( ੮੪ )
ਘਿਉਭਾਂਡਾ ਨ ਵਿਚਾਰੀਐ ਭਗਤਾਂ ਜਾਤਿ ਸਨਾਤ ਨ ਕਾਈ,
(ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ, ਵਾਰ ੨੫)
ਬਰਨ ਜਾਤਿ ਕੋ ਦੂਰਧਰ ਐਸੋ ਸਿੱਖ ਸੁ ਲੱਖ.
(ਗੁਰਪ੍ਰਤਾਪ ਯੂਰਯ, ਰੁਤ ੫ ਅ• ੨੫)
ਜਾਤਿ ਵਰਣ ਕੀ ਕਾਨ ਤਜ ਮਿਲੈ ਖਾਲਸੇ ਸੰਗ,
ਗੁਰਬਾਣੀ ਸੋਂ ਪ੍ਰੇਮ ਕਰ ਮਨ ਰਪ ਗੂੜਾ ਰੰਗ.
(ਗੁ:ਪ੍ਰ: ਸੂ: ਰੁਤ ੫ ਅ• ੨੪)
ਪਯਾਰੇ ਹਿੰਦੂ ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ! ਸਾਡੇ ਸਤਗੁਰਾਂ ਨੇ
ਜਨਮ ਤੋਂ ਜਾਤੀ ਨਾ ਮੰਨਕੇ ਸਭ ਵਰਣਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ
ਕਰਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਦੇਖੋ ਪ੍ਰਮਾਣ:-
ਚਾਰ ਵਰਣ ਇਕਵਰਣ ਕਰਾਯਾ. (ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ, ਵਾਰ ੧)
ਚਾਰ ਵਰਣ ਇਕਵਰਣ ਕਰ,
ਵਰਣ ਅਵਰਣ ਤੰਬੋਲਗੁਲਾਲੇ,
ਅਸ਼ਟ ਧਾਤੁ ਇਕਧਾਤੁ ਕਰ,
ਵੇਦ ਕਤੇਬ ਨ ਭੇਦ *ਵਿਚਾਲੇ,
(ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਵਾਰ ੧੧)
- ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਚਾਰ ਵਰਣਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕਰਕੇ ਨਵਾਂ
ਸਿੱਖਧਰਮ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦਾ ਲਾਲ ਕਿਸਤਰਾਂ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ? ਇਸ
ਪਰ ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂਤ ਦੇਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਜਿਸਤਰਾਂ ਪਾਨ,
ਚੂਨਾ, ਕੱਥ, ਸੁਪਾਰੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਸੁਰਖ ਰੰਗ
ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ. ਗੁਰੂਸਾਹਿਬ ਨੇ ਕੇਵਲ ਚਾਰ ਵਰਣਹੀ ਇੱਕ
ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ, ਸਗੋਂ ਅਸ਼ਟ ਧਾਤ(ਚਾਰ ਮਜ਼ਹਬ ਅਤੇ ਚਾਰ ਵਰਣ)
ਅਭੇਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਔਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭੇਦ ਕਰਣਵਾਲੇ ਜੋ ਵੇਦ ਔਰ
ਕੁਰਾਨ ਆਦਿਕ ਪੁਸਤਕ ਸੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਨਾਰੇ ਕਰਕੇ ਗੁਰਬਾਣੀ
ਦ੍ਵਾਰਾ ਏਹ ਨਿਸ਼ਚਯ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਕਿ-
"ਏਕ ਨੂਰ ਤੇ ਸਭ ਜਗ ਉਪਜਿਆ ਕਉਨ ਭਲੇ ਕੋ ਮੰਦੇ."
