੧੪
ਮੁਲਖ ਦੀ ਵੰਡ।
ਚਸਥਾਨ ਵਿਖੇ ਜਾ ਵੜਦੇ ਹਨ, ਅਰ ੳੁਥੋਂ ਅਗੇ ੲਿਰਾਨ ਨੂੰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅਤੇ ੲਿਸ ਦਰਿਅਾੳੁ ਦੇ ਦੋਹੀ ਪਾਸੀਂ ਸਮੁੱਦਰ ਤੀਕਰ ਦਰਖਤ ਅਰ ਬੇਲਾ ਅਰ ਝੱਲ ਹੀ ਲਗਦਾ ਚਲਾ ਗਿਅਾ ਹੈ। ਫੇਰ ਦਰਿਅਾੳੁ ੳੁਥੋਂ ਭੱਖਰ ਦੇ ਕਿਲੇ ਦੇ ਹੇਠ ਪੁੱਜਕੇ ਦੋ ਟੁਕੜੇ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਰ ਕਿਲੇ ਦੇ ਦੋਹੀਂ ਪਾਸੀਂ ਵਗਦਾ ਹੈ; ੲਿਸੀ ਕਰਕੇ ਕਿਲਾ ਮਜਬੂਤ ਹੈ। ਅਤੇ ਹੁਣ ੲਿਹ ਕਿਲਾ, ੧੮੩੯ ਅਠਾਰਾਂ ਸੈ ੳੁਣਤਾਲੀ ਸਨ ੲੀਸਵੀ ਤੇ ਲਾਕੇ, ਸਰਕਾਰ ਕੰਪਨੀ ਅੰਗਰੇਜ ਬਹਾਦਰ ਦੇ ਅਮਲ ਅਰ ਕਾਬੂ ਅਰ ਰਾਜ ਵਿਚ ਹੈ। ਅਤੇ ੲਿਹ ਦਰਿਅਾੳੁ ੳੁਥੋਂ ਸੀਸਤਾਨ ਦੀ ਬਲਾੲਿਤ ਦੇ ਰਸਤੇ, ਠੱਠੇ ਦੇ ਮੁਲਖ ਵਿਚ ਅਾੳੁਂਦਾ ਹੈ, ਅਰ ਠੱਠਿੳਂ ਤੀਹ ਕੋਹ ਲਾਹਰੀ ਬੰਦਰ ਦੇ ਕੋਲ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ ਮਿਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
General Division of the Country.
ਪਰੰਤੁ ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਮੁਲਖ ਇਨਾਂ ਛੇਆਂ ਦਰਿਆਵਾਂ ਦੇ ਸਬਬ, ਪੰਜਾਂ ਹਿੱਸਿਆ ਵਿਖੇ ਬੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ; ਹਰ ਹਿਸੇ ਨੂੰ ਦੁਆਬਾ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਡੇ ਹਰ ਦੁਅਾਬੇ ਦਾ , ਆਈਨ ਅਕਬਰੀ ਵਿਚ, ਜੁਦਾ ਜੁਦਾ ਨਾਉਂ ਹੈ; ਉਹ ਧਰਤੀ ਜੋ ਦਰਿਅਾੳੁ ਸਿੰਧ ਅਰ ਬਹਿਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਹੇ ਹੈ, ੳੁਸ ਨੂੰ ਸਿੰਧ ਸਾਗਰ ਦਾ ਦੁਅਾਬਾ ਅਾਖਦੇ ਹਨ; ਅਤੇ ਜੋ ਬਹਿਤ ਅਰ ਝਨਾੳੁ ਦੇ ਗੱਭੇ ਹੈ, ੳੁਹ ਨੂੰ ਪੋਠੋਹਾਰ ਦਾ ਦੁਅਾਬਾ ਅਾਖਦੇ ਹਨ; ਅਤੇ ਜਿਹੜਾ ਮੁਲਖ ਝਨਾੳੁ ਅਰ ਰਾਵੀ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਹੈ, ੳੁਹ ਦਾ ਨਾੳੁਂ ਦੁਅਾਬਾ ਰਚਨਾ ਹੈ; ਅਤੇ ੳੁਹ ਦੇਸ ਜੋ ਰਾਵੀ ਅਰ ਬਿਅਾਹ ਦੇ ਵਿੱਚ ਹੈ, ੳੁੁਸ ਦੁਅਾਬੇ ਦਾ ਨਾੳੁਂ ਬਾਰੀ ਕਰਕੇ ਲਿਖਦੇ ਹਨ; ਅਤੇ ਬਿਅਾਹ ਅਰ ਸਤਲੁਜ ਦੇ ਵਿਚਾਲੇ ਦਾ ਦੁਅਾਬਾ, ਬਿਸਤ ਕਹਾੳੁਂਦਾ ਹੈ। ੲੇਹ ਪੰਜੋ ਦੁਅਾ-