ਇਹ ਪੰਨਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ
ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਸ਼ਬਦ-ਕੋਸ਼
ਅਰੋੜਬੰਸ ਸਭਾ (ਰਜਿ:) ਕੋਟਕਪੂਰਾ
ਦਾ ਨਿਮਾਣਾ ਉਪਰਾਲਾ
ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ‘ਸ਼ਬਦ-ਕੋਸ਼’
ਸਭਾ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀ ਵਡੀ ਗਿਣਤੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪਰਵਾਰਾਂ ਦੀ ਹੈ ਜੋ ਦੇਸ਼-ਵੰਡ ਉਪਰੰਤ ਪਛਮੀ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ ਫਿਰਕੂ ਫਸਾਦਾਂ ਕਰਕੇ ਇਕ ਲੰਬੇ ਸੰਤਾਪ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਲੰਬੀ ਜਦੋਂ ਜਹਿਦ ਤੇ ਮਿਹਨਤ ਸਦਕਾ ਤਿੰਨ ਪੀਹੜੀਆਂ ਵਿਚ ਜਾ ਕੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਲੀਹ ਤੇ ਆ ਸਕੀ। ਕਿਸੇ ਸਰਕਾਰ ਜਾਂ ਸਮਾਜੀ ਰਹਿਤਲ ਨੇ ਬਾਂਹ ਨਾ ਫੜੀ। ਸਗੋਂ 'ਫ਼ਰੂਜੀ' (ਰੀਫਿਊਜੀ) ਤੇ 'ਮੁਸਲਮਾਨਾ ਵੱਟੇ ਵਟਾਏ' ਦੇ ਤ੍ਰਿਸਕਾਰੀ ਨਾਮਾਂ ਦੇ ਠੱਪੇ ਲਾਏ ਗਏ। ਜਦ ਕਿ ਇਸ ਵੰਡ ਸਮੇਂ ਹੋਰ ਵਰਗ ਜੱਟ, ਭਾਊ ਆਦਿ ਵਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਉਜੜ ਕੇ ਆ ਵਸੇ ਸਨ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਠੱਪੇ ਨਹੀਂ ਲਾਏ ਗਏ। ਕੇਵਲ ਤੇ ਕੇਵਲ ਅਸੀਂ ਲੋਕ ਹੀ ਇਸ ਉਪਹਾਸ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ ਸੀ। ਫਿਰ ਵੀ ਸਿਦਕ ਤੇ ਸਿਰੜ ਨਾਲ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਸਨਮਾਨ ਪੂਰਵਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜੀਵਿਆ। ਨਾ ਮੰਗ ਖਾਧਾ, ਨਾ ਚੋਰੀ-ਡਾਕੇ ਦੇ ਅਪ੍ਰਾਧੀ ਰਾਹ ਤੇ ਤੁਰੇ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਆਤਮਦਾਹ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਾਰੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਮਿਠੀ ਤੇ ਰਸੀਲੀ ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਤੇ ਸੰਕਟ ਆਣ ਲਥਾ। ਬਾਬੇ ਫ਼ਰੀਦ ਦੀ ਬਾਣੀ ਵਾਲੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਗੌਲਣਯੋਗ ਸ਼ਬਦ ਵਿਸਰਦੇ ਗਏ। ਹਾਲ ਇਹ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੇ ਬਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਵੇਕਲੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੋਂ ਬੇਗਾਨੇ ਹੁੰਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਗੁਰਬਾਣੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਾਹਿਤ ਵਿਚ ਆਉਂਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਨਰਥ ਕਰਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਦੇ ਮੂਲ-ਅਰਥਾਂ ਤੋਂ ਵਿਰਵੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ
ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਦੀ ਸੰਵੇਦਨਾ ਨੇ ਇਸ ਕਿਤਾਬਚੇ ਦੇ ਲੇਖਕ ਨੂੰ 'ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ' ਦੇ ਚੁਗਵੇਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਸਮਾਨ ਅਰਥੀ 'ਸ਼ਬਦ-ਕੋਸ਼'
(8)
