ਹੀ ਅਰਧ ਚੇਤਨਤਾ ਰਾਹੀਂ ਵਾਪਰ ਚੇਤਨਤਾ ਰਾਹੀਂ ਵਾਪਰ ਜਾਂਦੀ ਹੈ । ਜਿੰਨੀ ਮਹਾਨ ਪੂਤਿਭਾ ਵਾਲਾ ਅਨਾਤਮਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਹੋਵੇਗਾ ਉਨੀਂ ਅਦਭੁਤ ਤੇ ਭੇਤ-ਭਰੀ ਉਸ ਦੀ ਰਮਜ਼ ਹੋਵੇਗੀ : ਪਰ ਇਕ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬੜੀ ਵੱਡੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਅਭਿਨੇਤਾ ਵੀ ਆਪਣੀ ਤਨਤਾ ਨੂੰ ਵੱਸ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਦਾ | ਉਹ ਕੇਵਲ ਅਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ਤੇ 'ਸਰ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਮਨਖੀ ਮਨ ਦੇ ਕੁਝ ਭਾਗ ਉਸ ਦੀ ਰਾਦੇ ਰਾਹੀਂ ਵੱਸ ਵਿਚ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਉਸ ਦੀਆਂ ਸਿਕ ਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ਉਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਣ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਰਖਦੇ ਹਨ | ਤਾਂ ਇਹ ਕਾਰ ਅਚੇਤ ਤੇ ਅਣਛਤ ਹੀ ਹੈ ਤੇ ਅਤੀ ਸੂਖਮ ਤੇ ਕਾਰ ਅਰਥਾਤ ਸਾਡੇ ਜੀਵ-ਭਾਵ ਤੋਂ ਹੀ ਸੰਭਾਲਿਆ ਤੇ ਵੱਸ ਅਰਧ ਚੇਤਨਤਾ ਨੂੰ ਵੱਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਉੱਤੇ ਅਸਰ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਚੇਤਨਤਾ ਤੇ ਇਰਾਦੇ ਰਾਹੀਂ ਵ7 ਅਣਿਤ ਮਾਨਸਿਕ ਕ੍ਰਿਆਵਾਂ ' ਬਹੁਤ ਹੱਦ ਤੱਕ ਤਾਂ ਇਹ ਕਾਰ ॥ ਕਰਾਮਾਤੀ ਕਲਾਕਾਰ ਅਰਥਾਤ ਵਿਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ । ਸਿਰਜਨਾਤਮਕ ਅਭ ਸੰਚਾਲਣ ਦਾ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਮਨੇ ਤੱਕ ਹਨ, ਨਿਸ਼ਸ਼ ਵਜੋਂ ਹਰ ਅl ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ , ਚੰਗੀ ਤਰਾਂ ਚੇਤੇ ਕਰ ਲੈ ਮੰਤਵ ਹੀ ਕਈ ਅਸਿੱਧੇ ਤੋਂ ਅਰਧ ਚੇਤੰਨਤਾ ਨੂੰ ਜਗਾਉਣਾ ਹੈ । | ਇਸ ਲਈ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿਚੋਂ ਪ੍ਰਬਮ 'ਅਭਿਨੇਤ ਅਰਧ-ਚੇਤੰਨ ਸਿਰਜਨਾਤਮਕ ਕੇ ਉਤੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ, ਲਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਜਿਥੋਂ ਤੱਕ ਚੇਤੰਨ ਸਾਧਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸਿਰਜਨਾ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਦਸਣਗੇ ਕਿ ਅਰਧ ਅੰਦਾਜ਼ੀ ਨਾ ਕਰੋ । | ਅਭਿਨੇਤਾ ਦੀਆਂ ਅਰਧ-ਚੇ ਤੌਰ ਤੇ ਚੇਤੰਨ ਮਨੇ ਤਕਨੀਕ ਤੇ " ਅਭਿਨੇਤਾ ਪੂਰੇ ਤੌਰ ਤੇ ਅਨੁ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸਾਧਾਰਣ ਤੇ ਨਾਤਮਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਨੂੰ ਇਸ ਸਭਾਵ ਨੂੰ ਉਤੇਜਿਤ ਕਰਨ ਤੇ ੫ਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਸਟੈਨਿਸਲਾਵਸਕੀ ਇਸ ਗੱਲ ਉੱਤੇ ਜ਼ੋਰ ਸ ਦੇ ਮਨੋ ਤਕਨੀਕ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ੜੀਕੇ ਇਸ ਮੰਤਵ ਲਈ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ' ਵਜੋਂ ਹਰ ਅਭਿਨੇਤਾ ਲਈ ਜੋ ਸਿਰਜਨਾਤਮਕ ਕਲਾਕਾਰ ਬਣਨਾ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚੇਤੇ ਕਰ ਲੈਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੀਕਿਆਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਅਸਿੱਧੇ ਤੇ ਚੇਤੰਨ ਉਪਾਵਾਂ ਰਾਹੀਂ ਅਭਿਨੇਤਾ ਦੀ ਸਿਰਜਨਾਤਮਕ • ਰਚਨਾਤਮਕ ' ਪਾਰਟ’ ਦੇ ਅਨੁਭਵ ਵਿਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਕਲਾ ਦੇ ਮੁਖੀ ਬਮ 'ਅਭਿਨੇਤਾ ਦੀ ਚੇਤੰਨ ਮਨੋ-ਤਕਨੀਕ ਰਾਹੀਂ ਸੁਭਾਵ ਦੀ ਰਜਨਾਤਮਕ ਕਾਰ’ ਹੈ । ਅਰਧ-ਚੇਤੰਨ ਜਾਦੂਗਰ ਸੁਭਾਵ ਦੇ ਵੱਸ ਮਾਪ ਨੂੰ ਛਡ ਕੇ, ਅਭਿਨੇਤਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਜ਼ੋਰ ਕੇਵਲ ਉਥੇ ਤਕ ਹੀ ਜਿਥੋਂ ਤਕ ਉਸ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਹੈ ਅਰਥਾਤ ਮਨੋ ਤਕਨੀਕ ਦੇ " ਸਿਰਜਨਾਤਮਕ ਕਾਰ ਦੀ ਚੇਤੰਨ ਰਸਾਈ ਤਕ, ਇਹ ਸਾਧਨ ਗੇ ਕਿ ਅਰਧ ਚੇਤੰਨ ਜਦੋਂ ਕਿਆ ਆਰੰਭੇ, ਇਸ ਵਿਚ ਦਖਲ ਅਬਰੋਤ ਹੈ । ਇ ੩ ਹੈ ਦੀਆਂ ਅਰਧ-ਚੇਤੰਨ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਦਾ ਪੂਰਨ ਵਿਕਾਸ ਸੰਪੂਰਨ ਤਨ ਮਨ ਤਕਨੀਕ ਤੇ ਆਸਰਤ ਹੈ । ਇਹ ਉਦੋਂ ਹੀ ਸੰਭਵ ਹੈ ਜਦੋਂ ਰ ਤੇਰ ਤੇ ਅਨੁਭਵ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੀ ਅੰਤਰ ਤੇ ਬਾਹਰੀ ਖਾਰਣ ਤੇ ਕੁਦਰਤੀ ਤੌਰ ਤੇ ਮਨੁਖੀ ਸੁਭਾਵ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਕੂਲ ਤੋਂ ੬੧
ਪੰਨਾ:Alochana Magazine June 1960.pdf/43
ਦਿੱਖ