਂ ਬਖਸ਼ਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹਾਂ, ਪਰ ਗੱਲ ਕਿਵੇਂ ਕਰਾਂ?
ਮਾਮਾ ਅਜੇ ਬਾਹਰੋਂ ਨਹੀਂ ਆਇਆ। ਲਾਲੀ ਚੁਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਹੀ ਬੈਠਾ ਹੈ ਤੇ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ਿਸਟਰ ਸੁਣ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਮਾਮੀ ਨੇ ਕਾੜ੍ਹਨੀਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੁੱਧ ਵਧਾਇਆ ਹੈ। ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸਾਰੇ ਗਲਾਸ ਵਿੱਚ ਦੁੱਧ ਪਾਇਆ ਹੈ ਤੇ ਫਿਰ ਗੇਰੂਏ ਦੁੱਧ ਵਿੱਚ ਖੰਡ ਦੀ ਲੱਪ ਪਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਕੜਛੀ ਦੀ ਡੰਡੀ ਨਾਲ ਖੰਡ ਘੋਲ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਹ ਗਲਾਸ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਫੜਾ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਕਿਹਾ ਹੈ - "ਜਾਹ, ਉੱਤੇ ਜਾਹ, ਸਰਪੰਚ ਨੂੰ ਫੜਾ ਆ।" ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਮਾਮੀ ਨੇ ਆਪਣਾ ਥੱਲੜਾ ਬੁੱਲ੍ਹ ਦੰਦਾਂ ਵਿੱਚ ਟੁੱਕ ਲਿਆ ਹੈ। ਮੇਰੇ ਵੱਲ ਓਪਰੀ ਨਿਗਾਅ ਨਾਲ ਝਾਕੀ ਹੈ।
ਥਿੜਕਦੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਨਾਲ ਪੌੜੀਆਂ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਮੈਂ ਚੁਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੀ ਹਾਂ। ਉਸ ਕੋਲ ਪਏ ਮੇਜ਼ ਉੱਤੇ ਗਲਾਸ ਧਰ ਦਿੰਦੀ ਹਾਂ। ਮੂੰਹੋਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਬੋਲਦੀ। ਉਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬੋਲਦਾ। ਚੁੱਪ ਕਰ ਕੇ ਛੱਤ ਵੱਲ ਝਾਕਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਟ੍ਰਾਂਜ਼ਿਸਟਰ ਦਾ ਸਵਿੱਚ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹਾਂ। ਕਹਿੰਦੀ ਹਾਂ- "ਦੁੱਧ ਪੀ ਲੈ ਵੀਰਾ।" ਉਸ ਨੇ ਨੀਵੀਂ ਪਾ ਕੇ ਗਲਾਸ ਨੂੰ ਹੱਥ ਪਾ ਲਿਆ ਹੈ ਤੇ ਇੱਕ ਖੂੰਜੇ ਵੱਲ ਮੂੰਹ ਕਰ ਕੇ ਘੁੱਟਾਂ ਭਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ ਹੈ। ਮੈਂ ਥੱਲੇ ਆ ਗਈ ਹਾਂ। ਟ੍ਰਾਂਜ਼ਿਸਟਰ ਦਾ ਗਾਣਾ ਫਿਰ ਉੱਚਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
ਮਾਮਾ ਬਾਹਰੋਂ ਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਕਾਫ਼ੀ ਚਿਰ ਕੋਈ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਮੂੰਹ-ਹਨੇਰਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਚੁਬਾਰੇ ਤੋਂ ਥੱਲੇ ਉੱਤਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਫਿਰ ਘਰ ਨੂੰ ਜਾਣ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਮਾਮੇ ਦੀਆਂ ਲੱਤਾਂ ਨਾਲ ਮੇਰਾ ਵੱਡਾ ਮੁੰਡਾ ਚਿੰਬੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ 'ਪੰਜੀ' ਲੈਣ ਲਈ ਰਿਹਾੜ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਮਾਮਾ ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ "ਬੀਬੋ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਕੈ।" ਉਸ ਨੇ ਪੰਜ ਰੁਪਏ ਜੇਬ ਵਿੱਚੋਂ ਕੱਢੇ ਹਨ ਤੇ ਮੁੰਡੇ ਦੀ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਮੱਲੋ-ਮੱਲੀ ਪਾ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਮਾਮਾ ਨਾਂਹ-ਨਾਂਹ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਉਸ ਦੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਸੁਣਦਾ ਤੇ ਨੀਵੀਂ ਪਾ ਕੇ ਬਾਰ ਟੱਪ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।◆
90
ਰਾਮ ਸਰੂਪ ਅਣਖੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ
