________________
ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਸੁਰਮੇ, ਜਮਰਾਜ ਅਰ ਵਿਸ਼ਨੂ ਦਾ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਧੀਕ ਬਹਾਦੁਰ ਸਨ ਜੋ ਨਿਸ਼ਾਨੀਆਂ ਪੰਡਿਤਾਂ ਬੁੱਧਮ ਅਰ ਵਿਦਾਨ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਸਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆਂ ਹਨ ਰਾਮਚੰਦ ਜੀ ਨੇ ਓਹ ਸਭ ਹਨੂਮਾਨ ਵਿੱਚ ਦਸੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਬੜੇ ਸ਼ੌਕ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜ ਰਾਮਚੰਦ ਜੀ ਦੇ ਕਥਨ ਦੇ ਨਾਂ ਇਤਬਾਰ ਕਰ ਕੇ ਹਨੂਮਾਨ ਜੀ ਨੂੰ ਬਾਂਦਰਨਿਆਂ ਜਾਂਦੇ। ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਛਡ ਕੇਵਲ ਇਸੇ ਗੱਲ ਨੂੰ ਮੰਨ ਲਿਆ ਜਾਏ ਤਾਂ ਆਪ ਮੰਨ ਲੋਂਗ ਤਪਸ਼ ਵੱਚ ਹੋਰ ਸਭ ਗੱਲਾਂ ਹੋ ਸਕਨ ਤਾਂ ਹੋ ਸਕਨ ਵੇਦ ਸ਼ਾਸੇ ਦਾ ਨਾਂ ਕਠਿਨ ਹੈ ਅਰ ਕੋਈ ਭੀ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨੇਗਾ ਕਿ ਪਸੂ ਭੀ ਇਸ ਵਿਦਿਆ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਸਥੋਂ ਸਾਫ਼ ਮਲੂਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ( ਕ ਹਨੂਮਾਨ ਜਾਂ ਪੁਰਸ਼ ਸਨ ਤਾਂ ਕਿ ਬਾਂਦਰ । ਇਸ ਕਰਕੇ ਕਿ ਸਾ ਬਹਾਦੁਰ ਜਰਨੈਲ ਹਨਮਾਨ ਜੀ ਦਾ ਸੁਗੀ ਵ ਲ ਭੀ ਸੰਬੰਧ ਹੈ ਅਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਥਾਂ ਥਾਂਦਰ ਜਾਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਸੋ ਅੱਛੀ ਗੱਲ ਤਾਂ ਇਹੋ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਾਲ ਦੀ ਭੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਜਾਏ ਕਿ ਸਚਮੁਚ ਓਹ ਭੀ ਪਸੂ ਹੀ ਸਨ ਜਾਂ ਇਕ ਮਨੁੱਖ ? ਇਸ ਸ਼ੰਕਾ ਨੂੰ ਵਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਰਾਮਾਇਨ ਤੋਂ ਵਧਕੇ ਹੋਰ ਕੋਈ ਭਰੋਸਾ ਦਾਇਕ ਰੰਥ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਜੇ ਕਰ ਹਨੁਮਾਨ ਜੀ ਦੇ ਜਨਮ ਦੀ ਨਿਆਈਂ ਬਾਲੀਅਰ ਸਰੀਰ ਦੇ ਜਨਮ ਦਾ ਭੀ ਹਾਲ ਅਨੋਖਾ ਜਿਹਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕੁਦਰਤੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਵਿਰੁਧ ਹੈ ਅਰ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਥਕਾਤ ਨੇ ਕਿਸ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਆਕੇ ਅਜਿਹਾ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਅੱਛਾ ! ਭਾਵੇਂ ਕੁਝ ਵੀ ਹੋਵੇ ਪਰ ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਦੇਵਤਾ ਦੇ ਵੀਜ ਤੋਂ ਉਤਪੰਨ ਹੋਏ ਹਨ ( ਦੇਖੋ ਰਾਮਾਇਣ ਬਾਲਮੀਕੀ ਉਕਾਂਡ ਸਫ਼ਾ ੩੯) ਇਸ ਲਈ ਕੋਈ ਕਾਰਣ ਨਹੀਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਂਦਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਵੇ ਅਰ ਇ# ਗੱਲ ਦੀ ਸ਼ੰਕਾ ਵਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਅਗੇ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਲਾਕੇ ੫੩ ॥ Originar with Language Department Punjab Digitized by: Panjab Digital Library
