ਪੰਨਾ:PUNJABI KVITA.pdf/59

ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਤੋਂ
ਇਹ ਸਫ਼ਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹੈ

(੫੮)


(੨) ਆਪਾ——
ਆਪੇ ਦਾ ਸੰਬੰਧ ਦਿਲ ਨਾਲ ਹੈ। ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਕਵੀ ਦਿਲ ਦਾ ਕਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਜੋ ਵੀ ਕਹੇਗਾ, ਉਹ ਦਿਲ ਵਿਚੋਂ ਨਿਕਲੀ ਹੋਈ ਚੀਜ਼ ਹੋਵਗੀ। ਦਿਲ ਆਪਣੀ ਅਸਲੀਅਤ ਦਸਦਾ ਹੈ, ਦਿਮਾਗ਼ ਆਪਣੇ ਮੂੰਹੋਂ ਦੂਜਿਆਂ ਦੇ ਫ਼ਲਸਫ਼ੇ ਛਾਂਟਦਾ ਹੈ। ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਕਵੀ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਦੀ ਕਿਤਾਬ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਆਪਣੇ ਤਜਰਬੇ ਕਵਿਤਾ ਅੰਦਰ ਰਖ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ ਰਵਾਇਤੀ ਕਵੀ ਦੂਜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲੈ,ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਲਿਸ਼ਕਾ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਸਾਹਮਣੇ ਰਖਦਾ ਹੈ। ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਕਵੀ ਆਪਣੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਆਪ ਬੋਲਦਾ ਹੈ।
(੩) ਮਨ ਦੀ ਇਕਾਗਰਤਾ——
ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਕਵੀ ਦਿਲ ਦਾ ਕਵੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਬਾਹਰ ਝਾਤੀਆਂ ਮਾਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰਲੇ ਨੂੰ ਖੋਜਦਾ ਹੈ। ਰੂਹ ਦੇ ਅੰਦਰ ਗਿਆਨ ਦੇ ਭੰਡਾਰੇ ਭਰੇ ਪਏ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਉਹ ਮਨ ਮਰਜ਼ੀ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕਢ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਰੂਹਾਨੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਦਾ ਚਾਹਵਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਬਾਹਰਲੀਆਂ ਉਰਲੀਆਂ ਪਰਲੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨਾਲ ਉਸ ਦਾ ਮਨ ਨਹੀਂ ਪਤੀਜਦਾ। ਇਸੇ ਲਈ ਰੋਮਾਂਟਿਕ ਕਵੀ ਵਿਚ ਰੂਹਾਨੀਅਤ ਦਾ ਜੁਜ਼ ਆਮ ਕਵੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।