ਪੰਨਾ:ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਕੋਸ਼.pdf/173

ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਤੋਂ
ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦੀ ਪਰੂਫ਼ਰੀਡਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ

ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ 'ਸ਼ਬਦ-ਕੋਸ਼'


ਮਵਾਤ/ਮਵਾਤਾ: ਰੋਸ਼ਨੀ/ਚੁਆਤੀ
ਡਾਢਾ ਹਨੇਰਾ ਹੇ, ਕਾਈ ਮਵਾਤਾ ਚਾ ਘਿਨਾ ਤੇ ਮਵਾਤ ਕਰ।
(ਬੜਾ ਹਨੇਰਾ ਹੈ, ਕੋਈ ਚੁਆਤੀ ਚੁੱਕ ਲਿਆ ਤੇ ਰੋਸ਼ਨੀ ਕਰ)
ਮਵੈਸ਼ੀ: ਪਸ਼ੂ ਡੰਗਰ
ਮਵੈਸ਼ੀ ਵੀ ਦੌਲਤ ਹਿਨ, ਪਾਲ ਸਾਂਭ ਤੇ ਵਾਧਾ ਕਰ।
(ਪਸ਼ੂ ਡੰਗਰ ਵੀ ਧਨ ਨੇ, ਪਾਲ ਤੇ ਸਾਂਭ, ਵਾਧਾ ਕਰ ਲੈ)
ਮੜ੍ਹ: ਜੜ
ਮੈਂਡੀ ਮੁੰਦਰੀ ਵਿਚ ਹੇ ਨੀਲਾ ਨਗ ਮੜ੍ਹ ਡੇ।
(ਮੇਰੀ ਛਾਪ ਵਿਚ ਇਹ ਨੀਲਾ ਨਗ ਜੜ ਦੇ)
ਮਾਈਂਏਂ: ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਰੋਕਾਂ
ਵਿਹਾਂਦੜ ਨੀਗਰ ਮਾਈਏਂ ਪਏ ਹਿਨ, ਚਾਰ ਡੀਂਹ ਨਾ ਧਾਸਿਨ ਨਾ ਧੋਸਿਨ।
(ਵਿਹਾਂਦੜ ਬਚੇ ਰੋਕਾਂ ਵਿਚ ਨੇ, ਚਾਰ ਦਿਨ ਨਹਾਣ ਧੋਣ ਬੰਦ)
ਮਾਸੂੰਮ: ਨਿਆਣੇ
ਮਾਸੂੰਮਾਂ ਕੂੰ ਜ਼ਾਲਮਾ ਕੋਠਿਆਂ ਤੂੰ ਸੱਟਿਆ ਤੇ ਨੇਜੇ ਟੁੰਗਿਆ।
(ਨਿਆਣਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਾਲਮਾਂ ਕੋਠਿਆਂ ਤੋਂ ਸਿੱਟਿਆ ਤੇ ਨੇਜ਼ੇ ਤੇ ਟੰਗਿਆ)
ਮਾਹਣੂੰ: ਮਾਹੀ/ਪਤੀ
ਮਾਹਣੂੰ ਵੈਂਦਾ ਪਿਆ ਪਰਦੇਸ਼, ਰਾਤਾਂ ਜਾਗ ਕਟੇਸੂੰ।
(ਮਾਹੀ ਚਲਿਐ ਪਰਦੇਸ, ਰਾਤਾਂ ਜਾਗ ਕੇ ਕਟੂੰਗੀ)
ਮਾਹਲ: ਚਰਖੇ ਦੀ ਡੋਰ/ਟਿੰਡਾਂ ਦਾ ਪੱਟਾ
ਇਡੂੰ ਚਰਖੇ ਦੀ ਮਾਹਲ ਤਰੁਟੀ ਪਈ ਹੇ, ਉਡੇ ਖੂਹ ਨਵੀਂ ਮਾਹਲ ਮੰਗਦੈ।
(ਇਧਰੋਂ ਚਰਖੇ ਦੀ ਡੋਰ ਟੂਟੀ ਪਈ ਹੈ, ਉਧਰ ਖੂਹ ਟਿੰਡਾਂ ਦਾ ਪਟਾ ਮੰਗਦੈ)
ਮਾਖੀ: ਸ਼ਹਿਦ
ਡੂੰਮਣੇ ਦੀ ਮਾਖੀ ਨਾਲੂੰ ਨਿਕੀ ਮੱਖੀ ਦੀ ਮਾਖੀ ਹੋਵੇ।
(ਡੂੰਮਣੇ ਦੀ ਸ਼ਹਿਦ ਨਾਲੋਂ ਨਿਕੀ ਮੱਖੀ ਦੀ ਸ਼ਹਿਦ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ)
ਮਾਜਰਾ: ਮਾਮਲਾ
ਮਾਜਰਾ ਤਾਂ ਕਾਈ ਹੇ, ਇਡੇ ਲੋਕ ਕੱਠੇ ਥਏ ਬੈਠੇ ਹਿਨ।
(ਮਾਮਲਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਹੈ, ਇਧਰ ਲੋਕ ਜੁੜੇ ਬੈਠੇ ਨੇ)
ਮਾਠਣਾ: ਠੱਗ ਲੈਣਾ
ਮਿੱਠੀਆਂ ਗਲ ਕਰ ਮੈਥੂੰ ਸੇਰ ਘਿਊ ਮਾਠ ਘਿਧਸ
(ਮਿੱਠੀਆਂ ਗਲਾਂ ਮਾਰਕੇ ਮੈਥੋਂ ਸੇਰ ਘਿਊ ਠੱਗ ਲਿਆ ਹੈ)
ਮਾਣ: ਮਜ਼ੇ ਲੈ
ਜੀਂਦਾ ਵੱਤੇਂ, ਮੈਕੂੰ ਰਾਹ ਡਸਿਆ ਹਿਵੀ, ਜਵਾਨੀਆਂ ਮਾਣ।
(ਜਿਉਂਦਾ ਰਹਿ, ਮੈਨੂੰ ਰਾਹ ਦਸਿਆ ਹਈ, ਜੁਆਨੀ ਦੇ ਮਜ਼ੇ ਲੈ)
ਮਾਹਣੀ: ਬਾਰਾਂ ਤੋਂ ਅਠਾਰਾ ਮਣ
ਪਿੜ ਤੂੰ ਹਿਕ ਮਾਹਣੀ ਗੰਦਮ ਤਾਂ ਢੋ ਘਿਧੀ ਹਿਮ
(ਪਿੜ ਤੋਂ ਮੈਂ 12-18 ਮਣ ਕਣਕ ਤਾਂ ਢੋ ਲਈ ਹੈ)

(169)