________________
੧੧੪ ਦੁਆਬੇ ਰਚਨਾ ਦੇ ਨਗਰ । ਉੱਥੇ ਦੇ ਲੋਕ ਪਾਤਸਾਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਗਹਿਰੀਆਂ ਵਿਚ ਆਉਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਸਨ, ਹੁਣ ਉਹ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਰਹੀ, ਪਰ ਕੋਈ ਕੋਈ ਲਿਖਾਰੀ ਹੁਣ ਵੀ ਉੱਥੇ ਚੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨਬਾਬ ਅਲੀਮਰਾਵਾਂਖਾਂ ਨੇ ਇਸ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਕੋਸਸ ਸੀਡੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਇਕ ਸੁੰਦਰ ਬਾਗ ਅਰ ਛੁਹਾਰੇ ਅਰ ਹੋਂਦ ਅਤੇ ਅਨੁਪ ਬੈਠਕਾਂ ਬਣਵਾਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਨਹਿਰ ਲਿਆਕੇ, ਉਸ ਬਾਗ ਵਿਚ ਚਲਾਈ ਸੀ; ਹੁਣ ਸਭੋ ਕੁਛ ਬਰਬਾਦ ਹੋ - ਆ, ਅਤੇ ਨਹਿਰ ਬੀ ਸੁੱਕ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਹਰਾ ਇਕ ਸਹਿਰ ਬੀ ਬਸਾਇਆ ਸੀ, ਜਿਹਦਾ ਨਾਂਉਂ ਆਪਕੇ ਪੱਡ ਦੇ ਨਾਉਂ ਉਪਰ ਇਬਰਾਹੀਮਾਬਾਦ ਧਾਰਿਆ ਸੀ । Ibrahlmábad. ਇਬਰਾਹੀਮਾਬਾਦ ਅਗਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਚੰਗਾ ਬਸਦਾ ਸੀ, ਹੁਣ ਉਹ ਬੀ ਉਜੜ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਰ ਖੋਪਰਾਂ ਉਥੋਂ ਦੇ ਕੋਹ ਹੈ ! Khopra. ਖੋਪਰਾ ਹੁਣ ਬੈਚਾਨ ਪਿਆ ਹੈ। ਅਗੋਂ ਬਹੁਤ ਬਸਦਾ ਸੀ । ਏਹ ਦੋਵੇਂ ਨਗਰ ਕਠੇ ਬੁਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਅਰਥਾਤ ਸੋਧ ਖੋਪਰਾ। ਖੋਪਰਾਂ ਘੁੰਮਣ ਗੋਡੇ ਜਿਮੀਦਾਰਾਂ ਦਾ, ਅਰ ਸੋਧਰਾ ਚੀਮੇ ਗੋਤੇ ਜਿਮੀਦਾਰਾਂ ਦਾ ਹੈ; ਅਡੇ ਹਿਰੋਂ ਬਾਹਰ ਦੁੱਖ ਦੇ ਰੁਕ ਇਕ ਪੱਕਾ ਕਿਲਾ ਹੈ । Sambarik. ਸੰਬਰਿਆਲ ਸੋਧਰੇ ਪੰਜ ਕੋਹ, ਅਤੇ ਸਿਆਲਕੋਟੋਂ ਛੇ ਥੋਂ ਝੱਪੇ ਦੀ ਜਾਗਾ, ਸਿਆਲਕੋਟ ਦੇ ਡਾਥੇ ਘੁੰਮਾਲ ਗੋਡੇ ਜਿਮੀਦਾਰਾਂ ਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਇਸ ਕੋਮ ਦੇ ਇਕ ਹਜਾਰ ਘਰ, ਅਡੇ ਦੇ ਜੈ ਹੋਣ ਅਬਾਦ ਹੈ, ਅਰ ਪਿੰਡ ਤੇ ਅੰਦਰਵਾਰ ਇਕ ਪੱਕਾ ਜੰਗੀ ਕਿਲਾ ਉਚੇ ਜਿਹੋਂ ਇਥੇ ਉਪਰ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । Digitized by Google