ਹੀ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਰ ਕੇ ਉਹ ਬਹੁਤ ਕਮਜ਼ੋਰ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ। ਓਸ ਨੇ ਜਿਸ ਵੇਲੇ ਏਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣੀਆਂ, ਤਾਂ ਉਹ ਸੋਚਾਂ ਦੇ ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ ਗੋਤੇ ਲਾਂਦਾ ਸੌਂ ਗਿਆ । ਦਿਨ ਚੜਿਆ ਤਾਂ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਦਾ ਸਰੀਰ ਬੁਖਾਰ ਨਾਲ ਅੰਗਿਆਰ ਵਾਂਗ ਬਲ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਅਚਾਨਕ ਓਸੇ ਦਿਨ ਚੰਨੂ ਤੇ ਸੁਰੇਸ਼ ਵੀ ਆ ਗਏ ਤੇ ਆਉਣ ਸਾਰ ਗਿਆਨ ਨਾਲ ਗੱਲੀ ਲਗ ਪਏ । ਪਾਸ ਹੀ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਮੰਜੀ ਤੇ ਪਿਆ ਬੁਖਾਰ ਨਾਲ ਹਾਇ ਹਾਇ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਦੋਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਇਤਨਾ ਵੀ ਮਹਿਸੂਸ ਨਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਸਾਡੇ ਪਾਸ ਕੋਈ ਬੀਮਾਰ ਪਿਆ ਹੈ । ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਇਤਨੀ ਕਠੋਰਤਾ ਜਰ ਨਾ ਸਕਿਆ ਤੇ ਉਹ ਰੋਹ ਵਿਚ ਆ ਕੇ ਕਹਿਣ ਲਗਾ-ਮੈਂ ਬੀਮਾਰ ਪਿਆ ਹਾਂ, ਪਰ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਕਿੱਸੇ ਛੇੜ ਬੈਠੇ ਹੋ; ਕੀ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਪਾਸੋਂ ਇਨਸਾਨੀ ਹਮਦਰਦੀ ਦੀ ਆਸ ਵੀ ਨਹੀਂ ਰੱਖ ਸਕਦਾ ?"
ਸੁਰੇਸ਼ ਤਾਂ ਕੁਝ ਨਾ ਬੋਲੀ, ਪਰ ਸ਼ਰਾਬ ਨਾਲ ਅੰਨਾ ਹੋਇਆ ਚੰਨੂ ਲੜਖੜਾਉਂਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਨਾਲ ਬੋਲਿਆ-ਤੈਨੂੰ ਕੋਈ ਗੋਲੀ ਲਗੀ ਏ ਜੋ ਅਸੀਂ ਪੱਟੀ ਕਰੀਏ ? ਹਾ ਹਾ, ਹਾ ਹਾ । ਕੀ ਤੇਰੇ ਪੇ ਦੇ ਅਸੀਂ ਨੌਕਰ ਆਂ । ਜੇ ਤੂੰ ਬੁਖਾਰ ਨਾਲ ਪਿਆ ਏਂ, ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਜੁੱਤੀ ਤੋਂ । ਨਾਢੂ ਖਾਨ ਕਿਤੋਂ ਦਾ, ਕਹਿੰਦਾ ਏ ਮੈਨੂੰ ਬੁਖਾਰ ਚੜਿਆ ਹੋਇਐ ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀਆਂ ਰਾਮ ਕਹਾਣੀਆਂ ਛੇੜ ਬੈਠੇ ਹੋ। ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਨੂੰ ਚਿੜਾਉਣ ਲਈ ਉਹ ਫੇਰ ਡਰਾਉਣਾ ਹਾਸਾ ਹਸਣ ਲਗ ਪਿਆ ।
ਇਹ ਗੱਲਾਂ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਚੰਨੂ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਬੜਾ ਭਿਆਨਕ ਤੇ ਡਰਾਉਣਾ ਸੀ । ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਇਹ ਵੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਿਆ ਤੇ ਉਹ ਸੁਰੇਸ਼ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਲ ਤਕਣ ਲਗ ਪਿਆ।
"ਸਰੇਸ਼ ਵੱਲ ਕੀ ਤਕਨਾ ਏ ? ਇਹ ਮੇਰੇ ਹੱਥਾਂ ਦੀ ਹੀ
੧੦੨
ਨੇਕੀ ਦਾ ਬਦਲਾ
