ਔਲਾਦ
ਬੱਸ ਸਟੈਂਡ ਦੇ ਢਾਬੇ ਤੋਂ ਰੋਟੀ ਖਾ ਕੇ ਉਹ ਬਾਹਰ ਆਏ ਤੇ ਖੜ੍ਹ ਕੇ ਭੀੜ ਵੱਲ ਤਰਦੀ-ਕਰਦੀ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰਨ ਲੱਗੇ। ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਖੰਡ ਵਾਲੀ ਸੌਂਫ ਵੀ ਚੱਬੀ ਜਾਂਦੇ। ਸੌਂਫੀਏ ਮਿਠਾਸ ਦੀ ਘੁੱਟ ਸੰਘੋਂ ਥੱਲੇ ਉਤਾਰ ਕੇ ਇੱਕ ਜਣੇ ਨੇ ਬਾਂਹ ਖੜ੍ਹੀ ਕੀਤੀ ਤੇ ਬੋਲਿਆ- 'ਓਏ ਬੁੱਧ ਰਾਮ, ਔਹ ਦੇਖ।'
'ਕੌਣ?' ਦੂਜੇ ਨੇ ਹੈਰਾਨੀ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ।
'ਓਏ ਬੁੱਧ ਰਾਮ, ਆਪਣਾ ਮਾਸਟਰ। ਹੋਰ ਕਿਹੜਾ ਬੁੱਧ ਰਾਮ?'
'ਕਿੱਥੇ?' ਦੂਜੇ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਚਮਕੀਆਂ।
ਪਹਿਲਾ ਬੋਲਿਆ ਨਹੀਂ, ਭੀੜ ਵੱਲ ਹੀ ਤੁਰ ਪਿਆ। ਮਗਰ ਹੀ ਦੂਜਾ। ਇਸ ਬੱਸ ਦੀ ਪਿਛਲੀ ਬਾਰੀ ਕੋਲ ਖੜ੍ਹੇ ਬੁੱਧ ਰਾਮ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਮੋਢਿਆਂ ਤੋਂ ਛੋਹਿਆ ਤੇ ਫੇਰ ਉਸ ਦੇ ਗੋਡਿਆਂ ਵੱਲ ਝੁਕੇ। ਮੁੰਡਿਆਂ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਪਹਿਚਾਣ ਕੇ ਬੁੱਧ ਰਾਮ ਖ਼ੁਸ਼ਕ ਜਿਹਾ ਮੁਸਕਰਾਇਆ। ਦੋਵਾਂ ਦੇ ਮੋਢਿਆਂ ਉੱਤੇ ਹੱਥ ਰੱਖ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਹਾਲ-ਚਾਲ ਪੁੱਛਣ ਲੱਗਿਆ।
ਤੇ ਫੇਰ ਇੱਕ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ- 'ਹੁਣ ਕਿੱਥੇ ਹੁੰਨੇ ਓਂ, ਮਾਸਟਰ ਜੀ?'
'ਐਥੇ ਈ ਬਸ।'
'ਐਥੇ ਕਿਹੜੇ ਸਕੂਲ 'ਚ?'
'ਬਸ, ਇੱਕੋ ਸਕੂਲ ਐ, ਸਰਕਾਰੀ ਹਾਈ ਸਕੂਲ।' ਤੇ ਫੇਰ ਉਹਨੇ ਪੁੱਛਿਆ-'ਤੁਸੀਂ ਕੀ ਕਰਦੇ ਹੁੰਨੇ ਓਂ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ?'
'ਅਸੀਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਆ ਜੀ।' ਦੂਜੇ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ।
'ਦੋਵੇਂ ਈ?' ਮਾਸਟਰ ਬੋਲਿਆ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਬੱਸ ਦੇ ਕੰਡਕਟਰ ਵੱਲ ਝਾਕ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਟਿਕਟ ਲੈ ਲਵੇ। ਮੁੰਡਿਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਾਂ ਤਾਂ ਫੇਰ ਵੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ। ਬੱਸ ਤੁਰਨ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਕੁਝ ਮਿੰਟ ਬਾਕੀ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਣਗੇ। ਏਸੇ ਕਰਕੇ ਟਿਕਟ ਲੈ ਚੁੱਕੀਆਂ ਸਵਾਰੀਆਂ ਬਾਹਰ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਟੇਅਰਿੰਗ ਉੱਤੇ ਡਰਾਈਵਰ ਵੀ ਨਹੀਂ
'ਤੁਸੀਂ ਅੱਜ?' ਇੱਕ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਪੁੱਛਿਆ।
'ਮੈਂ ਪਾਸੇ ਜਾ ਰਿਹਾਂ। ਕੰਮ ਐਂ ਇੱਕ।' ਮਾਸਟਰ ਨੇ ਕਾਹਲ ਦਿਖਾਈ ਤੇ ਕੰਡਕਟਰ ਵੱਲ ਝਾਕ ਕੇ ਜੇਬ ਵਿੱਚੋਂ ਪੈਸੇ ਕੱਢਣ ਲੱਗਿਆ।
