ਮਹਾਨ ਸਲਤਨਤਾਂ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਘੜ ਸਕਦੈ ਤੇ ਘੜ ਰਿਹੈ।"
ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਪਣੇ ਅਤੀਤ ਦਾ ਗੌਰਵ ਵਰਨਣ ਕਰਦਿਆਂ ਗੋਰੇ ਸਿਪਾਹੀ ਝੂਮ ਝੂਮ ਜਾਂਦੇ। ਪਰ ਅਸਲ ਵਿਚ ਇਹ ਗਲ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਘਰ ਤੋਂ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਬਧੀ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਨਾਲ ਉਨਾਂ ਦਿਆਂ ਮੰਨਾ ਵਿਚ ਇਕ ਖ਼ਲਾ ਹੀ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ਤੇ ਇਸ ਸਖਣੇ ਪੰਨ ਨੂੰ ਪੂਰਣ ਲਈ ਉਹ ਝੂਠੀਆਂ ਤਸੱਲੀਆਂ ਲਭਦੇ ਸਨ ਤੇ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦਾ ਦਿਲ ਪ੍ਰਚਾਈ ਰਖਦੇ ਸਨ।
ਜਿਸ ਦਿਨ ਸਮੁੰਦਰ ਪਾਰੋਂ ਡਾਕ ਆਉਣ ਦੀ ਵਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਸੀ, ਉਸ ਦਿਨ ਉਹ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਹੀ ਆਪੋ ਆਪਣੀਆਂ ਚਿਠੀਆਂ ਲਈ ਤਾਂਘਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਦੂਰੋਂ ਹੀ ਜਦੋਂ ਖ਼ਾਕੀ ਵਰਦੀ ਵਾਲਾ ਡਾਕੀਆ ਜੋ ਇਕੋ ਸਮੇਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯੂਨਿਟ ਦਾ ਕਲਰਕ ਵੀ ਸੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਨਜ਼ਰੀਂ ਪੈਂਦਾ ਤਾਂ ਉਹ ਚੀਖ਼ ਉਠਦੇ, "ਹੋ। ਮੇਲ ਬੁਆਏਜ਼।" (ਮੁੰਡਿਉ ਡਾਕ ਆਈ ਜੇ) ਤੇ ਉਹ ਸਾਰੇ ਜਣੇ ਬਦ ਤਮੀਜ਼ੀ ਦਾ ਇਕ ਤੂਫ਼ਾਨ ਲੈ ਕੇ ਡਾਕੀਏ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਘੇਰਾ ਘਤ ਲੈਂਦੇ। ਡਾਕੀਆ ਵਾਰੋ ਵਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਫੜਾਈ ਜਾਂਦਾ ਤੇ ਇਹ ਬੇਸਬਰੀ ਨਾਲ ਉਸ ਪਾਸੋਂ ਚਿਠੀਆਂ ਖੋਹੀ ਜਾਂਦੇ। ਫੇਰ ਆਪੋ ਆਪਣੀਆਂ ਚਿੱਠੀਆਂ ਪੜ੍ਹਨ ਵਿਚ ਰੁਝ ਜਾਂਦੇ। ਜਦੋਂ ਜੋ ਆਪਣੀਆਂ ਚਿਠੀਆਂ ਪੜ੍ਹ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਜਾਹਲੀ ਬੜੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਮਗਰ ਜਾ ਕੇ ਬੈਠ ਜਾਂਦਾ ਤੇ ਇਕ ਬੜੀ ਪਿਆਰੀ ਅਦਾ ਨਾਲ ਗਾ ਉਠਦਾ।
ਵਰ ਤੇ ਸਰਾਪ
