ਸ਼ਿਕਨ
ਸਵੇਰੇ ਪਹਿਲੀ ਬੱਸ ਹੀ ਲੁਧਿਆਣੇ ਗਿਆ ਸਾਂ। ਕੰਮ ਤਾਂ ਇੱਕ ਘੰਟੇ ਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਜਾਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ। ਵਾਪਸ ਵੀ ਮੁੜਨਾ ਸੀ। ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਦਿਨ ਸਨ। ਜੇਠ-ਹਾੜ੍ਹ ਦਾ ਮਹੀਨਾ। ਛੇਤੀ-ਛੇਤੀ ਮੈਂ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਮੁਕਾਇਆ ਤੇ ਬੱਸ ਸਟੈਂਡ ਉੱਤੇ ਆ ਗਿਆ। ਚਾਹੁੰਦਾ ਸਾਂ, ਦੁਪਹਿਰ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ-ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਪਸ ਬਰਨਾਲੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵਾਂ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਫੇਰ ਦੁਪਹਿਰ ਦੀ ਭੱਠੀ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲੀ ਗਰਮ ਹਵਾ ਪਿੰਡਾ ਸਾੜ ਕੇ ਰੱਖ ਦੇਵੇਗੀ।
ਬੱਸ ਆਪਣੇ ਅੱਡੇ ਉੱਤੇ ਲੱਗੀ ਖੜ੍ਹੀ ਸੀ। ਪੁੱਛਿਆ, ਧੁਰ ਬਰਨਾਲੇ ਤੱਕ ਜਾਣੀ ਹੈ। ਬੱਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਵਾਰੀ ਬੈਠੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਕੋਈ ਕੁੜੀ ਸੀ। ਕਾਉਂਟਰ ਉੱਤੇ ਕੰਡਕਟਰ ਵਿਹਲਾ ਖੜ੍ਹਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਉਹਦੇ ਕੋਲੋਂ ਬੱਸ ਤੁਰਨ ਦਾ ਵਕਤ ਪੁੱਛਿਆ। ਦਸ ਮਿੰਟ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਟਿਕਟ ਲੈ ਕੇ ਮੈਂ ਯੂਰੀਨਲ ਚਲਿਆ ਗਿਆ। ਅੰਦਰ ਗਿਆ ਤਾਂ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਨੂੰ ਜੀਅ ਨਾ ਕਰੇ। ਬਦਬੂ ਹੀ ਬਦਬੂ। ਫਰਸ਼ ਉੱਤੇ ਚਿੱਕੜ। ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਭੀੜ। ਕਿਵੇਂ ਵੀ ਮੈਂ ਸਾਹ ਰੋਕ ਕੇ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕੀਤਾ ਤੇ ਛੇਤੀ ਤੋਂ ਛੇਤੀ ਵਾਸ਼ਬੇਸਿਨ ਉੱਤੇ ਹੱਥ ਧੋਣ ਲੱਗਿਆ। ਸਾਹਮਣੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਨਿਗਾਹ ਪੈ ਗਈ। ਚੇਹਰੇ ਉੱਤੇ ਹੱਥ ਫੇਰਿਆ। ਦਾਹੜੀ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਚਿੱਟਾ ਵਾਲ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਜਵਾਨ ਲੱਗਦਾ ਸਾਂ। ਗੱਲ੍ਹਾਂ ਦੇ ਉਤਲੇ ਭਾਗ ਉੱਤੇ ਅੱਖਾਂ ਥੱਲੇ ਜੋ ਸ਼ਿਕਨ ਪੈ ਰਹੇ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਂਗਲਾਂ ਦੇ ਪੋਟਿਆਂ ਨਾਲ ਨੱਪ ਕੇ ਸਾਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਚੇਹਰੇ ਉੱਤੇ ਮੁਸਕਰਾਹਟ ਦੇ ਫੁੱਲ ਖਿੜ ਉਠੇ। ਚੁਤਾਲੀ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਮੈਂ ਕਿੰਨਾ ਜਵਾਨ ਲੱਗਦਾ ਸਾਂ। ਕਿੰਨਾ ਕਮਾਲ ਹੈ ਖਿਜ਼ਾਬ ਦਾ ਵੀ, ਬੁੱਢੇ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਛੱਬੀ ਸਾਲ ਦਾ ਬਣਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕੀ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਦਾਹੜੀ ਵਿੱਚ ਕਾਲ਼ਾ ਵਾਲ਼ ਤਾਂ ਕੋਈ-ਕੋਈ ਹੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਮਾਲ ਤਾਂ ਹੈ ਹੀ ਖਿਜ਼ਾਬ ਦਾ। ਮੇਰੇ ਵਾਲਾ ਖਿਜ਼ਾਬ ਹੈ ਵੀ ਕਿੰਨਾ ਨੈਚੁਰਲ। ਦੇਖਣ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ ਕਿ ਦਾਹੜੀ ਉੱਤੇ ਕੁਝ ਲਾਇਆ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਪਿੱਛੇ ਜਿਹੇ ਅਖ਼ਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ ਕਿ ਖਿਜ਼ਾਬ ਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਛੇਤੀ ਅੰਨ੍ਹੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਤਾਂ ਦਿਲ ਦਹਿਲ ਉੱਠਿਆ। ਬਨਾਵਟੀ ਜਵਾਨੀ ਦਾ ਕੀ ਐ, ਅੰਨ੍ਹੇ ਹੋ ਗਏ ਤਾਂ ਕੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਵਜਦੇ ਫਿਰਾਂਗੇ।ਇੱਕ ਹਫ਼ਤਾ ਖਿਜ਼ਾਬ ਨਹੀਂ ਲਾਇਆ। ਅਗਲੇ ਹਫ਼ਤੇ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਮੂੰਹ ਚਿੜਾਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਜੀਅ ਜਿਹਾ ਹੀ ਨਾ ਲੱਗਿਆ ਕਰੇ। ਫੇਰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਖਿਜ਼ਾਬ। |
ਬੱਸ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਬਾਰੀ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਕੁੜੀ ਦੇ ਕੋਲ ਦੀ ਲੰਘਦਾ ਮੈਂ ਅਗਲੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ਉੱਤੇ ਜਾ ਬੈਠਾ। ਨਿਗਾਹ ਮਾਰੀ, ਕੁੜੀ ਕੋਲ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੀ ਟੋਕਰੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ
160
ਰਾਮ ਸਰੂਪ ਅਣਖੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ
