( ੧੯੦)
ਹਿਬ ਦੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਹੈ, ਔਰ ਸਤਗੁਰਾਂ ਨੇ
-ਵਿੱਚ ਦੱਸੀ ਹੋਈ ਰੀਤੀ ਦੀ ਤਰਾਂ "ਵਰਪਠਨੀਯ ਮੰਤ੍ਰ" ਨਹੀਂ
ਹੈ ਔਰ ਨਾ ਏਥੇ "ਮਾਏ” ਪਦ ਦਾ ਅਰਥ "ਜਨਨੀ" ਹੈ. ਪਰ
ਪੰਡਿਤ ਜੀ ਨੂੰ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਬਚਨਾਂ ਪਰ ਜਰੂਰ ਧਯਾਨ ਦੇਣਾ
ਚਾਹੀਏ:-
"ਪਹਿਲਾਂ ਸੋਮ ਗੰਧਰਵ ਔਰ ਅਗਨੀ ਏਹ ਤਿੰਨੇ ਦੇਵਤੇ
ਇਸਤ੍ਰੀ ਦੇ ਪਤੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਫੇਰ ਚੌਥੇ ਦਰਜੇ ਮਨੂਸ਼ਯ ਪਤੀ
ਬਣਦਾ ਹੈ" (ਰਿਗਵੇਦ, ਮੰਡਲ ੧੦, ਸੂਕਤ ੮੫, ਮੰਤ੍ਰ ੪੦)
ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਭੋਗੀ ਹੋਈ (ਦੇਵਇਸਤ੍ਰੀ) ਦੇਵਭਗਤਾਂ ਦੀ
ਮਾਂ ਹੈ, ਜਾਂ ਕੁਛ ਹੋਰ?
ਕਈ ਪੰਡਿਤ, ਬੁੱਧੂ ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ਅਰਥ ਕਰਕੇ ਦਸਦੇ
ਹਨ ਕਿ "ਪਤੀ" ਪਦ ਦਾ ਅਰਥ ਰੱਛਕ ਹੈ, ਅਸੀਂ ਇਸਪਰ
ਏਹ ਆਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇਕਰ ਦੇਵਤੇ ਕੇਵਲ ਰੱਛਕ ਹਨ ਔਰ ਪਤੀ
(ਖਸਮ) ਨਹੀਂ, ਤਾਂ ਹੁਣ ਪੁਰਸ਼ ਭੀ ਰੱਛਕ (ਪਤੀ) ਹੀ ਰਹੇ,
ਅਰਥਾਤ ਸਨਮਾਨ ਸਾਥ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਰੱਖੇ,ਹੋਰ ਕਿਸੀਤਰਾਂ
ਦਾ ਗ੍ਰਿਹਸਥਬਿਵਹਾਰ ਨਾ ਕਰੇ.
ਅਸੀਂ ਏਹ ਭੀ ਪੁਛਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਜੇ ਪਤੀ ਦਾ ਅਰਥ ਖਸਮ
ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਏਸ ਵਾਕ੍ਯ ਦਾ ਕੀ ਅਰਥ ਹੈ:-
"ਪੁਰਬੰ ਸਤ੍ਰੀਯ: ਸੁਰੈ: ਭੁਕਤਾ! ਸੋਮ ਗੰਧਰਵ ਵੰਨ੍ਹਿ ਭਿ:?"
ਔਰ ਮਨੁ ਜੀ ਇਕ ਹੋਰ ਬਾਤ ਆਖਦੇ ਹਨ, ਓਹ ਭੀ
ਸੁਣਨੇ ਲਾਇਕ ਹੈ:-
ਵੀਰਯਰੂਪ ਕਰਕੇ ਪਤੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਦੇ ਗਰਭ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼
ਕਰਦਾ ਹੈ ਔਰ ਪੁਤ੍ਰਰੂਪ ਹੋਕੇ ਜੰਮਦਾ ਹੈ, ਇਸਕਰਕੇ ਇਸਤ੍ਰੀ
"ਜਾਯਾ" (ਮਾਈ) ਕਹਾਉਂਦੀ ਹੈ." (ਅ ੯, ਸ ੮) .
ਪੰਡਿਤ ਜੀ ਨੂੰ ਖੋਜ ਕਰਣੀ ਚਾਹੀਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਪੁੱਤ-
