ਸਭਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ

ਟਾਇਪ ਦਾ ਛਾੱਪਾ

---

ਕਿੱਸਾ ਹਾਤਮਤਾਈ ਯਾ

 

ਸਭਾ ਸ਼ਿੰਗਾਰ

 

ਜਿਸਕੋ

 

ਬੜੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਸੇ ਔਰ ਸਹੀ ਕਰਕੇ
ਮੁਫ਼ੀਦਆਮ ਪ੍ਰੇਸ ਲਾਹੌਰ ਵਿੱਚ
ਮੁਨਸ਼ੀ ਗੁਲਾਬਸਿੰਘ ਐਂਡ ਸੰਜ਼ ਨੇ ਛਪਵਾਯਾ

---

ਸੰਨ ੧੮੯੬ ਈ:

ੴ ਸਤਿਗੁਰਪ੍ਰਸਾਦਿ।।

ਅਥ ਸਭਾ ਸਿੰਗਾਰ ਲਿਖ੍ਯਤੇ

ਧੰਨ ਧੰਨ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਪਰਮ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਦੀਨ ਦ੍ਯਾਲ ਸ਼ਰਣਾ ਗਤ ਭਗਤ ਵਤਸਲ ਕਰਤੂ ਨ ਕਰਤੂ ਅਨ੍ਯਥਾ ਕਰਤੂ ਸਮ੍ਰਥ ਸਰਬ ਬ੍ਯਾਪੀ ਅੰਤਰਯਾਮੀ ਜਿਸਨੇ ਜਗਤ ਕੋ ਅਸੰਖਿਆ ਕ੍ਰਿਤ ਔਰ ਆਸਯ ਕਾ ਨ੍ਰਿਮਿਤਕਰ ਪਰਮਾਨੂੰ ਕੰਪਸੇ ਅਪਨੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਅਰ ਮੁਕਤੀ ਕੇ ਨਾਨਾ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕੇ ਸਾਧਨ ਨਿਰਮਾਣ ਕੀਏ ਜਿਸਮੇਂ ਸਭ ਮਨੁੱਖ੍ਯ ਅਪਨੀ ਅਪਨੀ ਰੁਚਿ ਕੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸਕਾ ਭਜਨ ਸਿਮਰਨ ਕਰ ਇਸ ਭਵ ਸਾਗਰ ਸੇ ਪਾਰ ਹੋ ਉਨ ਸਭ ਸਾਧਨੋਂ ਮੇਂ ਪਰੋਪਕਾਰ ਅਰ ਸਹਿਨ ਸੀਲਤਾ ਉੱਤਮ ਹੈ ਏਕ ਦਰਬ ਹਾਤਮਭਾਈ ਕਾ ਇਤਹਾਸ ਵਰਨਨ ਕੀਆ ਜਾਤਾ ਹੈ ਇਸ ਇਤਹਾਸ ਕੋ ਪਹਿਲੇ ਕਿਸੀ ਨੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਕੀ ਸ਼ਕਲ ਬੋਲੀ ਮੇਂ ਬਠਾਯਾ ਥਾ ਔਰ ਸੰਨ ੧੮੦੧ ਈਸਵੀ ਮੇਂ ਦਿੱਲੀ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੇ ਸੱਯਦ ਹੈਦਰਬਖ਼ਸ਼ ਨੇ ਇਸਕੋ ਉਰਦੂ ਮੇਂ ਤਰਜਮਾ ਕੀਆ ਔਰ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਆਰਾਇਸ਼ ਮਹਿਫ਼ਲ ਰੱਖਾ ਪਰੰਤੂੂ ਜਹਾਂ ਉਚਿਤ ਜਾਨ ਅਪਨੀ ਬੁਧਿ ਕੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕਹਾਣੀ ਬਢਾਣੇਕੇ ਲੀਏ ਕੁਛ ਅਧਿਕ ਭੀ ਕੀ ਜਿਸਮੇਂ ਸੁਨਣੇ ਵਾਲੇ ਕੋ ਹਰਖ ਹੋਵੇ ਅਬ ਸੰਨ ੧੮੬੪ ਈਸਵੀ ਸੰਮਤ ੧੯੨੧ ਬਿੱਕ੍ਰਮ ਮੇਂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਲਾਲ ਮਥੁਰਾਕਾ ਯਸਥ ਦਿੱਲੀ ਕੇ ਬਾਸ਼ੀ ਬਰਤਮਾਨ ਸਮਯ ਮੇਂ ਆਗਰਾ ਨਿਵਾਸੀ ਨੇਂ ਭਾਖਾ ਮੇਂ ਬਨਾਇਆ ਔਰ ਸਭਾ ਸਿੰਗਾਰ ਇਸਕਾ ਨਾਮ ਰੱਖਾ ਲਿਖਨੇ ਵਾਲੇ ਨੇ ਇਉਂ ਲਿਖਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਸਮਯ ਮੇਂ ਤੈ ਨਾਮੀ ਯਮਨ ਕਾ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਥਾ ਅਤਿ ਐਸ਼੍ਵਰਯਵਾਨ ਸੈਨਾਪਤਿ ਕੰਚਨ ਰਤਨੋਂ ਸੇ ਪਰਿਪੂਰਣ ਅਰ ਉਸਕੀ ਪ੍ਰਜਾ ਅਰ ਸੈਨਾ ਅਪਾਰ ਥੀ ਅਪਨੇ ਚਚਾ ਕੀ ਬੇਟੀ ਕੇ ਸਾਥ ਵਿਵਾਹ ਕੀਆ ਉਸ ਸੇ ਏਕ ਪੁੱਤ੍ਰ ਪਰਮ ਸੁੰਦ੍ਰ ਚੰਦ੍ਰ ਸਮਾਨ ਉਤਪੰਨ ਹੂਆ ਯਿਹ ਅਤਿ ਆਨੰਦ ਦਾਇਕ ਸਮਾਚਾਰ ਸੁਨ ਪ੍ਰਬੀਨ ਜੋਤਸ਼ੀਓਂ ਮੰਤ੍ਰੀਓ ਪੰਡਿਤੋਂ ਕੋ ਬੁਲਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਅਪਨੀ ਬੁੱਧਿ ਕੇ ਅਨੁਮਾਨ ਅਰ ਪੁਸਤਕ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕੇ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਚਾਰ ਕਰਕੇ ਕਹੋ ਕਿ ਇਸ ਲੜਕੇ ਕੇ ਭਾਗ ਕੈਸੇ ਹੈਂ ਉਨੋਂ ਨੇ ਵਿਚਾਰਾ ਤੋ ਸਭ ਪ੍ਰਕਾਰ ਐਸ਼੍ਵਰਯਵਾਨ ਪਾਕੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰੀ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਿਥੀਨਾਥ ਹਮ ਕੋ ਅਪਨੀ ਵਿਦ੍ਯਾ ਸੇ ਐਸੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯਿਹ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦਾ ਸਾਤੋਂ ਦੇਸ਼ੋਂ ਕਾ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਹੋਗਾ ਔਰ ਸਦਾ ਹਰਿ ਹੇਤ ਸਭ ਕਾਮ ਕਰੇਗਾ ਔਰ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਸੂਰਯ ਕੇ ਸਮਾਨ ਪ੍ਰਲਯ ਪ੍ਰਜੰਤ ਜਗਤ ਮੇਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਰਹੇਗਾ ਯਿਹ ਸੁਨ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਅਤਿ ਆਨੰਦ ਔਰ ਪਰਮ ਹਰਖ ਹੂਆ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨ੍ਯਬਾਦ ਕਰ ਉਨ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਪਰਿਪੂਰਨ ਕਰ ਦੀਆ ਅਰ ਉਸ ਬਾਲਕ ਕਾ ਨਾਮ ਹਾਤਮ ਰੱਖਾ ਅਪਨੇਮਿੱਤ੍ਰੋ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਯਹ ਬਾਤ ਵਿਦਿਤ ਕਰਦੋ ਕਿ ਮੇਰੇ ਰਾਜ ਮੇਂ ਆਜ ਜਿਸਕੇ ਘਰ ਬਾਲਕ ਉਪਜਾ ਹੋ ਵੁਹ ਆਜ ਕੇ ਦਿਨ ਸੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਨੌਕਰ ਹੈ ਔਰ ਉਨਕੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਰਾਜ ਮੰਦਰ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾਇ ਜਾਵੇਂ ਉਨਕਾ ਪਾਲਨ ਭੀ ਯਹਾਂ ਹੀ ਹੋਗਾ ਉਸਕੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਉਸ ਦਿਨ ਛੇ ਹਜ਼ਾਰ ਲੜਕੇ ਉਤਪੰਨ ਹੂਏ ਥੇ ਯਿਹ ਆਗਯਾ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਸਭ ਕੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਅਪਨਾ ਅਪਨਾ ਬਾਲਕ ਰਾਜ ਮੰਦ੍ਰ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾਇ ਗਏ ਉਸੀ ਸਮਯ ਛੇ ਹਜ਼ਾਰ ਦਾਈਆਂ ਨੌਕਰ ਰੱਖੀਆਂ ਗਈਆਂ ਔਰ ਏਕ ਏਕ ਲੜਕਾ ਉਨਕੋ ਸੌਪਾ ਗਿਆ ਔਰ ਚਾਰ ਦਾਈਆਂ ਹਾਤਮ ਕੇ ਲੀਏ ਨਿਯਤ ਹੂਈਂ ਵੁਹ ਕਿਸ ਕਿਸ ਭਾਂਤਿ ਸੇ ਥਪਕੀਆਂ ਦੇ ਦੇ ਚੁਮਕਾਰਤੀਆਂ ਥੀਂ ਕਿ ਵੁਹ ਕਿਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੂਧ ਪੀਏ ਪਰ ਵੁਹ ਆਂਖੇਂ ਨ ਖੋਲ੍ਹਤਾ ਔਰ ਨਾ ਕਿਸੀ ਸਨਮੁਖ ਮੇਂ ਰੋਤਾ ਜਬ ਵੁਹ ਸਮਾਚਾਰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਹੁੰਚਾ ਵੁਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਅਤਿ ਚਿੰਤਾ ਕਰ ਅਪਨੇ ਮੰਤ੍ਰੀਓਂ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸਿਆਂਣੇ ਕੋ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਬੁਲਾਵੋ ਸਿਆਣੋਂ ਨੇ ਆਕਰ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਯਿਹ ਜਗਤ ਕਾ ਹਾਤਮ ਹੋਗਾ ਅਕੇਲਾ ਦੂਧ ਨ ਪੀਏਗਾ ਪਹਿਲੇ ਸਭ ਬਾਲਕੋਂ ਕੋ ਪਿਲਵਾਕਰ ਪੀਛੇ ਆਪ ਪੀਏਗਾ ਔਰ ਜਬਤਕ ਜੀਤਾ ਰਹੇਗਾ ਅਕੇਲਾ ਭੋਜਨ ਅਰ ਜਲ ਪਾਨ ਨ ਕਰੇਗਾ ਨਿਦਾਨ ਜਬ ਵੁਹ ਸਭ ਲੜਕੇ ਦੂਧ ਪੀਚੁਕੇ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਭੀ ਪੀਆ ਔਰ ਜਬ ਸੇ ਜਨਮ ਹੂਆ ਤਬ ਸੇ ਰੋਤਾ ਨਾ ਅਕੇਲਾ ਖਾਤਾ ਔਰ ਅਚੇਤ ਹੋ ਕਰਕੇ ਸੋਤਾ ਜਬ ਦੂਧ ਛੁਡਾਯਾ ਗਿਆ ਤਬ ਉਨਹੀਂ ਛੇ ਹਜ਼ਾਰ ਲੜਕੋਂ ਕੇ ਸਾਥ ਖਾਤਾ ਪੀਤਾ ਸਚ ਤੋ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸਕੋ ਦੁਖੀ ਦਰਿਦ੍ਰੀ ਭੂਖੇ ਪਿਆਸੇ ਨੰਗੇ ਕੋ ਦੇਖਤਾ ਰੁਪਯਾ ਪੈਸਾ ਅੰਨ ਜਲ ਕਪੜਾ ਦਿਲਾਏ ਬਿਨਾ ਨਾ ਰਹਿਤਾ ਸਾਰਾ ਦਿਵਸ ਦੇਨੇ ਦਿਲਾਨੇ ਮੇਂ ਬਤੀਤ ਕਰਤਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਜਬ ਚੌਦਾ ਬਰਸ ਕਾ ਹੂਆ ਜੋ ਧਨ ਰਤਨ ਪਿਤਾ ਨੇ ਇਕੱਤ੍ਰ ਕੀਆ ਥਾ ਉਸਕੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਹੇਤ ਉਠਾਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਜਬ ਅਖੇਟ ਕੋ ਜਾਤਾ ਤੋਂ ਕੋਈ ਪਸ਼ੂ ਪੰਖੀ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਤਬ ਉਸਕੋ ਜੀਤਾ ਹੀ ਪਕੜ ਕਰ ਛੋੜ ਦੇਤਾ ਔਰ ਕਬੀ ਕਿਸੀ ਕੋ ਕਟ ਬਚਨ ਨ ਕਹਿਤਾ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਰੂਪ ਭੀ ਐਸਾ ਦੀਆ ਥਾ ਕਿ ਜਿਸ ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖ ਨੇ ਦੇਖਾ ਵਹੁ ਸਹਸ੍ਰੋ ਪਰਾਣੋ ਸੇ ਅਸਕਤ ਹੂਆ ਔਰ ਜਬ ਕੋਈ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਪੁਕਾਰਤਾ ਤੋ ਘੋੜੇ ਕੀ ਬਾਗ ਥਾਮ ਉਸਕਾ ਨਿਆਉਂ ਵਹਾਂ ਹੀ ਉਸੀ ਖਿਣ ਮੇਂ ਕਰ ਦੇਤਾ ਔਰ ਜੋ ਨਾ ਮਾਨਤਾ ਤੋ ਬੈਠੇ ਬੈਠੇ ਬਾਤੋਂ ਮੇ ਸਮਝਾ ਦੇਤਾ ਔਰ ਕਬੀ ਅਨਯਾਇ ਨਾ ਚਾਹਤਾ ਅਪਨੇ ਪਰਾਏ ਕੋ ਸਮਾਨ ਜਾਨਤਾ ਈਸ਼੍ਵਰ ਇੱਛਾ ਸੇ ਥੋੜੇ ਹੀ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਤਰੁਣਾਈ ਕੀ ਝਲਕ ਸੇ ਰੂਪ ਕਾ ਚਮਤਕਾਰ ਦੂਣਾ ਹੋਗਿਆ ਤੇ ਏਕ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਕੋ ਯਿਹ ਸਿੱਖਯਾ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਸਭ ਜੀਵੇਂ ਕੋ ਈਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਉਤਪੰਨ ਕੀਆ ਹੈ ਉਸ ਜਗਤ ਕਰਤਾ ਕੀ ਰਚਨਾ ਦੇਖੀਏ ਕਿ ਉਸਨੇ ਅਪਨੀ ਸਾਮਰਥ ਸੇ ਚੌਰਾਸੀ ਲੱਖ ਜੀਵ ਉਤਪੰਨ ਕੀਏ ਹੈਂ ਔਰ ਸਬ ਜੀਵੋਂ ਕੀ ਸ਼ਕਲ ਏਕ ਕੇ ਸਾਥ ਦੂਸਰੇ ਕੀ ਮਿਲਨੇ ਨਹੀਂ ਦਈ ਉਸਕਾ ਕਉਤਕ ਨਿਹਾਰੀਏ ਔਰ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕੀਜੀਏ ਲੜਕੋਂ ਕੇ ਸਾਥ ਖਾਤਾ ਪੀਤਾ ਸਚ ਤੋ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸਕੋ ਦੁਖੀ ਦਰਿਦ੍ਰੀ ਭੂਖੇ ਪਿਆਸੇ ਨੰਗੇ ਕੋ ਦੇਖਤਾ ਰੁਪਯਾ ਪੈਸਾ ਅੰਨ ਜਲ ਕਪੜਾ ਦਿਲਾਏ ਬਿਨਾ ਨਾ ਰਹਿਤਾ ਸਾਰਾ ਦਿਵਸ ਦੇਨੇ ਦਿਲਾਨੇ ਮੇਂ ਬਤੀਤ ਕਰਤਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਜਬ ਚੌਦਾ ਬਰਸ ਕਾ ਹੂਆ ਜੋ ਧਨ ਰਤਨ ਪਿਤਾ ਨੇ ਇਕੱਤ੍ਰ ਕੀਆ ਥਾ ਉਸਕੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਹੇਤ ਉਠਾਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਜਬ ਅਖੇਟ ਕੋ ਜਾਤਾ ਤੋਂ ਕੋਈ ਪਸ਼ੂ ਪੰਖੀ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਤਬ ਉਸਕੋ ਜੀਤਾ ਹੀ ਪਕੜ ਕਰ ਛੋੜ ਦੇਤਾ ਔਰ ਕਬੀ ਕਿਸੀ ਕੋ ਕਟ ਬਚਨ ਨ ਕਹਿਤਾ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਨੇ ਰੂਪ ਭੀ ਐਸਾ ਦੀਆ ਥਾ ਕਿ ਜਿਸ ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖ ਨੇ ਦੇਖਾ ਵਹੁ ਸਹਸ੍ਰੋ ਪਰਾਣੋ ਸੇ ਅਸਕਤ ਹੂਆ ਔਰ ਜਬ ਕੋਈ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਪੁਕਾਰਤਾ ਤੋ ਘੋੜੇ ਕੀ ਬਾਗ ਥਾਮ ਉਸਕਾ ਨਿਆਉਂ ਵਹਾਂ ਹੀ ਉਸੀ ਖਿਣ ਮੇਂ ਕਰ ਦੇਤਾ ਔਰ ਜੋ ਨਾ ਮਾਨਤਾ ਤੋ ਬੈਠੇ ਬੈਠੇ ਬਾਤੋਂ ਮੇ ਸਮਝਾ ਦੇਤਾ ਔਰ ਕਬੀ ਅਨਯਾਇ ਨਾ ਚਾਹਤਾ ਅਪਨੇ ਪਰਾਏ ਕੋ ਸਮਾਨ ਜਾਨਤਾ ਈਸ਼੍ਵਰ ਇੱਛਾ ਸੇ ਥੋੜੇ ਹੀ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਤਰੁਣਾਈ ਕੀ ਝਲਕ ਸੇ ਰੂਪ ਕਾ ਚਮਤਕਾਰ ਦੂਣਾ ਹੋਗਿਆ ਤੇ ਏਕ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਕੋ ਯਿਹ ਸਿੱਖਯਾ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਸਭ ਜੀਵੇਂ ਕੋ ਈਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਉਤਪੰਨ ਕੀਆ ਹੈ ਉਸ ਜਗਤ ਕਰਤਾ ਕੀ ਰਚਨਾ ਦੇਖੀਏ ਕਿ ਉਸਨੇ ਅਪਨੀ ਸਾਮਰਥ ਸੇ ਚੌਰਾਸੀ ਲੱਖ ਜੀਵ ਉਤਪੰਨ ਕੀਏ ਹੈਂ ਔਰ ਸਬ ਜੀਵੋਂ ਕੀ ਸ਼ਕਲ ਏਕ ਕੇ ਸਾਥ ਦੂਸਰੇ ਕੀ ਮਿਲਨੇ ਨਹੀਂ ਦਈ ਉਸਕਾ ਕਉਤਕ ਨਿਹਾਰੀਏ ਔਰ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕੀਜੀਏ ਸਾਤ ਬਾਤੇ ਯਿਹ ਹੈਂ ਪਹਿਲੀ ਬਾਤ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਬਾਰ ਦੇਖਾ ਦੂਸਰੀ ਬਾਰ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਦੂਸਰੀ ਬਾਤ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਭਲਾਈ ਕਰ ਅਰ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਮੇਂ ਡਾਲ ਤੀਸਰੀ ਬਾਤ ਯਿਹ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੀ ਸੇ ਬੁਰਾਈ ਨਾ ਕਰ ਜੋ ਕਰੇਗਾ ਤੋ ਵਹੀ ਪਾਵੇਗਾ ਚੌਥੀ ਬਾਤ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਸੱਚ ਬੋਲਨੇ ਵਾਲੇ ਕੋ ਸਦਾ ਸੁਖ ਹੈ ਪਾਂਚਵੀਂ ਬਾਤ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਨਿਦਾਨ ਪਰਬਤ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਵੇ ਛਠਵੀਂ ਬਾਤ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਮੋਤੀ ਜੋ ਮੁਰਗਾਬੀ ਕੇ ਅੰਡੇ ਕੇ ਸਮਾਨ ਹੈ ਇਨ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਹੈ ਉਸਕੀ ਜੋੜੀ ਲਾ ਦੇ ਸਤਵੀ ਬਾਤ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਹਮਾਮ ਬਾਦ ਗਰਦਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਬਤਲਾਵੇ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਦਾਈ ਕੀ ਇਹ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਅਪਨੇ ਜੀਅ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਐਸਾ ਕੌਣ ਹੋਗਾ ਜੋ ਇਨ ਸਾਤ ਬਾਤੋਂ ਕੇ ਉੱਤਰ ਦੇਗਾ ਇਸੀ ਭੂਮ ਸੇ ਵਹੁ ਆਠੋਂ ਪਹਿਰ ਜਪ ਤਪ ਕੀਆ ਕਰਤੀ ਏਕ ਦਿਨ ਅਪਨੇ ਕੋਠੇ ਪਰ ਬੈਠੇ ਹੂਏ ਬਾਜ਼ਾਰ ਕਾ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖ ਰਹੀ ਥੀ ਕਿ ਇਤਨੇ ਮੇ ਏਕ ਫ਼ਕੀਰ ਦੇਖਨੇ ਮੇਂ ਬੜਾ ਸਾਧੂ ਚਾਲੀਸ ਮੁਰੀਦ ਸਾਥ ਲੀਏ ਹੂਏ ਏਕ ਓਰਸੇ ਆ ਨਿਕਲਿਆ ਔਰ ਪਾਂਵ ਧਰਤੀ ਪਰ ਧਰਤਾ ਵੇਈ ਉਸਕੇ ਸਾਥੀ ਸੋਨੇ ਚਾਂਦੀ ਕੀ ਈਟੇਂ ਪਾਂਵ ਕੇ ਨੀਚੇ ਰੱਖ ਦੇ ਵੁਹ ਉਨ ਪਰ ਪਾਂਵ ਰਖਤਾਂ ਜਾਤਾ ਥਾ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੋ ਜੋ ਉਸੇ ਐਸੀ ਭਾਂਤ ਆਤੇ ਦੇਖਾ ਤੋਂ ਅਤਿ ਹਰਖ ਕਰ ਦਾਈ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅੰਮਾਜਾਨ ਇਹ ਫ਼ਕੀਰ ਕੋਈ ਬੜਾ ਸਿਧ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਹੈ ਐਸੇ ਚਮਤਕਾਰ ਸੇ ਚਲਤਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅੰਮਾਂ ਵਾਰੀ ਯਿਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹੋਂ ਕੇ ਪੀਰ ਹੈਂ ਮਹੀਨੇ ਮੇਂ ਦੋ ਚਾਰ ਬਾਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਇਨਕੇ ਘਰ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਯਹ ਭੀ ਕਬੀ ਕਬੀ ਉਨਕੇ ਪਾਸ ਆਤੇ ਹੈਂ ਇਸਕੇ ਸਮਾਨ ਇਸ ਸਮਯ ਸੰਸਾਰ ਮੇਂ ਕੋਈ ਮਹਾਤਮਾਂ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਯਹ ਬੜਾ ਧਰਮਿਸ਼੍ਟ ਔਰ ਕਿਰਪਾਵਾਨ ਹੈ ਹੁਸਨ-ਬਾਨੋ ਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮ ਆਗਿਆ ਦੇਵੋ ਤੋ ਮੈਂ ਇਸ ਮਹਾਤਮਾ ਕਾ ਏਕ ਦਿਨ ਨਯੋਤਾ ਕਰੂੰ ਔਰ ਘੜੀ ਦੋ ਘੜੀ ਕੇ ਲੀਏ ਅਪਨੇ ਘਰ ਬੁਲਾਵੂੰ ਔਰ ਅਪਨੀ ਆਂਖੇਂ ਉਸਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਮਲੂੰ ਦਾਈ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਪ੍ਰਾਣ ਪਿਆਰੀ ਇਹ ਕਾਮ ਤੂੰ ਬੇਧੜਕ ਕਰ ਯਿਹ ਦ੍ਰਿਸ਼੍ਟਾਂਤ ਪਰਸਿੱਧ ਹੈ ਕਿ ਆਂਖੋਂ ਸੁਖ ਕਲੇਜੇ ਠੰਡ ਨਿਦਾਨ ਉਸਨੇ ਕਿਸੀ ਕੇ ਹਾਥ ਉਸ ਮਹਾਤਮਾ ਕੋ ਕਹਿਲਾ ਭੇਜਾ ਜੋ ਕਿਸੀ ਦਿਨ ਆਪ ਮਹਾਤਮਾਓ ਕੇ ਸਮਾਠ ਮੇਰੇ ਅੰਧੇਰੇ ਘਰ ਕੋ ਅਪਨੇ ਚਰਨੋਂ ਸੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕਰੇਂ ਤੋ ਇਸ ਦਾਸੀ ਕੇ ਲੋਕ ਪ੍ਰਲੋਕ ਦੋਨੋਂ ਬਨ ਜਾਏ ਅਰ ਅਪਨੇ ਅਭਿਲਾਖਾ ਕੇ ਪਾਤਰ ਕੋ ਕਾਮਨਾ ਕੇ ਰਤਨੋਂ ਸੇ ਪਰਿਪੂਰਨ ਕਰੋ ਵੁਹ ਗਿਆ ਔਰ ਉਸਕਾ ਸੰਦੇਸਾ ਸੁਨਾ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਹਾਤਮਾਓਂ ਕੋ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਛੋਟੇ ਪਰ ਦਯਾ ਕਰੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਉਨ੍ਹੋ ਨੇ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਵਸ਼ਯ ਆਉਂਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਯਿਹ ਕਹਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਐਸੀ ਬਾਤ ਨਾ ਮਾਨੇ ਵੁਹ ਤਪਸਵੀ ਨਰਕ ਮੇਂ ਗਿਰੇ ਪਰੰਤੂ ਆਜ ਤੋ ਮੁਝ ਕੋ ਕੁਛ ਕਾਮ ਹੈ ਕਲ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਆਊਂਗਾ ਯਿਹ ਸਮਾਚਾਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋਂ ਨੇ ਸੁਨਾ ਕਿ ਕਲ ਦੋ ਚਾਰ ਘੜੀ ਦਿਨ ਚੜ੍ਹੇ ਵੇ ਮਹਾਤਮਾ ਅਪਣੇ ਚਾਲੀਸ ਸਿੱਖੋਂ ਸਹਿਤ ਮੇਰੇ ਘਰ ਪਧਾਰੇਂਗੇ ਇਸ ਸਮਾਚਾਰ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸਨੇ ਭਾਂਤਿ ਭਾਂਤਿ ਦੇ ਖਾਨੇ ਪਕਵਾਏ ਔਰ ਕੋਈ ਥਾਲ ਮੇਵੇ ਮਿਠਿਆਈ ਕੇ ਔਰ ਕਈ ਪਟੰਬਰੋਂ ਔਰ ਕੰਚਨ ਵਸਤ੍ਰੋ ਔਰ ਰੁਪੱਯੇ ਮੁਹਰੋਂ ਅਰ ਰਤਨੋਂ ਕੇ ਸਜਵਾ ਰੱਖੇ ਇਸ ਆਸ਼ਾ ਪਰ ਕਿ ਜਗਤ ਕੇ ਮਹਾਤਮਾ ਕਲ ਮੇਰੇ ਘਰ ਆਵੇਂਗੇ ਤਬ ਮੈਂ ਸਬ ਵਸਤੂ ਉਨਕੇ ਆਗੇ ਧਰ ਅਤਿ ਦੀਨ ਹੋ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰੰਗੀ ਕਿ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੁਆ ਅਰ ਵੇ ਮਹਾਤਮਾ ਉਨਹੀਂ ਚਾਲੀਸੋਂ ਸਿੱਖੋ ਕੇ ਸਾਥ ਅਪਨੀ ਪੁਰਾਨੀ ਰੀਤਿ ਸੇਸੋਨੇ ਚਾਂਦੀ ਕੀ ਈਟੋ ਪਰ ਪਾਂਵ ਰਖਤੇ ਹੂਏ ਹੁਸਨਬਾਨੋਂ ਕੇ ਘਰ ਆਇ ਪਹੁੰਚੇ ਔਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋਂ ਨੇ ਦ੍ਵਾਰ ਸੇ ਬੈਠਨੇ ਕੀ ਜਗਹ ਤਕ ਜ਼ਰੀ ਕਾ ਬਿਛੋਨਾ ਪਹਲੇ ਸੇ ਬਿਛਵਾ ਰੱਖਾ ਥਾ ਉਸਕੋ ਰੋਟਤੇ ਹੁਏ ਰਾਜ ਆਸਨ ਪਰ ਜਾ ਬੈਠੇ ਅਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋਂ ਕੇ ਸੇਵਕ ਰਤਨ ਕੇ ਥਾਲ ਉਨਕੇ ਸਾਮਨੇ ਲਾਏ ਉਨ੍ਹੋਂ ਨੇ ਕਿਸੀ ਕੋ ਅੰਗੀਕਾਰ ਨਹੀ ਕੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਇਹ ਵਸਤ੍ਰ ਮੇਰੇ ਕਿਸ ਕਾਮ ਕੀ ਹੈ ਫਿਰ ਵਹ ਭੀਤਰ ਗਏ ਅਰ ਕਈ ਥਾਲ ਅੱਛੇ ਅੱਛੇ ਵਸਤ੍ਰੋ ਕੇ ਲਾਏ ਉਸਨੇ ਵੁਹ ਭੀ ਪਸਿੰਦ ਨ ਕੀਏ ਫਿਰ ਵੇ ਮਹਾਤਮਾਂ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਗਏ ਔਰ ਬਹੁਤ ਸੇ ਥਾਲ ਮੇਵੇ ਮਿਠਾਈ ਕੇ ਲਾਏ ਔਰ ਏਕ ਬਡਾ ਸ਼ਾ ਦਸਤਰਖਾਨ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਬਿਛਾ ਕਰਕੇ ਉਪਰ ਚੁਨਣੇ ਲਗੇ ਵੇ ਥਾਲ ਸੋਨੇ ਚਾਂਦੀ ਕੇ ਵਾਸਨੋਂ ਸੇ ਭਰ ਔਰ ਉਨਮੇਂ ਭਾਂਤਿ ਭਾਂਤਿ ਕੇ ਖਾਨੇ ਧਰੇ ਥੇ ਔਰ ਰਾਜਿਓਂ ਕੇ ਬੈਠਨੇ ਜੋਗ ਬਿਛੋਨਾਂ ਬਿਛਾਯਾ ਔਰ ਜ਼ਰੀ ਬਾਫਤੇ ਕੇ ਪੜਦੇ ਕਲਾਬਤੂਨੀ ਡੋਰੀਏ ਕੇ ਦਰੋਂ ਪਰ ਬੰਧੇ ਥੇ ਔਰ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਏਕ ਗਰੀਬੀ ਸੁਨਹਿਰੀ ਰੁਪਹਿਰੀ ਬਿਨਾਂ ਕਟਕਾਂ ਸੋਨੇ ਚਾਂਦੀ ਕੀ ਚੋਬੋਂ ਪਰ ਮੋਤੀਓਂ ਕੀ ਝਾਲਰ ਕਾ ਚਮਤਕਾਰ ਝਮਝਮਾਤਾ ਥਾ ਔਰ ਸੇਵਕ ਲੋਗ ਉੱਤਮ ਬਸਤ੍ਰ ਔਰ ਜੜਾਊ ਗਹਿਣੇ ਪਹਿਨੇ ਹੂਏ ਸਜੇ ਸਜਾਏ ਸੋਨੇ ਚਾਂਦੀ ਕੇ ਰਤਨ ਜਟਤ ਆਫ਼ਤਾਬ ਚਿਲਮਚੀ ਲੇਕੇ ਹਾਥ ਧੁਲਵਾ ਖੜੇ ਹੋਕੇ ਬੇਨਤੀ ਕਰਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹਮਾਰੀ ਬੀਬੀ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਕੁਛ ਭੋਜਨ ਕਰੇਂ ਯੇਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਵੁਹ ਛਲੀ ਭੋਜਨ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਉਸ ਸੋਨੇ ਚਾਂਦੀ ਕੇ ਜੜਾਊ ਬਸਤ੍ਰੋਂ ਕੇ ਭਾਵ ਸੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਤਾ ਕਿ ਵਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕੋਈ ਬਡਾ ਧਨਵਾਨ ਥਾ ਕਿ ਇਤਨੀ ਸੰਪਦਾ ਰਾਜੋਂ ਕੇ ਯੋਗਯ ਛੋਡ ਗਿਆ ਆਜ ਹੀ ਰਾਤ ਕੋ ਕਿਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਅਪਨੇ ਘਰ ਲੇਜਾਨਾ ਚਾਹੀਏ ਇਸੀ ਚਿੰਤਾ ਮੇਂ ਉਸ ਕੁਕਰਮੀ ਨੇ ਥੋੜਾ ਸਾ ਭੋਜਨ ਕਰ ਹਾਥ ਖੈਂਚ ਲੀਆ ਫਿਰ ਵੇਸੇਵਕ ਜੜਾਉ ਅਤਰਦਾਨ ਲੇ ਆਏ ਉਸ ਨੇ ਵੁਹ ਅਤਰ ਅਪਨੀ ਦੇਹੀ ਔਰ ਕਪੜੋਂ ਸੇ ਮਲਾ ਔਰ ਸਬ ਜੜਾਉ ਬਾਸਨੋਂ ਕੋ ਅਟਕਲਾ ਲੀਆ ਊਪਰ ਸੇ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੋ ਦੁਆਏਂ ਦੇਕਰ ਵਿਦਾ ਹੂਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਰਾਤ ਹੋਗਈ ਔਰ ਸਬ ਲੋਗ ਉਸ ਮਹਾਂ ਦੁਸ਼ਟ ਕੀ ਸੇਵਾ ਕੇ ਕਾਮ ਕਾਜ ਮੇਂ ਦਿਨ ਭਰ ਕੇ ਥਕੇ ਮਾਂਦੇ ਥੇ ਰਾਤ ਕੇ ਹੋਤੇ ਹੀ ਪੈਰ ਫੈਲਾ ਕੇ ਅਚੇਤ ਹੋ ਸੋਇ ਰਹੇ ਨਾ ਉਨ੍ਹੋਂ ਨੇ ਕੋਠੇ ਕੋ ਬੰਦ ਕੀਆ ਨਾ ਉਨ ਬਸਤ੍ਰੋਂ ਕੋ ਠਿਕਾਣੇ ਮੇਂ ਰੱਖਾ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਬੀਤੇ ਵੁਹ ਡਕੈਤ ਮਨੁਖ੍ਯ ਕੇ ਅਕਾਰ ਪੇਸਾਚ ਕੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਸੀ ਅਪਨੇ ਚਾਲੀਸੋਂ ਚੋਰੋਂ ਕੇ ਸਾਥ ਉਸਕੇ ਘਰ ਮੇਂ ਆਯਾ ਔਰ ਧਨ ਰਤਨ ਸੰਪਦਾ ਲੁਟਾਨੇ ਲਗਾ ਉਸ ਬੀਚ ਜੋ ਥੋੜੇ ਬਹੁਤ ਲੋਗ ਜਾਗ ਉਠੇ ਸੋ ਉਨ ਡਕੈਤ ਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਘਾਇਲ ਹੂਏ ਔਰ ਕੁਛ ਮਾਰੇ ਗਏ ਹੁਸਨਬਾਨੋਂ ਅਪਨੇ ਕੋਠੇ ਕੀ ਖਿੜਕੀ ਸੇ ਝਾਕ ਝਾਕ ਦੇਖਤੀ ਅਰ ਉਨਕੋ ਪਹਿਚਾਨ ਪਹਿਚਾਨ ਹਾਥ ਮਲ ਮਲ ਕਹਿਤੀ ਕਿ ਹਾਇ ਹਾਇ ਯਿਹ ਤੋ ਵਹੀ ਨਿਗੋਡਾ ਫ਼ਕੀਰ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੇ ਸਾਥੀ ਹੈਂ ਇਸਕਾ ਇਲਾਜ ਕੋਈ ਕਿਆ ਕਰੇਗਾ ਰਾਤ ਤੋ ਇਸੀ ਸੋਚ ਮੇਂ ਬਤੀਤ ਭਈ ਭੋਰ ਹੋਤੇ ਹੀ ਉਨ ਮੁਰਦੋਂ ਅਰ ਘਾਇਲੋਂ ਕੋ ਚਾਰਪਾਈ ਪਰ ਡਾਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੀ ਡੇਉਢੀ ਪਰ ਲੇਗਈ ਔਰ ਖੜੀ ਹੋਕਰ ਪੁਕਾਰਕੇ ਦੁਹਾਈ ਦੇਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਮੈਂ ਲੁਟ ਗਈ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੌਣ ਹੈ ਔਰ ਕਿਸਕੇ ਸਤਾਣੇ ਸੇ ਐਸੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਦ੍ਵਾਰਪਾਲੋਂ ਨੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰੀ ਕਿ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਦੋ ਚਾਰ ਪਾਈਓਂ ਪਰ ਮੁਰਦੇ ਔਰ ਘਾਇਲ ਲਾਈ ਹੈ ਅਰ ਰੋ ਰੋ ਕੇ ਕਹਿਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸਲਾਮਤ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ ਮੁਝਕੋ ਅਪਨੇ ਸਾਮਨੇ ਬਲਵਾਵੇਂ ਤੋ ਮੈਂ ਅਪਨਾ ਦੁਖ ਨਿਵੇਦਨ ਕਰੂੰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸੇ ਬੁਲਵਾ ਲੀਆ ਔਰ ਸਮਾਚਾਰ ਪੂਛਾ ਤੋ ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਨਾਮ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਪ ਕੀ ਆਯੁਰ ਬਢੇ ਔਰ ਨਿਆਉਂ ਕਾ ਸੂਰਯ ਪ੍ਰਲਯ ਪ੍ਰਯੰਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਰਹੇ ਕਲ ਕੇ ਦਿਨ ਇਸ ਲੌਂਡੀ ਨੇ ਉਸ ਫ਼ਕੀਰ ਕਾ ਨਿਉਤਾ ਕੀਆ ਥਾ ਸੋ ਉਸਨੇ ਯਿਹ ਉਤਪਾਤ ਕੀਆ ਕਿ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਗਈ ਅਪਨੇ ਚਾਲੀਸ ਸਾਥੀਓਂ ਸਮੇਤ ਆਕੇ ਮੁਝਦੀਨ ਦੁਖੀ ਬਿਨ ਮਾਂ ਬਾਪ ਕੀ ਲੜਕੀ ਕਾ ਘਰ ਲੁਟਾ ਦਸ ਬੀਸ ਮਨੁੱਖੋਂ ਕੋ ਘਾਇਲ ਕੀਆ ਔਰ ਦੋ ਚਾਰੋਂ ਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲਾ ਔਰ ਗਿਆਰਹ ਬਾਰਹ ਲਾਖ ਰੁਪਈਯੇ ਕੇ ਅਨੁਮਾਨ ਕਾ ਧਨ ਰਤਨ ਅਰ ਵਸਤੁ ਲੁਟ ਲੇ ਗਿਆ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਉਸਕਾ ਮੂੰਹ ਕਾਲਾ ਕਰੇ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਮੁਝ ਕੋ ਐਸਾ ਸਤਾਇਆ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਬਾਦ-ਸ਼ਾਹ ਆਗ ਹੋਗਿਆ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਮੂਰਖ ਕੁਬੁੱਧੀ ਤੂੰ ਕੁਛ ਭੀ ਸਮਝਤੀ ਹੈ ਕਿ ਐਸੇ ਮਹਾਤਮਾ ਕੋ ਐਸਾ ਕਲੰਕ ਲਗਾਤੀ ਹੈ ਵੁਹ ਸੰਸਾਰ ਕੀ ਸਰਬ ਵਸਤੁ ਕੋ ਤੁੱਛ ਸਮਝਤਾ ਹੈ ਹੁਸਨਬਾਨੋਂ ਨੇ ਫਿਰ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਐਸੇ ਮਹਾਂ ਦੁਸ਼ਟ ਕੋ ਮਹਾਤਮਾ ਨਾ ਕਹੀਏ ਯਿਹ ਦੁਸ਼ਟਤਾ ਮੇਂ ਪਿਸਾਚ ਸੇ ਭੀ ਅਧਿਕ ਹੈ ਆਪ ਕਿਆ ਆਗਿਆ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਔਰ ਭੀ ਕ੍ਰੋਧ ਹੂਆ ਔਰ ਤਾਬ ਖਾਕਰ ਕਹਿਣੇ ਲਗਾ ਰੇ ਕੋਈ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਦੁਰਬੁੱਧੀ ਲੜਕੀ ਕੋ ਮੇਰੇ ਹੀ ਸਾਮਨੇ ਪੱਥਰੋਂ ਸੇ ਮਾਰ ਡਾਲੇ ਕਿ ਯਿਹ ਅਪਨਾ ਫਲ ਪਾਵੇ ਜਿਸਮੇਂ ਔਰੋਂ ਕੋ ਭਯ ਹੋ ਕਿ ਫਿਰ ਕੋਈ ਐਸੇ ਮਹਾਤਮਾ ਕੋ ਐਸੀ ਬਾਤ ਨਾ ਕਹੇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਪਰਮ ਚਤਰ ਅਰ ਸ਼ੁਭ ਚਿੰਤਕ ਮੰਤ੍ਰੀ ਅਪਨੀ ਜਗਾ ਸੇ ਉਠਾ ਔਰ ਸਿੰਘਾਸਨ ਕਾ ਪਾਯਾ ਚੂਮ ਬਿਨਤੀ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਯਿਹ ਵਹੀ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸਕੇ ਬਾਪ ਕੇ ਜੀਤੇ ਜੀ ਆਪ ਉਸਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਪਰਮ ਅਨੁਗ੍ਰਹ ਹਾਥ ਫੇਰਤੇ ਥੇ ਔਰ ਪ੍ਯਾਰ ਕਰਕੇ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬਠਾਲਤੇ ਥੇ ਆਜ ਉਸਕੋ ਪੱਥਰੋਂ ਕੀ ਮਾਰ ਸੇ ਮਾਰਨਾ ਚਾਹਤੇ ਹੋ ਜੌ ਇਸਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲੈਂਗੇ ਤੋ ਇਨ ਸਬ ਸੇਵਕੋਂ ਕੇ ਜੀ ਜੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕਾ ਵਿਸਵਾਸ ਜਾਤਾ ਰਹੇਗਾ ਕਿ ਹਮਾਰੇ ਪੀਛੇ ਹਮਾਰੇ ਲੜਕੋਂ ਬਾਲੋਂ ਕਾ ਪਾਲਨ ਨ ਹੋਗਾਂ ਔਰ ਯਿਹ ਭੈ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਕਿ ਜਬ ਹਨ ਮਰਜਾਏਂਗੇ ਤੋ ਹਮਾਰੀ ਸੰਤਾਨ ਕੀ ਯਹੀ ਦਸ਼ਾ ਹੋਗੀ ਜੋ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਕੀ ਹੂਈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਅਪਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਔਰ ਅਲਗ ਹੋਕਰ ਅਵਿਕਾਸ਼ ਪਾਇ ਭਾਗ ਜਾਏਂਗੇ ਔਰ ਬੈਰੀਓਂ ਸੇ ਜਾਇ ਮਿਲੇਂਗੇ ਔਰ ਆਪ ਸੇ ਬੈਰ ਕਰੇਂਗੇ ਜੋ ਉਚਿਤ ਜਾਨਾ ਸੋ ਬਿਨਤੀ ਕਰੀ ਆਗੇ ਆਪ ਕੀ ਜੋ ਇੱਛਾ ਹੋ ਸੋ ਕੀਜੀਏ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੈ ਪ੍ਰਬੀਨ ਮੈਨੇ ਤੇਰੇ ਕਹਿਨੇ ਔਰ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਪਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਿ ਕਰਨੇ ਸੇ ਇਸਕੇ ਪਾਣ ਛੋਡੇ ਜੋ ਯਿਹ ਅਪਨਾ ਭਲਾ ਚਾਹੇ ਤੋ ਆਜ ਹੀ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਨਿਕਲ ਜਾਏ ਔਰ ਹਮਾਰੇ ਲੋਕ ਜਾਕੇ ਇਸੇ ਦੇਸ਼ ਨਕਾਲਾ ਦੇ ਆਏਂ ਔਰ ਧਨ ਰਤਨ ਸੇ ਲੈਕੇ ਤਿਨਕੇ ਤਕ ਇਸਕੇ ਘਰ ਕੀ ਸਭ ਵਸਤੁ ਤੋਸ਼ੇਖਾਨੇ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾਵਂ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਨੌਕਰ ਗਏ ਔਰ ਉਸਕੇ ਘਰ ਸੇ ਜ਼ੇਵਰ ਕਰਕੇ ਜੋ ਵਸਤ ਉਸ ਛਲੀਏ ਫਕੀਰ ਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਬਚੀ ਥੀ ਸਬ ਕੀ ਸਬ ਲੂਟ ਲਾਏ ਔਰ ਵੁਹ ਲੜਕੀ ਕੇਵਲ ਦਾਈ ਕੇ ਸਾਥ ਕਿਸੀ ਬਨ ਮੇਂ ਜਾ ਪੜੀ ਘਬਰਾਇ ਘਬਰਾਇ ਬਨ ਮੇਂ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਫਿਰਤੀ ਔਰ ਦੁਖਦਾਈ ਸੇ ਕਹਿਤੀ ਕਿ ਅੰਮਾਂ ਐਸਾ ਮੁਝਸੇ ਕੌਨ ਅਪਰਾਧ ਹੂਆ ਜੋ ਮੈਂ ਐਸੇ ਕਲੇਸ਼ ਮੇਂ ਪੜੀ ਹੁੰ ਵੁਹ ਦਾਈ ਉਸਕੋ ਗਲੇ ਲਗਾਇਕੇ ਬਲਾਏਂ ਲੇਤੀ ਦਿਲਾਸਾ ਦੇਤੀ ਕਿ ਹੇ ਬੇਟੀ ਭਾਗ ਕੀ ਗਤਿ ਮੇਂ ਕੁਛ ਉਪਾਵ ਨਹੀਂ ਤੂੰ ਸੰਤੋਖ ਕਰ ਜਬ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੇਗਾ ਤੋ ਫਿਰ ਸਭ ਕੁਛ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਐਸੇ ਹੀ ਰੋਤੀ ਪੀਟਤੀ ਅਪਨੀ ਦਾਈ ਸਮੇਤ ਦੂਸਰੇ ਬਨ ਮੈਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚੀ ਔਰ ਧੂਪ ਕੇ ਮਾਰੇ ਏਕ ਬ੍ਰਿਛ ਕੇ ਨੀਚੇ ਜਾਇ ਬੈਠੀ ਹਾਂ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਕੀ ਭੁਖੀ ਪਿਆਸੀ ਤੋ ਥੀ ਇਸੇ ਨੀਂਦ ਆ ਗਈ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਧਰਤੀ ਪਰ ਸੋ ਰਹੀ ਤੋ ਸੁਪਨੇ ਮੇਂ ਕਿਆ ਦੇਖਤੀ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਬ੍ਰਿਧ ਪੁਰਖ ਸਾਧੂ ਪਰਕ੍ਰਿਤ ਉਜਲੇ ਕਪੜੇ ਪਹਿਨੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਛੜੀ ਲੀਏ ਗਲੇ ਮੇਂ ਮਾਲਾ ਡਾਲੇ ਖੜਾਉਂ ਪਹਿਨੇ ਸਰਹਾਨੇ ਖੜਾ ਹੈ ਔਰ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਦੁਖ ਔਰ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਬੜਾ ਦਿਆਲ ਔਰ ਸਾਮਰਥ ਹੈ ਉਸ ਸੇ ਕੁਛ ਅਸਚਰਜ ਨਹੀਂ ਤੋ ਤੁਝੇ ਫਿਰ ਵੈਸੇ ਹੀ ਕਰ ਦੇ ਇਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਸਾਤ ਪਾਦਸ਼ਾਹੀ ਕੀ ਸੰਪਦਾ ਗਡੀ ਹੈ ਸੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਤੇਰੇ ਲੀਏ ਛਿਪਾ ਕੇ ਰੱਖੀ ਹੈ ਅਬ ਤੂ ਉਠ ਔਰ ਇਸ ਦਰਬ ਕੋ ਲੇ ਔਰ ਅਪਨਾ ਮਨ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਸਿਮਰਨ ਮੈਂ ਲਗਾਇ ਉਸ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸਤ੍ਰੀ ਅਕੇਲੀ ਹੂੰ ਕੈਸੇ ਇਸ ਧਰਤੀ ਕੋ ਖੋਦੂੰ ਔਰ ਇਸ ਅਸੰਖ ਦਰਬ ਕੋ ਅਪਨੇ ਵਸ ਕਰੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂ ਏਕ ਲਕੜੀ ਸੇ ਥੋੜਾ ਸਾ ਖੋਦ ਫਿਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਗਤਿ ਦੇਖ ਕਿ ਵੁਹ ਕਿਸ ਕਠਨ ਕਾਮ ਕੋ ਕੈਸਾ ਸੁਗਮ ਕਰਤਾ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਚੌਂਕ ਉਠੀ ਔਰ ਅਪਨੀ ਦਾਈ ਸੇ ਸੁਪਨ ਕੀ ਸਬ ਬਾਤੇਂ ਕਹੀਂ ਨਿਦਾਨ ਉਸਨੇ ਅਰ ਉਸਕੀ ਦਾਈ ਨੇ ਜੋ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੀ ਜੜ੍ਹ ਅਪਨੇ ਬਲ ਕਰ ਹਿਲਾਈ ਔਰ ਕੁਛ ਲਕੜੀ ਸੇ ਖੋਦੀ ਤੋ ਸਾਤ ਕੂਏਂ ਅਸ਼ਰਫ਼ੀ ਸੇ ਭਰੇ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਸੰਦੁਕ ਰਤਨੋਂ ਸੇ ਪਰਿਪੂਰਨ ਉਸ ਮੋਤੀ ਸਹਿਤ ਜੋ ਉਸ ਮੁਰਗ਼ਾਬੀ ਕੇ ਅੰਡੇ ਸਮਾਨ ਥਾ ਦਿਖਲਾਈ ਦੀਏ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਇਸ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਦੀ ਹੂਈ ਸੰਪਦਾ ਕੋ ਦੇਖ ਅਤਿ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂਈ ਔਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨ੍ਯਵਾਦ ਅਰ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰ ਦਾਈ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਅੰਮਾਜਾਨ ਤੁਮ ਇਸ ਘੜੀ ਇਸੇ ਛੋੜ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਓਰ ਜਾਓ ਔਰ ਹਮਾਰੇ ਕੁਨਬੇ ਕੇ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਔਰ ਥੋੜੀ ਬਹੁਤ ਖਾਨੇ ਪੀਨੇ ਕੀ ਵਸਤੁ ਲੇ ਆਉ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੁਝੇ ਅਕੇਲੀ ਛੋੜ ਕੈਸੇ ਜਾਊਂ ਔਰ ਕਿਉਂ ਕਰ ਲਾਉਂ ਜੋ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਕੋਈ ਔਰ ਹੋਤਾ ਤੋ ਮੈਂ ਜਾਤੀ ਯਿਹ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਕਹੀਂ ਕੁਛ ਔਰ ਉਤਪਾਤ ਨ ਹੋ ਐਸੀ ਬਾਤੇਂ ਕਰ ਰਹੀ ਥੀਂ ਕਿ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕਾ ਕੋਕਾ ਫ਼ਕੀਰੀ ਭੇਖ ਬਨਾਏ ਵਹਾਂ ਆ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਸਹਿਸਾ ਉਸਕੇ ਪਾਂਵ ਪਰ ਗਿਰ ਕੇ ਸਿਰ ਔਰ ਆਂਖ ਚੂਮਨੇ ਲਗਾ ਉਸਨੇ ਉਸਕੋ ਗਲੇ ਸੇ ਲਗਾ ਲੀਆ ਔਰ ਰੋ ਰੋ ਕੇ ਭਰੋਸਾ ਦੀਆ ਕਿ ਧੀਰ ਧਰ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਇਤਨਾ ਅਸੰਖ ਧਨ ਰਤਨ ਦੀਆ ਜਿਸਕਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤਾ ਤੂ ਇਸ ਸਮੇ ਰਾਹ ਕੇ ਲੀਏ ਖਰਚ ਲੇਕਰ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਜਾਹ ਔਰ ਜਿਤਨੇ ਮੇਰੇ ਕੁਨਬੇ ਕੇ ਲੋਗ ਹੈਂ ਉਨਕੋ ਯਿਹ ਸਬ ਬਾਰਤਾ ਜਤਾ ਕੇ ਲੇ ਆ ਔਰ ਅੱਛੇ ਅੱਛੇ ਰਾਜ ਮਜ਼ੂਰ ਭੀ ਬੁਲਾ ਲੇ ਕਿ ਵੇ ਏਕ ਬੜਾ ਮਕਾਨ ਬਨਾਵੇਂ ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਏਕ ਸ਼ਹਿਰ ਬਸਾਊਂ ਔਰ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਰੱਖੂੰ ਪਰ ਯਿਹ ਬਾਤ ਕਿਸੀ ਸੇ ਪ੍ਰਗਟ ਨਾ ਕਰਨਾ ਵੁਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਥੋੜੇ ਸੇ ਰੁਪਈਏ ਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਗਿਆ ਔਰ ਜੋ ਜੋ ਉਸਕੇ ਜਾਨ ਪਹਿਚਾਨ ਵਾਲੇ ਬੜੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਸੇ ਭੀਖ ਮਾਂਗਤੇ ਫਿਰਤੇ ਥੇ ਉਨ ਸਭ ਕੋ ਇਕੱਤ ਕਰ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਆਏ ਵੇ ਸਬ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੋ ਦੇਖਕਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂਏ ਔਰ ਏਕ ਬੜਾ ਖ਼ੇਮਾ ਖੜਾ ਕਰਕੇ ਉਸਵਿਖੇ ਆਪ ਸਮੇਂ ਇਕੱਤ੍ਰ ਰਹਿਨੇ ਲਗੇ ਯਿਹ ਕਾਮ ਕਾਜ ਕਰ ਜਬ ਉਸਨੇ ਛੁੱਟੀ ਪਾਈ ਤਬ ਫਿਰ ਸ਼ਹਿਰ ਮੈਂ ਆਯਾ ਔਰ ਮੇਮਾਰੋਂ ਕੇ ਚੌਧਰੀ ਸੇ ਮਿਲ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੁਮ ਥੋੜੇ ਕਾਰੀਗਰੋਂ ਕੋ ਅਪਨੇ ਸਾਥ ਲੇ ਉਸ ਬਨ ਮੋਂ ਚਲੋ ਮੁਝੇ ਤੁਮਸੇ ਕੁਛ ਕਾਮ ਹੈ ਉਸਨੇ ਯਿਹ ਬਾਤ ਮਾਨਕੇ ਅਪਨੇ ਕਾਮ ਕਾਜੀਓਂ ਸਮੇਤ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਹੋ ਲੀਆ ਵੁਹ ਉਨਕੋ ਸਾਥ ਲੇ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਪਾਸ ਲਾਯਾ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਉਨਕੋ ਬਹੁਤ ਧੀਰਜ ਦੀਆ ਔਰ ਇਨਾਮ ਦੇਕੇ ਜਿਸ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਬੁਲਾਯਾ ਥਾ ਉਸਮੇਂ ਲਗਾ ਦੀਆ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਮੇਂ ਜਬ ਬਹੁਤ ਅੱਛੀ ਏਕ ਹਵਲੀ ਬਨ ਚੁਕੀ ਤਬ ਮੇਮਾਰੋਂ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਅਬ ਤਮ ਇਸਕੇ ਆਸ ਪਾਸ ਏਕ ਬਡੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਡੌਲਾ ਡਾਲੋ ਉਨ੍ਹੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਕੀ ਆਗਿਆ ਸੇ ਐਸਾ ਬਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਯਹਾਂ ਬਸਨਾ ਅੱਛਾ ਨਹੀਂ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਮਰਦਾਨਾ ਭੇਸ ਸਜਾ ਕੇ ਇਕ ਅਰਬੀ ਘੋੜੇ ਪਰ ਚੜ੍ਹ ਥੋੜੇ ਪਿਆਦੋਂ ਕੋ ਆਗੇ ਰਖ ਏਕ ਥਾਲ ਭਰ ਰਤਨੋਂ ਔਰ ਮਾਣਿਕਾ ਕਾ ਮੋਰ ਅਪਨੇ ਸਾਥ ਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਓਰ ਚਲੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਕੋ ਯਿਹ ਸਮਾਚਾਰ ਪਹੁੰਚਾ ਕਿ ਏਕ ਸੌਦਾਗਰ ਬਚਾ ਬਹੁਤ ਸੁਘਰ ਆਪ ਕੇ ਚਰਨਾਂ ਸਮੀਪ ਆਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਸੇ ਦ੍ਵਾਰੇ ਪਰ ਆਯਾ ਹੈ ਪਾਤਸ਼ਾਹਨੇ ਆਗਿਆ ਕਰੀ ਕਿ ਉਸਕੋ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾ ਪੁਰਬਕ ਲਾਓ ਲੋਕ ਉਸਕੋ ਹਾਥੋਂ ਹਾਥ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾਸੰਯੁਗਤ ਪਾਤਸ਼ਾਹਕੇ ਸਾਮਨੇ ਲਿਆਏ ਵੁਹ ਉਚਿਤ ਰੀਤਿ ਅਰ ਨੀਤਿ ਸਹਿਤ ਯਥਾ ਯੋਗ ਸਥਾਨ ਪਰ ਖੜੇ ਹੋ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰ ਨਿਵੇਦਨ ਕੇ ਥਾਨ ਤਖ਼ਤ ਕੇ ਨੀਚੇ ਰੱਖ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕੀ ਆਸਾ ਕੀ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂਏ ਅਨੁਗ੍ਰਹੁ ਕਰ ਜੋ ਪੂਛਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਤੁਮ ਕਿਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੇ ਹੋ ਔਰ ਕਿਸ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਯਹਾਂ ਆਏ ਹੋ ਔਰ ਤੁਮਾਰਾ ਨਾਮ ਕਿਆ ਹੈ ਵੁਹ ਹਾਥ ਜੋੜ ਕਰ ਬਿਨਤੀ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮੈਂ ਸੌਦਾਗਰ ਕਾ ਬੇਟਾ ਹੂੰ ਭਾਗਯ ਵਸ ਮੇਰਾ ਪਿਤਾ ਕਿਸੀ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਸਮੀਪ ਜਹਾਜ਼ ਪਰ ਮਾਰਾ ਗਿਆ ਮੁਝਕੋ ਆਪ ਕੇ ਚਰਨ ਸਮੀਪ ਰਹਿਨੇ ਕੀ ਬਡੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਆਜ ਮੇਰਾ ਅਹੋਭਾਗ ਥਾ ਜੋ ਆਪ ਕੇ ਚਰਨਾਂ ਸਮੀਪ ਆਪਹੁੰਚਾ ਯਿਹ ਆਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਹੀ ਕੇ ਚਰਨ ਸਮੀਪ ਅਪਨਾ ਜੀਵਨ ਬਿਤੀਤ ਕਰੂੰ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਦ੍ਵਾਰ ਪਰ ਰਹਿਨੇ ਸੇ ਲੋਕ ਪਰਲੋਕ ਦੋਨੋਂ ਕੀ ਭਲਾਈ ਹੈ ਔਰ ਯਿਹ ਬਿਨਤੀ ਹੈ ਜੋ ਆਪ ਆਗਯਾ ਕਰੋ ਤੋ ਉਸ ਜੰਗਲਮੇਂ ਕੁਛ ਦਿਨ ਰਹੂੰ ਔਰ ਏਕ ਸ਼ਹਿਰ ਬਸਾਕੇ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਰੱਖੂੰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਅਤਿ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਔਰ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਖ਼ਿਲਤ ਦੇਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੇਰੇ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਉਨਕੀ ਜਗਾ ਤੁਮ ਮੁਝੇ ਸਮਝੋ ਮੇਰੇ ਪੁੱਤ੍ਰ ਸਮਾਨ ਜੋ ਚਾਹੋ ਸੋ ਕਰੋ ਜਹਾਂ ਚਾਹੋ ਵਹਾਂ ਰਹੋ ਕੁਛ ਸੰਦੇਹ ਮਨ ਮੇਂ ਨ ਕਰੋ ਜੋ ਚਾਹੋ ਸੋ ਲੇ ਜਾਓ ਔਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਪਰਣਾਮ ਕਰ ਕਹਿਣੇ ਲਗੀ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਭੁ ਜੋ ਯਿਹ ਦਾਸ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੋਂ ਮੇਂ ਗਿਣਾ ਜਾਏ ਤੋ ਮੇਰੇ ਨਾਮ ਕੋ ਉੱਤਮ ਸੰਗਯਾ ਠਹਿਰਾਈ ਜਾਏ ਜਿਸਮੇਂ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰੀਤਿ ਬਡੇ ਅਬ ਵੁਹ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਮੇਰੇ ਯੋਗਯ ਨਹੀਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਕਰ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਮਾਹਰੂ ਸਾਹ ਰੱਖਾ ਫਿਰ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਬੇਟਾ ਵੁਹ ਜੰਗਲ ਯਹਾਂ ਸੇ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੈ ਮੇਰਾ ਜੀ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਸਮੀਪ ਅਪਨੇ ਨਾਮ ਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਬਸਾ ਕੇ ਉਸ ਮੇਂ ਆਨੰਦ ਸੇ ਰਹੋ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਵੁਹ ਜੰਗਲ ਬਹੁਤ ਮਨੋਹਰ ਹੈ ਦੂਸਰੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਕੇ ਸਮੀਪ ਸ਼ਹਿਰ ਬਸਾਨਾ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ ਅਬ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰ ਕੇ ਮੇਮਾਰੋਂ ਕੋ ਆਗਿਆ ਦੀਜੀਏ ਕਿ ਵੁਹ ਉਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਸ਼ਹਿਰ ਬਨਾਵੇਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਆਗਿਯਾ ਦੀ ਕਿ ਸਭ ਕਾਮਕਾਜ ਵਾਲੇ ਜਾਓ ਔਰਉਸ ਸ਼ਹਿਰਕੇ ਬਸਾਨੇ ਮੇਂ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕਰੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੀ ਆਗਿਯਾ ਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਬਨਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਵੁਹ ਭੀ ਦੋ ਤੀਨ ਮਹੀਨੇ ਕੇ ਬਾਦ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਸਮੀਪ ਆਯਾ ਜਾਯਾ ਕਰਤੀ ਥੀ ਨਿਤਯ ਨਿਤਯ ਕਾਰੀਗਰੋਂ ਕੋ ਇਨਾਮ ਦੇਦੇ ਕਹਾ ਕਰਤੀ ਕਿ ਸ਼ੀਘ੍ਰਤਾ ਕਰੋ ਦੇਰਤਾ ਨ ਹੋਵੇ ਉਸਕੇ ਕਹਿਨੇ ਸੇ ਰਾਤ ਦਿਨ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕੀਆ ਕਰਤੇ ਥੇ ਦੋ ਬਰਸਮੇਂ ਸ਼ਹਿਰ ਬਨ ਗਿਆ ਔਰ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਰੱਖਾ ਔਰ ਕਾਰੀਗਰੋਂ ਕੋ ਬਹੁਤ ਸਾ ਇਨਾਮ ਦੇਕਰ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਫਿਰ ਤੋ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਬਹੁਤ ਆਨੇ ਜਾਨੇ ਲਗੀ ਏਕ ਦਿਨ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਆਈ ਔਰ ਉਸ ਸਮਯ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਉਸੀ ਫ਼ਕੀਰ ਦੁਸ਼ਟ ਕੇ ਘਰ ਜਾਯਾ ਚਾਹਤੇਥੇ ਕਿ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹੇ ਬੇਟਾ ਆਜ ਜੀ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮ ਤੁਮ ਦੋਨੋਂ ਉਸ ਮਹਾਤਮਾ ਪਰਮ ਸਾਧ ਕੇ ਪਾਸ ਚਲੇਂ ਔਰ ਲੋਕ ਪਰਲੋਕ ਸੁਧਾਰੇਂ ਕਿਉਂਕਿ ਐਸੇ ਮਹਾਤਮਾ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਸੇ ਸੰਸਾਰ ਕੀ ਨਿਵਰਤੀ ਹੈ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸਿਧਿ ਕੀਜੀਏ ਏਕ ਤੋ ਐਸੇ ਮਹਾਤਮਾ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਸੇ ਲੋਕ ਪ੍ਰਲੋਕ ਕੀ ਭਲਾਈ ਹੋਤੀ ਹੈ ਦੁਸਰੇ ਆਪਕੇ ਸਾਥ ਚਲਨਾ ਮੇਰੇ ਲੀਏ ਇਸ ਸੇ ਕਿਆ ਭਲਾਈ ਹੈ ਜੋ ਕਰੂੰ ਔਰ ਇਸ ਉੱਤਮ ਬਾਤ ਸੇ ਹਾਥ ਉਠਾਉਂ ਪਰ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਤੀ ਥੀ ਕਿ ਐਸੇ ਮਹਾਂ ਦੁਸ਼ਟ ਕਾ ਮੁੱਖ ਦੇਖਨਾ ਨਾ ਚਾਹੀਏ ਪਰ ਕਿਆ ਕਰੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਬਸ ਹੂੰ ਉਨ ਕੇ ਸਾਥ ਚਲਨਾ ਅਵਸ਼ਯ ਹੈ ਯੱਦਪਿ ਉਸਕਾ ਘਰ ਮੇਰੇ ਲੀਏ ਮਰਘਟ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਸਾਥ ਉਸਕੇ ਘਰ ਗਈ ਔਰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਉਸ ਰਾਖਸ ਕੇ ਆਗੇ ਉਸਕੋ ਸਰਾਹਨੇ ਲਗੇ ਯਿਹ ਮਾਹਰੂਸ਼ਾਹ ਕੇ ਨਾਮਸੇ ਵਿਦਿਤ ਥੀ ਅਪਨਾ ਸਿਰ ਝੁਕਾਇ ਸਰਾਹਨਾ ਸੁਨਤੀ ਥੀ ਔਰ ਚੁਪਕੇ ਚੁਪਕੇ ਕਹਿਤੀ ਥੀ ਕਿ ਇਤਨੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਜੋ ਮੁਝ ਪਰ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਯਿਹ ਸਭਧਨ ਰਤਨ ਕੇ ਕਾਰਨ ਸੇ ਹੈ ਨਹੀਂ ਤੋ ਮੈਂ ਵਹੀ ਬਰਜੁਖ਼ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਹੂੰ ਜਿਸਕੋ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਨਿਕਲਵਾ ਦੀਆ ਥਾ ਔਰ ਧਨ ਸੰਪਦਾ ਸਭ ਹੀ ਲੂਟ ਲੀ ਥੀ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਉਠੇ ਔਰ ਫ਼ਕੀਰ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੋਨੇ ਲਗੇ ਮਾਹਰੂਸ਼ਾਹ ਨੇ ਹਾਥ ਜੋੜ ਕਰ ਬਿਨਤੀ ਕਰੀ ਜੋ ਇਨ ਮਹਾਤਮਾ ਕੇ ਚਰਣ ਮੇਰੇ ਘਰ ਮੇਂ ਪੜੇਂ ਤੋ ਬਡੀ ਕ੍ਰਿਪਾਹੋ ਔਰ ਯਿਹ ਬਾਤ ਮਹਾਤਮਾਓਂ ਕੇ ਸਤ ਭਾਵ ਸੇ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਉਸ ਮਹਾਂ ਦੁਸ਼ਟ ਪ੍ਰਗਟ ਮੇਂ ਪਰਮ ਸਾਧੂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਆਊਂਗਾ ਤਬ ਮਾਹਰੂਸ਼ਾਹ ਨੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰੀ ਕਿ ਮੇਰਾ ਘਰ ਸਹਿਰ ਸੇ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੈ ਇਨਕੋ ਵਹਾਂ ਜਾਨੇ ਸੇ ਬਡਾ ਪਰਿਸ਼੍ਮ ਹੋਗਾ ਇਸ ਸੇ ਉੱਤਮ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਯਹਾਂ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਹਵੇਲੀ ਹੈ ਬਹੁਤ ਅੱਛੀ ਹੈ ਔਰ ਇਨ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਖ਼ਾਲੀ ਪੜੀ ਹੈ ਜੋ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਕੇ ਲੀਏ ਮੁਝੇ ਮਿਲੇ ਤੋ ਮੈਂ ਐਸੇ ਮਹਾਤਮਾ ਕੀ ਯਥਾਰਥ ਚੰਗੀ ਸੇਵਾ ਕਰੂੰ ਔਰ ਅਖੰਡਤ ਧਨ ਪਾਊਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਬੇਟਾ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਲੋਗ ਬਹੁਤ ਉਸਦੀ ਸਰਾਹਨਾ ਕਰਦੇ ਹਨ ਔਰ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਭੀ ਚੰਗੀ ਤਰਹਾ ਲੇਤੇ ਹੈਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਬੇਟਾ ਵੁਹ ਹਵੇਲੀ ਮੈਨੇ ਤੁਝਕੋ ਦੀ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਣਤੇ ਹੀ ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕੀਆ ਔਰ ਅਪਣੇ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਸਾਥ ਲੇ ਕਰ ਉਸ ਹਵੇਲੀ ਮੇਂ ਗਿਆ ਫਿਰ ਉਸ ਹਵੇਲੀ ਕੋ ਬਿਗੜੀ ਦੇਖਕਰ ਦੀਵਾਰੋਂ ਸੇ ਲਿਪਟ ਕਰ ਬਹੁਤ ਰੋਯਾ ਔਰ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਹਵੇਲੀ ਕੀ ਮੁਰੰਮਤ ਕਰਕੇ ਸ਼ੀਘ੍ ਸੁਧਾਰੋ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੋ ਚਲਾ ਗਿਆ ਏਕ ਮਹੀਨਾ ਬੀਤੇ ਨਿਉਤੇ ਕੀ ਸਬ ਵਸਤੂ ਬਨਵਾ ਕੇ ਭੇਜੀ ਔਰ ਕਈ ਸੋਨੇ ਚਾਂਦੀ ਕੇ ਥਾਲ ਡੜਾਊਂ ਬਾਸਨੋਂ ਸੇ ਭਰੇ ਔਰ ਬਹੁਤਸੇ ਕਪੜੇ ਕਲਾਬਤੂਨੀ ਸਲਮੇਂ ਸਿਤਾਰੋਂ ਕੇ ਔਰ ਏਕ ਮਾਨਕ ਕਾ ਮੋਰ ਔਰ ਬਹੁਤਸੇ ਰਤਨ ਅਪਨੇ ਸਾਥ ਲਾਇਆ ਫਿਰ ਅਪਨੇ ਨੌਕਰੋਂ ਕੋ ਉਸ ਹਵੇਲੀ ਮੇਂ ਛੋਡਕਰਕੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਿਥੀ ਨਾਥ ਮੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਹ ਕਿ ਕੁਛ ਦਿਨ ਮੈਂ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਹਵੇਲੀ ਮੇਂ ਰਹੂੰ ਔਰ ਆਪਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਨਿਤ ਆਇਆ ਕਰੂੰ ਪਰ ਕਲ ਉਨ ਮਹਾਤਮਾ ਕਾ ਨਯੋਤਾ ਕਰ ਲੂੰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮਾਰੇ ਜੀਅ ਮੇਂ ਆਵੇ ਸੋ ਕਰੋ ਹਮਾਰੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹੀ ਭੀ ਅਪਨੀ ਸਮਝੋ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਉਸਨੇ ਉਠਕਰ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕੀਆ ਔਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਯਿਹ ਸਭ ਆਪ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਹੈ ਮੈਂ ਤੋ ਆਪ ਕਾ ਆਗਯਾ ਵਰਤੀ ਸੇਵਕ ਹੂੰ ਨਿਦਾਨ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੂਆ ਅਪਨੇ ਬਾਪ ਕੇ ਘਰ ਮੇਂ ਨਿਉਤੇ ਕੀ ਤਿਆਰੀ ਕੀ ਫਿਰ ਏਕ ਨੌਕਰ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਉਸ ਛਲੀਏ ਫ਼ਕੀਰ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾਹ ਅਰ ਮੇਰ ਓਰ ਸੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰਕੇ ਕਹੁ ਕਿ ਆਪ ਕਲ ਕੇ ਰੋਜ਼ ਮੇਰੇ ਘਰ ਮੇਂ ਪਧਾਰੋ ਤੋ ਮਾਨੋ ਇਸ ਦਾਸ ਕੋ ਬਿਨ ਦਾਮੋਂ ਮੋਲ ਲੇਵੋ ਵੁਹ ਗਿਆ ਔਰ ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਉਸਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਮਾਨ ਕਰ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਉਸੀ ਅਪਨੀ ਪੁਰਾਨੀ ਰੀਤੀ ਸੇ ਅਪਨੇ ਚਾਲੀਸ ਸਾਥੀ ਕੋ ਸਾਥ ਲੀਏ ਸੋਨੇ ਚਾਂਦੀਕੀ ਈਂਟੋਂ ਪਰ ਪਾਉਂ ਰਖਤਾਹੂਆਚਲਾ ਮਾਹਰੂਸ਼ਾਹ ਨੇ ਜੋ ਮਕਾਨ ਪਾਦਸ਼ਾਹੋਂ ਕੇ ਯੋਗਯ ਸੰਵਾਰ ਕਰਕੇ ਰੱਖਾ ਥਾ ਉਸਮੇਂ ਉਸਕੋ ਬਠਾਲ ਕਰਕੇ ਧਨ ਰਤਨ ਕੇ ਥਾਲ ਮੋਰ ਸਹਿਤ ਨਿਵੇਦਨ ਕੀਏ ਉਸਨੇ ਅੰਗੀਕਾਰ ਨੇ ਕੀਏ ਤਬ ਮਾਹਰੂਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸਭ ਰਤਨ ਤਾਕੋਂ ਪਰ ਚੁਨਵਾ ਦੀਏ ਇਸ ਲੀਏ ਕਿ ਉਨਪਰ ਉਸ ਫ਼ਕੀਰ ਕੀ ਦਿ੍ਸ਼ਟੀ ਪੜੇ ਵੁਹ ਦੇਖ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਲਲਚਾਇਆ ਫਿਰ ਜ਼ਰਬਫਤ ਕਾ ਦਸਤਰਖਾਨ ਬਿਛਾ ਉਸਪਰ ਜੜਾਊ ਬਾਸਨੋਂ ਮੇਂ ਮੇਵੇ ਮਿਠਾਈ ਅਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਕੀ ਵਸਤੂ ਚੁਨੀ ਔਰ ਗੰਗਾ ਜਮਨੀ ਕੇ ਆਫ਼ਤਾਬੇ ਚਿਲਮਚੀ ਸੇ ਹਾਥ ਧੁਲਵਾਕਰ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਆਪ ਕੁਛ ਭੋਜਨ ਕਰੋ ਔਰ ਇਸ ਅਪਣੇ ਦਾਸ ਕੋ ਕਿ੍ਤਾਰਥ ਕਰੇਂ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਉਸ ਛਲੀਏ ਛਿਦ੍ ਬੁੱਧਿ ਨੇ ਹਾਥ ਬਢਾਇਆ ਔਰ ਉਨਹੀਂ ਅਪਣੇ ਚਾਲੀਸ ਸਾਥੀਓਂ ਕੇ ਸਾਥ ਭੋਜਨ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਦੋ ਚਾਰ ਕੌਰ ਖਾਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਸ ਫ਼ਕੀਰ ਕੋ ਪੇਟ ਭਰ ਕਰ ਖਾਨਾ ਅੱਛਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤ ਖਾਨੇ ਸੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਭਜਨ ਸਿਮਰਨ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਮਾਹਰੂਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਸੰਤੋਖ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਕੁਛ ਔਰ ਭੀ ਥੋਡਾ ਭੋਜਨ ਕੀਜੀਏ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਤਨਾ ਭੀ ਤੁਮਾਰੇ ਮਨ ਰੱਖਣੇ ਕੇ ਲੀਏ ਖਾਇਆ ਹੈ ਮੈਂ ਤੋ ਰ ਸਾਰੇ ਦਿਨ ਰਾਤ ਮੇਂ ਦੋ ਚਾਰ ਦਾਨੇ ਖਾਤਾ ਔਰ ਆਠ ਪਹਿਰ   ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਸਿਮਰਨ ਰਹਿਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਬਹੁਤ ਭੋਜਨ ਕਰੂੰ ਤੋਂ ਭਜਨ ਸਿਮਰਨ ਕੈਸੇ ਕਰੂੰ ਔਰ ਮਨ ਮੇਂ ਯਿਹ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਯਿਹ ਸੰਪਦਾ ਸਭ ਕੀਸਭ ਅਪਨੀ ਹੈ ਕਹਾਂ ਜਾਏਗੀ ਫਿਰ ਜੜਾਊ ਅਤਰ ਦਾਨ ਲਾਕਰ ਆਗੇ ਧਰਾ ਉਸਨੇ ਅਤਰ ਮਲਾ ਔਰ ਦੋ ਘੜੀ ਬੈਠਕਰ ਬਿਦਾ ਹੋ ਅਪਨੇ ਘਰ ਮੈਂ ਆਕਰ ਉਨ ਚਾਲੀਸ ਚੋਰੋਂ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਖਾਨਾ ਤੁਮਾਰਾ ਤਬ ਸੁਫਲ ਹੋਗਾ ਕਿ ਜਬ ਤੁਮ ਔਰ ਹਮ ਆਜ ਹੀ ਕੀ ਰਾਤ ਵੁਹ ਸਭ ਵਸਤੂ ਚੁਰਾਕਰ ਅਪਨੇ ਘਰ ਲਾਵੇਂ ਇਸ ਬਾਤ ਚੀਤਮੇਂ ਰਾਤ ਹੋਗਈ ਤਬ ਉਨੋਂ ਨੇ ਚੋਰੋਂ ਕੇ ਕਪੜੇ ਪਹਿਨੇ ਔਰ ਉਨਹੀਂ ਚਾਲੀਸੋਂ ਲੋਕਾਂ ਕੇ ਸਾਥ ਆਧੀ ਰਾਤ ਕੋ ਉਸਕੀ ਹਵੇਲੀ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਮਾਹਰੂਸ਼ਾਹ ਨੇ ਅਪਨੇਲੋਗੋ ਸੇ ਪਹਿਲੇ ਹੀਕਹਿ ਰੱਖਾ ਥਾ ਕਿ ਤੁਮ ਕੁਛ ਅਸਬਾਬ ਕਹੀ ਸੇ ਨਾ ਸਮੇਟਨਾ ਜਹਾਂ ਕਾ ਤਹਾਂ ਹੀ ਪੜਾ ਰਹਿਣੇ ਦੇਨਾ ਔਰ ਚੈਤੰਨ ਬੈਠੇ ਰਹਿਨਾ ਔਰ ਏਕ ਅੱਛਾ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਕੋਤਵਾਲ ਕੀ ਤਰਫ ਪਰਵਾਨਾ ਲਿਖ ਭੇਜਾ ਕਿ ਆਜ ਕੀ ਰਾਤ ਹਮਾਰੇ ਘਰ ਮੇਂ ਡਾਕਾ ਪੜਨੇ ਵਾਲਾ ਹੈ ਤਮ ਥੋੜੇ ਜੇ ਲੋਕ ਲੋਕਰ ਸ਼ੀਘ੍ ਆਈਓ ਔਰ ਏਕ ਕੋਣੇ ਮੇਂ ਛਿਪੇ ਘਾਤ ਮੇਂ ਰਹੋ ਜਬ ਇਸ ਹਵੇਲੀ ਸੇ ਪੁਕਾਰ ਹੋ ਉਸੀ ਘੜੀ ਤੁਮ ਆਨ ਪਹੁੰਚਣਾ ਔਰ ਚੋਰੋਂ ਕੋ ਬਾਂਧ ਲੇਨਾ ਕੋਤਵਾਲ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਸੌ ਦੋ ਸੌ ਲੋਗ ਸਾਥ ਲੈ ਉਸਕੀ ਹਵੇਲੀ ਕੇ ਦਹਿਨੇ ਬਾਏਂ ਠਹਿਰੇ ਰਹਾ ਕਿ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਵੁਹ ਮਰਨਹਾਰ ਚੋਰੋਂ ਕੀ ਧਾੜ ਲੀਏ ਉਸਕੀ ਹਵੇਲੀ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਸਬ ਵਸਤੁ ਲੂਟਨੇ ਲਗਾ ਇਕ ਇਕ ਨੇ ਏਕ ਏਕ ਗਠੜੀ ਬਸਤੁ ਕੀ ਬਾਂਧ ਸਿਰ ਪਰ ਰੱਖੀ ਔਰ ਵੁਹ ਫ਼ਕੀਰ ਭੀ ਜੜਾਊ ਮੋਹਰ ਹਾਥ ਮੇਂ ਲੇਕਰ ਹਵੇਲੀ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਾ ਪਿਆਦੇ ਤੋ ਉਸੀ ਤਾਕ ਮੇਂ ਲਗ ਰਹੇ ਥੇ ਅਪਣੀ ਜਗਹ ਸੇ ਕੂਦੇ ਔਰ ਝਟ ਪਟ ਉਨ ਸਭਨੋਂ ਕੀ ਮੁਸ਼ਕੇਂ ਬਾਂਧ ਲੀਂ ਔਰ ਗਠੜੀਆਂ ਉਨਕੇ ਗਲੇ ਮੇਂ ਡਾਲਦੀਂ ਔਰ ਇਤਨੀ ਪੁਕਾਰ ਹੂਈ ਕਿ ਕੋਤਵਾਲ ਆਪ ਚਲਾ ਆਯਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਆਪ ਭੀ ਉਨਸੇ ਚੌਕਸ ਰਹੇਂ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲੈ ਚਲੇਂਗੇ ਵਹਾਂ ਸੇ ਜੋ ਹੁਕਮ ਹੋਗਾ ਸੋ ਕਰੇਂਗੇ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਉਨ ਵੈਰੀਓਂ ਕੋ ਬੰਧਾ ਦੇਖਕਰ ਬਹੁਤ ਪਸੰਨ ਹੋ ਔਰ ਅਪਨੇ ਨੌਕਰੋਂ ਕੋ ਇਨਾਮ ਦੇ ਠੰਢੇ ਜੀਅ ਸੇ ਪਾਂਵ ਫੈਲਾ ਕਰ ਸੋ ਰਹੀ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੂਆ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਮਹਿਲ ਸੇ ਨਿਕਲ ਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹੀ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੂਏ ਔਰ ਵਜ਼ੀਰ ਅਮੀਰ ਮੁਜਰਾ ਕਰਕੇ ਅਪਨੀ ਅਪਨੀ ਜਗਹ ਪਰ ਖੜੇ ਹੂਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਰਾਤ ਕੋ ਸ਼ਹਰ ਮੇਂ ਕਿਆ ਹੱਲਾ ਹੋ ਰਹਾ ਥਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਕੋਤਵਾਲ ਉਨ ਸਭਨੋਂ ਕੋ ਬਾਂਧੇ ਹੂਏ ਆਨ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰ ਕਹਿਣੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਿਥੀਨਾਥ ਆਜ ਆਧੀ ਰਾਤ ਕੋ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਹਵੇਲੀ ਮੇਂ ਡਾਕਾ ਪੜਾ ਮੈਂ ਉਸੀ ਸਮਯ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਉਨ ਡਾਕੂਓਂ ਕੋ ਅਰ ਲੂਟੀ ਹੂਈ ਸਭ ਦੌਲਤ ਸਮੇਤ ਬਾਂਧ ਕੇ ਲਾਯਾ ਹੂੰ ਮਹੰਤ ਮੁਝਕੋ ਐਸਾ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੇ ਉਨਕੋ ਕਹੀਂ ਦੇਖਾ ਹੈ ਕੁਛ ਜਾਨ ਪਹਿਚਾਨ ਦੇਖ ਪੜਤੇ ਹੈਂ ਵੁਹ ਯਿਹ ਕਹਿ ਰਹਾ ਥਾ ਕਿ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਮਾਹਰੂਸ਼ਾਹ ਆਯਾ ਔਰ ਮੁਜਰਾ ਕਰ ਏਕ ਜੜਾਊ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬੈਠਗਿਆ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਹੇ ਬੇਟਾ ਕਿਆ ਆਜ ਰਾਤ ਕੋ ਤੁਮਾਰੀ ਹਵੇਲੀ ਪਰ ਚੋਰ ਆਏ ਥੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਪਿ੍ਥੀਨਾਥ ਕੋਤਵਾਲ ਅੱਛੇ ਸਮਯ ਪਰ ਪਹੁਚਾ ਨਹੀਂ ਤੋਂ ਘਰ ਲੂਟਾ ਜਾਤਾ ਔਰ ਮੈਂ ਮਾਰਾ ਜਾਤਾ ਯਿਹ ਸੁਣ ਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਉਨ ਚੋਰੋਂ ਕੇ ਹਮਾਰੇ ਸਾਹਮਨੇ ਲਾਓ ਵੁਹ ਵੈਸੇ ਹੀ ਉਨਕੋ ਬਾਂਧੇ ਹੁਏ ਆਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਉਨਕੋ ਦੇਖਕਰ ਹਸੇ ਔਰ ਕਹਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹੇ ਬੇਟਾ ਯਿਹ ਤੋ ਹਮਾਰੇ ਸ਼ਾਹ ਸਾਹਿਬ ਜਾਣ ਪੜਤੇ ਹੈਂ ਉਨਕੋ ਔਰ ਸਮੀਪ ਲਾਓ ਜਬ ਆਗੈ ਆਏ ਔਰ ਅੱਛੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਪਛਾਨੇ ਗਏ ਤੋ ਵਹੀ ਸ਼ਾਹ ਸਾਹਿਬ ਔਰ ਚਾਲੀਸ ਮੁਰੀਦ ਥੇ ਫਿਰ ਕੋਤਵਾਲ ਕੋ ਹੁਕਮ ਹੂਆ ਕਿ ਤੁਮ ਇਨਕੀ ਗਠੜੀਆਂ ਔਰ ਕਮਰੇਂ ਖੋਲ ਕੇ ਦਿਖਲਾਓ ਉਸਨੇ ਉਨਕਾ ਝਾੜਾ ਲੀਆ ਤੋ ਏਕ ਏਕ ਕੇ ਪਾਸ ਫਾਸੀਆਂ ਨਿਕਲੀ ਔਰ ਸ਼ਾਹ ਸਾਹਿਬ ਕੇ ਪਾਸ ਸੇ ਭੀ ਜੜਾਊ ਮੋਰ ਔਰ ਫਾਸੀਆਂ ਹਾਥ ਆਈਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਯਿਹ ਦੇਖਕਰ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਰਹੇ ਔਰ ਕੋ੍ਧ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਅਬੀ ਇਨਕੋ ਸੂਲੀ ਦੋ ਕਿ ਫਿਰ ਕੋਈ ਐਸਾ ਕਾਮ ਨਾ ਕਰੇ ਵਹਾਂ ਮੁਖ ਸੇ ਨਿਕਲਨੇ ਕੀ ਦੇਰ ਥੀ ਜੱਲਾਦੋਂ ਨੇ ਸਭ ਕੋ ਸੂਲੀ ਚੜਾਯਾ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਜਬ ਦੇਖਾ ਕਿ ਬੇਰੀ ਅਪਨੇ ਸਾਥੀਓਂ ਸਮੇਤ ਮਾਰਾ ਗਿਆ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਸੇ ਉਠੀ ਔਰ ਹਾਥ ਜੋੜ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਹੇ ਪਿ੍ਥੀਨਾਥ ਯਿਹ ਲੌਡੀ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਹੈ ਆਪਨੇ ਇਸੀ ਨਿਰਲਜ ਫ਼ਕੀਰ ਕੇ ਲੀਏ ਮੁਝੇ ਦੇਸ਼ ਨਿਕਾਲਾ ਦੀਆ ਥਾ ਤਬ ਭੀ ਮੇਰਾ ਕੁਛ ਅਪਰਾਧ ਨਾ ਥਾ ਮੇਰੇ ਬਾਪ ਕਾ ਅਸਬਾਬ ਇਸ ਕੇ ਘਰ ਮੇਂ ਹੈ ਜੋ ਉਸਕਾ ਘਰ ਖੋਦਾ ਜਾਇ ਤੋ ਨਿਕਲੇ ਔਰ ਲੌਡੀ ਕਾ ਝੂਠ ਸਭ ਖੁਲ੍ਹ ਜਾਇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਬੜੇ ਚਾਬ ਸੇ ਉਂਗ ਲੀਆ ਕਾਟਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਹੁਕਮ ਦੀਆ ਕਿ ਇਸਕਾ ਘਰ ਖੋਦਾ ਜਾਇ ਔਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੋ ਬਹੁਤ ਸਾਰਾਹਾ ਜਬ ਉਸਕਾ ਘਰ ਖੋਦਾ ਗਿਆ ਤਬ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕਾ ਸਭ ਮਾਲ ਨਿਕਲਾ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਵੁਹ ਸਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੀ ਨਜ਼ਰ ਕੀਆ ਔਰ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਿਥੀਨਾਥ ਲੌਡੀ ਕੋ ਇਸ ਬਾਤ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਆਪ ਕੇ ਚਰਨ ਮੇਰੇ ਘਰ ਮੇਂ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਹੋਂ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਸੀ ਸੰਪਦਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਮੁਝੇ ਦੀ ਹੈ ਉਸੇ ਆਪਕੋ ਦਿਖਾਊਂ ਔਰ ਅਪਨਾ ਹਾਲ ਕਹੂੰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸਕਾ ਕਹਿਨਾ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕੀਆ ਵੁਹ ਵਿਦਾ ਹੋਕਰ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਈ ਔਰ ਸਭ ਸ਼ਹਿਰ ਕੋ ਰਚਕੇ ਮਹਿਲ ਕੋ ਭੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹੋਂ ਕੇ ਯੋਗਯ ਸਵਾਰਾ ਜਬ ਦੋ ਤੀਨ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਓਰ ਚਲੇ ਜਬ ਸਮੀਪ ਪਹੁਚੇ ਤਬ ਵੁਹ ਅਪਨੀ ਸਿਪਾਹ ਸਹਿਤ ਆਗੇ ਲੇਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਬੜੇ ਚਮਤਕਾਰ ਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਬਾਹਰ ਆਈ ਔਰ ਚਰਣ ਚੂਮ ਕਰ ਬੜੇ ਚਮਤਕਾਰ ਸੇ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਲੇ ਗਈ ਔਰ ਅਤਿ ਉੱਤਮ ਰਾਜਯ ਆਸਨ ਪਰ ਬੈਠਾਲਾ ਔਰ ਦੂਸਰਾ ਜੜਾਊ ਮੋਰ ਔਰ ਧਨ ਰਤਨ ਕੇ ਕਈ ਥਾਲ ਆਗੇ ਰੱਖੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਅਤਿ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁਏ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਸਾਤੋਂ ਕੂਏਂ ਧਨ ਰਤਨ ਸੇ ਪਰਿਪੂਰਨ ਦਿਖਾਏ ਔਰ ਹਾਥ ਜੋੜ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਪਾਦਸ਼ਾਹੀ ਸੋ ਸੇਵਕੋਂ ਕੋ ਹੁਕਮ ਹੋ ਕਿ ਇਸ ਸੰਪਦਾ ਕੋ ਛਕੜੋ ਪਰ ਲਦਵਾ ਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹੀ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਮੇਂ ਪਹੁਚਾਵੇਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਵਜ਼ੀਰੋ ਸੇ ਕਹਾਕਿ ਤੁਮ ਇਸ ਮਾਲ ਕੋ ਅਬੀ ਸਰਕਾਰੀ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ ਮੇਂ ਭਿਜਵਾ ਦੋ ਵੁਹ ਲਿਖਨ ਵਾਲੋਂ ਸਹਿਤ ਖੂਹੇ ਕੇ ਊਪਰ ਗਏ ਕਯਾ ਦੇਖਤੇ ਹੈ ਕਿ ਧਨ ਰਤਨੋਂ ਸੇ ਭਰੇ ਹੈ ਜੋ ਚਾਹਾ ਕਿ ਉਸਕੋ ਨਿਕਾਲੇ ਵੁਹ ਦਰਬ ਸਾਂਪ ਬਿੱਛੂ ਹੋ ਗਏ ਵੁਹ ਉਸ ਸੇ ਡਰ ਕੇ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੁਏ ਔਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋਂ ਕਾ ਰੰਗ ਪੀਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਬੇਟੀ ਤੁਮ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰੋ ਯਹ ਸੰਪਦਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਤੇਰੇ ਹੀ ਭਾਗ ਮੇਂ ਲਿਖੀ ਹੈ ਜੋ ਤੂ ਚਾਹੇ ਸੋ ਕਰ ਇਸਕੋ ਦੂਸਰਾ ਕੋਈ ਨਾ ਲੈ ਸਕੇਗਾ ਵੁਹ ਇਸ ਧੀਰਜ ਕੀ ਬਾਤੋਂ ਸੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁਈ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਆਗਿਆ ਹੋ ਤੋ ਇਸ ਅਸੰਖ ਧਨ ਕੋ ਈਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤੁ ਲੁਟਾਂਉਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸੇ ਆਗਿਆਦੇ ਉਸ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੋ ਰਾਜ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਗਏ ਸਿਪਾਹੀਓਂ ਮੇਂ ਸੇ ਥੋੜੇ ਲੋਗ ਉਸਕੀ ਰੱਖਯਾ ਕੇ ਲੀਏ ਵਹਾਂ ਛੋੜ ਦੀਏ ਉਸਨੇ ਉਸੀ ਦਿਨ ਏਕ ਬੜਾ ਮਕਾਨ ਬਨਵਾਯਾ ਵਹਾਂ ਜੋ ਕੋਈ ਬਿਦੇਸੀ ਆਤਾ ਉਸਕੋ ਖਾਨਾ ਕਪੜਾ ਦਰਬ ਵਸਤ੍ਰ ਦੇ ਵਿਦਾ ਕਰਤੀ ਜੋ ਕੋਈ ਕਹੀਂ ਜਾਨੇ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਕਰਕੇ ਆਤਾ ਉਸਕੋ ਉਸਕੇ ਯੋਗਯ ਰਾਹ ਕਾ ਖ਼ਰਚ ਦੇਤੀ ਕੁਛ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਬਿਦੇਸੀਓ ਨੇ ਉਸਕਾ ਯਿਹ ਗੁਣ ਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ ਸ਼ਹਿਰ ਸ਼ਹਿਰ ਗਾਂਵ ਗਾਵ ਮੇਂ ਪਰਸਿੱਧ ਕੀਆ ਕਿ ਏਕ ਨਏ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਏਕ ਲੜਕੀ ਐਸੀ ਉਦਾਰ ਚਿੱਤ ਉਪਜੀ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖੋਂ ਕੇ ਮਨ ਇੱਛਤ ਮਨੋਰਥ ਧਨ ਸੰਪਤ ਸੇ ਪਰਿਪੂਰਨ ਕਰ ਦੇਤੀ ਹੈ ਔਰ ਅਪਨੀ ਮੀਠੀ ਬੋਲੀ ਸੇ ਸਭ ਕੋ ਅਪਨਾ ਸੇਵਕ ਬਨਾ ਲੇਤੀ ਹੈ ਸੱਚ ਤੋਂ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਐਸੀ ਨਾ ਸੁਨੀ ਨਾਂ ਦੇਖੀ ਔਰ ਉਸਕੇ ਨੌਕਰ ਭੀ ਐਸੇ ਹੈਂ ਕਿ ਦੀਨ ਦੁਖੀ ਕੋ ਰੁਪਈਏ ਮੁਹਰੋਂ ਸੇ ਨਿਹਾਲ ਕਰ ਦੇਤੇ ਹੈਂ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਉਦਾਰਤਾ ਔਰ ਦਯਾਵਾਨੀ ਮੇਂ ਸੁਰਯ ਚੰ ਸੇ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੈ ਹੋਤੇ ਹੋਤੇ ਯਿਹ ਸਮਾਚਾਰ ਸ਼ਹਿਰ ਖ਼ਵਾਰਿਜ ਮੇਂ ਪਹੁਚਾ ਵਹਾਂ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਸੋਨਾ ਔਰ ਰਾਜ ਧਨ ਸੰਪਦਾ ਬਹੁਤ ਥੀ ਉਸਕੇ ਏਕ ਬੇਟਾ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਨਾਮ ਚੌਦਾਂ ਤਥਾ ਪੰਦਰਾਂ ਬਰਖ ਕਾ ਅਤਿ ਸੁੰਦਰ ਥਾ ਵੁਹ ਹੁਸਨਬਾਨੋਂ ਕੀ ਉਦਾਰਤਾ ਔਰ ਸੁੰਦ੍ਰਤਾ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸ ਪਰ ਆਸ਼ਕ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਏਕ ਮੁਸੱਵਰ ਕੋ ਬੁਲਾਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਤਨੇ ਰੁਪੱਯੇ ਦੂੰਗਾ ਤੂ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕੋ ਜਾਹ ਔਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੀ ਤਸਵੀਰ ਜੈਸੇ ਬਨੇ ਵੈਸੇ ਖੈਂਚ ਲਾ ਵਹਾਂ ਕਈ ਮਹੀਨੇ ਕਾ ਵਾਇਦਾ ਕਰ ਉਸ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੁਆ ਔਰ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਕਈ ਨੌਕਰ ਇਸ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਥੇ ਕਿ ਬਿਦੇਸੀ ਕੋ ਅਪਨੇ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਲੇ ਜਾਤੇ ਔਰ ਅੱਛੇ ਅੱਛੇ ਆਨੇ ਖਿਲਾਤੇ ਜਬ ਵੁਹ ਵਹਾਂ ਸੇ ਜਾਯਾ ਚਾਹਤਾ ਤਬ ਉਸਕੋ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਪਾਸ ਲੈ ਆਤੇ ਵੁਹ ਉਸ ਕਾ ਹਾਲ ਪੂਛ ਕਰਕੇ ਉਸਕੋ ਯਥਾ ਯੋਗਯ ਦਰਬ ਦੇ ਬਿਦਾ ਕਰਤੀ ਥੀ ਵੈਸੇ ਹੀ ਲੋਗ ਉਸਕੋ ਭੀ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਲੈ ਗਏ ਤਬ ਉਸਨੇ ਪਰਦਾ ਡਾਲ ਕੇ ਉਸਕੋ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬੁਲਾਯਾ ਔਰ ਪੂਛਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਮੇਰੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਕੇ ਚਰਨਾਂ ਸਮੀਪ ਅਪਨਾ ਜੀਵਨ ਬਿਤ ਬਿਤੀਤ ਕਰੂੰ ਉਸ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂ ਕਿਆ ਕਾਮ ਜਾਨਤਾ ਹੈ ਔਰ ਤੁਝ ਮੇਂ ਕਿਆ ਗੁਣ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਮੁਸੱਵਰ ਹੂੰ ਜਿਸਕੀ ਤਸਵੀਰ ਖੀਚਨਾ ਚਾਹੂੰ ਕਪੜੇ ਕੀ ਓਟ ਮੇਂ ਖੀਚ ਲੇਤਾ ਹੂੰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਉਸਨੇ ਉਸਕੋ ਨੌਕਰ ਰੱਖਾ ਕੁਛ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਜੀਅ ਮੇਂ ਆਯਾ ਕਿ ਅਪਨੀ ਤਸੀਰ ਖਿਚਵਾਈਏ ਔਰ ਦੇਖੀਏ ਕਿ ਵੁਹ ਸੱਚਾ ਹੈ ਯਾ ਝੂਠਾ ਏਕ ਦਿਨ ਉਸੇ ਬੁਲਵਾਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਤਸਵੀਰ ਬਿਨ ਦੇਖੇ ਖੈਂਚ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਪ ਕੋਠੇ ਪਰ ਚੜ੍ਹੇ ਔਰ ਏਕਲਗਨ ਪਾਨੀ ਸੇ ਭਰਵਾ ਕਰ ਦੀਵਾਰ ਕੇ ਨੀਚੇ ਰਖਵਾ ਦੋ ਮੈਂ ਪਾਣੀ ਸੇ ਕੁਛ ਥੋੜੀ ਸੀ ਛਾਯਾ ਦੇਖ ਲੂੰ ਤੋ ਤੁਮਾਰੀ ਤਸਵੀਰ ਹੂਬਹੂ ਖੈਂਚੂੰ ਉਸਨੇ ਹੁਕਮ ਦੀਆ ਕਿ ਏਕ ਥਾਲੀ ਪਾਨੀ ਸੇ ਭਰ ਕਰ ਦੀਵਾਰ ਕੇ ਤਲੇ ਰੱਖ ਦੋ ਨੌਕਰ ਨੇ ਵੈਸੇ ਹੀ ਕੀਆ ਤਬ ਊਪਰ ਗਈ ਔਰ ਉਸਕੀ ਪਰਛਾਈ ਪਾਣੀ ਮੇਂ ਪੜੀ ਤੋ ਮੁਸੱਵਰ ਨੇ ਉਸੇ ਪਾਣੀ ਮੇਂ ਦੇਖ ਲੀਆ ਔਰ ਅਪਨੇ ਘਰ ਆ ਕਰਕੇ ਤਸਵੀਰੇਂ ਖੈਂਚੀ ਜੋ ਤਸਵੀਰ ਹੂਬਹੂ ਥੀ ਸੋ ਤੋ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਰੱਖੀ ਔਰ ਐਸੀ ਵੈਸੀ ਤਸਵੀਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੋ ਦੀ ਉਸਨੇ ਉਸਕੋ ਭੀ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋਕਰ ਲੇਲੀਆ ਔਰ ਇਨਾਮ ਦੇਕਰ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਵੁਹ ਮੁਸੱਵਰ ਥੋੜੇ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੇ ਪਾਸ ਆਨ ਪਹੂੰਚਾ ਔਰ ਵੁਹ ਤਸਵੀਰ ਉਸ ਕੋ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਕੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਉਸਕੋ ਮੂਰਛਾ ਆ ਗਈ ਜਬ ਚੈਤੰਨ ਹੂਆ ਤਬ ਠੰਢੇ ਸਾਂਸ ਲੇਨੇ ਲਗਾ ਸਹਿਸਾ ਯਿਹ ਬਾਤ ਜੀਅ ਮੇਂ ਠਹਿਰੀ ਕਿ ਯਹਾਂ ਸੇ ਨਿਕਲ ਚਲਨਾ ਭਲਾ ਹੈ ਯੱਦਪਿ ਮਾਂ ਬਾਪ ਕੀ ਇੱਛਾ ਨਹੀਂ ਨਿਦਾਨ ਆਧੀ ਰਾਤ ਕੋ ਭਿਖਾਰੀ ਕਾ ਭੇਸ ਬਨਾਕਰ ਘਰ ਸੇ ਇਕੇਲਾ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਮੈਂ ਦੁਖ ਸਹਿਤਾ ਹੁਆ ਆਫ਼ਤੇ ਉਠਾਤਾ ਉਸਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਪਰ ਕੁਛ ਖਾਯਾ ਨਹੀਂ ਵਿਦੇਸੀਓਂ ਕੇ ਆਦਰ ਕਰਨੇ ਵਾਲੇ ਨੌਕਰੋਂ ਨੇ ਯਿਹ ਸਮਾਚਾਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾਯਾ ਕਿ ਏਕ ਬਿਦੇਸੀ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਯਾ ਹੈ ਕਿ ਨਾ ਕੁਛ ਖਾਤਾ ਹੈ ਨਾ ਕਿਸੀ ਸੇ ਬੋਲਤਾ ਹੈ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਉਸੇ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬੁਲਾ ਲੀਆ ਔਰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਨੇ ਖਾਨਾ ਪੀਨਾਂ ਕਿਉਂ ਛੋਡਾ ਹੈ ਔਰ ਇਤਨਾ ਧਨ ਕਿਉਂ ਨਾ ਲੀਆ ਜੋ ਲੇਤਾ ਤੋ ਕਹੀਂ ਨ ਕਹੀਂ ਤੇਰੇ ਕਾਮ ਆਇ ਹੀ ਰਹਿਤਾ ਭਲਾ ਕੁਛ ਤੋ ਹਮ ਸੇ ਲੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਧਨ ਰਤਨ ਕੀ ਚਾਹ ਸੇ ਨਹੀਂ ਆਯਾ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਭੀ ਧਨ ਸੰਪਦਾ ਬਹੁਤ ਹੈ ਖ਼ਵਾਰਿਜ ਕੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਕਾ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਜੋ ਤੂੰ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਹੈ ਤੋ ਭਿਖਾਰੀ ਕਿਉਂ ਹੂਆ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਤਸਵੀਰ ਦੇਖਕਰ ਬਾਵਲਾ ਹੂਆ ਹੂੰ ਅਪਨੀ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਗੀ ਮਿੱਟੀ ਮੇਂ ਮਿਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਨਿਕਲ ਧੂੜ ਛਾਣਤਾ ਹੂਆ ਯਹਾਂ ਤਕ ਆ ਪਹੁਚਾ ਕੇਵਲ ਤੇਰੇ ਮਿਲਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਜੋ ਬਾਤ ਸੱਚ ਥੀ ਸੋ ਕਹੀ ਆਗੇ ਜੋ ਤੇਰੀ ਇੱਛਾ ਹੋ ਸੋ ਕਰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਲੀਯਾ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਮੇਂ ਬੋਲੀ ਕਿ ਤੂੰ ਇਸ ਅਭਲਾਖਾ ਕੋ ਅਪਨੇ ਮਨ ਸੇ ਦੂਰ ਕਰ ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਧੂੜ ਹੋਕਰ ਆਸਮਾਨ ਕੇ ਸਾਥ ਉਡਤਾ ਫਿਰੇਗਾ ਤੋ ਭੀ ਮੇਰੇ ਏਕ ਵਾਲ ਤਕ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚੇਗਾ ਮੂੰਹ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਤੋ ਕੌਣ ਚਰਚਾ ਹੈ ਪਰੰਤੁ ਵੁਹ ਮਨੁੱਖ਼ ਜੋ ਮੇਰੀ ਸਾਤ ਬਾਤੋਂ ਕੋ ਪੂਰਾ ਕਰੇ ਮੈਂ ਉਸ ਸੇ ਸ਼ਾਦੀ ਕਰੂੰਗੀ ਤਬ ਸ਼ਹਜ਼ਾਦਾ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣ ਤੇਰੇ ਦ੍ਵਾਰ ਪਰ ਦੂੰਗਾ ਵੁਹ ਮੁਸਕਰਾਕੇ ਬੋਲੀ ਕਿ ਪ੍ਰਾਣ ਦੇਨਾ ਤੋ ਥੋੜੀ ਬਾਤ ਹੈ ਪਰ ਮੇਰਾ ਮੂੰਹ ਦੇਖਨਾ ਬਹੁਤ ਕਠਿਨ ਹੈ ਤਬ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਕੋ ਅਪਣੇ ਪਯਾਰੇ ਪ੍ਰਾਣ ਕੀ ਸੌਗੰਦ ਹੈ ਵੁਹ ਕੌਨਸੀ ਬਾਤੇਂ ਹੈਂ ਮੁਝ ਸੇ ਕਹੁ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਬੋਲੀ ਕਿ ਪਹਿਲਾ ਸਵਾਲ ਤੋ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਬਾਰ ਦੇਖਾ ਦੂਸਰੀ ਬਾਰ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਇਸਕਾ ਉੱਤਰ ਦੇਹ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕਹਾਂ ਹੈ ਔਰ ਕਿਸ ਸੇ ਯਿਹ ਬਾਤ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨ ਵੁਹ ਹਸੀ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਜੋ ਮੈਂ ਜਾਨਤੀ ਤੋਂ ਤੁਝ ਸੇ ਕਿਉਂ ਪੂਛਤੀ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦਾ ਸੁਨਕਰ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਕਰਕੇ ਰਹਿਗਿਆ ਔਰ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਕਿਆ ਕਰੂੰ ਬਿਨ ਦੇਖੀ ਹੂਈ ਜਗਹ ਕਿਉਂਕਰ ਜਾਊਂ ਤਬ ਹੁਸਨ ਬਾਨੋ ਬੋਲੀ ਕਿ ਜੋ ਯਿਹ ਡਰ ਹੈ ਤੋ ਮੇਰੇ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਚਾਹ ਮਨ ਸੇ ਦੂਰ ਕਰ ਔਰ ਜਹਾਂ ਚਾਹੇ ਵਹਾਂ ਚਲਾ ਜਾ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮਸੁੰਦ੍ਰੀ ਮੇਰੇ ਲੀਏ ਤੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਹੀ ਰਹਿਨਾ ਅੱਛਾ ਹੈ ਔਰ ਯਹਾਂ ਕੀ ਹੀ ਗਲੀਯੋਂ ਕਾ ਮਰਨਾ ਅੱਛਾ ਹੈ ਯਹ ਸੁਨਕਰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮ ਐਸੇ ਬਕਨੇ ਵਾਲੇ ਕੋ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਰਹਿਨੇ ਨਹੀਂ ਦੇਤੇ ਜੋ ਆਪ ਸੇ ਜਾਤਾ ਹੈ ਤੋ ਜਾਹ ਨਹੀਂ ਤੋ ਦੁਰਸ਼ਦਾ ਸੇ ਨਿਕਲੇਗਾ ਸ਼ਹਜ਼ਾਦਾ ਇਨ ਬਾਤੋਂ ਸੇ ਨਿਰਾਸ ਹੂਆ ਔਰ ਏਕ ਬਰਖ ਕੀ ਅਵਧ ਕਰ ਚਲਨੇ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਕੀਆ ਤਬ ਏਕ ਸੌਦਾਗਰ ਬਚੇ ਨੇ ਜਾਨਾ ਯਿਹ ਅਪਨੇ ਪ੍ਰਾਣ ਯਹਾਂ ਖੋ ਚੁਕਾ ਹੈ ਥੋੜੇ ਬਹੁਤੇ ਰੁਪੱਯੇ ਰਾਹ ਕੇ ਖ਼ਰਚ ਕਰਨੇ ਕੋ ਦੀਏ ਔਰ ਨਾਮ ਪੂਛਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਏਕ ਬਾਰ ਹੀ ਰੋਤਾ ਪੀਟਤਾ ਜੰਗਲ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਕਿਸੀ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਹਸ ਦੇਤਾ ਔਰ ਕਿਸੀ ਪਹਾੜ ਮੇਂ ਸਿਰ ਟਕਰਾਕੇ ਰੋ ਦੇਤਾ ਪਰ ਪੈਰ ਬਢਾਤਾ ਹੀ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਥਾ ਉਸ ਨਿਰਦਈ ਕਠੋਰ ਚਿਤ ਨੇ ਯਹਾਂ ਐਸੇ ਹੀ ਕਿਤਨੇ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਔਰ ਵਜ਼ੀਰਜ਼ਾਦੇ ਆਏ ਔਰ ਸਾਤੋਂ ਬਾਤੋਂ ਮੇਂ ਫਸ ਫਸਕੇ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ਚਲੇ ਗਏ ਔਰ ਬਹੁਤੇਰੇ ਮਰ ਮਿਟੇ ਪਰ ਉਸਕੀ ਏਕ ਬਾਤ ਭੀ ਕੋਈ ਪੂਰੀ ਨ ਕਰ ਸਕਾ ਪਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਉਸਕੀ ਤਸਵੀਰ ਗਲੇ ਮੇਂ ਡਾਲੇ ਹੂਏ ਜੰਗਲ ਬਜੰਗਲ ਬਗਲਾ ਸਾ ਫਿਰਤਾ ਥਾ ਪਰ ਕਹੀਂ ਅਪਨੇ ਮਨੋਰਥ ਕਾ ਖੋਜ ਨਹੀਂ ਪਾਤਾ ਥਾ ਫਿਰਤੇ ਫਿਰਤੇ ਏਕ ਦਿਨ ਯਮਨ ਕੇ ਸਮੀਪ ਏਕ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜਾ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਕਿਸੀ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠਕਰ ਮੇਘ ਕੇ ਸਮਾਨ ਆਂਖੋਂ ਸੇ ਆਂਸੂ ਕੀ ਧਾਰਾ ਬਹਾਨੇ ਲਗਾ ਹਾਤਮ ਭੀ ਉਸ ਦਿਨ ਵਹੀਂ ਅਖੇਟ ਕੋ ਗਿਆ ਥਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਦੁਖ ਸੇ ਭਰਾ ਸ਼ਬਦ ਉਸ ਕੇ ਕਾਨ ਮੇਂ ਪੜਾ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕਾ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਓ ਕਿ ਕੌਨ ਦੁਖੀਆ ਹੈ ਜੋ ਐਸਾ ਫੂਟ ਫੂਟ ਰੋਤਾ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਕਈ ਮਨੁਖ ਗਏ ਔਰ ਆਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਇਕ ਮਨੁਖ ਤਰਣ ਔਰ ਪਰਮ ਰੂਪਵਾਨ ਭਿਖਾਰੀ ਸਾ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠਾ ਰੋਤਾ ਹੈ ਨਾ ਆਂਖ ਖੋਲ਼੍ਹਤਾ ਹੈ ਨ ਬੋਲਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਇਕੇਲਾ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਆ ਕਰਕੇ ਖੜਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਔਰ ਦੂਰ ਸੇ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਵੁਹ ਬੇਸੁਧ ਰੋ ਰੋ ਕੇ ਕਹਿ ਰਹਾ ਥਾ ਔਰ ਕਲੇਜੇ ਕੇ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਕਰਤਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਉਸਕੀ ਯਿਹ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਆਂਖੋਂ ਸੇ ਪਾਣੀ ਭਰ ਲਾਯਾ ਔਰ ਘਬਰਾ ਉਠਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਜੀਅ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਇਸ ਪਰ ਕਿਆ ਐਸਾ ਦੁਖ ਪੜਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸਕੀ ਐਸੀ ਦਸ਼ਾ ਹੋ ਗਈ ਨਿਦਾਨ ਅਪਨੇ ਘੋੜੇ ਸੇ ਉਤਰ ਕਰ ਉਸਕੇ ਸਰਹਾਨੇ ਜਾ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਬਡੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਮਿੱਤ੍ਰ ਤੁਝ ਪਰ ਕਿਆ ਐਸੀ ਅਪਦਾ ਪੜੀ ਹੈ ਜੋ ਤੇਰੀ ਇਹ ਦਸ਼ਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਉਸਨੇ ਸਿਰ ਉਠਾ ਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਇਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹੋਂ ਕੀ ਜੈਸੀ ਪੁਸ਼ਾਕ ਪਹਿਨੇ ਮੇਰਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਪੂਛਤਾ ਹੈ ਜਬ ਉਸਨੇ ਇਸ ਦਯਾ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੰਜੁਗਤ ਦੇਖਾ ਤੋ ਸਹਿਸਾ ਬੋਲ ਉਠਾ ਕਿ ਭਾਈ ਕਿਆ ਕਹੂੰ ਨਾ ਕਹਿ ਸਕਤਾ ਹੂੰ ਨਾ ਲਿਖ ਸਕਤਾ ਹੂੰ ਕੋਈ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਮਨ ਕੀ ਪੀੜ ਸੁਨੇ ਔਰ ਉਸਕੀ ਔਖਧ ਕਰੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਧੀਰਜ ਰੱਖ ਔਰ ਅਪਨਾ ਦੁਖ ਮੁਝ ਸੇ ਕਹੋ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤੁ ਪਰੋਪਕਾਰੀ ਪਰਤੱਗਯਾ ਕੀ ਹੈ ਤੇਰੇ ਭੀ ਕਾਮ ਕਰਨੇ ਮੇਂ ਅਪਨੇ ਵਸ ਭਰ ਨਿਹਫਲ ਪਰਾਸ਼੍ਰਮ ਕਰੂੰਗਾ ਜੋ ਧਨ ਸੰਪਤ ਚਾਹੇ ਤੋਂ ਅਭੀ ਲੇ ਔਰ ਜੋ ਕਿਸੀ ਬੈਰੀ ਨੇ ਸਤਾਇਆ ਹੈ ਤੋ ਉਸਕੋ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਨੇ ਕਰ ਉਸਕੋ ਮਾਰੂੰਗਾ ਯਾ ਆਪ ਮਰ ਜਾਊਂਗਾ ਔਰ ਜੋ ਕਾਤਾਂ ਕੇ ਮਿਲਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਤੋ ਵੁਹ ਬਿਨਾ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਤੀ ਉਸਕਾ ਭੀ ਉਪਾਇ ਕਰੂੰਗਾ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਉਸਕੋ ਭੀ ਤੁਝੇ ਮਿਲਾ ਦੂੰਗਾ ਜੋ ਸਿਰ ਚਾਹੇ ਤੋ ਵੁਹ ਭੀ ਤੇਰੇ ਆਗੇ ਹੈ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਨੇ ਜਬ ਇਸ ਢਬ ਕੀ ਬਾਤੇਂ ਸੁਨੀਂ ਤੋਂ ਧੰਨ ਧੰਨ ਕਹਿਕੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਤੂੰ ਸਦੀਵ ਜੀਤਾ ਰਹੁ ਜੋ ਮੁਝ ਦੀਨ ਦੁਖੀ ਕੋ ਧੀਰਜ ਦੇਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਕਹਿ ਕਰਕੇ ਵੁਹ ਤਸਵੀਰ ਗਲੇ ਸੇ ਨਿਕਾਲੀ ਔਰ ਉਸੇ ਦਿਖਾ ਕਰਕੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਅਬ ਤੁ ਹੀ ਬਤਾ ਕਿ ਇਸਕੇ ਬਿਨ ਦੇਖੇ ਕੈਸੇ ਜੀਊਂ ਔਰ ਅਪਨੀ ਬੁਰੀ ਦਸ਼ਾ ਕਿਉ ਨਾ ਕਰੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਬ ਵੁਹ ਤਸਵੀਰ ਦੇਖੀ ਤੋ ਭੌਂਜਕ ਰਹਿਗਿਆ ਫਿਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੇਰੀ ਬਾਤ ਸੱਚੀ ਹੈ ਪਰ ਇਤਨਾ ਮਤ ਘਬਰਾਓ ਕੁਛ ਧੀਰਜ ਕਰ ਔਰ ਨਿਸਚੈ ਰੱਖ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਧਯਾਨ ਲਗਾ ਮੈਂ ਭੀ ਤੇਰੇ ਕਾਮ ਮੇਂ ਪੂਰਨ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕਰੂੰਗਾ ਜਬਤਕ ਤੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਤੁਝ ਸੇ ਨਹੀਂ ਮਿਲਤੀ ਤਬ ਤਕ ਤੇਰਾ ਸਾਥ ਕਬੀ ਨਹੀਂ ਛੋਡਤਾ ਨਿਦਾਨ ਐਸਾ ਧੀਰਜ ਦੇ ਔਰ ਡਾਢ ਸੇ ਬੰਧਾਇ ਘਰ ਮੇਂ ਲੇਗਿਆ ਵਹਾਂ ਨੁਲ੍ਹਾ ਧੁਲਵਾ ਕਪੜੇ ਬਦਲਵਾਏ ਖਾਨਾ ਖਿਲਾ ਨਾਚ ਦਿਖਾ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਇਸੀ ਭਾਂਤ ਵੁਹ ਲਾਯਾ ਫਿਰ ਏਕ ਦਿਨ ਉਸੇ ਉਦਾਸ ਦੇਖਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਝੇ ਟਾਲਤਾ ਨਹੀਂ ਅਬ ਤੇਰੇ ਕਾਮ ਕੋ ਢੂੰਢਤਾ ਹੂੰ ਔਰ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕੀ ਫੈਂਟ ਬਾਂਧਤਾ ਹੂੰ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਕਾਮ ਕਾ ਆਦਿ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ ਕਿ ਤੂੰ ਆਪਨਾ ਸੁਖਚੈਨ ਛੋਡੇਂ ਔਰ ਦੁਖ ਮੇਂ ਪੜ੍ਹੇਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਯੱਦਪਿ ਤੂੰ ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ ਤੋਂ ਨਾ ਚਾਹ ਪਰੰਤੂ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਕੋ ਅਪਨੇ ਵਸਭਰ ਨਿਬਾਹੁੰਗਾ ਜੋ ਜੀਤਾ ਰਹਾ ਤੋ ਤੁਝੇ ਤੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਸੇ ਮਿਲਾਦੂੰਗਾ ਨਿਦਾਨ ਅਪਨੇ ਕਾਮ ਕਾਜੀਓਂ ਕੋ ਇਕੱਠਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੈਸੇ ਵਿਦੇਸੀਓਂ ਕੀ ਜਗਾ ਔਰ ਭੂਖੋਂ ਕੋ ਖਾਨਾ ਨੰਗੋਂ ਕੋ ਬਸਤ੍ਰ ਕੰਗਾਲੋਂ ਕੋ ਰੁਪਯਾ ਮੇਰੇ ਸਾਮਨੇ ਮਿਲਤਾ ਹੈ ਵੈਸੇ ਹੀ ਮੇਰੇ ਆਨੇ ਤਕ ਮਿਲਤਾ ਜਾਏ ਯਿਹ ਕੋਈ ਨਾ ਕਹੇ ਕਿ ਹਾਤਮ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਨਹੀਂ ਅਬ ਕੌਨ ਕਿਸੀ ਕੋ ਦੇ ਤੁਮਨੇ ਇਸ ਕਾਮ ਸੇ ਸਿਥਲਤਾ ਨਾ ਕਰਨਾ ਅੱਛੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕੀਏ ਜਾਨਾ ਇਸ ਭਾਂਤ ਉਨਕੋ ਸਮਝਾ ਬੁਝਾ ਦੀਆ ਔਰ ਆਪ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੇ ਸਾਥ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕਾ ਰਸਤਾਲੀਆ ਕਿਤਨੇ ਦਿਨੋਂ ਕੇ ਬਾਦ ਵਹਾਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚੇ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਲੋਗ ਜੋ ਬਿਦੇਸੀਓਂ ਕੇ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਕੇ ਲੀਏ ਨੀਅਤ ਆਗੇ ਬਢਕਰ ਉਨਕੋ ਬਿਦੇਸੀਓ ਕੇ ਸਥਾਨ ਮੇਂ ਲੇਗਏ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਔਰ ਰੁਪੱਯੇ ਅਸ਼ਰਫੀ ਬਹੁਤ ਸੇ ਆਗੇ ਧਰੇ ਔਰ ਹਾਥ ਜੋੜ ਬਿਨਤੀ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਆਪ ਬਿਨ ਸੰਕੋਚ ਖਾਨਾ ਖਾਈਏ ਔਰ ਅਰਨ ਸ੍ਵੈਤ ਦ੍ਰਬਯ ਜਿਤਨੀ ਚਾਹੀਏ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਲੀਜੀਏ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਰੋਟੀ ਕਪੜੇ ਧਨ ਰਤਨ ਸੰਪਦ ਕਾ ਦੁਖੀ ਹੋਕਰ ਨਹੀਂ ਆਯਾ ਈਸ਼ਰ ਨੇ ਮੁਝਕੋ ਭੀ ਸਭ ਕੁਛ ਦੀਆ ਹੈ ਔਰ ਦੇਸ਼ੋਂ ਕਾ ਰਾਜਾ ਕੀਆ ਹੈ ਮੇਰਾ ਤੋ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਅਭਿਲਾਖ ਹੈ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਸੇ ਜਾ ਕਹਾ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖ ਹਾਤਮ ਨਾਮੀ ਤੁਮਾਰੀ ਬਾਤੇਂ ਪੂਰੀ ਕਰਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਯਾ ਹੈ ਔਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਹੈ ਉਸਨੇ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਬੁਲਵਾ ਲੀਆ ਜਬ ਵੇ ਆਏ ਤਬ ਬਿਲਮ ਨ ਕੀ ਓਟ ਮੇਂ ਹੋ ਬੈਠੀ ਔਰ ਪੁਛਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਤੁਮਾਰਾਕਿਆ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਜੀਤੇ ਤੋਹੈਂ ਪਰੰਤੂ ਹੇ ਚੰਦ੍ਰਮੁਖੀ ਟੁਕ ਉਸਕੋ ਮੂੰਹ ਦਿਖਾ ਜੋ ਤੇਰੇ ਲੀਏ ਅਪਨਾ ਰਾਜ ਪਾਟ ਛੋਡ ਭਿਖਾਰੀ ਕਾ ਭੇਖ ਬਨਾ ਬਾਵਲਾ ਹੋ ਰਾਤ ਦਿਨ ਪੀਟਤਾ ਮਾਰਾ ਮਾਰਾ ਫਿਰਤਾ ਹੈ ਜਿਸਸੇ ਉਸਕੇ ਜੀ ਕੋ ਕੁਛ ਤੋ ਧੀਰਜ ਹੋ ਜਾਵੇ ਔਰ ਜੀਵਨ ਕਾ ਫਲ ਪਾਵੇ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਮੈਂ ਬੇ ਪਹਿਚਾਨੇ ਮਾਨੁੱਖ ਕੇ ਸਾਹਮਨੇ ਕੈਸੇ ਆਉਂ ਔਰ ਕਿਸ ਭਾਂਤ ਆਪਨਾ ਮੁਖ ਦਿਖਲਾਉਂ ਪਰ ਜੋ ਕੋਈ ਮੇਰੀ ਇਨ ਸਾਤ ਬਾਤੋਂ ਕਾ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਵੇਗਾ ਵਹੀ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਵਿਵਾਹ ਕਰ ਮੇਰੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀ ਫੁਲਵਾਰੀ ਸੇ ਆਨੰਦ ਕੇ ਫੂਲ ਚੁਗੇਗਾ ਔਰ ਮੇਰੇ ਮਿਲਾਪ ਸਮਾਗਮ ਕੀ ਮਦ ਪਾਨ ਕਰੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਵੁਹ ਕੌਨਸੀ ਬਾਤੇਂ ਹੈਂ ਤੁਮ ਅਪਨੀ ਮਧੁਰ ਜਿਭਯਾ ਸੇ ਵਰਨਨ ਕਰੋ ਔਰ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਯਿਹ ਬਚਨ ਭੀ ਦੋ ਕਿ ਜੋ ਉਨ ਬਾਤੋਂ ਕੋ ਪੂਰਾ ਕਰੂੰ ਤੋ ਤੁਮਕੋ ਜਿਸਕੋ ਚਾਹੂੰ ਦੇਦੂ ਉਸਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਮਾਨਕਰ ਦ੍ਰਿੜ ਪ੍ਰਤੱਗਯਾ ਕੀ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਖਿਲਵਾ ਕਰ ਧਨ ਰਤਨ ਦੇ ਬਿਦਾਕੇ ਸਮਯ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਹਾਤਮ ਏਕ ਬਾਤ ਤੋਂ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਬਾਰ ਦੇਖਾ ਦੂਸਰੀ ਬਾਰ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਉਸਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾ ਵੁਹ ਕੌਣ ਹੈ ਔਰ ਕਹਾਂ ਹੈ ਔਰ ਉਸਨੇ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਹੈ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਬੇਰ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਕਰਤਾ ਹੈ ਪਹਿਲੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਪੂਰਾ ਕਰ ਫੇਰ ਦੂਸਰੀ ਬਾਤ ਕਾ ਉਪਾਵ ਕੀਜੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੋ ਉਸੇ ਸੌਂਪ ਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਮੇਰਾ ਭਾਈ ਹੈ ਜਬਤਕ ਮੈਂ ਯਹਾਂ ਨ ਆਊਂ ਤਬਤਕ ਇਸਕੋ ਯਹਾਂ ਰਖਨਾ ਔਰ ਇਸੇ ਹੇਤ ਬਨਾਏ ਰਖਨਾ ਉਦਾਸ ਨਾ ਹੋਨੇ ਪਾਵੇ ਯਿਹ ਬਾਤ ਕਹਿ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੂਆ ਔਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੋ ਵਹਾਂ ਧੀਰਜ ਦੇ ਏਕ ਓਰ ਚਲਾ॥

ਪਹਿਲੀ ਕਹਾਨੀ ਹਾਤਮ ਕੇ ਜਾਨੇ ਔਰ
ਪਹਿਲੀ ਬਾਤ ਪਰਾ ਕਰਨੇ ਕੀ

ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਜਬ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਗਿਆ ਤਬ ਅਪਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਮੈਂ ਕਿਆ ਕਰੂੰ ਕਿਸ ਸੇ ਕਹੂੰ ਬੇ ਦੇਖੇ ਸੁਣੇ ਕਿਧਰ ਜਾਊਂ ਔਰ ਯਿਹ ਕਠਿਨ ਗਾਂਠ ਕੈਸੇ ਖੋਲੂੰ ਪਰੰਤੂ ਮੈਨੇ ਤੋ ਈਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਪਰਾਏ ਕਾਰਜ ਕੇ ਲੀਏ ਯਿਹ ਪਰਾਸ਼੍ਰਮ ਅਪਨੇ ਊਪਰ ਲੀਆ ਹੈ ਵੁਹੀ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸਭ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ ਮੁਝਸੇ ਤੋ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤਾ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਭਰੋਸਾ ਤੇ ਆਸਰਾ ਰੱਖਕੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਭੇੜੀਆ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹਿਰਨੀ ਕੋ ਪਕੜ ਚੀਰ ਫਾੜ ਕਰ ਖਾਇ ਜਾਊਂ ਜੋ ਉਸਨੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਭਯ ਭਰੇ ਸ਼ਬਦ ਸੇ ਪੁਕਾਰ ਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਦੁਸ਼ਟ ਤੂ ਕਿਆ ਕਰਤਾ ਹੈ ਸੰਭਲ ਜਾ ਵੁਹ ਬਿਚਾਰੀ ਬੱਚੇ ਵਾਲੀ ਹੈ ਉਸਕੇ ਥਨੋਂ ਸੇ ਦੂਧ ਟਪਕ ਰਹਾ ਹੈ ਵੁਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਡਰਾ ਔਰ ਖੜਾ ਹੋਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿਆ ਤੂੰ ਹਾਤਮ ਹੈ ਜੋ ਐਸੇ ਸਮਯ ਉਸਕੇ ਆਂਡੇ ਆਯਾ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੂਨੇ ਕਿਉਂਕਰ ਜਾਨਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਸਾਦ੍ਰਿਸ਼ ਔਰ ਦਯਾ ਸੇ ਪਛਾਨਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਸੰਸਾਰ ਮੇਂ ਯਿਹ ਵਿਦਿਤ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਸਭ ਪ੍ਰਾਣੀਓਂ ਪਰ ਦਯਾ ਕਰਤਾ ਹੈ ਪਰ ਯਿਹ ਕਾਰਣ ਜਾਨ ਨਹੀਂ ਪੜਤਾ ਕਿ ਤੂਨੇ ਮੇਰਾ ਅਹਾਰ ਮੇਰੇ ਮੁੰਹ ਸੇ ਕਿਉਂਕਰ ਛੁਡਾਯਾ ਹੈ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕਿਆ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਅਹਾਰ ਮਾਸ ਹੈ ਜੋ ਪਾਊਂ ਤੋ ਖਾਊਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅੱਛਾ ਜਹਾਂ ਕਾ ਮਾਸ ਚਾਹੇ ਵਹਾਂ ਕਾ ਮੇਰੇ ਸਰੀਰ ਸੇ ਕਾਟਕਰ ਖਾਹ ਔਰ ਅਪਨਾ ਪੇਟ ਭਰ ਜਹਾਂ ਚਾਹੇ ਵਹਾਂ ਚਲਾ ਜਾਹ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਚੂਤੜ ਕਾ ਮਾਸ ਹੱਡੀ ਸੇ ਬਿਨਾਹੋਤਾ ਹੈ ਜੋ ਵੁਹ ਦੇ ਤੋ ਬਹੁਤਸਾ ਅੱਛਾ ਚਰਲੂੰ ਔਰ ਤੁਮਕੋ ਅਸੀਸ ਦੂੰ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸੀ ਘਰੀ ਅਪਨੀ ਛੁਰੀ ਨਿਕਾਲ ਔਰ ਏਕ ਲੋਥੜਾ ਚੂਤੜ ਸੇ ਕਾਟਕਰ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਡਾਲ ਦੀਆ ਵੁਹ ਮਾਸ ਉਸਨੇ ਖਾਇਆ ਔਰ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੋਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਹੈ ਹਾਤਮ ਐਸੀ ਕਿਆ ਅਪਦਾ ਪੜੀ ਹੈ ਕਿ ਤੂਨੇ ਯਮਨ ਜੈਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੋ ਛੋਡਾ ਔਰ ਇਤਨਾ ਕਲੇਸ਼ ਸਹਿਕਰ ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਬਨ ਮੇਂ ਆਨ ਪੜਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਪਰ ਆਸ਼ਕਤ ਹੂਆ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੀ ਤਾਸ ਬਾਤੇਂ ਹੈਂ ਜੋ ਕੋਈ ਉਨ ਕੋ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਵੁਹ ਵਿਵਾਹ ਕਰੇਗੀ ਮੈਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਇਸ ਬੋਝ ਕੋ ਅਪਨੇ ਸਿਰ ਪਰ ਉਠਾਯਾ ਹੈ ਏਕ ਬਾਤ ਉਸ ਕੀ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਬਾਰ ਦੇਖਾ ਦੂਸਰੀ ਬਾਰ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਯੱਦਪ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਕਿ ਵੁਹ ਜਗਹ ਕਹਾਂ ਹੈ ਔਰ ਵੁਹ ਕੌਣਹੈ ਔਰ ਉਸਨੇ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕੋ ਦੂਸਰੀ ਬੇਰ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਪਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਲਿਵ ਲਗਾਤਾ ਹੈ ਬਨ ਬਨ ਚਲਾ ਜਾਤਾਹੂੰ ਕਹੀਂ ਤੋ ਉਸਕਾ ਖੋਜ ਮਿਲੇਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਭੇੜੀਏ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਜਗਹ ਕੋ ਜਾਨਤਾ ਹੂੰ ਬਹੁਤਾ ਬੂਡੋ ਕੇ ਮੂੰਹ ਸੇ ਪਤਾ ਪਾਯਾ ਹੈਉਸਕਾ ਨਾਮ ਦਸ਼ਤਹਵੈਦਾ ਹੈ ਜੋ ਵਹਾਂ ਜਾਤਾ ਹੈ ਸੋ ਦਿਨ ਭਰ ਫਿਰਤਾ ਹੈ ਔਰ ਯਹੀ ਸੁਨਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾਵੁਹ ਜਗਹ ਕਹਾਂ ਹੈ ਭੇੜੀਆ ਬੋਲਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਸੇ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਚਲਕੇ ਦੋ ਰਸਤੇ ਮਿਲੇਂਗੇ ਤੂੰ ਬਾਏਂ ਹਾਥ ਕਾ ਰਸਤਾ ਛੋਡ ਦਹਿਨੇ ਰਸਤੇ ਹੋ ਲੇਨਾ ਨਿਸਚਾ ਹੈ ਕਿ ਵਹਾਂ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਏਂ ਔਰ ਆਪਨਾ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ ਹਿਰਨੀ ਉਸਕੋ ਅਸੀਸ ਦੇਤ ਚਲੀ ਔਰ ਭੇੜੀਆ ਭੀ ਉਸਸੇ ਵਿਦਾ ਹੂਆ ਪਰ ਵੇ ਦੋਨੋਂ ਉਸਕੀ ਬੀਰਤਾ ਔਰ ਉਦਾਰਤਾ ਪਰ ਧੰਨ ਧੰਨ ਕਹਿਤੇ ਥੇ ਹਾਤਮ ਦੋ ਚਾਰ ਪੈਰ ਹੀ ਚਲਾ ਥਾ ਕਿ ਪੀੜ ਕੇ ਮਾਰੇ ਉਸਕੇ ਪੈਰ ਚਲਨੇ ਥੀਂ ਰਹਿ ਗਏ ਔਰ ਏਕ ਬ੍ਰਿਛ ਕੇ ਨੀਚੇ ਗਿਰ ਕਰ ਤੜਫਨੇ ਲਗਾ ਵਹਾਂ ਏਕ ਗੀਦੜ ਕੀ ਜਗਹ ਭਾਰੀ ਥੀ ਔਰ ਵੁਹ ਅਪਨੀ ਗੀਦੜੀ ਸਮੇਤ ਅਹਾਰ ਕੇ ਲੀਏ ਗਿਆ ਥਾ ਦੋ ਚਾਰ ਘੜੀ ਕੇ ਪੀਛੇ ਜੋ ਵੁਹ ਚੁਗ ਕਰਕੇ ਆਯਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਨੀ ਜਗਹ ਪਰ ਤੜਫਤੇ ਦੇਖਾ ਤਬ ਗੀਦੜੀ ਨੇ ਉਸ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਮਨੁੱਖ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈ ਅਬ ਇਸ ਜਗਹ ਕੋ ਛੋੜ ਦੇਨਾ ਚਾਹੀਏ ਕਿਉਂਕਿ ਮਨੁੱਖ ਔਰ ਪਸ਼ੂ ਕਾ ਕੈਸੇ ਨਿਰਬਾਹ ਹੋ ਸਕਤਾ ਹੈ ਗੀਦੜ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਹ ਸਰੂਪਵਾਨ ਪੁਰਖ ਹਾਤਮ ਹੈ ਪਰ ਦਸ਼ਤਹਵੈਦਹ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲੇਨੇ ਕੋ ਜਾਤਾ ਹੈ ਅਬ ਚੂਤੜ ਕੀ ਪੀੜ ਕੇ ਮਾਰੇ ਇਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਗਿਰ ਪੜਾ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਤੂਨੇ ਕਿਉਂਕਰ ਜਾਨਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਬੂਢੇ ਕੇ ਮੂੰਹ ਸੇ ਸੁਨਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਥਿਤ ਵਾਰ ਕੋ ਹਾਤਮ ਯਹਾਂ ਆਵੇਗਾ ਔਰ ਇਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਕਲੇਸ਼ ਸਹੇਗਾ ਸੋ ਵੁਹ ਥਿਤ ਵਾਰ ਆਜ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਸਚ ਕਹੁ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਯਿਹ ਯਮਨ ਕਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਹੈ ਬੜਾ ਦਾਤਾ ਹੈ ਆਜ ਏਕ ਬੱਚੇ ਵਾਲੀ ਹਰਨੀ ਬਨ ਮੇਂ ਚਰਤੀ ਫ਼ਿਰਤੀ ਥੀ ਏਕ ਭੇੜੀਆ ਉਸ ਪਰ ਲਪਕਾ ਉਸ ਭੇੜੀਏ ਸੇ ਉਹ ਹਰਨੀ ਛੁਡਾਈ ਔਰ ਕਲੇਸ਼ ਸਹਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਮਨੁੱਖੋਂ ਮੇਂ ਕਹੀਂ ਐਸੇ ਦਯਾ ਵਾਨ ਭੀ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਕਬ ਕਿਸੀ ਪਸ਼ੂ ਪਰ ਦਯਾ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕਹਿਤੀ ਹੈ ਮਨੁੱਖ ਸਭ ਜੀਵ ਸੇ ਉੱਤਮ ਹੈ ਸਭ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟਿ ਮੇਂ ਉੱਤਮ ਕਹਿਲਾਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਤੋ ਬੜਾ ਉਦਾਰ ਔਰ ਬੜਾ ਸੁਸ਼ੀਲ ਗੁਣ ਗਯਾਨਵਾਨ ਹੈ ਔਰ ਐਸਾ ਦਾਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਪਨਾ ਮਾਸ ਦੇਕਰ ਦੂਸਰੇ ਕੇ ਪ੍ਰਾਣ ਬਚਾਏ ਗਿਦੜੀ ਨੇ ਉਸਕੀ ਇਤਨੀ ਭਲਾਈਆਂ ਸੁਨੀਂ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਐਸੇ ਕਲੇਸ਼ ਮੇਂ ਕੈਸੇ ਇਤਨੀ ਦੂਰ ਜਾਏਗਾ ਗੀਦੜ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਪਰੇਰੂ ਕੇ ਸਿਰ ਕਾ ਭੇਜਾ ਇਸਕੇ ਘਾਵ ਪਰ ਲਗੇ ਤੋ ਬਾਤ ਕਹਿਤੇ ਹੀ ਆਗਮ ਹੋ ਜਾਏ ਪਰ ਯਿਹ ਬਹੁਤ ਕਠਿਨ ਹੈ ਇਸਲੀਏ ਕਿ ਮਜਿੰਦਰਾਂ ਕੇ ਬਨ ਮੇਂ ਵੁਹ ਏਕ ਜੀਵ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਕੀ ਦੇਹੀ ਮੋਰ ਕੇ ਸਮਾਨ ਹੈ ਔਰ ਸਿਰ ਮਨੁੱਖ ਕਾ ਸਾ ਜੋ ਕੋਈ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਜਾਤਾ ਹੈ ਔਰ ਸ਼ਰਬਤ ਪਿਲਾਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਮਸਤ ਹੋ ਕਰ ਨਾਚਨੇ ਲਗਤਾ ਹੈ ਔਰ ਤਮਾਸ਼ੇ ਦਿਖਾਤਾ ਹੈ ਵਹੀ ਮਨੁੱਖ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੇ ਸਮਾਨ ਉਸੇ ਸੰਗ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਗੀਦੜੀ ਬੋਲੀ ਕਿ ਐਸਾ ਕੌਣ ਹੈ ਜੋ ਉਸਕਾ ਸਿਰ ਕਾਟ ਲਾਵੇ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅੱਛਾ ਕਰੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਜੋ ਤੁ ਸਾਤ ਦਿਨ ਦਿਨ ਕੋ ਦਿਨ ਰਾਤ ਕੋ ਰਾਤ ਸਮਝੇਨਾ ਕੁਛ ਖਾਏ ਨਾ ਪੀਏ ਪਾਣੀ ਆਠੋਂ ਪਹਿਰ ਉਸਕੀ ਸੁਧ ਲੀਏ ਰਹੇਂ ਤੋ ਮੈਂ ਜਾਉਂ ਔਰ ਸਿਰ ਉਸ ਕਾ ਕਾਟ ਲਾਊਂ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸੇ ਕਿਆ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਕਾ ਉਪਕਾਰ ਪਸ਼ੂ ਸੇ ਹੋਵੇ ਨਿਦਾਨ ਵੁਹ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਵਹਾਂ ਛੋਡ ਗਿਆ ਜਬ ਵੁਹ ਮਾਜਿੰਦਰਾਂ ਕੇ ਬਨ ਮੈਂ ਪਹੁਚਾ ਤਬ ਪਰੇਰੂ ਉਸਕੋ ਕਿਸੀ ਬ੍ਰਿਛ ਕੇ ਨੀਚੇ ਸੋਤਾ ਪਿਆ ਨਜ਼ਰ ਆਯਾ ਪਾਸ ਜਾਕਰ ਉਸਕਾ ਸਿਰ ਐਸਾ ਖੀਂਚਾ ਕੀ ਧੜ ਸੇ ਸਿਰ ਅਲਗ ਹੋ ਗਿਆ ਤਬ ਉਸਕੋ ਲੇ ਅਪਨੇ ਕਹਿਨੇ ਕੇ ਸਮਯ ਪਰ ਆਨ ਪਹੁੰਚਾ ਵੁਹ ਗੀਦੜੀ ਭੀ ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹਾਤਮ ਕੀ ਰਖਵਾਲੀ ਮੇਂ ਬੈਠੀ ਰਹੀ ਉਸਕੇ ਆਨੇ ਤਕ ਉਸਨੇ ਚਿੜੀਆ ਕੇ ਬੱਚੇ ਕੋ ਭੀ ਹਾਤਮਕੇ ਪਾਸ ਨਾ ਆਨੇ ਦੀਆ ਰਾਤ ਦਿਨ ਉਸਕੇ ਸਿਰਹਾਨੇ ਬੈਠੀ ਰਹੀ ਜਾਗਾ ਕਰਤੀ ਰਹੀ ਔਰ ਹਾਤਮ ਭੀ ਪੜੇ ਪੜੇ ਉਸਕੇ ਸ਼੍ਰਮ ਔਰ ਦਯਾ ਕੋ ਦੇਖ ਕਰਤਾ ਥਾ ਗੀਦੜ ਨੇ ਪਰੇਰੂ ਕਾ ਸਿਰ ਲਾ ਕੇ ਗੀਦੜੀ ਕੋ ਦੀਆ ਉਸਨੇ ਸਿਰ ਕੋ ਤੋੜ ਉਸਕਾ ਭੇਜਾ ਹਾਤਮ ਕੇ ਚੂਤੜ ਪਰ ਲਗਾ ਦੀਆ ਵੁਹ ਘਾਵ ਤੁਰਤ ਭਰ ਆਯਾ ਔਰ ਪੀੜ ਜਾਤੀ ਰਹੀ ਔਰ ਹਾਤਮ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਉਸਕੀ ਓਰ ਦੌੜ ਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪਸ਼ੂ ਤੁਮਨੇ ਮੇਰੇ ਪਰ ਬੜਾ ਪਰਉਪਕਾਰ ਕੀਆ ਹੈ ਪਰ ਅੱਛਾ ਨ ਕੀਆ ਕਿ ਮੇਰੇ ਲੀਏ ਏਕ ਜੀਵ ਕੇ ਪਾਣ ਲੀਏ ਇਸਕਾ ਪਾਪ ਮੁਝਕੋ ਹੋਗਾ ਮੈਂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਕਿਆ ਮੁਖ ਦਿਖਾਉਂਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਪਾਪ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਪਰ ਹੈ ਤੂ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰ ਕਿਉਂਕਿ ਹਮ ਭੀ ਅਪਨੇ ਕਰਤਾ ਕੋ ਜਾਨਤੇ ਹੈਂ ਯਿਹ ਕਹਿ ਰਹਾ ਥਾ ਕਿ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਜੋ ਤੁਮਨੇ ਮੇਰਾ ਪਰਉਪਕਾਰ ਕੀਆ ਤੋ ਮੁਝਸੇ ਭੀ ਕੁਛ ਕਹੋ ਕਿ ਮੈਂ ਭੀ ਤੁਮਾਰਾ ਕਾਮ ਕਰੂੰ ਗੀਦੜ ਬੋਲਾ ਕਿ ਹੇ ਬੀਰ ਇਸ ਜੰਗਲ ਕੇ ਸਮੀਪ ਕਫੂਤਾਰ ਰਹਿਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਹਮਾਰੇ ਬੱਚੇ ਖਾ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਹਮਾਰਾ ਇਤਨਾ ਭੀ ਵਸ ਨਹੀ ਕਿ ਉਨਕੋ ਮਾਰ ਕਰਕੇ ਅਪਨੇ ਬੱਚੇ ਬਚਾਵੇਂ ਜੋ ਉਨਕੋ ਤੁ ਮਾਰੇ ਔਰ ਹਮਾਰੇ ਸਿਰ ਸੇ ਯਿਹ ਉਤਪਾਤ ਟਾਲੇ ਤੋ ਬੜਾ ਪਰਉਪਕਾਰ ਕਰੇ ਔਰ ਹਮ ਕੋ ਬਿਨ ਦਾਮੋਂ ਮੋਲ ਲੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਮੁਝਕੋ ਉਸਕੀ ਜਗਹ ਬਤਾਵਹੁ ਅਪਨੇ ਵਸ ਭਰ ਤੁਮਾਰਾ ਕਾਮ ਕਰੂੰਗਾ ਵੁਹ ਜੰਗਲ ਵਹਾਂ ਸੇ ਛੇ ਕੋਸ ਭਰ ਥਾ ਵੁਹ ਹਾਤਮ ਕੋ ਲੇਕਰ ਗਿਯਾ ਔਰ ਵੁਹ ਜਗਾ ਦਿਖਾ ਕਰ ਆਪ ਕਿਸੀ ਝਾੜੀ ਮੇਂ ਛਿਪ ਰਹਾ ਹਾਤਮ ਆਗੇ ਗਿਆ ਔਰ ਜਗਹ ਕੋ ਸੂਨੀ ਪਾਕਰ ਬੈਠਾ ਕਿ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਜੋੜਾ ਆਯਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖ ਹਮਾਰੀ ਜਗਹ ਪਰ ਬੈਠਾ ਹੈ ਯਿਹ ਦੇਖ ਵੁਹ ਦੋਨੋ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹੇ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਅਰੇ ਯਿਹ ਤੇਰੀ ਜਗਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਤੂ ਯਹਾਂ ਥਾਨਾਪਤਿ ਹੋਕਰ ਆ ਬੈਠਾ ਹੈਂ ਜੋ ਅਪਨਾ ਭਲਾ ਚਾਹੇਂ ਤੋ ਉਲਟੇ ਪਾਂਵ ਫਿਰ ਜਾਹ ਨਹੀਂ ਤੋ ਅਬੀ ਤੇਰੀ ਬੋਟੀ ਬੋਟੀ ਕਰ ਲੇਤੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਮੂਰਖੋ ਮੈਂ ਜੀਵੋਂ ਕਾ ਦੁਖਦਾਈ ਨਹੀਂ ਹੂੰ ਔਰ ਨਾ ਬਹੁਲੀਆ ਹੂੰ ਤੁਮ ਮੁਝ ਸੇ ਇਤਨਾ ਕਿਉਂ ਡਰਤੇ ਹੋ ਜੋ ਤੁਮਾਰੀ ਜਗਹ ਹੈ ਤੋ ਤੁਮੇਂ ਸੋਹਤੀ ਰਹੇ ਸੁਖ ਚੈਨ ਕਰੋ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਮਾਨੁੱਖ ਮੇਂ ਸੀਲ ਕਹਾਂ ਤੂੰ ਹਮ ਸੇ ਛਲ ਨਾ ਕਰ ਚਲਾ ਜਾਹ ਨਹੀਂ ਤੋ ਦੁਖ ਪਾਵੇਗਾ ਔਰ ਮਾਰਾ ਜਾਏਂਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਪਸ਼ੂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਜੈਸੇ ਅਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣ ਜਾਨਤੇ ਹੋ ਵੇਸੇ ਦੂਸਰੇ ਕੇ ਭੀ ਜਾਨੋ ਯਿਹ ਬਾਤ ਅਨਯਾਇ ਕੀ ਹੈ ਕਿ ਗੀਦੜ ਕੇ ਬੱਚੇ ਮਾਰ ਕਰ ਅਪਨੀ ਪਾਲਨਾ ਕਰੋ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਕਿਆ ਤੂ ਗੀਦੜ ਕਾ ਹਿਮਾਇਤੀ ਹੋਕਰ ਹਮਸੇ ਲੜਨੇ ਆਯਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਨਹੀਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਸੌਗੰਦ ਹੈ ਮੈਂ ਉਨਕਾ ਹਿਮਾਇਤੀ ਬਨ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ ਆਯਾ ਕੇਵਲ ਬਿਨਤੀ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਤੁਮ ਗੀਦੜ ਕੇ ਬੱਚੇ ਖਾਨੇ ਛੋੜ ਦੇਵਹੁ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਡਰੋ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਅਰੇ ਮਨੁੱਖ ਤੂੰ ਉਨਕਾ ਸੋਚ ਕਿਆ ਕਰਤਾ ਹੈ ਕੋਈ ਖਿਣਮੇਂ ਤੇਰੀ ਭੀ ਵਹੀ ਦਸ਼ਾ ਹੋਤੀ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਸੁਣਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬੱਚੇ ਕੇ ਬਦਲੇ ਮੁਝੇ ਖਾਹ ਪਰ ਉਨ ਬੱਚੋਂ ਕਾ ਖਾਨਾ ਛੋੜ ਦੇਵਹੁ ਕਫੁਤਾਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਉਨਕੋ ਤੋ ਖਾਉਂਗਾ ਪਰ ਆਜ ਤੁਝਕੋ ਭੀ ਨਾ ਛੋੜੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਕੋ ਉਸ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਸੁਗੰਦ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਚਉਰਾਸੀ ਲੱਖ ਜੀਵ ਉਤਪੰਨ ਕੀਏ ਹੈ ਤੁਮ ਗੀਦੜ ਕੇ ਬੱਚੇ ਖਾਨੇ ਛੋੜ ਦੋ ਵੁਹ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਪਰਮ ਕ੍ਰਿਪਾਲੂ ਹੈ ਸਭ ਕੋ ਅਹਾਰ ਦੇਤਾ ਹੈ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੇ ਤੁਮਕੋ ਅਹਾਰ ਪਹੁਚਾਵੇਗਾ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਉਨਕੋ ਕਬ ਛੋੜਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਤੁਝੇ ਕਬ ਜੀਤਾ ਜਾਨੇ ਦੇਂਗੇ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਯਿਹ ਦੁਸ਼ਟ ਕਠੋਰ ਹੈਂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਭੀ ਸੁਗੰਦ ਨਹੀਂ ਮਾਨਤੇ ਉਨਕੋ ਮਾਰਨਾ ਚਾਹੀਏ ਯੇਹ ਸਮਝ ਵੁਹ ਕ੍ਰੋਧ ਸੇ ਲਾਲ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਉਛਲ ਕਰਕੇ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਕਾ ਗਲਾ ਪਕੜ ਧਰਤੀ ਮੇਂ ਦੇ ਪਟਕਾ ਔਰ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਨਕੋ ਕੈਸੇ ਮਾਰੂੰ ਕ੍ਯੋਂਕਿ ਮੈਨੇ ਆਜ ਤਕ ਕਿਸੀ ਕੋ ਨਹੀਂ ਮਾਰਾ ਹੈ ਔਰ ਨਾ ਕਿਸੀ ਕੋ ਦੁਖ ਦੀਆ ਹੈ ਪਰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਸੌਗੰਦ ਨਾ ਮਾਨੀ ਕੁਛ ਡੰਡ ਦੇਨਾ ਚਾਹੀਏ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਜੀਅ ਮੇਂ ਠਹਿਰਾਇ ਛੁਰੀ ਨਿਕਾਲੀ ਮੁੱਠ ਸੇ ਉਸਕੇ ਦਾਤ ਝਾੜੇ ਔਰ ਫਲ ਸੇ ਨਖ ਕਾਟੇ ਫਿਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਸ੍ਵਸਤਿ ਡੰਡਵਤ ਕਰ ਯਿਹ ਮਾਂਗਾ ਕਿ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਇਨ ਪਸ਼ੂਓ ਕੀ ਪੀਰ ਦੂਰਕ ਰ ਯਿਹ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਉਸਕੀ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਮਾਨ ਲੀ ਉਸੀ ਘੜੀ ਉਨ ਦੋਨੋ ਕੀ ਪੀੜ ਜਾਤੀ ਰਹੀ ਔਰ ਉਸਨੇ ਉਨਕੋ ਛੋਡਦੀਆ ਵੁਹ ਰੋ ਰੋ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਅਬ ਹਮਕੋ ਅਹਾਰ ਕੈਸੇ ਮਿਲੇਗਾ ਔਰ ਹਮ ਕਿਉਂ ਕਰ ਜੀਏਂਗੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰੋ ਈਸ਼੍ਵਰ ਸਭ ਕਾ ਪਾਲਨ ਕਰਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਕਿਸੀ ਢਬ ਸੇ ਤੁਮਕੋ ਅਹਾਰ ਪਹੁੰਚਾਵੇਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਵੁਹ ਗੀਦੜ ਸਾਮਨੇ ਸੇ ਆ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਆਪ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰੋਂ ਆਜ ਸੇ ਖਾਨਾ ਪੀਨਾ ਇਨ ਕਾ ਹਮਾਰੇ ਸਿਰ ਪਰ ਹੂਆ ਹਮ ਜਬਤਕ ਜੀਤੇ ਰਹੇਂਗੇ ਤਬ ਤਕ ਯਹਾਂ ਸੇ ਚੋਗਾ ਲਾ ਕਰ ਇਨ੍ਹੇਂ ਖਿਲਵਾਏਂਗੇ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਣਕਰ ਹਾਤਮਵਹਾਂ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੋ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਗੀਦੜੀ ਨੇ ਗੀਦੜੀ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ ਕਿ ਹਾਤਮ ਦਸ਼ਤਹਵੈਦਾ ਕੋ ਇਕੇਲਾ ਜਾਏ ਔਰ ਤੂ ਉਸ ਕਾ ਸਾਥ ਨ ਦੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਦੌੜਾ ਔਰ ਪੁਕਾਰ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਹਾਤਮ ਮੈਂ ਭੀ ਤੇਰੇ ਸਾਥ ਦਸ਼ਤਹਵੈਦਾ ਕੋ ਚਲੂੰਗਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਹੇ ਪਸ਼ੂ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਏਕ ਉਪਕਾਰ ਸੇ ਸਿਰ ਉਠਾ ਨਹੀਂ ਸਕਤਾ ਦੂਸਰਾ ਬੋਝ ਕਿਉਂਕਰ ਲੂੰ ਅਪਨੇ ਲੀਏ ਤੁਝੇ ਤੇਰੇ ਘਰਸੇ ਬਾਹਰ ਲੇ ਜਾਊਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਇਨ ਬਾਤੋਂ ਕੋ ਛੋਡ ਯਿਹ ਮੁਝ ਸੇ ਕਬੀ ਨ ਹੋ ਸਕੇਗਾ ਜੋ ਤੂੰ ਸਾਥ ਦੇਨੇ ਪਰ ਹੀ ਮਰਤਾ ਹੈ ਤੋ ਯਹੀਂ ਬਡਾ ਪਰਉਪਕਾਰ ਹੈ ਕਿ ਮੁਝੇ ਸੀਧਾ ਰਸਤਾ ਬਤਾ ਦੇ ਉਸਨੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਰਸਤਾ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਪਹੁੰਚਨੇ ਕਾ ਹੈ ਉਸ ਮੇਂ ਬਡਾ ਕਲੇਸ਼ ਹੈਦੂਸਰਾ ਰਸਤਾ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਪਹੁਚਨੇ ਕਾ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਇਸਮੇਂ ਇਤਨਾ ਖਟਕਾ ਹੈ ਨਨੀਂ ਮੈਂ ਇਸਲੀਏ ਤੇਰੇ ਸਾਥ ਚਲਾ ਚਾਹਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਆਪ ਕੋ ਬਤਾ ਦੂੰ ਆਗੇ ਤੇਰੀ ਇੱਛਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਪਹੁੰਚਨੇ ਕੇ ਰਸਤੇ ਕੇ ਕਲੇਸ਼ ਮੁਝਕੋ ਸੁਖਦਾਇਕ ਕਰੇਗਾ ਤਬ ਗੀਦੜ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋ ਰਸਤਾ ਤੇਰੇ ਆਗੇ ਆਤਾ ਹੈ ਵਹੀ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਪਹੁੰਚਨੇ ਕਾ ਹੈ ਜੋ ਜੀਤਾ ਬਚੇਗਾ ਤੋ ਦਸ਼ਤਹਵੈਦਾ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੋ ਵਿਦਾ ਕੀਆ ਔਰ ਆਗੇ ਕਾ ਰਸਤਾ ਲੀਆ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਏਕ ਚੁਰਾਹਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਯਿਹ ਵਹਾਂ ਖੜਾ ਹੋਕਰ ਸੋਚਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਕਿਧਰਕੋ ਜਾਊਂ ਇਸ ਬਨ ਮੇਂ ਰੀਛ ਰਾਜ ਕਰਤਾ ਹੈ ਸਭ ਰੀਛ ਹੀ ਰੀਛ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਸੌ ਦੋ ਸੌ ਰੀਛ ਚਲਤੇ ਫਿਰਤੇ ਨਜ਼ਰ ਆਏ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਅਤਿ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂਏ ਔਰ ਪਕੜ ਕਰ ਅਪਨੇ ਰਾਜਾ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਗਏ ਵੁਹ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੁਮ ਹਮਾਰੇ ਪਾਸ ਬੈਠੋ ਔਰ ਅਪਨਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹੋ ਕਿ ਤੁਮ ਕੌਨ ਹੋ ਔਰ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਏ ਹੋ ਔਰ ਤੁਮਾਰਾ ਕਿਆ ਨਾਮ ਹੈ ਹੈ ਮੁਝੇ ਤੋ ਯਿਹ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਮ ਯਮਨ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਹਾਤਮ ਹੋ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਤੋਂ ਤੁਮ ਸੱਚ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਕਿ ਮੈਂ ਤੈਂ ਕਾ ਬੇਟਾ ਹਾਤਮ ਹੂੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਹੇਤ ਇਸ ਬਨ ਮੇਂ ਆ ਨਿਕਲਾ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੋ ਤੁਮਾਰੇ ਆਨੇ ਸੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂਆ ਹੂੰ ਜੋ ਤੁਮ ਯਹਾਂ ਆਏ ਹੋ ਤੋਂ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਤੁਝੇ ਬਿਵਾਹ ਦੂੰਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਬਨ ਮੇਂ ਮੇਰਾ ਦਾਮਾਦ ਹੋਨੇ ਯੋਗਯ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਪਰ ਤੁਮ ਆਏ ਹੋ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਉਸਨੇ ਸੁਨ ਕਰ ਅਪਨਾ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਲੀਆ ਔਰ ਸੋਚਨੇ ਲਗਾ ਤਬ ਰਾਜਾ ਨੇ ਕਹਾ ਜੋ ਤੂੰ ਉੱਤਰ ਨਹੀਂ ਦੇਤਾ ਜੋ ਜਾਨ ਪੜ੍ਹਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਸਸੁਰ ਹੋਨੇ ਕੇ ਯੋਗਯ ਨਹੀਂ ਹੂੰ ਤਬ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਮਨੁੱਖ ਔਰ ਤੂੰ ਪਸ਼ੁ ਮੇਰਾ ਤੇਰਾ ਸੰ ਧਕੈਸੇ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਹੇ ਹਾਤਮ ਇਸਤ੍ਰੀ ਸੰਗ ਕਾ ਆਨੰਦ ਮਾਨੁਖ ਔਰ ਪਸ਼ੂ ਮੇਂ ਏਕ ਸਾ ਹੈ ਤੂ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰ ਮੇਰੀ ਬੇਟੀ ਤੁਝ ਸੀ ਹੈ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਦੋ ਚਾਰ ਰੀਛੋਂ ਸੇ ਕਹਾਕਿ ਤੁਮ ਲੜਕੀ ਕੋ ਬਿਵਾਹ ਕੇ ਗਹਿਨੇ ਕਪੜੇ ਸੇ ਸੁਵਾਰ ਦੁਲਹਨ ਬਨਾ ਉਸ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਬਠਾਵੋ ਵੇ ਉਸ ਲੜਕੀ ਕੋ ਬਨਾ ਠਨਾ ਕਰ ਉਸ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਲੇ ਗਏ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਭੀ ਵਹਾਂਲਾਏ ਉਸਨੇ ਜੋ ਉਸ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰੀ ਚੰਦ੍ਰਮੁਖੀ ਕੋ ਦੇਖਾ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋ ਸਭਾ ਮੈਂ ਫਿਰ ਆਯਾ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਰੀਛ ਤੂੰ ਰਾਜਾ ਔਰ ਮੈਂ ਭਿਖਾਰੀ ਜੋ ਇਸ ਰਾਜ ਕੁਮਾਰੀ ਕੋ ਅਪਨੀ ਜੋਰੂ ਕਰੂੰ ਤੋ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਤੂੰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਮਾਨ ਲੇ ਔਰ ਆਗਾ ਪੀਛਾ ਛੋਡ ਦੋ ਕਿ ਤੁਮ ਭੀ ਯਮਨ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਜ਼ਾਦੇ ਹੋ ਵੁਹ ਸੋਚਕਰ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਣੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕਿਸ ਅਪਦਾ ਮੈਂ ਪੜਾ ਅਬ ਮੈਂ ਕਿਆ ਕਰੂੰ ਏਕ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਨਿਕਲਾ ਹੂੰ ਯਹਾਂ ਬਿਵਾਹ ਕਰਕੇ ਰੈਣ ਚੈਣ ਮਨਾਊਂਗਾ ਤੋ ਵਹਾਂ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਮੇਰੀ ਬਾਟ ਦੇਖ ਦੇਖ ਕਰ ਮਰ ਜਾਏਗਾ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਕਿਆ ਉੱਤਰ ਦੂੰਗਾ ਰੀਛੋਂ ਕੇ ਰਾਜੇ ਨੇ ਜੋ ਫਿਰ ਉਸਕੋ ਸੋਚ ਮੇਂ ਦੇਖਾ ਤੋ ਕਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੂੰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਨਾ ਮਾਂਨੇਗਾ ਤੋ ਕਬੀ ਨਾ ਛੂਟੇਗਾ ਐਸੇ ਹੀ ਬੰਧੇ ਬੰਧੇ ਮਰ ਜਾਏਗਾ ਵੁਹ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਭੀ ਨ ਬੋਲਾ ਨਾ ਸਿਰ ਉਠਾ ਕਰ ਦੇਖਾ ਤਬ ਰੀਛ ਰਾਜਾ ਨੇ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰ ਅਪਨੀ ਜ਼ਾਤੀ ਵਾਲੋ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਉਸ ਗੜ੍ਹੇ ਮੇ ਡਾਲਦੋ ਔਹ ਏਕ ਪੱਥਰ ਕੀ ਸਿਲਾ ਇਸਕੇ ਮੂੰਹ ਪਰ ਰਖਦੋ ਔਰ ਚੌਕਸ ਰਹੋ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸਨਤੇ ਹੀ ਕਿਤਨੇਕ ਦੌੜੇ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਉਸ ਅੰਧੇਰੇ ਗੜੇ ਮੇਂ ਬੰਦ ਕਰ ਉਸਕੇ ਮੂੰਹ ਪਰ ਭਾਰੀ ਸਾ ਪੱਥਰ ਰਖਦੀਆ ਵੁਹ ਉਸ ਗੜੇ ਮੇਂ ਭੂਖਾ ਪਿਆਸਾ ਦੁਖੀ ਥਾ ਸਾਤ ਦਿਨ ਮੇ ਰੀਛ ਰਾਜਾ ਨੇ ਉਸੇ ਬੁਲਵਾ ਕਰ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬਿਠਾਲਾ ਔਰ ਸਮਝਾਇ ਬੁਝਾਇ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਹਾਤਮ ਮੇਰੀ ਬੇਟੀ ਕੇ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰ ਵੁਹ ਫਿਰ ਭੀ ਸਿਰ ਝੁਕਾਇ ਰਹਾ ਔਰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਮਨਮੇ ਨਾ ਲਾਯਾ ਤਬ ਉਸਨੇ ਮੇਵੇ ਕਾ ਥਾਲ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਧਰਾ ਵਹ ਭੂਖਾ ਤੋਂ ਥਾ ਹੀ ਸਹਸਾ ਖਾਨੇ ਲਗਾ ਜਬ ਉਸਕਾ ਪੇਟ ਭਰਾ ਤਬ ਉਸਨੇ ਕਹਾਕਿ ਉਸੀ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰੀ ਕੇ ਸਾਥ ਬਿਵਾਹ ਕਰ ਔਰ ਜੀਵਨ ਕਾ ਆਨੰਦ ਲੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝ ਸੇ ਕਬੀ ਨਾ ਹੋ ਸਕੇਗਾ ਮਨੁਖ ਕਾ ਪਸ਼ੂ ਸੇ ਕਿਆ ਮੇਲ ਉਸਨੇ ਫਿਰ ਰੀਛੋਂ ਸੇ ਕਹਾਂ ਕਿ ਉਸੀ ਗੜੇ ਮੇਂ ਡਾਲਦੋ ਉਨ੍ਹੋ ਨੇ ਵੈਸਾ ਹੀ ਕੀਆ ਯਿਹ ਕਈ ਦਿਨ ਉਸ ਗੜ੍ਹੇ ਮੇਂ ਬਗੈਰ ਅੰਨ ਜਲਕੇ ਰਹਾ ਏਕ ਦਿਨ ਰਾਤ ਕੋ ਵੁਹ ਅਧਮਰਾ ਸੁਪਨੇ ਮੇਂ ਕਯਾ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਬੜਾ ਮਨੁੱਖ ਸਰਹਾਨੇ ਖੜਾਹੈ ਔਰ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਐ ਹਾਤਮ ਤੂ ਇਸ ਅੰਧੇਰੇ ਗੜੇ ਮੇਂ ਕਿਉਂ ਅਪਨਾ ਮਾਨ ਬ੍ਰਿਥਾ ਖੋਤਾਹੈ ਤੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਕਿ ਕਿਸਕਾਮਕੇ ਲੀਏ ਆਯਾ ਹੈ ਜਬਤਕ ਇਸ ਲੜਕੀ ਕੌ ਅੰਗੀਕਾਰ ਨ ਕਰੇਂਗਾ ਤਬਤਕ ਯਹਾਂ ਸੇ ਨਹੀਂ ਛੂਟੇਂਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਣਕਰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸਕੀ ਲੜਕੀ ਸੇ ਅਪਣਾ ਬਿਵਾਹ ਕਰੂੰਗਾ ਤੋ ਵੁਹ ਕਬ ਮੁਝੇ ਕਰਨੇ ਦੇਗੀ ਜੋ ਮੈਂ ਉਸ ਕਾਮ ਮੇਂ ਜੀ ਲਗਾਉਂ ਗਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਤੇਰਾ ਛੁਟਕਾਰਾ ਇਸਮੇਂ ਹੈ ਬੇਧੜਕ ਬਿਵਾਹ ਕਰ ਲੇ ਨਹੀਂ ਤੋ ਇਸੀ ਮੇਂ ਪੜਾ ਪੜਾ ਮਰ ਜਾਏਂਗਾ ਤੁਝਕੋ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਕੋ ਪਸੰਨ ਕਰ ਵਹੀ ਤੁਜਕੋ ਵਿਦਾ ਕਰਵਾਦੇਗੀ ਵੁਹ ਸ੍ਵਪਨ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਚੌਕ ਤੜਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਫਿਰ ਰੀਛ ਰਾਜਾ ਨੇ ਉਸਕੋ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬੁਲਵਾਯਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੇਰੇ ਲੀਏ ਹਾਤਮ ਯਹੀ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀ ਬੇਤੀ ਕੇ ਸਾਥ ਬਿਵਾਹ ਕਰ ਉਸਨੇ ਬਿਵਸ ਹੋਇ ਕਰ ਇਸ ਬਾਤ ਪਰ ਬਿਵਾਹ ਕਰਨਾ ਮਾਨਾਂ ਕਿ ਜਬ ਸੇ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਸਾਬ ਬਿਵਾਹ ਕਹੂੰ ਤਬ ਸੇ ਮੇਰੇ ਘਰ ਮੇਂ ਕੋਈ ਰੀਛ ਨਾ ਆਵੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕਿਸੀ ਰੀਛ ਕੀ ਕਿਆ ਮਜਾਲ ਹੈ ਜੋ ਵਹਾਂ ਕਾ ਧਿਆਨ ਧਰੇ ਆਨਾ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਕੁਟੰਬੀਯੇ ਔ ਮੰਤ੍ਰੀਓਂ ਔਰ ਸੇਵਕੋ ਔਰ ਸਿਪਾਹੀਓਂ ਕੋ ਇਕੱਤ ਕਰ ਬਿਵਾਹ ਕੀ ਸਭਾ ਸਜਾਈ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਰਾਜ ਸਿੰਘਾਸਨ ਪਰ ਬਿਠਾਕੇ ਅਪਨੀ ਕੁਲ ਕੀ ਰੀਤ ਸੇ ਉਸ ਲੜਕੀ ਕਾ ਬਿਵਾਹ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥ ਕਰਦੀਆ ਔਰ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਉਸਕੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਪਕੜਾ ਕਰ ਆਪ ਉਸ ਚਿੱਤ੍ਰਸਾਰੀ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਆਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਬਿਵਾਹ ਕੇ ਪਲੰਘ ਪਰ ਸੁਖ ਚੈਨ ਸੇ ਆਨੰਦ ਕੀਆ ਐਸੇ ਹੀ ਉਸ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰੀ ਚੰਦ੍ਰਮੁਖੀ ਕੇ ਸਾਥ ਰਹਾ ਕਰਤਾ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਮੇਵੇ ਖਾਤਾ ਨਿਦਾਨ ਯਹਾਂਤਕ ਮੇਵੇ ਖਾਏ ਕਿ ਜੀ ਘਬਰਾ ਉਠਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਏਕ ਦਿਨ ਅਪਨੇ ਸੁਸਰ ਪਾਸ ਗਿਆ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜ ਮੈਂ ਮੇਵੇ ਖਾਤਾ ਖਾਤਾ ਘਬਰਾਇ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਜੋ ਕੁਛ ਅੰਨ ਮਿਲੇ ਤੇ ਜੀ ਅਭਰੇ ਔਰ ਮਨ ਲਾਗੇ ਉਸਨੇ ਉਸੀ ਸਮਯ ਅਪਨੇ ਰੀਛੋਂ ਸੇ ਬੁਲਵਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸਭ ਭਾਂਤ ਕੇ ਅੰਨ ਔਰ ਘੀ ਔਰ ਚੀਨੀ ਆਦਿ ਔਰ ਬਾਸਨ ਗਾਵੋਂ ਔਰ ਸ਼ਹਿਰੋਂ ਸੇ ਲੇ ਆਓ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਰੀਛ ਦੌੜੇ ਔਰ ਸ਼ਹਿਰੋਂ ਸੇ ਬਾਸਨ ਔਰ ਮਨੁੱਖੋਂ ਕੇ ਭੋਜਨ ਜੋ ਯੋਗਯ ਤੇ ਸਭ ਉੱਤਮ ਵਸਤੁ ਲੇ ਆਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਪਕਵਾਏ ਔਰ ਅਪਨੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੇ ਸਾਥ ਬੈਠਕਰ ਖਾਏ ਜਬ ਇਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਖਾਤੇ ਔਰ ਆਨੰਦ ਕਰਤੇ ਤੀਨ ਮਹੀਨੇ ਗੁਜ਼ਰੇ ਤਬ ਉਸਨੇ ਏਕ ਦਿਨ ਅਤਅੰਤ ਪਿਆਰ ਸਮਯ ਅਪਨੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਾਂਨੀ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਏਕ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਨਿਕਲਾ ਥਾ ਤੇਰੇ ਬਾਪ ਨੇ ਤੇਰਾ ਬਿਵਾਹ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਕਰਦੀਆ ਜੋ ਤੂੰ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਪੂਰਬਕ ਕੁਛ ਦਿਨ ਕੇ ਲੀਏ ਅਪਨੇ ਬਾਪ ਸੇ ਮੁਝਕੋ ਵਿਦਾ ਦਿਲਵਾਦੇ ਤੋਂ ਮੇਰੇ ਊਪਰ ਬਡੀ ਦਯਾ ਕਰੇ ਜੋ ਮੈਂ ਉਸ ਕਾਮ ਸੇ ਛੁਟੀ ਪਾਉਂਗਾ ਔਰ ਜੀਤਾ ਰਹੂੰਗਾ ਤੋ ਫਿਰ ਤੁਝਸੇ ਆਇ ਮਿਲੂੰਗਾ ਵੁਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਅਪਨੇ ਬਾਪ ਕੇ ਪਾਸ ਗਈ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਬਾਬਾ ਜਾਨ ਵੁਹ ਐਸੀ ਬਾਤ ਕਹਿਤੇ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਜੋਤੂੰ ਇਸ ਬਾਤ ਮੇਂ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੈ ਤੋ ਤੂੰ ਉਸਕੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਅਰ ਵੁਹ ਤੇਰਾ ਪਤੀ ਹੈ ਵੁਹ ਜਾਨੇ ਔਰ ਤੂ ਜਾਨ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਵੁਹ ਬੜਾ ਸੱਤਯਬਾਦੀ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਹੈ ਅਪਨੇ ਕਹਿਨੇ ਪਰ ਅਵੱਸ਼ਯ ਆਵੇਗਾ ਕੁਛ ਸੰਦੇਹ ਨਹੀਂ ਆਪ ਆਗ੍ਯਾ ਦੇਦੋ ਉਸਨੇ ਬੁਲਵਾਕੇ ਵਿਦਾ ਕੀਆ ਔਰ ਬਹੁਤ ਸੇ ਰੀਛੋਂ ਕੋ ਸਾਥ ਕਰਦੀਆਂ ਕਿ ਤੁਮ ਕੁਸ਼ਲ ਖੇਮ ਸੇ ਹਮਾਰੇ ਰਾਜ ਕੇ ਬਾਹਰ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾ ਦੋ ਤਬ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਨੇ ਏਕ ਮੋਹਰਾ ਹਾਤਮ ਕੀ ਪਗੜੀ ਮੇਂ ਬਾਂਧ ਦੀਆ ਕਿ ਬਹੁਤ ਜਗਾ ਯਿਹ ਤੇਰੇ ਕਾਮ ਆਵੇਗਾ ਨਿਦਾਨ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਬਾਪ ਬੇਟੀ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੋਕਰ ਆਗੇ ਚਲਾ ਕੁਛ ਦਿਨ ਮੇਂ ਏਕ ਰੇਤ ਕੀ ਧਰਤੀ ਪਰ ਜਾ ਪੜਾ ਜਹਾਂ ਨਾ ਦਾਨਾ ਨਾ ਪਾਨੀ ਪਰੰਤੂ ਸਾਂਝ ਸਮਯ ਏਕ ਬ੍ਰਿਧ ਪੁਰਖ ਵ ਇਸਤ੍ਰੀ ਮੂੰਹ ਪਰ ਪਰਦਾ ਡਾਲੇ ਦੋ ਰੋਟੀ ਔਰ ਏਕ ਕਟੋਰਾ ਪਾਨੀ ਕਾ ਦੇਜਾਤਾ ਵੁਹ ਉਸੇ ਖਾ ਪੀ ਲੇਤਾ ਔਰ ਰਾਤ ਦਿਨ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਏਕ ਦਿਨ ਅਜਗਰ ਪਰਬਤ ਸਮਾਨ ਦੇਖ ਪੜਾ ਉਸਕੋ ਦੇਖਕਰ ਘਬਰਾਇਆ ਪਰ ਚਲਨੇ ਸੇ ਨ ਰੁਕਾ ਜਯੋਂ ਹੀ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤਿਉਂ ਹੀ ਸਾਂਸ ਖੈਂਚ ਹਾਤਮ ਨੇ ਆਪਕੋ ਬਹੁਤ ਸੰਭਾਲਾ ਉਸਕੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਬ ਆਪਕੋ ਉਸਕੇ ਪੇਟ ਮੇਂ ਦੇਖਾਂ ਤਬ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਭਲਾ ਹੂਆ ਜੋ ਮੇਰਾ ਯਿਹ ਪਾਪ ਭਰਾ ਦੇਹ ਏਕ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਜੀਵ ਕੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਪੜਾ ਨਹੀਂ ਤੋ ਯਿਹ ਮਿੱਟੀ ਕਾ ਸਰੀਰ ਕਿਸੀ ਕਾਮ ਕਾ ਨ ਥਾ ਸੱਚ ਤਉ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਕੋਈ ਆਪਕੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਡਾਲ ਔਰ ਅਪਨਾ ਘਰ ਬਿਗਾੜ ਇਸਕੇ ਸਿਮਰਣ ਮੇਂ ਰਹਿਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਬਿਗੜਤਾ ਨਹੀਂ ਪਰੰਤੂ ਉਸਕੀ ਪਰੀਖਿਆ ਕੇ ਲੀਏ ਕੁਛ ਕੁਛ ਕਲੇਸ਼ ਦੇਤਾ ਹੈ ਜੋ ਵੁਹ ਉਸ ਕਲੇਸ਼ ਸੇ ਬਾਦ ਔਰ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਰਹਿਤਾ ਤੋ ਪਰਿਸ਼੍ਮ ਕੇ ਸਮੁੰਦ੍ ਸੇ ਸੁਖ ਕਾ ਮੋਤੀ ਲੇ ਨਿਕਲਾ ਐਸੇ ਹੀ ਅਪਨੇ ਮਨ ਕੋ ਧੀਰਜ ਦੇਤਾ ਥਾ ਔਰ ਅਜਗਰ ਮਹਾਤਮਾ ਕੀ ਅਪਦਾ ਕੋ ਧਯਾਨ ਮੇਂ ਲਾਤਾ ਥਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਬਡਾ ਕ੍ਰਿਪਾਲੂ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰਾ ਭੀ ਦੁਖ ਕਟੇਗਾ ਇਸੀ ਬਿਚਾਰ ਮੇਂ ਤੀਨ ਦਿਨ ਤਕ ਉਸਕੇ ਪੇਟ ਮੇਂ ਰਹਾ ਔਰ ਇਧਰ ਉਧਰ ਕਹੀਂ ਰਸਤਾ ਤੋ ਨਹੀਂ ਪਾਯਾ ਪਰ ਉਸ ਅਜਗਰ ਕਾ ਬਿਖ ਉਸ ਕੋਨਾ ਬਯਾਪਾ ਉਸਕਾ ਯਿਹ ਕਾਰਣ ਥਾ ਕਿ ਚਲਨੇ ਕੇ ਸਮਯ ਉਸਕੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨੇ ਪਗੜੀ ਮੇਂ ਜੋ ਮੋਹਰਾ ਬਾਂਧ ਦੀਆ ਥਾ ਉਸਕਾ ਯਿਹ ਗੁਣ ਥਾ ਕਿ ਜਿਸਕੇ ਪਾਸ ਰਹੇ ਵੁਹ ਆਗ ਮੇਂ ਨ ਜਲੇ ਨ ਪਾਨੀ ਮੇਂ ਡੂਬੇ ਨ ਬਿਖ ਉਸਕੋ ਬਿਯਾਪੇ ਇਸੀ ਸੇ ਵੁਹ ਜੀਤਾ ਰਹਾ ਔਰ ਉਸਕਾ ਬਿਖ ਉਸੇ ਨ ਬਿਆਪੇ ਤੀਨ ਦਿਨ ਪੀਛੇ ਵੁਹ ਅਜਗਰ ਘਬਰਾਯਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਮੈਨੇ ਕਿਆ ਖਾਯਾ ਜੋ ਪਚਤਾ ਨਹੀਂ ਔਰ ਪੇਟ ਮੇਂ ਦੌੜਾ ਫਿਰਤਾ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਵੁਹ ਅਪਨੇ ਪੇਟ ਕੇ ਦੁਖ ਸੇ ਘਬਰਾਯਾ ਥਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਉਸ ਕੇ ਪੇਟ ਮੇਂ ਚੈਨ ਨ ਲੇਤਾ ਔਰ ਦੌੜਾ ਫਿਰਤਾ ਆਂਦੋ੍ਂ ਕੋ ਅਪਨੇ ਪੈਰੋਂ ਸੇ ਲਪੇਟ ਕੇ ਦੌੜਾਤਾ ਨਿਦਾਨ ਉਸਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਯਿਹ ਖਾਨਾ ਸਭ ਦਿਨ ਕਾ ਖਾਇਆ ਪੀਆ ਨਿਕਲੇਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਜੀ ਮੇਂ ਸਮਝ ਕਰ ਉਗਲ ਦੀਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਕਰ ਕਪੜੇ ਸੁਕਾਨੇ ਲਗਾ ਜਬ ਵੁਹ ਸੁਕ ਗਏ ਤਬ ਵੁਹ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲਾ ਥੋੜੀ ਹੀ ਦੂਰ ਗਿਆ ਤੋ ਏਕ ਤਲਾਵ ਦੇਖ ਪੜਾ ਯਿਹ ਸਹਿਸਾ ਦੌੜ ਕਰ ਉਸਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਜਾ ਬੈਠਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਕਪੜੇ ਧੋਣੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਮਛਲੀ ਪਾਨੀ ਸੇ ਨਿਕਲੀ ਉਸਕਾ ਨੀਚੇ ਕਾ ਧੜ ਮਛਲੀ ਕਾ ਔਰ ਸਿਰ ਸੇ ਨਾਫ਼ ਤਕ ਮਨੁੱਖਯ ਕਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਉਸਕਾਂ ਅਦਭੁਤ ਆਕਾਰ ਦੇਖਕਰ ਜੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਰਚਨਾ ਕੋ ਸਰਾਹਨੇ ਲਗਾ ਟਕਟਕੀ ਬਾਂਧ ਦੇਖ ਰਹਾ ਥਾ ਕਿ ਵੁਹ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਉਸਕੋ ਤਲਾਵ ਮੇ ਲੇ ਗਈ ਔਰ ਅਪਨੇ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਏਕ ਸੁਥਰੇ ਬਛੌਨੇ ਪਰ ਬਿਠਾਲਾ ਫਿਰ ਆਪ ਇਕ ਸੁੰਦਰ ਇਸਤ੍ਰੀ ਬਨ ਔਰ ਨਖਸਿਖ ਸੇ ਸਿੰਗਾਰ ਕਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥ ਸੰਗਤ ਕਰਨੇ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਕੀਆ ਉਸਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਨਾ ਮਾਨਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਏਕ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਅਪਨਾ ਘਰ ਬਿਗਾੜ ਯਹਾਂ ਤਕ ਆਨ ਪਹੁੰਚਾ ਹੂੰ ਤੂੰ ਬੀਚ ਮੇਂ ਠੱਗੀ ਕਰਕੇ ਚਾਹਤੀ ਹੈ ਕਿ ਮੁਝ ਕੋ ਫੋੜ ਰੱਖੇਂ ਯਿਹ ਮੁਝ ਸੇ ਕਬ ਹੋਗਾ ਜਹਾਂ ਸੇ ਮੁਝੇ ਲਾਈ ਹੈਂ ਵਹਾਂ ਹੀ ਪਹੁੰਚਾ ਦੇ ਤੋ ਮੈਂ ਕੁਛ ਦਿਨ ਤੇਰੇ ਸਾਥ ਰਹਿ ਕਰਕੇ ਤੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਾ ਕਰੂੰਗਾ ਉਸਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਮਾਨ ਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੀਨ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਜਹਾਂ ਸੇ ਤੁਝੇ ਲਾਈ ਹੂੰ ਵਹਾਂ ਹੀ ਪਹੁੰਚਾਦੂੰਗੀ ਹਾਤਮ ਪਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਰੁਚਿ ਪੂਰਬਕ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ਕਰ ਤੀਨ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਤਬ ਉਸ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਤੂੰ ਭੀ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਪੂਰੀ ਕਰ ਉਸਨੇ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰ ਪਾਨੀ ਮੇਂ ਗ਼ੋਤਾ ਮਾਰਾ ਔਰ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਤੂੰ ਮੁਝਕੋ ਕਿਉਂ ਛੋਡਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਏਕ ਕਾਮ ਐਸਾ ਹੀ ਅਵੱਸ਼ਯ ਹੈ ਨਹੀਂ ਤੋ ਤੁਝੇ ਔਰ ਇਸ ਸੁਖ ਚੈਨ ਕੋ ਛੋਡ ਕਰਕੇ ਕਿਉਂ ਦੁਖ ਸਹਿਤਾ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਕਰ ਵੁਹ ਚਲੀ ਗਈ ਵੁਹ ਵਹਾਂ ਅਪਨੇ ਕਪੜੇ ਧੋਕਰ ਔਰ ਸੁਖ ਸੇ ਆਗੇ ਚਲਾ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਏਕ ਐਸੇ ਪਹਾੜ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਕਿ ਜਿਸ ਪਰ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਬ੍ਰਿਛ ਹਰੇ ਹਰੇ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਮੇਵੇ ਸੇ ਭਰੇ ਹੂਏ ਕੋਸੋਂ ਤਕ ਲਹਿਲਹਾਲੇ ਥੇ ਔਰ ਸੈਂਕੜੇ ਸੁਥਰੇ ਮਕਾਨ ਚਮਕ ਰਹੇ ਥੇ ਔਰ ਗਜਹ ਜਗਹ ਨਹਿਰ ਬਹਿਤੀ ਔਰ ਫੂਲੀ ਹੁਈ ਫੁਲਕਾਰੀ ਸ਼ੋਭਾ ਦੇ ਰਹੀ ਥੀ ਜੋ ਜਗਹ ਥੀ ਸੋ ਸੁਹਾਵਨੀ ਥੀ ਯਿਹ ਥਕਾ ਮਾਂਦਾ ਤੋ ਥਾ ਹੀ ਸੋ ਤਹਾਂ ਸੋ ਰਹਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਜਿਸਕਾ ਮਕਾਨ ਥਾ ਵੁਹ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਦੇਖਾ ਤੋ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਤਰੁਣ ਮਨੁੱਖ ਅਚੇਤ ਪੜਾ ਸੋ ਰਹਾ ਹੈ ਵੁਹ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਆ ਬੈਠਾ ਹਾਤਮ ਕੁਛ ਦੇਰ ਮੇਂ ਜਾਗਾ ਔਰ ਆਂਖੇਂ ਮਲ ਮਲ ਕਰ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਤੋ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਬੈਠਾ ਦੇਖਾ ਹਾਤਮ ਉਸਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਘਬਰਾਯਾ ਔਰ ਉਠ ਕਰਕੇ ਸਲਾਮ ਕੀਆ ਉਸਨੇ ਪੁਛਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕੌਣ ਹੈ ਔਰ ਕਹਾਂ ਜਾਏਗਾ ਔਰ ਇਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਕਿਸ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਆਯਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਦਸ਼ਤਹਵੈਦਹ ਕੋ ਜਾਊਂਗਾ ਭਲਾ ਹੂਆ ਜੋ ਆਪ ਕੇ ਭੀ ਦਰਸ਼ਨ ਹੂਏ ਹੈਂ ਆਗੇ ਜੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਇੱਛਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਉਸ ਮਹਾਂ ਕਠਿਨ ਮਨੋਰਥ ਕੋ ਅਪਨੇ ਮਨ ਸੇ ਦੂਰ ਕਰ ਮੁਝਕੋ ਯਿਹ ਸੋਚ ਹੋਤਾਹੈ ਕਿ ਤੇਰੇ ਮਿੱਤੋ੍ਂ ਮੇਂ ਸੇ ਐਸਾ ਸ਼ੁਭ ਚਿੰਤਕ ਕੋਈ ਨ ਥਾ ਜੋ ਤਝ ਕੋ ਰੋਕਤਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕੁਛ ਅਪਨੇ ਪਰਯੋਜਨ ਕੇ ਲੀਏ ਨਹੀਂ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਮੈਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਸਹਿਸ ਕੀਆ ਹੈ ਔਰ ਢੂੰਡਣੇ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਪਰਿਸ਼੍ਮ ਕਾ ਪਾਂਵ ਰੱਖਾ ਹੈ ਆਗੇ ਜੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਰੇ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਖ਼ਵਾਰਜ਼ਮ ਕਾ ਸ਼ਹਜ਼ਾਦਾ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਪਰ ਆਸ਼ਕ ਹੁਆ ਹੈ ਔਰ ਵੁਹ ਸਾਤ ਬਾਤੇਂ ਕਹਿਤੀ ਹੈ ਜੋ ਕੋਈ ਉਨ ਸਾਤ ਬਾਤੋਂ ਕੋ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਵੁਹ ਵਿਵਾਹ ਕਰੇਗੀ ਵੁਹ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਉਨਕੋ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਾ ਤਬ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਰਹਿਨੇ ਨ ਦੀਆ ਵੁਹ ਵਹਾਂ ਸੇ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਨਿਕਲ ਕਰ ਮਾਰਾ ਮਾਰਾ ਕਰ ਫਿਰਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਪੁਕਾਰ ਪੁਕਾਰ ਕਰ ਰੋਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਐਸੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਸੇ ਮੇਰੇ ਮਕਾਨ ਪਰ ਆਯਾ ਔਰ ਮੁਝਸੇ ਮਿਲਾ ਤਬ ਮੈਨੇ ਉਸ ਸੇ ਸਮਾਚਾਰ ਪੂਛਾ ਤਬ ਉਸਨੇ ਅਪਨਾ ਸਭ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਔਰ ਸੇ ਛੋੜ ਮੇਰੇ ਆਗੇ ਵਰਣਨ ਕੀਆ ਉਸ ਸਮਯ ਮੈਨੇ ਯਿਹ ਬਿਚਾਰਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਬਿ੍ਤਾਂਤ ਤੋ ਪੂਛਾ ਔਰ ਉਸਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨ ਕੀ ਯਿਹ ਬਾਤ ਬਹੁਤ ਅਨੂਚਿਤ ਹੈ ਇਸ ਲੀਏ ਹਿਸਾ ਸਹਿਸਾ ਬਾਂਧਾ ਔਰ ਇਤਨੀ ਅਪਦਾ ਅਪਨੇ ਸਿਰ ਪਰ ਲੀ ਇਤਨੀ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਉਸ ਮਨੁੱਖਯ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਤੈਂ ਕਾ ਬੇਟਾ ਹਾਤਮ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਕੇ ਬਿਨਾਂ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਮੇਂ ਦੂਸਰਾ ਕੌਣ ਹੈ ਐਸਾ ਕਾਮ ਕਰੇ ਔਰ ਦੂਸਰੇ ਕੇ ਲੀਏ ਆਪ ਅਪਦਾ ਮੇਂ ਪੜੇ ਪਰ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਪਰਮ ਕ੍ਰਿਪਾਲੂ ਦੀਨ ਦਿਆਲ ਹੈ ਇਸ ਕਠਿਨ ਬਾਤ ਕੋ ਭੀ ਸੁਗਮ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ ਪਰੰਤੂ ਮੇਰੇ ਜੀਅ ਮੇਂ ਯਿਹ ਸੰਦੇਹ ਹੈ ਕਿ ਦਸ਼ਤਹਵੈਦਾ ਸੇ ਕੋਈ ਫਿਰ ਕਰਕੇ ਨਹੀਂ ਆਯਾ ਔਰ ਜੋ ਆਯਾ ਹੈ ਤੋ ਸਵ੍ਹੇਤ ਨਹੀਂ ਰਹਾ ਯਿਹ ਮੇਰੀ ਸਿੱਖਯਾ ਮਨ ਮੇਂ ਸਿਮਰਨ ਕੀਏ ਰਹਿਨਾ ਕਿ ਜਿਸ ਸਮੇ ਤੂ ਦਸ਼ਤਹਵੈਦਾ ਮੇਂ ਪਹੁਚੇਗਾ ਤੋ ਤੁਝੇ ਅੰਧੇਰੇ ਮੇਂ ਲੇ ਜਾਏਂਗੇ ਤੁਮਨੇ ਚੁਪਕਾ ਸਾ ਚਲੇ ਜਾਨਾ ਕਹੀਂ ਚਲ ਕਰਕੇ ਅੜ ਨ ਰਹਿਨਾ ਔਰ ਜੋ ਕੋਈ ਮਨੋਹਰ ਕਾਤਾਂ ਤੇਰਾ ਅਭਿਲਾਖ ਕਰੇ ਉਸ ਨੇ ਪ੍ਰੀਤਿ ਨਾ ਕਰਨਾ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਚੰਦ੍ਰਮੁਖੀ ਆਵੇਗੀ ਜਿਸਕੇ ਦੇਖਨੇ ਸੇ ਤੇਰਾ ਮਨ ਤੇਰੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਨ ਰਹੇਗਾ ਔਰ ਬੇਵਸ ਹੋ ਜਾਏਂਗਾ ਪਰੰਤੂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਕਹੀਂ ਧੀਰਜ ਨ ਛੋਡਨਾ ਔਰ ਚੰਚਲਤਾ ਨਾ ਕਰਨਾ ਵੁਹ ਜਬ ਤੇਰਾ ਹਾਥ ਪਕੜੇਗੀ ਉਸੀ ਸਮਯ ਤੂ ਦੇਸ਼ਤਹਵੈਦਾ ਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚੇਗਾ ਜੋ ਸਾਤ ਦਿਨ ਤਕ ਉਸ ਸੇ ਕੁਛ ਕਾਮ ਕੋ ਕਹੇਂਗਾ ਤੋ ਅਪਨੇ ਜੀਤੇ ਜੀ ਲਾਜ਼ਮਤ ਮੇਂ ਰਹੂੰਗਾ ਵੁਹ ਇਸੀ ਬਾਤੋਂ ਮੇਂ ਥੇ ਕਿ ਏਕ ਤਰੁਣ ਮਨੁੱਖ ਦੋ ਕਟੋਰੇ ਖੀਰ ਔਰ ਪਾਨੀ ਕੇ ਅਪਨੇ ਹਾਥੋਂ ਪਰ ਧਰੇ ਆਕਾਸ਼ ਸੇ ਉਤਰਾ ਔਰ ਉਨਕੇ ਆਗੇ ਰਖ ਦੀਏ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਨੇ ਪੇਟ ਭਰ ਕੇ ਖਾਇ ਲੀਏ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਾਦ ਕਰਕੇ ਰਾਤ ਕਟੀ ਹਾਤਮ ਉਸ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋ ਕਿਸੀ ਜੰਗਲ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਥੋੜੇ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਏਕ ਰਮਣੀਕ ਤਲਾਵ ਪਰ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਔਰ ਉਸਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਬੈਠ ਕਰ ਪਾਣੀ ਪੀਣੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਇਸਤ੍ਰੀ ਸਿਰ ਸੇ ਪਾਂਵ ਤਕ ਨੰਗੀ ਪਾਣੀ ਸੇ ਨਿਕਲੀ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰ ਫਿਰ ਉਸੀ ਤਲਾਵ ਮੇਂ ਚਲੀ ਗਈ ਜਯੋਂ ਹੀ ਹਾਤਮ ਕਾ ਪਾਂਵ ਧਰਤੀ ਪਰ ਪਹੁਚਾ ਆਂਖੋਂ ਕੋ ਖੋਲ੍ਹ ਕਰ ਦੇਖਾ ਤੋ ਆਪ ਕੋ ਔਰ ਉਸ ਬਲਾ ਕੋ ਏਕ ਫੂਲੇ ਫਲੇ ਬਾਗ਼ਮੇਂ ਪਾਯਾ ਯਿਹ ਦੇਖ ਹਾਕਮ ਚੁਪ ਕਰ ਰਹਿਗਿਆ ਵੁਹ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਛੋੜ ਕਿਸੀ ਓਰ ਚਲੀ ਗਈ ਔਰ ਹਾਤਮ ਇਧਰ ਉਧਰ ਕਾ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖਤਾ ਫਿਰਤਾ ਥਾ ਕਿ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਸੁੰਦਰੀ ਬਾਂਧੇ ਝੁੰਡ ਗਲ ਬਾਹੀਂ ਡਾਲੇ ਸਿਰ ਸੇ ਪਾਂਵ ਤਕ ਗਹਿਨੇ ਮੇਂ ਲਦੀ ਹੁਈਂ ਕਿਸੀਓਰਸੇ ਆ ਨਿਕਲੀ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਨੀ ਓਰ ਖੀਚਨੇ ਲਗੀ ਉਸਨੇ ਕਿਸੀ ਕੀ ਓਰ ਮੁਖ ਨਾ ਦੀਆ ਔਰ ਨਾ ਕਿਸੀ ਕੋ ਸਿਰ ਉਠਾ ਕਰਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕੌਣ ਹੈਂ ਅਰ ਕਿਆ ਕਹਿਤੀ ਹੈਂ ਕਯੋਂਕਿ ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਕਾ ਕਹਿਨਾ ਉਸਕੋ ਯਾਦ ਥਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਕਹੀਂ ਐਸਾ ਨਾ ਹੋ ਕਿ ਧੀਰਜ ਕਾ ਪਾਂਵ ਡਿਗੇ ਔਰ ਤੂੰ ਬਿ੍ਥਾ ਛਲ ਕੇ ਗਢੇ ਮੇਂ ਗਿਰੇ ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੇ ਕਿ ਅੰਧੇਰਾ ਯਿਹੀ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਵੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਐਸੇ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਲੇ ਗਈ ਕਿ ਵੁਹ ਸਭ ਕਾ ਸਭ ਰਤਨ ਜੜਤ ਥਾ ਔਰ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਉਸ ਕੇ ਲਾਖੋਂ ਓਰ ਮੂਰਤਾ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਲਗੀ ਥੀ ਔਰ ਏਕ ਸੁਘਰ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਬਡੇ ਚਮਤਕਾਰ ਸੇ ਜੜਾਊ ਤਖ਼ਤ ਬਿਛਾ ਥਾ ਜਬ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਵੁਹ ਸਭ ਕੀ ਸਭ ਦੀਵਾਰ ਕੀ ਤਸਵੀਰੇਂ ਹੋ ਗਈ ਔਰ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਅੱਪਛਰਾਂ ਉਸ ਮਹਿਲ ਕੀ ਦੀਵਾਰ ਸੇ ਨਿਕਲੀਂ ਵੁਹ ਏਕ ਏਕ ਕੀ ਓਰ ਅਚੰਭੇ ਸੇ ਦੇਖ ਰਹਾ ਥਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਯਿਹ ਕਿਆ ਚਰਿੱਤ੍ ਹੈ ਯਿਹ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਈਂ ਔਰ ਦੀਵਾਰ ਕੀ ਤਸਵੀਰੇਂ ਕਿਉਂ ਹੋ ਗਈਂ ਨਿਦਾਨ ਉਸ ਤਖ਼ਤ ਕੇ ਪਾਸ ਤੋਂ ਖੜਾ ਹੀ ਥਾ ਔਰ ਆਪਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਐ ਹਾਤਮ ਜੋ ਤੂੰ ਯਹਾਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾ ਹੈ ਤੋ ਇਸ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠ ਯਿਹ ਸੋਚਕਰ ਜਯੋਂ ਹੀ ਉਸ ਪਰ ਪਾਂਵ ਰੱਖਾ ਤਯੋਂ ਹੀ ਉਸਮੇਂ ਸੇ ਏਕ ਤੜਾਕੇ ਕਾ ਸ਼ਬਦ ਆਯਾ ਉਸਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਇਸਕਾ ਪਾਵਾ ਟੁੱਟ ਗਿਆ ਨੀਚੇ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਤੋਂ ਉਸ ਤਖ਼ਤ ਕੋ ਵੈਸੇ ਕਾ ਵੈਸਾ ਹੀ ਪਾਯਾ ਫਿਰ ਉਸ ਪਰ ਬੈਠ ਗਿਆ ਫਿਰ ਉਸ ਸੇ ਵੈਸਾ ਹੀ ਸ਼ਬਦ ਆਯਾ ਉਸ ਸੰਬੂ ਕੇ ਸਾਥ ਹੀ ਵੁਹ ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਜੋ ਸਬ ਸੇ ਸੁੰਦਰ ਔਰ ਡੀਲ ਡੌਲ ਮੇਂ ਬਡੀ ਥੀ ਸੋ ਦੀਵਾਰ ਕੀ ਤਸਵੀਰ ਕੋ ਛੋਡ ਬਡੇ ਹਾਵ ਭਾਵ ਕੋਰ ਕਟਾਖਯ ਸਹਿਤ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਚਲੀ ਆਈ ਹਾਤਮ ਐਸੀ ਭਾਂਤ ਦੇਖਕਰ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੂਆ ਔਰ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਅਬੀ ਤੋ ਯਿਹ ਤਸਵੀਰ ਥੀ ਫਿਰ ਕਯੋਂਕਰ ਇਸ ਕੋਰ ਕਟਾਖੜ ਸੇ ਘੁੰਘਟ ਨਿਕਾਲੇ ਇਸ ਤਖ਼ਤ ਕੇ ਆਗੇ ਆਕਰ ਖੜੀ ਹੂਈ ਉਸੇ ਦੇਖ ਵੇ ਧੀਰਜ ਹੋਕੇ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਘੁੰਘਟ ਖੋਲ੍ਹ ਉਸਕੇ ਮੁਖ ਕੋ ਦੇਖੇ ਕਿ ਉਸ ਮਨੁੱਖਯ ਕੀ ਬਾਤ ਸਮਰਣ ਆਈ ਵੁਹ ਸੰਭਲ ਗਿਆ ਔਰ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਇਸਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜੂੰਗਾ ਤੋਂ ਫਿਰ ਕਬੀ ਇਸ ਅੰਧੇਰੇ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਾ ਜਾਊਂਗਾ ਯਿਹ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖਾ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਯਿਹ ਮੇਰਾ ਹਾਥ ਆਪ ਸੇ ਪਕੜਤੀ ਹੈ ਔਰ ਮੈਂ ਇਸ ਅੰਧੇਰੇ ਸੇ ਬਾਹਰ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਯਾ ਨਹੀਂ ਵੁਹ ਇਸੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਮੇਂ ਤੀਨ ਦਿਨ ਔਰ ਤੀਨ ਰਾਤੀ ਉਸੀ ਜੜਾਊ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠਾ ਰਹਾ ਜਬ ਰਾਤ ਹੁਈ ਥੀ ਤਬ ਆਪ ਹੀ ਆਪ ਏਕ ਏਕ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਕਪੂਰ ਕੀ ਬੱਤੀਆਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋ ਜਾਤੀਂ ਔਰ ਏਕ ਓਰ ਸੇ ਗਾਨੇ ਬਜਾਨੇ ਕਾ ਸ਼ਬਦ ਚਲਾ ਆਤਾ ਥਾ ਔਰ ਜੋ ਵੇ ਦੀਵਾਰ ਕੀ ਤਸਵੀਰੇਂ ਥੀਂ ਤੋ ਸਦੇਹ ਹੋਕੇ ਨਾਚਤੀ ਥੀਂ ਔਰ ਵੁਹ ਸੁੰਦਰੀ ਤਖ਼ਤ ਕੇ ਨੀਚੇ ਖੜੀ ਥੀ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਮੇਵੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਆਗੇ ਧਰੇ ਥੇ ਵੁਹ ਕਿਤਨਾ ਹੀ ਖਾਤਾ ਪਰ ਪੇਟ ਨਾ ਭਰਤਾ ਬਡੇ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋਕਰ ਕਹਿਤਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਮੈਂ ਇਤਨਾ ਖਾਤਾ ਹੈ ਪਰ ਤ੍ਰਿਪਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਐਸੇ ਹੀ ਤੀਨ ਦਿਨ ਬੀਤ ਗਏ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਉਸਕੇ ਜੀਅ ਮੇਂ ਆਯਾ ਕਿ ਜੋ ਮੈਂ ਜਨਮ ਭਰ ਯਹਾਂ ਰਹੂੰਗਾ ਤੋ ਇਸ ਮੇਵੇ ਸੇ ਤਿ੍ਪਤ ਨਹੀਂ ਹੂੰਗਾ ਔਰ ਨਾ ਯਹਾਂ ਸੇ ਨਿਕਲੂੰਗਾ ਔਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੋ ਜੋ ਭਰੋਸਾ ਦੇਕਰ ਆਯਾ ਹੂੰ ਜੋ ਉਸਕੋ ਕੁਛ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਤੋਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਕਿਆ ਉੱਤਰ ਦੂੰਗਾ ਯਿਹ ਜੀ ਮੇਂ ਸੋਚਾ ਜਯੋਂ ਹੀ ਉਸ ਸੁਕਮਾਰੀ ਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜਾ ਤਯੋਂ ਹੀ ਏਕ ਹੋਰ ਚੰਦ੍ਮੁਖੀ ਉਸ ਤਖ਼ਤ ਕੇ ਨੀਚੇ ਸੇ ਨਿਕਲੀ ਉਸਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਏਕ ਐਸੀ ਲਾਤ ਮਾਰੀ ਕਿ ਕਹੀਂ ਕਾ ਕਹੀਂ ਜਾ ਪੜਾ ਔਰ ਵਹਾਂ ਸਿਰ ਉਠਾ ਕਰਕੇ ਜੋ ਦੇਖਾ ਤੋ ਨੂੰ ਵੁਹ ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਹੈ ਨ ਵੁਹ ਤਖ਼ਤ ਔਰ ਨਾ ਵੁਹ ਬਾਗ਼ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਏਕ ਬਹੁਤ ਬਡਾ ਸੁੰਨਸਾਨ ਜੰਗਲ ਦੇਖਾ ਕਿ ਜਿਸਕਾ ਓਰ ਨ ਛੋਰ ਤਬ ਉਸਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਦਸ਼ਤਹਵੈਦਾ ਯਹੀ ਹੋਗਾ ਔਰ ਵੁਹ ਮਨੁੱਖਯ ਯਹੀ ਹੋਗਾ ਜੋ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਬੇਰ ਦੇਖਾ ਔਰ ਦੂਸਰੀ ਬੇਰ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਅਬ ਉਸੇ ਢੂੰਡ ਇਸੀ ਬਿਚਾਰ ਮੇਂ ਇਧਰ ਉਧਰ ਫਿਰਤਾ ਥਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਕਿਸੀ ਓਰ ਸੇ ਯੇਹ ਸ਼ਬਦ ਉਸਕੇ ਕਾਨ ਮੇਂ ਆਯਾ ਕਿ ਏਕ ਬੇਰ ਦੇਖਾ ਦੂਸਰੀ ਬੇਰ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਐਸੇ ਹੀ ਦਿਨ ਭਰ ਮੇਂ ਤੀਸ ਬੇਰ ਸਾਤ ਦਿਨ ਤਕ ਯਿਹ ਸ਼ਬਦ ਬਾਰੰਬਾਰ ਉਸਕੇ ਕਾਨ ਮੇਂ ਆਯਾ ਜਬ ਆਠਵੇਂ ਦਿਨ ਸਾਂਝ ਸਮਯ ਵੁਹ ਸ਼ਬਦ ਉਸਕੇ ਕਾਨ ਮੇਂ ਆਯਾ ਤਬ ਉਸੀ ਓਰ ਦੌੜਾ ਗਿਆ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਜਲੀ ਦਾੜ੍ਹੀ ਕਾ ਏਕ ਮਨੁੱਖ ਧਰਤੀ ਪਰ ਬੈਠਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਜਾਕਰ ਸਲਾਮ ਕੀਆ ਉਸਨੇ ਉਸਕੇ ਸਲਾਮ ਕਾ ਉਤਰ ਦੇਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਏ ਹੋ ਔਰ ਇਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਤੁਮਾਰਾ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਖੋਜ ਕੇ ਲੀਏ ਅਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਨਿਕਲਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਮਨੇ ਐਸਾ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸਕੇ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਦੂਸਰੀ ਬੇਰ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਕਹੋ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਬੈਠੋ ਮੈਂ ਕਹੂੰਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਬੈਠ ਗਿਆ ਜਬ ਰਾਤ ਹੁਈ ਤਬ ਦੋ ਰੋਟੀਆਂ ਔਰ ਦੋ ਕਟੋਰੇ ਪਾਨੀ ਕੇ ਅਪਨੇ ਆਪ ਹੀ ਉਨਕੇ ਆਗੇ ਆ ਰਹੇ ਏਕ ਰੋਟੀ ਔਰ ਏਕ ਪਾਣੀ ਕਾ ਕਟੋਰਾ ਉਸਨੇ ਆਪ ਲੀਆ ਔਰ ਦੂਸਰਾ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੀਆ ਦੋਨੋਂ ਨੇ ਰੋਟੀਆਂ ਖਾਈਂ ਔਰ ਪਾਣੀ ਪੀਆ ਜਬ ਖਾਪੀ ਚੁਕੇ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਕਹੋ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਹੇ ਬਟੋਹੀ ਮੈਂ ਚਲਤਾ ਫਿਰਤਾ ਏਕ ਇਨ ਏਕ ਮੁਸਾਫ਼ਰ ਕੇ ਸਾਥ ਤਲਾਵ ਪਰ ਜਾ ਨਿਕਲਾ ਉਸਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਬੈਠਕਰ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰੀ ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਸਿਰ ਸੇ ਖਾਂਵ ਤਕ ਨੰਗੀ ਉਸ ਤਲਾਵ ਸੇ ਨਿਕਲੀ ਔਰ ਮੇਰਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਉਸ ਤਲਾਵ ਮੇਂ ਲੇਗਈ ਮੈਨੇ ਨੀਚੇ ਜਾਕੇ ਜੋ ਆਂਖੇ ਖੋਲੀ ਤੋ ਏਕ ਬਾਗ ਪਰਮ ਅਦਭੁਤ ਰਮਣੀਕ ਦੇਖਨ ਪੜਾ ਔਰ ਬਹੁਤਸੀ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਚੰਦ੍ ਮੁਖੀ ਇਸਤ੍ਰੀਆਂ ਤਖ਼ਤ ਕੇ ਪਾਸ ਆ ਖੜੀ ਹੁਈਂ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਮੁਝਕੋ ਮੂਰਛਾ ਆਗਈ ਔਰ ਮੇਰਾ ਮਨ ਮੇਰੇ ਹਾਥ ਸੇ ਜਾਤਾ ਰਹਾ ਜਬ ਮੈਨੇ ਧੀਰਜ ਧਰ ਘੁੰਘਟ ਉਠਾ ਉਸਕਾ ਮੁਖੜਾ ਦੇਖਾ ਤੋ ਪਰਮ ਅਦਭੁਤ ਰੂਪ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਜਬ ਮੈਨੇ ਹਾਥ ਪਕੜ ਉਨਕੋ ਅਪਨੀ ਓਰ ਖੈਂਚਾ ਤਬ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਇਸਤ੍ਰੀ ਤਖ਼ਤ ਕੇ ਨੀਚੇ ਸੇ ਨਿਕਲੀ ਔਰ ਉਸਨੇ ਏਕ ਲਾਤ ਐਸੀ ਮਾਰੀ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਮਨੋਹਰ ਮਕਾਨ ਸੇ ਇਸ ਉਜਾੜ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਆ ਪੜਾ ਔਰ ਵੁਹ ਰਮਣੀਕ ਸਥਾਨ ਮੇਰੀ ਦਿ੍ਸ਼ਟੀ ਸੇ ਅਲੋਪ ਹੋਗਿਆ ਉਸੀ ਦਿਨ ਸੇ ਅਬ ਮੈਂ ਆਠੋਂ ਪਹਿਰ ਰੋਤਾ ਰਹਿਤਾ ਹੂੰ ਔਰ ਕੁਛ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ ਔਰ ਮੈਂ ਚਾਹਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਉਸੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਸੇ ਭੁਲਾਊਂ ਪਰ ਵੁਹ ਨਹੀਂ ਭੁਲਤੀ ਯੇਹ ਕਹਿਕਰ ਉਸਨੇ ਵਿਲਾਪ ਕਰ ਹਾਇ ਹਾਇ ਕਰ ਠੰਢੀ ਸਾਂਸ ਲੇ ਬਗੁਲੇ ਕੇ ਸਮਾਨ ਧੂੜ ਸਿਰ ਪਰ ਡਾਲ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਦੌੜਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਯਹੀ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਏਕ ਬੇਰ ਦੇਖਾ ਦੂਸਰੀ ਬੇਰ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਯਿਹ ਆਸ਼ਕ ਹੈ ਅਰ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮ ਉਸ ਤਮਾਸ਼ੇ ਕੋ ਦੇਖੋ ਤੋਂ ਪਰਸੰਨ ਹੋਵੋ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਬਾਤ ਕਠਿਨ ਹੈ ਯੱਦਪਿ ਮੈਂ ਰਾਤ ਭਰ ਧਰਤੀ ਮੇਂ ਮਾਥਾ ਰਖਕਰ ਯਹੀ ਮਾਂਗਾ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਹੇ ਬਿਛੜੋਂ ਕੇ ਮਿਲਾਨੇ ਵਾਲੇ ਮੁਝਕੋ ਮੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਸੇ ਮਿਲਾ ਦੇ ਪਰ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਚਲ ਮੈਂ ਤੁਝੇ ਦਿਖਾਦੂੰਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਵੁਹ ਮਾਨਕਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥ ਹੋ ਲੀਆ ਕੁਛ ਦਿਨ ਮੇਂ ਦੋਨੋਂ ਓਸ ਬਿ੍ਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਜੋ ਉਸ ਤਲਾਵ ਕੇ ਪਾਸ ਥਾ ਜਾ ਪਹੁੰਚੇ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਮਨੁੱਖਯ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੂੰ ਉਸ ਕਾਤਾਂ ਕੋ ਸਦਾ ਦੇਖਨਾ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਤੋ ਕਬੀ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਨ ਪਕੜਨਾ ਔਰ ਉਸਕਾ ਘੁੰਘਟ ਨੇ ਉਲਟਨਾ ਤੋ ਵੁਹ ਸਦਾ ਤੇਰੇ ਆਗੇ ਹਾਥ ਬਾਂਧੇ ਖੜੀ ਰਹਿਤੀ ਹੈ ਔਰ ਜੋ ਤੂ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜੇਗਾ ਤੇ ਫਿਰ ਆਪ ਕੋ ਉਸੀ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਦੇਖੇਗਾ ਔਰ ਫਿਰ ਉਸ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਕਬੀ ਨਾ ਜਾ ਸਕੇਗਾ ਮੈਂ ਜੋ ਇਸ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਆਯਾ ਤੋਂ ਏਕ ਗਯਾਨਵਾਨ ਕੀ ਸਿੱਖਿਯਾ ਥੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਯਹਾਂ ਆਨੇ ਕੀ ਮੇਰੀ ਕਯਾ ਮਜਾਲ ਥੀ ਅਬ ਤੂ ਆਗੇ ਜਾਹ ਵਹੀ ਤਲਾਵ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਣਹੀ ਵਹ ਬਿ੍ਹ ਕਾ ਮਾਰਾ ਉਸ ਤਲਾਵ ਪਹੁਚਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਇਸਤ੍ਰੀ ਪਾਨੀ ਸੇ ਨੰਗੀ ਨਿਕਲੀ ਔਰ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜੇ ਪਾਨੀ ਮੇਂ ਲੇ ਗਈ ਔਰ ਹਾਤਮ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਅਪਦਾ ਕਲੇਸ਼ ਸਹਿਤਾ ਉਸ ਫ਼ਕੀਰ ਕੇ ਪਾਸ ਆਯਾ ਔਰ ਉਸਸੇ ਮਿਲਕਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਭੀ ਚਲਾ ਫਿਰ ਥੋੜੇ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਉਸ ਮਛਲੀ ਕੇ ਘਰ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਮਹੀਨਾ ਭਰ ਵਹਾਂ ਰਹਿਕਰ ਫਿਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੋ ਰੀਛੋਂ ਕੇ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਗਿਆ ਔਰ ਰੀਛ ਕੀ ਲੜਕੀ ਸੇ ਮਿਲ ਦੋ ਮਹੀਨੇ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਰਹਿਕਰ ਫਿਰ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਸੇ ਗੀਦੜ ਕੇ ਪਾਸ ਆਯਾ ਉਨਕੋ ਦੇਖ ਭਾਲ ਕੁਛ ਦਿਨ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਪਹੁਚਾ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਲੋਗ ਉਸਕੋ ਹਾਥੋਂ ਹਾਥ ਉਸਕੀ ਹਵੇਲੀ ਤਕ ਲੇ ਗਏ ਔਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਕੁਸ਼ਲ ਖੇਮ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸਕੋ ਬੁਲਵਾ ਕਰ ਪਰਦੇ ਕੇ ਪਾਸ ਬੈਠਾਲਾ ਔਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਕਿਆ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਏ ਹੋ ਉਸਨੇ ਕਹਾਕਿ ਏਕ ਬੂਢਾ ਮਨੁੱਖ ਅੰਧਕਾਰ ਮੇਂ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਇਸਤ੍ਰੀ ਪਰ ਆਸ਼ਕ ਹੋਕਰ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਆਨ ਪੜਾ ਥਾ ਔਰ ਪੁਕਾਰਤਾ ਫਿਰਤਾ ਥਾ ਕਿ ਏਕ ਬੇਰ ਦੇਖਾ ਹੈ ਦੂਸਰੀ ਬੇਰ ਦੇਖਨੇ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਮੈਨੇ ਉਸਕੋ ਉਸਕੀ ਪਿਆਰੀ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾ ਦੀਆ ਅਬ ਵੁਹ ਸ਼ਬਦ ਉਸ ਜੰਗਲ ਸੇ ਨਹੀਂ ਆਤਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਹੁਸ਼ਨਬਾਨੋ ਔਰ ਉਸ ਕੀ ਦਾਈ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਹਸ ਔਰ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਪਰ ਧੰਨ ਧੰਨ ਕੀਆ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਹੇ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਅਬ ਦੂਸਰੀ ਬਾਤ ਕਹੁ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਲੀਏ ਭੀ ਪਰਿਸ਼੍ਮ ਕਰੂੰ ਔਰ ਢੂੰਡ ਕੇ ਪਤਾ ਲਗਾਊਂ ਉਸਨੇ ਬੜੀ ਕਰੁਣਾ ਔਰ ਕਿਰਪਾ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਹਾਤਮ ਤੂੰ ਬਹੁਤਸੇ ਦੁਖ ਸਹਿ ਕਰਕੇ ਆਯਾ ਹੈ ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਬਿਸ੍ਰਾਮ ਕਰ ਹਾਕਮ ਨੇਹਾ ਕਿਮੁਝ ਕੋ ਬਿਸ੍ਰਾਮ ਉਸੀ ਦਿਨ ਹੋਗਾ ਜਦ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕਿਰਪਾਸੇ ਤੁਮਾਰੀ ਸਾਤੋਂ ਬਾਤੇਂ ਪੂਰੀ ਕਰੂੰਗਾ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਕਾਰਵਾਂ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਆਠ ਦਿਨ ਤਕ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਕੇ ਪਾਸ ਰਹਾ ਔਰ ਉਸ ਸੇ ਸਬ ਬਿ੍ਤਾਂਤ ਕਹਾ ਫਿਰ ਨੌਵੇਂ ਦਿਨ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾਕਰ ਕਿ ਤੇਰੀ ਦੂਸਰੀ ਬਾਤ ਕੌਨ ਹੈ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਕਹੁ ॥

ਦੂਸਰੀ ਕਹਾਨੀ ਹਾਤਮ ਕਾਜਾਨਾ ਉਸ ਮਨੁੱਖਕੇ ਪਾਸ
ਜਿਸਨੇ ਅਪਣੇ ਦੁਵਾਰੇ ਪਰ ਲਿਖ ਰੱਖਾ ਥਾ ਕਿ
ਭਲਾਈਕਰ ਸਮ੍ੰਦ ਮੇਂ ਡਾਲ ਔਰ ਉਸਕੇ ਸਮਾਚਾਰ
ਲਾਨੇ ਕਾ ਬਰਣਨ

ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਦੂਸਰੀ ਬਾਤ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਅਪਨੇ ਦ੍ਵਾਰੇ ਪਰ ਲਿਖ ਕਰਕੇ ਲਗਾਦੀਆਹੈ ਕਿ ਭਲਾਈ ਕਰ ਔਰ ਸਮੁੰਦ੍ ਮੇਂ ਡਾਲ ਇਸਕਾ ਕਿਆ ਭੇਦ ਹੈ ਔਰ ਉਸ ਨੇ ਐਸੀ ਕਿਆ ਭਲਾਈ ਕੀ ਹੈ ਉਸਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਉਠ ਖੜਾ ਹੋ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਵੁਹ ਕੌਣ ਹੈ ਔਰ ਕਿਸ ਓਰ ਰਹਿਤਾ ਹੈ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਅਪਨੀ ਦਾਈ ਸੇ ਸੁਨਾ ਹੈ ਕਿਉਸਕੀ ਜਗਹ ਉੱਤਰ ਕੀ ਓਰ ਹੈ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਈਸ਼੍ਵਰਕੇ ਭਰੋਸੇ ਪਰ ਚਲਦੀਆ ਜਾਂ ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਤਬ ਏਕ ਭਯਾਨਕ ਬਨਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਸਾਂਝ ਸਮਯ ਏਕ ਬਿ੍ਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਚੁੱਪ ਚਾਪ ਹੋ ਬੈਠ ਰਹਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਦੁਖ ਭਰਾ ਸ਼ਬਦ ਐਸਾ ਕਿਸੀ ਓਰ ਸੇ ਉਸ ਕੋ ਸੁਨ ਪੜਾ ਕਿ ਜਿਸਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸਕੀ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਆਂਸੂ ਭਰ ਆਏ ਔਰ ਕਲੇਜਾ ਜਲਨੇ ਲਗਾ ਸਹਿਸਾ ਜੀਅ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੂਰਮੇ ਕੋ ਅਨੁਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖ ਅਪਦਾ ਮੇਂ ਪੜਾ ਹੋਵੇ ਔਰ ਤੂੰ ਉਸਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾ ਕਰਹਿ ਔਰ ਉਸਕਾ ਬਿਤਾਂਤ ਨਾ ਪੁਛੈ ਯਿਹ ਬਾਤ ਮਨ ਮੇਂ ਠਹਿਰਾਇ ਉਸੀ ਓਰ ਚਲਾ ਥੋਰੀ ਹੀ ਦੂਰ ਚਲਾ ਹੋਗਾ ਕਿ ਵਹਾਂ ਜਾਇ ਪਹੁੰਚਾ ਜਹਾਂ ਸੇ ਰੋਨੇ ਕਾ ਸ਼ਬਦ ਆਤਾ ਥਾ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਤਰੁਣ ਮਨੁੱਖਯ ਅਪਨੇ ਕੋਮਲ ਕਪੋਲੋਂ ਪਰ ਆਂਖੋਂ ਕੀ ਸੀਯੋਂ ਸੇ ਆਂਸੂ ਕੇ ਮੋਤੀ ਵਹਾ ਰਹਾ ਹੈ ਔਰ ਬਿਆਕੁਲ ਹੋਕਰ ਕਰਾਹ ਕਰਾਹ ਯਿਹ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਮਿੱਤ੍ਰੋ ਮੈਂ ਕਹਾਂ ਜਾਵੂੰ ਔਰ ਕਿਸ ਸੇ ਕਹੂੰ ਮੇਰੇ ਦੁਖ ਕਾ ਬਿ੍ਤਾਂਤ ਤੁਮ ਹੀ ਬਿਚਾਰ ਦੇਖੋ ਜੋ ਮੁਝ ਪਰ ਬੀਤੇ ਹੈ ਉਸਕੋ ਮੈਂ ਲਿਖ ਨਹੀਂ ਸਕਤਾ ਔਰ ਉਸਕੇ ਕਹਿਨੇ ਮੇਂ ਗੁੰਗਾ ਹੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਝ ਪਰ ਐਸਾ ਕਿਆ ਦੁਖ ਪੜਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਸੇ ਤੂੰ ਇਤਨਾ ਬਿਆਕੁਲ ਹੋਕਰ ਘਬਰਾ ਰਹਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਸੋਦਾਗਰ ਹੂੰ ਔਰ ਯਹਾਂ ਸੇ ਬਾਰਹ ਕੋਸ ਪਰ ਏਕ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਉਸ ਮੇਂ ਹਾਰਸ ਨਾਮੀ ਸੌਦਾਗਰ ਅਤਿ ਧਨਵਾਨ ਰਹਿਤਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੀ ਲੜਕੀ ਐਸੀ ਰੂਪਵੰਤੀ ਹੈ ਜਿਸਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਚੰਦ੍ਮਾਂ ਭੀ ਲੱਜਿਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਏਕ ਦਿਨ ਅਨਾਸ ਸਮੇ ਫਿਰਤਾ ਫਿਰਤਾ ਸੌਦਾਗਰੀ ਕਾ ਮਾਲ ਲੀਏ ਹੂਏ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਜਾ ਨਿਕਲਾ ਧੂਪ ਕੇ ਮਾਰੇ ਹਾਰਸ ਕੀ ਹਵੇਲੀ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠ ਗਿਯਾ ਮੇਰੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਜੋ ਕਿਸੀ ਓਰ ਗਈ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰੀ ਚੰਦ੍ਮੁਖੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਦੇਖ ਪੜੀ ਨੂੰ ਉਸੇ ਦੇਖ ਮੈਂ ਬਿਆਕੁਲ ਹੋ ਗਿਆ ਤਬ ਮੈਨੇ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕੌਣ ਹੈ ਔਰ ਯਿਹ ਕਿਸ ਕੀ ਹਵੇਲੀ ਹੈ ਉਨ੍ਹੋੰ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਹਾਰਸ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਕਾ ਮਹਿਲ ਹੈ ਔਰ ਵੁਹ ਬਡਾ ਧਨਵਾਨ ਹੈ ਫਿਰ ਉਨਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਇਸਕਾ ਬਿਵਾਹ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਨਹੀਂ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਕਾ ਬਿਵਾਹ ਕਰਨੇ ਮੇ ਉਸਕੇ ਬਾਪ ਕਾ ਵਸ ਨਾਹੀਂ ਚਲਤਾ ਕਿ ਇਸ ਲੜਕੀ ਕਾ ਵਿਵਾਹ ਉਸੀ ਕੇ ਅਧੀਨ ਹੈ ਉਸਕੀ ਤੀਨ ਬਾਤੇਂ ਹੈਂ ਜੋ ਉਨਕੋ ਪੂਰਾ ਕਰੇਗਾ ਉਸੀ ਕੇ ਸਾਥ ਵੁਹ ਆਪਣਾ ਵਿਵਾਹ ਕਰੇਗੀ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਣਤੇ ਹੀ ਮੈਂ ਉਸਕੀ ਡੇਉਡੀ ਪਰ ਗਿਆ ਫਿਰ ਦਵਾਰਪਾਲ ਨੇ ਸਮਾਚਾਰ ਉਸਕੋ ਪਹੁੰਚਾਯਾ ਉਸਨੇ ਮੁਝੇ ਬੁਲਵਾ ਲੀਆ ਔਰ ਏਕ ਅੱਛੇ ਬਿਛੌਨੇ ਪਰ ਬੈਠਾ ਕਰਕੇ ਕਹਿਲਾ ਭੇਜਾ ਕਿ ਤੂੰ ਅਪਨੇ ਬਚਨ ਪਰ ਦ੍ਰਿੜ ਰਹੇ ਤੋਂ ਮੈਂ ਅਪਣੀ ਬਾਤੇਂ ਕਹੂੰ ਮੈਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤਨ ਮਨ ਸੇ ਅੰਗੀਕਾਰ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੂੰ ਮੇਰੀ ਬਾਤੇਂ ਪੁਰੀ ਕਰੇਗਾ ਤੋ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਹੀ ਹੋਕਰ ਰਹੂੰਗੀ ਔਰ ਜੋ ਯਿਹ ਭੇਦ ਖੋਲ੍ਹੇਗਾ ਤੋ ਮੈਂ ਤੁਝੇ ਅਪਨਾ ਨਹੀਂ ਜਾਨੂੰਗੀ ਮੈਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਮਾਨਾ ਔਰ ਬਚਨ ਦੀਆ ਤਬ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਪਹਿਲੀ ਬਾਤ ਜਿਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਪਾਸ ਏਕ ਗਢਾ ਹੈ ਵਹਾਂ ਆਜਤਕ ਕੋਈ ਨਹੀ ਗਿਆ ਔਰ ਨਹੀਂ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਅੰਤ ਕਹਾਂ ਤਕ ਹੈ ਦੂਸਰੀ ਬਾਤ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਕੀ ਰਾਤ ਕੋ ਜੰਗਲ ਸੇ ਏਕ ਸ਼ਬਦ ਆਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੇ ਵੁਹ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਕੀਆ ਜੋ ਆਜ ਕੀ ਰਾਤ ਮੇਰੇ ਕਾਮ ਆਤਾ ਤੀਸਰੀ ਬਾਤ ਹ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਮੁਹਰਾ ਸਾਂਪ ਕੇ ਪੇਟ ਮੇਂ ਹੈ ਉਸਕੋ ਮੁਝੇ ਲਾ ਦੋ ਇਸ ਬਾਤ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਮੇਰੀ ਰਹੀ ਸਹੀ ਬੁਧਿ ਜਾਤੀ ਰਹੀ ਮੈਨੇ ਜੋ ਪੈਰ ਖੈਂਚਾ ਮੇਰਾ ਧਨ ਰਤਨ ਔਰ ਸਭ ਸੰਪਦਾ ਲੁਟ ਲੀ ਔਰ ਮੁਝਕੋ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਾਲ ਦੀਆ ਮੈਂ ਬੇ ਵਸ ਹੋਕਰ ਇਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਆ ਪੜਾ ਇਕ ਤੋ ਸੰਪਦਾ ਗਈ ਦੂਸਰਾ ਬਦਨਾਮ ਹੂਆ ਤੀਸਰਾ ਪਰੀਤਿ ਕਾ ਤੀਰ ਕਲੇਜੇ ਪਰ ਹੁਆ ਸਾਥੀਓ ਨੇ ਸਾਥ ਛੋੜਾ ਮੈਂ ਭਿਖਾਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਧੀਰਜ ਰਖ ਮੁਝੇ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਲੇ ਚਲ ਤੇਰੀ ਬਸਤੁ ਭੀ ਤੁਝੇ ਦਿਲਵਾਉਂਗਾ ਔਰ ਤੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਸੇ ਭੀ ਮਿਲਾਊਂਗਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਿਆਰੇ ਵੁਹ ਹਾਥ ਲਗੇ ਤੋਂ ਮੈਂ ਧਨ ਰਤਨ ਕੀ ਚਿੰਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਕਹਿਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਪਯਾਰੀ ਕਾ ਦੇਖਨਾ ਹੀ ਅਸੰਖ ਧਨ ਹੈ ਹਾਤਮ ਉਸ ਪੀਤਿ ਕੇ ਬਾਵਲੇ ਕੋ ਸਾਥ ਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਯਾ ਔਰ ਸਰਾਂ ਮੇਂ ਉਤਰਾਂ ਔਰ ਸੌਦਾਗਰ ਕੋ ਬੈਠਾ ਆਪ ਉਸਕੇ ਦੁਆਰੇ ਪਰ ਗਿਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਬਿਵਾਹ ਕਰਨੇ ਆਯਾ ਦੁਰਪਾਲੋ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖ ਤੁਝੇ ਬਿਆਹਨੇ ਆਯਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਸੁਨਤੇ ਹੈ ਪਰਦਾ ਡਾਲ ਤੁਮ ਕੋ ਘਰ ਮੇਂ ਬੁਲਾਕੇ ਜੋ ਬਚਨ ਉਸ ਸੇ ਲੀਆ ਥਾ ਸੋ ਇਸ ਸੇ ਭੀ ਲੀਆ ਤਬ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਰਸ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਬਾਤ ਪਰ ਹਾਥ ਮਾਰੇ ਔਰ ਬਚਨ ਦੇ ਕਿ ਜਿਸ ਦਿਨ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਯਿਹ ਕਾਮ ਪੂਰਾ ਕਰੂੰ ਉਸ ਦਿਨ ਜਿਸੇ ਚਾਹੂੰ ਉਸੇ ਕੋ ਤੁਝੇ ਦੂੰ ਤੋ ਤੇਰੀ ਬਾਤੋਂ ਕੇ ਲੀਏ ਪਰਿਸ਼੍ਮ ਕਰੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਪਨੇ ਬਾਪ ਕੋ ਬੁਲਵਾ ਉਸਨੇ ਹਾਰਸ ਕੋ ਬੁਲਵਾ ਲੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਯਿਹ ਬਾਤੇਂ ਉਸ ਸੇ ਕਹੀਂ ਉਸਨੇ ਭੀ ਮਾਨ ਲੀਂ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਲੜਕੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਪਨੀ ਬਾਤੇਂ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਪਾਸ ਇਕ ਗੜਾ ਹੈ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਸਭੀ ਲੋਗ ਉਸਕੋ ਜਾਨਤੇ ਹੈਂ ਉਸਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾ ਕਿ ਯਿਹ ਗੜਾ ਕਿਤਨਾ ਲੰਬਾ ਹੈ ਔਰ ਕਹਾਂ ਤਕ ਹੈ ਔਰ ਇਸਮੇਂ ਕਿਆ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਬਹੁਤੇਰੇ ਲੋਗ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਆਏ ਔਰ ਉਸ ਗੜੇ ਕੋ ਦਿਖਾਦੀਆ ਹਾਤਮ ਉਸਮੇਂ ਕੂਦ ਪੜਾ ਏਕ ਰਾਤ ਔਰ ਏਕ ਦਿਨ ਢਲਕਤਾ ਚਲਾ ਗਿਆ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਮੇਂ ਕੁਛ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਤਬ ਹਾਤਮਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਇਸ ਗੜ੍ਹੇ ਕਾ ਅੰਤ ਆ ਗਿਆ ਅਬ ਯਹਾਂ ਸੇ ਫਿਰੀਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਉਸਨੇ ਯਿਹ ਸੋਚਾ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਇਸਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਪੂਛੋਗਾ ਤੋਂ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਕਯਾ ਉੱਤਰ ਦੂੰਗਾ ਯਿਹ ਸਮਝ ਕਰਕੇ ਆਗੇ ਬਢਾ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾਕਰ ਏਕ ਮੈਦਾਨ ਚੌੜਾ ਸੁਹਾਵਣਾ ਦੇਖ ਪੜਾ ਔਰ ਉਸਮੇਂ ਏਕ ਤਾਲਾਵ ਅੱਛੇ ਨਿਰਮਲ ਜਲ ਸੇ ਭਰਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਅਪਨੇ ਸਾਥ ਏਕ ਪਾਨੀ ਕੀ ਸੁਰਾਹੀ ਭਰਕੇ ਆਗੇ ਬੜਾ ਸਾਮਨੇ ਸੇ ਏਕ ਦੀਵਾਰ ਐਸੀ ਦੀਖ ਪੜੀ ਕਿ ਜੋ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਕਾ ਪੱਥਰ ਅਪਨੇ ਪਗੜੀ ਥਾਂਭ ਕਰ ਦੇਖੇ ਤੋ ਭੀ ਉਸਕੀ ਪੁਸ਼ਤੇ ਤਕ ਨਾ ਪਹੁੰਚੇ ਔਰ ਅਨੁਮਾਨ ਕਾ ਪੰਖੀ ਉਸਕੇ ਪ੍ਲਯ ਪਰਯੰਤ ਉਸਕੇ ਅੰਤ ਤਕ ਨਾ ਜਾ ਸਕੇ ਯਿਹ ਆਗੇ ਬੜਾ ਔਰ ਦੀਵਾਰ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਕਰਕੇ ਜੋ ਦੇਖਾ ਤੋ ਏਕ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਦੇਖ ਪੜਾ ਯਿਹ ਭੀਤਰ ਗਿਯਾ ਵਹਾਂ ਏਕ ਬਾਤੀ ਦੇਖੀ ਜਬ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਦੇਵ ਦੌੜੇ ਔਰ ਚਾਹੇਂ ਕਿ ਉਸਕੋ ਟੁਕ ਵਕ ਕਰਕੇ ਖਾਜਾਵੇਂ ਇਸ ਬੀਚ ਉਨਮੇਂ ਸੇ ਏਕ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਮਿੱਤੋ੍ ਯਿਹ ਮਨੁੱਖਯ ਹੈ ਇਸਕੋ ਤੁਮ ਨਾ ਮਾਰੋ ਇਸਕਾ ਮਾਸ ਬਹੁਤ ਸਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਹੋਤਾ ਹੈ ਤੁਮ ਇਸੇ ਖਾ ਡਾਲੋਗੇ ਔਰ ਸਮਾਚਾਰ ਰਾਜਾ ਪਹੁਚੇਗਾ ਤੋ ਤੁਮ ਸਭਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲੇਗਾ ਇਸਤੇ ਯਿਹ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਇਸਕੋ ਯਹਾਂ ਨਾ ਛੋਡੇ ਰਾਜਾ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਚਲੇ ਉਨੌਂਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮਾਰਾ ਵੈਰੀ ਐਸਾ ਕੌਣ ਹੈ ਜੋ ਰਾਜਾ ਸੇ ਜਾਕਰ ਕਹੇਗਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਆਪਸ ਮੇਂ ਹੀ ਬਹੁਤ ਵੈਰੀ ਹੈਂ ਯਹ ਮੇਰੀ ਬਾਤ ਸਮਰਣ ਕਰੋ ਉਚਿਤ ਯਹੀ ਹੈ ਕਿ ਤਮ ਸਬ ਇਸ ਸੇ ਹਾਥ ਉਠਾਓ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਡਰੇ ਔਰ ਉਸਕੋ ਛੋਡ ਅਪਨੇ ਘਰ ਚਲੇ ਗਏ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਜਗਹ ਸੇ ਪਾਂਵ ਬਢਾ ਕਰ ਏਕ ਓਰ ਕਾ ਮਾਰਗ ਲਿਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਉਸੇ ਏਕ ਗਾਂਵ ਦੇਖ ਪੜਾ ਉਸਨੇ ਜਾਨਾ ਕ ਇਸਮੇਂ ਮਨੁੱਖ ਬਸਤੇ ਹੋਂਗੇ ਯਿਹ ਸਮਝਕਰ ਆਗੇ ਗਯਾ ਤੋਬਹੁਤਸੇ ਦੇਵੋਂ ਨੇ ਚਾਰੋਂ ਤਰਫ਼ ਸੇ ਉਸੇ ਘੇਰ ਲੀਆ ਔਰ ਉਸਕੇ ਖਾਨੇ ਕਾ ਬਿਚਾਰ ਕੀਆ ਉਨਮੇਂ ਸੇ ਭੀ ਏਕ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਤੁਮ ਨਾ ਖਾਓ ਔਰ ਜੀਤਾ ਰਾਜਾ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾਓ ਕਿਉਂ ਕਿ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਬਹੁਤ ਬੇਅਰਾਮ ਹੈ ਕਦਾਚਿਤ ਇਸਕੀ ਔਖਧੀ ਸੇ ਅੱਛੀ ਹੋ ਜਾਏ ਉਨ੍ਹੋੰਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕਿਆ ਕਹਿਤਾ ਹੈਂ ਹਮ ਤੋ ਸੈਂਕੜੇ ਮਾਨੁੱਖੋਂ ਕੋ ਲੈਕਰ ਗਏ ਔਰ ਨਿਰ ਲੱਜਿਤ ਹੁਏ ਹਮੇਂ ਕਿਆ ਅਵੱਸ਼ਕਤਾ ਹੈ ਜੋ ਲੇ ਜਾਵੇਂ ਰਾਜਾ ਕੇ ਰਾਜ ਮੇਂ ਤੋਂ ਆਇ ਹੀ ਪਹੁੰਚਾ ਹੈ ਅਬ ਕਹਾ ਜਾ ਸਕੇਗਾ ਕੋਈ ਨ ਕੋਈ ਰਾਜਾ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾਈ ਦੇਗਾ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਸੇ ਭੀ ਆਗੇ ਬੜਾ ਉਸਕੋ ਏਕ ਗਾਂਵ ਫਿਰ ਦੇਖ ਪੜਾ ਵਹਾ ਕੇ ਦੇਵ ਉਸਕੋ ਅਪਨੇ ਸਰਦਾਰ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਗਏ ਉਸ ਸਰਦਾਰ ਕੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੀ ਆਂਖੇਂ ਦੁਖਤੀ ਥੀ ਔਰ ਆਠੋ ਪਹਿਰ ਪਾਨੀ ਵਹਾ ਕਰਤਾ ਥਾ ਉਸ ਸੋਚ ਮੇਂ ਸਰਦਾਰ ਸਿਰ ਝੁਕਾਏ ਬੈਠਾ ਥਾ ਉਸਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਸਿਰ ਉਠਾ ਉਨਸੇ ਕਹਾਕਿ ਭ੍ਰਮ ਅਪਨੇ ਬਾਪ ਕੋ ਕਿਉਂ ਲਾਏ ਹੋ ਚਲੋ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਨੇ ਸੇ ਦੂਰ ਹੋ ਇਸੇ ਛੋਡ ਯਿਹ ਜਹਾਂ ਚਾਹੇ ਹਾਂ ਚਲਾ ਜਾਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸੇ ਬਡੀ ਸੋਚ ਮੇਂ ਦੇਖਕਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮਕੋ ਕਿਸ ਬਾਤ ਕਾ ਸੋਚ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਭਾਈ ਮੇਰੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੀ ਆਂਖੋਂ ਦੁਖਤੀ ਹੈਂ ਸੋ ਇਸੀ ਚਿੰਤਾ ਮੇਂ ਰਾਤ ਦਿਨ ਕਾ ਸੁਖ ਚੈਨ ਛੋਡ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਧੀਰਜ ਰੱਖ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੀ ਆਂਖੇ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰੂੰਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਅਪਨੀ ਜਗਹ ਸੇ ਉਠਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਅਪਨੇ ਘਰ ਲੇਜਾਕੇ ਅਪਨੀ ਜੋਰੂ ਕੇ ਪਾਸ ਬੈਠਾਲ ਦੀਆ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਜੋ ਤੇਰੀ ਔਖਧੀ ਸੇ ਇਸਕੀ ਆਂਖੋਂ ਅੱਛੀ ਹੋਗਈਂ ਤੋ ਜਬਤਕ ਜੀਤੀ ਰਹੇਗੀ ਤਬ ਤਕ ਤੇਰਾ ਗੁਣ ਮਾਨੇਗੀ ਔਰ ਮੈਂ ਭੀ ਯਥਾਸ਼ਕਤਿ ਕੁਛ ਨਾ ਕੁਛ ਤੇਰੀ ਸੇਵਾ ਕਰੁੰਗਾ ਯਿਹ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੂੰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਮਾਨੇ ਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਜੋਰੂ ਕੋ ਚੰਗੀ ਕਰੂੰ ਤਬ ਤੂੰ ਮੁਝੇ ਅਪਨੇ ਰਾਜਾ ਕੇ ਪਾਸ ਲੈਜਾਕੇ ਮੇਰਾ ਚਕਿਤਸਾ ਕਾ ਸਾਰਾ ਖਿਆਨ ਉਸਕੇ ਸਾਹਮਨੇ ਕਰੇਂ ਤੋ ਮੈਂ ਉਸੇ ਔਖਧਿ ਦੇਕਰ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰ ਉਸਨੇ ਅਪਣੇ ਇਸ਼ਟ ਕੀ ਸੌਗੰਦ ਖਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਕਿ ਜੋ ਤੇਰੇ ਉਪਾਇ ਸੇ ਯਿਹ ਅੱਛੀ ਹੋ ਤੋ ਮੈਂ ਤੁਝੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੇਂ ਲੇਜ਼ਾਕਰ ਰਾਜਾ ਸੇ ਮਿਲਾ ਦੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਵੋਹ ਮੋਹਰਾ ਪਗੜੀ ਸੇ ਖੋਲ਼ ਪਾਣੀ ਮੈਂ ਰਗੜ ਕਰ ਉਸਕੀ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਲਗਾ ਦੀਆ ਉਸਕੀ ਖਿਣ ਮੇਂ ਪੀੜ ਜਾਤੀ ਰਹੀ ਐਸੇ ਹੀ ਤੀਨ ਬੇਰ ਲਗਾਇਆ ਤੋਂ ਕਟੋਰਾ ਸੀ ਆਂਖੇ ਖੁਲ੍ਹੱ ਗਈਂ ਔਰ ਪਾਣੀ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਵੁਹ ਸਰਦਾਰ ਬਹੁਤ ਪਰਸੰਨ ਹੋਯਾ ਔਰ ਉਸਕੀ ਬਹੁਤਸੀ ਸੇਵਾ ਕਰੀ ਕੁਛ ਚਿਰ ਮੈਂ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਨੇ ਸਾਥ ਰਾਜਾ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇਗਿਆ ਔਰ ਉਸਕਾਂ ਸਲਾਹਤਾਂ ਕਰ ਬਿਨਤੀ ਕਰੀ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜ ਯਿਹ ਮਨੁੱਖ ਸੰਸਾਰ ਮੇ ਬਡਾ ਬੁੱਧਿਵਾਨ ਹੈ ਔਰ ਚਕਿਤਸਾ ਮੈਂ ਇਸਕੇ ਸਮਾਨ ਦੂਸਰ ਨਹੀਂ ਮੇਰੀ ਜੋਰੂ ਕੀ ਆਂਖੋਂ ਕਈ ਬਰਖ ਸੇ ਦੁਖਤੀ ਥੀਂ ਇਸਨੇ ਏਕਪਲਮੇਂ ਅੱਛੀ ਕਰਦੀ ਯਹ ਸੁਨ ਰਾਜਾ ਨੇ ਹਾਤਮ ਪਰ ਬੜੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਭੀ ਪੇਟ ਕੀ ਪੀੜ ਕਾ ਰੋਗ ਹੈ ਔਰ ਮੇਰੀ ਜ਼ਾਤਿ ਸੇ ਕੋਈ ਔਖਧਿ ਨ ਕਰ ਸਕਾ ਜੋ ਤੇਰੇ ਹਾਥ ਸੇ ਆਰਾਮ ਹੋ ਤੋ ਮੈਂ ਭੀ ਜਨਮ ਭਰ ਤੇਰਾ ਗੁਣ ਮਾਨੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਿਸ ਸਮਯ ਤੁਮ ਭੋਜਨ ਕਰਤੇ ਹੋ ਉਸ ਸਮਯ ਤੁਮਾਰੇ ਪਾਸ ਕਿਤਨੇ ਸਰਦਾਰ ਇਕੱਤ੍ਰ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਿਤਨੇ ਛੋਟੇ ਬਡੇ ਹੈਂ ਸਭ ਵਹਾਂ ਇਕੱਤ੍ਰ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਜ ਮੈਂ ਭੀ ਵਹਾਂ ਬੈਠਾ ਰਹੂੰ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅਛਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਬਿੰਜਨ ਉਸਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖੇ ਗਏ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸਪਰ ਹਾਥ ਡਾਲ ਕਰਕੇ ਕੁਛ ਭੋਜਨ ਕਰੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜ ਕੁਛ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਠਹਿਰ ਜਾਈਏ ਵੁਹ ਰੁਕ ਗਿਯਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਏਕ ਬਾਸਨ ਪਰ ਸੇ ਢੱਕਣ ਉਠਾਯਾ ਔਰ ਸਭ ਕੋ ਦਿਖਾਕਰ ਬੰਦ ਕਰ ਲੀਆ ਏਕ ਖਿਣ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸੇ ਖੋਲ੍ਹ ਕਰ ਦੇਖੋ ਜਬ ਉਨੋਂ ਨੇ ਖੋਲਕਰ ਦੇਖਾ ਤੋ ਵੁਹ ਬਾਸਨ ਕੀੜੋਂ ਸੇ ਭਰਾ ਥਾ ਤਬ ਰਾਜਾਯਿਹ ਚਰਿੱਤ੍ ਦੇਖਕਰ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋਕਰ ਕਹਿਣ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਿਹ ਦੇਵੋਂ ਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਕਾ ਕਾਰਣ ਹੈ ਆਪ ਇਕੇਲੇ ਅਸਥਾਨ ਮੇਂ ਭੋਜਨ ਕੀਆ ਕਰੇ ਜਿਸਮੇਂ ਯਿਹ ਨਾ ਦੇਖੇ ਉਸਨੇ ਵੈਸਾ ਹੀ ਕੀਆ ਉਸ ਦਿਨ ਪੇਟ ਮੇਂ ਪੀੜ ਨਾ ਹੂਈ ਤੀਨ ਦਿਨ ਮੇਂ ਸਭ ਭਾਂਤ ਸੇ ਅੱਛਾ ਹੋਗਿਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮੁਝਸੇ ਕਿਆ ਚਾਹਤਾ ਹੈਂ ਮਾਂਗਲੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਹੀ ਮੇਰੇ ਭਾਈ ਤੇਰੇ ਯਹਾਂ ਕੈਦ ਹੈਂ ਉਨਕੋ ਛੋਡ ਦੇਹ ਤੋ ਬਡੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਰਾਜਾ ਨੇ ਉਨਕੋ ਬੁਲਵਾ ਕਰਕੇ ਉੱਤਮ ਬਸਤ੍ ਦੇ ਪਰਸੰਨ ਕਰ ਕਹਾ ਔਰ ਕੁਛ ਰਾਹ ਖ਼ਰਚ ਦੇਕਰ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਏਕ ਕਾਮ ਔਰ ਹੈ ਜੀ ਜੇਕਰ ਤੂੰ ਮਾਨੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਗਯਾ ਕੀਜੀਏ ਮੈਂ ਤਨ ਮਨ ਸੇ ਕਰੂੰਗਾ ਰਾਜਾ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਬੇਟੀ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਕੀ ਬੀਮਾਰ ਹੈ ਉਸਕੋ ਦੇਖਕਰ ਕੁਛ ਉਸਕਾ ਉਪਾਉ ਕਰੋਗੇ ਤੋਂ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਗੁਣ ਮਾਨੂੰਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਉਠ ਖੜਾ ਹੁਆ ਰਾਜਾ ਅਪਨੇ ਸਾਥ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਲੇਗਿਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਲੜਕੀ ਕੋ ਜਬ ਦੇਖਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਦੁਬਲੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਔਰ ਰੰਗ ਭੀ ਪੀਲਾ ਪੜ ਗਿਆ ਹੈ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਥੋੜਾ ਸ਼ਰਬਤ ਬਨਾ ਲਾਓ ਜਬ ਸ਼ਰਬਤ ਆਯਾ ਤੋ ਉਸ ਮੋਹਰੇਕੋ ਉਸਮੇਂ ਘਿਸ ਕਰਕੇ ਉਸ ਕੋ ਪਿਲਾ ਦੀਆ ਏਕ ਖਿਣ ਬੀਤੇ ਦਸਤ ਆਨੇ ਲਗੇ ਸਬ ਦਿਨ ਇਸੀ ਤਰਹ ਬੀਤਾ ਸਾਂਝ ਸਮਯ ਕਈ ਬੇਰ ਬਮਨ ਹੁਆ ਔਰ ਮੂਰਛਾ ਆਗਈ ਰਾਜਾ ਡਰ ਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਦਸ਼ਾ ਹੁਈ ਹੈ ਕਿ ਐਸਾ ਨਾ ਹੋ ਕਿ ਇਹ ਮਰ ਜਾਇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਭਲੀ ਕਰੇਗਾ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਐਸੇ ਹੀ ਬੀਤੀ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੋਤੇ ਹੀ ਉਸਕੋ ਭੁਖ ਲਗੀ ਖਾਨਾ ਮਾਂਗਾ ਕੁਛਕ ਖਾਨਾ ਖਾਯਾ ਪੰਦਰਹ ਦਿਨ ਮਹਿ ਸਭ ਰੋਗ ਜਾਤਾ ਰਹਾ ਮੁਖ ਚਮਕਨੇ ਲਗਾ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਆਪ ਕੀ ਬੇਟੀ ਅੱਛੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਮੁਝੇਬਿਦਾ ਕਰੋ ਤੋ ਅਪਨੇ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਜਾਉਂਗਾ ਰਾਜਾ ਨੇ ਬਹੁਤਸੇ ਰੁਪੱਯੇ ਮੋਹਰੇਂ ਔਰ ਰਤਨ ਕੇ ਥਾਲ ਮੰਗਵਾ ਕਰ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਧਰੇ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਯੱਦਪਿ ਯਹ ਤੁਮਾਰੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਪਰੰਤੁ ਹਮਾਰੀ ਪਰਸੰਨਤਾ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸਕੋ ਤੁਮ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੋ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਕੇਲਾ ਇਨਕੋ ਕੈਸੇ ਉਠਾਊਂ ਰਾਜਾ ਨੇ ਅਪਨੇ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਬੁਲਾਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਸਭ ਧਨ ਰਤਨ ਤੁਮ ਅਪਨੇ ਸਿਰ ਪਰ ਰੱਖ ਕਰਕੇ ਇਸਕੇ ਸਾਥ ਲੇ ਜਾਓ ਹਾਤਮ ਉਸ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੂਆ ਰਾਜਾ ਕੇ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਉਸੇ ਸਭ ਵਸਤੂ ਸਮੇਤ ਏਕ ਮਹੀਨੇ ਮੇਂ ਉਸ ਗੜ੍ਹੇ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਦੀਆ ਔਰ ਆਪ ਚਲੇ ਗਏ ਹਾਰਸ ਕੀ ਬੇਟੀ ਨੇ ਕਈ ਖੋਜੀ ਉਸ ਗੜ੍ਹੇ ਪਰ ਬੈਠਾਲ ਰੱਖੇ ਥੇ ਵੇ ਡਰ ਕਰਕੇ ਭਾਗੇ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੁਕਾਰ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਤ ਭਾਗੋ ਮੈਂ ਵਹੀ ਹੂੰ ਜੋ ਗੜ੍ਹੇ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲੇਨੇ ਕੇ ਵਾਸਤੇ ਗਿਆ ਥਾ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਜੀਤਾ ਆਯਾ ਹੂੰ ਵੁਹ ਉਸਕੀ ਬੋਲੀ ਪਹਿਚਾਨ ਕਰ ਫਿਰੇ ਤੋ ਕਯਾ ਦੇਖਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਹੈ ਝਟ ਪਟ ਉਸ ਬਸਤ ਕੋ ਉਠਵਾ ਕਰਕੇ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਲੇ ਆਏ ਔਰ ਉਸੀ ਸੌਦਾਗਰ ਕੋ ਦੇ ਡਾਲਾ ਵੁਹ ਉਸਕੇ ਪਾਂਵ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਉਸਨੇ ਉਸਕੋ ਗਲੇ ਲਗਾ ਲੀਆ ਫਿਰ ਯਹ ਸਮਾਚਾਰ ਉਸ ਲੜਕੀ ਕੋ ਪਹੁੰਚਾ ਉਸਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਬਲਵਾ ਕਰਕੇ ਗੜ੍ਹੇ ਕਾ ਬਿਤਾਂਤ ਪੂਛਾ ਹਾਤਮ ਨ ਬਯੋਹਾਰ ਉਸਕੋ ਸੁਨਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਏਕ ਬਾਤ ਮੈਨੇ ਪੂਰੀ ਕੀ ਅਬ ਦੂਸਰੀ ਬਾਤ ਕਹੋ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸ਼ੁਕ੍ਰਵਾਰ ਰਾਤ ਕੋ ਏਕ ਸ਼ਬਦ ਸੁਨਾਈ ਦੇਤਾ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਕਾਮ ਮਨੇ ਨਕੀਆ ਜੋ ਆਜ ਕੀ ਰਾਤ ਮੇਰੇ ਕਾਮ ਆਤਾ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਵਹਾ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਜੰਗਲ ਕੋ ਚਲਾ ਕੁਛ ਦਿਨ ਕੇ ਪੀਛੇ ਵੁਹ ਸ਼ਬਦ ਉਸਕੇ ਕਾਨ ਮੇਂ ਆਯਾ ਯਿਹ ਉਸਕੇ ਖੋਜਮੇਂ ਰਾਤ ਦਿਨ ਫਿਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਏਕ ਗਾਂਵ ਦਿਖਾਈ ਪੜਾ ਵਹਾਂ ਕੇ ਲੋਗ ਰੋਤੇ ਪੀਟਤੇ ਥੇ ਯਿਹ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਕੇ ਉਨ ਮਨੁੱਖੋਂ ਸੇ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸਬ ਕੇ ਸਬ ਕਯੋ ਰੋਤੇ ਹੋ ਅਰ ਪੀਟਤੇ ਹੋ ਕਿਸੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸਾਤਵੀਂ ਤਰੀਖ਼ ਬਿ੍ਹਸਪਤਿ ਕੇ ਦਿਨ ਏਕ ਬਡਾ ਰਾਖਸ ਆਤਾ ਹੈ ਔਰ ਏਕ ਮਾਨੁੱਖ ਕੋ ਖਾਇ ਜਾਤਾ ਹੋ ਜੋ ਉਸ ਸਮਯ ਵੁਹ ਕਿਸੀ ਕੋ ਉਨਕੇ ਆਗੇ ਨਾ ਪਾਵੇ ਤੋ ਸਭ ਸ਼ਹਿਰ ਉਜਾੜ ਦੇਇ ਇਸ ਸਵੇਰ ਕੋ ਰਈਸ ਕੇ ਲੜਕੇ ਕੀ ਵਾਰੀ ਹੈ ਇਸ ਲੀਏ ਸਭ ਰੋਤੇ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਰਈਸ ਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਔਰ ਉਸੇ ਧੀਰਜ ਦੇਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰ ਤੇਰੇ ਬੇਟੇ ਕੇ ਬਦਲੇ ਮੈਂ ਜਾਵੂੰਗਾ ਵੁਹ ਹਾਤਮ ਕੇ ਇਸ ਸਾਹਸ ਕੋ ਸਰਾਹ ਕੇ ਬੋਲਾ ਕਿ ਹੇ ਸੂਰ ਉਸਕੇ ਆਨੇ ਮੇਂ ਚਾਰ ਦਿਨ ਰਹਿਤੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਆਕਾਰ ਕੈਸਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੀ ਨੇ ਦੇਖਾ ਹੋ ਤੋ ਮੁਝੇ ਬਤਲਾ ਦੇਵੇ ਰਈਸ ਨੇ ਉਸਕਾ ਆਕਾਰ ਧਰਤੀ ਪਰ ਖੀਚਕਰ ਦਿਖਾ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਹਲੂਕਾ ਹੈ ਨਾ ਕਿਸੀਸੇ ਮਾਰਾ ਜਾਏਗਾ ਨਾ ਕਿਸੀ ਕੀ ਚੋਟ ਖਾਏਗਾ ਜੋ ਮੇਰਾ ਕਹਿਨਾ ਮਾਨੋ ਤੋ ਮੈਂ ਤੁਮਾਰੇ ਸਿਰਸੇ ਯਿਹ ਉਤਪਾਤ ਟਾਲੂੰ ਜੈਸੇ ਬਨੇ ਵੈਸੇ ਉਸਕੋ ਮਾਰੋਂ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰ ਵੁਹ ਪਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿਆ ਆਗਯਾ ਕਰਤੇ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਕੋਈ ਸ਼ੀਸ਼ਾਗਰ ਭੀ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਿਤਨੇ ਚਾਹੀਏ ਉਤਨੇ ਹੈਂ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਔਰ ਰਈਸ ਦੋਨੋਂ ਸ਼ੀਸ਼ਾਗਰ ਕੇ ਮਕਾਨ ਪਰ ਗਏ ਔਰ ਰਈਸ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਜ ਕੇ ਦਿਨ ਸਮੇਤ ਚਾਰ ਦਿਨ ਤਕ ਏਕ ਆਈਨਾ ਦੋ ਸੌ ਗਜ਼ ਲੰਬਾ ਔਰ ਦੋ ਸੌ ਗਜ਼ ਚੌੜਾ ਬਨਾ ਦੋ ਕਿ ਯਿਹ ਉਤਪਾਤ ਟਲੇ ਨਹੀਂ ਤੋਂ ਸਭ ਗਾਂਵ ਕੋ ਖਾਇ ਜਾਏਗਾ ਨਿਦਾਨ ਰਈਸ ਨੇ ਉਸੀ ਘੜੀ ਇਤਨੇ ਬੜੇ ਆਈਨੇ ਬਨਵਾਨੇ ਕੀ ਸਭ ਵਸਤੂ ਮੰਗਵਾਦੀ ਉਨ੍ਹੌਂ ਨੇ ਉਤਨਾ ਬੜਾ ਹੀ ਦਰਪਣ ਤੀਨ ਦਿਨ ਮੇਂ ਬਨਾਦੀਆ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਈਨਾ ਬਨ ਗਿਆ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੁਮ ਛੋਟੇ ਬਡੇ ਇਸ ਬਸਤੀ ਕੇ ਲੋਗ ਇਕੱਤ੍ਰ ਹੋਰ ਹਾਥੋਂ ਹਾਥ ਇਸ ਆਈਨੇ ਕੋ ਲੇ ਜਾਕਰ ਵਹਾਂ ਖੜਾ ਕਰਦੋ ਜਹਾਂ ਵੁਹ ਉਤਪਾਤ ਆਤਾ ਹੈ ਉਨ੍ਹੋੰ ਨੋ ਵੈਸਾਹੀ ਕੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਫਿਰ ਉਨ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਕੋਈ ਏਕ ਉਸ ਲੀਏ ਚਾਦਰ ਲਾਵੋ ਜਿਸਮੇਂ ਸੇ ਆਈਨਾ ਢਿਕਜਾਵੇ ਵੁਹ ਉਸੀ ਘੜੀ ਚਾਦਰ ਭੀ ਲਾਏ ਔਰ ਆਈਨੇ ਕੋ ਢਾਕ ਦੀਆ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਨ ਸੇ ਕਹਾ ਯਾਰੋ ਅਬ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਘਰ ਕਾ ਰਸਤਾ ਲੋ ਔਰ ਧੀਰਜ ਕੀਏ ਰਹੋ ਔਰ ਜੇਕਰ ਕਿਸੀ ਕਾਜੀ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖਨੇ ਕਉ ਚਾਹਤਾ ਹੋ ਭੋ ਵੁਹ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਰਹੇ ਕੋਈ ਨਾ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਸਾਥ ਰਹੂੰਗਾ ਪਰ ਰਈਸ ਕੇ ਲੜਕੇ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਮਾਰੇ ਪਾਸ ਰਹੂੰਗਾ ਤਬ ਉਸਕੇ ਬਾਪ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਿਤਾ ਕੇ ਪ੍ਰਾਣ ਪਿਆਰੇ ਤੂੰ ਐਸਾ ਉਪੱਦ੍ਰਵ ਨਾ ਕਰ ਮੈਨੇ ਤੇਰੇ ਹੀ ਲੀਏ ਇਤਨੇ ਰੁਪਯੇ ਖ਼ਰਚੇ ਔਰ ਤੂੰ ਭੀ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਜਾਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਬਾਬਾਜਾਨ ਤੁਮਨੇ ਤੋ ਇਸਕਾ ਭੋਜਨ ਮੁਝੇ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਬਨਾ ਰੱਖਾ ਥਾ ਅਬ ਕਿਆ ਹੈ ਜੋ ਯਿਹ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਕੇ ਹੋ ਕਿ ਮੇਰੀ ਪਰਸੰਨਤਾ ਇਸੀ ਮੇਂ ਹੈ ਕਿ ਇਸਕੇ ਸਾਥ ਜਾਊਂ ਕਿਉਂਕਿ ਮੁਝਕੋ ਇਸ ਦੁਸ਼ਟ ਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਬਚਾਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਕੌਨਸਾ ਨਿਆਇ ਹੈ ਤੁਮ ਸਭਨੋਂ ਕੇ ਲੀਏ ਜਾਨ ਬੂਝ ਅਜਗਰ ਕੇ ਮੁੰਹ ਮੇਂ ਜਾਤਾ ਹੈ ਔਰ ਤੁਮ ਇਸਕੋ ਇਕੇਲਾ ਛੋੜ ਜਾਤੇ ਹੋ ਨਿਦਾਨ ਉਸਨੇ ਬਾਪ ਕੀ ਬਾਤ ਨਾ ਮਾਨੀ ਪਰਸੰਨਤਾ ਪੂਰਬਕ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਰਹਾ ਜਬ ਦਿਨ ਬੀਤ ਗਿਆ ਅਰ ਰਾਤ ਹੁਈ ਤਬ ਵੁਹ ਸਬਦ ਪਹਿਲੇ ਕੇ ਸਮਾਨ ਉਨਕੋ ਸੁਨ ਪੜਾ ਵੁਹ ਸਬਕੇ ਸਬ ਡਰ ਗਏ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਮੇਂ ਹਲੁਕਾ ਗੇਂਦ ਸਾ ਦਿ੍ਸ਼ਟੀ ਪੜਾ ਐਸਾ ਕਿ ਨੌ ਹਾਥ ਨੌ ਪਾਂਵ ਨੌਂ ਮੁਖ ਦੇਹ ਮੇਂ ਹੈਂ ਔਰ ਲੌਟਤਾ ਚਲਾ ਆਤਾ ਹੈ ਔਰ ਧੂੰਆਂ ਔਰ ਜਵਾਲਾ ਸਬ ਉਸਕੇ ਮੂੰਹ ਸੇ ਨਿਕਲਤੀ ਹੈ ਉਸ ਗਾਂਵ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੇ ਜੋ ਦੋ ਕੋਸ ਵਹਾਂ ਸੇ ਦੂਰ ਖੜੇ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖਰਹੇ ਥੇ ਵੇ ਡਰਕੇ ਭਾਗ ਗਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਬ ਦੇਖਾ ਕਿ ਵੁਹ ਆਇ ਪਹੁਚਾ ਤਬ ਚਾਦਰ ਕੋ ਆਈਨੇ ਪਰ ਸੇ ਉਠਾ ਦੀਆ ਹਲੂਕਾ ਨੇ ਜੋ ਸਾਰਾ ਸਰੀਰ ਅਪਨਾ ਦੇਖਾ ਤੋਂ ਸਾਂਸ ਖੀਂਚ ਕਰ ਏਕ ਐਸੀ ਚੀਕ ਮਾਰੀ ਕਿ ਉਸ ਗਾਂਵ ਔਰ ਜੰਗਲ ਕੀ ਧਰਤੀ ਹਿਲ ਗਈ ਔਰ ਸਭ ਕੋ ਮੂਰਛਾ ਆਗਈ ਨਿਦਾਨ ਉਸਨੇ ਸਾਂਸ ਯਹਾਂ ਤਕ ਖੈਂਚੀ ਕਿ ਪੇਟ ਫੁਲ ਗਿਆ ਤਬ ਵੈਸਾ ਹੀ ਏਕ ਭਯਾਨਕ ਸ਼ਬਦ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਫਿਰ ਹੂਆ ਤੋ ਰਹੇ ਸਹੇ ਭੀ ਚੇਤ ਥੀਂ ਅਚੇਤ ਹੋ ਗਏ ਜਬ ਚੇਤ ਹੂਏ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਹਲੂਕਾ ਮਰਾ ਪੜਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੇ ਪੇਟ ਕੀ ਗੰਦਲਾਈ ਸੇ ਸਾਰਾ ਜੰਗਲ ਭਰਿਗਿਆ ਨੀਲੇ ਪਾਣੀ ਕੀ ਨਦੀ ਵਹਿਤੀ ਹੈ ਤਬ ਰਈਸ ਔਰ ਉਸਕਾ ਬੇਟਾ ਪਰਜਾ ਸਮੇਤ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਕਰਕੇ ਪੂਛਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਤੁਮ ਉਸ ਸੇ ਕੈਸੇ ਬਚੇ ਔਰ ਵੁਹ ਕੈਸੇ ਮਾਰਾ ਗਿਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਹਲੂਕਾ ਥਾ ਵੁਹ ਕਿਸੀ ਨੇ ਨ ਮਾਰਾ ਜਾਤਾ ਪਰੰਤੁ ਯਹੀ ਉਪਾਵ ਥਾ ਕਿ ਆਪਹੀ ਕੋ ਦੇਖੇ ਕਿਸੀ ਔਰ ਕੋ ਨਾ ਦੇਖੇ ਤਬ ਕ੍ਰੋਧ ਸੇ ਇਤਨੀ ਸਾਂਸ ਖੈਂਚੀ ਕਿ ਪੇਟ ਫੂਲ ਕੇ ਫੂਟ ਗਿਆ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਅਪਨੇ ਅਪਨੇ ਯੋਗ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਧਨ ਰਤਨ ਸਭਨੇ ਲਾ ਕਰਕੇ ਆਗੇ ਰਖਾ ਔਰ ਹਾਥ ਜੋੜਕਰ ਬਿਨਤੀ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੋ ਤੋ ਹਮਾਰਾ ਸੰਤੋਖ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਏਹ ਕਾਮ ਧਨ ਰਤਨਕੇ ਲਾਲਚ ਪੀਛੇ ਨਹੀਂ ਕੀਆ ਮੈਂ ਤੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਹੇਤ ਐਸੇ ਕਾਮ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਔਰ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਐਸੇ ਹੀ ਕਾਮੋਂ ਪਰ ਸਨੱਧ ਰਹਿਤਾ ਹੂੰ ਫਿਰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਆਪਕਾ ਨਾਮ ਔਰ ਆਨਾ ਇਸ ਤਰਫ ਕੈਸੇ ਹੂਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਜ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਹ ਮੈਨੇ ਜੋ ਸੁਨਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਜੰਗਲ ਸੇ ਏਕ ਐਸਾ ਸ਼ਬਦ ਆਤਾ ਕਿ ਐਨੇ ਵੁਹ ਕਾਮ ਨ ਕੀਆ ਜੋ ਕਿ ਆਜ ਕੀ ਰਾਤ ਮੇਰੇ ਕਾਮ ਆਤਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਨਿਸਚਯ ਕਰਨੇ ਕੋ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਯਹਾਂ ਤਕ ਆ ਪਹੁਚਾ ਹੂੰ ਅਬ ਚਲਾ ਜਾਉਂਗਾ ਰਹੀਸ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਮੈਂ ਇਸ ਸੁਬੂੰ ਕੋ ਸੁਨਤਾ ਹੂੰ ਪਰ ਨਾ ਜਾਨਾ ਕਿ ਕਿਸਕਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ ਔਰ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਦਿਨ ਭਰ ਭੀ ਵਹਾ ਰਹਾ ਜਬ ਰਾਤ ਹੁਈ ਤਬ ਫਿਰ ਵਹੀ ਸੁਬੂੰ ਆਯਾ ਵਹ ਉਸਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਏਕ ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਲਾ ਟੀਲਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਪੜਾ ਔਰ ਉਸਕੇ ਨੀਚੇ ਪਾਂਚ ਛੇ ਸੌ ਸਵਾਰ ਪਿਆਦੋਂ ਕੇ ਅਨੁਮਾਨ ਦਿਖਾਈ ਦੀਏ ਕਿ ਚਲੇ ਆਤੇ ਹੈਂ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਜੋ ਸੋਚ ਕਰ ਦੇਖਾ ਤੋ ਨਵੇਂ ਸਵਾਰ ਹਨ ਨਵੇਂ ਪਿਆਦੇ ਹਨ ਕਬਰਿਸਤਾਨ ਹੈ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਯਿਹ ਸਾਹਿਬ ਕਮਾਲੋਂ ਕੀ ਕਬਰੇਂ ਹੈਂ ਔਰ ਵੁਹ ਸੁਬੂੰ ਭੀ ਵਹਾਂ ਸੇ ਆਤਾ ਹੋਗਾ ਯਹਾਂ ਬੈਠਨਾ ਚਾਹੀਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਰਾਤ ਹੋ ਗਈ ਵਹ ਸੁਬੂੰ ਫਿਰ ਸੁਨ ਪੜਾ ਹਾਤਮ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਸਿਮਰਨ ਮੇਂ ਮਨ ਲਗਾਇ ਬੈਠਾ ਥਾ ਜਬ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਗਈ ਤਾਂ ਏਕ ਏਕ ਕਬਰ ਸੇ ਏਕ ਏਕ ਮਾਨੁਖਯ ਮਹਾਤਮਾ ਨਿਕਲੇ ਔਰ ਬਹੁਤ ਸੇ ਚੰਗੇ ਬਿਛੌਨੇ ਬਿਛਾਇ ਔਰ ਦਿੱਬਯ ਬਸਤ੍ਰ ਪਹਿਨ ਕਰਕੇ ਅਪਨੀ ਅਪਨੀ ਗੱਦੀਓਂ ਪਰ ਬੈਠੇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਮਹਾਂ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਸੇ ਧੂੜ ਭਰੇ ਮੈਲੇ ਕਪੜੇ ਪਹਿਨੇ ਨੰਗੇ ਪੈਰੋਂ ਸੇ ਕਿਸੀ ਟੂਟੀ ਫੂਟੀ ਕਬਰ ਸੇ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਧਰਤੀ ਪਰ ਬੈਠ ਗਿਆ ਵੇ ਸਭ ਗੱਦੀਓਂ ਪਰ ਬੈਠੇ ਕਹਵੇ ਪੀਆ ਕਰਨ ਉਸਕੀ ਓਰ ਕਿਸੀ ਨੇ ਭੀ ਆਖ ਉਠਾ ਕਰ ਨਾ ਦੇਖਾ ਨਾ ਕਿਸੀ ਨੇ ਏਕ ਪਿਆਲਾ ਕਹਵੇ ਕਾ ਦੀਆ ਤਬ ਉਸ ਨੇ ਉਸਾਂਸ ਲੇਕਰਪੁਕਾਰ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਵੁਹ ਕਾਮ ਨਾ ਕੀਆ ਜੋ ਆਜ ਕੀ ਰਾਤ ਮੇਰੇ ਕਾਮ ਆਤਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਕਹਾ ਕਿ ਧੰਨ ਈਸ਼੍ਵਰ ਜਿਸਕੀ ਕਿਰਪਾ ਸੇ ਮੈਂ ਆਜ ਅਪਨੇ ਮਨ ਵਾਛਿਤ ਅਸਥਾਨ ਕੋ ਪਹੁਚਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸੇ ਥਾਲ ਆਕਾਸ਼ ਜੇ ਉਨ ਮਹਾਤਮਾਓਂ ਕੇ ਲੀਏ ਆਏ ਉਨ ਥਾਲੋਂ ਮੇਂ ਏਕ ਏਕ ਕਟੋਰਾ ਖੀਰ ਔਰ ਏਕ ਏਕ ਕਟੋਰਾ ਪਾਣੀ ਕਾ ਥਾ ਉਨ ਥਾਲੋਂ ਸੇ ਏਕ ਥਾਲ ਜ਼ਯਾਦਾ ਥਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਖਾਨੇ ਕੇ ਸਮਯ ਆਪਸ ਮੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਜ ਕੀ ਰਾਤ ਏਕ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਹਮਾਰੇ ਯਹਾਂ ਮਹਿਮਾਨ ਹੈ ਉਸ ਕੋ ਲਾਓ ਕਿ ਯਿਹ ਥਾਲ ਉਸਕੇ ਲੀਏ ਆਯਾ ਹੈ ਉਨਮੇਂ ਸੇ ਏਕ ਉਠਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਲਾਕਰ ਏਕ ਮਸਨਦ ਪਰ ਬੈਠਾਲ ਕਰ ਥਾਲ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਰਖ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜੋ ਉਸਕੀ ਓਰ ਦੇਖਾ ਜੋ ਮੈਲਾ ਕੁਚੈਲਾ ਉਨ ਸੇ ਦੂਰ ਬੈਠਾ ਕਰਾਹ ਰਹਾ ਥਾ ਔਰ ਏਕ ਥਾਲ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਭੀ ਧਰਾ ਥਾ ਉਸਮੇਂ ਏਕ ਕਟੋਰਾ ਥੋਹਰ ਕੇ ਦੂਧ ਕਾ ਥਾ ਕਰੀਓ ਸੇਭਰਾ ਹੂਆ ਥਾ ਔਰ ਏਕ ਕਟੋਰੇ ਮੇਂ ਪੀਪ ਔਰ ਰੁਧਰ ਭਰਾ ਥਾ ਯਿਹ ਦੇਖ ਹਾਤਮ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਖਾਨਾ ਖਾਨੇ ਔਰ ਉਸਕੀ ਓਰ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਸਭ ਖਾ ਚੁਕੇ ਤਬ ਉਨ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਸੇ ਕੁਛ ਬਿਨਤੀ ਕੀਆ ਚਾਹਤਾ ਹੂੰ ਜੋ ਆਗਯਾ ਹੋ ਤੋ ਕਹੂੰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕਹੋ ਤਬ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਕਿ ਤੁਮ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾ ਸੇ ਗੱਦੀਓਂ ਪਰ ਬੈਠੇ ਐਸੇ ਸਾਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਖਾਨੇ ਖਾਓ ਔਰ ਯਿਹ ਦੁਖਿਆਰੋਂ ਕੀ ਧਰਤੀ ਪਰ ਬੈਠਾ ਥੋਹਰਕਾ ਦੂਧ ਪੀਏ ਉਨੋਂ ਨੈ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮ ਇਸ ਭੇਦ ਕੋ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੇ ਤੂ ਉਸੀ ਸੇ ਪੂਛ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਸੇ ਉਠਕਰ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੂਨੇ ਐਸਾ ਕਿਆ ਪਾਪ ਕੀਆ ਜੋ ਇਸ ਦੁਖ ਮੇਂ ਪੜਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਕੁਛ ਕਹੁ ਵੁਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਆਂਸੂ ਭਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮੈਂ ਉਨ ਹੀ ਲੋਗੋਂ ਕਾ ਸਰਦਾਰ ਹੂੰ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਯੂਸਫ਼ ਸੌਦਾਗਰ ਹੈ ਔਰ ਸੁਦਾਗਰੀ ਕੇ ਲੀਏ ਸ਼ਹਿਰ ਖ਼ਵਾਰਜ ਕੋ ਜਾਤਾ ਥਾ ਔਰ ਕ੍ਰਿਪਣ ਭੀ ਐਸਾ ਥਾ ਕਿ ਕਬੀ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਕੋਡੀ ਪੈਸਾ ਦਾਨਾ ਪਾਣੀ ਕਪੜਾ ਲੱਤਾ ਨਾ ਆਪ ਦੀਆ ਨਾ ਕਿਸੀ ਕੋ ਦੇਨੇ ਦੀਆ ਕੋਈ ਨੌਕਰ ਚਾਕਰ ਮੇਰੀ ਚੋਰੀ ਸੇ ਕਿਸੀ ਕੋ ਦੇਤਾ ਔਰ ਮੈਂ ਜਾਨਜਾਤਾ ਉਸੇ ਮੈਂ ਰੋਕਤਾ ਕਿ ਅਪਨਾ ਧਨ ਕਿਉਂ ਖੋਤਾ ਹੈ ਬਹੁਤਾ ਗ਼ੁਲਾਮੋਂ ਕੋ ਪੁੰਨਯ ਕਰਨੇ ਪਰ ਮਾਰਤਾ ਵੇ ਕਹਿਤੇ ਕਿ ਹਮ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਹੇਤ ਦੇਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਯਿਹ ਪਰਲੋਕ ਮੇਂ ਹਮਾਰੇ ਕਾਮ ਆਏਗਾ ਮੈਂ ਉਨ ਪਰ ਹਸਤਾ ਜਬ ਵੇ ਸਿਖਾਤੇ ਤਬ ਮੈਂ ਨ ਸੁਨਤਾ ਔਰ ਕੁਛ ਭੀ ਨਾ ਮਾਨਤਾ ਏਕ ਦਿਨ ਚੋਰ ਆ ਪੜੇ ਹਮ ਸਭੋਂ ਕੋ ਲੂਟ ਮਾਰਾ ਔਰ ਯਹੀਂ ਗਾਡ ਦੀਆ ਉਨੋਂ ਅਪਨੀ ਦਾਤਬਯ ਸੇ ਐਸੀ ਪਾਈ ਔਰ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਕ੍ਰਿਪਣਤਾ ਸੇ ਇਸ ਅਪਦਾ ਮੇਂ ਫਸਾ ਹੂੰ ਔਰ ਮੈਂ ਚੀਨ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਹੂੰ ਔਰ ਮੇਰੀ ਸੰਤਾਨ ਵੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਮੇਂ ਟੁਕੜੇ ਮਾਂਗਤੀ ਫਿਰਤੀ ਹੈ ਔਰ ਮੇਰੇ ਕੋਠੇ ਕੇ ਪਾਸ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬਹੁਤ ਸਾ ਧਨ ਰਤਨ ਕਾ ਗੜ੍ਹਾ ਹੈ ਪਰ ਮੇਰਾ ਦੁਰਭਾਗਯ ਹੈ ਕਿ ਸਭ ਮੇਰੇ ਨੌਕਰ ਗੱਦੀਓਂ ਪਰ ਬੈਠੇ ਦੂਧ ਭਾਤ ਖਾਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਠੰਡਾ ਪਾਣੀ ਪੀਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਸ੍ਵਰਗ ਕੋ ਪੜੇ ਭੋਗਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਮੈਂ ਐਸੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਮੇਂ ਫਸਾ ਹੂੰ ਸੱਚ ਤੋ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਅਪਨੇ ਕੀਏ ਕਾ ਫਲ ਪਾਤਾ ਹੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੋਈ ਬਾਤ ਤੇਰੇ ਉਧਾਰ ਕੀ ਭੀ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੋ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਰੋ ਰੋ ਕਰ ਪੁਕਾਰਤਾ ਹੂੰ ਪਰ ਮੇਰਾ ਦੁਖ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੁਨਤਾ ਤੂੰਨੇ ਆਜ ਕੀ ਰਾਤ ਆ ਕਰ ਇਤਨਾ ਪੂਛਾ ਹੈ ਜੋ ਤੁਝੇ ਈਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਸਰਧਾ ਦੀ ਹੈ ਤੋ ਮੇਰੀ ਹਵੇਲੀ ਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਹੈ ਸੌਦਾਗਰੋਂ ਕੇ ਮਹੱਲੇ ਮੇਂ ਯੂਸਫ਼ ਸੌਦਾਗਰ ਸੇ ਵਿਦਿਤ ਹੈ ਵਹਾਂ ਜਾਕੇ ਮਹੱਲੇ ਵਾਲੋਂ ਸੇ ਯਿਹ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹਿਨਾ ਨਿਸਚਯ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਲੜਕੇ ਬਾਲੇ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਆਵੇਂਗੇ ਤੁਮ ਯਿਹ ਬਾਤ ਉਨਸੇ ਕਹਿਨਾ ਕਿ ਉਸ ਜਗਹ ਮੇਰਾ ਅਸੰਖ ਦਰਬ ਔਰ ਰਤਨ ਗੜ੍ਹੇ ਮੇਂ ਹੈ ਉਨਕੋ ਨਿਕਾਲ ਕਰਕੇ ਚਾਰ ਭਾਗ ਕਰੇਂ ਏਕ ਤੋ ਮੇਰੇ ਲੜਕੇ ਬਾਲਕੋਂ ਕੋ ਦੇ ਔਰ ਤੀਨ ਭਾਗ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਹੇਤੁ ਭੂਖੋਂ ਕੋ ਖਾਨਾ ਪਿਲਾਨਾ ਨੰਗੋਂ ਕੋ ਕੱਪੜੇ ਮੁਸਾਫ਼ਰੋਂ ਕੋ ਰਾਹ ਖਰਚ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਤੇਰੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਮੇਰਾ ਉਧਾਰ ਹੋਗਾ ਔਰ ਉਨਕੇ ਪਾਸ ਬੈਠਕੇ ਸਾਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਭੋਜਨ ਕਰੋ ਔਰ ਸੀਤਲ ਜਲ ਪੀਓ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸੌਗੰਧ ਖਾਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੇਰਾ ਕਾਮ ਚੰਗੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕਰਕੇ ਤੁਝੇ ਇਸ ਦੁਖ ਸੇ ਨ ਛੁਡਾਊਂ ਤੋ ਤੈਂ ਕੇ ਬੀਜ ਸੇ ਨਹੀਂ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਰਾਤ ਕੋ ਵਹਾਂ ਹੀ ਰਹਿਆ ਔਰ ਦੇਖਾ ਕਿਆ ਕਿ ਵੁਹ ਰਾਤ ਉਨਕੋ ਆਨੰਦ ਕਰਤੇ ਔਰ ਉਸਕੋ ਕਰਾਹਤੇ ਰੋਤੇ ਬੀਤੀ ਜਬ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੂਆ ਵੇ ਸਭ ਅਪਨੇ ਅਪਨੇ ਅਸਥਾਨੋਂ ਮੇਂ ਗਏ ਔਰ ਹਾਤਮ ਚੀਨ ਕੀ ਓਰ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਚਲਤਾ ਚਲਤਾ ਕਲੇਸ਼ ਸਹਿਤਾ ਸਹਿਤਾ ਏਕ ਜਗਹ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਕੂਏਂ ਪਰ ਖੜਾ ਪਾਨੀ ਭਰਤਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਵਹਾਂ ਜਾਕਰ ਚਾਹਾ ਕਿ ਉਸਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਡੋਲ ਲੇਕਰ ਪਾਨੀ ਪੀਯੇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਸਾਂਪ ਨੇ ਹਾਥੀ ਕੀ ਸੀ ਸੂੰਡ ਮੂੰਹ ਨਿਕਾਲ ਉਸ ਮਨੁੱਖਯ ਕੋ ਕੂਏਂ ਮੇਂ ਖੀਂਚ ਲੀਆ ਯਿਹ ਦੇਖਕਰ ਹਾਤਮ ਹਾਥ ਮਲ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਦੁਸ਼ਟ ਤੂਨੇ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕਾਮ ਕੀਆ ਜੋ ਇਸ ਪਰਦੇਸੀ ਕੋ ਲੇਗਿਆ ਵਹਾਂ ਉਸਕੇ ਬਾਲ ਬੱਚੇ ਯਿਹ ਆਸ਼ਾ ਕਰਤੇ ਹੋਂਗੇ ਕਿ ਬਾਬਾ ਜਾਨ ਹਮੇਂ ਕੁਛ ਖਰਚ ਭੇਜੇਗਾ ਯਾ ਆਪ ਹੀ ਲੀਏ ਆਤਾ ਹੋਗਾ ਤੂੰਨੇ ਯਹਾਂ ਇਸਕੇ ਪ੍ਰਾਣ ਹੀ ਲੀਏ ਫਿਰ ਅਪਣੇ ਜੀ ਮੇਂ ਸਮਝਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਬਡਾ ਸੋਚ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਅਪਨੀ ਆਂਖੋਂ ਸੇ ਦੇਖ ਔਰ ਉਸਕੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨ ਕਰੇਗਾ ਤੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਕਿਆ ਮੁਖ ਦਿਖਾਵੇਗਾ ਔਰ ਸੰਸਾਰ ਮੇਂ ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਕਿਆ ਕਰੇਗਾ ਯਿਹ ਕਹਿ ਕਰ ਕੂਏਂ ਮੇ ਕੂਦ ਪੜਾ ਅਰ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਚਲਾ ਗਯਾ ਜਬ ਪੈਰ ਧਰਤੀ ਪਰ ਲਗੇ ਤਉ ਆਂਖੇਂ ਖੋਲ੍ਹ ਕਰ ਦੇਖਾ ਤੌ ਨਾ ਵੁਹ ਕੂਆਂ ਹੈ ਔਰ ਨਾ ਵੁਹ ਪਾਣੀ ਏਕ ਜਗਹ ਬਹੁਤ ਚੌੜੀ ਸੁਢਾਰ ਬ੍ਰਿਖੋਂ ਸੇ ਹਰੀ ਭਰੀ ਲਹਿਲਹਾਤੀ ਪਾਈ ਔਰ ਉਠ ਬ੍ਰਿਖੋਂ ਮੇਂ ਏਕ ਸੁਥਰਾ ਮਹਿਲ ਚਮਕਤਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਯਿਹ ਉਸੀ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਔਰ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਕੋ ਵਹਾਂ ਕਹਾਂ ਲੇ ਗਿਆ ਔਰ ਯਿਹ ਸਭ ਕਹਾਂ ਸੇ ਉਪਜਾ ਇਸੀ ਸੋਚ ਮੇਂ ਉਸ ਮਹਿਲ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਛਾ ਮਹਿਲ ਔਰ ਸਵਾਰੀ ਹੂਈ ਬੈਠਕੇਂ ਬਨੀ ਹੂਈ ਹੈਂ ਏਕ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਬਿਲੌਰ ਕਾ ਤਖ਼ਤ ਬਿਛਾ ਹੈ ਉਸ ਕੇ ਨੀਚੇ ਏਕ ਲੰਬਾ ਮਨੁੱਖਯ ਬ੍ਰਿਖ ਸਮਾਨ ਸੋਤਾ ਹੈ ਉਸ ਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਵਹਾਂ ਗਿਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਥੋੜਾ ਆਗੇ ਜਾਕਰ ਦੇਖੀਏ ਕਿ ਇਸ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਕੌਣ ਹੈ ਜਬ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਉਸ ਕੇ ਸਰਹਾਨੇ ਖੜਾ ਹੋ ਕਰ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਜਬ ਯਿਹ ਉਠੇਗਾ ਤਬ ਇਸ ਸੇ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਪੂਛੂੰਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਵੁਹੀ ਸਾਂਪ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਕੋ ਬਾਗ਼ ਮੇਂ ਕਿਸੀ ਜਗਹ ਛੋੜ ਹਾਤਮ ਕੀ ਓਰ ਲਪਕਾ ਹਾਤਮ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਕੇ ਕਾਰਣ ਕ੍ਰੋਧ ਭਰਾ ਤੋ ਥਾ ਹੀ ਉਸਕੋ ਦੋਨੋਂ ਹਾਥੋਂ ਸੇ ਪਕੜ ਐਸਾ ਦਬਾਯਾ ਕਿ ਵੁਹ ਚਿਲਾਨੇ ਲਗਾ ਉਸਕੇ ਚਿਲਾਨੇ ਸੇ ਦੇਵ ਚੌਂਕ ਪੜਾ ਔਰ ਪੁਕਾਰਾ ਕਿ ਤੂ ਕਿਆ ਕਰਤਾ ਹੈਂ ਯਿਹ ਮੇਰਾ ਪੈਕ ਹੈ ਛੋੜ ਦੇਹ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਤਕ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਕੋ ਨ ਛੋੜੇਗਾ ਤਬ ਤਕ ਮੈਂ ਇਸੇ ਨ ਛੋੜੂੰਗਾ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਣ ਦੇਵ ਨੇ ਸਾਂਪ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਕਿ ਯਿਹ ਕੋਈ ਬੜਾ ਬਲੀ ਹੈ ਕਿ ਹਮਾਰੇ ਧੋਖੇ ਕੋ ਤੋੜੇ ਔਰ ਤੇਰੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਪੈਠੇ ਹਾਤਮ ਯਿਹ ਬਾਤਮ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਸਾਂਪ ਕੇ ਪੇਟ ਮੇਂ ਧਸ ਗਿਆ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਜੋ ਇਕ ਅੰਧੇਰਾ ਘਰ ਹੈ ਔਰ ਸਾਂਪ ਕਾ ਕੁਛ ਪਤਾ ਨਾਹੀਂ ਕਿ ਕਹਾਂ ਹੈ ਯਿਹ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋਇ ਇਧਰ ਉਧਰ ਫਿਰ ਰਹਾ ਥਾ ਕਿ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਸ਼ਬਦ ਉਸ ਕੇ ਕਾਨ ਮੇਂ ਐਸਾ ਪੜਾ ਕਿ ਹੇ ਹਾਤਮ ਇਸ ਅੰਧੇਰੇ ਘਰ ਮੇਂ ਸੇ ਜੋ ਵਸਤੁ ਤੇਰੇ ਹਾਥ ਲਗੇ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਕਰ ਡਾਲ ਤੋ ਇਸ ਧੋਖੇ ਸੇ ਨਿਕਲੇਗਾ ਨਹੀਂ ਤੋ ਪ੍ਰਲੈ ਤਕ ਯਹੀ ਤੇਰਾ ਘਰ ਹੈ ਇਸਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਏਕ ਔਰ ਹਾਥ ਬਢਾ ਕੇ ਟਟੋਲਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਏਕ ਵਸਤੁ ਗਾਇਕੇ ਸਮਾਨ ਉਸਕੇ ਹਾਥ ਲਗੀ ਵੁਹ ਉਸਨੇ ਪੈਨੀ ਛੁਰੀ ਸੇ ਚੀਰ ਡਾਲਾ ਉਸੀ ਖਿਣ ਏਕ ਤਲਾਵ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਸੇ ਭੀ ਬੜਾ ਲਹਿਰੇਂ ਖਾਤਾ ਉਪਜਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਉਸਮੇਂ ਗ਼ੋਤੇ ਖਾਨੇ ਲਗਾ ਜਬ ਦੋ ਤੀਨ ਗ਼ੋਤੇ ਖਾਕੇ ਉਸਕਾ ਪੈਰ ਧਰਤੀ ਪਰ ਲਗਾ ਤੋ ਆਂਖ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਜੋ ਦੇਖਾ ਤੋ ਨਾ ਵੁਹ ਮਕਾਨ ਹੈ ਨਾ ਵੁਹ ਸਾਂਪ ਹੈ ਨਾ ਵੁਹ ਪਾਣੀ ਹੈ ਨਾ ਵੁਹ ਤਲਾਵ ਹੈ ਨਾ ਵੁਹ ਬਾਗ਼ ਹੈ ਏਕ ਬੜਾ ਜੰਗਲ ਸਾ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸਮੇਂ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਮਨੁੱਖ ਕੋਈ ਮਰਨਹਾਰ ਕੋਈ ਸੁਕ ਕੇ ਕਾਂਟਾ ਹੋ ਗਏ ਹੈਂ ਉਨਮੇਂ ਵੁਹ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਭੀ ਖੜਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਜਾਕਰ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਭਾਈ ਤੁਝੇ ਯਹਾਂ ਕੌਨ ਲਾਯਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਏਕ ਸਾਂਪ ਯਹਾਂ ਲਾਕੇ ਛੋੜ ਗਿਆ ਨਾ ਜਾਨੀਏ ਵੁਹ ਕਿਆ ਹੂਆ ਔਰ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਭੀ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮੇਂ ਭੀ ਵਹੀ ਲਾਯਾ ਹੈ ਪਰ ਯਿਹ ਤੋ ਕਹੀਏ ਕਿ ਆਪ ਕੈਸੇ ਆਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਐਸਾ ਹੈ ਕਿ ਯਿਹ ਧੋਖਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੇ ਤੁਮਾਰੇ ਵੈਰੀ ਕੋ ਮਾਰਾ ਤੁਮ ਅਪਨੇ ਅਪਨੇ ਘਰ ਜਾਵਹੁ ਵੁਹ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹੇ ਦਯਾਨਿਧਿ ਹਮ ਸੇ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ਤੋ ਭੂਖ ਪਿਆਸ ਹੀ ਕੇ ਮਾਰੇ ਮਰ ਗਏ ਔਰ ਕਿਤਨੇ ਮਰਨਹਾਰੇ ਹੈਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਆਪ ਕੋ ਇਸ ਉਪਕਾਰ ਕਾ ਉੱਤਮ ਫਲ ਦੇ ਕਿ ਹਮ ਤੁਮਾਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਸੇ ਇਸ ਕਸ਼ਟ ਕੀ ਫਾਸੀ ਸੇ ਨਿਕਲੇਂ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਸਭ ਅਪਨੇ ਅਪਨੇ ਘਰ ਮੇਂ ਗਏ ਔਰ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੋਕਰ ਚੀਨ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਕੁਛ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਵੁਹ ਏਕ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਪਹੁਚਾ ਔਰ ਭੀਤਰ ਜਾਨੇ ਲਗਾ ਤੋ ਦਰਬਾਨੋਂ ਨੇ ਰੋਕਾ ਕਿ ਕਹਾਂ ਜਾਤਾ ਹੈਂ ਪਹਿਲੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹਸੇ ਬਾਤੇਂ ਕਰ ਲੇ ਫਿਰ ਜਹਾਂ ਚਾਹੇ ਵਹਾਂ ਜਾਨਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਭਾਈ ਯਿਹ ਤੁਮਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਕਿਆ ਚਲਨ ਹੈ ਜੋ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰੋਂ ਕੋ ਤੋ ਸਬ ਕੋਈ ਆਰਾਮ ਦੇਤਾ ਹੈ ਤੁਮ ਲੋਗ ਕੈਸੇ ਹੋ ਜੋ ਕਲੇਸ਼ ਦੇਤੇ ਹੋ ਦਰਬਾਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਰਸਤਾ ਚਲਨੇ ਸੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ ਇਸ ਲੀਏ ਕਿ ਯਹਾਂ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਏਕ ਲੜਕੀ ਹੈ ਸੋ ਉਸਕੇ ਸਾਮਨੇ ਬਿਦੇਸੀ ਕੋ ਲੇ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਵੁਹ ਉਸਸੇ ਤੀਨ ਬਾਤੇਂ ਪੂਛਤੀ ਹੈ ਜੋ ਉੱਤਰ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕੇ ਤੋ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਉਸੇ ਸੂਲੀ ਦਿਲਾ ਦੇਤੀ ਹੈ ਇਸ ਲੀਏ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਨਾਮ ਬੇਦਾਦ ਰੱਖਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਯਹਾਂ ਕੋਈ ਬਦੇਸੀ ਜੀਤਾ ਨਹੀਂ ਬਚਤਾ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਬਿਵਸਯ ਹੋਕਰ ਉਨ ਕੇ ਸਾਥ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਗਯਾ ਔਰ ਜੀ ਮੇਂ ਯਿਹ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕਿਆ ਪੂਛਤੀ ਹੈ ਜਬ ਯਿਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਸਾਹਮਨੇ ਗਿਆ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕੌਨ ਹੈ ਔਰ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਯਾ ਔਰ ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਕਿਆ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਨੁਖਯ ਹੂੰ ਔਰ ਚੀਨ ਕੋ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਮੇਰੇ ਨਾਮ ਸੇ ਤੁਮ ਕੋ ਕਿਆ ਮਤਲਬ ਹੈ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਆਪ ਕੇ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਬਿਦੇਸੀਓਂ ਕੋ ਕਲੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਦੇਤਾ ਆਪ ਯਥਾ ਸ਼ਕਤੀ ਸਭ ਕਾ ਆਸ ਸ੍ਵਾਸ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਇਸ ਲੀਏ ਕਿ ਵੁਹ ਭਲੇ ਕਹਿਲਾਵੇਂ ਔਰ ਜਗਤ ਮੇਂ ਉਨਕਾ ਨਾਮ ਭਲਾਈ ਸੇ ਸੂਰਜ ਕੇ ਸਮਾਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਰਹੇ ਇਤਨਾ ਸੁਨਕਰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਰੋਇ ਦੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਕਿਆ ਕਰੂੰ ਮੇਰੇ ਊਪਰ ਏਕ ਬਿਜਲੀ ਗਿਰੀ ਹੈ ਪਹਿਲੇ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਨਾਮ ਅਦਲਾਬਾਦ ਥਾ ਔਰ ਦੁਰ ਭਾਗ ਲੜਕੀ ਕੇ ਅਨੱਯਾਇ ਸੇ ਬੇਦਾਦ ਨਗਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ ਯਹਾਂ ਬਿਦੇਸੀ ਮਾਰੇ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਉਨਕਾ ਪਾਪ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਪਰ ਹੈ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਉਸਕੋ ਮਾਰ ਕਯੋਂ ਨਹੀਂ ਡਾਲਤਾ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਆਜਤਕ ਕਿਸੀ ਨੇ ਲੜਕੀ ਮਾਰੀ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਭੀ ਮਾਰ ਡਾਲੂੰ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਆਂਖੋਂ ਸੇ ਆਸੂੰ ਭਰ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੁਮ ਬੇਵਸ ਹੋ ਤੁਮਾਰਾ ਕੁਛ ਵਸ ਨਹੀਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਦੀਨ ਦਿਆਲ ਹੈ ਇਸ ਬੋਝ ਕੋ ਤੇਰੇ ਸਿਰ ਸੇ ਦੂਰ ਕਰੇਗਾ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਲੇ ਗਿਆ ਲੜਕੀ ਕਾ ਸਿੰਗਾਰ ਕਰ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਬੈਠਾਲ ਦੀਆ ਉਸਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੇ ਸਮਾਨ ਅਬ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਮੇਂ ਕੋਈ ਸੁੰਦਰ ਰੂਪਵੰਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੀ ਭੀ ਲਾਜ ਛੂਟ ਗਈ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਪਿਆਰ ਕੀਆ ਔਰ ਰੂਪ ਪਰ ਆਸ਼ਕਤ ਹੋ ਗਈ ਔਰ ਏਕ ਜੜਾਊ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਬਿਠਲਾ ਕਰ ਆਪ ਸੋਨੇ ਕੀ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬੈਠੀ ਦਾਈ ਕੋ ਬੁਲਾਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਅੰਮਾਜਾਨ ਮੈਂ ਆਜ ਇਸ ਬਿਦੇਸੀ ਪਰ ਮੋਹਿਤ ਹੂਈ ਹੂੰ ਯਿਹ ਭੀ ਬਡੇ ਬਾਪ ਕਾ ਬੇਟਾ ਹੈ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਯਿਹ ਭੀ ਸੂਲੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਏਗਾ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਮੇਰੀ ਬੇਟੀ ਤੇਰਾ ਭਾਗਯ ਬੁਰਾ ਹੈ ਕਿਆ ਕਹੂੰ ਛੋਟੇ ਬਡੇ ਮਨੁਖਯ ਤੇਰੇ ਹਾਥ ਸੇ ਬਹੁਤ ਮਾਰੇ ਗਏ ਉਨਕਾ ਪਾਪ ਤੇਰੇ ਸਿਰ ਪਰ ਹੈ ਯੱਦਪਿ ਤੇਰਾ ਭਾਗ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਪਰੰਤੁ ਨਿਸਚਯ ਹੈ ਕਿ ਤੇਰਾ ਕਾਮ ਇਸਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਨਿਕਲੇਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਭਲਾ ਮੈਂ ਭੀ ਸੁਨੂੰ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਨਸਾ ਕਾਮ ਹੈ ਜਿਸਕੇ ਲੀਏ ਇਤਨੇ ਬਿਦੇਸੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਦਾਈ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਰਾਤ ਹੋਤੀ ਹੈ ਤਬ ਵੁਹ ਜਨਮ ਜਲੀ ਲੜਕੀ ਬਾਵਲੀ ਹੋਕਰ ਬ੍ਰਿਥਾ ਬਕਵਾਦ ਕਰਤੀ ਔਰ ਬਾਤੇਂ ਪੂਛਤੀ ਹੈ ਜਬ ਬਿਦੇਸੀ ਉਸਕਾ ਉੱਤਰ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਤਾ ਤਬ ਉਸਕੋ ਆਪ ਹੀ ਮਾਰ ਡਾਲਤੀ ਹੈ ਅਥਵਾ ਉਸਕੋ ਸੂਲੀ ਦਿਲਵਾਤੀ ਹੈ ਉਸ ਸਮੇ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ ਉਸਕਾ ਯਿਹੀ ਸੁਭਾਵ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਆਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਾਕਿ ਯਹਾਂ ਮੁਝੇ ਮੇਰੀ ਮੌਤ ਲਾਈ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੈਂ ਦਾਈ ਭੀਤਰ ਗਈ ਔਰ ਖਾਨਾ ਲਾਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਮਰਨਹਾਰ ਬਿਦੇਸੀ ਇਸਮੇਂ ਸੇ ਕੁਛ ਖਾ ਲੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਖਾਨਾ ਮੈਂ ਤਬ ਖਾਊਂਗਾ ਜਬ ਇਸਕਾ ਕਾਮ ਪੂਰਾ ਕਰਲੂੰਗਾ ਅਬੀ ਯਿਹ ਭੋਜਨ ਖਾਨਾ ਮੁਝਕੋ ਮਹਾਂ ਪਾਪ ਹੈ ਯਹਾਂ ਪ੍ਰਾਣ ਦੇਣਾ ਹੈ ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਯਿਹ ਬਾਤ ਚਤੁਰੋਂ ਔਰ ਸੂਰੋਂ ਸੇ ਦੂਰ ਹੈ ਦਾਈ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਕਾ ਤੁਝ ਹੀ ਸੇ ਪੂਰਾ ਪੜੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਤੂ ਭੋਜਨ ਕਾ ਭਾਰ ਸਮਝਤਾ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਰਾਤ ਹੋ ਗਈ ਸਬ ਦਾਈ ਮਾਮਾ ਲੌਂ ਲੌਂਡੇ ਡੀ ਗ਼ੁਲਾਮ ਨੌਕਰ ਚਾਕਰ ਮਹਿਲ ਸੇ ਬਾਹਰ ਚਲੇ ਗਏ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਕੋ ਚੰਗੀ ਤਰਹ ਨਾਲ ਬੰਦ ਕੀਆ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਗਈ ਵੁਹ ਲੜਕੀ ਬਾਵਲੀ ਕੀ ਨਿਆਈਂ ਕੂਦਨੇ ਲਗੀ ਔਰ ਬੁਰੀ ਬੁਰੀ ਬਾਤੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਕੀ ਓਰ ਦੇਖਕਰ ਬੋਲੀ ਕਿ ਤੁਝਕੋ ਅਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਕਾ ਡਰ ਨਹੀੱ ਜੋ ਬਿਨ ਜਾਨ ਪਹਿਚਾਨ ਯਹਾਂ ਤਕ ਚਲਾ ਆਯਾ ਭਲਾ ਅਬ ਜੋ ਆਏ ਪਹੁਚਾ ਹੈ ਤੋ ਹਮਾਰੀ ਤੀਨ ਬਾਤੋਂ ਕਾ ਉੱਤਰ ਦੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਣਸੀ ਬਾਤੇਂ ਹੈਂ ਉਸ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਬਾਤ ਮੇਰੀ ਯਿਹ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਣ ਬੂੰਦ ਹੈ ਜੋ ਪ੍ਰਾਣ ਧਾਰੀ ਹੋ ਕਰਕੇ ਉਪਜਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸੋਚ ਕਰਕੇ ਉਸ ਕਾ ਉੱਤਰ ਦੀਆ ਕਿ ਵੁਹ ਭੇਦ ਕੇ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਕੀ ਬੂੰਦ ਅਰਥਾਤ ਗਰਬ ਹੈ ਜੋ ਪ੍ਰਾਣ ਧਾਰੀ ਹੋਤਾ ਹੈ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾਕਿ ਦੂਸਰੀ ਬਾਤ ਭੀ ਝਟ ਪਟ ਕਹਿਦੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾਕਿ ਵੁਹ ਕੌਣਸਾ ਫਲ ਹੈ ਜੋ ਸਭ ਫਲੋਂ ਸੇ ਮੀਠਾ ਹੋਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਬੇਟਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਸਭ ਫਲੋਂ ਸੇ ਅਧਿਕ ਮਧੁਰ ਹੈ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਤੀਸਰੀ ਬਾਤ ਪੂਛੀ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਣ ਵਸਤੁ ਹੈ ਜੋ ਸਬ ਕਿਸੀ ਕੋ ਦਿਖਾਈ ਦੇਤੀ ਹੈ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਕਹਾ ਕਿ ਬੀਬੀ ਵੁਹ ਮੌਤ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੀ ਕੋ ਨਹੀਂ ਛੋਡਤੀ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਉਸ ਲੜਕੀ ਨੇ ਨੇਤ੍ਰ ਨੀਚੇ ਕਰ ਲਏ ਔਰ ਕਾਂਪਨੇ ਲਗੀ ਔਰ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਸੇ ਗਿਰ ਕਰ ਅਚੇਤ ਹੋ ਗਈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਕਾਲਾ ਸਾਂਪ ਬੜਾ ਭਿਆਨਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਪੜਾ ਔਰ ਫਨ ਫਨਾਕਰ ਹਾਤਮ ਕੀ ਓਰ ਲਪਕਾ ਵੁਹ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮੈਂ ਇਸਕੋ ਮਾਰਤਾ ਹੂੰ ਤੋ ਦੁਖਦਾਈ ਠਹਿਰਤਾ ਹੂੰ ਜੇਕਰ ਨਹੀਂ ਮਾਰਤਾ ਤੋ ਯਿਹ ਮੁਝ ਕੋ ਨਹੀ ਛੋਡਤਾ ਯਿਹ ਸੋਚ ਕਰ ਵੁਹ ਮੁਹਰਾ ਜੋ ਰੀਛਕੀ ਲੜਕੀ ਨੇ ਦੀਆ ਥਾ ਪਗੜੀ ਸੇ ਖੋਲਕਰ ਆਪਨੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਰਖ ਲੀਆ ਔਰ ਉਸ ਸਾਂਪ ਕੋ ਅਪਨੇ ਹਾਥ ਸੇ ਪਕੜ ਏਕ ਹਾਂਡੀ ਮੇਂ ਬੰਦ ਕਰ ਛੁਰੀ ਨਾਲ ਅੰਗਨਾਈਂ ਮੇਂ ਮਨੁਖਯ ਕੇ ਡੀਲ ਭਰ ਗੜ੍ਹਾ ਖੋਦ ਕਰਕੇ ਗਾੜ ਦੀਆ ਔਰ ਆਪ ਤਖਤ ਪਰ ਜਾ ਬੈਠਾ ਰਾਤ ਕੇ ਪਿਛਲੇ ਪਹਿਰ ਲੜਕੀ ਕੋ ਚੇਤ ਹੂਆ ਔਰ ਅਪਨੇ ਮੁਖ ਪਰ ਘੁੰਘਟ ਨਿਕਾਲ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਤੂ ਅਨਜਾਨ ਕੌਨ ਹੈਂ ਔਰ ਤਖਤ ਪਰ ਕਿਸ ਲੀਏ ਬੈਠਾ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਮੂਰਖ ਤੂ ਇਤਨੀ ਹੀ ਦੇਰ ਮੇਂ ਮੁਝੇ ਭੂਲ ਗਈ ਮੈਂ ਵਹੀ ਹੂੰ ਕਿ ਕਲ ਤੇਰੇ ਬਾਪ ਕੇ ਲੋਗ ਮੁਝੇ ਹਾਥੋਂ ਹਾਥ ਲੇ ਆਏ ਥੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸਨੇ ਅਪਨੀ ਦਾਈ ਔਰ ਖ਼ਵਾਸੀਓਂ ਕੋ ਪੁਕਾਰਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਕਿ ਆਜ ਯਿਹ ਬਿਦੇਸੀ ਜੀਤਾ ਬਚਾ ਦਾਈ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਪਰਮ ਕ੍ਰਿਪਾਲੂ ਹੈ ਇਸਕੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰੀ ਤੁਮ ਆਪਨਾ ਤੋ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹੋ ਅਬ ਕੈਸੀ ਹੋ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਜ ਮੁਝੇ ਅਪਨੀ ਦੇਹ ਹਲਕੀ ਸੀ ਮਾਲੂਮ ਹੋਤੀ ਹੈ ਮਹਾਂਮਾਰੀ ਰਹਿਤੀਥੀ ਫਿਰ ਦਾਈ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਗਈ ਔਰ ਪੂਛਨੇ ਲਗੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਮੈਂ ਤੁਮਸੇ ਬਾਤ ਨਾ ਕਰੂੰਗਾ ਸਬ ਬਾਤ ਉਸਕੇ ਬਾਪ ਸੇ ਕਹੂੰਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਸਵੇਰਾ ਹੋਯਾ ਔਰ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਕਾ ਸਤਾਰਾ ਚਮਕਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਆਨ ਕਰਕੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤਮ ਕੈਸੇ ਜੀਤੇ ਬਚੇ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਗਈ ਤਬ ਆਪ ਕੀ ਲੜਕੀ ਬਾਵਲੀ ਹੋ ਗਈ ਔਰ ਵਾਹੀ ਤਬਾਹੀ ਬਾਤੇਂ ਕਰਨੇ ਲਗੀ ਔਰ ਮੂੰਹ ਸੇ ਫੇਨ ਨਿਕਾਲ ਮੇਰੀ ਓਰ ਦੌੜੀ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਤੂ ਇਤਨਾ ਬਲ ਕਹਾਂ ਸੇ ਲਾਯਾ ਜੋ ਮੇਰੀ ਹਵੇਲੀ ਮੇਂ ਆਯਾ ਹੈ ਤੂ ਮੇਰੀ ਬਾਤੋਂ ਕਾ ਉਤਰ ਦੇ ਨਿਦਾਨ ਉਸਨੇ ਤੀਨ ਬਾਤੇਂ ਕਹੀਂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਮੈਨੇ ਉਨ ਤੀਨੋਂ ਕਾ ਉਤਰ ਦੀਆ ਉਸਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਥਰਥਰਾਈ ਔਰ ਕੁਰਸੀ ਸੇ ਨੀਚੇ ਗਿਰ ਕਰ ਅਚੇਤ ਹੋ ਗਈ ਫਿਰ ਏਕ ਸਾਂਪ ਉਸਕੀ ਬਗਲ ਸੇ ਨਿਕਲ ਕਰ ਮੁਝ ਪਰ ਲਪਕਾ ਮੈਨੇ ਉਸੇ ਮਾਰ ਉਸੀ ਅੰਗਨਾਈ ਮੇਂ ਗਾਡ ਦੀਆ ਵਿਸ੍ਵਾਸ ਨਾ ਹੋ ਤੋ ਦੇਖ ਲੋ ਫਿਰ ਉਸ ਲੜਕੀ ਕੋ ਚੇਤ ਹੂਆ ਔਰ ਲਾਜ ਕਰਨੇ ਲਗੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਭੇਦ ਥਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਏਕ ਜਿੰਨ ਇਸ ਲੜਕੀ ਪਰ ਆਸ਼ਕ ਥਾ ਵੁਹ ਸਾਂਪ ਬਨ ਕਰ ਬਿਦੇਸੀਓ ਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲਤਾ ਥਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾਸੇ ਯਿਹ ਬਿਆਧ ਤੇਰੇ ਸਿਰ ਸੇ ਟਲੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਲੜਕੀ ਮੈਨੇ ਤੁਮਕੋ ਦੀ ਔਰ ਯਹੀ ਮੇਰਾ ਬਚਨ ਥਾ ਤੁਮੇਂ ਭੀ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾਕਿ ਯਿਹ ਸ਼ਰਤ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਜਗਹ ਚਾਹੂ ਵਹਾਂ ਲੇ ਜਾਊਂ ਕੋਈ ਮੁਝੇ ਨਾ ਰੋਕੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਜਹਾਂ ਤੇਰਾ ਜੀ ਚਾਹੇ ਵਹਾਂ ਲੇ ਜਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਭੀ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਮਾਨਾ ਫਿਰ ਉਸੀ ਘੜੀ ਉਸਕੇ ਬਾਪ ਨੇ ਅਪਨੀ ਕੁਲ ਰੀਤ ਸੇ ਲੜਕੀ ਕੋ ਬਿਆਹ ਕਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥ ਕਰ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਹਾਤਮ ਕੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਪਕੜਾ ਦੀਆ ਹਾਮ ਨੇ ਤੀਨ ਮਹੀਨੇ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ਮੇਂ ਬਤੀਤ ਕਰ ਦੀਏ ਜਬ ਵੁਹ ਗਰਭਵਤੀ ਹੁਈ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਸੇ ਕਹਾ ਅਬ ਤੂੰ ਮੁਝਕੋ ਬਿਦਾ ਕਰ ਔਰ ਮੇਰੀ ਬਾਤ ਸੁਨ ਕਿ ਮੈਂ ਯਮਨ ਕਾ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਹੂੰ ਔਰ ਯਿਹ ਗਰਭ ਤੇਰੇ ਭਰਤੇ ਕਾ ਹੈ ਜੋ ਬੇਟਾ ਹੋਇ ਤੋ ਯਮਨ ਜਾਨੇ ਕਾ ਅਭਿਲਾਖ ਕਰੇ ਤੋ ਤੂੰ ਇਸ ਪਤੇ ਸੇ ਉਸਕੋ ਯਮਨ ਭੇਜਨਾ ਔਰ ਬੇਟੀ ਹੋ ਭੋ ਕਿਸੀ ਸੁਸ਼ੀਲ ਗੁਣੀ ਵਿਦਵਾਨ ਕੇ ਸਾਥ ਵਿਵਾਹ ਕਰ ਦੇਨਾਂ ਔਰ ਜੋ ਮੈਂ ਜੀਤਾ ਰਹੂੰਗਾ ਤੋ ਏਕ ਵੇਰ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਅਵੱਸਯ ਆਊਂਗਾ ਚੰਗੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੁਧ ਲੂੰਗਾ ਐਸੀ ਦੋ ਚਾਰ ਬਾਤੇਂ ਉਸਸੇ ਕਹਿਕਰ ਵਿਦਾ ਹੂਆ ਔਰ ਥੋੜੇ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਵੁਹ ਚੀਨ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਵਹਾਂਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੋਂ ਸੇ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਸੌਦਾਗਰੋਂ ਕਾ ਮਹੱਲਾ ਕਿਸ ਤਰਫ਼ ਹੈ ਪੂਛਤੇ ਪੂਛਤੇ ਵਹਾਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਸ ਮਹੱਲੇ ਮੇਂ ਯੂਸਫ਼ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਹਵੇਲੀ ਕੌਨਸੀ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੇ ਲੜਕੇ ਬਾਲੋਂ ਮੇਂ ਸੇ ਕੋਈ ਹੈ ਤੋ ਲੋਗ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਦੌੜੇ ਔਰ ਉਸਕੇ ਲੜਕੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਿਦੇਸੀ ਕਹੀਂ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈ ਸੋ ਤੁਮਕੋ ਬੁਲਾਤਾ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਦੌੜੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਆਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮਾਰੇ ਬਾਪ ਨੇ ਮੁਝਕੋ ਭੇਜਾ ਹੈ ਔਰ ਏਕ ਸੰਦੇਸਾ ਕਹਾ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਸਭ ਲੋਗ ਹਸ ਪੜੇ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਜਾਨਾ ਤੂੰ ਬਾਵਲਾ ਹੈਂ ਜੋ ਐਸਾ ਬਕਤਾ ਹੈ ਉਸਕੋ ਤੋ ਮਰੇ ਕੋ ਬਹੁਤ ਬਰਸ ਬੀਤੇ ਹੈਂ ਹਮ ਇਸ ਬਾਤ ਪਰ ਮਰਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਉਸਨੇ ਤੇਰੇ ਹਾਥ ਸੰਦੇਸਾ ਕਿਉਂ ਕਰ ਭੇਜਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਿੱਤ੍ਰੋਂ ਮੈਂ ਜਾਨਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਯੂਸਫ਼ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਹਵੇਲੀ ਚੀਨ ਮੇਂ ਸੌਦਾਗਰੋਂ ਕੇ ਮਹੱਲੇ ਮੈਂ ਹੈ ਔਰ ਉਸਸੇ ਅਧਿਕ ਉਸਨੇ ਏਕ ਹੋਰਭੀ ਪਤਾ ਦੀਆ ਹੈ ਜੇਕਰ ਸੁਨੋਤੋ ਕਹੂੰ ਉਨੋ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕਹੋ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸ ਕੋਠੜੀ ਕੇ ਪਾਸ ਜੋ ਉਸਕੇ ਸੌਣੇ ਕੀ ਜਗਹ ਥੀ ਉਸ ਪੇੜਕੇ ਨੀਚੇ ਬਹੁਤਸਾ ਧਨ ਰਤਨ ਕਾ ਗੜਾ ਹੈ ਉਸੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਉਸਕੋ ਖੋਦੋ ਉਸਮੇਂ ਸੇ ਜੋ ਨਿਕਲੇ ਤੋਂ ਉਸਕੇ ਚਾਰ ਭਾਗ ਕਰੋ ਉਸਕਾ ਏਕ ਭਾਗ ਤੁਮ ਲੋਂ ਔਰ ਤੀਨ ਭਾਗ ਧਰਮ ਕੇ ਹੇਤ ਉਠਾ ਦੇਵੋ ਯਿਹ ਕਹਿਕੇ ਜੋ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਦੇਖਾ ਥਾ ਵੁਹ ਸਭ ਔਰੋਂ ਸੇ ਛੇਰੋਂ ਤਕ ਉਸਨੇ ਸਭ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਕਾਰਣ ਸੇ ਜੰਗਲ ਗਿਆ ਥਾ ਵੁਹ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖਾ ਨਹੀਂ ਤੋ ਮੁਝੇ ਕਿਆ ਕਾਮ ਥਾ ਜੋ ਉਧਰ ਜਾਤਾ ਔਰ ਸੰਦੇਸਾ ਲੇਕਰ ਯਹਾਂ ਆਤਾ ਉਨ੍ਹੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਬਾਤ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਜਤਾਈਏ ਅਥਵਾ ਕੈਸੇ ਕਰੀਏ ਨਿਦਾਨ ਵੇ ਸਭ ਉਸਕੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇਗਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤਮਨੇ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਹੈ ਸਚ ਕਹੀਓ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸਲਾਮਤ ਯੂਸਫ ਸੌਦਾਗੁਰ ਕੋ ਐਸੇ ਦੇਖਾ ਹੈ ਔਰ ਯਿਹ ਸੰਦੇਸਾ ਉਸਨੇ ਮੁਝੇ ਕਹਾ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਭੀ ਹਸਕਰ ਉਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਕਿਆ ਤੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਕੋਈ ਫ਼ਸਤ ਲੇਨੇ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਾ ਜੋ ਤੂੰ ਯਹਾਂ ਆਯਾ ਹੈਂ ਚੰਗਾ ਭਲਾ ਬਾਵਲਾ ਹੈਂ ਅਪਨੀ ਫ਼ਸਤ ਲੇ ਕਿ ਉ ਮਰੇ ਹੂਏ ਕੋ ਸੌ ਬਰਸ਼ ਹੂਏ ਹੈਂ ਤੁਝਸੇ ਕੈਸੇ ਮਿਲਾ ਅਰੇ ਮੂਰਖ ਮੁਰਦੇ ਭੀ ਕਿਸੀ ਸੇ ਮਿਲਤੇ ਹੈਂ ਜੋ ਵੁਹ ਤੁਝ ਸੇ ਮਿਲਾ ਅਰ ਯਹ ਸਮਾਚਾਰ ਕਹਿਲਾ ਭੇਜਾ ਕੋਈ ਹੈ ਇਸ ਬਾਵਲੇ ਕੋ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਾਲਦੇ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਬੇਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਯਿਹ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਗਤਿ ਜਾਨਨੇ ਵਾਲੇ ਜਾਨਤੇ ਹੈਂ ਕਯਾ ਆਪ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੇ ਕਿ ਸ਼ਹੀਦ ਮਰਦ ਸਦਾ ਜੀਤੇ ਰਹਿਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਯੂਸਫ਼ ਏਕ ਮਹਾਂ ਕ੍ਰਿਪਣ ਮਾਨੁਖ ਥਾ ਉਸ ਕ੍ਰਿਪਣਤਾ ਕੇ ਕਾਰਣ ਐਸੇ ਦੁਖ ਮੇਂ ਹੈਂ ਮੇਰੀ ਬਾਤ ਮਾਨੀਏ ਜੋ ਯੇਹ ਮਹਾਂਦੀਨ ਕਲੇਸ਼ ਸੇ ਛੂਟੇ ਔਰ ਸੁਖੀ ਹੂਜੇ ਮੈਂ ਬਾਵਲਾ ਹੋਤਾ ਤੋ ਉਸ ਕੋਠੀ ਵਸਤੁ ਕੈਸੇ ਕਰ ਜਾਨਤਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਣ ਅਚੰਬੇ ਮੇਂ ਹੂਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਸਾਥ ਲੇਕਰ ਯੂਸਫ਼ ਕੀ ਹਵੇਲੀ ਮੇਂ ਆਯਾ ਔਰ ਉਸ ਕੋਠੜੀ ਕੋ ਖੁਦਵਾਯਾ ਤੋ ਅਸੰਖ ਧਨ ਸੰਪਦਾ ਨਿਕਲੀ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਚਾਰ ਭਾਗ ਕਰਕੇ ਏਕ ਉਸਕੇ ਲੜਕੇ ਕੋ ਦੀਆ ਔਰ ਤੀਨ ਹਿੱਸੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਵੱਡਾ ਸੱਚਾ ਔਰ ਧਰਮਵਾਨ ਹੈ ਇਸ ਦਰਬ ਕੋ ਅਪਨੇ ਹੀ ਹਾਥ ਸੇ ਧਰਮ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਉਠਾਇ ਦੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਥੋੜੇ ਹੀ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਉਸ ਦਰਬ ਕੋ ਉਡਾ ਡਾਲਾ ਭੂਖੋਂ ਕੋ ਖਾਨਾ ਨੰਗੋਂ ਕੋ ਕਪੜਾ ਦਰਿੱਦ੍ਰੀਯੋਂ ਕੋ ਦਰਬਯ ਦੀਆ ਕਿ ਸਬ ਪਰਿ ਪੂਰਣ ਸੁਖੀ ਹੋ ਗਏ ਫਿਰ

ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਸ਼ਹਿਰ ਅਦਲਾਬਾਦ ਮੇਂ ਆਯਾ ਅਪਨੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਸੇ ਮਿਲਾ ਜੋ ਬੇਟਾ ਹੂਆ ਥਾ ਉਸਕੋ ਦੇਖਕਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂਆ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਸਾਲਿਮ ਰਖਾ ਥਾ ਕਈ ਦਿਨ ਮੇਂ ਵੁਹ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਜੰਗਲ ਕੋ ਚਲਾ ਕਈ ਦਿਨੋਂ ਮੈਂ ਸ਼ਹੀਦੋਂ ਕੇ ਕਬਰਿਸਤਾਨ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾ ਤੀਨ ਦਿਨ ਵਹਾਂ ਰਹਾ ਸ਼ੁਕ੍ਰਵਾਰ ਕੀ ਰਾਤ ਕੋ ਵੇ ਸਬ ਸ਼ਹੀਦ ਆਪੋ ਅਪਨੀ ਕਬਰ ਸੇ ਨਿਕਲੇ ਔਰ ਸੁਥਰਾ ਬਿਛੌਨਾ ਬਿਛਾ ਕਰ ਬੈਠੇ ਉਸੀ ਸਮਯ ਪਰ ਵੈਸੇ ਹੀ ਖਾਣੇ ਉਨਕੇ ਆਗੇ ਚੁਣੇ ਗਏ ਫਿਰ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਯੂਸਫ਼ ਕੇ ਆਗੇ ਭੀ ਵੈਸਾ ਹੀ ਖਾਣਾ ਰੱਖਾ ਗਿਆ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਉਸ ਸੇ ਮਿਲਾ ਔਰ ਪੂਛਾ ਵੁਹ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੂੰ ਧੰਨਯ ਹੈਂ ਤੁਝੇ ਇਸ ਉਪਕਾਰ ਕਾ ਫਲ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਦੇਵੇ ਸੱਚ ਤੋ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਸੂਰਬੀਰ ਸੱਤਯਬਾਦੀ ਤੂੰ ਹੀ ਦੇਖ ਪੜਾ ਹੈ ਤੇਰੀ ਹੀ ਸਹਾਇਤਾ ਸੇ ਮੁਝੇ ਯਿਹ ਪਦਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤਿ ਹੋਈ ਉਸ ਦੁਖ ਸੇ ਛੁਟਾ ਔਰ ਇਨਕੇ ਸਾਮਨੇ ਚਿਲਾਨੇ ਸੇ ਬਚਾ ਖਾਨਾ ਪੀਨਾ ਤੋ ਉਨੇ ਸਬ ਕਾ ਮੁਝੇ ਪਹੁੰਚਤਾ ਹੈ ਪਰ ਮਸਨਦੇ ਔਰ ਕਪੜੇ ਉਨ ਕੇ ਚੰਗੇ ਹੈਂ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨੌਂ ਨੇ ਜੀਤੇ ਜੀ ਆਪਨੇ ਹਾਥੋਂ ਸੇ ਪੁੰਨ ਕੀਆ ਔਰ ਮੈਂ ਮਰਨੇ ਕੇ ਪੀਛੇ ਬਹੁਤ ਦੁਖ ਸਹਿ ਕਰਕੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਅਬ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂਆ ਹੂੰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਤੁਮ ਕੋ ਇਸ ਉਪਕਾਰ ਕਾ ਉਤਮ ਫਲ ਦੇਵੇਗਾ ਫਿਰ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਦੇ ਵਿਦਾ ਹੋਕੇ ਏਕ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਵਹਾਂ ਏਕ ਬੁੱਢੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਭਿਖਾਰੀਓਂ ਕੀ ਭਾਂਤ ਬੈਠੀ ਭੀਖ ਮਾਂਗਤੀ ਥੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਹਾਥ ਸੇ ਹੀਰੇ ਕੀ ਅੰਗੂਠੀ ਉਤਾਰ ਕਰਕੇ ਉਸਕੇ ਹਵਾਲੇ ਕੀ ਔਰ ਆਪ ਅਪਨੇ ਪਰਯੋਜਨ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੇ ਚਲਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਬੁਢੀਆ ਨੇ ਪੁਕਾਰ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਕੱਲੇ ਦੁਕੱਲੇ ਪੰਥੀ ਪਰਦੇਸੀ ਕਾ ਰਾਹ ਬਾਟ ਮੇਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਰੱਖਯਕ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਸਾਤ ਮਨੁੱਖਯ ਢਾਲੇਂ ਤਲਵਾਰੇਂ ਲਗਾਏ ਦਾਹਨੇ ਬਾਏਂ ਸੇ ਨਿਕਲ ਆਏ ਔਰ ਹਾਤਮ ਸੇ ਮਿਲਾਪ ਕੀ ਬਾਤੇਂ ਕਰਨੇ ਲਗੇ ਔਰ ਸਾਥ ਹੋ ਲੀਏ ਵਹ ਸਾਤੋਂ ਚੋਰ ਉਸੀ ਦੁੜੇਲ ਬੁਢੀਆ ਕੇ ਬੇਟੇ ਥੇ ਉਸਨੇ ਵੁਹ ਜੜਾਊ ਅੰਗਠੀ ਦੇਖਕਰ ਉਨਸੇ ਜਤਾਯਾ ਕਿ ਸੋਨੇ ਕੀ ਚਿੜੀਆ ਜਾਤੀ ਹਈ ਇਸ ਸੇ ਵੁਹ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਹੋ ਗਏ ਔਰ ਇਧਰ ਉਧਰ ਕੀ ਗਪਸ਼ਪ ਹਾਂਕਤੇ ਚਲੇ ਗਏ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹਮ ਚਾਹਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਤੁਮਾਰੀ ਪਾਸੇ ਕਿਸੀ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਪਹੁਚਕਰ ਵਹਾਂ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੀ ਨੌਕਰੀ ਕਰੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਚਲੇ ਚਲੋ ਖਾਨੇ ਪੀਨੇ ਕੀ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰੋ ਜਬ ਹਾਤਮ ਉਨਕੇ ਛਲ ਕੇ ਜਾਲ ਮੇਂ ਆਯਾ ਤਬ ਉਨੋਂ ਨੇ ਪੀਛੇ ਸੇ ਆ ਕਰਕੇ ਉਸਕੇ ਗਲੇ ਮੇਂ ਫਾਂਸੀ ਡਾਲ ਦੀ ਫਿਰ ਹਾਥ ਪੈਰ ਬਾਂਧ ਦੋ ਤੀਨ ਛੁਰੀ ਮਾਰ ਕਰ ਕੂਏਂ ਮੇਂ ਗਿਰਾ ਦੀਆ ਔਰ ਜੋ ਵਸਤੂ ਥੀ ਸੋ ਲੇ ਲੀ ਕੇਵਲ ਵਹੀ ਏਕ ਪਗੜੀ ਜਿਸਮੇਂ ਰੀਛ ਕੀ ਬੇਟੀ ਕਾ ਦੀਆ ਹੂਆ ਮੁਹਰਾ ਬਾਧਾਂ ਥਾ ਰਹਿ ਗਈ ਹਾਤਮ ਕਈ ਦਿਨ ਘਾਇਲ ਅਚੇਤ ਕੂਏਂ ਮੇਂ ਪੜਾ ਰਹਾ ਦੋ ਤੀਨ ਦਿਨ ਮੇਂ ਜਬ ਚੇਤ ਹੂਆ ਉਸ ਤੋ ਮੁਹਰੇ ਕੋ ਅਪਨੀ ਪਗੜੀ ਸੇ ਖੋਲ੍ਹ ਏਕ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਸੂਕੀ ਧਰਤੀ ਪਰ ਬੈਠ ਕਿਸੀ ਪੱਥਰ ਕੇ ਟੁਕੜੇ ਪਰ ਅਪਨੀ ਥੂਕ ਸੇ ਰਗੜ ਘਾਉ ਪਰ ਲਗਾਯਾ ਉਸੀ ਘੜੀ ਜ਼ਖ਼ਮ ਭਰ ਆਯਾ ਔਰ ਪੀੜ ਜਾਤੀ ਰਹੀ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਬੜਾ ਸੋਚ ਹੈ ਕਿ ਉਨ ਕੂੜੋਂ ਨੇ ਬਿ੍ਥਾ ਛਲ ਕੀਆ ਜੋ ਮੁਝ ਸੇ ਏਕ ਬਾਰ ਹੀ ਮਾਂਗਤੇ ਤੋਂ ਸੌਗੰਦ ਹੈ ਕਿ ਸਭ ਕਾ ਸਭ ਪਰਸੰਨਤਾ ਪੂਰਬਕ ਉਨਕੋ ਦੇਤਾ ਜੋ ਅਬ ਮਿਲੇ ਤੋ ਇਤਨਾ ਕੁਛ ਦੂੰ ਕਿ ਮੈਂ ਵੁਹ ਜੀਤੇ ਜੀ ਪਰਸੰਨ ਰਹੇ ਔਰ ਜਬ ਤਕ ਜੀਏਂ ਕਿਸੀ ਬਸਤੂ ਕੀ ਚਾਹ ਨ ਰੱਖੇਂ ਇਸੀ ਸੋਚ ਮੇਂ ਥਾ ਕਿ ਆਂਖੇ ਲਗ ਗਈਂ ਸ੍ਵਪਨ ਮੇਂ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਖੜਾ ਹੋਕਰ ਯਿਹ ਪੁਕਾਰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਤਮ ਸੋਚ ਨਾ ਕਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਪਰਮ ਕ੍ਰਿਪਾਲੂ ਦੀਨ ਦਿਆਲੂ ਹੈ ਉਸਨੇ ਮੁਝੇ ਯਹਾਂ ਪਹੁਚਾਯਾ ਹੈ ਤੂ ਯਿਹ ਯੁਕਤੀ ਸ੍ਰਵਣ ਕਰ ਤੂੰ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਕਿਆ ਹੈ ਬਹੁਤਸਾ ਧਨ ਗਡਾ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਯਿਹ ਸੰਪਦਾ ਤੇਰੇ ਹੀ ਲੀਏ ਛਿਪਾ ਰੱਖੀ ਹੈ ਅਬ ਉਠ ਔਰ ਲੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਕੇਲਾ ਕਿਉਂਕਰ ਲੂੰ ਔਰ ਕਹਾਂ ਲੇ ਜਾਉਂ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਕੱਲ ਦੋ ਮਨੁੱਖ ਯਹਾਂ ਆਵੇਂਗੇ ਔਰ ਤੁਝੇ ਇਸ ਅੰਧੇਰੇ ਕੂਏਂ ਸੇ ਨਿਕਾਲੇਂਗੇ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਤੂ ਔਰ ਵੇ ਮਿਲਕਰ ਧਨ ਨਿਕਾਂਲਨਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕੀਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੂਆ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਮੇਂ ਦੋ ਮਨੁੱਖਯ ਉਸ ਕੂਏਂ ਪਰ ਆਏ ਔਰ ਪੁਕਾਰ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਐ ਹਾਤਮ ਜੋ ਤੂ ਜੀਤਾ ਹੈ ਤੋ ਬੋਲ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਬ ਤਕ ਤੋ ਜੀਤਾ ਹੂੰ ਤਬ ਉਨੋ ਨੇ ਹਾਥ ਬੜ੍ਹਾ ਕਰ ਕੂਏਂ ਮੇਂ ਡਾਲੇ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਹਮਾਰੇ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰ ਚੜ੍ਹ ਆਉ ਹਾਤਮ ਉਨਕੇ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਉਨਸੇ ਮਿਲਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਬਹੁਤ ਸਾ ਧਨ ਗਢਾ ਹੈ ਜੋ ਤੁਮ ਨਿਕਾਲੋ ਤੋਂ ਹਾਥ ਆਵੇ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਯਹਾਂ ਠਹਿਰੋ ਹਮ ਅਬੀ ਆਤੇ ਹੈਂ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਏਕ ਕੁਏਂ ਮੇਂ ਬੈਠਾ ਦੁਸਰਾ ਊਪਰ ਖੜਾ ਰਹਾ ਬਾਹਰ ਫੈਂਕਤਾ ਥਾ ਔਰ ਯਿਹ ਢੇਰ ਲਗਾਤਾ ਜਾਤਾ ਥਾ ਇਕ ਖਿਣ ਮੈਂ ਸਭ ਕਾ ਸਭ ਨਿਕਾਲ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਕਰ ਵੁਹ ਕਿਸੀ ਓਰ ਚਲੇ ਗਏ ਹਾਤਮ ਉਸ ਦਰਬ ਕੇ ਢੇਰ ਕੋ ਦੇਖਕਰ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮਯ ਜੋ ਵੁਹ ਚੋਰ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਹੋਤੇ ਤੋ ਯੇਹ ਸਬ ਦਰਬ ਉਨਕੋ ਦੇ ਦੇਤਾ ਕਿ ਫਿਰ ਉਨਕੋ ਕੁਛ ਚਾਹ ਨਾ ਰਹਿਤੀ ਔਰ ਮਨੁੱਖੋਂ ਕੋ ਨਾ ਸਤਾਤੇ ਨਿਦਾਨ ਉਸਨੇ ਉਸ ਮੇਂ ਸੇ ਏਕ ਅੱਛਾ ਸਾ ਕਪੜੇ ਕਾ ਜੋੜਾ ਨਿਕਾਲ ਕੇ ਪਹਿਨਾ ਔਰ ਥੋੜਾ ਸਾ ਧਨ ਰਤਨ ਜੇਬ ਮੇਂ ਡਾਲਕਰ ਉਨਕੋ ਢੂੰਡਨੇ ਚਲਾ ਔਰ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਉਸ ਬੁਢੀਆ ਕੋ ਫਿਰ ਮਿਲਾ ਦੇ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਚਲਤਾ ਥਾ ਤੋ ਵੁਹ ਬੁਢੀਆ ਰਸਤੇ ਮੇਂ ਭਿਖਾਰੀ ਕਾ ਭੇਖ ਬਨਾ ਬੈਠੀ ਭੀਖ ਮਾਂਗ ਰਹੀ ਥੀ ਔਰ ਕਹਿਥੀ ਕਿ ਜਾਨੇ ਵਾਲੇ ਬਾਬਾ ਕੁਛ ਭਲਾਈ ਲੇ ਜਾ ਹਾਤਮ ਉਸਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਦੌੜਾ ਔਰ ਪਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਫੂਲ ਕੇ ਸਮਾਨ ਖਿਲਗਿਆ ਔਰ ਮੁੱਠੀ ਭਰ ਰੁਪਯੇ ਮੋਹਰੇਂ ਜੇਬ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਉਸਕੋ ਦੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਉਸਨੇ ਵੇ ਰੁਪਏ ਲੈਕਰ ਵੈਸੇ ਹੀ ਪੁਕਾਰ ਕਹਾ ਕਿ ਇਕਲੇ ਦੁਕੇਲੇ ਬਟੋਹੀ ਕਾ ਰਾਹ ਬਾਟ ਮੇਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੀ ਰੱਖਯਕ ਹੈ ਇਸ ਪੁਕਾਰ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੇ ਸਾਤੋਂ ਹੀ ਫਾਂਸੀ ਡਾਲਨੇ ਵਾਲੇ ਕਸੇ ਕਸਾਏ ਇਧਰ ਉਧਰ ਸੇ ਫਿਰ ਨਿਕਲ ਆਏ ਔਰ ਹਾਤਮ ਸੇ ਮਿਲਕਰ ਕਹਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਤੁਮ ਕਹਾਂ ਜਾਤੇ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਨਕੋ ਪਹਿਚਾਨ ਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਮਸੇ ਇਕ ਬਿਨਤੀ ਕੀਆ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਜੋ ਮਾਨੋ ਤੋ ਕਹੂੰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਹੋ ਕਿਆ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਕਹੀਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮ ਮਨੁੱਖੋਂ ਕੋ ਸਤਾਨਾ ਛੋਡ ਦੋ ਤੋ ਮੈਂ ਤੁਮਕੋ ਇਤਨਾ ਧਨ ਦੂੰ ਕਿ ਤੁਮਾਰੀ ਸਾਤ ਪੀੜੀ ਤਕ ਕਾਮ ਆਵੇਗਾ ਉਨੌਂਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮ ਪੇਟ ਕੇ ਹੀ ਲੀਏ ਅਪਨੇ ਉਪਰ ਪਾਪ ਲੇਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਦੁਖ ਦੇਤੇ ਹੈਂ ਜੋ ਇਤਨਾਂ ਦਰਬ ਪਾਵੇਂ ਤੋ ਕਿਆ ਹਮ ਬਾਵਲੇ ਹੈਂ ਜੋ ਐਸਾ ਖੋਟਾ ਕਾਂਮ ਕਰੈਂ ਹਮ ਆਜ ਹੀ ਸੇ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਜਿਸ ਕਾਮ ਸੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਨ ਹੋ ਉਸ ਕਾਮ ਕੋ ਜਬ ਤਕ ਜੀਏਗੇ ਕਬੀ ਨਾ ਕਰੇਂਗੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਓਰ ਮਨ ਲਗਾ ਕੇ ਪਰਤੱਗਯਾ ਕਰੋ ਔਰ ਮਨ ਮੇਂ ਸੌਗੰਦ ਖਾ ਕਰਕੇ ਕਹੋ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਮੇਂ ਇਨਾ ਦਰਬ ਦੂੰਗਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸਭ ਨਿਹਾਲ ਹੋ ਜਾਓਗੇ ਉਨੌਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਹਿਲੇ ਹਮਕੋ ਦਿਖਲਾ ਦੋ ਤੋ ਹਮ ਪ੍ਰਤੱਗਯਾ ਕਰੇਂਗੇ ਹਾਤਮ ਉਨਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰ ਕੂੰਏਂ ਪਰ ਲੇ ਆਇਆ ਔਰ ਉਸ ਅਸੰਖ ਧਨ ਕੋ ਦਿਖਲਾ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਇਸਕੋ ਲੋ ਅਬ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਪੂਰੀ ਕਰੋ ਵੁਹ ਉਸਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਹਾਥ ਜੋੜ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਅਬ ਜੋ ਕਹੋ ਸੋ ਹਮ ਕਰੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸਭੀ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੌਗੰਦ ਖਾਓ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸਭ ਕੁਛ ਦੇਖਤਾ ਸੁਨਤਾ ਹੈ ਔਰ ਸਭ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਜਾਨਤਾ ਹੈ ਜੋ ਆਜ ਸੇ ਹਮ ਕਿਸੀ ਕੀ ਬਸਤ ਚੁਰਾਵੇਂ ਵਾ ਕਿਸੀ ਪੰਖੀ ਪਰਦੇਸੀ ਕੋ ਸਤਾਵੇਂ ਤੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕ੍ਰੋਧ ਮੇਂ ਫਸੇ ਉਨੋਂ ਨੇ ਇਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੌਗੰਦ ਖਾਈ ਔਰ ਚੋਰੀ ਛੋਡਦੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਵੁਹ ਸਭ ਕਾ ਸਭ ਰਤਨ ਧਨ ਉਨ ਸਾਤੋਂ ਕੋ ਦੇ ਦੀਆ ਔਰ ਧਰਮ ਕਾ ਮਾਰਗ ਸਿਖਾਕਰ ਜੰਗਲ ਕਾ ਰਸਤਾ ਲੀਆ ਇਤਨੇ ਮੈਂ ਏਕ ਕੁੱਤਾ ਜੀਭ ਨਿਕਾਲੇ ਹੂਏ ਸਾਹਮਨੇ ਸੇ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਉਸਨੇ ਸਮਝਾ ਕਿ ਇਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਕੋਈ ਸੌਦਾਗਰੋਂ ਕਾ ਕਾਫ਼ਲਾ ਉਤਰਾ ਹੈ ਸੋ ਯਿਹ ਕੁੱਤਾ ਉਨਕੇ ਸਾਥ ਕਾ ਹੈ ਜਬ ਕੁੱਤਾ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਆਯਾ ਤਬ ਉਸਨੇ ਗੋਦ ਮੇਂ ਉਠਾ ਲੀਆ ਔਰ ਇਸਕੇ ਲੀਏ ਇਧਰ ਉਧਰ ਪਾਨੀ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਜੀ ਮੈਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜੇ ਕੋਈ ਤਲਾਵ ਮਿਲੇ ਤੋਂ ਇਸ ਪਿਆਸੇ ਕੋ ਪਾਣੀ ਪਿਲਾਉਂ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਗਾਂਵ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਉਸਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਔਰ ਵਹਾ ਕੇ ਲੋਗ ਕਨਕ ਕੀ ਰੋਟੀ ਔਰ ਮਿੱਠਾ ਮੁਸਾਫ਼ਰੋਂ ਕੋ ਦੇਤੇ ਥੇ ਉਸਨੇ ਵੁਹ ਛਾਛ ਔਰ ਰੋਟੀਆਂ ਕੁੱਤੇ ਕੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦੀ ਕੁੱਤੇ ਨੇ ਪੇਟ ਭਰਕੇ ਖਾਇਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਉਸਕੀ ਓਰ ਦੇਖਕਰ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਕਿਆ ਉਮਦਾ ਬਨਾਵਟ ਕਾ ਸੁੰਦਰ ਕੁੱਤਾ ਹੈ ਔਰ ਵੁਹ ਉਸਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਬੈਠਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕਰ ਰਹੀ ਥਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਪਿਆਰ ਸੇ ਹਾਤਮ ਉਸਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਹਾਥ ਫੇਰਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਮਨ ਮੇਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਤੇਰੀ ਹੀ ਸਾਮਰਥਾ ਹੈ ਕਿ ਤੂਨੇ ਚੌਰਾਸੀ ਲਾਖ ਜੀਵ ਉਤਪੰਨ ਕੀਏ ਔਰ ਏਕ ਕੇ ਆਕਾਰ ਕੋ ਦੂਸਰੇ ਕੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਮੇਂ ਮਿਲਨੇ ਨ ਦੀਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਬਡੀ ਬਸਤੂ ਸੀਂਗ ਕੀ ਸੀ ਓਸਕੇ ਹਾਥ ਲਗੀ ਜਬ ਬਿਚਾਰ ਕਰ ਦੇਖਾ ਤੋ ਲੋਹੇ ਕੀ ਮੇਖ਼ ਦੇਖ ਪੜੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜੁਗਤਿ ਸੇ ਵੁਹ ਕੀਲ ਲੋਹੇ ਕੀ ਉਸਕੇ ਸਿਰ ਸੇ ਨਿਕਾਲੀ ਤੋ ਵੁਹ ਕੁੱਤਾ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਮਾਨੁੱਖ ਹੋਗਿਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋਕਰ ਉਸਸੇ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਭੇਦ ਹੈ ਔਰ ਤੂੰ ਕੌਣ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲੇ ਤੂੰ ਕੁੱਤਾ ਥਾ ਅਬ ਮੇਖ਼ ਕੇ ਨਿਕਾਲ ਹੀ ਮਨੁਖਯ ਹੋਗਿਆ ਹੈ ਉਸਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਇਸ ਮਾਨੁੱਖ ਨੇ ਮੇਰਾ ਬਡਾ ਪਰਉਪਕਾਰ ਕੀਆ ਹੈ ਇਸ ਸੇ ਆਪਣਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਛਿਪਾਨਾ ਨਾ ਚਾਹੀਏ ਯਿਹ ਸੋਚਕਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮੈਂ ਮਾਨੁਖਯ ਹੂੰ ਤੇਰੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਆਪਨਾ ਨਿਜ ਰੂਪ ਪਾਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਥਾ ਜੋ ਤੂੰ ਕੁਤਾ ਹੋ ਗਿਆ ਥਾ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਸੋਦਾਗਰ ਕਾ ਬੇਟਾ ਹੈ ਮੇਰਾ ਬਾਪ ਬਹੁਤਸੀ ਬਸਤੂ ਲੇਕਰ ਚੀਨ ਕੋ ਗਿਆ ਥਾ ਵੁਹ ਵਸਤੂ ਉਸਨੇ ਵਹਾਂ ਪਰ ਬੇਚੀ ਔਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਕੁਛ ਮੋਲ ਲੇਕਰ ਖ਼ਤਾ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਯਾ ਉਸਕੀ ਬਿਕਰੀ ਮੈਂ ਨਫ਼ਾ ਬਹੁਤ ਸਾ ਹੂਆ ਫੇਰ ਬਡੀ ਧੂਮਧਾਮ ਸੇ ਮੇਰਾ ਬਿਵਾਹ ਕੀਆ ਫਿਰ ਕੁਛ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਉਸਕਾ ਦੇਹਾਂਤ ਹੂਆ ਵੁਹ ਸੰਪਦਾ ਸਭ ਕੀ ਸਭ ਮੇਰੇ ਹਾਥ ਲਗੀ ਬਹੁਤ ਦਿਨਾਂ ਤਕ ਬੇਚ ਬੇਚਕਰ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ਕਰਤਾ ਰਹਾ ਜਬ ਘਟਨੇ ਲਗੀ ਤਬ ਮੈਂ ਖ਼ਤਾ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਵਸਤੁ ਲੇ ਕਰ ਚੀਨ ਕੋ ਗਿਆ ਔਰ ਵਹਾਂ ਬੇਚ ਔਰ ਮੋਲ ਲੇ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੋ ਚਲਾ ਜਬਤਕ ਮੈਂ ਨਾ ਆਯਾ ਤਬ ਤਕ ਵੁਹ ਕੁਮਾਰਗੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਜੋ ਬਾਪ ਨੇ ਮੁਝੇ ਬਿਆਹ ਦੀ ਥੀ ਮੇਰੇ ਪੀਛੇ ਏਕ ਹਬਸ਼ੀ ਗੁਲਾਮ ਸੇ ਉਲਝ ਗਈ ਔਰ ਯਿਹ ਲੋਹੇ ਕੀ ਕੀਲ ਜਾਦੂਗਰੋਂ ਸੇ ਬਨਵਾ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਰੱਖ ਛੋਡੀ ਥੀ ਜਬ ਮੈਂ ਘਰ ਆਯਾ ਆਨਕਰ ਅਚੇਤ ਸੋਗਿਆ ਉਸਨੇ ਘਾਤ ਪਾਕੇ ਯਿਹ ਕੀਲ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਮੇਂ ਠੋਕ ਦੀ ਔਰ ਮੈਂ ਕੀਲ ਕੇ ਲਗਨੇ ਸੇ ਹੀ ਕੁੱਤੇ ਕਾ ਸਰੂਪ ਹੋ ਗਿਆ ਉਸੀ ਘੜੀ ਉਸਨੇ ਕੁੱਤੇ ਕੀ ਸੀ ਤਰਹ ਦੁਰਕਾਰ ਕਰਕੇ ਘਰ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਾਲ ਦੀਆ ਮੈਂ ਕਾਨ ਫਟਫਟਾਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ਮੇਂ ਆਨ ਪੜਾ ਵਹਾ ਕੇ ਕੁੱਤੇ ਮੁਝੇ ਬਾਹਰ ਕਾ ਕੁੱਤਾ ਜਾਨਕਰ ਭੌਂਕ ਕਰ ਦੌੜੇ ਉਨ ਕੇ ਡਰ ਸੇ ਆਜ ਤੀਸਰਾ ਦਿਨ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਸ਼ਹਿਰ ਕੋ ਛੋਡ ਇਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਭੂਖਾ ਪਿਆਸਾ ਪੜਾ ਫਿਰਤਾ ਥਾ ਆਗੇ ਕਿਆ ਕਹੂੰ ਕਿ ਆਜ ਈਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਅਪਣੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਤੁਝੇ ਯਹਾ ਭੇਜਾ ਹੈ ਜੋ ਤੂੰਨੇ ਖਾਨਾ ਖੁਲਾਯਾ ਪਾਣੀ ਪਿਲਾਯਾ ਔਰ ਮਨੁਖਯ ਬਨਾਯਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਲੀਯਾ ਫਿਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੁਮਾਰੇ ਘਰ ਕਿਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੈਂ ਹੈਂ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇਸ ਜੰਗਲ ਸੇ ਤੀਨ ਦਿਨ ਕੀ ਰਾਹ ਪਰ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਸੂਰਤ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇ ਹਾਰਸ ਸੌਦਾਗਰ ਭੀ ਰਹਿਤਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਤੀਨ ਬਾਤੋਂ ਕਾ ਉੱਤਰ ਮਾਂਗਤੀ ਹੈ ਉਸੀ ਲੜਕੀ ਨੇ ਮੁਝੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਨੇ ਕੋ ਭੇਜਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੇ ਵੁਹ ਕਾਮ ਨ ਕੀਆ ਜੋ ਆਜ ਕੀ ਬਾਤ ਮੇਰੇ ਕਾਮ ਆਤਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੱਚ ਹੈ ਔਰ ਮੈਂ ਭੀ ਉਸੀ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਹੂੰ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਇਸ ਕੀਲ ਕੋ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਰਹਿਨੇ ਦੇ ਜੋ ਤੇਰਾ ਜੀਅ ਬਦਲਾ ਲੋਨੇ ਕੋ ਚਾਹੇ ਤੋ ਘਾਤ ਪਾਇ ਕਰਕੇ ਅਪਨੀ ਜੋਰੂ ਕੇ ਸਿਰ ਮੇਂ ਯਹੀ ਮੇਖ਼ ਬਹੁਤ ਜਲਦ ਗਾਡ ਦੇਨਾ ਵੁਹ ਕੁਤੀਆਂ ਹੋ ਜਾਏਗੀ ਇਸੀ ਢਬ ਕੀ ਬਾਤੇਂ ਕਰਤੇ ਹੂਏ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲੇ ਔਰ ਤੀਨ ਦਿਨ ਮੇਂ ਵਹਾਂ ਆਨ ਪਹੁੰਚੇ ਵੁਹ ਸੌਦਾਗਰ ਬਚਾ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਨੇ ਸਾਥ ਲੇਕਰ ਅਪਨੇ ਘਰ ਆਇਆ ਔਰ ਉਸਕੋ ਡੇਉਢੀ ਮੇਂ ਬੈਠਾਇਕਰ ਆਪ ਭੀਤਰ ਗਿਆ ਸਭ ਲੌਂਡੀਆਂ ਬਾਂਦੀਆਂ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜੀ ਔਰ ਬੀਵੀ ਮੇਰੀ ਉਸ ਹਬਸ਼ੀ ਸੇ ਲਪਟੀ ਹੂਈ ਸੋਤੀ ਪੜੀ ਥੀ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖਕਰ ਉਸਨੇ ਤਲਵਾਰ ਨਿਕਾਲ ਕਰ ਉਸ ਗ਼ੁਲਾਮ ਕਾ ਗਲਾ ਕਾਟ ਡਾਲਾ ਫਿਰ ਵੁਹ ਮੇਖ਼ ਬੀਵੀ ਕੇ ਸਿਰ ਮੇਂ ਠੋਕੀ ਵੋਹ ਉਸੀ ਘੜੀ ਕੁਤੀਆ ਹੋ ਗਈ ਤਬ ਉਸਕੋ ਰੱਸੀ ਸੇ ਬਾਂਧ ਕਰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਾਲ ਲਾਯਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰਕੇ ਭੀਤਰ ਲੇ ਗਿਆ ਔਰ ਏਕ ਬਹੁਤ ਅੱਛੀ ਮਸਨਦ ਪਰ ਬੈਠਾਲ ਕਰਕੇ ਉਸ ਕੁਤੀਆ ਕੋ ਦਿਖਾ ਦੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਵਹੀ ਬਿਭਚਾਰਣੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਮੁਝੇ ਮਨੁੱਖਯ ਸੇ ਕੁਤਾ ਬਨਾਯਾ ਥਾ ਔਰ ਇਹ ਹਬਸ਼ੀ ਵਹੀ ਮੇਰਾ ਵਿਸ੍ਵਾਸ ਘਾਤੀ ਗ਼ੁਲਾਮ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਇਸੇ ਜੋਰੂ ਬਨਾਯਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਯਿਹ ਦੇਖਕਰ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੂਨੇ ਉਸਕੋ ਕਿਉਂ ਮਾਰ ਡਾਲਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਹੀ ਇਸਕਾ ਦੰਡ ਥਾ ਜੋ ਉਸਕੋ ਆਗੇ ਆਯਾ ਇਸ ਡਰ ਸੇ ਅਬ ਕੋਈ ਐਸਾ ਕਾਮ ਨਾ ਕਰੇਗਾ ਔਰ ਇਸ ਸਮਾਚਾਰ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਜੋ ਕੀਆ ਚਾਹਤਾ ਹੋਇਗਾ ਵੁਹ ਭੀ ਰੁਕ ਜਾਏਗਾ ਯਿਹ ਸਾਹਸ ਮੈਨੇ ਸਭ ਕੋ ਡਰਾਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਕੀਆ ਹੈ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਉਸ ਹਬਸ਼ੀ ਕੋ ਅਪਨੀ ਅੰਗਨਾਈ ਮੇਂ ਗਾਡ ਦੀਆ ਔਰ ਲੌਂਡੀਓਂ ਕੋ ਇਨਾਮ ਦੇਕਰ ਪਰਸੰਨ ਕੀਆ ਔਰ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਹਾਤਮ ਕੇ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਖਿਲਾਨੇ ਪਿਲਾਨੇ ਕੇ ਹਰਖ ਆਨੰਦ ਮੇਂ ਰਹਾ ਔਰ ਜਬ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੂਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਉਸ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੋਕਰ ਉਸ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਆਯਾ ਔਰ ਉਸ ਸੌਦਾਗਰ ਬਚੇ ਸੇ ਮਿਲਕਰ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਕਿਆ ਕਰਤੇ ਹੋ ਪਰਸੰਨ ਹੋ ਔਰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਪ ਕੇ ਧਨ ਪ੍ਰਾਨ ਕੀ ਕੁਸ਼ਲ ਮਾਂਗਤਾ ਹੂੰ ਅਬ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਵੁਹ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਆਤਾ ਇਸ ਲੀਏ ਹਾਰਸ ਕੀ ਬੇਟੀ ਆਪਕੀ ਆਸ਼ਾ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲੇ ਆਯਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਕਹਿ ਕਰ ਵੁਹ ਹਾਰਸ ਕੀ ਬੇਟੀ ਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਵਹਾਂ ਕੇ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਯਿਹ ਸਮਾਚਾਰ ਉਸਕੋ ਪਹੁਚਾਯਾ ਵੁਹ ਦਾਲਾਨ ਕੇ ਦਰੇ ਪਰ ਪਰਦੇ ਡਾਲਕਰ ਉਸਕੇ ਭੀਤਰ ਹੋ ਬੈਠੀ ਔਰ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਉਸਕੋ ਬੁਲਾ ਲਾਓ ਜਬ ਹਾਤਮ ਪਰਦੇ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁਚਾ ਉਸਨੇ ਉਸਕੋ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬੈਠਾਲ ਕਰਕੇ ਪੂਛਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜੋ ਦੇਖਾ ਸੁਨਾ ਥਾ ਵੁਹ ਸਬਕਾ ਸਬ ਕਹਿ ਸੁਨਾਯਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਸੱਤਯਬਾਦੀ ਯਿਹ ਸੱਚ ਹੈ ਅਬ ਵੁਹ ਸ਼ਬਦ ਨਹੀਂ ਆਤਾ ਅਬ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਜਾ ਕਰਕੇ ਮਾਹਿਰੂ ਪਰੀ ਕਾ ਮੁਹਰਾਲਾ ਹਾਤਮ ਉਸੀ ਸਮਯ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਉਸ ਸੌਦਾਗਰ ਬਚੇ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੂ ਧੀਰਜ ਰੱਖ ਅਬ ਮੈਂ ਮਾਹਿਰੂ ਪਰੀ ਸ਼ਾਹ ਕਾ ਮੋਹਰਾ ਲੇਨੇ ਜਾਤਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੀ ਬਾਤ ਪੂਰੀ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਔਰ ਤੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਸੇ ਤੁਝੇ ਮਿਲਾਤਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਬਾਤ ਉਸ ਨੇ ਕਹਿਕਰ ਜੰਗਲ ਕੋ ਚਲਾ ਕੁਛ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠ ਕਰ ਉਪਾਉ ਸੋਚਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਯਿਹ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਦੇਵੋਂ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਮਿਲੀਏ ਔਰ ਉਸੀ ਸੇ ਮਾਹਰੂ ਪਰੀ ਸ਼ਾਹ ਕਾ ਮਕਾਨ ਪੂਛੀਏ ਵੁਹ ਉਸਕਾ ਪਤਾ ਦੇਵੇਗਾ ਯਿਹ ਮਨ ਮੇਂ ਠਾਨ ਕਰ ਉਸੀ ਗੜ੍ਹੇ ਮੇਂ ਉਤਰਾ ਜਿਸ ਮੇਂ ਪਹਿਲੇ ਉਤਰਾ ਥਾ ਥੋੜੇ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਵਹੀ ਸੁਹਾਵਨਾ ਜੰਗਲ ਦੀਖ ਪੜਾ ਉਸ ਸੇ ਚਲਕਰ ਉਸ ਗਾਂਵ ਮੇਂ ਪਹੁਚਾ ਜਿਸ ਪਹਿਲੇ ਗਿਆ ਥਾ ਵਹਾਂ ਕੇ ਲੋਗ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਸੇ ਨਿਕਲ ਆਏ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਪਹਿਚਾਨ ਕਰ ਬਸਤੀ ਮੇਂ ਲੇ ਗਏ ਬੜੀ ਪਰਤਿਸ਼ਟਾ ਸੇ ਮਸਨਦ ਪਰ ਬੈਠਾਕਰ ਮਹਿਮਾਨੀ ਕੀ ਐਸੇ ਹੀ ਸਬ ਲੋਗ ਅਪਨੇ ਗਾਂਵ ਮੇ ਲੇਜਾਕੇ ਮਹਿਮਾਨੀ ਕਰਤੇ ਥੇ ਫਿਰ ਦੂਸਰੇ ਦਿਨ ਮੈਂ ਪਹੁਚਤਾ ਥਾ ਨਿਦਾਨ ਫ਼ਰੋਕਾਸ਼ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਮਹਿਲ ਤਕ ਪਹੁਚ ਉਸਨੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹ ਕਰਕੇ ਲੀਆ ਔਰ ਬਹੁਤ ਉਮਦਾ ਮਸਨਦ ਪਰ ਬੈਠਾਯਾ ਉਸਨੇ ਹਰਖ ਸੇ ਅਨੰਦ ਕੀਆ ਔਰ ਸਭਾ ਜਮਾਈ ਔਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਅਬ ਆਪਕੇ ਆਨੇ ਕਾ ਕੈਸੇ ਕਾਰਣ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਾਹਿਰੂ ਪਰੀ ਸ਼ਾਹ ਕੇ ਹਾਥ ਜੋ ਮੋਹਰਾ ਹੈ ਉਸਕੋ ਲੇਨੇ ਆਯਾ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੋਹਰਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਲੈ ਸਕਤਾ ਦੇਵੋਂ ਕੀ ਮਜਾਲ ਨਹੀਂ ਕਿ ਵਹਾਂ ਜਾਵੇਂ ਔਰ ਜੀਤੇ ਫਿਰੇਂ ਤੁਮ ਤੋ ਕਿਸ ਗਿਣਤੀ ਮੇਂ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਨਹੀਂ ਜਿਸ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਯਹਾਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾਯਾ ਹੈ ਵਹੀ ਵਹਾਂ ਪਰ ਭੀ ਪਹੁੰਚਾ ਦੇਵੇਗਾ ਪਰ ਮੈਂ ਤੁਮ ਸੇ ਏਕ ਦੇਵ ਐਸਾ ਚਾਹਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਜੋ ਮਾਰਗ ਜਾਨਤਾ ਹੋ ਇਸ ਲੀਏ ਕਿ ਕਹੀਂ ਮਾਰਗ ਨ ਭੂਲ ਜਾਊਂ ਫਰੋਕਾਸ਼ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਬਾਤ ਕਾ ਪੀਛਾ ਛੋਡ ਯਿਹ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਜੋ ਤੁਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਯੇਹ ਮੁਝ ਸੇ ਕਬ ਹੋ ਸਕਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਪਨੇ ਬਚਨ ਕਾ ਤੋੜਨਾ ਮੇਰਾ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਕਰ ਫ਼ਰੋਕਾਸ਼ ਚੁਪ ਰਹਿ ਗਿਆ ਔਰ ਕੁਛ ਨਾ ਬੋਲਾ ਹਾਤਮ ਤੀਨ ਦਿਨ ਤਕ ਵਹੀਂ ਰਹਾ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਕਹਿਣੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕੂੰਗਾ ਕਹੀਂ ਵੁਹ ਅਧਮਰਾ ਆਸ਼ਕ ਮੇਰੀ ਰਾਹ ਦੇਖ ਕਰ ਮਰ ਨਾ ਜਾਏ ਔਰ ਉਸ ਕਾ ਪਾਪ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਪਰ ਰਹੇ ਜੋ ਮੈਂ ਯਹਾਂ ਆਨੰਦ ਕਰੂੰ ਤੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਕਯਾ ਉੱਤਰ ਦੂੰਗਾ ਫਰੋਕਾਸ਼ ਨੇ ਕਈ ਦੇਵ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥ ਕਰ ਦੀਏ ਕਿ ਤੁਮ ਇਸਕੋ ਮਾਹਿਰੂ ਪਰੀ ਸ਼ਾਹ ਕੇ ਰਾਜ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾ ਦੋ ਔਰ ਇਸਕੇ ਆਨੇ ਤਕ ਵਹੀਂ ਬੈਠੇ ਰਹੋ ਹਾਤਮ ਉਨਕੋ ਸਾਥ ਲੇਕਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲਾ ਔਰ ਏਕ ਮਹੀਨੇ ਮੇਂ ਮਾਹਿਰੂ ਪਰੀ ਸ਼ਾਹ ਕੇ ਰਾਜੇ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤਬ ਦੇਵੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਪਹਾੜ ਤਕ ਹਮਾਰਾ ਰਾਜ ਹੈ ਆਗੇ ਹਮ ਪੈਰ ਨਹੀਂ ਰਖ ਸਕਤੇ ਜੋ ਉਸਕੇ ਰਾਜ ਮੇਂ ਜਾਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਉਸਕੋ ਜੀਤਾ ਨਹੀਂ ਛੋਡਤਾ ਨਿਦਾਨ ਵੁਹ ਦੇਵ ਵਹੀਂ ਰਹੇ ਔਰ ਹਾਤਮ ਉਨਸੇ ਵਿਦਾ ਹੋਕਰ ਉਸਕੇ ਰਾਜ ਮੇਂ ਗਿਆ ਕੁਛ ਦਿਨ ਮੇਂ ਏਕ ਪਹਾੜ ਜੋ ਆਕਾਸ਼ ਸੇ ਬਾਤੇਂ ਕਰਤਾ ਥਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਔਰ ਉਸਪਰ ਮੇਵਿਓਂ ਕੇ ਬ੍ਰਿਛ ਭੀ ਫਲੇ ਹੂਏ ਦਿਖਾਈ ਦੀਏ ਹਾਤਮ ਉਨਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਜਬ ਉਸ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਸਬ ਓਰ ਸੇ ਪਰੀਓਂ ਨੇ ਉਸੇ ਘੇਰ ਲੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਮਨੁੱਖ ਹੈ ਇਸੇ ਜੀਤਾ ਨ ਛੋਡ ਨਾ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਯਿਹ ਪਹਾੜ ਪਰ ਦੜਤਾ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਔਰ ਭੀ ਪਹਾੜ ਸੇ ਉਤਰੇ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰ ਲੇ ਗਏ ਬਡੀ ਤੌਕ ਪਹਿਤਾ ਸੇ ਪੂਛਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਤੂੰ ਕੌਣ ਹੈਂ ਯਹਾਂ ਪਰ ਕਿਸ ਲੀਏ ਆਯਾ ਹੈਂ ਸਭ ਬਤਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝ ਕੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਯਹਾਂ ਤਕ ਲਾਯਾ ਹੈ ਔਰ ਸੂਰਤ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਆਯਾ ਹੂੰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਨ੍ਹੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਲੂਮ ਹੂਆ ਕਿ ਤੂੰ ਮਾਹਿਰੂ ਪਰੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਾ ਮੋਹਰਾ ਲੇਨੇ ਕੇ ਵਾਸਤੇ ਆਯਾ ਹੈ ਕਿਉਂ ਸਚ ਹੈ ਯਾ ਨਹੀਂ ਤਬ ਹਾਤਮ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਸੋਚਨੇ ਲਗਾ ਜੋ ਸਚ ਕਹਤਾ ਹੂੰ ਤੋ ਜੀਤਾ ਨ ਛੋਡੇਂਗੇ ਔਰ ਜੋ ਛਿਪਤਾ ਹੂੰ ਤੋ ਝੂਠ ਬੋਲਨਾ ਪੜਤਾ ਹੈ ਇਸ ਸੇ ਯਹੀ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਚੁਪ ਹੋਇ ਰਹੂੰ ਯਿਹ ਸਮਝ ਕਰ ਗੁੰਗਾ ਬਾਵਲਾ ਹੋਕਰ ਕੁਛ ਨਾ ਬੋਲਾ ਤਬ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਔਰ ਆਪਸ ਮੇਂ ਬਿਚਾਰ ਕੀਆ ਕਿ ਇਸੇ ਆਗ ਮੇਂ ਡਾਲ ਦੇਨਾ ਚਾਹੀਏ ਉਨੋਂ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਮਨ ਲਕੜੀ ਏਕੱਤ੍ਰ ਕਰਕੇ ਆਗ ਲਗਾ ਦੀ ਜਬ ਉਸਕੀ ਲੋ ਆਕਾਸ਼ ਤਕ ਪਹੁੰਚੀ ਤਬ ਹਾਤਮ ਕੋ ਉਠਾ ਕਰਕੇ ਉਸ ਆਗ ਮੇਂ ਡਾਲ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਤੀਨ ਦਿਨ ਤਕ ਉਸੀ ਆਗ ਮੇਂ ਰਹਾ ਜਬ ਵੁਹ ਲਕੜੀਆਂ ਜਲ ਗਈਂ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨਿਕਲਾ ਤੋ ਉਸਕੇ ਕਪੜੇ ਕਾ ਏਕ ਧਾਗਾ ਭੀ ਨਾ ਜਲਾ ਥਾ ਵਹਾਂ ਸੇ ਏਕ ਓਰ ਚਲ ਦੀਆ ਥੋੜੀ ਹੀ ਦੂਰ ਗਿਆ ਹੋਗਾ ਕਿ ਪਰੀ ਜ਼ਾਦ ਸਭ ਓਰ ਸੇ ਦੌੜੇ ਔਰ ਪੂਛਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਇਸ ਸੁਰਤ ਕਾ ਏਕ ਮਨੁੱਖ ਆਯਾ ਥਾ ਉਸਕੋ ਜਲਾ ਕਰ ਹਮਨੇ ਖ਼ਾਕ ਕਰ ਦੀਆ ਅਬ ਤੂੰ ਆਯਾ ਹੈਂ ਕਿਆ ਤੁੰ ਵਹੀ ਹੈ ਕਿ ਦੂਸਰਾ ਉਪਜਾ ਹੈਂ ਸਚ ਕਹੁ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮੂਰਖੋ ਜੋ ਆਗ ਮੇਂ ਪੜੇ ਸੋ ਕੈਸੇ ਜੀਤਾ ਬਚੇਗਾ ਫਿਰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਏਕ ਭਾਰੀ ਪੱਥਰ ਕੇ ਨੀਚੇ ਤੀਨ ਦਿਨ ਤਕ ਦਬਾ ਰੱਖਾ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਨਿਕਾਲ ਕਰ ਔਰ ਟਾਂਗ ਸੇ ਪਕੜ ਕਰ ਐਸੇ ਬਲ ਸੇ ਫੈਂਕਾ ਕਿ ਵਹਾਂ ਸੇ ਅਠਾਰਹ ਕੋਸ ਕੇ ਫਾਸਲੇ ਪਰ ਏਕ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਮੇਂ ਜਾ ਪੜਾ ਔਰ ਉਸਕੋ ਏਕ ਸੰਸਾਰ ਨਿਗਲ ਗਿਆ ਇਸ ਚੋਟ ਸੇ ਵੁਹ ਐਸਾ ਅਚੇਤ ਥਾ ਕਿ ਯਿਹ ਨ ਸਮਝਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕਹਾਂ ਥਾ ਔਰ ਕਹਾਂ ਆਯਾ ਹੂੰ ਜਬ ਚੇਤ ਹੂਆ ਤਬ ਆਪ ਕੋ ਏਕ ਸੰਸਾਰ ਕੇ ਪੇਟ ਮੇਂ ਦੇਖਕਰ ਘਬਰਾਯਾ ਔਰ ਦੌੜ ਦੌੜ ਉਸਕੇ ਕਲੇਜੇ ਕੋ ਅਪਨੇ ਪਾਂਵ ਸੇ ਕੁਚਲਨੇ ਲਗਾ ਹਾਤਮ ਕੇ ਨ ਪਚਨੇ ਸੇ ਸੰਸਾਰ ਨੇ ਬਿਆਕੁਲ ਹੋਕਰ ਏਕ ਸੂਕੈ ਮੈਦਾਨ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਉਗਲ ਦੀਆ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਭੂਖਾ ਪਿਆਸਾ ਕਿਸੀ ਓਰ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਬ ਚਲ ਨ ਸਕਾ ਤਬ ਰੇਤਮੇਂ ਗਿਰ ਪੜਾ ਔਰ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਪਰੀ ਜ਼ਾਦੋਂ ਕਾ ਝੁੰਡ ਅਠਕੇਲੀਆਂ ਕਰਤਾ ਹੁਆ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਵੁਹ ਉਸੇ ਦੇਖਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਮਨੁੱਖ ਕੌਣ ਹੈ ਔਰ ਯੇਹ ਕਿਉਕਰ ਆਯਾ ਹੈ ਯਿਹ ਨਿਸਚੇ ਕੀਆ ਚਾਹੀਏ ਏਕ ਨੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਝੇ ਯਹਾਂ ਕੋਣ ਲਾਯਾ ਹੈ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਬਤਾਦੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਲਾਯਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਮੁਝਕੋ ਅਰ ਤੁਝਕੋ ਪੈਦਾ ਕੀਆ ਔਰ ਦੂਸਰਾ ਚਿਹਨ ਹੈ ਕਿ ਸੰਸਾਰ ਕੇ ਪੇਟ ਸੇ ਮੁਝਕੋ ਜੀਤਾ ਬਾਹਰ ਨਿਕਾਲਾ ਜੇਕਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਤੁਝਕੋ ਸ਼ਰਧਾ ਦੀ ਹੈ ਤੋ ਕੁਛ ਖਾਨੇ ਪੀਨੇ ਕੀ ਮੇਰੀ ਸੁਧਿ ਲੋ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਹਮ ਤੁਝੇ ਦਾਨਾ ਪਾਨੀ ਕਿਸ ਤਰਹ ਦੇਵੇਂ ਹਮਾਰੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੀ ਆਗਯਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਕੋ ਯਹਾਂ ਪਾਵੋ ਠਿਕਾਨੇ ਲਗਾ ਦੋ ਔਰ ਜੋ ਉਸਕੋ ਨ ਮਾਰੇ ਔਰ ਖਾਨੇ ਪੀਨੇ ਕੋ ਦੇ ਤੋ ਪਾਦਿਸ਼ਾਹੀ ਕ੍ਰੋਧ ਮੇਂ ਪੜੇ ਇਤਨੇ ਮੈਂ ਉਨਮੈਂ ਸੇ ਏਕਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਿੱਤ੍ਰੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਭੀ ਡਰੋ ਕਹਾ ਪਦਸ਼ਾਹ ਕਹਾ ਯਿਹ ਭਿਖਾਰੀ ਕੁਛ ਆਪ ਸੇ ਯਿਹ ਨਹੀਂ ਨ ਜਾਨੀਏ ਸੰਸਾਰ ਇਸਕੋ ਕਹਾਂ ਸੇ ਲਾਯਾ ਹੈ ਕੁਛ ਦਿਨ ਇਸਨੇ ਜੀਨਾ ਥਾ ਜੋ ਉਸਕੇ ਪੇਟ ਸੇ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਮਨੁੱਖ ਹੈ ਹਮ ਸਬ ਸੇ ਉੱਤਮ ਕਹਿਲਾਤੇ ਹੈ ਇਸ ਸੈ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਇਸਕੋ ਅਪਨੇ ਘਰ ਮੇਂ ਲੇਜਾਵੇ ਔਰ ਪਾਲਨ ਕਰੋਂ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਜੋ ਹਮ ਇਸਕੋ ਰਾਖੇ ਔਰ ਖਾਨਾ ਦੇਵੇਂ ਪਰ ਐਸਾ ਨ ਹੋ ਕਿ ਪਰੀਓ ਕਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੁਨੇ ਤੋ ਹਮਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲੇ ਤੋ ਬ੍ਰਿਥਾ ਪ੍ਰਾਣ ਜਾਤੇ ਰਹੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਜੋ ਮੇਰੇ ਮਾਰੇ ਜਾਨੇ ਸੇ ਤੁਮਾਰਾ ਭਲਾ ਹੋ ਨਾ ਤੋ ਨ ਚੁਕੋ ਮਾਰ ਹੀ ਡਾਲੋ ਇਸ ਸਾਹਸ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਆਪਸ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਯਹਾਂ ਸੇ ਸਾਤ ਦਿਨ ਕੀ ਰਾਹ ਪਰ ਹਮਾਰਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਰਹਿਤਾ ਹੈ ਐਸਾ ਕੌਣ ਹੈ ਜੋ ਯਿਹ ਸਮਾਚਾਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਜਾਕਰ ਕਹੇਗਾ ਯਿਹ ਸੋਚਕਰ ਵੁਹ ਸਬ ਮਿਲਕਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਨੇ ਘਰ ਮੇਂ ਲੈ ਗਏ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਮੇਵੈ ਔਰ ਖਾਨੇ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਰੱਖੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੋਕਰ ਖਾਏ ਔਰ ਪਾਨੀ ਪੀਆ ਔਰ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਬੈਠਾ ਔਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਭੀ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਆਨ ਬੈਠੇ ਔਰ ਬਾਤ ਚੀਤ ਕਰਨੇ ਲਗੇ ਔਰ ਉਸਕੇ ਰੂਪ ਪਰ ਆਸ਼ਿਕ ਹੋ ਗਏ ਕਈ ਦਿਨ ਮੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਖਤਾ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਮਿੱਤ੍ਰੋ ਅਬ ਮੁਝਕੋ ਬਿਦਾ ਕਰੋ ਕਿ ਜਿਸ ਕਾਮ ਕੋ ਆਯਾ ਹੂੰ ਉਸਕੇ ਲੀਏ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕਰੂੰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕਾਮ ਕਿਆ ਹੈ ਔਰ ਤੁਮੇਂ ਯਹਾਂ ਕੌਣ ਲਾਯਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਫ਼ਰੋਕਾਸ਼ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਦੇਵ ਮਾਹਿਰੂ ਪਰੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਲਾਏ ਥੇ ਤੁਮਾਰੇ ਭਾਈਓ ਨੇ ਤੀਨਵਾਰ ਮੁਝੇ ਆਗ ਮੇਂ ਡਾਲਾ ਪਰੰਤੂ ਪਰਮ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਬਚਾਯਾ ਫਿਰ ਉੋਨੇ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਮੈਂ ਡਾਲਾ ਵਹਾਂ ਏਕ ਸੰਸਾਰ ਨਿਗਲ ਗਿਆ ਜਬ ਵੁਹ ਪਚਾਇ ਨ ਸਕਾ ਤਬ ਉਸਨੇ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਆ ਕਰਕੇ ਉਗਲ ਦੀਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਤੁਮ ਮਿਲ ਗਏ ਔਰ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ ਘਰ ਮੇਂ ਲੇ ਆਏ ਔਰ ਮੇਰਾ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਕੀਆ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੌਨਸਾ ਕਾਮਹੈ ਜਿਸਕੇ ਲੀਏ ਤੁਮਨੇ ਇਤਨੇ ਕਲੇਸ਼ ਸਹੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾਕਿ ਮਾਹਿਰੂ ਪਰੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਕੁਛ ਮੇਰਾ ਕਾਮ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮੂਰਖ ਤੂੰ ਹਮਾਰੇ ਸਾਮਨੇ ਮਾਹਿਰੂ ਪਰੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਾ ਨਾਮ ਮਤ ਲੇ ਕਿਉਂਕਿ ਹਮ ਉਸਕੇ ਨੌਕਰ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਰਾਜਯ ਮੇਂ ਹਰ ਏਕ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਚੌਕੀਆਂ ਬੈਠਾਲੀ ਹੈਂ ਔਰ ਯਿਹ ਕਹਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖਯ ਔਰ ਦੇਵ ਨ ਆਂਨੇ ਪਾਵੇ ਜੋ ਵੁਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੁਨੈਗਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖ ਆਯਾ ਹੈ ਤੋ ਹਮਕੋ ਜੀਤਾ ਨ ਛੋਡੇਗਾ ਔਰ ਤੁਝੇ ਭੀ ਮਾਰ ਡਾਲੇਗਾ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਜੋ ਮੇਰੇ ਮਰਨੇ ਕਾ ਸਮਯ ਅਬੀ ਨਹੀਂ ਤੋ ਮੁਝਕੋ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਮਾਰ ਸਕੇਗਾ ਔਰ ਜੋ ਭੁਮ ਆਪਨੇ ਲੀਏ ਡਰਤੇ ਹੋ ਤੋ ਮੁਝਕੋ ਬਾਂਧਕਰ ਲੇ ਚਲੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਜੋ ਚਾਹੇਗਾ ਸੋ ਕਰੇਗਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਮਲੇ ਯਿਹ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਸ ਕਾ ਪਾਲਨ ਕੀਆ ਹੈ ਉਸਕੋ ਮਾਰਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਕਯੋਂਕਰ ਦੇਵੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਮਰਨੇ ਕਾ ਸੋਚ ਤੁਮ ਮਤ ਕਰੋ ਕਿਉਂ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਮਾਹਿਰੂ ਪਰੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾਨਾ ਹੈ ਚਾਹੇ ਮਾਰੇ ਚਾਹੇ ਛੋਡੇ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋ ਰਹੇ ਔਰ ਆਪਸ ਮੇਂ ਸਲਾਹ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਇਸਕੋ ਯਹੀਂ ਰੱਖੀਏ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਯਿਹ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਲਿਖਕਰ ਭੇਜ ਦੀਜੀਏ ਜੋ ਵਹਾਂ ਸੇ ਆਗਿਆ ਹੋ ਸੋ ਕੀਜੀਏ ਇਸ ਬਾਤ ਪਰ ਸਬ ਕੀ ਸਲਾਹ ਠਹਿਰੀ ਤਬ ਉਨੋਂ ਨੇ ਯਹ ਸਮਾਚਾਰ ਲਿਖ ਕਰ ਭੇਜਾ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਿਥਵੀਨਾਥ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਕੁਲਜ਼ਮ ਨਦੀਕੇ ਤੀਰ ਸੇ ਹਾਥ ਆਯਾ ਹੈ ਸੋ ਉਸਕੋ ਬੰਧੂਏ ਕੇ ਸਮਾਨ ਅਪਨੇ ਘਰ ਮੇਂ ਰੱਖਾ ਹੈ ਜੋ ਆਗਿਆ ਹੋ ਤੋ ਆਪਕੇ ਪਾਸ ਭੇਜਾ ਜਾਵੇ ਨਿਦਾਨ ਵੁਹ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲਾ ਔਰ ਸਾਤ ਹੀ ਦਿਨ ਮੇਂ ਰਾਜਦ੍ਵਾਰ ਪਰ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਦ੍ਵਾਰਪਾਲੋਂ ਨੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰੀ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਕੁਲਜ਼ਮ ਨਦੀ ਕੇ ਤੀਰ ਕਾ ਏਕ ਚੌਂਕੀਦਾਰ ਆਯਾ ਹੈ ਔਰ ਵਹਾ ਕੇ ਹਾਕਿਮ ਕਾ ਲਿਖਿਆ ਏਕ ਪੱਤਰ ਭੀ ਲਾਯਾ ਹੈ ਆਗਿਆ ਹੂਈ ਕਿ ਉਸਕੋ ਸਾਮਨੇ ਲਾਓ ਉਸਨੇ ਸਾਹਮਨੇ ਆਨਕਰ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕੀ ਔਰ ਵੁਹ ਲਿਖਾ ਪੱਤ੍ਰ ਨਿਵੇਦਨ ਕੀਆ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸੇ ਪੜ ਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸੇ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਬਡੀ ਰੱਖਯਾ ਸੇ ਲੇ ਆਓ ਕਈ ਦਿਨ ਮੇਂ ਵੁਹ ਦੇਵ ਉੱਤਰ ਲੇਕਰ ਵਹੀਂ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੀ ਆਗਯਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਕੋ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਰਾਜਦ੍ਵਾਰ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾਓ ਵੁਹ ਸੁਣਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਕੇ ਅਪਨੇ ਸਾਥ ਲੇਕਰ ਚਲੇ ਔਰ ਯਿਹ ਚਰਚਾ ਸਬ ਓਰ ਫੈਲੀ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਪਕੜਾ ਗਿਆ ਹੈ ਔਰ ਉਸੇ ਮਾਹਿਰੂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਮੀਨਾਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕੀ ਬੇਟੀ ਨੇ ਅਪਨੀ ਹਮਜੋਲੀਓਂ ਸੇ ਸੰਮਤੀ ਕਰੀ ਕਿ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਰੂਪਵਾਨ ਮਨੁੱਖਯ ਪਕੜਾ ਆਤਾ ਹੈ ਉਸਕੋ ਦੇਖਨਾ ਚਾਹੀਏ ਉਸਕਾ ਕੈਸਾ ਰੂਪ ਹੈ ਉਨ ਸਭਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਦੇਖਾ ਚਾਹੋ ਤਉ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਦੇਖਲੋ ਕਿਉਂਕਿ ਜਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚ ਜਾਏਗਾ ਤੋ ਉਸਕੋ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਸਕੇਗਾ ਯਿਹ ਸੁਨ ਵੁਹ ਅਪਨੀ ਮਾਈ ਪਾਸ ਆਈ ਔਰ ਬਾਗ ਜਾਨੇ ਕਾ ਬਹਾਨਾ ਕੀਆ ਔਰ ਵਹਾਂ ਨੇ ਵਿਦਾ ਹੂਈ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਯੇਹ ਰੀਤਿ ਥੀ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਬਾਗ ਦੇਖਨੇ ਜਾਤਾ ਤੋਂ ਚਾਲੀਸ ਦਿਨ ਤਕ ਵਹੀਂ ਰਹਿਤਾ ਨਿਦਾਨ ਵੁਹ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲੀ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾਕਰ ਹਮਜੋਲੀਓਂ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਉਸ ਮਾਨੁਖ ਕੋ ਕੈਸੇ ਦੇਖੀਏ ਉਨਮੇਂ ਸੇ ਏਕ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੁਲਜ਼ਮ ਨਦੀ ਕੇ ਚੌਕੀਦਾਰ ਉਸ ਰਸਤੇ ਸੇ ਲੀਏ ਜਾਤੇਂ ਹੋਂਗੇ ਜੋ ਵਹੀਂ ਚਲਕੇ ਦੇਖੋ ਤੋ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਹੈ ਯੇਹ ਸੁਣਕੇ ਵੁਹ ਸਬ ਕੀ ਸਬ ਉਸੀ ਓਰ ਗਈ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤੀ ਹੈਂ ਕਿ ਬਹੁਤ ਬਡਾ ਲਸ਼ਕਰ ਪੜਾ ਹੈ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਨੇ ਏਕ ਪਰੀ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕਰ ਉਨਸੇ ਪੂਛਕਿ ਤੁਮ ਕੌਣ ਹੋ ਔਰ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਏ ਹੋ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਨਿਸਚਯ ਕਰਕੇ ਸ਼ੀਘਰ ਫਿਰ ਆਨਾ ਵੁਹ ਗਈ ਔਰ ਉਨ ਸੇ ਪੂਛਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਤੁਮ ਕੌਣ ਹੋ ਔਰ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਏ ਹੋ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮ ਕੁਲਜ਼ਮ ਨਦੀ ਕੇ ਚੌਕੀਦਾਰ ਹੈ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਕੋ ਪਕੜ ਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲੀਏ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੌਣਸਾ ਮਨੁੱਖਯ ਹੈ ਜਿਸਕੋ ਤੁਮ ਲੇ ਚਲੇ ਹੋ ਟੁਕ ਹਮ ਭੀ ਦੇਖੇ ਉਨੋ ਨੇ ਉਸ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਮਰਨ ਹਾਰਾ ਯਹੀ ਹੈ ਉਸਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਮਨੁੱਖਯ ਨਵੀਨ ਤਰੁਨ ਫੂਲਾ ਹੂਆ ਫੁਲ ਸਾ ਮੁਖ ਚੰਦ੍ਰ ਸਮਾਨ ਬਿਖੜੇ ਬਾਲ ਸਾ ਬੈਠਾ ਹੈ ਬੰਧੂਏ ਕੇ ਸਮਾਨ ਔਰ ਠੰਢੀ ਸਾਂਸੇ ਲੇਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਵਹਾਂ ਸੇ ਫਿਰ ਆਈ ਔਰ ਹੁਸਨ ਪਰੀ ਸੇ ਉਸਕੀ ਤਰੁਣਾਈ ਕਾ ਰੰਗ ਰੂਪ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਯਿਹ ਸੁਨ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਕੋ ਉਸਕੇ ਦੇਖਨੇ ਕਾ ਬਡਾ ਅਭਿਲਾਖ ਹੂਆ ਔਰ ਅਪਣੀ ਪਰੀਓ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਬੂਆ ਉਸੇ ਦੇਖੇ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਰਾਤ ਹੋ ਜਾਏਗੀ ਤਬ ਸਭੀ ਸਿਪਾਹੀ ਲੋਗ ਸੋਇ ਜਾਏਂਗੇ ਉਸ ਸਮਯ ਹਮ ਚੋਰੀ ਸੇ ਉਠਾ ਲਾਵੇਂਗੀ ਔਰ ਤੁਮਕੋ ਦਿਖਾ ਦੇਵੇਗੀ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਸੂਰਯ ਅਸਤ ਹੋ ਗਿਆ ਅਉਰ ਰਾਤ ਹੋ ਗਈ ਪਰੀਆਂ ਸਬ ਉਸ ਲਸ਼ਕਰ ਕੀ ਓਰ ਚਲੀ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਕਿ ਵੁਹ ਅਚੇਤ ਸੋਤਾ ਹੈ ਤਬ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਅਚੇਤ ਟੂਨਾ ਡਾਲ ਉਠਾਕੇ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਕੇ ਬਾਗ ਮੇਂ ਲੇ ਗਈ ਔਰ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਸੇ ਜਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮ ਉਸ ਮਨੁੱਖਯ ਕੋ ਆਪਕੇ ਬਾਗ ਮੇਂ ਛੋਡ ਆਈ ਹੈ ਵੁਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਬਾਕੀ ਓਰ ਚਲੀ ਜਾਕਰ ਕਿਆ ਦੇਖਤੀ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਮਾਨੁੱਖਯ ਸੋਤਾ ਪੜਾ ਹੈ ਉਸ ਕੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਆਸ਼ਿਕ ਹੋ ਗਈ ਉਸ ਅਚੇਤ ਕੋ ਚੇਤ ਮੇਂ ਕੀਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜੋ ਆਂਖ ਖੋਲ੍ਹ ਕਰ ਦੇਖਾ ਤੋ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਕਾਂਤਾ ਸਰਹਾਨੇ ਖੜੀ ਹੈ ਸਹਿਸਾ ਹੱਕਾ ਬੱਕਾ ਹੋ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕੌਣ ਹੈਂ ਔਰ ਮੁਝੇ ਯਹਾਂ ਕੌਣ ਲਾਯਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਟਾਖਯ ਕਰ ਮੂੰਹ ਫੇਰ ਹਸ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯੱਦਪਿ ਘਰ ਮੇਰਾ ਥਾ ਅਬ ਤੇਰਾ ਹੂਆ ਪਰੰਤੂ ਅਬ ਮੇਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਹਾਤਮ ਅਪਨੇ ਜੀਅ ਮੇਂ ਚਿੰਤਾ ਕਰਕੇ ਕਹਿਣੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਪਰੀਆਂ ਇਸਤ੍ਰੀਆ ਹੈਂ ਵੁਹ ਲਸ਼ਕਰ ਪੁਰਖੋਂ ਕਾ ਥਾ ਔਰ ਮੈਂ ਉਨ ਕੀ ਕੈਦ ਮੇਂ ਥਾ ਇਸ ਬਾਗ ਮੇਂ ਕੈਸੇ ਆਯਾ ਨਿਦਾਨ ਘਬਰਾ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸਚ ਕਹੋ ਕਿ ਕੌਣ ਹੋ ਔਰ ਮੈਂ ਯਹਾਂਕੈਸੇ ਆਯਾ ਹੂੰ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਜ਼ਾਦ ਨੇ ਕਹਾਕਿ ਯਿਹ ਬਾਗ਼ ਮੀਨਾ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਨੇ ਬਨਾਯਾ ਹੈ ਔਰ ਮੈਂ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਨੂੰ ਤੇਰੇ ਆਨੇ ਕੀ ਚਰਚਾ ਜੋ ਸਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਫੈਲੀ ਔਰ ਮੁਝੇ ਤੇਰੇ ਦੇਖਨੇ ਕਾ ਬਡਾ ਅਭਿਲਾਖ ਹੂਆ ਇਸ ਲੀਏ ਯਿਹ ਪਰੀਆਂ ਵਹਾਂ ਸੇ ਤੁਝੇ ਉਡਾ ਕਰ ਯਹਾਂ ਲਾਈਂ ਹਾਤਮਨੇ ਮੁਸਕੜਾ ਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਮੇਰੇ ਲਾਨੇ ਕਾ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਬ੍ਰਿਥਾ ਮੇਰੇ ਕਾਮ ਮੇਂ ਬਿਘਨ ਕੀਆ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਣਸਾ ਕਾਮ ਹੈ ਮੁਝੇ ਬਤਾਓ ਕਿਸ ਲੀਏ ਇਤਨਾ ਘਬਰਾਤੇ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਾਹਿਰੂਪਰੀ ਸ਼ਾਹਕਾ ਮੋਹਰਾ ਲੇਨੇ ਕੇ ਵਾਸਤੇ ਆਯਾ ਹੂੰ ਵੁਹ ਹੰਸ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਵੁਹ ਮੁਹਰਾ ਉਸਕੇ ਹਾਥਸੇ ਲੇਨਾ ਬਡਾ ਕਠਿਨ ਕਾਮ ਹੈ ਔਰ ਬਹੁਤ ਬੜਾ ਕਾਮ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਜਹਾਂ ਦੇਵਤਾ ਨਾ ਜਾ ਸਕੇ ਵਹਾ ਮੁਖ ਕੈਸੇ ਜਾਨਾ ਪਾਵੇ ਪਰ ਭਾਗਵੱਸਯ ਹਾਥ ਲਗੇ ਤੋ ਲਗੇ ਔਰ ਮੈਂ ਭੀ ਅਪਨੇ ਵਸਭਰ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕਰੂੰਗੀ ਹਾਤਮ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਕਰ ਬਹੁਤ ਪਰਸੰਨ ਹੂਆ ਨਿਦਾਨ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ਕਰਨੇ ਲਗੇ ਇਤਨੇਮੇ ਉਸ ਲਸ਼ਕਰ ਕੇ ਲੋਗ ਜਾਗੇ ਔਰ ਚੌਂਕੀਦਾਰੋਂ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਨੀ ਜਗਹ ਪਰ ਨਾ ਪਾਯਾ ਔਰ ਘਬਰਾ ਕਰ ਬਹੁਤ ਦੌੜੇ ਪਰ ਵੁਹ ਕਹੀਂ ਨ ਮਿਲਾ ਤਬ ਉਨੋਂ ਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਕੋਈ ਪਰੀ ਉਸਪਰ ਆਸ਼ਿਕ ਹੋ ਉਸੇ ਚੁਰਾ ਲੇ ਗਈ ਜੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੁਨੇਗਾ ਤੋ ਹਮਾਰੀ ਖਾਲ ਖੀਚੇਗਾ ਅਬ ਇਸਮੇਂ ਹੀ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਕਹੀਂ ਛਿਪ ਰਹੇ ਔਰ ਚੁਪਕੇ ਚੁਪਕੇ ਢੂੰਡਾ ਕਰੇਂ ਜਬ ਕਹੀਂ ਉਸਕਾ ਖੋਜ ਮਿਲੇ ਤੋਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਚਲੇ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਭਾਗੇ ਔਰ ਕਿਸੀ ਜਗਹ ਛਿਪ ਰਹੇ ਜਬ ਸਾਂਝ ਹੋਤੀ ਤਬ ਰਾਤ ਭਰ ਸਵੇਰ ਸੇ ਸਵੇਰ ਤਕ ਤਾਲਾਸ਼ ਕਰਤੇ ਔਰ ਦਿਨ ਭਰ ਛਿਪੇ ਰਹਿਤੇ ਐਸੇ ਹੀ ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਏਕ ਦਿਨ ਮਾਹਿਰੂ ਪਰੀ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਤਕ ਵਹੁ ਮਾਨੁੱਖ ਨਹੀਂ ਆਯਾ ਇਸਮੇਂ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਕੋਈ ਜਾਵੇ ਔਰ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਵੇ ਇਸ ਆਗਯਾ ਕੇ ਹੋਤੇ ਹੀ ਏਕ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਉਡਾ ਔਰ ਪਲ ਭਰ ਮੇਂ ਵਹਾਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਜਹਾਂ ਸੇ ਹਾਤਮ ਭੇਜਾ ਗਿਆ ਥਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਰਾਹ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹੈਂ ਵੁਹ ਮਨੁੱਖਯ ਅਬੀ ਤਕ ਨਹੀ ਪਹੁੰਚਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਹੈਂ ਜੋ ਮੈਨੇ ਅਪਨੇ ਲਸ਼ਕਰ ਕੇ ਸਾਥ ਉਸਕੋ ਭੇਜ ਦੀਆ ਹੈ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਉਸਨੇ ਆਕਰ ਵੇਰਵੇ ਸੇ ਸਭ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਆਗ ਹੋਗਿਆ ਔਰ ਏਕ ਸਰਦਾਰ ਕੋ ਬੁਲਾਕਰ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਅਪਨੀ ਫ਼ੌਜ ਸਮੇਤ ਜਾ ਕਰਕੇ ਉਨ ਦੁਸ਼ਟੋ ਕੋ ਹੈਰੋ ਦੇਖੋ ਕਿ ਵੁਹ ਉਸਕੋ ਕਹਾਂ ਲੇ ਗਏ ਵੁਹ ਅਪਨਾ ਲਸਕਰ ਸਾਥ ਲੇ ਕਰ ਗਿਆ ਔਰ ਬਨ ਕੋ ਦੇਖਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਉਸਕੇ ਲਸ਼ਕਰ ਕਾ ਭਾਗਾ ਹੂਆ ਉਨਕੇ ਜਾਸੂਸੋਂ ਕੋ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਉਸਕੋ ਬਾਂਧ ਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਸਨਮੁਖ ਲੇ ਗਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸ ਪਰ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸਚ ਕਹੀਓ ਕਿ ਵੁਹ ਮਨੁੱਖਯ ਕਹਾਂ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਪ੍ਰਾਣ ਦਾਨ ਪਾਊਂ ਕੋ ਉਸਕਾ ਹਾਲ ਬਰਨਣ ਕਰੂੰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕਹ ਕਿਆ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਕਹੁ ਨਹੀਂ ਤੋ ਜੀਤਾ ਨ ਛੋਡੂੰਗਾ ਉਸਨੇ ਹਾਥ ਜੋੜਕਰ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਮਹਾਰਾਜ ਹਮ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਉਸ ਜਗਹ ਤਕ ਬਡੀ ਰਖਿਆ ਸੇ ਲਾਏ ਰਾਤ ਕੋ ਅਚੇਤ ਹੋਕਰ ਸੋ ਗਏ ਉਸ ਬੀਚ ਕੋਈ ਐਸਾ ਚੁਰਾਲੇ ਗਿਆ ਵੁਹ ਆਪ ਸੇ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਕੋ ਆਪਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਾ ਬਡਾ ਅਭਿਲਾਖ ਥਾ ਹਮ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਬਡਾ ਅਚੰਭਾ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਜਬ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੂਆ ਤਬ ਹਮ ਸਭ ਜਾਗੇ ਔਰ ਉਸੇ ਨਾ ਦੇਖਾ ਤਬ ਆਪਕੇ ਕ੍ਰੋਧ ਸੇ ਡਰ ਕਰਕੇ ਭਾਗੇ ਜਹਾਂ ਤਹਾਂ ਛਿਪ ਰਹੇ ਪਰ ਰਾਤ ਕੋ ਦੇਖਾ ਕਰਤੇ ਥੇ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹਨੇ ਉਸਕੋ ਕੈਦ ਕੀਆ ਔਰ ਪਾਂਚ ਛੇ ਹਜ਼ਾਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦੇ ਕੋ ਬੁਲਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਉਸ ਜਹਾਂ ਪਾਓ ਵਹਾਂ ਸੇ ਲੇ ਆਓ ਵੁਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਉਸਕੋ ਦੇਖਨੇ ਗਏ ਏਕ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਮੀਨਾ ਪਰੀ ਕੇ ਬਾਗ਼ਮੇਂ ਜਾ ਪੜਾ ਵੁਹ ਵਹਾਂ ਏਕ ਕੋਣੇ ਮੇਂ ਛਿਪ ਰਹਿਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹੁਸਨਾਪਰੀ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥ ਗਲ ਬਾਹੀਂ ਪਾਕਰ ਅਠਕੇਲੀਆਂ ਕਰਤੀ ਹੂਈ ਦੇਖ ਪੜੀ ਜਾਸੂਸ ਕੋਨੇ ਸੇ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਉਸੇ ਪਹਿਚਾਨ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਦੁਸ਼ਟ ਇਸਕੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਬੁਲਾਯਾ ਹੈ ਔਰ ਇਸਕੋ ਹਮ ਬਡੀ ਰੱਖਯਾ ਸੇ ਲੀਏ ਜਾਤੇ ਥੇ ਹਮਕੋ ਅਚੇਤ ਪਾਕੇ ਇਸਕੋ ਉਡਾ ਲਾਈ ਔਰ ਜੋ ਅਬ ਭੀ ਅਪਨਾ ਜੀਨਾ ਚਾਹਤੀ ਹੈ ਤੋ ਇਸਕੋ ਹਮੇਂ ਦੇ ਦੇਹ ਕਿ ਹਮ ਇਸਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਜਾਏ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਆਗ ਹੋਗਈ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਅਰੇ ਜਵਾਨੀ ਮਰੇਂ ਵੇ ਤੂੰ ਪਹਿਚਾਨ ਤਾਂ ਮਨੁੱਖਯ ਮੇਰੇ ਬਾਗ ਮੇਂ ਕਿਉਂ ਆਯਾ ਔਰ ਕਿਉਂ ਜੀਭ ਚਲਾਤਾ ਹੈਂ ਕਿਆ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜੋ ਇਸ ਮੂਏ ਗਵਾਰ ਕੋ ਮਾਰੇ ਯਿਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਸਭ ਪਰੀਆਂ ਉਸਪਰ ਦੌੜੀ ਵੁਹ ਡਰਕੇ ਮਾਰੇ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਓਰ ਭਾਗਾ ਔਰ ਮੂੰਹ ਕਾਲਾ ਕਰ ਰਾਜਦ੍ਵਾਰ ਪਰ ਜਾ ਪੁਕਾਰਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਅਪਨੇ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੇਖੋ ਇਸ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕੋ ਕਿਸ ਨੇ ਸਤਾਯਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸੇ ਆਗੇ ਲਾਓ ਵੁਹ ਤਖ਼ਤ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਹਥ ਜੋੜ ਕਰ ਬਿਨਤੀ ਕਰਨੇ ਲਗਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਮੀਨਾ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕੀ ਬੇਟੀ ਹੁਸਨਾਪਰੀ ਕੇ ਅਨਯਾਇ ਸੇ ਪੁਕਾਰਤਾ ਹੂੰ ਔਰ ਮੈਂ ਉਸੀ ਲਸ਼ਕਰ ਕਾ ਹੂੰ ਜੋ ਉਸ ਮਨੁਖਯ ਕੋ ਯਹਾਂ ਲਾਤਾ ਥਾ ਰਾਤ ਕੋ ਵੁਹ ਚੁਰਾ ਕਰ ਉਸੇ ਅਪਨੇ ਬਾਗ ਮੇਂ ਲੇ ਗਈ ਅਬ ਉਸ ਸੇ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ਕਰਤੀ ਔਰ ਮਜ਼ੇ ਉਡਾਤੀ ਹੈ ਮੈਂ ਦੇਖਤੇ ਦੇਖਤੇ ਜੋ ਉਸ ਬਾਗ ਮੇਂ ਜਾ ਨਿਕਲਾ ਤੋ ਉਸੀ ਮਨੁਖਯ ਕੋ ਦੇਖਾ ਔਰ ਵਹਾਂ ਪਰ ਪੁਕਾਰ ਮਚਾਈ ਕਿ ਇਸਕੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਬੁਲਾਯਾ ਥਾ ਸੋ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਮੁਝੇ ਦੇਦੇ ਕਿ ਮੈਂ ਵਹਾਂ ਪਹੁੰਚਾਊਂ ਵੁਹ ਤੋਂ ਸ਼ਰਾਬ ਕੇ ਨਸ਼ੇ ਸੇ ਦੂਰ ਹੋ ਰਹੀ ਥੀ ਔਰ ਅਪਨੀ ਪਰੀਓ ਸੈ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਮਾਰੋ ਵੁਹ ਮੇਰੇ ਉਪਰ ਦੌੜ ਪਵੀਂ ਇਸ ਸੇ ਮੈਂ ਭਾਗ ਆਯਾ ਯਿਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਆਗ ਹੋਗਿਆ ਔਰ ਤੀਸ ਹਜ਼ਾਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਕੋ ਆਗਯਾ ਦੀ ਕਿ ਤੁਮ ਮੀਠਾ ਪਰੀ ਜ਼ਾਦ ਕੋ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਸਮੇਤ ਬਾਂਧ ਕਰਕੇ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਪਕੜ ਲਾਓ ਵੇ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਉਸੀ ਖਿਣ ਦੌੜੇ ਔਰ ਉਸਕਾ ਘਰ ਘੇਰ ਲੀਆ ਵੁਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਕੁਛ ਭੀ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਥਾ ਵਹ ਅਚੰਭੇ ਮੈਂ ਰਹਿ ਗਿਆ ਕਿ ਇਸ ਕ੍ਰੋਧ ਕਾ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੇਰੀ ਬੇਟੀ ਏਕ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਬੰਧੂਏ ਕੋ ਉੜਾ ਲਾਈ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਅਪਨੇ ਬਾਗ਼ ਮੇਂ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ਕਰਤੀ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਡਰਗਿਆ ਔਰ ਉਸ ਬਾਗ ਮੇਂ ਆਯਾ ਤੋਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਠੀਕ ਹੁਸਨ ਪਰੀ ਉਸ ਮਨੁੱਖਯ ਕੇ ਸਾਥ ਰੰਗ ਰਲੀਆਂ ਕਰਤੀ ਹੈ ਯਿਹ ਦੇਖਕਰ ਘਬਰਾਕੇ ਏਕ ਦੋ ਥੱਪੜ ਉਸਕੋ ਮਾਰ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਰੀ ਅੱਲਾ ਮਾਰੀ ਤੁਨੇ ਯਹ ਕਿਆ ਕੁਕਰਮ ਕੀਆ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਬਾਪ ਕਾ ਨਾਕ ਡਬੋਯਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੀ ਫ਼ੌਜ ਤੇਰੇ ਪਕੜਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਆਈ ਹੈ ਸੰਭਲ ਜਾਹ ਵੁਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਡਰ ਗਈ ਔਰ ਥਰਥਰਾਨੇ ਲਗੀ ਮੁਖ ਪੀਲਾ ਪੜ ਗਿਆ ਆਂਸੂ ਭਰ ਆਈ ਇਤਨੇ ਮੈਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹੀ ਫ਼ੌਜ ਆਨ ਪਹੁੰਚੀ ਔਰ ਉਨ ਸਭਕੋ ਪਕੜ ਕਰ ਰਾਜਦ੍ਵਾਰ ਪਰ ਲੇਗਏ ਫ਼ੌਜ ਕਾ ਸਰਦਾਰ ਆ ਕਰਕੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਿਥੀਨਾਥ ਮੀਨਾ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਨੇ ਆਨੇ ਮੇਂ ਕੁਛ ਤਕਰਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਆ ਅਪਨੇ ਕੁਨਬੇ ਸਮੇਤ ਹਾਥ ਬਾਂਧੇ ਚਲਾ ਆਯਾ ਹੈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੀਨਾ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕੋ ਸਾਹਮਨੇ ਲਾਓ ਉਸ ਨੇ ਆਤੇ ਹੀ ਬਿਨਤੀ ਕਰੀ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਬਿਤਾਂਤ ਕੋ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਥਾ ਔਰ ਮੈਂ ਸਭ ਪ੍ਰਕਾਰ ਆਗਯਾ ਪਾਲਨ ਕਰਨੇ ਵਾਲਾ ਹੂੰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਦਯਾ ਕਰਕੇ ਉਸਕਾ ਅਪਰਾਧ ਖਿਮਾ ਕਰ ਦੀਆ ਜਬ ਉਨੋਂ ਨੇ ਹਾਕਮ ਕੋ ਲਾਕਰ ਸਾਹਮਣੇ ਖੜਾ ਕਰ ਦੀਆ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹਕੋ ਵੁਹ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਰੁਪਵਾਨ ਦੇਖ ਪੜਾ ਪਿਆਰ ਸੇ ਬੁਲਵਾ ਕਰ ਉਸਕੋ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬੈਠਾਲਾ ਕੁਛ ਬਾਤੇਂ ਕਰਕੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਮਾਨੁੱਖ ਹੋਕਰ ਮੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਕਿਉਂ ਕਰ ਆਏ ਔਰ ਐਸਾ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਜਿਸਕੇ ਲੀਏ ਇਤਨਾ ਦੁਖ ਸਹਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੇ ਲੀਏ ਆਯਾ ਹੂੰ ਫਰੋਕਾਸ਼ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਆਪ ਕੇ ਗੁਣੋਂ ਕਾ ਵਰਨਣ ਯਹਾਂ ਤਕ ਕੀਆ ਕਿ ਮੈਂ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਸਕਤਾ ਇਸ ਸੇ ਮੇਰੇ ਮਨ ਮੇਂ ਆਪ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਾ ਅਤਯੰਤ ਅਭਿਲਾਖ ਬੜ੍ਹਾ ਸਭ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੇ ਮੈਨੇ ਅਪਨੇ ਆਪ ਕੋ ਯਹਾਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾਯਾ ਫਿਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਰਾਜ ਮੇਂ ਤੁਝੇ ਕੋਣ ਲਾਯਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਫ਼ਰੋਕਾਸ਼ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਦੇਵ ਮੁਝੇ ਲਾਏ ਹੈਂ ਫਿਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਇਨ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਕੋਈ ਮਨੁਖੋਂ ਮੇਂ ਬੇਦ ਬਡਾ ਪ੍ਰਬੀਨ ਚਤਰ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬੈਦ ਸੇ ਆਪ ਕੋ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਕਿਆ ਆਪ ਕੇ ਰਾਜ ਮੇਂ ਬੈਦ ਨਹੀਂ ਮਿਲਤਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਹਮਾਰੀ ਜ਼ਾਤੀ ਕੇ ਬੈਦ ਸੇ ਕੁਛ ਆਰਾਮ ਨਹੀਂ ਆਤਾ ਮੈਨੇ ਬਹੁਤ ਔਖਧਿ ਕਰ ਦੇਖੀ ਹੈ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਮੇਰੀ ਬੇਟੀ ਕੀ ਆਂਖੋਂ ਦੁਖਤੀ ਹੈਂ ਵੁਹ ਸੁੰਦਰਤਾ ਮੇਂ ਪੂਰਨ ਚੰਦ੍ਰਮਾਂ ਕੇ ਸਮਾਨ ਹੈ ਔਰ ਕੋਈ ਦੂਸਰਾ ਲੜਕਾ ਮੇਰੇ ਨਹੀਂ ਬੜਾ ਦੁਖ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਭੀ ਅੰਧਾ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਕਿਸੀ ਭਾਂਤ ਪੀੜ ਨਹੀਂ ਜਾਤੀ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜਾਦਾ ਰਾਜੀ ਹੋ ਜਾਏ ਔਰ ਆਂਖੇ ਖੁਲ੍ਹ ਜਾਵੇਂ ਔਰ ਪੀੜ ਜਾਤੀ ਰਹੇ ਤੇ ਮੁਝੇ ਕਿਆ ਇਨਾਮ ਮਿਲੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੂੰ ਮਾਗੇਗਾ ਸੋਈ ਪਾਵੇਂਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਬਾਤ ਪਰ ਬਚਨ ਦੋ ਕੋ ਮੈਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਜ਼ਾਦੇ ਕੀ ਐਸੀ ਆਂਖ ਰਾਜ਼ੀ ਕਰ ਦੂੰਗਾ ਕਿ ਜੈਸੀ ਪਹਿਲੇ ਥੀਂ ਵੈਸੇ ਹੋ ਜਾਵੇਂ ਤੋਂ ਉਸ ਸਮਯ ਮੁੰਹ ਮਾਂਗੋ ਇਨਾਮ ਪਾਵੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਮਾਨਾ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹਾਤਮ ਨੇ ਵੁਹ ਮੁਹਰਾ ਪਗੜੀ ਸੇ ਨਿਕਾਲਾ ਤੋ ਥੂਕ ਮੇਂ ਘਸਾ ਕਰ ਉਸਕੀ ਆਖੋਂ ਮੇਂ ਲਗਾ ਦੀਆਂ ਸਾਂਝ ਹੋਤੇ ਤਕ ਉਸਕੀ ਲਾਲੀ ਔਰ ਪੀੜ ਮਿਟ ਗਈ ਪਰੰਤੂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨ ਹੂਈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਦੇਖਨੇ ਮੇਂ ਤੋ ਆਗੇ ਸੇ ਆਂਖੇਂ ਅੱਛੀ ਹੈਂ ਪਰੰਤੂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਹੂਈ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅੰਧਕਾਰ ਮੇਂ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਹੈ ਉਸ ਕਾ ਨਾਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਕਹਿਤੇ ਹੈਂ ਜੋ ਉਸਕੇ ਪਾਣੀ ਕੀ ਦੋ ਤੀਨ ਬੰਦ ਹਾਥ ਲਗੇਂ ਤੋ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਿ ਹੋ ਜਾਵੇ ਯਿਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਅਪਨੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸੱਚ ਕਹੁ ਕਿ ਤੁਮ ਮੇਂ ਸੇ ਐਸਾ ਕੌਣ ਹੈ ਜੋ ਵਹਾਂ ਜਾਕਰ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕਾ ਪਾਣੀ ਲਾਵੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਕਾਨੋਂ ਪਰ ਹਾਥ ਧਰ ਗਏ ਔਰ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਨਾਥ ਉਸਕੇ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਬਡੇ ਬਡੇ ਕਸ਼ਟ ਹੈਂ ਉਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸੇ ਪ੍ਰੇਤ ਪਿਸਾਚ ਰਹਿਤੇ ਹੈਂ ਵਹਾਂ ਹਮ ਸੇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਤਾ ਕਿਓਂਕਿ ਵੇ ਦੁਸ਼ਟ ਬਡੇ ਬਲੀ ਹੈਂ ਹਮਕੋ ਜੀਤਾ ਨ ਛੋਡੇਗੇ ਆਗੇ ਜੋ ਆਗਯਾ ਹੋ ਸੋ ਕਰੀਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹੁਸਨਾਪਰੀ ਉਠ ਖੜੀ ਹੁਈ ਔਰ ਹਾਥ ਜੋੜ ਕਰ ਬਿਨਤੀ ਕਰਨੇ ਲਗੀ ਜੋ ਮੇਰਾ ਅਪਰਾਧ ਖਿਮਾਪਨ ਹੋ ਔਰ ਯਹ ਮਨੁੱਖਯ ਮੁਝਕੋ ਮਿਲੇ ਤੋ ਮੈਂ ਜਾਕਰ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕਾ ਪਾਣੀ ਲਾਊਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੇਰਾ ਅਪਰਾਧ ਖਿਮਾ ਕੀਆ ਔਰ ਵੁਹ ਤਰਫ਼ ਤੇਰੇ ਬਾਪ ਦੀ ਔਰ ਉਸ ਮਨੁਖਯ ਕੋ ਭੀ ਜੋ ਤੂੰ ਚਾਹੇ ਸੋ ਕਰ ਹਾਤਮ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਸੇ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਤੂੰ ਮੁਝੇ ਚਾਹੇ ਕਿ ਜੀਤੇ ਜੀਅ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਰੱਖੂ ਸੋ ਯਿਹ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇਗਾ ਜੋ ਤੂੰ ਯਿਹ ਬਚਨ ਦੇਵੇਂ ਕਿ ਜਬਤਕ ਮੇਰਾ ਜੀਅ ਚਾਹੇ ਤਬ ਤਕ ਮੈਂ ਰਹੂੰ ਔਰ ਜਬ ਚਾਹੂੰ ਤਬ ਚਲਾ ਜਾਉਂ ਤੋ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁਸਨਾਪਰੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਭੀ ਤੁਝਸੇ ਔਰ ਕੁਛ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਇਤਨਾ ਹੀ ਚਾਹਤੀ ਹੂੰ ਕਿ ਕੁਛ ਦਿਨ ਤੇਰੇ ਸਾਥ ਆਨੰਦ ਕਰੂੰ ਔਰ ਤੇਰੇ ਰੰਗ ਕੀ ਫੁਲਕਾਰੀ ਮੇਂ ਅਪਨੇ ਅਭਿਲਾਖ ਕੇ ਫੁਲ ਚੁਨੂੰ ਫਿਰ ਜਿਧਰ ਤੇਰਾ ਰਿਦਾਚਾਹੇ ਤੁਮਨੇ ਉਧਰ ਜਾਨਾ ਤੁਝੇ ਕੋਈ ਨ ਰੋਕ ਸਕੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਮੈਨੇ ਮਨ ਸੇ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕੀਆ ਅਬ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਜਾ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਕਈ ਪਰੀਆਂ ਕੋ ਸਾਥ ਲੇ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲੀ ਗਈ ਚਾਲੀਸ ਦਿਨ ਕੇ ਪੀਛੇ ਉਸ ਅੰਧਕਾਰ ਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁਚੀ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤੀ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਬਹੁਤ ਬਡਾ ਬਿਰਖ ਹੈ ਜਿਸਕੀ ਫੁਨਗੀਆਂ ਆਕਾਸ਼ ਤਕ ਪਹੁੰਚੀ ਹੂਈ ਹੈ ਔਰ ਉਸ ਨੇ ਪਾਣੀ ਕੀ ਬੂੰਦ ਟਪਕਤੀ ਹੈ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਨੇ ਏਕ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਰਖ ਦੀਆ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਮੇਂ ਵਹ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਪਾਣੀ ਸੇ ਭਰ ਗਿਆ ਤਬ ਵੁਹ ਉਸ ਕਾ ਮੂੰਹ ਬਾਂਧ ਕਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਲੇ ਉਡੀ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਖ਼ੁਲਕਾਸ਼ ਦੇਵ ਕੇ ਚੌਕੀਦਾਰ ਜੋ ਹਜ਼ਾਰ ਦੇਵ ਥੇ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੀ ਰਖਵਾਰੀ ਕਰਤਾ ਥਾ ਵੁਹ ਆਨ ਪਹੁਚਾ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਐਸੀ ਚੌਕਸ ਥੀ ਕਿ ਵਹਾਂ ਸੇ ਭਾਗੀ ਔਰ ਉਸਕੇ ਹਾਥ ਨਾ ਲਗੀ ਚਾਲੀਸ ਦਿਨ ਮੇਂ ਆਨ ਪਹੁਚੀ ਪਰਣਾਮ ਕਰ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਕੇ ਪਰਤਾਪ ਸੇ ਯਿਹ ਲੌਂਡੀ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕਾ ਪਾਨੀ ਲੇ ਆਈ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੇ ਚੌਕੀਦਾਰੋਂ ਕੇ ਹਾਥ ਭੀ ਨ ਲਗੀ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਰਖ ਦੀਆ ਕਿ ਇਹ ਪਾਣੀ ਕੀ ਬੂੰਦ ਹੈ ਔਰ ਮਾਰਗ ਕੇ ਕਲੇਸ਼ ਭੀ ਸਬ ਵਰਨਨ ਕੀਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਬੜੀ ਦਯਾ ਸੇ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਕੋ ਗਲੇ ਲਗਾ ਲੀਆ ਔਰ ਪਾਨੀ ਕਾ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੀਆ ਉਸਨੇ ਉਸੀ ਖਿਣ ਮੋਹਰੇ ਕੋ ਰਗੜ ਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜਾਦੇ ਕੀ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਲਗਾ ਦੀਆ ਔਰ ਪੱਟੀ ਸੇ ਸਾਤ ਦਿਨ ਤਕ ਬੰਧਾ ਰੱਖਾ ਆਠਵੇਂ ਦਿਨ ਜੋ ਉਸਕੀ ਆਖੋਂ ਸੇ ਪੱਟੀ ਖੋਲ੍ਹੀ ਤੋ ਐਸੇ ਨੇਤ੍ਰ ਦੇਖ ਪੜੇ ਜੈਸੇ ਮਾਤਾ ਕੇ ਪੇਟ ਸੇ ਲੇਕਰ ਨਿਕਲਾ ਥਾ ਜਯੋਂ ਹੀ ਸ਼ਾਹਜਾਦੇ ਨੇ ਅਪਨੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਕੇ ਦਰਸਨ ਕੀਏ ਔਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਉਸਨੇ ਉਸਕੋ ਗਲੇ ਲਗਾਯਾ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕੀਆ ਤਬ ਮਾਹਿਰੂ ਪਰੀ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕਾ ਬੜਾ ਗੁਣ ਮਾਨਾ ਔਰ ਇਤਨਾ ਧਨ ਰਤਨ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਧਰਾ ਕਿ ਜਿਸਕੀ ਗਿਣਤੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤੀ ਥੀ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਕੇਲਾ ਇਤਨਾ ਧਨ ਰਤਨ ਕਹਾਂ ਲੇ ਜਾਊਂਗਾ ਔਰ ਕਿਆ ਕਰੂੰਗਾ ਹਾਂ ਕਿ ਜੋ ਅਪਨੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਕੇ ਹਾਥ ਫ਼ਰੋਕਾਸ਼ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਭਿਜਵਾਦੇਂ ਤੋ ਨਿਸਚਾ ਹੇ ਕਿ ਵੁਹ ਮੇਰੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਪਹੁਚਾ ਦੇਵੇਗਾ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਅਪਨੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਯਿਹ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੋ ਚਲੇ ਤੋ ਤਬ ਤੁਮ ਯਿਹ ਬਸਤੂ ਸਭ ਕੀ ਸਭ ਇਨਕੇ ਸਾਥ ਲੇਜਾਨਾ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਿਥਵੀਨਾਥ ਜੋ ਮੁਝੇ ਮਿਲਾ ਹੈ ਸੋ ਇਹ ਆਪਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਉਸਕੀ ਆਸ਼ਾ ਹੈ ਜੋ ਆਪਨੇ ਕਹਾ ਥਾ ਦੇਨੇ ਕੋ ਸੋ ਵੁਹ ਦੀਜੀਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕਹੁ ਕਿਆ ਮਾਂਗਤੇ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਮੇਰਾਮਨੋਰਥ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਹੈ ਤੋ ਯਿਹ ਮੋਹਰਾ ਜੋ ਆਪਕੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਹੈ ਸੋ ਦੀਜੀਏ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸਿਰ ਨੀਚਾ ਕਰ ਲੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਜਾਨਾ ਹੈ ਕਿ ਯਿਹ ਮੋਹਰਾ ਹਾਰਸ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਨੇ ਤੁਮ ਸੇ ਮੰਗਾਯਾ ਹੈ ਮੈਨੇ ਭੀ ਬਚਨ ਦੀਆ ਅਬ ਕਿਆ ਕਰੂੰ ਬੇਵਸ ਹੂੰ ਯਿਹ ਬਾਤ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਿਕਰ ਮੋਹਰਾ ਅਪਨੇ ਹਾਥ ਸੇ ਉਤਾਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਯਿਹ ਮੋਹਰਾ ਤੂ ਉਸਕੋ ਦੇਵੇਂਗਾ ਤਬ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਨਾਂ ਰਹਿਨੇ ਦੂੰਗਾ ਕਿਸੀ ਨਾ ਕਿਸੀ ਢਬ ਸੇ ਮੰਗਵਾ ਲੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਤਕ ਆਸ਼ਕ ਕਾ ਪਰੋਜਨ ਹੋ ਚੁਕੇ ਤਬ ਆਪ ਜੋ ਚਾਹੇਂ ਸੋ ਕਰੇਂ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਮੋਹਰੇ ਕੋ ਅਪਨੀ ਬਾਂਹ ਪਰ ਬਹੁਤ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਕਰਕੇ ਬਾਂਧਾ ਤਬ ਜਹਾਂ ਤਹਾਂ ਧਰਤੀ ਮੇਂ ਦਰਬ ਗਡਾ ਹੂਆ ਥਾ ਵੁਹ ਸਭ ਕਾ ਸਭ ਦੇਖ ਪੜਨੇ ਲਗੀ ਤਬ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਜੀਅ ਮੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਰਸ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਨੇ ਯਿਹ ਮੋਹਰਾ ਇਸੀ ਲੀਏ ਮੁਝ ਸੇ ਮੰਗਵਾਯਾ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੂਆ ਤਬ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ ਅਯਾਰੋਂ ਨਜ਼ਰਬਾਜੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਿਸ ਸਮਯ ਹਾਰਸ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਕਾ ਬਿਵਾਹ ਹੋ ਚੁਕੇ ਤਬ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਘਾਤ ਲਗਾ ਕਰ ਯਿਹ ਮੋਹਰਾ ਉਸ ਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਲੇ ਆਨਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਹੁਸਨਾ ਪਰੀ ਕੇ ਘਰ ਆਯਾ ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ਕਰਕੇ ਉਸ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੂਆ ਤਬ ਵੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਧਨ ਰਤਨ ਕੋ ਲੇਕਰ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਹੂਏ ਔਰ ਫ਼ਰੋਕਾਸ਼ ਕੇ ਸਿਵਾਨੇ ਤਕ ਪਹੁਚਾਕੇ ਚਲੇ ਗਏ ਵੁਹ ਦੇਵ ਜੋ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥ ਆਏ ਥੇ ਇਸਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁਏ ਦੌੜੇ ਔਰ ਉਸ ਧਨ ਸੰਪਤ ਸਮੇਤ ਏਕ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠਾਲ ਕਰ ਕੁਛ ਦਿਨ ਮੇਂ ਫ਼ਰੋਕਾਸ਼ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਗਏ ਉਸਨੇ ਉਠਕੇ ਸਲਾਮ ਔਰ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਕਰ ਬਹੁਤ ਸਰਾਹਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਏਕ ਰਾਤ ਵਹਾਂ ਬਿਸ੍ਰਾਮ ਕੀਆ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੋਤੇ ਹੀ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਗੜ੍ਹੇ ਕੇ ਰਾਹ ਸੇ ਸੂਰਤ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਨ ਪਹੁਚਾ ਦੇਵੋਂ ਕੋ ਵੁਹ ਧਨ ਰਤਨ ਦੇਕਰ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਫਿਰ ਆਪ ਹਾਰਸ ਕੀ ਬੇਟੀ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁਚਾ ਔਰ ਸ਼ਾਹ ਮੋਹਰਾ ਉਸ ਕੋ ਦੀਆ ਵਹ ਉਸਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਬਹੁਤ ਪਰਸੰਨ ਹੋਈ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਅਬ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਹੂੰ ਜੋ ਤੂੰ ਚਾਹੇ ਸੋ ਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਮੇਰਾ ਅਭਿੱਪ੍ਰਾਯ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤੇਰੇ ਮਿਲਾਪ ਕੀ ਸ਼ਰਾਬ ਮੈਂ ਪੀਊਂ ਪਰੰਤੂ ਜੋ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਇਸ ਸ਼ਰਾਬ ਕਾ ਪਿਆਸਾ ਹੈ ਉਸਕੋ ਪਿਲਾਉਂ ਤੂ ਭੀ ਮਾਨ ਲੇ ਉਸਨੇ ਕਹ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਬਸਮੇਂ ਹੂੰ ਜੋ ਤੁਮ ਚਾਹੋ ਸੋ ਕਰੋ ਵਹੀਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਕੇ ਬਾਪ ਕੋ ਬੁਲਵਾ ਕਰ ਉਸ ਸੌਦਾਗਰ ਬਚੇ ਕਾ ਹਾਥ ਮੇਂ ਹਾਥ ਦੇਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸੇ ਅਪਨਾ ਬੇਟਾ ਸਮਝੋ ਉਸਨੇ ਉਸੀ ਸਮਯਬਿਆਹ ਕੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਕਾ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਬਿਵਾਹ ਕਰ ਦੀਆ ਦਸ ਦਿਨ ਪੀਛੇ ਵੁਹ ਮੋਹਰਾ ਉਸ ਲੜਕੀ ਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਜਾਤਾ ਰਹਾ ਵੁਹ ਰੋਨੇ ਪੀਟਨੇ ਲਗੀ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੋ ਸੰਤੋਖ ਦੇਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਤੇਰੇ ਪਤੀ ਕੋ ਇਤਨਾ ਧਨ ਰਤਨ ਦੀਆ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਸਾਤ ਪੀੜੀ ਤਕ ਕਾਮ ਆਵੇਗਾ ਇਤਨਾ ਕਿਉਂਕਰ ਬਿਲ-ਬਿਲਾਤੀ ਹੈਂ ਐਸੇ ਹੀ ਉਸਕੋ ਕਈ ਬਾਤੇਂ ਸਮਝਾ ਕਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੂਆ ਔਰ ਹੁਸਨਬਾਨੇ ਕੀ ਬਾਤਕੇ ਉਪਾਯਕੇ ਲੀਏ ਚਲਾ ਚਲਤੇ ਚਲਤੇ ਕਲੇਸ਼ ਸਹਿਤੇ ਸਹਿਤੇ ਬਹੁਤਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਕਿਸੀ ਨਦੀ ਕੇ ਤੀਰ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਵਹਾਂ ਏਕ ਬਹੁਤਬੜਾ ਮਹਿਲ ਪਾਦਸ਼ਾਹੋਂ ਕੇ ਯੋਗਯ ਦੇਖਪੜਾ ਉਸ ਕੇ ਦ੍ਵਾਰੇ ਪਰ ਇਹ ਮੋਟੇ ਅਖਰੋਂ ਸੇ ਲਖਾ ਦੇਖਾ ਕਿ ਭਲਾਈ ਕਰ ਔਰ ਸਮੁੰਦਰ ਮੈਂ ਡਾਲ ਹਾਤਮ ਉਸਕ ਪੜ੍ਹ ਕਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁਆ ਔਰ ਪਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਮੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਸਿੱਧ ਹੋਵੇਗਾ ਆਗੇ ਭੀ ਹੁਆ ਹੈ ਤਬ ਬਹੁਤ ਸੋ ਮਨੁੱਖਯ ਮਹਿਲ ਸੇ ਐਸੇ ਨਿਕਲੇਕਿ ਵੁਹ ਹਾਤਮ ਕੋ ਭੀਤਰ ਲੇ ਗਏ ਵਹਾਂ ਪਰ ਜਾ ਕਰਕੇ ਵੁਹ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਬਢਾ ਸੌ ਬਰਸ ਕਾ ਤੇਜਸ੍ਵੀ ਮਨੁੱਖਯ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਉਸਕੇ ਗਲੇ ਲਗਾ ਅਪਨੇ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਉਸਕੋ ਬੈਠਾ ਲੀਆ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਮੰਗਵਾ ਕਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਖੁਲਵਾਏ ਜਬ ਹਾਤਮ ਖਾ ਪੀ ਚੁਕਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੁਛਾ ਕਿ ਆਪਨੇ ਅਪਨੇ ਦ੍ਵਾਰ ਪਰ ਯਿਹ ਬਾਰਤਾ ਕਿਉਂ ਲਿਖ ਰਖੀ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਠੱਗ ਥਾ ਰਾਤ ਕੋ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰੋਂ ਕੋ ਲੂਟਤਾ ਔਰ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਮਜ਼ੂਰੀ ਕਰਤਾ ਸਾਝ ਕੋ ਦੋ ਰੋਟੀਆਂ ਘੀ ਸੇ ਚੋਪੜ ਕਰ ਉਨ ਪਰ ਚੀਨੀ ਡਾਲ ਨਦੀ ਮੇਂ ਡਾਲ ਦੇਤਾ ਔਰ ਕਹਿਤਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਾਮ ਮੈਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਬਹੁਤ ਬਰਖ ਐਸੇ ਹੀ ਬੀਤ ਗਏ ਏਕ ਸਮਯ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਹੀ ਬੇ ਆਰਾਮ ਹੁਆ ਔਰ ਮਰਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਐਸਾ ਅਚੇਤ ਹੋਗਯਾ ਕਿ ਮਾਨੋ ਪ੍ਰਾਣ ਦੇਹ ਸੇ ਨਿਕਲ ਗਏ ਫਿਰ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੂੰਕਿ ਕੋਈ ਮੁਝੇ ਨਰਕ ਦਿਖਾਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੇਰੀ ਜਗਾ ਯਿਹੀ ਹੈ ਔਰ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਨਰਕ ਮੇਂ ਡਾਲ ਦੇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਦੋ ਮਨੁੱਖਯ ਮੇਰੇ ਆਗੇ ਆਨਕਰ ਮੇਰਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹਮ ਇਸਕੋ ਨਰਕ ਮੇਂ ਨ ਜਾਣੇ ਦੇਂਗੇ ਇਸਕੀ ਜਗਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਯਿਹ ਸ੍ਵਰਗ ਮੇਂ ਜਾਏਗਾ ਫਿਰ ਮੁਝਕੋ ਵੁਹ ਸ੍ਵਰਗ ਕੀ ਓਰ ਲੇਗਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕਮਹਾਤਮਾ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਕਿਉਂ ਲਾਏ ਹੋ ਅਬੀ ਇਸਕੇ ਮਰਨੇ ਮੇਂ ਦੋ ਸੌ ਬਰਸ ਰਹਿਤੇ ਹੈਂ ਇਸੀ ਕੇ ਨਾਮ ਕਾ ਏਕ ਔਰ ਮਨੁਖਯ ਹੈ ਉਸਕੋ ਲਾਓ ਵਹੀਂ ਦੋਨੋ ਮੁਝਕੋ ਪਹੁੰਚਾ ਗਏ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹਮ ਦੋਨੋਂ ਵਹੀ ਦੋ ਰੋਟੀਆਂ ਹੈਂ ਜੋ ਤੂੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਨਦੀ ਮੇਂ ਫੈਂਕਤਾ ਥਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਚੇਤ ਹੋਕਰ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਉਸਤਤਿ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਤੂ ਬਡਾ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਹੈਂ ਔਰ ਮੈਂ ਪਾਪੀ ਜੀਵ ਹੂੰ ਮੇਰਾ ਅਪਰਾਧ ਖਿਮਾ ਕਰੋ ਔਰ ਮੈਨੇ ਪਾਪ ਨਾ ਕਰਨੇ ਕੀ ਪ੍ਰਤੱਗਯਾ ਕੀ ਹੈ ਔਰ ਮੁਝੇ ਭੋਜਨ ਆਕਾਸ਼ ਸੇ ਤੂ ਹੀ ਪਹੁੰਚਾਵੇਂਗਾ ਜਬ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੂਆ ਤਬ ਵੈਸੇ ਹੀ ਦੋ ਰੋਟੀਆਂ ਡਾਲਨੇ ਗਿਆ ਕਿ ਨਦੀ ਸੇ ਦੋ ਸੌ ਮੋਹਰ ਨਿਕਲ ਆਈਂ ਮੈਨੇ ਉਨਕੋ ਨਾ ਲੀਆ ਔਰ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਢੰਡੋਰਾ ਪਿਟਵਾਯਾ ਕਿ ਜੋ ਕਿਸੀ ਕੀ ਮੋਹਰੇਂ ਨਦੀ ਮੇਂ ਗਿਰੀ ਹੋਂ ਤੋ ਵੁਹ ਮੁਝ ਸੈ ਲੇਲੋ ਪਰੰਤੂ ਕੋਈ ਨਾ ਬੋਲਾ ਫਿਰ ਦੂਸਰੇ ਦਿਨ ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨਦੀ ਪਹਿ ਗਿਆ ਵੈਸੇ ਹੀ ਮੋਹਰੇਂ ਨਿਕਲ ਆਈਂ ਉਨਕੋ ਭੀ ਲਾਕਰ ਰਖ ਛੋਡਾ ਐਸੇ ਹੀ ਦਿਨ ਬੀਤਾ ਔਰ ਰਾਤ ਹੋਗਈ ਤੋ ਸੁਪਨੇ ਮੇਂ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਕੋਈ ਮੁਝਸੇ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋ ਰੋਟੀਓਂ ਨੇ ਤੇਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀ ਹੈ ਪਰਮ ਕਿਰਪਾਲ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਆੱਗਿਆ ਤੁਝਕੋ ਹੂਈ ਕਿ ਦੋ ਸੌ ਮੋਹਰੇਂ ਤੁਝਕੋ ਨਿਤ ਮਿਲਾ ਕਰੇਂ ਉਸਮੇਂ ਸੈ ਤੂੰ ਕੁਛ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਹੇਤ ਉਠਾ ਦੀਆ ਕਰ ਔਰ ਜੋ ਬਾਕੀ ਬਚੇ ਉਸ ਮੇਂ ਅਪਨੇ ਦਿਨ ਕਾਟ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਮੇਰੀ ਆਂਖ ਖੁਲ ਗਈ ਫਿਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕਰ ਦੰਡਵਤ ਕੀ ਫਿਰ ਮੈਨੇ ਯਿਹ ਮਕਾਨ ਬਨਵਾਯਾ ਔਰ ਇਸਕੇ ਦ੍ਵਾਰ ਪਰ ਯਿਹ ਲਿਖ ਦੀਆ ਸੋ ਅਬ ਭੀ ਵੈਸੇ ਹੀ ਹੈ ਦੋ ਸੌ ਮੋਹਰੈਂ ਰੋਜ਼ ਪਹੁੰਚਤੀ ਹੈਂ ਬਟੋਹੀਓਂ ਕੋ ਔਰ ਭਿਖਾਰੀਓਂ ਕੋ ਦੇਤਾ ਔਰ ਖਾ ਪੀ ਲੇਤਾ ਹੂੰ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਭਜਨ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨਾ ਹੂੰ ਅਬ ਮੇਰੇ ਜੀਨੇ ਮੇਂ ਦੋ ਸੌ ਬਰਸ ਰਹਿ ਗਏ ਹੈਂ ਔਰ ਇਸ ਮਕਾਨ ਕੋ ਬਨੇ ਭੀ ਦੋ ਸੌ ਬਰਸ ਹੋ ਗਏ ਹੈਂ ਅਰੇ ਪਿਆਰੇ ਤਬ ਸੇ ਮੁਝਕੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਨਿਸਚਾ ਹੁਆ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਾਪ ਖਿਮਾਪਨ ਕੀਏ ਔਰ ਇਤਨੇ ਬਰਸ ਜੀਨੇ ਕੋ ਦੀਏ ਔਰਭੋਜਨ ਬਿਨ ਪਰਿਸ੍ਰਮ ਪਹੁੰਚਨੇ ਲਗਾ ਤਬ ਸੇ ਮੈਂ ਆਨੰਦ ਪੂਰਬਕ ਰਹਿਤਾ ਹੂੰ ਔਰ ਕਿਸੀ ਬਾਤ ਕੀ ਚਿੰਤਾ ਨਹੀ ਕਰਤਾ ਯਿਹ ਬਾਤ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸਭ ਕੇ ਭਾਗ ਮੇਂ ਦੇਵੇ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕੀਆ ਔਰ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕੀਆ ਤੀਨ ਦਿਨ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਰਹਿਕਰ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਉਸ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਚਲਾ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਇਕ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜਾਇ ਪਹੁੰਚਾ ਵਹਾਂ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਕਾਲਾ ਸਾਂਪ ਚੰਗੇ ਰੰਗ ਕੇ ਸਾਂਪ ਸੇ ਲੜ ਰਹਾ ਹੈ ਔਰ ਐਸਾ ਜਾਨਾ ਕਿ ਕਾਲਾ ਉਸਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲੇਗਾ ਹਾਤਮ ਯਿਹ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖ ਕਰ ਦੌੜਾ ਔਰ ਪੁਕਾਰ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਦੁਸ਼ਟ ਇਹ ਕਿਆ ਕਰਤਾ ਹੈਂ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰ ਵੁਹ ਡਰਾ ਔਰ ਉਸਕੋ ਛੋਡ ਕਰ ਭਾਗ ਗਿਆ ਹੁਹ ਦੁਖੀ ਭਾਗ ਨਾ ਸਕਤਾ ਥਾ ਇਸ ਸੇ ਉਸੀ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਠਹਿਰ ਗਿਆ ਔਰ ਘਬਰਾ ਕਰ ਇਧਰ ਉਧਰ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਸਾਂਪ ਤੂੰ ਮਤ ਡਰ ਔਰ ਮਤ ਘਬਰਾਉ ਜਬ ਤਕ ਤੂੰ ਸੁਚੇਤ ਨ ਹੋਗਾ ਤਬਤਕ ਮੈਂ ਯਹੀ ਰਹੂੰਗਾ ਔਰ ਕਹੀਂ ਨਾ ਜਾਊਂਗਾ ਏਕ ਆਧ ਘੜੀ ਮੇਂ ਸੰਭਲ ਕਰ ਫਿਰ ਉਸੀ ਬ੍ਰਿਖ ਪਰ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ ਔਰ ਮਨੁੱਖਯ ਹੋਕਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਝੁਕ ਝੁਕ ਕਰ ਸਲਾਮ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖ ਕਰਾ ਹਾਤਮ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੂਆਔਰ ਮਨ ਮੇਂ ਬਿਚਾਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਭੇਦ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਸਾਂਪ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੁਮ ਅਚੰਭਾ ਮਤ ਕਰੋ ਮੈਂ ਜਿੰਨ ਹੂੰ ਔਰ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਮੇਰੇ ਬਾਪ ਕਾ ਗੁਲਾਮ ਹੈ ਬਹੁਤ ਬਰਖ ਸੇ ਯਿਹ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਕਾ ਬੈਰੀ ਹੂਆ ਹੈ ਆਜ ਘਾਤ ਪਾਕਰ ਮਾਰ ਡਾਲਨਾ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਮੇਰੀ ਰੱਖਿਆ ਕੇ ਲੀਏ ਤੁਝੇ ਭੇਜਾ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਇਸ ਦੁਸ਼ਟ ਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਛੂਟਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਭਲਾ ਮੈਨੇ ਅਬ ਜਾਨਾ ਅਬ ਤੂੰ ਜਹਾਂ ਚਾਹੇ ਵਹਾਂ ਜਾਹ ਕਿਉਂਕਿ ਮੁਝੇ ਭੀ ਏਕ ਕਾਮ ਹੈ ਬਹੁਤ ਚਿਰ ਨਹੀਂ ਠਹਿਰ ਸਕਤਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਦੀਨੋਂ ਕੇ ਸਹਾਇ ਕਰਨੇ ਵਾਲੇ ਮੇਰਾ ਘਰ ਯਹਾਂ ਸੇ ਸਮੀਪ ਹੈ ਜੋ ਆਪ ਦਯਾ ਕਰਕੇ ਚਲੇਂ ਤੋ ਮੇਰੇ ਊਪਰ ਆਪ ਕੀ ਬਡੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਹੋ ਹਾਤਮ ਉਸ ਕੇ ਸਾਥ ਚਲਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਬਤਾ ਭਾਰੀ ਲਸ਼ਕਰ ਸਾਮਨੇ ਸੇ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਮੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਲਸ਼ਕਰ ਕਿਸ ਕਾ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੁਝ ਫ਼ਕੀਰ ਕਾ ਹੈ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਲੀਏ ਹੂਏ ਅਪਨੇ ਘਰ ਆਯਾ ਔਰ ਏਕ ਜੜਾਊ ਤਖਤ ਪਰ ਬੈਠਾਲਾ ਔਰ ਬਡੇ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਸੇ ਖਾਨਾ ਖੁਲਾ ਬਹੁਤਸਾ ਧਨ ਰਤਨ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਰੱਖਾ ਔਰ ਰਾਤ ਭਰ ਨਾਚ ਰੰਗ ਕੀ ਸਭਾ ਰਹੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਧਨ ਰਤਨ ਮੁਝੇ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਏ ਫਿਰ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਨੇ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਉਸ ਗੁਲਾਮ ਕੋ ਮਾਰਡਾਲਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਢਾਈ ਬਰਖ ਪੰਦ੍ਰਹ ਦਿਨ ਮੇਂ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਸੁਦਾਗਰੋਂ ਕੀ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਉਤਰਾ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸੇ ਮਿਲਾ ਯਿਹ ਸਮਾਚਾਰ ਕਿਸੀ ਨੇ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੋ ਪਹੁੰਚਾਯਾ ਉਸਨੇ ਵਹੀਂ ਉਸਕੋ ਬੁਲਵਾ ਔਰ ਏਕ ਚੰਗੇ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਪਰਦਾ ਡਾਲ ਆਪ ਬੈਠੀ ਔਰ ਬਾਹਰ ਉਸੇ ਬੈਠਾਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਤੁਮ ਆਏ ਕਹੋ ਕਿਆ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਏ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜੋ ਦੇਖਾ ਥਾ ਔਰ ਪਰੇਰੂ ਕੇ ਮੂੰਹ ਸੇ ਸੁਨਾ ਥਾ ਸੋ ਚੰਗੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਰਨਨ ਕੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸ ਬ੍ਰਿਧ ਮਨੁੱਖਯ ਨੇ ਇਸ ਲੀਏ ਅਪਨੇ ਦ੍ਵਾਰ ਪਰ ਲਿਖਕਰ ਲਗਾ ਦੀਆ ਹੈ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਯਿਹ ਸਮਾਚਾਰ ਸੁਨਕਰ ਬਹੁਤ ਪਰਸੰਨ ਹੂਈ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਸਰਾਹਨ ਕਰ ਬੋਲੀ ਕਿ ਤੁਮ ਹੀ ਐਸੇ ਥੇ ਜੋ ਐਸਾ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਏ ਹੋ ਨਹੀਂ ਤੋ ਐਸਾ ਕਾਮ ਕਰਨੇ ਕੋ ਕਿਸਕਾ ਮੂੰਹ ਥਾ ਫਿਰ ਕਈ ਮੇਵੇ ਕੇ ਥਾਲ ਹਾਤਮ ਕੇ ਉਤਰਨੇ ਕੀ ਜਗਹ ਭਿਜਵਾ ਦੀਏ ਉਸਨੇ ਆਕਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੇ ਸਾਥ ਖਾਨਾ ਖਾਕਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਤੂੰ ਮਤ ਘਬਰਾਉ ਅਬ ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਮੇਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਤੇਰੀ ਪਯਾਰੀ ਕੋ ਤੁਝੇ ਮਿਲਾ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਉਸਕੋ ਐਸਾ ਧੀਰਜ ਦੇ ਆਪ ਹਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਤੁਮਾਰੀ ਕੌਣਸੀ ਬਾਤ ਹੈ ਸੋ ਕਹੁ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਢੂੰਡਣੇ ਕਾ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕੂੰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੀਸਰੀ ਬਾਤ ਮੇਰੀ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਜੰਗਲ ਮੈਂ ਖੜਾ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੀ ਸੇ ਬੁਰਾਈ ਨਾ ਕਰ ਜੋ

ਕਰੇਗਾ ਤੋ ਵਹੀ ਪਾਵੇਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਓ
ਤੀਸਰੀ ਕਹਾਨੀ ਮੇਂ ਇਸ ਸਮਾਚਾਰ ਹੈ
ਲਾਨੇ ਕਾ ਬਰਣਨ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖ
ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਖੜਾ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੀ
ਸੇ ਬੁਰਾਈ ਨ ਕਰ ਔਰ ਜੋ ਕਰੇਗਾ ਤੋ
ਵਹੀ ਪਾਵੇਗਾ

ਹਾਤਮ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰ ਜੰਗਲ ਕੋ ਚਲਾ ਏਕ ਮਹੀਨੇ ਪੀਛੇ ਏਕ ਪਹਾੜ ਐਸਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਜੋ ਆਕਾਸ਼ ਸੇ ਬਾਤੇਂ ਕਰ ਰਹਾ ਥਾ ਜਬ ਉਸਕੇ ਨੀਚੇ ਗਿਆ ਤੋ ਕਰਾਹਨੇ ਰੋਣੇ ਕੀ ਏਕ ਪੁਕਾਰ ਸੁਨ ਪੜੀ ਸਿਰ ਉਠਾ ਕੇ ਇਧਰ ਉਧਰ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਤੋ ਕੁਛ ਨਾ ਦੇਖ ਪੜਾ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੀ ਛਾਯਾ ਮੇਂ ਸੰਗ ਮਰਮਰ ਕੀ ਸਿਲਾ ਰੱਖੀ ਹੈ ਉਸ ਪਰ ਏਕ ਪਰਮ ਚਤੁਰ ਮਨੁੱਖਯ ਬਿਖੜੇ ਬਾਲ ਦੁਬਲਾ ਪਤਲਾ ਰੋਗੀ ਸਾ ਬ੍ਰਿਖ ਕੀ ਡਾਲੀ ਪਕੜੇ ਆਂਖੇਂ ਬੰਦ ਕੀਏ ਖੜਾ ਹੈ ਔਰ ਬਾਰ ਬਾਰ ਕਰਾਹ ਕਰਾਹ ਯਿਹ ਪੜ੍ਹਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਆਓ ਬ੍ਰਿਹ ਸਹਿਯੋ ਨਹਿ ਜਾਇ ਹਾਤਮ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੂਆ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਭੇਦ ਹੈ ਥੋੜਾ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਕਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੂੰ ਇਸ ਦਸ਼ਾ ਕੋ ਕਿਉਂ ਪਹੁੰਚਾ ਹੈ ਅਪਣਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਵਰਣਨ ਕਰ ਵੁਹ ਆਂਖੇ ਮੂੰਦੇ ਅਪਨੇ ਧਿਆਨ ਮੇਂ ਥਾ ਉੱਤਰ ਨਾ ਦੀਆ ਦੂਸਰੀ ਬੇਰ ਫੇਰ ਉਸਕੋ ਪੁਕਾਰਾ ਤਬ ਭੀ ਕੁਛ ਨਾ ਬੋਲਾ ਤੀਸਰੀ ਬੇਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਯਿਹ ਸਮਝਾ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਬਹਿਰਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੇ ਤੀਨ ਬੇਰ ਪੁਕਾਰਾ ਤੂਨੇ ਉੱਤਰ ਨਹੀ ਦੀਆ ਯਿਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸਨੇ ਆਂਖੇਂ ਖੋਲ੍ਹਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕੌਣ ਹੈਂ ਔਰ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈ ਮੁਝਸੇ ਤੇਰਾ ਕਾਮ ਕਿਆ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਭੀ ਮਨੁੱਖਯ ਹੂੰ ਫਿਰਤਾ ਫਿਰਤਾ ਯਹਾਂ ਭੀ ਆ ਨਿਕਲਾ ਹੂੰ ਤੂੰ ਅਪਨਾਹਾਲ ਬਰਨਣ ਕਰ ਕਿ ਤੂੰ ਐਸਾ ਹੱਕਾ ਬੱਕਾ ਕਯੋਂ ਰੋਤਾ ਹੈਂ ਔਰ ਯਹਾਂ ਕਿਸ ਲੀਏ ਖੜਾ ਹੈਂ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਰੇ ਬਟੋਹੀਏ ਤੁਮ ਜੈਸੇ ਬਹੁਤ ਮਨੁੱਖਯ ਇਸ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਆਏ ਔਰ ਮੇਰਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਨ ਜਾਨਾ ਨਾ ਕਿਸੀ ਨੇ ਮੇਰੇ ਦੁਖ ਕੀ ਔਖਧਿ ਕੀ ਇਸ ਸੇ ਹਾਲ ਕਹਿਨਾ ਬ੍ਰਿਥਾ ਹੈ ਤੂੰ ਅਪਣੀ ਰਾਹ ਲੇ ਕਯੋਂ ਦੁਖ ਦੇਤਾ ਹੈਂ ਔਰ ਮੁਝੇ ਅਪਦਾ ਮੇਂ ਡਾਲਤਾ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਤੁਨੇ ਅਪਨਾ ਹਾਲ ਬਹੁਤ ਮਨੁੱਖੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਮੁਝ ਸੇ ਭੀ ਕਹੁ ਕਿ ਮੇਰੇ ਮਨ ਕਾ ਅਭਿਲਾਖ ਨ ਰਹਿ ਜਾਏ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਖਿਣ ਭਰ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਬੈਠ ਜਾਹ ਮੇਂ ਚੇਤ ਮੇਂ ਆਊਂ ਤੋ ਅਪਨਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹਿ ਸੁਨਾਊਂ ਹਾਤਮ ਬੈਠ ਗਿਆ ਵਹ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੇ ਦੁਖੀਏ ਕੇ ਦੁਖ ਦੂਰ ਕਰਨੇ ਵਾਲੇ ਮੈਂ ਸੁਦਾਗਰ ਹੂੰ ਮੇਰਾ ਕਾਫ਼ਲਾ ਰੂਮ ਕੋ ਜਾਤਾ ਥਾ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਯਹਾਂ ਤਕ ਆਨ ਪਹੁੰਚਾ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਕਾਫ਼ਲਾ ਛੋਡ ਇਸ ਪਹਾੜ ਪਰ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਬਾਂਧ ਸੋ ਨਿਸਚਿੰਤ ਹੋ ਇਸ ਬਿ੍ਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਆਯਾ ਯਹਾਂ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਕਾਂਤਾ ਦੇਖ ਮੁਝੇ ਐਸੀ ਮੂਰਛਾ ਆਈ ਕਿ ਮੈਂ ਧਰਤੀ ਪਰ ਗਿਰ ਅਚੇਤ ਹੋ ਗਿਆ ਅਰ ਵੁਹ ਮੇਰਾ ਸਿਰ ਅਪਨੀ ਗੋਦ ਮੇਂ ਰਖ ਗੁਲਾਬ ਛਿੜਕਨੇ ਲਗੀ ਤਬ ਮੁਝੇ ਚੇਤ ਹੂਆ ਔਰ ਅਪਨਾ ਸਿਰ ਉਸਕੀ ਗੋਦ ਮੇਂ ਦੇਖ ਅਤਿ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਉਸ ਪਰ ਆਸ਼ਿਕ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਉਸ ਸੇ ਪੂਛਾ ਹੇ ਪ੍ਰਾਣ ਦਾਤਾ ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਤੂੰ ਕੌਨ ਹੈਂ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਮੈਂ ਪਰੀ ਹੂੰ ਔਰ ਯਿਹ ਪਰਬਤ ਔਰ ਕਿਲਾ ਮੇਰਾ ਮਕਾਨ ਹੈ ਤੁਝ ਸਾ ਮਨੁਖਯ ਚਾਹਤੀ ਥੀ ਸੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਆਜ ਮਿਲਾ ਦੀਆ ਇਸ ਪਿਆਰ ਪ੍ਰੀਤਿ ਕੀ ਬਾਤੇਂ ਸੁਣ ਮੈਂ ਐਸਾ ਬਾਵਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਧਨ ਸੰਪਤਿ ਔਰ ਕਾਫ਼ਲੇ ਕੋ ਭੂਲ ਗਿਆ ਔਰ ਵੁਹ ਐਸੀ ਹੀ ਮੇਰਾ ਪਿਆਰ ਕਰਤੀ ਰਹੀ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰਾਣ ਪੱਖੀ ਕੋ ਉਸਨੇ ਅਕਲ ਕੇ ਜਾਲ ਸੇ ਫਸਾ ਤੀਨ ਮਹੀਨੇ ਰਾਤ ਦਿਨ ਰਹੇ ਮੈਨੇ ਉਸ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਪਿਆਰੀ ਇਸ ਜੰਗਲ ਮੈਂ ਰਹਿਨੇ ਸੇ ਕੌਨਸਾ ਸੁਖ ਹੈ ਚਲੋ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਚਲ ਕਰ ਸੂਖ ਸੇ ਰਹੇਂ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮਾਰਾ ਐਸਾ ਹੀ ਜੀ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਤੋਂ ਮੇਰਾ ਘਰ ਯਹਾਂ ਸੇ ਬਹੁਤ ਸਮੀਪ ਹੈ ਅਪਨੇ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਮਿਲ ਕਰਕੇ ਬਿਦਾ ਹੋ ਆਊਂ ਪਰ ਮੇਰੇ ਆਨੇ ਤਕ ਯਹਾਂ ਸੇ ਕਹੀਂ ਨਾ ਜਾਨਾ ਮੈਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅੱਛਾ ਜੈਸਾ ਤੁਮਾਰਾ ਜੀ ਚਾਹੇ ਪਰ ਸਚ ਕਹੁ ਕਿ ਕਬ ਆਵੇਂਗੀ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸਾਤ ਦਿਨ ਕੋ ਪਰ ਜੋ ਤੂੰ ਯਹਾਂ ਸੈ ਕਹੀਂ ਚਲਾ ਜਾਏਂਗਾ ਤੋ ਬਹੁਤ ਪਛੁਤਾਏਗਾ ਮੁਝੇ ਇਸੀ ਦਸ਼ਾ ਸੇ ਸਾਤ ਬਰਸ ਬੀਤੇ ਹੈਂ ਪਰ ਵੁਹ ਬਚਨ ਭੰਗ ਔਰ ਧਨ ਧਰਮ ਕੀ ਲੁਟੇਰੀ ਨਾ ਆਈ ਔਰ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਬਚਨ ਪਰ ਕਹੀਂ ਭੀ ਨਾ ਜਾ ਸਕਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਐਸਾ ਨਾ ਹੋ ਕਿ ਕਹੀਂ ਵੁਹ ਆ ਜਾਏ ਔਰ ਮੁਝੇ ਯਹਾਂ ਨਾ ਪਾਵੇ ਤੋਂ ਨਾ ਜਾਨੀਏ ਕਿ ਮੇਰੇ ਲੀਏ ਕਿਆ ਕਰ ਬੈਠੇ ਔਰ ਇਤਨਾ ਪਰਾਕ੍ਰਮ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕਹੀਂ ਜਾਕਰ ਉਸਕਾ ਪਤਾ ਲਗਾਊਂ ਮੇਰਾ ਅਹਾਰ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਪੱਤੇ ਔਰ ਇਸੀ ਝਰਨੇ ਕਾ ਪਾਨੀ ਹੈ ਕਿਆ ਕਰੂੰ ਧਰਤੀ ਕਠੋਰ ਆਕਾਸ਼ ਦੂਰ ਨ ਰਹਿਨੇ ਕੋ ਜਗਹ ਨ ਚਲਨੇ ਕੋ ਪੈਰ ਯਿਹ ਚੌਪਾਈ ਮੇਰੀ ਦਸ਼ਾ ਕੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ ਤੇਰਾ ਬਿਰਹ ਕੌਣ ਕੋ ਭਾਂਤ ਧਰਨੀ ਕਠੋਰ ਦੂਰ ਆਕਾਸ਼, ਯੇਹ ਬ੍ਰਤਾਂਤ ਸੁਨ ਕਰ ਹਾਤਮ ਬਹੁਤ ਕੁੜ੍ਹਾ ਔਰ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਆਂਸੂ ਭਰ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਉਸਨੇ ਅਪਨਾ ਨਾਮ ਔਰ ਮਕਾਨ ਬਤਲਾਯਾ ਹੋ ਤੋ ਮੁਝਕੋ ਕਹੁ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇਤਨਾ ਤੋ ਜਾਨਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਉਸਕੇ ਕੁਟੰਬੀ ਲੰਕਾ ਕੇ ਪਰਬਤ ਪਰ ਰਹਤੇ ਹੈਂ ਪਰ ਯਿਹ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕਹਾਂ ਗਈ ਔਰ ਅਬ ਕਹਾਂ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਜਬ ਵੁਹ ਤੁਝਸੇ ਬਿਦਾ ਹੂਈ ਤਬ ਕਿਸ ਓਰ ਗਈ ਥੀ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਸਾਮਨੇ ਦਸ ਬੀਸ ਪੈਰ ਚਲੀ ਥੀ ਫਿਰ ਨਾ ਜਾਨੀਏ ਕਿ ਕਿਸ ਓਰ ਲੋਪ ਹੋ ਗਈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮਕੋ ਉਸਕੀ ਚਾਹ ਹੈ ਤੋ ਹਮਾਰੇ ਸਾਥ ਲੰਕਾ ਪਰਬਤ ਪਰ ਚਲੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਉਸਕਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਲੇਵੇਂਗੇ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਵੁਹ ਯਹਾਂ ਆਵੇ ਔਰ ਮੁਝੇ ਯਹਾਂ ਨਾ ਪਾਵੇ ਤੋ ਫਿਰ ਮੁਝੇ ਕਹਿਨੇ ਕੋ ਜਗਹ ਨ ਰਹੇਗੀ ਨ ਹਾਥ ਆਵੇਗੀ ਜੋ ਮਿਲਾਪ ਹੋਨਾ ਹੈ ਤੋ ਯਹਾਂ ਹੀ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਨਹੀਂ ਤੋਂ ਉਸਕੀ ਆਸ਼ਾ ਮੇਂ ਇਸੀ ਜਗਹ ਪਰ ਮਰ ਜਾਊਂਗਾ ਯਿਹ ਦੁਖ ਭਰੀ ਬਾਤ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਆਂਖੋ ਸੇ ਆਂਸੂ ਭਰ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਪਿਆਰੇ ਜੋ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਜਾਨਤੇ ਹੋ ਤੋ ਬਤਲਾ ਦੇਓ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਕਹਿਤੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਧੀਰਜ ਰੱਖੋ ਮੈਂ ਲੰਕਾ ਪਰਬਤ ਪਰ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਤੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਕਾ ਪਤਾ ਲਗਾ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਲਾਤਾ ਹੂੰ ਯਾ ਤੁਝੇ ਵਹਾਂ ਲੈ ਜਾਊਂਗਾ ਉਸਕੇ ਮਕਾਨ ਕਾ ਪਤਾ ਲਗਾਇ ਫਿਰ ਆਤਾ ਹੂੰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਬ ਤਕ ਮੈਨੇ ਐਸਾ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖਯ ਨਹੀਂ ਦੇਖਾ ਜੋ ਅਪਨਾ ਕਾਮ ਛੋਡ ਦੂਸਰੇ ਕਾ ਕਾਮ ਕਰੇ ਕਿਉਂ ਬਾਤੇਂ ਬਨਾਤਾ ਹੈਂ ਜਾਹ ਅਪਨਾ ਕਾਮ ਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਿਆਰੇ ਮੈਂ ਅਪਨਾ ਸਿਰ ਹਥੇਲੀ ਪਰ ਲੀਏ ਫਿਰਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਕਿਸੀ ਕਾਮ ਆਵੇ ਔਰ ਜਿਸਕੋ ਚਾਹੀਏ ਸੋ ਲੇਵੇ ਅਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣ ਖੋਊਂਗਾ ਉਸਕਾ ਕਾਂਮ ਔਰ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਨ ਕਰੂੰਗਾ ਮੇਰੀ ਬਾਤ ਯਿਹ ਸੱਚ ਜਾਨ ਝੂਠ ਮਤ ਸਮਝ ਨਿਦਾਨ ਐਸੀ ਦੋ ਚਾਰ ਬਾਤੇਂ ਕਰ ਉਸਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਜਿਧਰ ਪਰੀ ਗਈ ਥੀ ਉਧਰ ਚਲ ਦੀਆ ਥੋੜੇ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਉਸ ਪਰਬਤ ਪਰ ਸੇ ਦੂਸਰੇ ਪਰਬਤ ਪਰ ਪਹੂੰਚਾ ਔਰ ਉਪਰ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸੇ ਮੇਵੇ ਕੇ ਬ੍ਰਿਖ ਲਹਿਲਹਾਤੇ ਔਰ ਫੂਲੋਂ ਸੇ ਲਦੇ ਹੂਏ ਝੂਮ ਰਹੇ ਹੈਂ ਔਰ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਏਕ ਰਮਣੀਕ ਜਗਾ ਦੇਖ ਪੜੀ ਔਰ ਵਹਾਂ ਚਾਰ ਬ੍ਰਿਖ ਬਡੇ ਔਰ ਸੰਘਨੇ ਲਗੇਂ ਹੈਂ ਔਰ ਠੰਢੀ ਪਵਨ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਬਡੇ ਅਭਿਲਾਖ ਸੇ ਉਸ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਗਿਆ ਔਰ ਜਾਤੇ ਹੀ ਸਹਿਸਾ ਉਸਕੀ ਆਂਖ ਲਗ ਗਈ ਸੋ ਗਿਆ ਸਾਂਝ ਕੋ ਚਾਰ ਪਰੀਆਂ ਆਈਆਂ ਔਰ ਮਸਨਦੇਂ ਬਿਛਾਕਰ ਬੈਠੀਂ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖਕਰ ਆਪਸ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਯਿਹ ਕੌਨ ਹੈ ਔਰ ਯਹਾਂ ਕੈਸੇ ਆਯਾ ਹੈ ਇਸ ਸੇ ਪੂਛਨਾ ਚਾਹੀਏ ਯਿਹ ਸਲਾਹ ਕਰਕੇ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਆਈਂ ਔਰ ਉਸੇ ਜਗਾ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਅਰੇ ਮਨੁੱਖਯ ਤੂੰ ਯਹਾਂ ਕੈਸੇ ਆਯਾ ਹੈਂ ਔਰ ਕਿਸਲੀਏ ਯਿਹ ਮਨੋਰਥ ਕੀਆ ਹੈ ਹਾਤਮ ਉਨਕੀ ਬੋਲੀ ਸੁਨ ਚੌਂਕ ਪੜਾ ਔਰ ਉਠਕੇ ਇਧਰ ਉਧਰ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਚਾਰ ਪਰੀਆਂ ਜਵਾਹਿਰ ਮੇਂ ਲਦੀ ਹੂਈਂ ਸਰਹਾਣੇ ਬੈਠੀ ਹੈ ਔਰ ਯਹੀ ਬਾਤੇਂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਉਠਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਮੁਝੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਲਾਯਾ ਹੈ ਮੈਂ ਲੰਕਾ ਪਰਬਤ ਔਰ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਕੋ ਦੇਖਨੇ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਉਸਕਾ ਯਿਹ ਕਾਰਣ ਹੈ ਕਿ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਸੇ ਸਾਤ ਦਿਨ ਕੀ ਅਵਧਿ ਕਰ ਵੁਹ ਗਈ ਹੈ ਔਰ ਸਾਤ ਬਰਖ ਬੀਤ ਗਏ ਹੈਂ ਕਿ ਵੁਹ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਉਸਕੇ ਸਿਮਰਨ ਮੇਂ ਬਿਆਕੁਲਤਾ ਸੇ ਤੜਫ ਰਹਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੇ ਪ੍ਰਾਣ ਹੋਠੋਂ ਪਰ ਆਗਏ ਹੈਂ ਮੈਂ ਇਸਲੀਏ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਉਸਕੋ ਸਮਝਾਊਂ ਕਿ ਕਿਸੀ ਸੇ ਇਕਰਾਰ ਕਰਕੇ ਉਸਕੋ ਪੂਰਾ ਨਾ ਕਰਨਾ ਯਿਹ ਅੱਛਾ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਮੁਸਕਾਈਂ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀਂ ਕਿ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਲੰਕਾ ਪਰਬਤ ਕੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਹੈ ਉਸੇ ਐਸੀ ਕੌਨਸੀ ਅਟਕ ਥੀ ਜੋ ਮਨੁੱਖਯ ਸੇ ਇਕਰਾਰ ਕਰਤੀ ਹਮਨੇ ਜਾਨ ਲੀਆ ਕਿ ਤੂੰ ਬਾਵਲਾ ਹੈਂ ਕਿ ਜੋ ਉਸ ਪਰਬਤ ਔਰ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਕੇ ਦੇਖਨੇ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਕੀਆ ਔਰ ਜੋ ਤੂੰ ਵਹਾਂ ਜਾਏਗਾ ਤੋ ਜੀਤਾ ਕਬ ਬਚੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਕੁਛ ਹੋ ਸੋ ਹੋ ਮਂ ਵਹਾਂ ਗਏ ਬਿਨਾਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿਤਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾਂ ਜੋ ਤੂੰ ਹਮਰੀ ਸੰਗਤ ਇਖ਼ਤਯਾਰ ਕਰੇ ਔ ਆਜ ਯਹਾਂ ਰਹਿਨਾ ਅਪਨਾ ਧੰਨਯ ਭਾਗ ਸਮਝੇ ਤੋ ਹਮ ਕੱਲ ਲੰਕਾ ਪਰਬਤ ਕਾ ਮਾਰਗ ਦਿਖਾਵੇਂਗੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਕਿਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਯਿਹ ਕਾਮ ਹੋ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਰਹਾ ਔਰ ਵੁਹ ਰਾਤ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ਮੇਂ ਬਿਤੀਤ ਹੁਈ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੋਤੇ ਹੀ ਲੰਕਾ ਪਰਬਤ ਕਾ ਰਸਤਾ ਲੀਆ ਔਰ ਵੁਹ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥ ਹੂਈ ਸਾਤ ਦਿਨ ਤਕ ਰਾਤ ਦਿਨ ਚਲੀ ਗਈ ਅਠਵੇਂ ਦਿਨ ਏਕ ਜਗਹ ਪਰ ਪਹੁੰਚਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਅਬ ਹਮ ਇਸ ਸੇ ਅਗੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਤੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਕੇ ਆਗੇ ਸਿਵਾਂਨਾ ਨਹੀਂ ਤੂੰ ਸੀਧਾ ਚਲਾ ਜਾਹ ਥੋੜੇ ਹੀ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਲੰਕਾ ਪਰਬਤ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਏਂਗਾ ਹਾਤਮ ਉਸਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਆਗੇ ਚਲਾ ਏਕ ਮਹੀਨੇ ਭਰ ਮੇਂ ਏਕ ਦੁਰਾਹੇ ਪਰ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਰਾਤ ਭਰ ਵਹੀਂ ਰਹਾ ਚਾਰ ਘੜੀ ਰਾਤ ਬੀਤੇ ਬਸਤੀ ਕੀ ਓਰ ਸੇ ਰੋਨੇ ਕੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਈ ਵੁਹ ਚੌਂਕ ਕਰਕੇ ਉਠ ਬਠਾ ਉਸ ਸ਼ਬਦ ਪਰ ਮਨ ਲਗਾ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਐ ਹਾਤਮ ਤੂੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਸਨੱਧ ਹੂਆ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਰੋਨੇ ਕਰਾਹਨੇ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਬੈਠਾ ਰਹੇਂਗਾ ਤੋ ਤੂੰ ਉਸ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਕਿਯਾ ਉੱਤਰ ਦੇਵੇਂਗਾ ਔਰ ਜਗਤ ਮੇਂ ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਕਿਆ ਰਹੇਗਾ ਭਲਾ ਯਹੀ ਹੈ ਕਿ ਅਪਨੋ ਸੁਖ ਕੋ ਛੋਡ ਔਰ ਉਸ ਦੁਖੀਏ ਕੀ ਸੁਧ ਲੇ ਜੋ ਤੇਰੇ ਹਾਬ ਸੇ ਕਿਸੀ ਕਾ ਕਾਮ ਨਿਕਲੇ ਤੋ ਸੰਸਾਰ ਬ੍ਰਿਖ ਸੇ ਤੂ ਹੀ ਭਲਾਈ ਕਾ ਫਲ ਪਾਵੇਗਾ ਯਿਹ ਜੀਅ ਮੇਂ ਸਮਝ ਕਰ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਇਧਰ ਉਧਰ ਢੂੰਡਤਾ ਫਿਰਤਾ ਰਹਾ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੋਤੇ ਹੀ ਜਿਸ ਓਰ ਸੇ ਸ਼ਬਦ ਆਯਾ ਥਾ ਉਸਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਔਰ ਵਹਾਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਮਾਨੁੱਖਯ ਰੋ ਰਹਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿਤੇ ਐਸਾ ਫੁਟ ਫੁਟ ਕਰ ਕਿਉਂ ਰੋਤਾ ਹੈਂ ਔਰ ਦੁਖ ਭਰੀ ਕਰਾਹੇਂ ਲੇਤਾ ਹੈਂ ਐਸਾ ਕੌਨ ਕਠੋਰ ਚਿਤ ਥਾ ਕਿ ਜਿਸਨੇ ਤੁਝਕੋ ਸਤਾਯਾ ਹੈ ਔਰ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਡਾਲ ਦੀਆ ਹੈ ਤੂੰ ਅਪਨਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਮੁਝੇ ਤਉ ਕਹੁ ਇਸ ਧੀਰਜ ਕੇ ਦੇਨੇ ਸੇ ਵੁਹ ਔਰ ਭੀ ਪੁਕਾਰ ਪੁਕਾਰ ਕਰ ਰੋਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮੈਂ ਸਿਪਾਹੀ ਹੂੰ ਔਰ ਨੌਕਰੀ ਕਰਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਘਰ ਸੇ ਨਿਕਲਾ ਥਾ ਭੂਲ ਕਰਕੇ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਯਹਾਂ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਿਓਂ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਇਸ ਬਸਤੀ ਕੇ ਹਾਕਮ ਕਾ ਕਿਆ ਨਾਮ ਹੈ ਕਿਸੀ ਨੇ ਕਹਿ ਦੀਆ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਮਾਲਿਕ ਮਸਖਰ ਜਾਦੂਗਰ ਕਹਾਤਾ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਮੈਂ ਡਰਾ ਔਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਭਾਗ ਕਰ ਏਕ ਜੰਗਲ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਏਕ ਪਰਮ ਰਮਣੀਕ ਬਾਗ਼ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਮੇਰੇ ਮਨ ਮੇਂ ਉਸਕੇ ਦੇਖਨੇ ਕਾ ਯਹਾਂ ਤਕ ਅਭਿਲਾਖ ਹੂਆ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਸਮੀਪ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਘੋੜੇ ਸੇ ਉਤਰ ਕਰਕੇ ਉਸ ਬਾਗ਼ ਮੇਂ ਗਿਆ ਦੋ ਚਾਰ ਹੀ ਪੈਰ ਚਲਾ ਹੂੰਗਾ ਕਿ ਪਰੀਓਂ ਕਾ ਏਕ ਝੁੰਡ ਜੜਾਊ ਗਹਿਣੇ ਔਰ ਜ਼ਰਤਾਰੀ ਕਪੜੇਂ ਸੇ ਝਮਝਮਾਤਾ ਦੇਖ ਪੜਾ ਮੈਨੇ ਅਪਨੀ ਬੁਧਿ ਸੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਕਿਸੀ ਅਮੀਰ ਕੀ ਇਸਤ੍ਰੀਆਂ ਬਾਗ ਦੋਖਨੇ ਕੋ ਆਈ ਹੈਂ ਯਿਹ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕਿਸੀ ਕੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੋ ਕੁਦ੍ਰਿਸ਼ਟਿ ਸੇ ਦੇਖੀਏ ਯਿਹ ਸੋਚਕਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਮੈਂ ਫਿਰਾ ਕਿ ਉਨ ਇਸਤ੍ਰੀਓਂ ਨੇ ਦੌੜ ਕਰਕੇ ਅਪਨੀ ਸੁਆਮਿਨੀ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਮਸਖਰ ਜਾਦੂਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਥੀ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਮਸਨਦ ਸੇ ਉਠ ਕਰ ਮੁਝੇ ਬੁਲਵਾ ਏਕ ਚਮਤਕਾਰ ਕੇ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਲੇ ਗਈ ਅਉਰ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬੈਠਾ ਕਰ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਕੀ ਬਾਤੋਂ ਕਰਨੇ ਲਗੀ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਉਸਕਾ ਬਾਪ ਭੀ ਬਾਗ ਮੇਂ ਆਯਾ ਪਹਿਲੇ ਤੋ ਮੇਰੇ ਘੋੜੇ ਕੋ ਦੇਖਕਰ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਯਿਹ ਘੋੜਾ ਕਿਸ ਕਾ ਹੈ ਡਰ ਕੇ ਮਾਰੇ ਕੋਈ ਨਾ ਬੋਲਾ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹ ਕਰ ਫਿਰ ਉਸ ਰੂਪ ਸਭਾ ਦੀਪਕ ਕੇ ਪਾਸ ਮੁਝੇ ਪਤੰਗ ਸਾ ਦੇਖਕਰ ਲਾਜ ਕਰੀ ਔਰ ਆਗ ਮੇਂ ਜਲ ਗਿਆ ਪਾਸ ਆਇ ਕਰਕੇ ਯਿਹ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਗਲਾ ਪਕੜ ਕਰ ਧਰਤੀ ਪਰਤੀ ਪਰ ਦੇ ਪਟਕੇ ਵੁਹ ਲੜਕੀ ਡਰੀ ਔਰ ਚਿੱਲਾਈ ਕਿ ਮੈਂ ਨਿਰ ਅਪਰਾਧ ਹੂੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਪਹਿਲੇ ਮੇਰੇ ਅਪਰਾਧ ਕੀ ਪਰਤੀਤ ਕਰ ਲੇ ਫਿਰ ਜੋ ਚਾਹੇ ਸੋ ਕਰਨਾ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਠਹਿਰ ਗਿਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਦਾਈ ਨੇ ਆ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੀ ਤਰੁਨ ਹੂਈ ਹੈ ਔਰ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਲੋਗੋਂ ਮੇਂ ਸੇਂ ਕੋਈ ਆਪ ਕੇ ਦਾਮਾਦ ਹੋਨੇ ਕੇ ਯੋਗਯ ਨਹੀਂ ਹੈ ਯਿਹ ਬਟੋਹੀ ਬਡਾ ਪ੍ਰਬੀਨ ਔਰ ਕਿਸੀ ਬਡੇ ਉੱਤਮ ਮਾਨੁੱਖਯ ਕਾ ਬੇਟਾ ਹੈ ਔਰ ਖੂਬ ਸੂਰਤ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ ਮਾਰੇ ਡਰਕੇ ਸ਼ਹਜ਼ਾਦੀ ਸੇ ਬਾਤ ਭੀ ਅਬੀ ਤਕ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਕੀ ਭਲਾ ਤੋ ਯਹੀ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਹਿਜ਼ਾਦੀ ਕੋ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਵਿਵਾਹ ਦੋ ਜੋ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਨਿਰ ਅਪਰਾਧ ਮਾਰੋਗੇ ਭੋ ਜਗਤ ਮੇਂ ਅਪਯਸ ਔਰ ਉਨਕੇ ਮਾਰ ਡਾਲਨੇ ਕਾ ਪਾਪ ਆਪਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਸਦਾ ਬਨਾ ਰਹੇਗਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਕਿਆ ਉੱਤਰ ਦੇਵੋਗੇ ਤਦ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਬੇਟੀ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੇਰੀ ਕਿਆ ਇੱਛਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਜਤਕ ਮੇਨੇ ਕਿਸੀ ਅਨਜਾਨ ਤੇ ਪੁਰਖ ਕਾ ਮੂੰਹ ਨਹੀਂ ਦੇਖਾ ਪਹਿਲੇ ਪਹਿਲ ਯਹੀ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਹੈ ਇਸਲੀਏ ਮੈਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕੀਆ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਯਿਹ ਤੁਝਕੋ ਫਲੇ ਪਰ ਯਿਹ ਮੇਰੀ ਤੀਨ ਬਾਤੇਂ ਪੂਰੀ ਕਰੇ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਮੈਂ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਕੁਛ ਆਪ ਆਗਯਾ ਕਰੇਂਗੇ ਸੋ ਸਿਰ ਪਰ ਧਰੂੰਗਾ ਪਹਿਲੇ ਏਕ ਜੋੜਾ ਪਰੇਰੂ ਕਾ ਲਾਵੋ ਫਿਰ ਲਾਲ ਸਾਂਪ ਕੀ ਮਣੀ ਤੀਸਰਾ ਖੌਲਤੇ ਘੀ ਕੇ ਕੜਾਹੇ ਮੇਂ ਗਿਰ ਕਰ ਜੀਤਾ ਨਿਕਲਿਆ ਤਬ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਤੁਝੇ ਦੂੰਗਾ ਉਸਕੀ ਯਿਹ ਬਾਤੇਂ ਸੁਨਕਰ ਮੈਂ ਘਬਰਾਯਾ ਔਰ ਇਨ ਬਾਤੋਂ ਸੇ ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਬਨ ਮੇਂ ਆ ਪੜਾ ਅਬ ਮਾਰੇ ਭੂਖ ਪਿਆਸ ਕੇ ਮੁਝ ਮੇਂ ਇਤਨਾ ਪਰਾਕ੍ਰਮ ਨਹੀਂ ਜੋ ਅਪਨੀ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਕੋ ਹੀ ਚਲਾ ਜਾਊਂ ਔਰ ਉਸਕੀ ਬਾਤੇਂ ਪੂਰੀ ਕਰੂੰ ਔਰ ਅਪਨੀ ਪਿਆਰੀ ਸੇ ਮਿਲੂੰ ਦੋ ਬਰਸੋਂ ਸੇ ਬਗੁਲਾ ਸਾ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਉਡਤਾ ਫਿਰਤਾ ਹੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਤੇਰੀ ਯਿਹ ਬਾਤੇਂ ਪੂਰੀ ਕਰਕੇ ਤੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਸੇ ਤੁਝਕੋ ਮਿਲਾਦੂੰਗਾ ਯਿਹ ਬਾਤ ਮੇਰੀ ਸੱਚ ਸਮਝ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਇਸ ਲੀਏ ਮੁਝਕੋ ਉਤਪੰਨ ਕੀਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੀ ਕੇ ਬੁਰੇ ਸਮਯ ਮੇਂ ਉਸਕੇ ਕਾਮ ਆਊਂ ਫਿਰ ਸੋਚਾ ਕਿ ਗੀਦੜ ਮੇਰੇ ਲੀਏ ਪਰੇਰੂ ਕਾ ਸਿਰ ਮਾਜਿੰਦ੍ਰਾਂ ਸੇ ਲਾਯਾ ਥਾ ਅਬ ਮੁਝਕੋ ਭੀ ਉਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਅਵੱਸ਼ਯ ਜਾਨਾ ਚਾਹੀਏ ਯਿਹ ਸਮਝਕੇ ਉਸਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋ ਕਰਕੇ ਅਪਨਾ ਰਸਤਾ ਲੀਆ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾਕਰ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਲੇ ਕੀ ਖ਼ੰਦਕ ਕੇ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਸ਼ਹੁਤਸੀ ਲਕੜੀਆਂ ਇਕੱਤ੍ਰ ਕਰ ਬਹੁਤਸੇ ਲੋਗ ਆਗ ਲਗਾਨੇ ਕਾ ਬਿਚਾਰ ਕਰ ਰਹੇ ਹੈਂ ਯਿਹ ਦੇਖਕਰ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਾ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਆਗ ਲਗਾਨੇ ਕਾ ਕਯਾ ਕਾਰਣ ਹੈ ਕਿਸੀ ਨੇ ਕਹਿ ਦੀਆ ਕਿ ਏਕ ਜੀਵ ਬੜਾ ਮਾਨੁਖ ਘਾਤੀ ਕਿਸੀ ਓਰ ਸੇ ਆ ਕਰਕੇ ਤੀਨ ਚਾਰ ਮਾਨੁਖ ਰੋਜ਼ ਖਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਜੇਕਰ ਯਹੀ ਦਸ਼ਾ ਹੋ ਰਹੀ ਤੋ ਥੋੜੇ ਹੀ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਸਭ ਸ਼ਹਿਰ ਉਜਾੜ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਣਕਰ ਹਾਤਮ ਅਪਨੇ ਜੀ ਮੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਸ ਉਪਾਧਿ ਕੋ ਇਨ ਦੁਖੀ ਲੋਗੋਂ ਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਸੇ ਟਾਲਾ ਚਾਹੀਏ ਯਿਹ ਸੋਚਕਰ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਆਯਾ ਔਰ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਏਕ ਬੜਾ ਸਾ ਗੜ੍ਹਾ ਖੁਦਬਾਯਾ ਔਰ ਬਹੁਤਸੀ ਸੂਖੀ ਲੱਕੜੀਓਂ ਸੇ ਪੁਟਵਾ ਕੇ ਉਸਮੇਂ ਜਾ ਬੈਠਾ ਜਬ ਪਹਿ ਰਾਤ ਗਈ ਤਬ ਵੁਹ ਆਤੇ ਹੀ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਪਹਾੜ ਸਾ ਚਲ ਆਤਾ ਹੈ ਜਬ ਪਾਸ ਆਯਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਛਾਨਾ ਕਿ ਇਸਕਾ ਨਾਮ ਮਸਮਨ ਹੈ ਔਰ ਇਸਕੇ ਆਠ ਪੈਰ ਔਰ ਸਾਤ ਸਿਰ ਹੈਂ ਏਕ ਸਿਰ ਹਾਥੀ ਕਾ ਸਾ ਔਰ ਛੇ ਸਿਰ ਬਾਘ ਕੇ ਸਿਰ ਵਰਗੇ ਸਨ ਜੋ ਸਿਰ ਹਾਥੀ ਕੇ ਸਿਰ ਕੀ ਤਰਹ ਕਾ ਥਾ ਉਸਕੀ ਨੌ ਆਂਖੇਂ ਹੈਂ ਜੋ ਉਸਕੀ ਬੀਚ ਕੀ ਆਂਖ ਕਿਸੀ ਚੋਟ ਸੇ ਫੂਟ ਜਾਇ ਤੋ ਨਿਸਚਾ ਹੈ ਕਿ ਯਹਾਂ ਸੇ ਭਾਗ ਜਾਏਗਾ ਔਰ ਕਬੀ ਇਸ ਓਰ ਮੂੰਹ ਭੀ ਨਾ ਕਰੇਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਵੁਹ ਮੂੰਹ ਫੈਲਾਏ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਓਰ ਪਹੁਚਾ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਕਿਲੇ ਕੀ ਓਰ ਆਸ ਪਾਸ ਆਗ ਭਟਕਾ ਦੀ ਉਸਕੀ ਜੁਵਾਲਾ ਐਸੀ ਬੜੀ ਕਿ ਕਿਲਾਉ ਸਮੇਂ ਛਪ ਗਯਾ ਵੁਹ ਇਧਰ ਉਧਰ ਫਿਰਨੈ ਲਗਾ ਔਰ ਉਸ ਹਾਥੀ ਕੇ ਸੇ ਸਿਰਸੇ ਐਸਾ ਸਬਦ ਨਿਕਲਾ ਕਿ ਵਹਾਂ ਕੇ ਸਾਰੇ ਜੀਵ ਥਰਥਰਾਨੇ ਲਗੇ ਔਰ ਧਰਤੀ ਥਲਕ ਉਠੀ ਫਿਰ ਵੁਹ ਮਰਨਹਾਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਤਬ ਉਸਨੇ ਏਕ ਤੀਰ ਐਸਾ ਤਾਕ ਕਰ ਮਾਰਾ ਕਿ ਬੀਚ ਕੀ ਆਂਖ ਮੇਂ ਜਾ ਲਗਾ ਵੁਹ ਅਧਮਰਾ ਸਾ ਧਰਤੀ ਪਰ ਤੜਫਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਐਸਾ ਚਿੱਲਾਯਾ ਕਿ ਸਾਰਾ ਜੰਗਲ ਥਰਥਰਾ ਉਠਾ ਫਿਰ ਸਹਿਸਾ ਉਠ ਕਰਕੇ ਐਸਾ ਭਾਗਾ ਕਿ ਪੀਛੇ ਫਿਰ ਕਰ ਨਾ ਦੇਖਾ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਉਸ ਗੜ੍ਹੇ ਸੇ ਨਿਕਲਾ ਜੋ ਰਾਤ ਰਹਿ ਗਈ ਥੀ ਵਹਾਂ ਹੀ ਕਾਟੀ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਉਸ ਬਸਤੀ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੇ ਪੂਛਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਉਸਕੋ ਤੋ ਦੇਖੋ ਕੈਸੇ ਜੀਤਾ ਰਹਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਸੇ ਪੂਛਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਊਪਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਥੀ ਉਸਨੇ ਬਚਾ ਲੀਆ ਉਸ ਜੀਵ ਕਾ ਨਾਮ ਮਸਮਨ ਥਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਮੈਨੇ ਉਸਕੋ ਮਾਰਾ ਔਰ ਤੁਮਾਰੇ ਸਿਰ ਸੇ ਭਾਰ ਦੂਰ ਕੀਆ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮਕੋ ਕੈਸੇ ਵਿਸਵਾਸ ਆਵੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਜ ਕੀ ਰਾਤ ਤੁਮ ਸਭ ਕਿਲੇ ਕੀ ਛੱਤ ਪਰ ਬੈਠਕੇ ਜਾਗੋ ਜੇਕਰ ਵੁਹ ਆਵੇ ਤੋ ਮੁਝ ਕੋ ਝੂਠਾ ਜਾਨੀਓ ਨਹੀਂ ਤੋ ਸੱਚ ਉਨੋਂ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਕਹਿਨੇ ਸੇ ਵੈਸਾ ਹੀ ਕੀਆ ਵੁਹ ਜ਼ੀਵ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਤਕਨਾ ਆਯਾ ਤਬ ਵੁਹ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜੇ ਲਾਖ਼ੋਂ ਰੁਪੱਯੇ ਔਰ ਸੈਂਕੜੇ ਰਤਨੋਂ ਕੇ ਭਰੇ ਥਾਲ ਲਾ ਲਾ ਕੇ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਧਰੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਕੇਲਾ ਇਸ ਧਨ ਰਤਨ ਕੋ ਲੇਕਰ ਕਿਆ ਕਰੂੰਗਾ ਤੁਮਕੋ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਇਸਕੋ ਬਾਂਟ ਦੋ ਬਾਂਟ ਦੋ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਭਲਾ ਮਾਨੇ ਔਰ ਸੰਸਾਰ ਮੇਂ ਯਸ ਹੋ ਯਿਹ ਕਹਿ ਕਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੂਆ ਔਰ ਕਿਸੀ ਓਰ ਚਲ ਦੀਆ ਏਕ ਦਿਨ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਸਾਂਪ ਨਿਉਲੇ ਸੇ ਲੜ ਰਹਾ ਹੈ ਔਰ ਦੇਖ ਪੜਾ ਕਿ ਕੋਈ ਨ ਕੋਈ ਇਨਮੇਂ ਸੇ ਮਾਰਾ ਜਾਏਗਾ ਹਾਤਮ ਦੇਖਕਰ ਬੋਲਾ ਔਰ ਲਲਕਾਰ ਕੇ ਦੌੜਾ ਕਿ ਅਰੇ ਪਸ਼ੂਓ ਤੁਮ ਦੋਨੋਂ ਮੇਂ ਕਿਆ ਬੈਰ ਹੈ ਜੋ ਤੁਮ ਦੋਨੋਂ ਲੜ ਰਹੇ ਹੋ ਔਰ ਅਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣ ਖੋਤੇ ਹੋ ਸਾਂਪ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਨੇ ਮੇਰੇ ਬਾਪ ਕੋ ਮਾਰਾ ਹੈ ਮੈਂ ਇਸਕੋ ਮਾਰੂੰਗਾ ਨਿਉਲਾ ਬੋਲਾ ਕਿ ਵੁਹ ਮੇਰਾ ਭੋਜਨ ਥਾ ਮੈਨੇ ਉਸਕੋ ਖਾਯਾ ਹੈ ਅਰ ਇਸੇ ਭੀ ਖਾਊਂਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਨਿਉਲੇ ਜੋ ਤੁਝੇ ਮਾਸ ਹੀ ਖਾਨਾ ਹੈ ਤੋ ਮੁਝਸੇ ਕਹੋ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਦੇਹੀ ਕਾ ਮਾਸ ਤੁਝ ਕੋ ਦੂੰਗਾ ਔਰ ਉਸ ਸਾਂਪ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੂੰ ਅਪਨੇ ਬਾਪ ਕਾ ਬਦਲਾ ਲੀਆ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਤੋ ਮੁਝਕੋ ਮਾਰ ਕਿ ਮੈਂ ਪ੍ਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਸਿਰ ਦੇ ਚੁਕਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸਨਕਰ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਲੜਨੇ ਸੇ ਹਟਗਏ ਫਿਰ ਨਿਉਲੇ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮਨੇ ਜੋ ਅਪਨਾ ਮਾਸ ਦੇਨੇ ਕਾ ਵਾਇਦਾ ਕੀਆ ਥਾ ਸੋ ਦੇਹ ਤੋ ਮੈਂ ਖਾਕਰ ਅਪਨੇ ਘਰ ਕੋ ਜਾਊਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਹਾਂ ਕਾ ਮਾਸ ਚਾਹੇ ਤਹਾਂ ਕਾ ਲੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਪਨੀ ਗੱਲ ਕਾ ਮਾਸ ਦੇਹ ਹਾਤਮ ਛਰੀ ਨਿਕਾਲ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਅਪਨੀ ਗੱਲ ਕਾ ਮਾਸ ਕਾਟ ਦੂੰ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਨਿਉਲਾ ਪੁਕਾਰਾ ਕਿ ਅਰੇ ਸੂਰਬੀਰ ਐਸੀ ਸ਼ੀਘ੍ਰਤਾ ਨਾ ਕਰ ਵੁਹ ਬਾਤ ਮੈਨੇ ਤੇਰੀ ਪ੍ਰੀਖਯਾ ਕੇ ਲੀਏ ਕਹੀ ਥੀ ਧੰਨਯ ਹੈਂ ਤੂੰ ਅਰ ਤੇਰੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਧੰਨਯ ਹੈਂ ਯੇਹ ਕਹਿਕਰ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਮਨਖਯ ਹੋ ਗਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਕਿ ਤੁਮ ਅਬੀ ਪਸ਼ੂ ਥੇ ਔਰ ਅਬ ਮਨੁਖਯ ਹੋ ਗਏ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮ ਦੋਨੋਂ ਜਿੰਨ ਹੈਂ ਇਸਕੇ ਬਾਪ ਕੋ ਇਸ ਲਈ ਮਾਰਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਪਰ ਆਸ਼ਕ ਹੂੰ ਵੁਹ ਮੇਰਾ ਵਿਵਾਹ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਨਾ ਕਰਤਾ ਥਾ ਔਰ ਯਿਹ ਉਸ ਲੜਕੀ ਕਾ ਭਾਈ ਹੈ ਯਿਹ ਭੀ ਐਸੇ ਹੀ ਬਾਤੇਂ ਕਰਤਾ ਹੈ ਅਬ ਇਸਕੋ ਭੀ ਮਾਰ ਡਾਲੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਅਪਣੀ ਭੈਣ ਕਾ ਵਿਵਾਹ ਇਸਕੇ ਸਾਥ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਭੀ ਇਸਕੀ ਭੈਣ ਪਰ ਆਸ਼ਕ ਹੂੰ ਜੋ ਯਿਹ ਅਪਣੀ ਭੈਣ ਕਾ ਵਿਵਾਹ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੇਗਾ ਤੋ ਮੈਂ ਭੀ ਮਾਨੂੰਗਾ ਨਿਉਲੇ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਜੀਤੇ ਹੈਂ ਵੁਹ ਨਹੀਂ ਮਾਨਤੇ ਮੈਂ ਬਿਵਸ ਹੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਪਨੇ ਬਾਪ ਕੇ ਪਾਸ ਮੁਝੇ ਚਲ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਸਮਝਾ ਬੁਝਾ ਕਰ ਪਰਸੰਨ ਕਰੂੰਗਾ ਨਿਦਾਨ ਵੇ ਦੋਨੋਂ ਔਰ ਹਾਤਮ ਇਹ ਤੀਨੋਂ ਚਲੇ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾਕਰ ਕੇ ਨਿਉਲੇ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਘਰ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਵਹਾਂ ਕੇ ਲੋਕ ਤੁਝੇ ਪਕੜ ਕਰ ਮੇਰੇ ਬਾਪ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਜਾਵੇਂਗੇ ਵਹਾਂ ਜੈਸੀ ਬਨੇ ਵੈਸੀ ਕੀਜੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੇ ਕਹਿਨੇ ਸੇ ਵੈਸਾ ਹੀ ਕੀਆ ਤਬ ਜਿੰਨ ਉਸਕੋ ਪਕੜ ਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲਾਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਾ ਨਾਮ ਹਯੂੰਜ ਥਾ ਉਸ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਰੇ ਮਨੁਖਯ ਤੂੰ ਹਮਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇੰ ਕਿਉਂ ਆਯਾ ਹੈ ਮੁਝੇ ਬਤਲਾ ਦੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਤੇਰੇ ਭਲੇ ਕੇ ਲੀਏ ਆਯਾ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਨੁਖਯ ਹੋਕਰ ਜਿੰਨ ਕਾ ਭਲਾ ਕਿਉਂਕਰ ਕਰੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਤੂੰ ਅਪਨੇ ਬੇਟੇ ਕੇ ਜੀਨੇ ਸੇ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੋ ਚੁਕਾ ਹੈ ਜੋ ਐਸਾ ਭੂਲ ਰਹਾ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕਹਤਾ ਹੈ ਮੈਨੇ ਅਪਨੇ ਜੀਨੇ ਮੇਂ ਯਹੀ ਬੇਟਾ ਪਾਯਾ ਹੈ ਮੈਂ ਤੋ ਉਸਕੋ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਸੇ ਭੀ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਮਝਤਾ ਹੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੂੰ ਉਸਕਾ ਜੀਨਾ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਤੋ ਮੇਰਾ ਕਹਿਨਾ ਮਾਨ ਨਹੀਂ ਤੋ ਵੁਹ ਆਜ ਕਲ ਮੇਂ ਮਾਰਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਅਰੇ ਸੱਚੇ ਮਿੱਤ੍ਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਤੁਝ ਪਰ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੇ ਤੂਨੇ ਮੇਰਾ ਬਡਾ ਪਰਉਪਕਾਰ ਕੀਆ ਔਰ ਕਰਤਾ ਹੈਂ ਪਰ ਇਸ ਭੇਦ ਕੋ ਤੋ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੇਰੇ ਬੇਟੇ ਨੇ ਕਿਸੀ ਕੇ ਬਾਪ ਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲਾ ਹੈ ਵੁਹ ਉਸਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲਨਾ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਆਜ ਮੈਨੇ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਤੇਰੇ ਬੇਟੇ ਕੇ ਸਾਥ ਲੜਤਾ ਦੇਖਾ ਹੈ ਔਰ ਤੇਰੇ ਬੇਟੇ ਕੇ ਪ੍ਰਾਣ ਜਾਣੇ ਵਾਲੇ ਥੇ ਮੈਨੇ ਬਹੁਤ ਬਲ ਕਰਕੇ ਤੇਰੇ ਬੇਟੇ ਕੋ ਉਸਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਬਚਾਯਾ ਹੈ ਪਰ ਏਕ ਨਾ ਏਕ ਦਿਨ ਮਾਰਾ ਜਾਏਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਯਿਹ ਉਸਕੀ ਭੈਨ ਪਰ ਆਸ਼ਿਕ ਹੈ ਇਸੀ ਮੇਂ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਦੋਨੋਂ ਕਾ ਵਿਵਾਹ ਕਰਦੇ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਕਾ ਆਪਸ ਮੇਂ ਬੈਰ ਮਿਟ ਜਾਇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੀ ਯਿਹ ਬਾਤ ਪਸੰਦ ਕਰ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਕਾ ਬਿਵਾਹ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਕੀਆ ਉਸਕੀ ਭੈਨ ਅਪਨੇ ਬੇਟੇ ਕੋ ਬਿਵਾਹ ਦੀ ਦੋਨੋਂ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਨ ਹੂਆ ਜਬ ਹਾਤਮ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੋ ਬਿਦਾ ਹੋਨੇ ਲਗਾ ਤਬ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਭਲਾਈ ਕੇ ਬਦਲੇ ਮੁਝਸੇ ਕੁਛ ਧਨ ਰਤਨ ਲੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਦਲਾ ਲੇਨਾ ਮੇਰਾ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਬਡੀ ਦੀਨਤਾ ਸੇ ਕਹਾ ਜੋ ਤੂੰ ਧਨ ਸੰਪਤ ਨਹੀਂ ਲੇਤਾ ਤਉ ਮੇਰੀ ਛੜੀ ਲੇ ਇਸਮੇ ਕਈ ਗੁਣ ਹੈਂ ਜੋ ਸਾਂਪ ਬਿਛੂ ਕਾਟੇ ਤੋ ਬਿਖ ਨਾ ਬਿਆਪੇ ਔਰ ਜਲਨ ਭੀ ਨ ਹੋ ਔਰ ਜੋ ਇਸਕੇ ਨੀਚੇ ਹੋਇ ਰਹੇ ਤੋ ਆਗ ਮੇਂ ਨਾ ਜਲੇ ਜੇ ਕੋਈ ਜਾਦੂ ਕਰੇ ਤੋ ਵੁਹ ਭੀ ਉਸਕੇ ਰਖਨੇ ਵਾਲੇ ਕਾ ਕੁਛ ਨਾ ਕਰ ਸਕੇਗਾ ਔਰ ਜੇ ਕੋਈ ਨਦੀ ਨਦਸੇ ਆ ਪੜੇ ਤੋ ਇਸਕੋ ਉਸਮੇਂ ਡਾਲ ਦੇ ਇਹ ਨਾਵ ਸੀ ਹੋ ਕੇ ਬੇੜਾ ਪਾਰ ਕਰੇ ਔਰ ਏਕ ਮੁਰਾਦ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਉਸਕੋ ਭੀ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਰੱਖ ਉਸਮੇਂ ਇਤਨਾ ਗੁਣ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਲਾਲ ਉਜਲ ਕਾਲਾ ਸਾਂਪ ਮਿਲੇ ਤੋ ਉਸ ਸਮਯ ਇਸਕੋ ਅਪਨੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਰਖ ਲੇਨਾ ਔਰ ਨਿਰਭੈ ਰਹਿਨਾ ਕਿਸੀ ਕਾ ਬਿਖ ਨਾ ਬਿਆਪੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਲੇ ਲੀਆ ਔਰ ਉਸ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੂਆ ਔਰ ਰਾਤ ਦਿਨ ਚਲਨਾ ਛੋਡ ਕੁਛ ਕਾਮ ਨ ਕੀਆ ਕਈ ਦਿਨ ਪੀਛੇ ਏਕ ਬਡਾ ਨਦ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਕਿ ਉਸਕੀ ਲਹਿਰ ਆਕਾਸ਼ ਪਰ ਜਾਤੀ ਥੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਚਿੰਤਾ ਕਰ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਦੇਖਾ ਤੋ ਕੋਈ ਆਤਾ ਜਾਤਾ ਨਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਉਸ ਛੜੀ ਕਾ ਗੁਣ ਕਾ ਸਮਰਣ ਹੂਆ ਉਸੀ ਸਮਯ ਉਸਕੋ ਪਾਣੀ ਮੇਂ ਡਾਲ ਦੀਆ ਵੁਹ ਨਾਵ ਸੀ ਬਨ ਗਈ ਉਸ ਪਰ ਚੜ੍ਹ ਕਰਕੇ ਚਲਾ ਜਬ ਵੁਹ ਬੀਚੋਂ ਬੀਚ ਧਾਰ ਘਰ ਪਹੁਚੀ ਤਬ ਪਾਨੀ ਸੇ ਏਕ ਸੰਸਾਰ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਉਸਕੋ ਖੀਂਚ ਕਰ ਸਾਤ ਕੋਸ ਤਕ ਨੀਚੇ ਲੇ ਗਿਆ ਕਹੀਂ ਸਾਂਸ ਭੀ ਨਾ ਲੀ ਜਬ ਉਸਕਾ ਪੈਰ ਧਰਤੀ ਪਰ ਲਗਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਆਂਖ ਖੋਲ੍ਹ ਕਰ ਦੇਖਾ ਤੋ ਏਕ ਸੰਸਾਰ ਪਰਬਤ ਸਾ ਦੇਖ ਪੜਾ ਹਾਤਮ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਘਬਰਾਯਾ ਔਰ ਵੁਹ ਦੀਨਤਾ ਸੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਮੇਰਾ ਘਰ ਹੈ ਇਸ ਪ੍ਰਬਲਤਾ ਸੇ ਕੇਕੜੇ ਨੇ ਛੀਨ ਲੀਆ ਹੈ ਇਸ ਲੀਏ ਤੁਮ ਸੇ ਯਿਹ ਬਿਨਤੀ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਮੇਰਾ ਘਰ ਦਿਲਵਾ ਦੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਯਿਹ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਤੁਝਸੇ ਬਹੁਤ ਬਲੀ ਹੈ ਔਰ ਨਿਰਬਲ ਸੰਸਾਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਦੁਖੀ ਕਿਆ ਕਹੂੰ ਤੁਮ ਦੋਖੋਗੇ ਤੋ ਜਾਨੋਗੇ ਸੱਚ ਤੋ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਵੁਹ ਚਾਹੇ ਤੋ ਅਪਨੇ ਤੰਗ ਕੀ ਕਤਰਨੀ ਸੇ ਮੁਝੇ ਪਕੜ ਕਰ ਦੋ ਟੁਕੜੇ ਕਰ ਡਾਲੇ ਇਸ ਸਮਯ ਚਰਨੇ ਗਿਆ ਹੈ ਸੰਸਾਰ ਯਿਹ ਬਾਤੇਂ ਕਹਿ ਹੀ ਰਹਾ ਥਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਕੇਕੜਾ ਮੂੰਹ ਫੈਲਾਏ ਆਇ ਪਹੁੰਚਾ ਸੰਸਾਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੀਛੇ ਜਾ ਛਿਪਾ ਔਰ ਕੇਕੜਾ ਹਾਤਮ ਕੋ ਕਿਲਾ ਸਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਕਿ ਉਸਕਾ ਏਕ ਓਰ ਕਾ ਡੰਗ ਪਸਚਮ ਔਰ ਏਕ ਓਰ ਕਾ ਪੂਰਬ ਕੋ ਪਹੁਚਾ ਥਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਕੇਕੜੇ ਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਜੋ ਘੜਿਆਲ ਪਰ ਜਾ ਪੜੀ ਤੋ ਐਸੀ ਚਿੰਗਾਰ ਮਾਰੀ ਕਿ ਸੰਸਾਰ ਬੇਤਹਾਸ਼ਾ ਕਾਂਪਨੇ ਔਰ ਹਾਤਮ ਭੀ ਆਗਾ ਪੀਛਾ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਇਸ ਉਤਪਾਤ ਸੇ ਕੈਸੇ ਬਚੂੰਗਾ ਮਨ ਮੇਂ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਔਰ ਜਿੰਨੋਂ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੀ ਛੜੀ ਲੇਕਰ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਕੇਕੜਾ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਕਰਕੇ ਜਹਾਂ ਥਾ ਵਹਾਂ ਹੀ ਰਹਿ ਗਿਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੁਕਾਰ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਕਿਸੀ ਕੋ ਦੁਖ ਦੇਨਾ ਭਲਾ ਨਹੀਂ ਜੋ ਕਿਸੀ ਕੋ ਸਤਾਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਅਪਨੇ ਲੀਏ ਕੰਡੇ ਬੀਜਤਾ ਹੈ ਤੂ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਕੌ ਕਿਉਂ ਦੁਖ ਦੇਤਾ ਹੈ ਕਿਆ ਤੁਝ ਕੋ ਰਹਿਨੇ ਕੋ ਜਗਹ ਨਹੀਂ ਮਿਲਤੀ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਵਹ ਕੇਕੜਾ ਬੋਲਾ ਕਿ ਹਮ ਦੋਨੋਂ ਯਹਾਂ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੇ ਹੈਂ ਆਪਸ ਮੇਂ ਸਮਝ ਲੇਵੇਂਗੇ ਮਨੁਖੋਂ ਕੋ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਜੋ ਹਮਾਰੇ ਬੀਚ ਬੋਲੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਤੂ ਸੱਚ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਚੌਰਾਸੀ ਲਾਖ ਪ੍ਰਕਾਰ ਜੀਵ ਉਤਪੰਨ ਕੀਏ ਹੈਂ ਔਰ ਕਿਸੀ ਕੋ ਜਲ ਮੇਂ ਰੱਖਾ ਹੈ ਕਿਸੀ ਕੋ ਥਲ ਮੇਂ ਰੱਖਾ ਹੈ ਸਭੀ ਉਸਕੇ ਜੀਵ ਹੈਂ ਵੁਹ ਪਰਮ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਜਗਤ ਕੀ ਪਾਲਨਾ ਕਰਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ ਕਿ ਕੋਈ ਮੇਰਾ ਜੀਵ ਕਿਸੀ ਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਸਤਾਯਾ ਜਾਇ ਕੇਕੜੇ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਭਲਾ ਅਬ ਤੋ ਮੈਂ ਇਸਕੇ ਕਹਿਨੇ ਛੋਡ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਫਿਰ ਮੁਝੇ ਯਿਹ ਪਾਵੇਗਾ ਜੋ ਹਮਾਇਤੀ ਬਣਾ ਕਰਕੇ ਲਾਵੇਗਾ ਮੁਝੇ ਇਸੇ ਯਹੀਂ ਰਹਿਨਾ ਹੈ ਔਰ ਯਿਹ ਬਾਤ ਕਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਾਣੀ ਮੇਂ ਰਹਿਕਰ ਮਗਰਮੱਛ ਸੇ ਬੈਰ, ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਦੁਸ਼ਟ ਮੈਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਤੂ ਕਿਸੀ ਪਰ ਦਯਾ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ ਔਰ ਨਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਡਰਤਾ ਹੈ ਭਲਾ ਅਬ ਭੀ ਕਛ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਜੋ ਅਪਨਾ ਜੀਨਾ ਚਾਹਤਾ ਹੈਂ ਤੋ ਸਭ ਕੋ ਦੁਖ ਦੇਨਾ ਛੋਡ ਦੇਹ ਔਰ ਯਹਾਂ ਨਾ ਰਹੁ ਨਹੀਂ ਤੋ ਅਬ ਪਿੰਜੀਆ ਕਰਕੇ ਉਡਾ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਕੇਕੜਾ ਹੰਸ ਪੜਾ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਪਰੇ ਹਟ ਨਹੀਂ ਤੋ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਔਰ ਤੁਝਕੋ ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਨਾ ਛੋਡੂੰਗਾ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਅਪਨੇ ਡੰਗ ਸੇ ਪਕੜ ਕਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਦੋ ਟੁਕੜੇ ਕਰ ਡਾਲੇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਵੁਹ ਜਿੰਨ ਵਾਲੀ ਐਸੀ ਛੜੀ ਮਾਰੀ ਕਿ ਉਸਕੇ ਦੋਨੋਂ ਡੰਗ ਖੀਰੇ ਸੇ ਕਟਕੇ ਧਰਤੀ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜੇ ਔਰ ਵੁਹ ਕਿਸੀ ਕੇ ਸਤਾਨੇ ਯੋਗਯ ਨਹੀਂ ਰਹਾ ਜਬ ਕੇਕੜੇ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਸੇ ਹਥਿਆਰ ਜਾਤਾ ਰਹਾ ਤਬ ਜੀਅ ਲੇ ਕਰਕੇ ਭਾਗਾ ਔਰ ਸੰਸਾਰ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਭਾਗਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਡਾਟ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਨਪੁੰਸਕ ਕਹਾਂ ਜਾਤਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੋ ਕਿਉਂ ਸਤਾਤਾ ਹੈ ਜੋ ਅਬ ਤੂੰ ਉਸਕੋ ਕੁਛ ਦੁਖ ਦੇਵੇਗਾ ਤੋ ਮੈਂ ਤੁਝੇ ਅਬੀ ਭਸਮ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਡਰਾ ਔਰ ਵਹੀਂ ਖੜਾ ਰਹਾ ਹਾਤਮ ਆਂਖੇਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਉਸ ਬੇੜੇ ਪਰ ਚੜ੍ਹਾ ਔਰ ਨਦੀ ਕੇ ਤੀਰ ਜਾ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਮਾਜਿੰਦਰਾਂ ਕੋ ਚਲਾ ਔਰ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਜਬ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠ ਕਰਕੇ ਸੋਚਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਮੈਂ ਯਹਾਂ ਤਕ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਅਬ ਉਸ ਪੰਖੀ ਕੇ ਜੋੜੇ ਕੋ ਢੂੰਡਨਾ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਵੁਹ ਕਹਾਂ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਰਾਤ ਹੋ ਗਈ ਔਰ ਵੁਹ ਪੰਖੀ ਜੋ ਚਰਨੇ ਗਏ ਹੂਏ ਥੇ ਸੋ ਵਹਾਂ ਸੇ ਫਿਰੇ ਔਰ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਪਰ ਬੈਠ ਕੇ ਆਪਸ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਆਜ ਕੀ ਰਾਤ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਪਰਮਾਰਥੀ ਦੂਸਰੇ ਕੇ ਲੀਏ ਕਲੇਸ਼ ਸਹਿਤਾ ਹੂਆ ਯਹਾਂ ਆਯਾ ਹੈ ਔਰ ਹਮਨੇ ਅਪਨੇ ਬਾਪ ਦਾਦਾ ਸੇ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਸੁਨਾ ਹੈ ਵੁਹ ਤੈਂ ਕਾ ਬੇਟਾ ਹਾਤਮ ਹੈ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਜਿਨ ਜਨ ਹੈ ਐਸਾ ਨ ਹੋ ਕਿ ਕਹੀਂ ਹਮਾਰਾ ਮਿਲਾਪ ਉਸਕੋ ਨ ਹੋ ਯਿਹ ਬਾਤ ਠਹਿਰਾ ਕਰਕੇ ਵੇ ਸਭ ਆਏ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜੇ ਵੁਹ ਉਨ ਕੋ ਦੇਖ ਕਰਕੇ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਉਨ ਕਾ ਮੂੰਹ ਮਾਨੁਖ ਕਾ ਥਾ ਔਰ ਸਾਰਾ ਬਦਨ ਮੋਰ ਕਾ ਥਾ ਜੋ ਅਪੱਛਰਾਂ ਭੀ ਉਨੇਂ ਦੇਖੇਂ ਤੋ ਮੋਹਿਤ ਹੋ ਜਾਏਂ ਔਰ ਵੁਹ ਪੰਖੀ ਐਸੀ ਸੁਘੜ ਬੋਲੀ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਤੁਝੇ ਔਰ ਤੇਰੇ ਸਾਹਸ ਔਰ ਸੂਰਤਾ ਕੋ ਜੋ ਤੂੰ ਨੇ ਪਰਾਏ ਲੀਏ ਅਪਨੇ ਤਾਈਂ ਕਲੇਸ਼ ਔਰ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਮੇਂ ਡਾਲਾ ਐਸਾ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮਸਖਰ ਨੇ ਹਮਾਰਾ ਏਕ ਜੋੜਾ ਮਾਂਗਾ ਹੈ ਇਸ ਲੀਏ ਤੂੰ ਯਹਾਂ ਆਯਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਯਿਹ ਤੁਮ ਨੇ ਸਚ ਕਹਾ ਹੈ ਜੋ ਤੁਮ ਅਪਨਾ ਏਕ ਜੋੜਾ ਮੁਝੇ ਦੋ ਤੋ ਮੈਂ ਉਸ ਅਧਮਰੇ ਕੋ ਜੀਤਾ ਕਰੂੰ ਔਰ ਮੁਝੇ ਬਿਨ ਦਾਮ ਮੋਲ ਲੇ ਲੋ ਮੈਂ ਜਬ ਤਕ ਜੀਤਾ ਰਹੂੰਗਾ ਤਬ ਤਕ ਤੁਮ ਸੇ ਉਰਿਣ ਨ ਹੂੰਗਾ ਔਰ ਵੁਹ ਨਿਰਾਸ ਅਪਨਾ ਅਭਿਲਾਖ ਪੂਰਨ ਕਰਕੇ ਤੁਮਾਰਾ ਭਲਾ ਮਨਾਵੇਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਉਨੋਂ ਨੇ ਆਪਸ ਮੇਂ ਸਲਾਹ ਕੀ ਕਿ ਕੋਈ ਐਸਾ ਹੈ ਕਿ ਅਪਨੇ ਬੱਚੋਂ ਕਾ ਏਕ ਜੋੜਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਇਸਕੋ ਦੇ ਕਿ ਧਰਮ ਕਾ ਕਾਰਯ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਨ ਪੰਖੀਓਂ ਮੇਂ ਸੇ ਏਕ ਨੇ ਉਠ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਔਰ ਏਕ ਜੋੜਾ ਅਪਨੇ ਬੱਚੋਂ ਕਾ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਇਸਕੋ ਜੋ ਚਾਹੇਂ ਸੋ ਕਰ ਔਰ ਜਹਾਂ ਚਾਹੇਂ ਵਹਾਂ ਲੇ ਜਾ ਹਾਤਮ ਉਸੇ ਲੇਕਰ ਉਨਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋ ਮਸਖਰ ਜਾਦੂਗਰ ਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਚਲਤਾ ਦੁਖ ਸਹਿਤਾ ਉਸ ਮਾਨੁਖ ਤਕ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਜੋ ਸਿਰ ਝੁਕਾਏ ਬੈਠਾ ਕਰਾਹ ਰਹਾ ਥਾ ਉਸ ਸੇ ਮਿਲ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਰਸੰਨ ਹੋ ਤੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਹੂਆ ਵੁਹ ਜੋੜੇ ਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਔਰ ਉਸਕੋ ਗਲੇ ਲਗਾਯਾ ਔਰ ਵਹਾਂ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਔਰ ਮਾਰਗ ਕਾ ਦੁਖ ਸਭ ਉਸਕੋ ਕਹਿ ਸੁਨਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਸਖਰ ਜਾਦੂਗਰ ਕੇ ਆਗੇ ਕਹਿਨਾ ਕਿ ਯਿਹ ਜੋੜਾ ਮੈਂ ਲਾਯਾ ਵੁਹ ਸਿਪਾਹੀ ਉਸ ਜੋੜੇ ਕੋ ਲੇ ਮਸਖਰ ਜਾਦੂਗਰ ਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਵੁਹ ਉਸੇ ਦੇਖ ਪਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਾਮ ਤੇਰਾ ਨਹੀਂ ਕਿਸੀ ਦੂਸਰੇ ਨੇ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀ ਹੈ ਔਰ ਜੋ ਤੂੰ ਲਾਯਾ ਹੈਂ ਤੋ ਵਹਾਂ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਔਰ ਮਕਾਨੋਂ ਕਾ ਪਤਾ ਬਤਲਾ ਜਿਸ ਸੇ ਮੇਰੇ ਜੀ ਔਰ ਮਨ ਕੋ ਸੰਤੋਖ ਹੋ ਉਸਨੇ ਸਬ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਬਿਸਥਾਰ ਪੂਰਬਕ ਬਰਨਨ ਕੀਆ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਠੀਕ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਸਭ ਸੱਚ ਹੈ ਅਬ ਜਾਹ ਔਰ ਲਾਲ ਸਾਂਪ ਕਾ ਮੁਹਰਾ ਲਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਏਕ ਬੇਰ ਉਸ ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਸੁੰਦਰੀ ਚੰਦ੍ਰਮੁਖੀ ਕਾ ਮੁਖ ਦਿਖਲਾਦੇ ਕਿ ਮੁਝੇ ਬਲ ਹੋ ਕਿ ਪਿਆਰੀ ਕੋ ਦੇਖਨੇ ਸੇ ਮਨ ਚੈਤੰਨ ਹੋਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅੱਛਾ ਉਸਨੇ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਖਿਣ ਭਰ ਕੇ ਲੀਏ ਅਪਨਾ ਮੁਖ ਖਿੜਕੀ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਕਰਕੇ ਅਪਨੇ ਆਸ਼ਿਕ ਕੋ ਟੁਕ ਸ਼ੋਭਾ ਦਿਖਾ ਦੇ ਵੁਹ ਖਿੜਕੀ ਖੋਲ੍ਹਕਰ ਕਟਾਖਯ ਕਰ ਝਾਕਨੇ ਲਗੀ ਨਿਦਾਨ ਇਸੀ ਦੇਖਾ ਦੇਖੀ ਮੇਂ ਦਿਨ ਬੀਤ ਗਿਆ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਮੈਂ ਲਾਲ ਸਾਂਪ ਕਾ ਮੋਹਰਾ ਲੇਨੇ ਕੋ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਜੋ ਤੂੰ ਉਸਕਾ ਪਤਾ ਜਾਨਤੀ ਹੈ ਤੋ ਕਹਿ ਦੇ ਕਿ ਵੁਹ ਕਿਸ ਧਰਤੀ ਪਰ ਔਰ ਕਹਾਂ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਅਪਨੇ ਬਾਪ ਦਾਦਾ ਸੇ ਸੁਨਾ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਕੋਹਕਾਫ਼ ਕੇ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨ ਅਪਨੀ ਪਿਆਰੀ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੋ ਕਰਕੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਆਯਾ ਔਰ ਆ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਉਸਨੇ ਲਾਲ ਸਾਂਪ ਕਾ ਮੋਹਰਾ ਮਾਂਗਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂਨੇ ਉਸ ਕਾ ਕੁਛ ਪਤਾ ਭੀ ਪੂਛਾ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਕੇਸਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਜੋ ਸੁਨਾ ਥਾ ਸੋ ਵੁਹ ਕਹਿ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਬ ਤੂ ਰੋਨਾ ਕਰਾਹਨਾ ਛੋਡਦੇ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਕਾਮ ਮੇਂ ਤਨ ਮਨ ਸੇ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਔਰ ਮੈਂ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਹੀ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਪਰੰਤੂ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਦਯਾ ਤੇ ਤੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਪੂਰਾ ਹੋਗਾ ਐਸੀ ਬਾਤੇਂ ਕਰਕੇ ਵਹਾਂ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਕੋਹਕਾਫ਼ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਚਲਦੀਆ ਕਈ ਦਿਨ ਚਲਕੇ ਏਕ ਦਿਨ ਦਿਸ਼ਾ ਥਾਧਾ ਕੇ ਲੀਏ ਜਾਤਾ ਥਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਸਤ ਰੰਗਾ ਬਿੱਛੂ ਕੁਲੰਗ ਚਿੜੀਆ ਕੇ ਸਮਾਨ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਉਸਕੋ ਦੇਖਕਰ ਡਰਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਜਾਨੇ ਮੈਨੇ ਅਪਨੇ ਜੀਤੇ ਜੀ ਐਸਾ ਬਿੱਛੂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਦੇਖਾ ਔਰ ਵੁਹ ਜਾ ਕਰਕੇ ਕਿਸੀ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਛਿਪ ਰਹਾ ਔਰ ਥਰਾਥਰ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਦੇਖਾ ਚਾਹੀਏ ਰਾਤ ਕੋ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕਰਤਾ ਹੈ ਉਸ ਜੰਗਲ ਕੇ ਇਧਰ ਉਧਰ ਕਈ ਗਾਂਵ ਬਸਤੇ ਥੇ ਵਹਾਂ ਕੇ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਜੋ ਬਟੋਹੀ ਕੋ ਦੇਖਾ ਤੋ ਖਾਨੇ ਪੀਨੇ ਸੇ ਆਦਰ ਕੀਆ ਹਾਤਮ ਖਾਣਾ ਖਾ ਪਾਣੀ ਪੀ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠ ਕਰਕੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਸਿਮਰਣ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸੇ ਘੋੜੇ ਅਰ ਗਾਇ ਇਕੱਠੇ ਹੂਏ ਹੈਂ ਔਰ ਉਨਕੇ ਪਾਸ ਤੀਨ ਚਾਰ ਚਾਕਰ ਸੋ ਰਹੇ ਥੇ ਥੋੜੀ ਰਾਤ ਗਈ ਵੁਹ ਬਿੱਛੂ ਪੱਥਰ ਕੇ ਨੀਚੇ ਸੇ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਉਸ ਗਾਇ ਕੀ ਓਰ ਗਿਆ ਔਰ ਉਛਲ ਕਰਕੇ ਏਕ ਗਾਇ ਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਡੰਗ ਮਾਰੇ ਵੁਹ ਉਸੀ ਖਿਣ ਮਰਗਈ ਐਸੇ ਹੀ ਸਭਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲਾ ਫਿਰ ਘੋੜੇ ਕੇ ਗਲੇ ਮੇਂ ਆਯਾ ਉਨ ਸਭਨੋਂ ਕੋ ਭੀ ਰਾਖਿਓ ਸਮੇਤ ਮਾਰ ਡਾਲਾ ਫਿਰ ਉਸੀ ਪੱਥਰ ਕੇ ਨੀਚੇ ਛਿਪ ਰਹਾ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੋਤੇ ਹੀ ਉਸ ਗਾਂਵ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੇ ਜੋ ਉਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚੇ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਗੱਲੇ ਰਾਖਿਓਂ ਸਮੇਤ ਮਰੇ ਪੜ੍ਹੇ ਹੈਂ ਔਰ ਸਭਕੇ ਪੇਟ ਸੇ ਨੀਲਾ ਪਾਣੀ ਬਹਿਆ ਜਾਤਾ ਹੈ ਤਬ ਨਿਉਲੇ ਨੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਅਰੇ ਬਟੋਹੀ ਤੂ ਕੈਸੇ ਜੀਤਾ ਬਚਾ ਤਬ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਹੇ ਮਿੱਤ੍ਰੋ ਮੈਨੇ ਐਸਾ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖਾ ਹੈ ਕਿ ਕਬੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖਾ ਥਾ ਕਿ ਏਕ ਸਾਤ ਰੰਗ ਕਾ ਬਿੱਛੂ ਕੁਲੰਗ ਚਿੜੀਆ ਕੇ ਸਮਾਨ ਆਯਾ ਔਰ ਉਸੀ ਨੇ ਯਿਹ ਕੌਤਕ ਕੀਆ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਫਿਰ ਉਸ ਬਿੱਛੂ ਨੇ ਉਸ ਪੱਥਰ ਕੇ ਨੀਚੇ ਸੇ ਨਿਕਲ ਔਰ ਉਨਕੇ ਸਰਦਾਰ ਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਡੰਗ ਮਾਰਾ ਵੁਹ ਭੀ ਤੜਫਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਬਿੱਛੂ ਜੰਗਲ ਕੋ ਚਲਾ ਗਿਆ ਵੇ ਲੋਗ ਰੋਨੇ ਲਗੇ ਔਰ ਹਾਤਮ ਉਸ ਬਿੱਛੂ ਕੇ ਪੀਛੇ ਹੋ ਲੀਆ ਥੋੜੀ ਹੀ ਦੂਰ ਚਲਾ ਥਾ ਕਿ ਇਕ ਸ਼ਹਿਰ ਨਜ਼ਰ ਪੜਾ ਔਰ ਬਿੱਛੂ ਲੋਟ ਪੋਟ ਕੇ ਕਾਲਾ ਸਾਂਪ ਬਨਗਿਆ ਹਾਤਮ ਔਰ ਭੀ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੂਆ ਔਰ ਅਪਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਇਹ ਤੋ ਬਿੱਛੂ ਥਾ ਸਾਂਪ ਕੈਸੇ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਕਿਸੀ ਬਿੱਲ ਮੇਂ ਜਾ ਬੈਠਾ ਜਬ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਗਈ ਤਬ ਸਾਂਪ ਬਿੱਲ ਸੇ ਨਿਕਲ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਹਾਤਮ ਭੀ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਹੋ ਲੀਆ ਵੁਹ ਸਾਂਪ ਪਾਦਸ਼ਾਹੀ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਮੋਰੀ ਸੇ ਘੁਸ ਗਿਆ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਡਸ ਕਰਕੇ ਵਜ਼ੀਰ ਕੀ ਹਵੇਲੀ ਮੇਂ ਪੈਠਾ ਵਹਾਂ ਉਸਕੇ ਬੇਟੇ ਕੋ ਕਾਟ ਕਰਕੇ ਨਿਕਲ ਔਰ ਉਸੀ ਬਿੱਲ ਮੇਂ ਜਾ ਬੈਠਾ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਪੁਕਾਰ ਮਰ ਗਈ ਕਿ ਰਾਤ ਕੇ ਸਮੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰ ਵਜ਼ੀਰ ਕੇ ਬੇਟੇ ਕੋ ਸਾਂਪ ਨੇ ਕਾਟਾ ਯਿਹ ਬਡੇ ਸੋਚ ਕੀ ਬਾਤ ਹੈ ਕਿ ਉਨਕੇ ਪ੍ਰਾਨ ਬ੍ਰਿਥਾ ਗਏ ਇਤਨੇ ਮੇ ਸਾਂਝ ਹੋ ਗਈ ਔਰ ਸਾਂਪ ਫਿਰ ਬਿੱਲ ਸੇ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਕਿਸੀ ਓਰ ਚਲਾ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਹਾਤਮ ਭੀ ਆਂਖ ਬਚਾਏ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਥਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਤਾ ਜਾਤਾ ਥਾ ਕਿ ਅਬ ਕਿਆ ਕਰਤਾ ਹੈ ਔਰ ਕਹਾਂ ਜਾਤਾ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੋਤੇ ਹੋਤੇ ਏਕ ਨਦੀ ਕੇ ਤੀਰ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਕਿ ਵੁਹ ਸਿੰਘ ਹੋ ਗਿਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਦਸ ਬਾਰਾਂ ਮਨੁੱਖਯ ਪਾਣੀ ਪੀਨੇ ਆਏ ਉਨਮੇਂ ਏਕ ਲੜਕਾ ਚੌਦਾਂ ਪੰਦ੍ਰਹ ਬਰਸ ਕਾ ਪਰਮ ਸੁੰਦ੍ਰ ਥਾ ਉਸਪਰ ਜਾ ਪੜਾ ਉਨਮੇਂ ਸੇ ਉਸਕੋ ਉਠਾ ਕਰ ਏਕ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਲੇ ਗਿਆ ਵਹਾਂ ਉਸਕਾ ਪੇਟ ਫਾੜ ਡਾਲਾ ਔਰ ਕਲੇਜੇ ਕੇ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਕਰਕੇ ਏਕ ਜੰਗਲ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹਾਤਮ ਭੀ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਚਲਾ ਥਾ ਕਿ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾ ਕਰਕੇ ਏਕ ਸੁੰਦਰ ਇਸਤ੍ਰੀ ਬਨ ਗਿਆ ਔਰ ਰਸਤੇ ਮੇਂ ਜਾ ਬੈਠਾ ਹਾਤਮ ਫਿਰ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੂਆ ਔਰ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਤਾਕ ਲਗਾ ਕਰ ਬੈਠ ਰਹਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਦੋ ਸਿਪਾਹੀ ਕੇ ਬੇਟੇ ਭਾਈ ਭਾਈ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਨੌਕਰੀ ਕੀ ਤਲਾਸ਼ ਕੇ ਲੀਏ ਨਿਕਲੇ ਥੇ ਔਰ ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਨੌਕਰੀ ਕਰਕੇ ਕਮਾਈ ਕੀਏ ਅਪਨੇ ਅਪਨੇ ਘਰੋਂ ਕੋ ਜਾਤੇ ਥੇ ਅਨਾਯਸ ਉਸ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਆ ਨਿਕਲੇ ਜਬ ਉਸ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚੇ ਤਬ ਵੁਹ ਰੋਨੇ ਲਗੀ ਉਸਕਾ ਰੋਨਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਸੁਨ ਬਡਾ ਭਾਈ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਆ ਕੇ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਇਸਤ੍ਰੀ ਬੈਠੀ ਹੂਈ ਰੋ ਰਹੀ ਹੈ ਵੁਹ ਭੀ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਆਂਸੂ ਭਰ ਕਰਕੇ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੀ ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਤੂੰ ਕੌਣ ਹੈਂ ਔਰ ਇਸ ਬਨ ਮੇਂ ਤੂੰ ਕਿਸ ਲੀਏ ਰੋ ਰਹੀ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਪਤੀ ਮੁਝਕੋ ਮੇਰੀ ਮਾਈ ਸੇ ਅਪਨੇ ਘਰ ਲੀਏ ਜਾਤਾ ਥਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਜੰਗਲ ਸੇ ਸਿੰਘ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਉਸਕੋ ਉਠਾਕਰ ਲੇ ਗਿਆ ਔਰ ਮੈਂ ਇਕੇਲੀ ਰਹਿ ਗਈ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਮਾਏ ਕੇ ਸਾਸਰੇ ਕਾ ਰਸਤਾ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੀ ਔਰ ਅਬ ਮੈਂ ਬਿਆਕੁਲ ਹੂੰ ਕਯਾ ਕਰੂੰ ਔਰ ਕਹਾਂ ਜਾਊਂ ਔਰ ਯਿਹ ਭੀ ਨਹੀਂ ਜਾਂਨਤੀ ਕਿ ਆਗੇ ਕੈਸੀ ਅਪਦਾ ਪੜੇਗੀ ਔਰ ਮੇਰਾ ਰੰਡੇਪਾ ਕੈਸੇ ਕਟੇਗਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਝਕੋ ਕੋਈ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਰੱਖੇ ਤੋ ਤੂੰ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਰਹੇਗੀ ਵਾ ਨਹੀ। ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਂ ਰਹੂੰਗੀ ਇਸ ਬਨ ਮੇਂ ਮੇਰਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਦੁਖ ਮੇਂ ਸਾਥੀ ਹੋਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਤੀਨ ਬਾਤੋਂ ਪਰ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਹੋ ਏਕ ਤੋ ਯਿਹ ਕਿ ਤੇਰੇ ਘਰ ਮੇਂ ਦੂਸਰੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨਾ ਹੋ ਦੂਸਰੀ ਯਿਹ ਕਿ ਮੇਰੇ ਸੇ ਕੋਈ ਸੇਵਾ ਟਹਿਲ ਨਾਂ ਹੋ ਸਕੇਗੀ ਤੀਸਰੀ ਯਿਹ ਕਿ ਜਬਤਕ ਮੈਂ ਜੀਤੀ ਰਹੂੰ ਮੁਝਕੋ ਦੁਖ ਨਾ ਦੇਨਾ ਨਾਂ ਕੱਢਨਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਰਾਜ਼ੀ ਹੂੰ ਜਬਤਕ ਮੈਂ ਜੀਤਾ ਰਹੂੰਗਾ ਤੁਝਕੋ ਛੋਡ ਕਰ ਦੂਸਰੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨਾ ਕਰੂੰਗਾ ਜੋ ਅਪੱਛਰਾ ਭੀ ਹੋਗੀ ਕਬੀ ਉਸ ਕਾ ਮੂੰਹ ਨਾ ਦੇਖੂੰਗਾ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਮੇਰੇ ਘਰ ਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸੀ ਲੌਡੀ ਬਾਂਧੀ ਆਦਿਕ ਗ਼ੁਲਾਮ ਹੈਂ ਤੁਝ ਕੋ ਕਿਸੀ ਬਾਤ ਕਾ ਦੁਖ ਨਾ ਹੋਗਾ ਤੂੰ ਅਪਨਾ ਮਨ ਚਾਹਾ ਕਾਮ ਉਨਸੇ ਲੀਆ ਕਰ ਔਰ ਆਜ ਤਕ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਸੁਨਾ ਕਿ ਕਿਸੀ ਨੇ ਅਪਨੀ ਪਿਆਰੀ ਕੋ ਦੁਖ ਦੀਆ ਹੋਵੇ ਜੋ ਮੈਂ ਤੁਝ ਕੋ ਸਤਾਊਂਗਾ ਯਿਹ ਕਬੀ ਨ ਹੋਗਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਨ ਬਾਤੋਂ ਪਰ ਮੈਨੇ ਤਨ ਮਨ ਸੇ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕੀਆ ਉਸਨੇ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਲੀਆ ਔਰ ਆਗੇ ਚਲਾ ਹਾਤਮ ਭੀ ਉਨਕੇ ਪੀਛੇ ਪੀਛੇ ਹੋ ਲੀਆ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾ ਕਰਕੇ ਉਸ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੀਨ ਦਿਵਸ ਕੀ ਭੂਖੀ ਪਿਆਸੀ ਹੂੰ ਮਾਰੇ ਨਿਰਬਲਤਾ ਕੇ ਦੇਹ ਸਨ ਸਨਾਤੀ ਹੈ ਔਰ ਜੋ ਖਾਨੇ ਕੀ ਬਸਤੂ ਨਾ ਮਿਲ ਸਕੇ ਤੋ ਪਾਣੀ ਅਵਸ ਲਾਣਾ ਚਾਹੀਏ ਉਸਨੇ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰਕੇ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠਾਲ ਕਰ ਅਪਨੇ ਛੋਟੇ ਭਾਈ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਭਾਈ ਚੌਕਸ ਰਹਿਨਾ ਮੈਂ ਕਹੀਂ ਸੇ ਪਾਣੀ ਲਾਤਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਛਾਂਗਲ ਕਾਂਧੇ ਪਰ ਰਖ ਕਰ ਪਾਣੀ ਲੇਨੇ ਗਿਆ ਤਬ ਉਸ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨੇ ਉਸਕੇ ਭਾਈ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਤੇਰੇ ਲੀਏ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਰਹਿਨਾ ਮਾਨਾ ਹੈ ਤੇਰੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਮੇਰਾ ਮਨ ਮੇਰੇ ਵਸ ਮੇਂ ਨਾ ਰਹਾ ਨਹੀਂ ਤੋ ਐਸੇ ਬੂਢੇ ਕੋ ਕਿਉਂ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰਤੀ ਅਬ ਤੁਝਕੋ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਅਪਨੀ ਸੇਵਾ ਮੇਂ ਰੱਖ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਮੇਰੀ ਮਾਂ ਵਾ ਬਹਿਨ ਕੇ ਸਮਾਨ ਹੋ ਯਿਹ ਮੁਝਸੇ ਕਬੀ ਨ ਹੋਗਾ ਫਿਰ ਵੁਹ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਯੱਦਪਿ ਮੈਂ ਉਸਕੀ ਜੋਰੂ ਹੋਤੀ ਹੂੰ ਪਰ ਤੇਰੇ ਹੀ ਸਾਥ ਰਹੂੰਗੀ ਔਰ ਤੁਝਕੋ ਹੀ ਦੇਖਾ ਕਰੂੰਗੀ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਹ ਭੀ ਨਾ ਹੋਗਾ ਤੂ ਇਸ ਖੋਟੇ ਮਨੋਰਥ ਕੋ ਮਨ ਸੇ ਦੂਰ ਕਰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਵੁਹ ਸੁਨ ਜਲ ਬਲ ਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਆਜ ਮੈਂ ਤੁਝਕੋ ਕਲੰਕ ਲਗਾ ਕੇ ਤੇਰੇ ਭਾਈ ਸੇ ਕਹੂੰਗੀ ਕਿ ਯਿਹ ਤੇਰੇ ਪੀਛੇ ਮੁੜਸੇ ਕੁਕਰਮ ਕਰਨਾ ਔਰ ਲੇ ਭਾਗਨਾ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਨਹੀਂ ਤੋ ਯਿਹ ਬਾਤ ਮਾਨ ਲੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੇਰੇ ਮਨ ਮੇਂ ਆਵੇ ਸੋ ਕਰ ਮੈਂ ਕਬੀ ਨਹੀਂ ਮਾਨੂੰਗਾ ਯਹੀ ਬਾਤੇਂ ਹੋ ਰਹੀ ਥੀਂ ਔਰ ਹਾਤਮ ਭੀ ਏਕ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਖੜਾ ਹੂਆ ਸੁਨ ਰਹਾ ਥਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਬੜਾ ਭਾਈ ਪਾਣੀ ਸੇ ਭਰੀ ਛਾਂਗਲ ਲੀਏ ਹੂਏ ਪਾਸ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਉਸ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨੇ ਦੇਖਤੇ ਅਪਨੇ ਸਿਰ ਕੇ ਬਾਲ ਖਸੋਟੇ ਔਰ ਗਾਲ ਨੌਚੇ ਸਿਰ ਪਰ ਧੂਰ ਡਾਰਕੇ ਸਹਿਸਾ ਚਿੱਲਾਨੇ ਲਗੀ ਉਸਨੇ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਆ ਕਰਕੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਮੈਂ ਪਾਨੀ ਲੇਨੇ ਗਿਆ ਥਾ ਤੁਝੇ ਕਿਆ ਬਾਘ ਖਾਇ ਜਾਤਾ ਹੈ ਵਾ ਦੁਸਰਾ ਜੀਵ ਫਾੜੇ ਡਾਲਤਾ ਹੈ ਜੋ ਮੇਰੇ ਲੀਏ ਅਪਣੀ ਇਤਨੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਕਰਤੀ ਹੈ ਇਸਕਾ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਧੰਨਯ ਦਯਾ ਤੁਝ ਪਰ ਅਰ ਤੇਰੇ ਭਾਈ ਪਰ ਛੋਟੇ ਜਹੇ ਜੋ ਹੈਂ ਅਰੇ ਅਭਾਗੇ ਕੋਈ ਭੀ ਅਪਣੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੋ ਐਸੇ ਕੁਕਰਮੀ ਕੇ ਪਾਸ ਛੋਡ ਕਰ ਕਹੀਂ ਜਾਤਾ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਮੇਰੀ ਲਾਜ ਰੱਖੀ ਜਯੋਂ ਤੂ ਪਾਣੀ ਲੇਨੇ ਗਿਆ ਤਯੋਂ ਹੀ ਇਸ ਅਭਾਗੇ ਨੇ ਮੇਰੇ ਹਾਥ ਪਕੜ ਅਪਣੀ ਓਰ ਖੀਂਚਾ ਔਰ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਦੇਹ ਦੇਖੇ ਔਰ ਬਿਗਾੜੇ ਔਰ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਹਾਥ ਕੋ ਖੀਂਚਤੀ ਛੁਡਾਤੀ ਥੀ ਜਬ ਮੈਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਕਿਸੀ ਤਰਹ ਮੁਝਕੋ ਨਹੀਂ ਛੋਡਤਾ ਤਬ ਮੈਂ ਚਿੱਲਾਨੇ ਲਗੀ ਪਰ ਕੋਈ ਮੇਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੇ ਲੀਏ ਨਾ ਪਹੁੰਚਾ ਯਿਹ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਤੂੰ ਮੁਝੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰਤੀ ਕਿਆ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਯੋਗਯ ਨਹੀਂ ਹੂੰ ਤੂ ਦਸ ਪੰਦਰਹ ਬਰਖ ਕੀ ਔਰ ਮੈਂ ਸੋਲਾਂ ਸਤਾਰਹ ਬਰਖ ਕਾ ਨਵੀਨ ਤਰੁਨ ਹੂੰ ਮੇਰਾ ਭਾਈ ਤੇਰੇ ਯੋਗਯ ਨਹੀਂ ਹੁਣ ਮੈਂ ਤੁਝ ਪਰ ਆਸ਼ਕ ਹੋ ਗਿਆ ਹੂੰ ਘਾਤ ਪਾ ਕਰਕੇ ਬਡੇ ਭਾਈ ਕੋ ਠਿਕਾਨੇ ਲਗਾਦੂੰਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਣੇ ਹੀ ਵੁਹ ਮਾਰੇ ਕ੍ਰੋਧ ਕੇ ਥਰਥਰਾਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਅਧਰਮੀ ਆਜ ਤਕ ਕਿਸੀ ਨੇ ਭੀ ਅਪਨੀ ਮਾਂ ਬਹਿਨ ਸੇ ਐਸਾ ਕਾਮ ਕੀਆ ਹੈ ਜੋ ਤੂੰ ਕੀਆ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਉਸਨੇ ਬਹੁਤ ਸੁਗੰਧੇਂ ਖਾਈਂ ਪਰ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਭਾਈ ਕੇ ਕਹਿਨੇ ਕਾ ਵਿਸ੍ਵਾਸ ਨ ਕੀਆ ਔਰ ਗਾਲੀ ਗਿਲੋਚ ਪਰ ਆ ਗਿਆ ਔਰ ਏਕ ਤਲਵਾਰ ਉਸਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਐਸੀ ਮਾਰੀ ਕਿ ਛਾਤੀ ਤਕ ਪਹੁੰਚੀ ਔਰ ਛੋਟੇ ਭਾਈ ਨੇ ਭੀ ਐਸੀ ਛੁਰੀ ਮਾਰੀ ਕਿ ਕਲੇਜੇ ਕੇ ਪਾਰ ਹੋਈ ਦੋਨੋਂ ਭਾਈ ਘਾਇਲ ਹੋਇ ਕਰਕੇ ਮਰ ਗਏ ਅਰ ਵੁਹ ਇਸਤ੍ਰੀ ਭੈਂਸ ਹੋ ਕਰਕੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹੀ ਔਰ ਹਾਤਮ ਭੀ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਹੋ ਲੀਆ ਵੁਹ ਭੈਂਸ ਜਾਤੀ ਜਾਤੀ ਏਕ ਗਾਂਵ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚੀ ਉਸ ਗਾਂਵ ਕੇ ਲੋਗ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਅਪਨੇ ਘਰ ਮੇਂ ਲੇ ਜਾਨੇ ਕੇ ਲਾਲਚ ਸੇ ਉਸਕੇ ਪਕੜਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਸਹਿਸਾ ਦੌੜੇ ਜਬ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚੇ ਤੋ ਉਸਨੇ ਕਿਤਨਿਆਂ ਕੋ ਲਾਤੋਂ ਸੇ ਔ ਕਿਤਨਿਆਂ ਕੋ ਸੀਂਗੋਂ ਸੇ ਮਾਰ ਡਾਲਾ ਫਿਰ ਬਨ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਏਕ ਬੂਢਾ ਸਾ ਬ੍ਰਿਧ ਮਨੁੱਖਯ ਬਨ ਗਈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਸੇ ਯਿਹ ਕੁਲ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਪੂਛੂੰਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਯਾ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਥਾ ਯਿਹ ਬਿਚਾਰ ਕਰ ਸ਼ੀਘਰ ਦੌੜਾ ਔਰ ਪੁਕਾਰ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੇ ਬੂਢੇ ਬਾਬਾ ਟੁਕ ਠਹਿਰ ਜਾਓ ਬੂਡਾ ਬਾਬਾ ਖੜਾ ਹੋ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਤੂੰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੈਂ ਬੋਲ ਕਿਆ ਕਹਿਤਾ ਹੈਂ ਹਾਕਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੁਮਨੇ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਕੈਸੇ ਜਾਨਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਪਰ ਕਿਆ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਬਾਪ ਕਾ ਨਾਮ ਭੀ ਜਾਨਤਾ ਹੂੰ ਤੁਝੇ ਇਸ ਬਾਤ ਸੇ ਕਿਆ ਜੋ ਤੁਝੇ ਪੂਛਨਾ ਹੈ ਸੋ ਪੂਛ ਲੇ ਇਸ ਸਮਯ ਮੁਝਕੋ ਅਵਿਕਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਏਕ ਅਵਸਯ ਕਾਮ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਿਸ ਜਿਸ ਭਾਂਤ ਉਸਕੋ ਦੇਖਾ ਥਾ ਉਸਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਪੂਛਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਵੁਹ ਹਸ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੁਝਕੋ ਉਸਕੇ ਸੁਨਨੇ ਸੇ ਕਿਆ ਏਕ ਦਿਨ ਤੁੜਕੋ ਭੀ ਖਾਲੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਤਕ ਤੂੰ ਯਿਹ ਭੇਦ ਮੁਝਸੇ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਕੇ ਨ ਕਹੇਂਗਾ ਤਬ ਤਕ ਮੈਂ ਤੁਝਕੋ ਨ ਛੋਡੂੰਗਾ ਤਬ ਉਸਨੇ ਬੇਵਸ ਹੋ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਕਾਲ ਮ੍ਰਿਤਯੂ ਹੈ ਜਿਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਇੱਛਾ ਹੋਤੀ ਹੈ ਉਸੀ ਰੂਪ ਸੇ ਮੈਂ ਸਭ ਕੇ ਪ੍ਰਾਨ ਹਰ ਲੇਤਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਰਸੰਨ ਹੋ ਕਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਅਬ ਕਹੁ ਕਿ ਮੇਰੀ ਮ੍ਰਿਤੂ ਕਬ ਹੈ ਔਰ ਕੈਸੇ ਹੋਵੇਗੀ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਬੀ ਤੋ ਤੇਰੇ ਜੀਵਨੇ ਕੇ ਦਿਨ ਆਧੇ ਭੀ ਨਹੀਂ ਬੀਤੇ ਜਬ ਪਚਾਸ ਬਰਸ ਕਾ ਹੋਗਾ ਤਬ ਏਕਵਾਰ ਭੇਦੇ ਸੇ ਗਿਰ ਪੜੇਗਾ ਔਰ ਤੇਰੇ ਨਾਕ ਸੇ ਯਹਾਂ ਤਕ ਰੁਧਿਰ ਵਗੇਗਾ ਕਿ ਤੂੰ ਮਰ ਜਾਏਗਾ ਅਬੀ ਤੋ ਤੇਰੇ ਜੀਨੇ ਕੇ ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਹੈਂ ਇਸ ਬੀਚ ਜੋ ਤੇਰੇ ਹਾਥ ਸੇ ਭਲਾ ਕਾਮ ਨਿਕਲੇ ਉਸਮੇਂ ਸਿਥਲਤਾ ਨਾ ਕਰਨਾ ਯਿਹ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕਰਕੇ ਪਰਣਾਮ ਕੀਆ ਜੋ ਸਿਰ ਉਠਾ ਕਰਕੇ ਦੇਖਾ ਵੁਹ ਬ੍ਰਿਧ ਮਾਨੁੱਖਯ ਨ ਦੇਖ ਪੜਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਅਰਣ ਬਣ ਕੋ ਚਲ ਦੀਆ ਜਬ ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਤੋ ਕਾਲੀ ਧਰਤੀ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਵਹਾਂ ਕੇ ਸਾਂਪ ਉਸਕੀ ਸੁਗੰਧ ਪਾਕਰ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਸੇ ਦੌੜੇ ਔਰ ਹਾਤਮ ਜਿੰਨੋਂ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੀ ਲਕੜੀ ਧਰਤੀ ਮੇਂ ਗਾਡ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਬੈਠ ਗਿਆ ਸਾਂਪੋਂ ਨੇ ਉਸੇ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਸੇ ਘੇਰ ਲੀਆ ਔਰ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਯਹੀ ਦਸ਼ਾ ਰਹੀ ਭੋਰ ਹੋਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਸਾਂਪ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਜਹਾਂ ਸੇ ਆਏ ਥੇ ਵਹਾਂ ਹੀ ਚਲੇ ਗਏ ਹਾਤਮ ਭੀ ਵਹਾਂ ਸੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਔਰ ਉਜਲੀ ਧਰਤੀ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਵਹਾਂ ਉਜਲੇ ਸਾਂਪ ਭੀ ਉਸਕੋ ਵੈਸੇ ਹੀ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਘੇਰਤੇ ਰਹੇ ਸਵੇਰ ਹੋਤੇ ਹੀ ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਫਿਰ ਚਲੇ ਗਏ ਹਾਤਮ ਭੀ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲਕਰ ਹਰੀ ਧਰਤੀ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਵਹਾਂ ਭੀ ਐਸਾ ਹੀ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਬੀਤਾ ਫਿਰ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲ ਕਰਕੇ ਔਰ ਧਰਤੀ ਪਰ ਪਹੁਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਧਰਤੀ ਕਸੁੰਭੇ ਸੇ ਭੀ ਅਧਿਕ ਲਾਲ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕੁਛ ਦੂਰ ਚਲਾ ਥਾ ਕਿ ਚਲਨੇ ਕੀ ਸਾਮਰਥ ਨਾ ਰਹੀ ਮਨ ਮੇਂ ਸੋਚਾ ਕਿ ਆਗੇ ਕੈਸਾ ਜਾਊਂ ਪਿਆਸ ਕੇ ਮਾਰੇ ਪ੍ਰਾਣ ਹੋਠੋਂ ਪਰ ਆਏ ਹੈਂ ਪੈਰੋਂ ਸੇ ਚਲਾ ਨਹੀਂ ਜਾਤਾ ਮੂੰਹ ਸੇ ਬਾਤ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਤੀ ਖੜਾ ਹੋ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਭਾਗ ਮੇਂ ਇਸੀ ਜਗਹ ਮਰਨਾ ਲਿਖਾ ਹੈ ਕਿਉ ਕਿ ਨਾ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹ ਸਕਤਾ ਹੂੰ ਨਾ ਪੀਛੇ ਹਟ ਸਕਤਾ ਹੂੰ ਸਭ ਭਾਂਤ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਮਰਨਾਂ ਭਲਾ ਹੈ ਯਿਹ ਸਮਝ ਕਰਕੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਔਰ ਦੋ ਤੀਨ ਕੋਸ ਗਿਆ ਹੋਗਾ ਕਿ ਪੈਰੋਂ ਮੈਂ ਛਾਲੇ ਪੜ ਗਏ ਤਬ ਬੇਵਸ ਹੋ ਕਰਕੇ ਗਿਰ ਪੜਾ ਗਿਰਤੇ ਹੀ ਸਭ ਦੇਹ ਮੈਂ ਘਾਵ ਹੋ ਗਏ ਔਰ ਜੀਵ ਡੁਬ ਗਿਆ ਇਤਨੇ ਮੈਂ ਇਕ ਬ੍ਰਿਧ ਮਨੁਖਯ ਉਸਕੋ ਉਠਾ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਐ ਹਾਤਮ ਯਿਹ ਸਮਯ ਘਬਰਾਨੇ ਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਮਨ ਕੋ ਧੀਰਜ ਦੇਹ ਜੋ ਮੋਹਰਾ ਤੁਝੇ ਰੀਛ ਕੀ ਬੇਟੀ ਨੇ ਦੀਆ ਹੈ ਕਮਰੇ ਸੇ ਨਿਕਾਲਕਰ ਮੂੰਹ ਮੈਂ ਰੱਖ ਲੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਵੁਹ ਮੋਹਰਾ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਰਖ ਲੀਆ ਉਸ ਹੀ ਅੜੀ ਧਰਤੀ ਕੀ ਪਿਆਸ ਔਰ ਗਰਮੀ ਜਾਤੀ ਰਹੀ ਹਾਤਮ ਉਸਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਗਰਮੀ ਕਿਸ ਕਾਰਣ ਸੇ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਲਾਲ ਸਾਂਪ ਕੀ ਬਿਖ ਸੇ ਹੈ ਔਰ ਇਸ ਧਰਤੀ ਸੇ ਉਸਕੇ ਮੂੰਹ ਕੀ ਆਗ ਨਿਕਲਤੀ ਹੈ ਇਸਸੇ ਇਸ ਧਰਤੀ ਕਾ ਰੰਗ ਲਾਲ ਹੈ ਪਹਿਲੇ ਯਿਹ ਹਰੀ ਥੀ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਸੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਔਰ ਮੋਹਰੇ ਕੇ ਕਾਰਣ ਕਿਸੀ ਕਿਸਮ ਕੀ ਗਰਮੀ ਉਸਕੋ ਨਾ ਬਯਾਪੀ ਆਧੀ ਦੂਰ ਪਹੁਚਾ ਥਾ ਕਿ ਲਾਲ ਸਾਂਪ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੀ ਸੁਗੰਧ ਪਾਕੇ ਐਸੀ ਫੁੰਕਾਰ ਮਾਰੀ ਕਿ ਮੂੰਹ ਕੀ ਜ੍ਵਾਲਾ ਆਕਾਸ਼ ਤਕ ਪਹੁਚੀ ਥੀ ਉਸਕਾ ਫਨ ਔਰ ਉਸਕੀ ਦੇਹ ਤਾੜ ਕੇ ਸਮਾਨ ਔਰ ਆਗ ਕੀ ਜ੍ਵਾਲਾ ਉਸਕੇ ਨਾਕ ਨਥਨੋਂ ਸੇ ਬਿਖ ਕੀ ਪਵਨ ਨਿਕਲਤੀ ਥੀ ਔਰ ਕੋਸੋਂ ਤਕ ਗੀਲਾ ਸੂਕਾ ਸੁਕਾ ਦੇਤੀ ਹਾਤਮ ਜੋ ਉਸ ਆਗ ਮੇਂ ਪੜਾ ਤੋ ਘਬਰਾ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਇਸ ਆਗ ਸੇ ਹੱਡੀ ਪਸਲੀ ਤਕ ਸਭੀ ਜਲ ਜਾਏਗੀ ਪਰ ਉਸ ਮੋਹਰੇ ਸੇ ਥੋੜਾ ਥੋੜਾ ਠੰਡਾ ਪਾਨੀ ਉਸਕੇ ਗਲੇ ਮੇਂ ਜਾਤਾ ਥਾ ਇਸ ਸੇ ਜੀਤਾ ਰਹਾ ਨਿਦਾਨ ਸਾਂਪ ਹਾਕਮ ਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਫਨ ਫਨਾਕੇ ਲਪਕਾ ਔਰ ਆਗ ਕੇ ਜ੍ਵਾਲੇ ਮੂੰਹ ਸੇ ਛੋਡਨੇ ਲਗਾ ਪਰ ਜਿੰਨੋਂ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੀ ਛੜੀ ਕੇ ਗੁਣ ਸੇ ਬਿਖ ਨਾ ਬਿਆਪਾ ਹਾਤਮ ਬਚ ਗਿਆ ਰਾਤ ਇਸੀ ਦਸ਼ਾ ਮੇਂ ਬੀਤੀ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਲਾਲ ਸਾਂਪ ਕਾ ਮੋਹਰਾ ਉਸਕੇ ਹੋਠੋਂ ਪਰ ਆ ਰਹਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਗੁਲੇਲਾ ਲਾਲ ਲਾਲ ਸਾਂਪ ਕੇ ਹੋਠੋਂ ਪਰ ਚਮਕ ਰਹਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਜੋ ਛੜੀ ਕੋ ਦਿਖਲਾਯਾ ਵੁਸ ਸਾਂਪ ਅਪਨਾ ਸਿਰ ਧਰਤੀ ਪਰ ਪਟਕਨੇ ਲਗਾ ਨਿਦਾਨ ਇਧਰ ਸੂਰਜ ਨਿਕਲਾ ਉਧਰ ਵੁਹ ਆਪਨੇ ਮੁੰਹ ਸੇ ਮੋਹਰਾ ਉਗਲਕਰ ਅਪਨੀ ਵਰਮੀ ਮੇਂ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹਾਤਮ ਉਸ ਮੌਹਰੇ ਕੇ ਪਾਸ ਆਯਾ ਔਰ ਉਠਾਨੇ ਮੇਂ ਡਰਾ ਔਰ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਐਸਾ ਨਾ ਹੋ ਕਿ ਯਿਹ ਗਰਮ ਹੋ ਔਰ ਮੇਰਾ ਹਾਥ ਜਲ ਜਾਇ ਇਸ ਸੇ ਯਹਿ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਠਹਿਰ ਜਾਈਏ ਫਿਰ ਕੁਛ ਦੇਰ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨੀ ਪਗੜੀ ਸੇ ਕਪੜਾ ਫਾੜ ਕਰ ਮੋਹਰੇ ਪਰ ਡਾਲ ਦੀਆ ਜਬ ਵੁਹ ਨਾ ਜਲਾ ਤੋ ਤਬ ਹਾਥ ਬੜ੍ਹਾ ਮੁਹਰਾ ਉਸ ਪਗੜੀ ਮੇਂ ਬਾਧ ਲੀਆ ਗਰਮੀ ਜਾਤੀ ਰਹੀ ਔਰ ਜੰਗਲ ਕੀ ਧਰਤੀ ਸੀਤਲ ਹੋ ਗਈ ਔਰ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲਾ ਵੁਹ ਮੋਹਰਾ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਪਜਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜਬ ਉਸੇ ਕੋਈ ਉਸ ਸੇ ਲੇ ਜਾਏ ਤੋ ਬੀਸ ਬਰਖ ਪੀਛੇ ਦੂਸਰਾ ਉਪਜੇ ਔਰ ਉਸ ਕੇ ਏਕ ਹਜ਼ਾਰ ਗੁਣ ਹੈਂ ਕੋਈ ਕਹਾਂ ਤਕ ਵਰਣਨ ਕਰੇ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਪੀਛੇ ਉਸ ਸਿਪਾਹੀ ਕੇ ਪਾਸ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਵੁਹ ਮੋਹਰਾ ਉਸਕੋ ਦੇ ਕਰਕੇ ਸਬ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹਿ ਸੁਨਾਯਾ ਵੁਹ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਉਸਨੇ ਉਸਕੋ ਗਲੇ ਸੋ ਲਗਾ ਲੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਤੂੰ ਜਾਹ ਔਰ ਇਸ ਮੋਹਰੇ ਕੋ ਮਸਖਰ ਜਾਦੂਗਰ ਕੋ ਦੇ ਦੇ ਵੁਹ ਉਸ ਮੋਹਰੇ ਕੋ ਲੇਕਰ ਹਾਤਮ ਸਮੇਤ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਯਾ ਔਰ ਮਸਖਰ ਜਾਦੂਗਰ ਸੇ ਮਿਲਾਪ ਕਰ ਵੁਹ ਮੋਹਰਾ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਰਖ ਦੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸੇ ਬਡੇ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਸੇ ਲਾਯਾ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਪਹਿਲੇ ਇਸਕੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਕਰ ਲੂੰ ਤਬ ਤੇਰੀ ਬਾਤ ਪਰ ਬਿਸ੍ਵਾਸ ਕਰੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਕਿਆ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਮਸਖਰ ਜਾਦੂਗਰ ਨੇ ਮੋਹਰੇ ਕੀ ਸਭ ਭਾਂਤ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਕਰ ਲੀ ਜਬ ਨਿਸਚਾ ਹੂਆ ਤਬ ਉਸਨੇ ਊਪਰ ਸੇ ਪਰਸੰਨ ਔਰ ਮਨ ਮੇਂ ਲੱਜਿਤ ਹੋ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਏਕ ਬਾਤ ਰਹੀ ਹੈ ਉਸੇ ਭੀ ਪੂਰੀ ਕਰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਤਬ ਮਸਖਰ ਜਾਦੂਗਰ ਨੇ ਅਪਨੇ ਸਭ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਬੁਲਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਏਕ ਲੋਹੇ ਕਾ ਕੜਾਹਾ ਘੀਉ ਸੇ ਭਰ ਕਰ ਔਰ ਚੁਲ੍ਹੇ ਪਰ ਧਰ ਸਾਤ ਦਿਨ ਤਕ ਉਸਕੇ ਨੀਚੇ ਰਾਤ ਦਿਨ ਆਂਚ ਕਰੋ ਉਨੋਂ ਨੇ ਉਸਕੇ ਕਹਿਨੇ ਸੇ ਵੈਸਾ ਹੀ ਕੀਆ ਜਬ ਵੁਹ ਕੜਾਹਾ ਐਸਾ ਖੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਪੱਥਰ ਭੀ ਉਸ ਮੇਂ ਗਿਰੇ ਤੋ ਜਲ ਬਲ ਕੇ ਭਸਮ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਬ ਉਸ ਸਿਪਾਹੀ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਤੂੰ ਇਸਮੇਂ ਕੂਦ ਪੜ ਜੋ ਤੂੰ ਜੀਤਾ ਨਿਕਲੇਗਾ ਤੌ ਅਪਨੀ ਪਿਆਰੀ ਕੋ ਪਾਵੇਂਗਾ ਵੁਹ ਡਰਕੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਸ ਆਗਮੇਂ ਸੇ ਮੈਂ ਤੋ ਜੀਤਾ ਨਾ ਬਚੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੋ ਧੀਰਜ ਦੇਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਸੋਚ ਮਤ ਕਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਭਜਨ ਕਰ ਵੁਹ ਯਿਹ ਭੀ ਪਾਰ ਕਰੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਯਿਹ ਕਹਿ ਕੇ ਵੁਹ ਮੁਹਰਾ ਜੋ ਰੀਛ ਕੀ ਬੇਟੀ ਨੇ ਦੀਆ ਥਾ ਅਪਨੀ ਪਗੜੀ ਸੇ ਖੋਲ ਕਰ ਉਸਕੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਦੇਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਲੇ ਅਪਨੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਰੱਖ ਬੇਖਟਕੇ ਉਸਮੇ ਏਕ ਗ਼ੋਤਾ ਮਾਰ ਔਰ ਝਟ ਪਟ ਨਿਕਲ ਆ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਤੇਰਾ ਏਕ ਵਾਲ ਭੀ ਨ ਜਲੇਗਾ ਵੁਹ ਸਿਪਾਹੀ ਉਸ ਮੁਹਰੇ ਕੋ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਡਾਲ ਮਸਖਰ ਜਾਦੂਗਰ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਕਿਆ ਕਹਿਤਾ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਕੜਾਹੇ ਮੇਂ ਕੂਦ ਵੁਹ ਕੜਾਹੇ ਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਕੜਾਹੇ ਕੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਕਾਂਪਨੇ ਲਗਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਲਲਕਾਰ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਪ੍ਰੀਤਿ ਕੀ ਆਗ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰ ਵੁਹ ਹਾਤਮ ਕੀ ਲਲਕਾਰ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਆਂਖੇਂ ਮੂੰਦ ਕੇ ਕੜਾਹੇ ਮੇਂ ਕੂਦ ਪੜਾ ਔਰ ਏਕ ਐਸਾ ਗੋਤਾ ਮਾਰਾ ਕਿ ਉਸ ਖੌਲਤੇ ਘੀ ਕੋ ਠੰਡਾ ਪਾਣੀ ਸਾ ਪਾਯਾ ਤਬ ਇਧਰ ਉਧਰ ਕੜਾਹੇ ਮੇਂ ਫਿਰਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਬਦਨ ਪਰ ਘੀ ਮਲਨੇ ਔਰ ਹਸ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਬੋਲ ਅਬ ਕਿਆ ਕਹਿਤਾ ਹੈਂ ਬਾਹਰ ਆਊਂ ਯਾ ਔਰ ਦੋ ਚਾਰ ਘੜੀ ਤਕ ਇਸਮੇਂ ਰਹੂੰ ਮਸਖਰ ਜਾਦੂਗਰ ਨੇ ਜੋ ਦੇਖਾ ਕਿ ਵੁਹ ਉਸਮੇਂ ਨ ਜਲਾ ਔਰ ਚੰਗਾ ਭਲਾ ਰਹਾ ਲੱਜਿਤ ਹੋ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਲੀਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕਿਉਂ ਅਬ ਤੂੰ ਲਾਜ ਕਰਤਾ ਹੈਂ ਅਪਨਾ ਕਹਾ ਅਬ ਤੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਕਯੋਂਕਿ ਜੋ ਕੁਛ ਤੂੰਨੇ ਕਹਾ ਹੈ ਇਸਨੇ ਪੂਰਾ ਕੀਆ ਹੈ ਜੋ ਅਬ ਜਾਦੂ ਕਰਨੇ ਕੇ ਬਿਚਾਰ ਮੇਂ ਹੈਤੋ ਤੇਰਾ ਜਾਦੂ ਇਸ ਪਰ ਕਬੀ ਨ ਚਲੇਗਾ ਕਯੋਂਕਿ ਏਕ ਲਾਲ ਮੋਹਰਾ ਇਸਕੇ ਪਾਸ ਭੀ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਔਰ ਭੀ ਲੱਜਿਤ ਹੂਆ ਔਰ ਉਸ ਸਿਪਾਹੀ ਕੋ ਗਲੇ ਲਗਾਯਾ ਫਿਰ ਬਿਆਹ ਕੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਕੇ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਕੋ ਬਿਧਿ ਪੂਰਬਕ ਬਿਵਾਹ ਦੀਆ ਔਰ ਬਹੁਤ ਸੀ ਅਧੀਨਤਾ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਦੇਸ਼ ਕੋਸ ਸਭ ਤੇਰਾ ਹੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਮੇਰੇ ਕੇਵਲ ਯਹੀ ਬੇਟੀ ਹੈ ਹੋਰ ਦੂਸਰਾ ਲੜਕਾ ਬਾਲਾ ਨਹੀਂ ਤੂੰ ਹੀ ਮੇਰਾ ਬੇਟਾ ਹੈਂ ਸਿੱਧਾਂਤ ਯੇਹ ਕਿ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਆਪਸ ਮੇ ਆਸ਼ਕ ਮਾਸ਼ੂਕ ਮਿਲੇ ਤਬ ਹਾਤਮ ਉਨਸੇ ਬਿਦਾ ਹੂਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਭਾਈ ਮੁਝੇ ਭੀ ਹੋਰ ਕਾਮ ਐਸੇ ਹੀ ਕਰਨੇ ਹੇਂ ਮੁਝਕੋ ਬਿਦਾ ਕਰ ਮੈਂ ਲੱਕਾ ਪਰਬਤ ਪਰ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਵੁਹ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਔਰ ਦੁਆਏਂ ਦੇਨੇ ਲਗਾ ਫਿਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਤੇਰਾ ਰੱਖਯਕ ਔਰ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੇ ਰਸਤਾ ਲੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨਾ ਮੁਹਰਾ ਉਸਸੇ ਲੀਆ ਔਰ ਲੱਕਾ ਪਰਬਤ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਕਈ ਰਾਤ ਦਿਨ ਚਲਕੇ ਏਕ ਦਿਨ ਲੱਕਾ ਪਰਬਤ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਪਰਬਤ ਆਕਾਸ਼ ਸੇ ਬਾਤੇਂ ਕਰ ਰਹਾ ਹੈ ਪੰਖੀ ਵਹਾਂ ਪਰ ਪਰ ਨਹੀਂ ਮਾਰ ਸਕਤਾ ਔਰ ਪਸ਼ੂ ਕੀ ਤੋ ਕਿਆ ਸਾਮਰਥ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਤਰਫ ਦੇਖ ਸਕੇ ਹਾਤਮ ਇਸ ਬਿਚਾਰ ਸੇ ਉਸਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠ ਗਿਆ ਕਿ ਜੋ ਕਿਸੀ ਯਹਾਂ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੋਂ ਕੋ ਦੇਖੋ ਤੋਂ ਪੂਛੋ ਕਿ ਇਸਕਾ ਮਾਰਗ ਕਿਧਰ ਹੈ ਇਸੀ ਚਿੰਤਾ ਮੇਂ ਥਾ ਕਿ ਪਰੀਜਾਦੋਂ ਕਾ ਝੁੰਡ ਦੇਖ ਪੜਾ ਵੁਹ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਦੌੜਾ ਪਰ ਨਾ ਪਾਯਾ ਔਰ ਵੁਹ ਝੁੰਡ ਉਸਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਸੇ ਲੋਪ ਹੋ ਗਿਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਬਡਾ ਗੜ੍ਹਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਔਰ ਏਕ ਚਿਕਨਾ ਸਾ ਪੱਥਰ ਉਸਕੇ ਏਕ ਓਰ ਲਗਾ ਦੇਖਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਬਿਚਾਰਾ ਕਿ ਇਸ ਗੜੇ ਕੀ ਰਾਹ ਕਿਸੀ ਓਰ ਸੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਪੜਤੀ ਹੈ ਇਸਮੇਂ ਕਿਆ ਭੇਦ ਹੈ ਫਿਰ ਯਿਹ ਉਪਾਉ ਸੂਝਾ ਕਿ ਇਸ ਪੱਥਰ ਸੇ ਫਿਸਲਤੇ ਚਲੀਏ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਚਾਹੇ ਸੋ ਕਰੇ ਨਿਦਾਨ ਐਸਾ ਹੀ ਭੋਰ ਸੇ ਸਾਂਝ ਤਕ ਟੋਟਤਾ ਲੋਟਤਾ ਚਲਾ ਗਿਆ ਜਬ ਉਸਕੇ ਪੈਰ ਧਰਤੀ ਪਰ ਲਗੇ ਤੋ ਆਂਖੇਂ ਖੁਲ ਗਈਂ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਬਹੁਤ ਲੰਬੀ ਚੌੜੀ ਪਰਮ ਰਮਣੀਕ ਜਗਹ ਹੈ ਉਸਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਉਸਕਾ ਮਨ ਖਿਲ ਗਿਆ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾ ਕਰਕੇ ਮਨ ਮੇਂ ਬਿਚਾਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਵੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕਿਧਰ ਗਏ ਔਰ ਇਸ ਜੰਗਲ ਕੇ ਕਿਸੀ ਓਰ ਵਸਤੀ ਹੈ ਵਾ ਨਹੀਂ ਯਿਹ ਸੋਚ ਕਰਤਾ ਦੋ ਚਾਰ ਪੈਰ ਗਿਆ ਥਾ ਕਿ ਏਕ ਬਹੁਤ ਬਡਾ ਔਰ ਰਮਣੀਕ ਮਕਾਨ ਦੇਖ ਪੜਾ ਮਨ ਮੇਂ ਬਿਚਾਰਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਲੋਗ ਰਹਿਤੇ ਹੋਂਗੇ ਚਲਨਾ ਚਾਹੀਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਕਈ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਨੇ ਉਸਕੋ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁਖਯ ਪੂਰਬੀ ਬੇਧੜਕ ਚਲਾ ਆਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਸਹਸਾ ਅਪਨੀ ਜਗਹ ਸੇ ਉਠ ਦੌੜੇ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਆ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਅਰੇ ਮਨੁਖ ਯਿਹ ਜਗਹ ਤੇਰੇ ਯੋਗਯ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੂੰ ਕੇਸੇ ਆਯਾ ਹੈਂ ਔਰ ਤੁਝਕੋ ਕੌਨ ਲਾਯਾ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਸਭ ਕਾ ਕਾਰਣ ਔਰ ਮਾਰਗ ਸੁਝਾਨੇ ਵਾਲਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੈ ਵਹੀ ਲਾਯਾ ਹੈ ਫਿਰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਗੜੇ ਕੀ ਰਾਹ ਤੂੰਨੇ ਕੇਸੇ ਦੇਖੀ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਝਕੋ ਦੂਰ ਸੇ ਦੇਖ ਕਰ ਦੌੜਾ ਤੁਮ ਆਗੇਜਾ ਕਰਕੇ ਲੋਪ ਹੋ ਗਏ ਮੈਂ ਮਨ ਮੇਂ ਬਿਚਾਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਵੁਹ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਯਹਾਂ ਥੇ ਅਬ ਕਹਾਂ ਗਏ ਫਿਰ ਜਿਧਰ ਤੁਮ ਗਏ ਉਸੀ ਓਰ ਮੈਂ ਭੀ ਚਲਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਅੰਧੇਰਾ ਗੜ੍ਹਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਔਰ ਦੇਖ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਘਬਰਾਯਾ ਔਰ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਉਸਮੇਂ ਕੈਸੇ ਜਾਊਂ ਫਿਰ ਸਹਿਸਾ ਮਨ ਮੇਂ ਆਯਾ ਕਿ ਉਸ ਪੱਥਰ ਪਰ ਲੌਟ ਕੇ ਫਿਸਲ ਪੜੂੰ ਔਰ ਕਿਸੀ ਭਾਂਤ ਭੀਤਰ ਪਹੁੰਚੂੰ ਸੋ ਮੈਨੇ ਐਸਾ ਹੀ ਕੀਆ ਔਰ ਤੁਮਾਰੇ ਖੋਜ ਮੇਂ ਯਹਾਂ ਤਕ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਪਰ ਅਬ ਤੁਮ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਬਤਾਓ ਕਿ ਇਸ ਪਰਬਤ ਕਾ ਕਿਆ ਨਾਮ ਹੈ ਔਰ ਯਿਹ ਬਾਗ਼ ਕਿਸਕਾ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਇਸ ਪਰਬਤ ਕਾ ਨਾਮ ਲੱਕਾ ਪਰਬਤ ਹੈ ਔਰ ਬਾਗ਼ ਯਿਹ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਪਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਕਾ ਹੈ ਹਮ ਉਸੀਕੇ ਰਖਵਾਰੇ ਹੈਂ ਅਬ ਬਸੰਤ ਰੁਤ ਆਈ ਹੈ ਇਸ ਲੀਏ ਹਮ ਇਸਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲੇਨੇ ਕੇ ਵਾਸਤੇ ਆਏ ਹੈਂ ਨਿਸਚਾ ਹੈ ਕਿ ਪਰਸੋਂ ਤਕ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਭੀ ਯਹਾਂ ਆਵੇਗੀ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹਮ ਤੁਝਕੋ ਇਸ ਬਾਗ਼ ਮੇਂ ਨਾ ਆਨੇ ਦੇਂਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਤੂ ਬਾਗ਼ ਮੇਂ ਆਨੇ ਸੇ ਮਾਰਾ ਜਾਏਗਾ ਤੇਰੀ ਨਈ ਤਰੁਣਾਈ ਪਰ ਹਮਕੋ ਦਯਾ ਆਤੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਕੋਈ ਠਿਕਾਨਾ ਨਹੀਂ ਕ ਜਾਊਂ ਮੇਰੇ ਭਾਗਯ ਨੇ ਯਿਹ ਸਹਾਇ ਕੀਆ ਕਿ ਜਿਸਕੇ ਲੀਏ ਇਤਨਾ ਦੁਖ ਸਹਿਕਰ ਆਯਾ ਹੂੰ ਵੇ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਆਈ ਚਾਹਤੀ ਹੈ ਅਬ ਜੋ ਹੋਨੀ ਹੋ ਸੋ ਹੋ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਝੇ ਉਸਸੈ ਐਸਾ ਕਾਮ ਕਿਆ ਹੈ ਜੋ ਉਸਕੇ ਮਿਲਨੇ ਕਾ ਅਭਿਲਾਖ ਰਖਤਾ ਹੈ ਤੂ ਮਨੁਖਯ ਔਰ ਵੁਹ ਪਰੀਓਂ ਕੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਨੁਖਯ ਪਰੀ ਕੋ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਔਰ ਪਰੀ ਮਨੁਖਯ ਕੋ ਚਾਹਤੀ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਕਿਆ ਤੂ ਬਾਵਲਾ ਹੈਂ ਸੱਚ ਤੋ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਅਪਨਾ ਮਰਨਾ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਸੋ ਐਸੀ ਕਠਿਨ ਜਗਹ ਪਰ ਪੈਰ ਧਰਤਾ ਹੈ ਫਿਰ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰਕੇ ਦੌੜੇ ਔਰ ਉਸਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲਨਾ ਚਾਹਾ ਵੁਹ ਸਿਰ ਝੁਕਾਇ ਚੁਪਕਾ ਸਾ ਖੜਾ ਰਹਾ ਫਿਰ ਵੁਹ ਆਪਸ ਮੇਂ ਹਸ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਯਿਹ ਅਦਭੁਤ ਮਾਨੁਖਯ ਹੈ ਨਾ ਭਗਾਨੇ ਸੇ ਭਾਗਤਾ ਹੈ ਨਾ ਡਰਾਨੇ ਸੇ ਡਰਤਾ ਹੈ ਨਾ ਕਿਸੀ ਸੇ ਲੜਤਾ ਹੈ ਐਸੇ ਮਨੁਖਯ ਕੋ ਕੋਈ ਕੈਸੇ ਮਾਰ ਡਾਲੇ ਔਰ ਕੈਸੇ ਦੁਖ ਦੇ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਫਿਰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮ ਸੀਲਵਾਨ ਹੈਂ ਤੇਰੇ ਭਲੇ ਕੇ ਲੀਏ ਕਹਿਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਇਹ ਜਗਹ ਤੇਰੇ ਰਹਿਨੇ ਕੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਤੂ ਜੀਤਾ ਜਾਨਾ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਤੋ ਅਬੀ ਕੁਛ ਨਹੀ ਗਿਆ ਚੁਪਕਾ ਸਾ ਚਲਾ ਜਾਹ ਨਹੀਂ ਤੋ ਦੁਖ ਪਾਵੇਂਗਾ ਔਰ ਮਾਰਾ ਜਾਏਂਗਾ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਕਰਕੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੀਤੇ ਜਾਨੇ ਕੀ ਮੁਝੇ ਸੋਚ ਨਹੀਂ ਮੈਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੋਂ ਸਿਰ ਦੀਆ ਹੈ ਜਿਨੋਂ ਨੇ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਮਨ ਲਗਾਯਾ ਹੈ ਵੁਹ ਹਥੇਲੀ ਪਰ ਪ੍ਰਾਣ ਲੀਏ ਫਿਰਤੇ ਹੈਂ ਸਦਾ ਹੀ ਉਸਕੀ ਇੱਛਾ ਪਰ ਸੰਤੋਖ ਕੀਏ ਰਹਿਤੇ ਹੈ ਕਿ ਉਸੀ ਨੇ ਸਾਰਾ ਜਗਤ ਬਨਾਯਾ ਹੈ ਉਸਕੀ ਅਰਾਧਨਾ ਉਚਿਤ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਨਕੇ ਹਿਰਦੇ ਮੇਂ ਦਯਾ ਉਪਜੀ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹੇ ਮਧਰ ਅਲਾਪੀ ਮਨੁਖਯ ਜੋ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਕੇ ਦੇਖਨੇ ਕਾ ਅਭਿਲਾਖ ਹੋ ਤੋ ਹਮਾਰੇ ਸਾਥ ਆ ਹਮ ਤੁਝਕੋ ਕਿਸੀ ਨਾ ਕਿਸੀ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਛਿਪਾ ਰੱਖੇਂਗੇ ਔਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਕੋ ਦਿਖਾ ਦੇਵੇਂਗੇ ਪਰ ਸੂਰਜ ਅਰ ਰਜ ਕੇ ਕਿਨਕੇ ਕਾ ਕਿਆ ਸੰਜੋਗ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਕੋ ਏਕ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਲੇ ਗਏ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਔਰ ਮੇਵੇ ਖਿਲਾਏ ਔਰ ਉਸਸੇ ਹਸਤੇ ਬੋਲਤੇ ਰਹੇ ਤੀਨ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਉਨੋਂ ਨੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਸੱਚ ਕਹੁ ਤੁਮਾਰੇ ਆਨੇ ਕਾ ਕਯਾ ਕਾਰਣ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਸੇ ਕੁਛ ਕਹਿਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਏਕ ਮਨੁਖਯ ਸੇ ਸਾਤ ਦਿਨ ਕੀ ਅਵਧੀ ਕਰਕੇ ਯਹਾਂ ਆਈ ਹੈ ਔਰ ਸਾਤ ਬਰਸ ਬੀਤ ਗਏ ਕਿ ਵੁਹ ਉਸਕੀ ਬਾਟ ਦੇਖਤੇ ਦੇਖਤੇ ਮਰਣਹਾਰਾ ਹੋ ਰਹਾ ਹੈ ਔਰ ਆਂਖੇਂ ਪੱਥਰ ਸੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈਂ ਔਰ ਪ੍ਰਾਣ ਕੰਠ ਗਤ ਹੈਂ ਸਾਂਸ ਭੀ ਨਹੀਂ ਲੇ ਸਕਤਾ ਤੋ ਭੀ ਦੋ ਤੀਨ ਘੜੀ ਪੀਛੇ ਦੁਖਭਰੇ ਜੀ ਸੇ ਕਰਾਹ ਉਠਤਾ ਹੈ ਔਰ ਯਿਹ ਤੁਕ ਪੜਤਾ ਹੈ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਆਓ ਬ੍ਰਿਹੁ ਸਹਯੋ ਨਾ ਜਾਇ ਮੈਨੇ ਉਸਕੀ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖਕਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੇਰਾ ਕਿਆ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਹੈ ਉਸਨੇ ਅਪਨਾ ਦੁਖ ਸ਼ੁਰੂ ਸੇ ਆਖ਼ੀਰ ਤਕ ਵਰਣਨ ਕੀਆ ਵੁਹ ਸੁਨਕਰ ਮੇਰਾ ਕਲੇਜਾ ਜਲ ਗਿਆ ਔਰ ਮੇਰੀ ਆਂਖੋਂ ਸੇ ਆਂਸੂ ਟਪਕਨੇ ਲਗੇ ਮੈਂ ਇਸਲੀਏ ਆਯਾ ਹੂੰ ਕਿ ਉਸੇ ਉਸਕੇ ਬਚਨ ਕਾ ਸਮਰਣ ਕਰਾਊਂ ਭੂਲ ਨਾ ਗਈ ਹੋ ਜੋ ਵੁਹ ਇਸੀ ਆਸ਼ਾ ਮੇਂ ਮਰ ਜਾਇਗਾ ਤੋ ਬੜਾ ਅਨਰਥ ਹੋਗਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮਾਰੀ ਇਤਨੀ ਸਾਮਰਥ ਨਹੀਂ ਜੋ ਤੇਰਾ ਹਾਲ ਜਾ ਕਰਕੇ ਕਹੇਂ ਪਰੰਤੂ ਤੁਝਕੋ ਬਾਂਧ ਕਰ ਉਸਕੇ ਸਾਮਨੇ ਲੇ ਜਾਏਂਗੇ ਜੋ ਤੇਰੇ ਮੁਖ ਸੇ ਨਿਕਲ ਸਕੇ ਤੋ ਕਹਿ ਸੁਨ ਲੇਨਾ ਯਿਹ ਬਾਤ ਹਮ ਮਿੱਤ੍ਰਤਾ ਕੀ ਰੀਤੀ ਸੇ ਕਹਿਤੇ ਹੈਂ ਕਯੋਂਕਿ ਜੋ ਹਮ ਤੁਝਕੋ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਸੇ ਲੇ ਜਾਏਂ ਤੋ ਵੁਹ ਹਮ ਪਰ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰੇਗੀ ਕਿ ਤੁਮ ਮਾਨੁੱਖਯ ਕੋ ਕਿਉਂ ਸੁਖ ਪੂਰਬਕ ਲਾਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਿਸ ਢਬ ਸੇ ਬਨੇ ਮੁਝਕੋ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਚਲੋ ਆਗੇ ਜੋ ਉਸ ਮਾਨੁੱਖਯ ਬ੍ਰਿਹ ਮਾਰੇ ਕੇ ਭਾਗ, ਨਿਦਾਨ ਏਕ ਦਿਨ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਅਪਨੇ ਮਹਿਲ ਸੇ ਨਿਕਲ ਬਡੀ ਛਬ ਔਰ ਚਮਤਕਾਰ ਸੇ ਕੋਰ ਕਟਾਖਯ ਕਰਤੀ ਬਾਗ਼ ਕੀ ਓਰ ਚਲੀ ਆਤੀ ਥੀ ਕਿ ਉਨ ਸਭੋਂ ਨੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹ ਬੜ੍ਹ ਕੇ ਸਲਾਮ ਕੀਆ ਵੁਹ ਆ ਕੇ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠ ਗਈ ਔਰ ਵੁਹ ਪਰੀਆਂ ਜੋ ਉਸਕੀ ਸਹੇਲੀਆਂ ਥੀ ਕੁਰਸੀਓਂ ਪਰ ਰੀਤਿ ਸੇ ਪਾਂਤ ਕੀ ਪਾਂਤ ਬੈਠੀ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਨੇ ਆਨਕਰ ਹਾਤਮ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਚਲ ਤੁਝੇ ਬਾਂਧ ਕਰ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੀ ਦਿਖਾ ਦੇਵੇਂ ਹਾਤਮ ਕੋ ਕਹਿਕੇ ਉਸੇ ਲਾਕੇ ਏਕ ਝਰੋਖੇ ਕੇ ਪਾਸ ਬੈਠਾਲ ਦੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਦੇਖ ਵੁਹ ਜੋ ਦਹਾਨੀ ਜੋੜਾ ਪਹਿਨੇ ਔਰ ਸਿਰ ਪਰ ਅੰਚਲ ਪਲੂੰਕਾ ਦੁਪੱਟਾ ਓਢੇ ਜੜਾਊ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਛਬ ਔਰ ਅਭਿਮਾਨ ਸੇ ਬੈਠੀ ਹੈ ਵੁਹ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਮੂਰਛਾ ਹੋ ਗਈ ਜਬ ਚੇਤ ਹੂਆ ਤੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਡੰਡਵਤ ਕੀ ਔਰ ਉਸਕੀ ਰਚਨਾ ਪਰ ਨਿਸਚਾ ਕੀਆ ਔਰ ਉਸ ਬ੍ਰਿਹ ਮਾਰੇ ਮਾਨੁਖਯ ਕੋ ਮਨ ਸੇ ਭੁਲਾ ਦੀਆ ਔਰ ਉਸ ਪਰੀ ਪਰ ਆਪ ਹੀ ਮੋਹਿਤ ਹੋ ਗਿਆ ਯਹਾਂ ਤਕ ਕਿ ਖਾਨਾ ਪੀਨਾ ਛੋਡ ਦੀਆ ਉਸੀ ਭਾਂਤ ਤੀਨ ਦਿਨ ਬੀਤ ਗਏ ਤਬ ਰਾਤ ਕੇ ਸਮਯ ਆਂਖ ਲਗ ਗਈ ਤੋ ਕਿਆ ਸੁਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੀ ਓਰ ਸੇ ਸ਼ਬਦ ਆਤਾ ਹੈ ਅਰੇ ਹਾਤਮ ਉਠ ਔਰ ਆਪ ਕੋ ਪਹਿਚਾਨ ਇਸੀ ਮੂੰਹ ਪਰ ਤੂਨੇ ਪਰਮਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਸਿਰ ਦੀਆ ਹੈ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਕੀ ਧਰੋਹਰਮੇਂ ਚੋਰੀ ਕਰੇ ਔਰ ਇਸ ਬਾਤ ਕਾ ਅਭਿਮਾਨ ਕਰੇ ਕਿ ਮੈਂ ਜੋ ਕਾਮ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਸੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਹੇਤੁ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਚੌਂਕ ਪੜਾ ਔਰ ਇਧਰ ਉਧਰ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਪਰ ਕੋਈ ਨਾ ਦੇਖ ਪੜਾ ਫਿਰ ਆਪਨੀ ਜਗਹ ਸੇ ਉਠ ਕਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਡਰ ਕਰ ਰੋਯਾ ਔਰ ਸਿਰ ਧਰਤੀ ਪਰ ਧਰ ਕੇ ਬਡੀ ਦੀਨਤਾ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਤੂੰ ਮੇਰਾ ਅਪਰਾਧ ਖਿਮਾ ਕਰ ਕਿਉਂਕਿ ਤੂੰ ਪਰਮ ਕਿਰਪਾਲ ਔਰ ਦਿਆਲ ਹੈਂ ਫਿਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਚਲੋ ਕਿਉਂਕਿ ਵੁਹ ਮੇਰੇ ਆਨੇ ਕੀ ਬਾਟ ਦੇਖਤਾ ਹੋਗਾ ਮੈਂ ਕਬ ਤਕ ਬੈਠਾ ਰਹੂੰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਜਬ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਕੋ ਪ੍ਰਸ਼ੰਨ ਦੇਖਾ ਤੋ ਹਾਤਮ ਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਲੇ ਆਏ ਫਿਰ ਉਨਮੇਂ ਸੇ ਏਕ ਨੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਸੇ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਅਪਦਾ ਕਾ ਮਾਰਾ ਬਾਗ਼ ਕੇ ਪਾਸ ਆ ਨਿਕਲਾ ਥਾ ਸੋ ਹਮ ਉਸਕੋ ਬਾਂਧ ਕਰ ਲੇ ਆਏ ਹੈਂ ਜੋ ਆਗਯਾ ਹੋ ਸੋ ਕਰੀਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸਾਹਮਨੇ ਲਾਓ ਜਬ ਹਾਤਮ ਸਾਮਨੇ ਆਯਾ ਤਬ ਉਸੇ ਦੇਖਕਰ ਉਸ ਮਨੁੱਖਯ ਕੋ ਭੂਲ ਗਈ ਕਿ ਜਿਸ ਸੇ ਸਾਤ ਦਿਨ ਕੀ ਅਵਧਿ ਕਰਕੇ ਆਈ ਥੀ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕਾ ਸਾਥ ਪਕੜ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬਠਲਾਯਾ ਔਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕਹਾਂ ਸੇ ਔਰ ਕਿਸ ਲੀਏ ਆਯਾ ਹੈਂ ਔਰ ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਕਿਆ ਹੈ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਯਮਨ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਤੈਂ ਕਾ ਬੇਟਾ ਹੂੰ ਪਰੀ ਨੇ ਜੋ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਸੁਨਾ ਤਖ਼ਤ ਸੇ ਉਠ ਖੜੀ ਹੋਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਮੈਨੇ ਭੀ ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਸੁਨਾ ਹੈ ਕਿ ਯਮਨ ਕਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਹੈ ਔਰ ਬੜੀ ਦਯਾ ਕੀ ਜੋ ਆਪ ਯਹਾਂ ਆਏ ਔਰ ਅਪਨੇ ਆਨੇ ਕਾ ਕਾਰਣ ਕਹੋ ਕਿਆ ਹੈ ਇਤਨਾ ਕਲੇਸ਼ ਕਿਉਂਕਰ ਸਹਾ ਮੈਂ ਤੋ ਤੇਰੀ ਲੌਂਡੀ ਕੇ ਸਮਾਨ ਹੂੰ ਔਰ ਤੁਝ ਕੋ ਅਪਣਾ ਸਿਰਮੌਰ ਜਾਨਤੀ ਹੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਆਪਕੀ ਦਯਾ ਹੈ ਮੈਂ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਸੇ ਆਯਾ ਔਰ ਅਹਮਰ ਜੰਗਲ ਕੀ ਓਰ ਜਾਤਾ ਥਾ ਬੀਚ ਮੇਂ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠਾ ਰੋ ਰਹਾ ਹੈ ਔਰ ਆਂਖੇਂ ਬੰਦ ਕੀਏ ਯਿਹ ਤੁਕ ਪੜ ਰਹਾ ਹੈ ਬੇਗ ਆਓ ਬ੍ਰਿਹੋਂ ਸਹਿਯੋ ਨ ਜਾਇ ਮੈਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੂੰਨੇ ਅਪਨੀ ਯਹ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਕਯੋਂ ਕੀ ਮੁਝਸੇ ਅਪਨਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹੁ ਉਸਨੇ ਅਪਨਾ ਸਭ ਹਾਲ ਔਰ ਤੁਮਾਰੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਔਰ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਾ ਵਰਣਨ ਕੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਸਾਤ ਦਿਨ ਕੀ ਅਵਧਿ ਕਰਕੇ ਗਈ ਹੈ ਸੋ ਸਾਤ ਬਰਸ ਬੀਤੇ ਕਿ ਆਜਤਕ ਨਹੀਂ ਆਈ ਮੈਂ ਉਨਕੇ ਆਨੇ ਕੀ ਆਸ਼ਾ ਮੇਂ ਰੋਤਾ ਪੀਟਤਾ ਹੂੰ ਨ ਜਾ ਸਕਤਾ ਹੂੰ ਨ ਰਹਿ ਸਕਤਾ ਹੂੰ ਕਯੋਂ ਕਿ ਉਨੋਂ ਨੇ ਚਲਨੇ ਕੇ ਸਮਯ ਮੇਰਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕੇ ਕਹਾ ਥਾ ਕਿ ਜੋ ਤੂੰ ਯਹਾ ਸੇ ਕਹੀਂ ਜਾਏਗਾ ਤੋ ਜਨਮ ਭਰ ਪਛਤਾਏਗਾ ਅਬ ਮੈਂ ਬਯਾਕੁਲ ਹੂੰ ਕਿ ਪਿਆਰੀ ਕੀ ਆਗਯਾ ਕੈਸੇ ਭੰਗ ਕਰੂੰ ਜੋ ਮਿਲਾਪ ਹੋਨਾ ਹੈ ਤੋ ਯਹੀਂ ਹੋ ਰਹੇਗਾ ਮੈਨੇ ਜੋ ਉਸਕੀ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖੀ ਔਰ ਸੱਚਾ ਆਸ਼ਕ ਪਾਯਾ ਤੋ ਅਪਨਾ ਕਾਮ ਛੋਡਕਰ ਤੁਮਾਰੇ ਪਾਸ ਆਯਾ ਜੋ ਉਸ ਦੀਨ ਦੁਖੀਪਰ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੋ ਤੋ ਮਾਨੋ ਮੁਝਕੋ ਮੋਲ ਲੋ ਔਰ ਉਸ ਮਰਤੇ ਹੂਏ ਕੋ ਜਿਵਾਓ ਤੋ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਝੇ ਦੇਖ ਉਸਕੋ ਭੂਲ ਗਈ ਮੇਰੇ ਯੋਗਰ ਵੁਹ ਨਹੀਂ ਉਸਕੀ ਚਾਹ ਭੀ ਕੱਚੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਤ ਬਰਸ ਬੀਤੇ ਵੁਹ ਅਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣ ਕੇ ਡਰ ਸੇ ਵਹੀਂ ਰਹਾ ਔਰ ਲੱਕਿ ਪਰਬਤ ਪਰ ਪੈਰ ਭੀ ਨ ਰਖ ਸਕਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੇ ਵੁਹ ਕੱਚਾ ਹੈ ਤੋ ਤੇਰੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਕਿਉਂ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਰਖਤਾ ਔਰ ਤੇਰੇ ਸਮਰਣ ਸੇ ਕਿਉਂ ਅਪਨੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਕਰਤਾ ਤੂੰ ਜੋ ਉਸ ਸੇ ਅਵਧਿ ਕਰਕੇ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਸਾਤ ਦਿਨ ਮੇਂ ਆਊਂਗੀ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਆਨੇ ਤਕ ਕਹੀ ਨ ਜਾਨਾ ਵੁਹ ਦੀਨ ਦੁਖੀ ਸਨੇਹੀ ਨਿਰਾਸ ਅਪਨੀ ਪਿਆਰੀ ਕੀ ਆਗਯਾ ਕੈਸੇ ਭੰਗ ਕਰੇ ਔਰ ਉਸਕੋ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਯਹੀਂ ਆਵੇਗੀ ਅਬ ਤੁਝੇ ਭੂਖ ਪਿਆਸ ਕੇ ਮਾਰੇ ਕਹੀਂ ਚਲਾ ਜਾਨਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਏ ਕਿਓਂਕਿ ਜੋ ਵੁਹ ਯਹਾਂ ਆ ਕੇ ਮੁਝਕੋ ਨੇ ਪਾਵੇਗੀ ਤੋ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰੇਗੀ ਯਿਹ ਸੁਨ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੁਛ ਕਹੇਂ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਕਬੀ ਅੰਗੀਕਾਰ ਨ ਕਰੂੰਗੀ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਤੂੰ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਬਿਚਾਰ ਦੇਖ ਕਿ ਇਸ ਕ੍ਰੋਧ ਕਾ ਕਾਰਣ ਕਿਆ ਹੈ ਸਚ ਤੋ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਜਬਤਕ ਉਸਕੀ ਆਸ਼ਾ ਪੂਰੀ ਨ ਹੋਗੀ ਮੈਂ ਯਹਾਂ ਸੇ ਨਾ ਜਾਊਂਗਾ ਪਰੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕਿ ਯਿਹ ਭਰੋਸਾ ਤੂੰ ਮੁਝਸੇ ਕਬੀ ਨ ਰਖ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਕਬੀ ਨਾ ਜਾਊਂਗੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਮੇਰਾ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਬ੍ਰਿਥਾ ਨ ਕਰ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਨੇ ਬਹੁਤ ਸੇ ਦੁਖ ਸਹੇ ਹੈਂ ਤਬ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਕਹਿਨੇ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਭਲਾ ਉਸੇ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਤੋ ਰਹਿਨੇ ਦੂੰਗੀ ਪਰ ਉਸਕਾ ਸੰਗ ਨਾ ਕਰੂੰਗੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਭੀ ਤੇਰੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਬੈਠ ਕੇ ਇਤਨੇ ਉਪਵਾਸ ਕਰੂੰਗਾ ਕਿ ਮਰਜਾਊਂਗਾ ਔਰ ਮੇਰੇ ਮਰਨੇ ਕਾ ਪਾਪ ਤੁਝਕੋ ਹੋਗਾ ਯਿਹ ਕਹਿ ਕਰ ਉਠਾ ਔਰ ਉਸਕੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠਾ ਔਰ ਖਾਨਾ ਪੀਨਾ ਛੋਡ ਦੀਆ ਐਸੇ ਹੀ ਸਾਤ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਕਿ ਉਸਨੇ ਏਕ ਸ੍ਵਪਨ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹਾਤਮ ਯਿਹ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਹੈ ਇਸਨੇ ਐਸੇ ਹੀ ਅਪਨੇ ਬ੍ਰਿਹ ਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸੇ ਮਾਰ ਡਾਲੇ ਹੈਂ ਤੂੰ ਪਹਿਲੇ ਇਸ ਸੇ ਕਹਿ ਕੇ ਉਸ ਬ੍ਰਿਹੀ ਮਾਨੁਖ ਕੋ ਬੁਲਾ ਔਰ ਮੋਹਰਾ ਜੋ ਤੁਝਕੋ ਰੀਛ ਕੀ ਬੇਟੀ ਨੇ ਦੀਆ ਹੈ ਉਸਕੋ ਦੇਹ ਕਿ ਵੁਹ ਅਪਨੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਰਖ ਗੁਰ ਗੁਰਾ ਕਰ ਏਕ ਪਿਆਲੇ ਮੇਂ ਡਾਲ ਕਿਸੀ ਯੁਕਤ ਸੇ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਕੋ ਪਿਲਵਾ ਦੇ ਫਿਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਗਤ ਕਾ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖ ਕਿ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਉਸ ਪਰ ਮੋਹਤ ਹੋ ਜਾਏ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਚੌਂਕ ਪੜਾ ਔਰ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੂਆ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਆ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਹਾਤਮ ਤੂਨੇ ਜੋ ਖਾਨਾ ਪੀਨਾ ਛੋਡ ਦੀਆ ਹੈ ਸੋ ਤੂ ਮਰ ਜਾਏਗਾ ਤੋ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਮਰਨੇ ਕੇ ਪਾਪ ਮੇਂ ਪਕੜੀ ਜਾਊਂਗੀ ਅਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਕਿਆ ਮੂੰਹ ਦਿਖਾਊਂਗੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂ ਉਸ ਅਪਨੇ ਆਸ਼ਕ ਕੋ ਬੁਲਵਾ ਕਰਕੇ ਅਪਨਾ ਮੁਖ ਦਿਖਲਾ ਔਰ ਉਸਕਾ ਤੂ ਦੇਖ ਕਿ ਉਸਕਾ ਮਨੋਰਥ ਯਹੀ ਹੈ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਯਿਹ ਬਾਤ ਮਾਨੀ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਚਾਹਾ ਕਿ ਜਾ ਕੇ ਉਸੇ ਲੇ ਆਊਂ ਤਬ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਕਿਉਂ ਕਲੇਸ਼ ਕਰਤੇ ਹੋ ਮੈਂ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਕੋ ਭੇਜ ਕਰ ਉਸੇ ਬੁਲਵਾ ਲੇਤੀ ਹੂੰ ਫਿਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਉਸ ਪਹਾੜ ਕੀ ਓਰ ਜਾਓ ਵਹਾਂ ਪਰ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਪੱਥਰ ਕੀ ਸਿਲ ਪਰ ਆਂਖੇਂ ਬੰਦ ਕਰ ਖੜਾ ਹੈ ਔਰ ਠੰਢੀ ਸਾਂਸ ਲੇਤਾ ਹੈ ਉਸ ਸੇ ਕਹੁ ਕਿ ਹਾਤਮ ਤੇਰੀ ਪਯਾਰੀ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਔਰ ਤੇਰਾ ਸੰਪੂਰਨ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਵਰਣਨ ਕੀਆ ਹੈ ਇਸ ਲੀਏ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਨੇ ਤੁਝੇ ਬਲਵਾਯਾ ਹੈ ਵੁਹ ਪਰੀ-ਜ਼ਾਦ ਏਕ ਪਲ ਮੇਂ ਵਹਾਂ ਜਾ ਪਹੁਚੇ ਔਰ ਯਿਹ ਸਭ ਸਮਾਚਾਰ ਉਸਕੋ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਕੀ ਸਾਹਸ ਪਰ ਧੰਨਯ ਧੰਨਯ ਕਰਕੇ ਉਨਕੇ ਸਾਥ ਹੋ ਲੀਆ ਔਰ ਏਕ ਹੀ ਦਿਨ ਮੇਂ ਵਹਾਂ ਜਾ ਪਹੁਚੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਨੇ ਉਸਕੋ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬੈਠਾਲ ਲੀਆ ਵੁਹ ਉਸਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਮੂਰਛਤ ਹੋ ਧਰਤੀ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਤਬ ਅਲਗਨ ਨੇ ਅਪਣੇ ਹਾਥ ਸੇ ਉਸ ਪਰ ਗੁਲਾਬ ਛਿੜਕਾ ਜਬ ਚੇਤ ਮੇਂ ਆਯਾ ਤਬ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਸੇ ਪਿਆਰ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਮੁਝੇ ਜੀਅ ਭਰਕੇ ਦੇਖ ਲੇ ਨਿਦਾਨ ਦਿਨ ਭਰ ਐਸੇ ਹੀ ਬੀਤਾ ਸਾਂਝ ਸਮਯ ਉਸਨੇ ਪਰੀਯੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਨਾਚ ਰਾਗ ਕੀ ਸਭਾ ਬਨਾਓ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਨਾਚਨੇ ਗਾਨੇ ਲਗੀਂ ਹਾਤਮ ਔਰ ਵੁਹ ਮਨੁੱਖਯ ਭੀ ਦੇਖ ਰਹੇ ਥੇ ਪਰ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਨੇ ਉਸ ਮਾਨੁਖਯ ਕੀ ਓਰ ਮਨ ਨਾ ਲਗਾਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖਕਰ ਉਸ ਮਾਨੁੱਖਯ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂ ਇਸ ਮੋਹਰੇ ਕੋ ਪਾਣੀ ਮੇਂ ਰਗੜਕਰ ਅਪਨੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਲੇ ਔਰ ਉਸਕੇ ਪਾਣੀ ਕੀ ਠਿਲੀਆ ਮੇਂ ਕੁੱਲੇ ਕਰ ਲੇ ਫਿਰ ਯਹਾਂ ਆਕਰ ਚੁਪਕੇ ਸੇ ਬੈਠ ਰਹਿਨਾ ਵੁਹ ਉਸ ਕਾਮ ਕੋ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਕਈ ਪਰੀਓਂ ਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਉਸ ਪਰ ਜਾ ਪੜੀ ਵੁਹ ਸਹਿਸਾ ਦੌੜ ਪੜੀ ਕਿ ਤੁਝ ਕੋ ਪਾਣੀ ਕੀ ਠਿਲੀਆ ਸੇ ਕਿਆ ਲੋੜ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਪਿਆਸਾ ਹੂੰ ਕਿਆ ਕਰੂੰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਉਸੇ ਪਾਣੀ ਪਿਲਾ ਦੀਆ ਵੁਹ ਵਹੀਂ ਫਿਰ ਆ ਬੈਠਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਬ ਦੇਖਾ ਕਿ ਵੁਹ ਅਪਨਾ ਕਾਮ ਕਰ ਚੁਕਾ ਤਦ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸੇ ਬੜੀ ਗਰਮੀ ਲਗੀ ਹੈ ਥੋੜਾ ਸਾ ਸ਼ਰਬਤ ਪਿਲਾਓ ਔਰ ਉਸਕੀ ਪਿਆਸ ਬੁਝਾਓ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਸ਼ਰਬਤ ਬਨਾ ਲਾਓ ਹਾਤਮ ਆਪ ਹੀ ਉਠ ਕਰਕੇ ਅਪਨੇ ਹਾਥ ਸੇ ਸ਼ਰਬਤ ਬਨਾ ਪਾਦਸ਼ਾਜ਼ਾਦੀ ਕੇ ਸਾਹਮਨੇ ਲਾਯਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਥੋੜਾ ਥੋੜਾ ਸਭ ਪੀਓ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਪਹਿਲੇ ਆਪ ਹੀ ਪੀ ਲੀਜੀਏ ਫਿਰ ਸਭ ਪੀਵੇਂਗੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਪਿਆਲਾ ਲੇ ਮੂੰਹ ਸੇ ਲਗਾ ਦੋ ਚਾਰ ਘੁਟ ਕੇ ਤੇ ਹੀ ਉਸ ਅਪਨੇ ਆਸ਼ਕ ਪਰ ਬਾਵਲੀ ਹੋ ਗਈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਉਸਕੀ ਦਸ਼ਾ ਕੁਛ ਔਰ ਹੀ ਹੈ ਧੀਰੇ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਉਸ ਅਧਮਰੇ ਬਿਰਹ ਕੇ ਮਾਰੇ ਪਰ ਅਪਨੀ ਦਯਾ ਕਰੋ ਤੋ ਆਪਕੀ ਬੜੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਮੁਸ ਕਰਾ ਕੇ ਯੇਹ ਪੜ੍ਹਾ ਕਿ ਅਰੀ ਪਵਨ ਸਭ ਲਾਂਈਂ ਤੋ ਹੀ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੀ ਕਿ ਯੇਹ ਆਗ ਕਿਸਕੀ ਲਗਾਈ ਹੈ ਅਬ ਉਸਕੇ ਬਿਰਹ ਕੀ ਪੀੜ ਮੁਝਸੇ ਸਹੀ ਨਹੀ ਜਾਤੀ ਔਰ ਉਸਕੇ ਮਿਲੇ ਬਿਨਾਂ ਖਿਨ ਭਰ ਭੀ ਰਹਾ ਨਹੀਂ ਜਾਤਾ ਤੇਰਾ ਕਹਯਾ ਮਾਨਾ ਔਰ ਉਸਕੋ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕੀਆ ਪਰ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਕੀ ਇੱਛਾ ਬਿਨਾਂ ਯਿਹ ਕਾਮ ਕਰ ਨਹੀਂ ਸਕਤੀ ਯਿਹ ਕਹਿਕੇ ਲੱਕਾ ਪਰਬਤ ਕੀ ਓਰ ਗਈ ਔਰ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾਕੋ ਪਰਨਾਮ ਕਰ ਲਾਜ ਸੇ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਚੁਪਕੀ ਹੋ ਰਹੀ ਮਾਂਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਤਨੀ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਕਿਉਂ ਆਈ ਅਬੀ ਤੋਂ ਚਾਲੀਸ ਦਿਨ ਨਹੀਂ ਬੀਤੇ ਤਬ ਉਸਕੀ ਸਹੇਲੀਓ ਨੇ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਏਕ ਮਾਨੁੱਖ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਕੇ ਮਨ ਭਾਯਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸਨੇ ਭੀ ਇਸਕੀ ਚਾਹ ਮੇਂ ਕਈ ਬਰਸੋਂ ਸੇ ਅਪਨਾ ਸੁਖ ਚੈਨ ਗਵਾਯਾ ਔਰ ਅਬ ਯਹਾਂ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਹੈ ਇਸ ਲੀਏ ਚਾਹਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਗਾਂਠ ਜੋੜੇ ਪਰ ਆਪ ਕੀ ਆਗਿਆ ਬਿਨਾ ਯਿਹ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤੀ ਉਸਕੀ ਮਾਂ ਯਿਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਅਪਨੇ ਪਤੀ ਕੇ ਪਾਸ ਗਈ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਤੁਮਾਰੀ ਬੇਟੀ ਚਾਹਤੀ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਕੇ ਸਾਥ ਅਪਨਾ ਬਿਵਾਹ ਕਰੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਉਸਕੀ ਇੱਛਾ ਹੈ ਸੋ ਉਸਕੋ ਫਲੇ ਮੈਂ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂੰ ਨਿਦਾਨ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਨੇ ਹਾਤਮ ਔਰ ਉਸ ਮਾਨੁੱਖਯ ਕੋ ਬੁਲਾ ਭੇਜਾ ਉਸ ਕੀ ਮਾਈ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਅਤਿ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁਈ ਔਰ ਅਪਨੇ ਪਤੀ ਕੇ ਪਾਸ ਉਸਕੀ ਬੜੀ ਸਰਾਹਨਾ ਕੀ ਉਸਨੇ ਉਸੀ ਸਮੇਂ ਬਿਵਾਹ ਕੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਕੇ ਬੜੀ ਧੂਮ ਧਾਮ ਸੇ ਔਰ ਅਪਨੀ ਕੁਲ ਰੀਤਿ ਸੇ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਉਸ ਕਉ ਬਿਵਾਹ ਦੀ ਦੋਨੋਂ ਦੁਲਹਨ ਦੁਲਹਾ ਨੇ ਆਨੰਦ ਪੂਰਬਕ ਮਿਲ ਕੇ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ਕਾ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਣ ਕੀਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕਾ ਭਲਾ ਮਨਾਨੇ ਲਗੇ ਸਾਤ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਨਸੇ ਬਿਦਾ ਮਾਂਗੀ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਅਬ ਤੁਮਾਰਾ ਮਨੋਰਥ ਕਹਾਂ ਜਾਨੇ ਕਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਹਿਮਰ ਪਰਬਤ ਕੋ ਕਿਉਂਕਿ ਵਹਾਂ ਮੁਝ ਕੋ ਏਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਕਾਮ ਹੈ ਪਰੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰੋ ਮੈਂ ਤੁਮ ਕੋ ਵਹਾਂ ਪਹੁੰਚਾ ਦੇਤੀ ਹੂੰ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਕਈ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਕੋ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਹਾਤਮ ਕੋ ਤਖ਼ਤ ਪੈਰ ਬੈਠਾ ਕੇ ਵਹਾਂ ਪਹੁੰਚਾ ਦੋ ਵੇ ਉਸ ਜੜਾਊ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠਾਲ ਕਰ ਲੈ ਉਡੇ ਔਰ ਰਾਤ ਕੇ ਸਮਯ ਵਹਾਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਨਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਮੁਝ ਕੋ ਯਹਾਂ ਪਰ ਛੋਡ ਦੋ ਔਰ ਤੁਮ ਬਿਦਾ ਹੋ ਵੁਹ ਹਾਤਮ ਕੇ ਕਹਿਨੇ ਸੇ ਵੁਹ ਸਭ ਬਿਦਾ ਹੁਏ ਹਾਤਮ ਉਸੀ ਪੁਕਾਰ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਔਰ ਉਸੀ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁੰਚ ਜਹਾਂ ਸੇ ਵੁਹ ਸ਼ਬਦ ਆਤਾ ਥਾ ਵਹਾਂ ਜਾ ਕੇ ਕਿਆ ਦੇਖ ਕਿ ਏਕ ਬ੍ਰਿਧ ਮਾਨੁੱਖਯ ਲੋਹੇ ਕੇ ਪਿੰਜਰੇ ਮੇਂ ਲਟਕਤਾ ਹੈ ਉਸੇ ਦੇਖ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋਕਰ ਏਕ ਖਿਣ ਖੜੇ ਹੋ ਕਰਕੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਅਰੇ ਬੂਢੇ ਬਾਬਾ ਤੁਮਾਰੇ ਮੂੰਹ ਸੇ ਬਾਰ ਬਾਰ ਯਿਹ ਸ਼ਬਦ ਕਿਉਂ ਨਿਕਲਤਾ ਹੈ ਔਰ ਵੁਹ ਕੌਨ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਤੁਝੇ ਇਸ ਪਿੰਜਰੇ ਮੇਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਲਟਕਾ ਦੀਆ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਣ ਵੁਹ ਉਸਾਸ ਲੇ ਕਰਾਹਿ ਸੇ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਹਾਲ ਕੁਛ ਨਾ ਪੂਛ ਜੇ ਪੂਛਤਾ ਹੈ ਤੋ ਸਹਾਇ ਕਰ ਇਸ ਬਾਤ ਪਰ ਮੈਂ ਤੁਝੇ ਕਹਿਤਾ ਹੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਮਾਨਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਹਿਮਰ ਸੁਦਾਗਰ ਹੂੰ ਜਿਸ ਸਮਯ ਮੈਂ ਉਤਪੰਨ ਹੂਆ ਮੇਰੇ ਬਾਪ ਨੇ ਯਿਹ ਦੇਸ਼ ਮੇਰੇ ਨਾਮ ਸੇ ਬਸਾਯਾ ਜਬ ਮੈਂ ਬਡਾ ਹੂਆ ਤੋ ਮੇਰਾ ਬਾਪ ਮੁਝੇ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਛੋਡ ਕਰ ਕਿਸੀ ਦੇਸ਼ ਕੋ ਸੁਦਾਗਰੀ ਕੇ ਲੀਏ ਗਿਆ ਔਰ ਜੋ ਧਨ ਰਤਨ ਮੇਰੇ ਬਾਪ ਨੇ ਮੁਝੇ ਦੀਆ ਥਾ ਉਸਕੋ ਮੈਨੇ ਥੋੜੇ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਬ੍ਰਿਥਾ ਗਵਾ ਦੀਆ ਔਰ ਦਰਿਦ੍ਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਮੇਰਾ ਬਾਪ ਉਸੀ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਮਰ ਗਿਆ ਰਖਿਆ ਰਖਾਯਾ ਕੁਛ ਧਨ ਮੇਰੇ ਹਾਥ ਲਗਾ ਕੁਛ ਦਿਨ ਬੀਤ ਜਾਨੇ ਪਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਮੇਂ ਏਕ ਮਾਨੁੱਖ ਕੋ ਯੇਹ ਕਹਿਤੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਜਿਸਕਾ ਧਨ ਔਰ ਸੰਪਦਾ ਖੋਈ ਗਈ ਹੋ ਵਾ ਧਰਤੀ ਮੇਂ ਗਾਡ ਕੇ ਭੁਲ ਗਿਆ ਹੋ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਵਿੱਦਯਾ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਪਰ ਜੋ ਮੁਝੇ ਚੌਥਾਈ ਦੇਣੀ ਕਰੇ ਮੈਨੇ ਉਸਕੀ ਬਾਤ ਮਾਨਲੀ ਔਰ ਘਰ ਮੇਂ ਲਾਕਰ ਜਗਹ ਦਿਖਾ ਦੀਨੀ ਉਸਨੇ ਕਈ ਜਗਹ ਕੀ ਮਿੱਟੀ ਉਠਾਕੇ ਸੂੰਘੀ ਅਰ ਫੈਂਕਦੀ ਫਿਰ ਏਕ ਕੂਏਂ ਕੋ ਖੁਦਵਾਯਾ ਉਸਮੇਂ ਅਸੰਖ ਧਨ ਰਤਨ ਨਿਕਲਾ ਮੈਂ ਚੌਥਾਈ ਦੇਣੇ ਮੇਂ ਛਲ ਬਲ ਕਰਕੇ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਸੇ ਫਿਰ ਗਿਆ ਥੋੜਾ ਸਾ ਉਠਾ ਕਰਕੇ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਰਖਦੀਆ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਵਹੀ ਅਪਨੀ ਚੌਥਾਈ ਲੂੰਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਪਰ ਮੈਨੇ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰ ਥੱਪੜ ਸੇ ਮਾਰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਾਲ ਦੀਆ ਵੁਹ ਰੋਤਾ ਪੀਟਤਾ ਚਲਾ ਗਿਆ ਕਈ ਦਿਨ ਪੀਛੇ ਮੁਝਸੇ ਮਿੱਤ੍ਰਤਾਂ ਕਰਕੇ ਏਕ ਦਿਨ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਜੋ ਕੁਛ ਧਰਤੀ ਮੇਂ ਗਡਾ ਹੈ ਸੋ ਮੁਝੇ ਸਭ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਹੈ ਮੈਨੇ ਉਸ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਵਿੱਦਯਾ ਹੈ ਮੈਂ ਭੀ ਕਿਸੀ ਭਾਂਤ ਸੀਖ ਸਕਤਾ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਹਿਜ ਹੈ ਵੁਹ ਏਕ ਅੰਜਨ ਕੀ ਜੁਗਤੀ ਹੈ ਉਸੇ ਬਨਾਕੇ ਜੋ ਕੋਈ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਲਗਾਵੇ ਤੋਂ ਜਿਤਨਾ ਧਨ ਧਰਤੀ ਮੇਂ ਗਡਾ ਹੈ ਸੋ ਦੇਖਨੇ ਲਗ ਪੜਤਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੂ ਮੇਰੀ ਆਂਖੋ ਮੇਂਂ ਐਸਾ ਲਗਾ ਦੇਵੇਂ ਤੋ ਜੋ ਦਰਬ ਮੁਝੇ ਦੇਖ ਪੜੇ ਉਸਮੇ ਸੇ ਆਧਾ ਤੇਰਾ ਆ ਮੇਰਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਤੂ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਚਲ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਯਹਾਂ ਆਯਾ ਇਸ ਪਿੰਜਰੇ ਕੋ ਦੇਖ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋ ਕਰਕੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਜਿਹ ਪਿੰਜਰਾ ਕਿਸਕਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਯਿਹ ਕਹਕੇ ਵੁਹ ਇਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠ ਗਿਆ ਔਰ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਸੇ ਏਕ ਅੰਜਨ ਕੀ ਡਿਬੀਆ ਨਿਕਾਲ ਕਰ ਏਕ ਸਲਾਈ ਮੇਰੀ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਫੇਰ ਦੀ ਯ ਮੈਂ ਉਸੀ ਖਿਣ ਅੰਧਾ ਹੋਗਿਆ ਔਰ ਉਸ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਪਿਆਰੇ ਤੂਨੇ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕੀਆ ਮੁਝਕੋ ਅੰਧਾਯ ਕਰ ਦੀਆ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਝੂਠੋਂ ਔਰ ਪ੍ਰਤੱਗਯਾ ਭੰਗ ਕਰਨੇ ਵਾਲੋਂ ਕਾ ਯਹੀ ਦੰਡ ਹੈ ਜੋ ਆਂਖੋਂ ਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਚਾਹਤਾ ਹੈਂ ਭੋ ਇਸ ਪਿੰਜਰੇ ਮੇਂ ਬੈਠ ਰਹੁ ਔਰ ਯਿਹ ਬਾਤ ਕਹਕਿਰ ਕਿ ਕਿਸੀ ਸੇ ਬਦੀ ਨਾ ਕਰ ਜੋ ਕਰੇਗਾ ਭੋ ਵਹੀ ਪਾਵੇਗਾ ਮੈਨੇ ਫਿਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਆਂਖੋਂ ਕੀ ਕੁਛ ਔਖਧਿ ਭੀ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਏਕ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਮਾਨੁਖ ਇਧਰ ਆਵੇਗਾ ਸੋਤੂ ਉਸਸੇ ਅਪਨਾ ਹਾਲ ਕਹਿਨਾ ਵੁਹ ਕਹੀਂ ਸੇ(ਨੂਰਰੇਜ਼ ) ਘਾਸ ਲਾਕੇ ਉਸਕਾ ਪਾਣੀ ਤੇਰੀ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਟਪਕਾਵੇਗਾ ਤਬ ਤੇਰੀ ਆਂਖੇਂ ਜੈਸੀ ਥਾਂ ਵੈਸੀ ਹੀ ਹੋ ਜਾਵੇਂਗੀ ਉਸੀ ਆਸ ਪਰ ਇਸ ਪਿੰਜਰੇ ਮੈਂ ਬੇਠ ਉਸਕੀ ਆਸ ਦੇਖਕੇ ਦੇਖਤੇ ਤੀਸ ਬਰਖ ਬੀਤੇ ਕਬੀ ਕਬੀ ਉਖਤਾਸੇ ਇਸਸੇ ਨਿਕਲਤਾ ਹੂੰ ਸੋ ਸਾਰੀ ਦੇਹ ਹਾਡ ਮਾਸ ਤਕ ਔਰ ਮਾਸ ਸੇ ਖਾਲ ਤਕ ਐਸੀ ਦੁਖਤੀ ਹੈ ਕਿ ਬਿਆਕੁਲ ਹੋ ਫਿਰ ਇਸੀ ਮੈਂ ਆ ਬੈਠਤਾ ਹੂੰ ਔਰ ਠੰਢੀ ਉਸਾਸ ਲੇ ਯਹੀ ਕਹਾ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਐਸੇ ਹੀ ਬਹੁਤ ਆਏ ਔਰ ਪੂਛ ਪੂਛ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ ਪਰ ਕਿਸੀ ਨੇ ਮੇਰੀ ਪੀੜ ਕਾ ਉਪਾਉ ਨ ਕੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਤੂ ਧੀਰਜ ਰੱਖ ਯੇਹ ਕਾਮ ਮੈਂ ਕਰੂੰਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਵੁਹ ਪਰੀ ਜ਼ਾਦ ਹਾਤਮ ਕੋ ਯਹਾਂ ਪਹੁਚਾ ਕੇ ਲੱਕਾ ਪਰਬਤ ਕੋ ਗਏ ਥੇ ਅਲਗਨ ਪਰੀ ਉਨ ਪਰ ਝੁੰਝਲਾ ਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਜਬ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਕਾ ਕਾਮ ਕਰ ਚੁਕਤਾ ਤਬ ਉਸੇ ਉਸਕੇ ਘਰ ਪਹੁਚਾ ਕੇ ਤੁਮ ਯਹਾਂ ਆਤੇ ਅਬ ਤੁਮਾਰੀ ਕੁਸ਼ਲ ਇਸੀ ਮੇਂ ਹੈ ਕਿ ਉਸਕੋ ਉਸਕੇ ਘਰ ਪਹੁਚਾ ਕੇ ਫਿਰ ਯਹਾਂ ਆਓ ਨਹੀਂ ਤੋ ਮੈਂ ਸਭ ਕੁਛ ਤੁਮਾਰੇ ਸਾਥ ਕਰੂੰਗੀ ਵੁਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਦੋੜੇ ਅਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਆ ਗਏ ਔਰ ਜੋ ਉਨ ਪਰ ਬੀਤੀ ਥੀ ਸੋ ਸਭ ਵਰਣਨ ਕਰਕੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਅਬ ਆਪ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਕਿਧਰ ਜਾਨੇ ਕਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਹਾਂ (ਨੂਰਰੇਜ਼) ਘਾਸ ਹੈ ਵਹਾਂ ਜਾਯਾ ਚਾਹਤਾ ਹੂੰ ਵਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਹਮ ਤੁਝਕੋ ਉਸ ਜੰਗਲ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਦੇਵੇਂਗੇ ਔਰ ਦੂਰ ਸੇ ਪਤਾ ਭੀ ਬਤਾ ਦੇਵੇਂਗੇ ਪਰ ਵਹਾਂ ਨਾ ਜਾਵੇਂਗੇ ਜੋ ਤੁਮ ਜੀਤੇ ਫਿਰੋਗੇ ਤੋ ਤੁਮਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਤੁਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾ ਦੇਵੇਂਗੇ ਨਹੀਂ ਤੋ ਜੋ ਤੁਮ ਪਰ ਬੀਤੇਗੀ ਸੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਕੋ ਜਾ ਸੁਨਾਵੇਂਗੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਇਸਕਾ ਕਿਆ ਕਾਰਨ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਿਸ ਸਮਯ ਵੁਹ ਘਾਸ ਧਰਤੀ ਸੇ ਨਿਕਲਤਾ ਹੈ ਉਸ ਸਮੇ ਬਨ ਕੋ ਫੂਲ ਸਭ ਦੀਪਕ ਸਮਾਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਸਾਂਪ ਬਿੱਛੂ ਆਦਿਕ ਮਨੁੱਖਯ ਦੁਖਦਾਈ ਔਰ ਪ੍ਰਾਨ ਘਾਤਕ ਜੀਵ ਪਸ਼ੂ ਪੰਛੀ ਉਸਕੇ ਆਸ ਪਾਸ ਰਹਿਤੇ ਹੈਂ ਇਸਲੀਏ ਵਹਾਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਤਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਦੇਖੀਏ ਮੇਰੇ ਭਾਗ ਮੇਂ ਕਯਾ ਹੈ ਤਬ ਏਕ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਕੰਧੇ ਪਰ ਬੈਠਾਲ ਲੀਆ ਔਰ ਸਭ ਸਾਥ ਹੋ ਲੀਏ ਸਾਤਵੇਂ ਦਿਨ ਉਸ ਬਨ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾਪਹੁੰਚੇ ਤੋ ਏਕ ਬਡੀ ਲੰਬੀ ਚੌੜੀ ਜਗਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਿ ਪੜੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਘਾਸ ਕਹਾਂ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸਕੇ ਉਗਨੇ ਕਾ ਸਮਯ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਦੋ ਚਾਰ ਹੀ ਦਿਨ ਮੇਂ ਨਿਕਲੇਗੀ ਹਾਤਮ ਔਰ ਵੇ ਪਰੀਜ਼ਾ ਉਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਰਹੇ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਮੇਵੇ ਖਾਯਾ ਕਰਤੇ ਕਿ ਏਕ ਦਿਨ ਵੁਹ ਘਾਸ ਧਰਤੀ ਸੇ ਨਿਕਲੀ ਜਿਤਨੇ ਫੂਲ ਸੇ ਦੀਪਕ ਸਮਾਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋ ਗਏ ਔਰ ਸਾਰਾ ਬਨ ਸੁਗੰਧ ਸੇ ਮਹਿਕ ਗਿਆ ਸਭ ਭਾਂਤ ਕੇ ਜੀਵ ਉਸਕੇ ਆਸ ਪਾਸ ਇੱਕਠੇ ਹੋ ਘੇਰ ਕੇ ਖੜੇ ਹੂਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਯਹੀਂ ਰਹੋ ਮੈਂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਭਰੋਸੇ ਪਰ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਆਗੇ ਜੋ ਉਸਕੀ ਇੱਛਾ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਵੁਹ ਜਿੰਨੋਂ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਾ ਦੀਆ ਹੂਆਂ ਮੁਹਰਾ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਰੱਖ ਉਸ ਘਾਸ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਦੋ ਤੀਨ ਉਸਕੇ ਪੱਤੇ ਔਰ ਕੋਈ ਪੱਤੀਆਂ ਫੂਲੋਂ ਕੀ ਲੇ ਕੁਸ਼ਲ ਸੇ ਫਿਰ ਆਯਾ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਦੇਖ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਰਹਿ ਗਏ ਕਿ ਯਿਹ ਐਸਾ ਅਦਭੁਤ ਮਾਨੁੱਖਯ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸਕੇ ਸਮਾਨ ਹੋਰ ਕੋਈ ਦੇਖਾ ਸੁਨਾ ਨਹੀਂ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਉਸੀ ਭਾਂਤ ਉਸ ਬ੍ਰਿਧ ਮਾਨੁੱਖ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਦੀਆ ਵੁਹ ਉਸੀ ਦਿਸ਼ਾ ਮੇਂ ਪੜਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੁਕਾਰ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬੂਢੇ ਬਾਬਾ ਮੈਂ ਵੁਹ ਘਾਸ ਲੇ ਆਯਾ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਧੰਨਯ ਹੈਂ ਤੂੰ ਅਪਨੇ ਹੀ ਹਾਥੋਂ ਸੇ ਮਲ ਕਰ ਦੋ ਤੀਨ ਬੂੰਦੇਂ ਮੇਰੀ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਟਪਕਾ ਦੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਵੈਸੇ ਹੀ ਕੀਆ ਪਹਿਲੇ ਤੋ ਆਂਖੇਂ ਉਬਲ ਆਈ ਫਿਰ ਨੀਲੀ ਹੋ ਗਈਂ ਨਿਦਾਨ ਪਾਨੀ ਸੂਖ ਗਿਆ ਆਂਖੋਂ ਕਟੋਰਾ ਸੀ ਖੁਲ ਗਈਂ ਵੁਹ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਉਸਨੇ ਉਸਕੋ ਗਲੇ ਲਗਾਯਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਭਾਈ ਅਬ ਕਿਆ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਮੈਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਸਿਰ ਦੀਆ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੀ ਕਾ ਕਾਮ ਮੇਰੇ ਹਾਥ ਸੇ ਨਿਕਲਤਾ ਹੈ ਉਸੇ ਮੇਂ ਅਪਨਾ ਅਹੋ ਭਾਗਯ ਸਮਝਤਾ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਘਰ ਮੈਂ ਬਹੁਤਸਾ ਧਨ ਰਤਨ ਹੈ ਵਹਾਂ ਚਲਕੇ ਜਿਤਨਾ ਤੁਝੇ ਚਾਹੀਏ ਲੇ ਲੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਧਨ ਰਤਨ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਏ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕਿਰਪਾ ਸੇ ਮੇਰੇ ਭੀ ਘਰ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਹੈ ਉਸੀ ਕੋ ਧਰਮ ਕਾਰਯ ਮੇਂ ਉਠਾਤਾ ਹੂੰ ਤੇਰਾ ਧਨ ਲੇਕਰਕੇ ਕਿਆ ਕਰੂ ਉਸ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਕੇ ਕੰਧੇ ਪਰ ਚੜ੍ਹ ਕਰ ਦਸ ਦਿਨ ਮੇਂ ਸ਼ਾਹਾਬਾਦ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਤਬ ਪਰੀ ਜ਼ਾਦੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਪ ਅਪਨੀ ਮੁਹਰ ਸੇ ਏਕ ਰਸੀਦ ਲਿਖ ਦੀਜੀਏ ਕਿਹਮ ਉਸਕੇ ਪਾਦ ਸ਼ਾਹ ਜਾਦੀ ਸੇ ਦੇਵੇਂਗੇ ਜਿਸਮੇਂ ਉਸਕੇ ਮਨ ਕੋ ਸੰਤੋਖ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਰਸੀਦ ਅਪਨੇ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਸਮੇਤ ਲਿਖ ਕੇ ਉਨਕੋ ਦੀ ਵੁਹ ਉਧਰ ਉਡੈ ਔਰ ਹਾਤਮ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਨਰ ਕਾਰਵਾਨੌਂ ਕੀ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਗਿਆ ਔਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸੇ ਮਿਲਕਰ ਬਹੁਤ ਪਰਸੰਨ ਹੂਆ ਦੋ ਚਾਰ ਘੜੀ ਪੀਛੇ ਦੋਨੋਂ ਸਾਥ ਹੋਕੇ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਘਰ ਆਏ ਵੁਹ ਬਹੁਤ ਅੱਛੇ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਸੁਥਰੇ ਪਰਦੇ ਲਗਾ ਕੇ ਬੈਠੀ ਔਰ ਉਨ ਕੋ ਜੜਾਊ ਚੌਕੀਓਂ ਪਰ ਬਡੇ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਸੇ ਬਾਹਰ ਬੈਠਾਲ ਕੇ ਹਾਲ ਪੂਛਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਆਦਿ ਸੇ ਅੰਤ ਤਕ ਵਰਣਨ ਕੀਆ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਉਨਕੇ ਆਗੇ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਔਰ ਮੇਵੇ ਚੁਨਵਾ ਦੀਏ ਵੁਹ ਪਰਸੰਨਤਾ ਪੂਰਬਕ ਭੋਜਨ ਕਰ ਰਾਤ ਕੋ ਵਹੀਂ ਰਹੇ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਅਬ ਕੌਨਸੀ ਤੇਰੀ ਬਾਤ ਹੈ ਉਸਨੇਕਹਾ ਕਿ ਇਕ ਮਨੁੱਖਯ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਚ ਬੋਲਨੇ ਵਾਲੇ ਕੋ ਸਦਾ ਸੁਖ ਹੈ ਵੁਹ ਕਿਆ ਸਚ ਬੋਲਾ ਅਰ ਕਿਆ ਸੁਖ ਹੁਆ ਤਿਸ ਕਾ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਜਾਨਤੀ ਹੋ ਕਿ ਵੁਹ ਕਿਸ ਓਰ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਮੈਨੇ ਅਪਨੀ ਦਾਈ ਨੇ ਸੁਨਾ ਹੈ ਕਿ ਕਰਮ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਹੈ ਪਰ ਯਿਹ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੀ ਕਿ ਵੁਹ ਕਿਸ ਓਰ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਇਸ ਦਰਦ ਗ਼ਮ ਕੋ ਭੀ ਸੂਖਮ ਸ਼ੀਘਰ ਹੀ ਕਰ ਦੇਵੇਗਾ

ਚੌਥੀ ਕਹਾਣੀਮੇਂ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸਮਚਾਰ
ਲਾਨੇ ਕਾ ਬਣਨ ਕਿ ਏਕ
ਮਨੁੱਖ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਚ ਬੋਲਨੇ
ਵਾਲੇ ਕੋ ਸਦਾ ਸੁਖ ਹੈ।

ਹਾਤਮ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਾ ਕਈ ਦਿਨ ਚਲਤੇ ਚਲਤੇ ਏਕ ਪਰਬਤ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਵਹਾਂ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਬਡਾ ਨਦ ਲੋਹੂ ਸੇ ਭਰਾ ਹੂਆ ਬਡੇ ਬੇਗ ਸੇ ਵਹਿਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਚਿੰਤਾ ਕਰਕੇ ਕਹਿਣ ਲਗਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਲਾਲ ਪਾਨੀ ਕਾ ਨਦ ਨਹੀਂ ਦੇਖਾ ਇਸੇ ਜਾਨਨਾ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਯਿਹ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਤਾ ਹੈ ਔਰ ਇਸ ਕੇ ਬਹਿਨੇ ਕਾ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਯਿਹ ਬਿਚਾਰ ਕਰ ਉਸੀ ਓਰ ਚਲਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਬਡਾ ਬ੍ਰਿਖ ਸਾਮਨੇ ਸੇ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਜਬ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਦੇਖਾ ਕਿ ਉਸਕੀ ਡਾਲੀਓਂ ਮੇਂ ਸੈਂਕੜੇ ਮਨੁੱਖਯੋਂ ਕੇ ਸਿਰ ਲਟਕਤੇ ਹੈਂ ਉਸਕੇ ਨੀਚੇ ਏਕ ਤਾਲਾਬ ਬਹੁਤ ਸੁਢਾਰ ਮੂਹੋਂ ਮੂੰਹ ਭਰਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸੀ ਕਾ ਪਾਨੀ ਜੰਗਲ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠ ਗਿਆ ਤਬ ਜਿਤਨੇ ਸਿਰ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਮੇਂ ਲਟਕਤੇ ਥੇ ਕਹਿ ਕਹਾਕੇ ਹਸਨੇ ਲਗੇ ਯਿਹ ਦੇਖ ਕਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਚੰਭਾ ਹੂਆ ਕਿ ਕਟੇ ਹੁਏ ਸਿਰ ਹਸਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਉਨਸੇ ਰੁਧਿਰ ਕੀ ਬੂੰਦੇਂ ਟਪਕ ਟਪਕ ਕਰ ਤਾਲਾਬ ਮੇਂ ਗਿਰਤੀ ਹੈਂ ਔਰ ਰੁਧਿਰ ਭਰਾ ਪਾਨੀ ਹੋਕੇ ਨਦ ਮੇਂ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੈਂ ਉਸਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਿ ਇਕ ਸਿਰ ਪਰ ਜਾ ਪੜੀ ਜੋ ਸਭ ਸਿਰੋਂ ਸੇ ਊਪਰ ਲਟਕਤਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਕੋ ਉਸੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਮੂਰਛਤ ਆ ਗਈ ਜਬ ਚੇਤ ਹੁਆ ਤਬ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕਾ ਭੇਦ ਬਿਨ ਜਾਨੇ ਕਿਸੀ ਸੇ ਕੈਸੇ ਕਹੂੰਗਾ ਅਬ ਉਚਿਤ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਯਹਾਂ ਰਹਿਕਰ ਸਮਝ ਲੀਜੀਏ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਭੇਦ ਹੈ ਇਸੀ ਸੋਚ ਮੇਂ ਯਿਹ ਦਿਨ ਭਰ ਰਹਾ ਇਤਨੇਮੇ ਰਾਤ ਹੋ ਗਈ ਤਬ ਹਾਤਮ ਏਕ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਛਿਪ ਕੇ ਬੈਠ ਗਿਆ ਸਾਰੇ ਬ੍ਰਿਖ ਕੀ ਡਾਲੀਓਂ ਸੇ ਸਿਰ ਛੂਟ ਛੂਟ ਕੇ ਤਾਲਾਵ ਮੇਂ ਗਿਰ ਪੜੇ ਉਸ ਤਾਲਾਵ ਮੇਂ ਬੈਠਕ ਅਤਿ ਸੁਘੜ ਬਨੀ ਥੀ ਉਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸੁਥਰਾ ਬਿਛੌਨਾ ਬਿਛਾਇਆ ਗਿਆ ਔਰ ਏਕ ਜੜਾਊ ਤਖ਼ਤ ਭੀ ਰੱਖਾ ਕੋਈ ਘੜੀ ਪੀਛੇ ਅਤਿਸੁਕੁਮਾਰੀ ਪਰੀਆਂ ਨਿਕਲੀ ਉਨਮੇਂ ਏਕ ਬਹੁਤ ਨੁਕੀਲੀ ਸਜੀਲੀ ਮਨੋਹਰਚੰਦ੍ਰ ਮੁਖੀ ਥੀ ਬਡੇ ਮਾਨ ਸੇ ਉਸ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠ ਗਈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਬ ਸੋਚ ਕੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਜਾਨਾ ਯਿਹ ਵਹੀ ਸਿਰ ਹੈ ਜੋ ਸਭਸੇ ਊਚਾ ਥਾ ਫੇਰ ਕਿਤਨੀ ਪਰੀਆਂ ਉਸਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਕੁਰਸੀਆਂ ਪਰ ਬੈਠ ਗਈਆਂ ਔਰ ਕਿਤਨੀਆਂ ਹਾਥ ਬਾਂਧੇ ਖੜੀ ਰਹੀਂ ਇਨੇ ਮੈਂ ਤਾਇਫਾ ਸਾਜ ਮਿਲਾ ਕੇ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਉਸ ਤਖ਼ਤ ਕੇ ਸਾਮਨੇ ਨਾਚਨੇ ਲਗਾ ਹਾਤਮ ਭੀ ਉਸਕੀ ਓਰ ਦੇਖ ਰਹਾਥਾ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਇਹ ਕਿਆ ਭੇਦ ਹੈ ਜਬ ਆਧੀ ਰਾਤ ਗਈ ਤਦ ਦਸਤਰਖ਼ਾਨ ਬਿਛਾ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਮਧੁਰ ਸੁਆਦ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਖਾਨੇ ਉਸ ਪਰ ਚੁਨੇ ਗਏ ਫਿਰ ਉਸ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠਨੇ ਵਾਲੀ ਨੇ ਏਕ ਖ਼੍ਵਾਸ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਏਕ ਥਾਲ ਖਾਣੇ ਕਾ ਬਣਾਕੇ ਉਸ ਬਟੋਹੀ ਕੋ ਦੋ ਦੇ ਜੋ ਉਸ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਬੈਠਾ ਹੈ ਵੁਹ ਵੈਸਾਹੀ ਥਾਲ ਬਨਾਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਧਰਕੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਗਈ ਜਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮਾਰੀ ਸਰਦਾਰ ਨੇ ਯਿਹ ਖਾਨ ਤੁਮਾਰੇ ਲੀਏ ਭੇਜਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੇਰਾ ਔਰ ਤੇਰੇ ਸਰਦਾਰ ਕਾ ਕਿਆ ਨਾਮ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਮੇਰਾ ਔਰ ਮੇਰੇ ਸਰਦਾਰ ਕੇ ਨਾਮ ਸੇ ਤੁਝੇ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਭੂਖਾ ਹੈਂ ਤੋ ਖਾਣਾ ਖਾਹ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜਬਤਕ ਤੂੰ ਅਪਣਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਸਰਦਾਰ ਕਾ ਨਾਮ ਨਾ ਬਤਾਵੇਂ ਤਬਤਕ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਖਾਣੇ ਕਾ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਖ਼੍ਵਾਸ ਨੇ ਆਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਬਟੋਹੀ ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਖਾਤਾ ਔਰ ਯਿਹ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜਬਤਕ ਤੂੰ ਅਪਣੇ ਔਰ ਅਪਣੇ ਸਰਦਾਰ ਕਾ ਨਾਮ ਔਰ ਇਸ ਸਭਾ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਜੋ ਇਸ ਤਾਲਾਵ ਮੇਂ ਨਿਕਲੀ ਹੈ ਨ ਬਤਾਵੇਗੀ ਤਬਤਕ ਮੈਂ ਖਾਣਾ ਨਹੀਂ ਖਾਉਂਗਾ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਮਲਕਾ ਬੋਲੀ ਕਿ ਤੂੰ ਫਿਰ ਜਾ ਕੇ ਕਹੁ ਕਿ ਪਹਿਲੇ ਤੂ ਖਾਨਾ ਖਾਲੇ ਪੀਛੇ ਬਤਲਾਊਂਗੀ ਜਬ ਵੁਹ ਖਾਨਾ ਖਾ ਚੁਕੇ ਤੋ ਕਹੀਓ ਕਿ ਆਜ ਨਹੀਂ ਕਲ, ਵੁਹ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਆਈ ਔਰ ਜੈਸਾ ਕਿ ਮਲਕਾ ਨੇ ਸਿਖਾਇਆ ਥਾ ਵੈਸਾਹੀ ਕਹਿ ਸੁਨਾਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਚਾਹਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਲੇ ਵੁਹ ਭਾਗ ਕੇ ਤਾਲਾਬ ਮੇਂ ਕੂਦ ਪੜੀ ਔਰ ਮਲਕਾ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਖੜੀ ਹੂਈ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਨਾਚ ਰੰਗ ਹੋਤਾ ਰਹਾ ਸਵੇਰਾ ਹੋਤੇ ਹੀ ਸਭ ਤਾਲਾਵ ਮੇਂ ਕੂਦ ਪੜੀ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਮੇਂ ਸਭ ਸਿਰ ਪਾਨੀ ਪਰ ਆ ਗਏ ਔਰ ਆਪ ਸੇ ਆਪ ਉਛਲ ਉਛਲ ਕਰ ਉਸੀ ਬ੍ਰਿਖ ਕੀ ਡਾਲੀਓਂ ਮੇਂ ਜਾ ਲਟਕੇ ਔਰ ਵੁਹਸਿਰ ਵੈਸਾ ਹੀ ਊਚਾ ਜਾ ਲਟਕਾ ਫਿਰ ਸਭ ਸਿਰ ਹੰਸਪੜੇ ਹਾਤਮ ਭੀ ਉਸ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਸੇ ਸਰਦਾਰ ਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਟਿਕਟਿਕੀ ਲਗਾਇ ਦੇਖ ਰਹਾ ਥਾ ਔਰ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਤਾ ਕਿ ਜੋ ਇਸਭੇਦ ਕੋ ਪਾਊਂ ਤੋਂ ਜੈਸੇ ਬਨੇ ਵੈਸੇ ਇਸ ਸਰਦਾਰ ਕੇ ਸਾਥ ਅਪਨਾ ਬਿਵਾਹ ਕਰ ਲੂੰ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਯਿਹ ਕਿਆ ਭੇਦ ਹੈ ਕਿ ਰਾਤ ਕੋ ਜੀਤੀ ਹੈਂ ਔਰ ਦਿਨ ਕੋ ਉਨਕੇ ਸਿਰ ਬ੍ਰਿਖ ਸੇ ਜਾ ਲਟਕਤੇ ਹੈਂ ਯਿਹ ਕਾਮ ਜਾਦੂ ਕਾ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਹੈ ਇਸੀ ਸੋਚ ਮੇਂ ਦਿਨ ਬੀਤਾ ਔਰ ਰਾਤ ਹੋ ਗਈ ਫਿਰ ਵੈਸੇ ਹੀ ਸਿਰ ਤਾਲਾਵ ਮੇਂ ਗਿਰ ਪੜਾ ਔਹ ਬਿਛੌਨਾ ਬਿਛਾ ਔਰ ਸਭਾ ਬਨੀ ਔਰ ਪਰੀਆਂ ਔਰ ਮਲਕਾ ਤਖ਼ਤ ਔਰ ਕੁਰਸੀਓ ਪਰ ਜਾ ਬੈਠੀ ਨਾਚ ਹੋਨੇ ਲਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਮਨ ਮੈਂ ਸੋਚਾ ਕਿ ਆਜ ਕਾ ਵਾਇਦਾ ਕੀਆ ਹੈ ਦੇਖੀਏ ਪੂਰਾ ਕਰਤੀ ਹੈ ਯਾ ਨਹੀਂ ਅਬ ਆਧੀ ਰਾਤ ਹੂਈ ਫਿਰ ਵੈਸੇ ਹੀ ਦਸਤਰਖ਼ਾਨ ਬਿਛਾ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤਕੇ ਖਾਨੇ ਚੁਣੇ ਗਏ ਮਲਿਕਾ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਖਾਣਾ ਉਸੀ ਪਰੀ ਕੇ ਹਾਥ ਦੇ ਭੇਜਾ ਜਬ ਵੁਹ ਲੇ ਕਰਕੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਗਈ ਹਾਤਮ ਉਸਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੂਨੇ ਕਹਾ ਥਾ ਕਿ ਕਲ ਸਭ ਹਾਲ ਕਹੂੰਗੀ ਔਰ ਨਾਮ ਬਤਾਊਂਗੀ ਤੁਝੇ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਆਜ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਪੂਰੀ ਕਰ ਕਿ ਮੈਂ ਕਈ ਦਿਨ ਕਾ ਭੂਖਾ ਹੂੰ ਖਾਣਾ ਖਾਊਂ ਉਸਨੇ ਜਾਕਰ ਯੇਹ ਬਤ ਮਲਿਕਾ ਸੇ ਕਹੀ ਮਲਿਕਾ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਾਕਰ ਉਸਕੋ ਕਹੁ ਕਿ ਜਬ ਤੂੰ ਮਲਿਕਾ ਕੇ ਪਾਸ ਆਵੇਂਗਾ ਤਬ ਯਿਹ ਭੇਦ ਖੁਲ੍ਹ ਜਾਵੇਗਾ ਪਰ ਪਹਿਲੇ ਖਾਣਾ ਖਾਹ ਫਿਰ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਚਲ ਹਾਤਮ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਣ ਖਾਣਾ ਖਾ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਹੋ ਲੀਆ ਵੁਹ ਗੋਤਾ ਮਾਰਕੇ ਉਸੀ ਜਗਹ ਜਾ ਖੜੀ ਹੂਈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜੋ ਆਂਖੇਂ ਬੰਦ ਕਰ ਉਸ ਤਾਲਾਬ ਮੇਂ ਗੋਤਾ ਮਾਰਾ ਧਰਤੀ ਪਰ ਉਸਕੇ ਪਾਵ ਲਗੇ ਆਂਖ ਖੋਲ ਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਨਾ ਵੁਹ ਬ੍ਰਿਖ ਹੈ ਨਾ ਵੇ ਪਰੀਆਂ ਏਕ ਬੜਾ ਜੰਗਲ ਹੈ ਸਹਿਸਾ ਮਾਰਤੇ ਔਰ ਉਸਾਸੇਂ ਭਰਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਧੂੜ ਡਾਲਨੇ ਲਗਾ ਨਿਦਾਨ ਐਸੇ ਹੀ ਸਾਤ ਦਿਨ ਬੀਤ ਗਏ ਤਬ ਪਰਮ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਖ਼ਵਾਜ ਖਿਜ਼ਰ ਕੋ ਆਗਯਾ ਦੀ ਕਿ ਤੁਮ ਉਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜਾਓ ਜਹਾਂ ਹਾਤਮ ਸੜੀ ਆਹੇਂ ਮਾਰ ਮਾਰ ਕਰ ਰੋ ਰਹਾ ਹੈ ਉਸਕੀ ਸਹਾਇ ਕਰੋ ਸੰਸਾਰ ਮੇਂ ਵੁਹ ਬਹੁਤਸੀ ਭਲਾਈ ਕਰੇਗਾ ਔਰ ਸੁਯਸ ਮੇਂ ਬਿਦਤ ਹੋਗਾ ਖ਼ਵਾਜ਼ਾਖਿਜ਼ਰ ਹਰੇ ਕਪੜੇ ਪਹਿਨੇ ਔਰ ਆਸਾ ਹਾਥ ਮੇਂ ਲੀਏ ਹਾਤਮ ਕੀ ਦਹਿਨੀ ਓਰ ਸੇ ਦੇਖ ਪੜੇ ਹਾਤਮ ਉਨਕੋ ਦੇਖਕਰ ਹੋਰ ਭੀ ਆਂਹੇਂ ਮਾਰਨੇ ਲਗਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਯਿਹ ਦੇਸ਼ਾ ਦੇਖ ਦਯਾ ਕਰਕੇ ਅਪਨਾ ਹਾਥ ਉਸਕੇ ਮੂੰਹ ਪਰ ਫੇਰਾ ਵੁਹ ਉਸੀ ਖਿਣ ਭਲਾ ਚੰਗਾ ਹੋ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਪੀਰ ਮੁਰਸ਼ਦ ਯਿਹ ਕੌਨਸਾ ਮਕਾਨ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੋ (ਖੈਰ ਪੁਰਸ਼ ਸਹਿਰਾ) ਕਹਿਤੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਫਿਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਮੈਂ ਯਹਾਂ ਕੈਸੇ ਆਯਾ ਹੂੰ ਕਿ ਤੂਨੇ ਉਸ ਤਾਲਾਬ ਮੇਂ ਉਸ ਪਰੀ ਕੇ ਸਾਥ ਗੋਤਾ ਮਾਰਾ ਥਾ ਵੁਹ ਤਾਲਾਬ ਤਲਿਸਮ ਸੇ ਬਨਾ ਹੈ ਉਸ ਕੀ ਯਹੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਉਸਮੇਂ ਗੋਤਾ ਮਾਰੇ ਯਹਾਂ ਆ ਨਿਕਲੇ ਵੁਹ ਮਕਾਨ ਯਹਾਂ ਸੇ ਤੀਨ ਸੈ ਕੋਸ ਪਰ ਹੈ ਹਾਤਮ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਧਰਤੀ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਔਰ ਰੋ ਰੋ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲੱਗਾ ਕਿ ਹਾਇ ਮੇਰੇ ਮਨ ਕੋ ਕਿਆ ਹੂਆ ਔਰ ਵਹਾਂ ਕੈਸੇ ਪਹੁਚੂਗਾ ਜੋ ਮੇਰਾ ਅਭਿਲਾਖ ਪੂਰਾ ਨਾ ਹੂਆ ਤੋ ਮੈਂ ਤੜਫ ਤੜਫ ਕੇ ਮਰ ਜਾਊਂਗਾ ਖੁਆਜਾ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੇਰਾ ਅਭਿਲਾਖ ਕਿਆ ਦੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਜਿਸ ਜਗਹ ਥਾ ਵਹੀਂ ਜਾ ਪਹੁਚੂੰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਲੇ ਮੇਰਾ ਆਸਾ ਪਕੜ ਲੇ ਔਰ ਆਂਖੇ ਬੰਦਕਰ ਉਸਨੇ ਵੈਸੇ ਹੀ ਕੀਆ ਏਕ ਖਿਣ ਮੇਂ ਜੋ ਆਂਖੇ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਵਹੀ ਜੰਗਲ ਔਰ ਵਹੀ ਬ੍ਰਿਖ ਔਰ ਵਹੀ ਸਿਰ ਡਾਲੀਓਂ ਪਰ ਲਟਕਤੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਸਹਿਸਾ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਪਾਸ ਆਯਾ ਔਰ ਉਸ ਪਰ ਚੜਨੇ ਲਗਾ ਵੁਹ ਬ੍ਰਿਖ ਐਸਾ ਹਿਲਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਮੈਂ ਗਿਰ ਪੜੂੰਗਾ ਪਰ ਵੁਹ ਬ੍ਰਿਖ ਕੀ ਜੜ ਸੇ ਲਿਪਟ ਗਿਆ ਵੁਹ ਵੈਸੇ ਹੀ ਹਿਲਤਾ ਰਹਾ ਯਿਹ ਥੋੜਾ ਔਰ ਚੜ੍ਹਾ ਤੋ ਏਕ ਤੜਾਕਾ ਹੂਆ ਔਰ ਬ੍ਰਿਖ ਬੀਚ ਸੇ ਫਟਾ ਹਾਤਮ ਉਸਮੇਂ ਸਮਾ ਗਿਆ ਜਬ ਉਸਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਅਬ ਕੁਛ ਬਸ ਨਹੀਂ ਚਲਤਾਤੌ ਘਬਰਾਯਾ ਔਰ ਡਰਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਯਾ ਆਫ਼ਤ ਹੈ ਏਕ ਬਾਰ ਮੈਂ ਉਨਕੇ ਲੀਏ ਤਾਲਾਬ ਮੇਂ ਗਿਰਾ ਤੋ ਉਸ ਅਪਦਾ ਮੇਂ ਪੜਾ ਜੋ ਬ੍ਰਿਖ ਪਰ ਚੜ੍ਹਾ ਤੋ ਯੂੰ ਫਸਾ ਜਿਤਨਾ ਬਲ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਉਤਨਾ ਹੀ ਨੀਚੇ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਨਿਦਾਨ ਵੁਹ ਦਿਨ ਸਭ ਕਾ ਸਭ ਬ੍ਰਿਖ ਮੇਂ ਛਿਪ ਗਯਾ ਕੇਵਲ ਆਂਖੇ ਬਾਹਰ ਰਹਿ ਗਈਂ ਉਸੀ ਸਮਯ ਖੁਆਜਾਖਿਜਰ ਫਿਰ ਆਨ ਪਹੁਚੇ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਤੂ ਅਪਨੇ ਆਪਕੋ ਅਪਦਾ ਮੇਂ ਕਿਉਂ ਡਾਲਤਾ ਹੈਂ ਕਿਆ ਜੀਨੇ ਸੇ ਤ੍ਰਿਪਤ ਹੋਗਿਆ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਕੀ ਬੁਰੀ ਦਸ਼ਾ ਥੀ ਕੁਛ ਨਾ ਬੋਲਾ ਤਬ ਉਨੋ ਨੇ ਉਸ ਪਰ ਦਯਾ ਕੀ ਔਰ ਏਕ ਆਸਾ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਪਰ ਮਾਰਾ ਕਿ ਵੁਹ ਮੋਮ ਸਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹਾਤਮ ਉਸਮੇ ਸੇ ਨਿਕਲ ਆਯਾ ਪਰ ਸਿਥਲ ਥਾ ਬੜੀ ਦੇਰ ਮੇਂ ਜਬ ਸਾਵਧਾਨ ਹੂਆ ਤਬ ਖ਼ੁਆਜਾ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁ ਇਤਨਾ ਦੁਖ ਕਿਓਂ ਸਹਿਤਾ ਹੈ ਤੇ ਤੁਝੇ ਉਨ ਸੇ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਹਾਂ ਮੈਂ ਕਿਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਨਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਜਾਨੂੰ ਉਨੌਂ ਨੇ ਕਹਾਕਿ ਯਿਹ ਸਰਦਾਰ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਜਾਦੂਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਹੈ ਔਰ ਮਕਾਨ ਕਾ ਨਾਮ ਅਹਿਮਰ ਪਰਬਤ ਹੈ ਏਕ ਦਿਨ ਇਸ ਲੜਕੀ ਨੇ ਅਪਨੇ ਬਾਪਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਾਬਾ ਜਾਨ ਅਬ ਮੈਂ ਜਵਾਨ ਹੂਈ ਹੂੰ ਮੇਰਾ ਬਿਵਾਹ ਕਰੋ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਉਸਕੇ ਬਾਪ ਨੇ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰ ਇਸ ਲੜਕੀ ਕੋ ਉਸ ਦਿਨ ਸੇ ਤਿਲਿਸਮ ਕੇ ਤਾਲਾਵ ਮੇਂ ਡਾਲ ਦੀਆ ਯਿਹ ਤਾਲ ਔਰ ਬਿਰਖ ਜਾਦੂ ਕਾ ਹੈ ਔਰ ਜੋ ਸਿਰ ਸਭ ਸੇ ਊਚਾ ਲਟਕਤਾ ਹੈ ਸੋ ਉਸੀ ਲੜਕੀ ਕਾ ਹੈ ਉਸਕਾ ਨਾਮ (ਮਲਕਾ ਜ਼ਰੀਪੋਸ਼) ਹੈ ਔਰ ਵੁਹ ਪਰਬਤ ਯਹਾਂ ਸੇ ਤੀਨ ਸੈ ਕੋਸ ਹੈ ਜਾਦੂ ਕੇ ਜ਼ੋਰ ਸੇ ਏਕ ਦਿਨ ਮੇਂ ਵਹਾਂ ਜਾ ਸਕਤੀ ਹੈ ਜਬਤਕ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਜਾਦੂਗਰ ਜੀਤਾ ਰਹੇਗਾ ਤਬ ਤਕ ਉਸਕਾ ਬਿਵਾਹ ਨ ਕਰੇਗਾ ਯਿਹ ਇਸੀ ਦਸ਼ਾ ਮੇਂ ਪੜੀ ਰਹੇਗੀ ਔਰ ਕਿਸੀ ਕੇ ਹਥ ਨਾ ਲਗੇਗੀ ਯਿਹ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਭਾਗਯ ਮੇਂ ਇਸੀ ਜਗਹ ਕਾ ਮਰਨਾ ਲਿਖਾ ਹੈ ਜੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਮੁਝੇ ਯਹਾਂ ਪਹੁੰਚਾ ਕਰ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਕੇ ਜਾਦੂ ਮੈਂ ਫਸਾਇਆ ਖਵਾਜਾ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਕੀ ਚਾਹ ਰਖਤਾ ਹੈਂ ਤੋ ਆਪ ਕੋ ਅਪਦਾ ਮੇਂ ਡਾਲਤਾ ਹੋ ਇਸੀ ਮੇਂ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਕਾ ਅਭਿਲਾਖ ਛੋਡ ਦੇਹ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਸੇ ਹਾਥ ਧੋਇ ਚੁਕਾ ਹੂੰ ਹੋਨਾ ਹੋ ਸੋ ਹੋ ਜਬਤਕ ਯਿਹ ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਮੇਰੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਨ ਲਗੇਗੀ ਤਬਤਕ ਮੈਂ ਪੀਛਾ ਨਾ ਛੋਡੂੰਗਾ ਖ਼ਵਾਜਾ ਨੇ ਪੂਛਾ ਨਿਦਾਨ ਤੇਰਾ ਅਭਿਲਾਖ ਕਿਆ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਬਿਰਖ ਪਰ ਚੜ੍ਹਕੇ ਉਨਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁੰਚੂ ਔਰ ਉਨ ਸੇ ਬਾਤੇਂ ਕਰੂੰ ਖਵਾਜਾ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਾਨ ਬੂਝਕਰ ਅਪਣੇ ਆਪ ਕੋ ਅਪਦਾ ਮੈਂ ਡਾਲਨੇ ਸੇ ਕਿਆ ਫਾਇਦਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਮੇਰਾ ਇਸੀ ਮੈਂ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਪਲ ਉਨਸੇ ਅਲਗ ਨ ਹੂੰ ਜੋ ਮੇਰੇ ਭਾਗਯ ਮੇਂ ਯਿਹ ਦੁਖ ਲਿਖਾ ਹੈ ਤੋ ਸੁਖ ਕਹਾਂ ਸੇ ਪਾਊਂਗਾ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਖ਼ਵਾਜਾ ਨੇ ਅਪਣਾ ਆਸਾ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਪਰ ਮਾਰਾ ਔਰ (ਇਸਮਆਜ਼ਮ)ਪੜ੍ਹਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਚੜ ਜਾ ਯਿਹ ਕਹਿਕੇ ਵੁਹ ਲੋਪ ਹੋ ਗਏ ਹਾਤਮ ਜਬ ਬ੍ਰਿਖ ਪਰ ਚੜਾ ਤੋ ਉਸ ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਕੇ ਸਿਰ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁਚਾ ਹਾਤਮ ਕਾ ਭੀ ਸਿਰ ਉਨੀਂ ਸਿਰੋਂ ਮੇਂ ਲਟਕਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਸਰੀਰ ਗਿਰ ਕੇ ਤਾਲਾਵ ਮੇਂ ਡੂਬ ਗਿਆ ਆਕਾਸ ਔਰ ਧਰਤੀ ਮੇਂ ਪੁਕਾਰ ਹੂਈ ਜਬ ਸੂਰਜ ਅਸਤ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਰਾਤ ਹੂਈ ਤੋ ਵੁਹ ਸਿਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਿਰ ਸਮੇਤ ਤਾਲਾਵ ਮੇਂ ਗਿਰ ਦੇਹ ਧਾਰ ਇਕੱਠੇ ਹੋਕਾਮ ਕਾਜ ਕਰਨੇ ਲਗੇ ਔਰ ਮਲਿਕਾ ਭੀ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਆ ਬੈਠੀ ਹਾਤਮ ਹਾਥ ਬਾਂਧਕੇ ਤਖ਼ਤ ਕੇ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਲਗ ਕੇ ਖੜਾ ਹੂਆ ਪਰ ਬੇਸੁਧ ਥਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕਹਾਂ ਥਾ ਕਹਾਂ ਆਯਾ ਕਹਾਂ ਜਾਊਂਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਮਲਿਕਾ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਜਵਾਨ ਸੱਚ ਕਹੁ ਤੂੰ ਕੌਣ ਹੈਂ ਔਰ ਤੇਰਾ ਕਿਆ ਨਾਮ ਹੈ ਔਰ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਭੀ ਏਕ ਤੇਰਾ ਸੇਵਕ ਇਸ ਤਾਲਾਵ ਸੇ ਨਿਕਲਾ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਹਾਤਮ ਕੀ ਬਾਤੋਂ ਸੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਯੇਹ ਮੁਝ ਪਰ ਆਸ਼ਕ ਹੂਆ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕੁਛ ਨ ਬੋਲੀ ਔਰ ਨਾਚ ਦੇਖਨੇ ਲਗੀ ਆਧੀ ਰਾਤ ਬੀਤੇ ਦਸਤਰਖ਼ਾਨ ਬਿਛਾ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਸ੍ਵਾਦ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਿ ਖਾਟੇ ਮੀਠੇ ਸਲੋਨੇ ਔਰ ਰੰਗ ਰੰਗ ਕੇ ਮੇਵੇ ਚੁਨਵਾ ਦੀਏ ਮਲਿਕਾ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬਿਠਾ ਸੁਥਰੇ ਸੁਥਰੇ ਖਾਨੇ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਧਰ ਕਰ ਵਡੀ ਦਯਾ ਕੀ ਔਰ ਪਿਆਰ ਦੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਜਵਾਨ ਕੁਛ ਖਾਨਾ ਖਾਹ ਔਰ ਪਾਨੀ ਪੀ ਹਾਤਮ ਖਾਨਾ ਖਾਨੇ ਲਗਾ ਪਰ ਯਹ ਨ ਜਾਨਤਾ ਥਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕੌਨ ਹੂੰ ਔਰ ਕਿਸ ਲੀਏ ਆਯਾ ਹੂੰ ਔਰ ਕਹਾਂ ਜਾਊਂਗਾ ਖਾਨਾ ਖਾਨੇ ਕੇ ਪੀਛੇ ਫਿਰ ਨਾਚ ਹੋਨੇ ਲਗਾ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਐਸੇ ਹੀ ਬੀਤੀ ਸਵੇਰ ਹੋਤੇ ਹੀ ਸਭ ਸਿਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਿਰ ਸਮੇਤ ਵੈਸੇ ਹੀ ਬ੍ਰਿਖ ਕੀ ਡਾਲੀਓਂ ਸੇ ਜਾ ਲਟਕੇ ਔਰ ਧੜ ਸਬਕੇ ਸਬ ਤਾਲਾਵ ਮੇਂ ਡੂਬ ਗਏ ਐਸੇ ਹੀ ਕਈ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਤਬ ਏਕ ਦਿਨ ਖ਼ਵਾਜਖ਼ਿਜ਼ਰ ਨੇ ਫਿਰ ਆਕੇ ਅਪਨੇ ਆਸੇ ਸੇ ਹਾਤਮ ਕਾ ਸਿਰ ਉਤਾਰ ਔਰ ਧੜ ਤਾਲਾਵ ਸੇ ਨਿਕਾਲ(ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ)ਯਹਾਂ ਤਕ ਪੜਾ ਕਿ ਉਸਕੀ ਦੇਹ ਮੇਂ ਪ੍ਰਾਨ ਆ ਗਏ ਔਰ ਜਾਨਦਾਰ ਹੋ ਗਿਆ ਆਂਖ ਖੋਲਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਕੋਈ ਆਸਾ ਲੀਏ ਸਰਹਾਨੇ ਖੜੇ ਹੈਂ ਉਨਕੇ ਪੈਰੋਂ ਮੇਂ ਗਿਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਆਪ ਮੁਝੇ ਇਸ ਦਸ਼ਾ ਮੇਂ ਫੰਸਾ ਦੇਖਤੇ ਹੋ ਔਰ ਕੁਛ ਸਹਾਇ ਨਹੀਂ ਕਰਤੇ ਉਨੋ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਅਬਤਕ ਕਹਾਂ ਥਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਬ੍ਰਿਖ ਪਰ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰੀ ਕਾ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖ ਰਹਾ ਥਾ ਫਿਰ ਖ਼ਵਾਜਾ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਅਬੀ ਉਸਕਾ ਅਭਿਲਾਖ ਤੇਰੇ ਮਨਮੇਂ ਹੈ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਇਤਨੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੋ ਕਿ ਮੇਰਾ ਅਭਿਲਾਖ ਪੂਰਾ ਹੋ ਨਹੀਂ ਤੋ ਇਸੀ ਦਸ਼ਾ ਫਸਾ ਕਰੂੰਗਾ ਬਲਕਿ ਮਰਭੀ ਜਾਊਂਗਾ ਖ਼ਵਾਜਾ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਤਕ ਉਸਕਾ ਬਾਪ ਨ ਮਰ ਜਾਏਗਾ ਤਬਤਕ ਉਸੇ ਕੋਈ ਨ ਪਾਵੇਗਾ ਕਿਉਕਿ ਵੁਹ ਜਾਦੂਗਰ ਹੈ ਉਸਨੇ ਉਸਕੋ ਜਾਦੂ ਮੇਂ ਫਸਾ ਰਖਾ ਹੈ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਕੇ ਪਾਨੇ ਕੀ ਇਹ ਯੁਕਤਿ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਮੈਂ ਕਹੂੰ ਸੋ ਤੂ ਕਰ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪ ਕੀ ਆਗਯਾ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਹੂੰ ਯਿਹ ਸੁਨ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਝਕੋ (ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ)ਸਿਖਾ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਤੂੰ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਰਹਿਨਾ ਝੂਠ ਨ ਬੋਲਨਾ ਨਿਤ ਨਾਹਨਾ ਦਿਨ ਭਰ ਬ੍ਰਤ ਕਰਨਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਬ ਬਾਤੇਂ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੀਂ ਤਬ ਉਨੋਂ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ(ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ) ਸਿਖਾ ਦੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਉਸ ਪਰਬਤ ਕੀ ਓਰ ਜਾ ਡਰ ਕੁਛ ਨਾ ਕਰ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਹਿਮਰ ਪਰਬਤ ਪਰ ਕੈਸੇ ਜਾਊਂ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਮੇਰਾ ਆਸਾ ਪਕੜ ਔਰ ਅਪਨੀ ਆਂਖੇਂ ਬੰਦ ਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਵੈਸੇ ਹੀ ਕੀਆ ਏਕ ਖਿਣਮੇਂ ਆਂਖੇ ਖੋਲਕੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਕੋਈ ਬਸਤ ਨ ਦੇਖ ਪੜੀ ਕੇਵਲ ਏਕ ਬਡਾ ਪਰਬਤ ਦੇਖਾ ਔਰ ਉਸ ਪਰ ਵੇ ਰਿਤ ਕੇ ਫੂਲ ਫੂਲੇ ਦਿਖਾਈ ਦੀਏ ਹਾਤਮ ਉਸ ਦੇਖ ਬਹੁਤ ਪਰਸੰਨ ਹੋ ਉਸ ਪਰ ਚੜ੍ਹਨੇ ਲਗਾ ਪੈਰ ਰਖਤੇ ਹੀ ਵਹਾਂ ਕੇ ਪੱਥਰੋਂ ਨੇ ਉਸਕੇ ਪੈਰ ਐਸੇ ਪਕੜੇ ਕਿ ਉਠਾਨਾ ਕਠਿਨ ਹੋ ਗਿਆ ਜਬ ਬਹੁਤ ਹੀ ਬਿਵਸ ਹੂਆ ਤਬ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ (ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ)ਪੜ੍ਹਨਾ ਚਾਹੀਏ ਪੜ੍ਹਤੇ ਹੀ ਉਸਕੇ ਪੈਰ ਪੱਥਰ ਸੇ ਛੂਟ ਗਏ ਤਬ ਜਾਨਾ ਕਿ ਅਹਿਰਮ ਪਰਬਤ ਯਹੀ ਹੈ ਤਬ ਤੋ ਵੁਹ(ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ)ਪੜ੍ਹਤਾ ਹੂਆ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਮੈਦਾਨ ਪਰਮ ਰਮਣੀਕ ਦੇਖ ਪੜਾ ਆਗੇ ਬੜਾ ਤੋ ਏਕ ਤਾਲਾਬ ਨਿਰਮਲ ਜਲ ਸੇ ਭਰਾ ਹੂਆ ਦੇਖਾ ਉਸਕੇ ਆਸ ਪਾਸ ਮੇਵੋਂ ਕੇ ਬ੍ਰਿਖ ਐਸੇ ਦੇਖੋ ਕਿ ਕਬੀ ਦੇਖਨੇ ਮੇਂ ਨਹੀਂ ਆਏ ਹਾਤਮ ਕਪੜੇ ਉਤਾਰ ਉਸਮੇਂ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਹੋਕਰ ਕਪੜੇ ਪਹਿਨ (ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ) ਪੜਨੇ ਲਗਾ ਉਸਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੇ ਫਾੜਨ ਔਰ ਕਾਟਨੇ ਵਾਲੇ ਜਾਦੂ ਕੇ ਪਸ਼ੂ ਪੰਖੀ ਸਭ ਭਾਗ ਗਏ ਔਰ ਯਿਹ ਸਮਾਚਾਰ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਕੋ ਪਹੁੰਚਾ ਕਿ ਅਬ ਪਸ਼ੂ ਪੰਖੀ ਭਾਗੇ ਚਲੇ ਆਤੇ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਜੋਤਿਸ਼ੀ ਪੋਥੀ ਦੇਖਕੇ ਜਾਨਾਕਿ ਏਕ ਦਿਨ ਹਾਤਮਤਾਈ ਇਸ ਪਰਬਤ ਪਰ ਆਕੇ ਹਮਾਰਾ ਸਭ ਜਾਦੁ ਨਸ਼ਟ ਕਰੇਗਾ ਯਿਹ ਵਹੀ ਹੈ ਜੋ ਵਹਾਂ ਤਾਲਾਬ ਪਰ (ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ) ਪੜਤਾ ਥਾ ਔਰ ਕੋਈ ਜਾਦੂ ਉਸ ਇਸਮ ਕੇ ਪੜਨੇ ਵਾਲੇ ਪਰ ਨਹੀਂ ਚਲਤਾ ਕਿਆ ਉਪਾਉ ਕੀਜੀਏ ਕਿ ਵੁਹ (ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ) ਕੋ ਭੁਲ ਜਾਏ ਯਿਹ ਬਿਚਾਰ ਏਕ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜ੍ਹ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਫੈਂਕਾ ਉਸਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਪਰੀਓਂ ਕਾ ਏਕ ਝੁੰਡ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਉਸ ਸੇ ਏਕ ਪਰੀ ਮਲਿਕਾ ਜ਼ਰੀਪੋਸ਼ ਕੇ ਅਕਾਰ ਸਰਾਹੀ ਪਿਆਲਾ ਹਾਥ ਮੇਂ ਏ ਦਿਖਾਈ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਉਸ ਸੋ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਜਾਕੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਸ਼ਰਾਬ ਕਾ ਪਿਆਲਾ ਪਿਲਾ ਕਰ ਭ੍ਰਸ਼ਟ ਕਰ ਦੋ ਵੁਹ ਸਭ ਪਰੀਓਂ ਸਮੇਤ ਉਸ ਤਾਲਾਬ ਪਰ ਜਾ ਪਹੁੰਚੀ ਹਾਤਮ ਦੇਖ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੂਆ ਕਿ ਯਿਹ ਸਬ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਮੇਂ ਲਟਕਤੀ ਥੀ ਯਹਾਂ ਕੈਸੇ ਆਈਂ ਫਿਰ ਮਨਮੇਂ ਸੋਚਾ ਕਿ ਯਿਹ ਉਸਕੇ ਬਾਪਕਾ ਮਕਾਨ ਹੈ ਆ ਨਿਕਲੀ ਹੋਗੀ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਮਲਿਕਾ ਜ਼ਰੀਪੋਸ਼ ਕੀ ਸੂਰਤ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਆਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਅਰੇ ਹਾਤਮ ਤੁਝਨੇ ਬਡਾ ਕਲੇਸ਼ ਸਹਾ ਆਜ ਮੇਰੇ ਬਾਪਨੇ ਮੁਝੇ ਬਾਗ਼ ਕੀ ਸੈਰ ਕੇ ਲੀਏ ਬੁਲਾਯਾ ਹੈ ਮੈਂ ਤੁਝ ਕੋ ਦੇਖ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂਈ ਯਿਹ ਕਹਿ ਪਾਸ ਬੈਠ ਪਿਆਲਾ ਸ਼ਰਾਬ ਸੇ ਭਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਿਆਲਾ ਲੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਪਯਾਰੀ ਕਾ ਸਮਾਗਮ ਧੰਨ ਹੈ ਇਸੇ ਹਾਥ ਸੇ ਦੇਨਾ ਨਾ ਚਾਹੀਏ ਨਿਦਾਨ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਲਗਾ ਲੀਆ ਵੁਹ ਸੁੰਦਰੀ ਉਸੀ ਸਮੇ ਕਾਲਾ ਦੇਵ ਹੋ ਹਾਤਮ ਕੋ ਬਾਂਧਕਰ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਗਈ ਉਸਨੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਸਿਰ ਨੀਚਾ ਕਰ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਐਸੇ ਜੁਆਨ ਕੋ ਮਰਵਾਨਾ ਮਹਾਂ ਮੂਰਖਤਾ ਹੈ ਪਰ ਯਿਹ ਵੈਰੀ ਹੈ ਕੁਛ ਸਜ਼ਾ ਦੇਨੀ ਚਾਹੀਏ ਨੌਕਰੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਅਗਨੀ ਕੂਪ ਮੇਂ ਡਾਲ ਦੋ ਨੌਕਰੋਂ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਗਨੀ ਕੇ ਕੂਏ ਮੇਂ ਡਾਲ ਦੀਆ ਔਰ ਹਜ਼ਾਰ ਮਣ ਕੀ ਏਕ ਸਿਲਾ ਲੇ ਲੋਹੇ ਕੀ ਲਾਲ ਕਰ ਕੂਏਂ ਕੇ ਮੂੰਹ ਪਰ ਝਾਕ ਦੀ ਹਾਤਮ ਲੋਟਤਾ ਪੋਟਤਾ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਪਰ ਰੀਛ ਕੀ ਬੇਟੀ ਕਾ ਮੁਹਰਾ ਜੋ ਉਸਕੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਥਾ ਕੂਏਂ ਮੇਂ ਰਿਣ ਰਿਣ ਠੰਢਾ ਹੋ ਜਾਤਾ ਬਾ ਨੌਕਰੋਂ ਨੇ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਕੋ ਖ਼ਬਰ ਦੀ ਕਿ ਹਾਤਮ ਜਲ ਕੇ ਰਾਖ ਹੋਗਿਆ ਉਸਨੇ ਜੋਤਿਸ਼ ਕੀ ਪੋਥੀ ਦੇਖਕੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਯਿਹ ਝੂਠ ਕਹਿਤੇ ਹੈ ਹਾਤਮ ਤੋ ਏਕ ਮੁਹਰੇ ਕੇ ਗੁਣ ਸੇ ਚੰਗਾ ਭਲਾ ਜੀਤਾ ਹੈ ਉਸਕੋ ਆਂਚ ਭੀ ਨਹੀਂ ਲਗਤੀ ਫਿਰ ਸੋਚਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਮੋਹਰਾ ਕੈਸੇ ਲੀਆ ਜਾਇ ਜਬ ਤਕ ਵੁਹ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਹੈ ਤਬਤਕ ਉਸਕੋ ਕੋਈ ਬਾਂਧ ਨ ਹੋਗੀ ਪਰ ਕਠਿਨ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਮੁਹਰਾ ਉਸਕੇ ਦੀਏ ਬਿਨਾਂ ਬਲ ਸੇ ਹਾਥ ਨਹੀਂ ਆਤਾ ਯਿਹ ਬਿਚਾਰ ਨੌਕਰੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸ ਜਲਦ ਕੂਏਂ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਉਸੀ ਤਾਲਾਵ ਪਰ ਲੇ ਜਾਓ ਤਬ ਹਾਤਮ ਕੋ ਨਿਕਾਲ ਵਹੀ ਪਹੁੰਚਾ ਆਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕੀਆ ਔਰ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਜਾਦੂ ਪੜ੍ਹਨੇ ਲਗਾ ਏਕ ਖਿਣ ਮੇਂ ਵੁਹ ਪਰੀਆਂ ਮਲਿਕਾ ਜ਼ਰੀਪੋਸ਼ ਕੀ ਸੂਰਤ ਸਮੇਤ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਹਮਨੇ ਆਈ ਮਲਿਕਾ ਜ਼ਰੀਪੋਸ਼ ਕੀ ਸੂਰਤ ਨੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਕੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮੇਰੇ ਪਿਆਰੇ ਮਿੱਤ੍ਰ ਅਬ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਨ ਬੈਠਾਂਗੀ ਦੂਰ ਹੀ ਸੇ ਦੇਖਾ ਕਰੂੰਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦਿਨ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਬੈਠੀ ਥੀ ਤੋ ਮੇਰੇ ਬਾਪ ਨੇ ਕਾਲਾ ਦੇਵ ਭੇਜਕਰ ਪਕੜਵਾ ਮੰਗਵਾਯਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਤੁਝੇ ਉਸ ਬਲਾਸੇ ਬਚਾਯਾ ਐਸਾ ਨਾ ਹੋ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਬੈਠੂੰ ਔਰ ਬਾਪ ਸੁਨੇ ਤੋਂ ਫਿਰ ਤੇਰੀ ਵਹੀ ਦਸ਼ਾ ਕਰੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਪਾਸ ਬਠਾ ਲੀਆ ਤਬ ਵੁਹ ਕੋਰ ਕਟਾਖਯ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਤੂ ਮੁਝੇ ਸਭ ਸੱਚ ਕਹਿਤਾ ਹੈਂ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਝਕੋ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਸੇ ਭੀ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰੀਤਮ ਰਾਖਤਾ ਹੂੰ ਤਬ ਉਸਨੇ ਕਹਾਕਿ ਮੈਂ ਤੁਝ ਸੇ ਏਕ ਬਸਤ ਮਾਂਗੂੰ ਜੋ ਦੇਦੋ ਤੋ ਸੱਚਾ ਆਸ਼ਿਕ ਜਾਨੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਨਸੀ ਬਸਤੁ ਹੈ ਮੈਂ ਤੋ ਦਰਿੱਦ੍ਰੀ ਹੂੰ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਧਨ ਰਤਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨ ਵੁਹ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਰੀਛ ਕੀ ਬੇਟੀ ਕਾ ਮੁਹਰਾ ਚਾਹਤੀ ਹੂੰ ਧਨ ਰਤਨ ਕੀ ਮੁਝੇ ਚਾਹ ਨਹੀਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂਨੇ ਕੈਸੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਵੁਹ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਮੇਰੇ ਬਾਪ ਨੇ ਜੋਤਸ਼ ਕੇ ਬਲ ਸੇ ਬਤਾਯਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਮੁਹਰਾ ਮਿੱਤ੍ਰ ਸੇ ਅਧਿਕ ਪਿਆਰਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਨਿਕਾਲ ਕੇ ਉਸਕੋ ਦੇਇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਬ੍ਰਿਧ ਮਾਨੁੱਖ ਨੇ ਉਸਕੋ ਦਹਿਨੀ ਓਰ ਸੇ ਡਾਟਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮੂਰਖ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕਰਤਾ ਹੈ ਮੁਹਰਾ ਦੇਗਾ ਤੋ ਬਹੁਤ ਪਛਤਾਏਗਾ ਔਰ ਪ੍ਰਾਨ ਭੀ ਜਾਏਂਗੇ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਾਬਾ ਤੂੰ ਕੌਨ ਹੈਂ ਜੋ ਭਲੇ ਕਾਮਸੇ ਰੋਕਤਾ ਹੈਂ ਮੋਹਰਾ ਮੇਰੇ ਕਿਸ ਕਾਮ ਆਵੇਗਾ ਜੋ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਪਿਆਰੀ ਕੋ ਨਾ ਦੂੰ ਕਯੋਂਕਿ ਏਹ ਬਾਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹੀ ਫੁਲ ਜੋ ਹਮੇਸ਼ਹ ਚੜ੍ਹੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਵਹੀ ਹੂੰ ਜਿਸਨੇ ਤੁਝੇ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਸਿਖਾਯਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਉਠਕੇ ਉਨਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਔਰ ਕਹਿਨੇਲਗਾਕਿ ਜਿਸਕੋ ਮੈਂ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਆਪਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਮੈਨੇ ਉਸਕੋ ਪਾਯਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮੂਰਖ ਯੇਹ ਕਯਾ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਅਪਣੇ ਮਨ ਮੇਂ ਮਤ ਸਮਝ ਕਿ ਯਿਹ ਮਲਿਕਾ ਹੈ ਤੂ ਭੂਲਮਤ ਯੇਹ ਜਾਦੂ ਕੀ ਤਸਵੀਰ ਹੈ ਪਹਿਲੇ ਇਸਕੋ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਸ਼ਾਮਅਹਿਮਰ ਜਾਦੂਗਰ ਨੇ ਮਲਿਕਾ ਕਾ ਆਕਾਰ ਬਨਾ ਕਰ ਭੇਜਾ ਥਾ ਔਰ ਇਸਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਸ਼ਰਾਬ ਕਾ ਪਿਆਲਾ ਪਿਲਵਾ ਕੇ ਤੁਝੇ ਅਗਿਨ ਕੇ ਕੁੰਡ ਮੇਂ ਡਬੋਯਾ ਇਸੀ ਮੋਹਰੇ ਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੂ ਜੀਤਾ ਬਚਾ ਯਿਹ ਪਰੀਆਂ ਜੋ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਆਈ ਹੈਂ ਯਿਹ ਸਭ ਜਾਦੂ ਕੀ ਹੈਂ ਅਬ ਤੂੰ (ਇਸਮਆਜ਼ਮ) ਪੜ੍ਹਕੇ ਦੇਖ ਲੇ ਜੋ ਮਲਿਕਾ ਹੈ ਤਉ ਵਹੀਂ ਰਹੇਗੀ ਜੋ ਜਾਦੂ ਕੀ ਹੈਂ ਤੋ ਜਲ ਜਾਏਂਗੀ ਹਾਤਮ ਉਨਕੇ ਪੈਰ ਚੂੰਮ ਤਾਲਾਬ ਮੇਂ ਮੂੰਹ ਹਾਥ ਧੋ ਕੁਰਲੀ ਕਰ ਜਿਉਂ ਹੀ (ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ) ਪੜ੍ਹਨੇ ਲਗਾ ਤਿਉਂ ਹੀ ਪਰੀਓਂ ਕਾ ਰੰਗ ਬਦਰੰਗ ਹੂਆ ਔਰ ਥਰਥਰਾਨੇ ਲਗਾਂ ਔਰ ਮਲਿਕਾ ਕੀ ਆਕ੍ਰਿਤੀ ਕੱਪਨੇ ਲਗੀ ਫਿਰ ਸਭ ਕੇ ਸਿਰ ਸੇ ਅਗਿਨ ਕੀ ਜਵਾਲਾ ਉਪਜੀ ਕਿ ਵੁਹ ਦੀਪਕ ਸਮਾਨ ਜਲਨੇ ਲਗੀ ਖਿਨ ਭਰ ਮੇਂ ਸਭ ਹੀ ਸਭ ਜਲਕੇ ਭਸਮ ਹੋ ਗਈਂ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਪਛੁਤਾਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਹ ਤਸਵੀਰ ਹੀ ਮੁਝਕੋ ਬਹੁਤ ਥੀ ਮਲਿਕਾ ਕੀ ਜਗਹ ਇਸੀ ਕੋ ਦੇਖਕੇ ਅਪਨੇ ਬਿਆਕੁਲਜੀ ਕੋ ਸੰਤੋਖ ਕਰਤਾ ਥਾ ਅਬ ਕੈਸੇ ਧੀਰਜ ਧਰੂੰਗਾ ਔਰ ਜੀ ਕੋ ਥਾਂਭੂੰਗਾ ਰੋਨੇ ਕੇ ਬਿਨ ਕੁਛ ਔਰਦਵਾ ਨਹੀਂ ਨਿਦਾਨ ਬੇਹਵਾਲ ਹੋ ਰੋਨੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਯਿਹ ਸਮਾਚਾਰ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਕੋ ਪਹੁਚਾ ਕਿਵੇ ਜਾਦੂ ਕੀ ਮੁਰਤੋਂ ਜਲਕੇ ਭਸਮ ਹੋ ਗਈਂ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸਨੇ ਜਾਦੂ ਕੇ ਬਲ ਸੇ ਸ਼ੈਤਾਨ ਕੋ ਬੁਲਾਕੇ ਬੜੀ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾ ਸੇ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬੈਠਾਯਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਹਾਤਮ ਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਬਹੁਤ ਬਿਵਸ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬੀ ਉਸਕੀ ਆਰਬਲਾ ਬਹੁਤ ਹੈ ਵੁਹ ਕਬ ਕਿਸੀ ਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਮਾਰ ਜਾਤਾ ਹੈ ਔਰ ਕਬ ਕਿਸੀ ਕੇ ਛਲ ਮੇਂ ਆਤਾ ਹੈ ਇਸੀ ਮੇਂ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਤੂ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਉਸਕੋ ਬਿਆਹ ਦੇਹ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜਬ ਤਕ ਮੈਂ ਜੀਤਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਕਾਮ ਕਬੀ ਨਾ ਕਰੂੰਗਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਯਹੀ ਬਾਤ ਤੇਰੇ ਮਨ ਮੇਂ ਥੀ ਤੋ ਮੁਝੇ ਕਿਸ ਵਾਸਤੇ ਬੁਲਵਾਯਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਨੇ ਹਮਾਰੀ ਬਹੁਤੀ ਸੂਰਤੇ ਜਲਾ ਕਰ ਭਸਮ ਕਰਦੀ ਹੈਂ ਮੈਂ ਚਾਹਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਉਸ ਕੋ ਭੁਲਾ ਦੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਖ਼ਵਾਜਾਖ਼ਿਜ਼ਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਆਗਯਾ ਸੇ ਉਸਕੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਵੁਹ ਮੇਰਾ ਭੁਲਾਯਾ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਨ ਭੂਲੇਗਾ ਪਰ ਮੁਝ ਸੇ ਇਤਨਾ ਹੋ ਸਕਤਾ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਅਚੇਤ ਸੋ ਜਾਵੇ ਅਰ ਸੁਪਨੇ ਮੇਂ ਉਸਕਾ ਬੀਰਜ ਪਾਤ ਹੋਵੇ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਸ਼ਾਮਅਹਿਮਰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਕੇ ਉਸਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਵੁਹ ਉਸੇ ਧੀਰਜ ਦੇਕਰ ਲੋਪ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਚੇਤ ਕਰ ਉਸਕਾ ਬੀਰਜ ਪਾਤ ਕਰ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਘਬਰਾ ਕਰ ਚੌਂਕ ਪੜਾ ਔਰ ਆਪਕੋ ਅਪਵਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖ ਕਰ ਨ੍ਹਾਨੇ ਨੇ ਕਾ ਬਿਚਾਰ ਕੀਆ ਜਾਦੂਗਰ ਤੋ ਘਾਤ ਮੇਂ ਲਗ ਹੀ ਰਹਿਆ ਥਾ ਅਵਸਰ ਪਾਕੇ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜ੍ਹਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਕਾਲਾ ਦੇਵ ਧਰਤੀ ਸੇ ਉਪਜਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਦੌੜਾ ਹਾਤਮ ਤੋ ਅਪਵਿੱਤ੍ਰ ਥਾ ਸੋ ਡਰਾ ਕਿ ਇਸ ਸੇ ਕੈਸੇ ਲੜੂੰ ਨਿਸਚਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਮਾਰਾ ਜਾਊਂਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਦੇਵ ਆ ਪਹੁਚਾ ਔਰ ਉਸਕੋ ਪਕੜ ਕਰ ਸ਼ਾਮਅਹਿਮਰ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਗਿਆ ਵੁਹ ਉਸਕੋ ਦੇਖਕਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਮਾਰਨਾ ਨ ਚਾਹੀਏ ਕਿਉਂਕਿ ਵੁਹ ਮੋਹਰਾ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਜਬ ਤਕ ਵੁਹ ਮੋਹਰਾ ਅਪਨੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਨ ਦੇਵੇ ਤਬ ਤਕ ਬੇੜੀ ਪਹਿਨ ਕੈਦ ਕਰ ਰਾਖੇਂ ਭਾਰੀ ਖੈਬੋਂ ਮੇਂ ਕਸ ਦੇਂ ਪਰ ਸਿਰ ਔਰ ਮੁਖ ਖੁਲ੍ਹਾ ਰਹੇ ਸੇਵਕੋਂ ਨੇ ਵੈਸੇ ਹੀ ਕੀਆ ਹਾਤਮ ਆਪਕੋ ਬੰਧਾ ਦੇਖ ਰੋ ਰੋ ਕਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਇਸ ਸਮਯ ਤੇਰੇ ਬਿਨਾਂ ਹੋਰ ਕੋਈ ਸਹਾਇਕ ਨਹੀਂ ਔਰ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਅਪਨੇ ਜਾਦੂਗਿਰੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਇਸ ਕੇ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਬੈਠੋ ਔਰ ਚੌਕੀ ਦੇਵੋ ਉਨੌਂ ਨੇ ਉਸਕੇ ਕਹਿਨੇ ਸੇ ਵੈਸਾ ਹੀ ਕੀਆ ਨਿਦਾਨ ਸਾਤ ਦਿਨ ਰਾਤ ਐਸੇ ਹੀ ਬੀਤੇ ਹਾਤਮ ਭੂਖ ਪਿਆਸ ਸੇ ਬਹੁਤ ਬਿਆਕੁਲ ਥਾ ਇਤਨੇ ਮੈਂ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਆਯਾ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੇ ਹਾਤਮ ਕਿਆ ਦਸ਼ਾ ਹੈ ਵੁਹ ਕਛ ਨਾ ਬੋਲਾ ਤਬ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਵੁਹ ਮੋਹਰਾ ਮੁਝੇ ਦੋ ਤੋਂ ਅਬੀ ਛੋਡ ਦੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੂੰ ਅਪਣੀ ਬੇਟੀ ਮੁਝੇ ਬਿਆਹ ਦੇ ਤੋ ਅਬੀ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਸੁਨ ਉਸਨੇ ਬਹੁਤ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰ ਅਪਨੇ ਸੇਵਕੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਇਸਕੇ ਊਪਰ ਪੱਥਰੋਂ ਕਾ ਮੇਂਹ ਬਰਸਾਓ ਜਿਸ ਨੇ ਇਸਕਾ ਸੀਸ ਟੂਟ ਕਰ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਹੋ ਜਾਇ ਸਭ ਜਾਦੂਗਰ ਪੱਥਰ ਹਾਥ ਮੇਂ ਲੇਕਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਆਏ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹੇ ਹਾਤਮ ਅਪਨੇ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਪਰ ਦਯਾ ਕਰ ਔਰ ਮੁਹਰਾ ਦੇ ਡਾਲ ਨਹੀਂ ਤੋ ਤੇਰਾ ਸਿਰ ਪੱਥਰੋਂ ਸੇ ਫੋੜ ਡਾਰੇਂਗੇ ਕਿ ਮੇਝਾ ਨਿਕਲ ਪੜੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨ ਬੋਲਾ ਫਿਰ ਜਬ ਉਨੋਂ ਨੇ ਬਾਰ ਬਾਰ ਕਹਾ ਤਬ ਬੋਲਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਤੁਮਾਰੇ ਸਰਦਾਰ ਕੋ ਔਰ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਕੋ ਅਪਨੀ ਸੇਵਾ ਮੇਂ ਰੱਖੂੰਗਾ ਜਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਵੁਹ ਜਾਦੂਗਰ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰ ਪੱਥਰੋਂ ਕਾ ਮੀਂਹ ਬਰਸਾਨੇ ਲਗੇ ਯਹਾਂ ਤਕ ਮੇਂਹ ਬਰਸਾਯਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਉਨ ਪੱਥਰੋਂ ਮੇਂ ਛਿਪ ਗਿਆ ਔਰ ਵਹੀ ਪੱਥਰੋਂ ਕਾ ਪਹਾੜ ਸਾ ਹੋ ਗਿਆ ਤਬ ਉਨ ਜਾਦੂਗਰੋਂ ਨੇ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਸੇ ਆਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਮਰ ਗਿਆ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਝੂਠ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਹਾਤਮ ਅਬੀ ਤਕ ਜੀਤਾ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਲੋਹੇ ਕੀ ਭੀ ਦੇਹ ਹੋਤੀ ਤੋ ਚਰ ਹੋ ਜਾਤੀ ਯਿਹ ਤੋ ਮਨੁਖ ਥਾ ਕੈਸੇ ਬਚਾ ਹੋਗਾ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਕਹਾ ਜੋ ਤੁਮਕੋ ਵਿਸਵਾਸ ਨਹੀਂ ਤੋ ਪੱਥਰੋਂ ਕੋ ਸਰਕਾ ਕੇ ਦੇਖ ਲੋ ਕਿ ਉਸਕੋ ਕੁਛ ਬਾਂਧਾ ਹੂਈ ਜਾਦੂਗਰੋਂ ਨੇ ਜੋ ਪੱਥਰ ਹਟਾ ਕੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਜੀਤਾ ਪਾਯਾ ਫਿਰ ਝੁੰਝਲਾ ਕਰ ਯਹਾਂ ਤੱਕ ਪੱਥਰ ਬਰਸਾਏ ਕਿ ਪਹਿਲੇ ਸੇ ਦੁਗਨਾ ਪਹਾੜ ਸਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਜੋ ਪੱਥਰੋਂ ਕੋ ਸਰਕਾ ਕਰ ਦੇਖਾ ਤੋਂ ਉਸੇ ਕੁਛ ਬਾਂਧਾ ਨ ਹੁਈ ਇਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਾਤ ਦਿਨ ਬੀਤ ਗਏ ਤਬ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਉਨਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਐਸੇ ਹੀ ਨਿਤ ਮਾਰਾ ਕਰੋ ਔਰ ਆਪ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਮੰਤਰ ਪੜਨੇ ਲਗਾ ਜਬ ਹਾਤਮ ਭੁਖ ਪਿਆਸ ਮੇਂ ਬਿਆਕੁਲ ਹੋ ਮਰਨੇ ਲਗਾ ਤੋ ਚੌਕੀਦਾਰੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮਿਤ੍ਰੋ ਤੁਮਨੇ ਇਸ ਮੁਹਰੇ ਕਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇਖਾ ਯਿਹ ਐਸਾ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸਕੇ ਕਾਰਨ ਸੇ ਨਾ ਮੈਂ ਆਗ ਮੇਂ ਜਲਾ ਨਾ ਪੱਥਰੋਂ ਸੇ ਮਰਾ ਅਬ ਜੋ ਕੋਈ ਮੁਝਕੋ ਯਹਾਂ ਸੇ ਉਸ ਤਾਲਾਬ ਪਰ ਲੇ ਜਾਏਗਾ ਯਿਹ ਮੁਹਰਾ ਉਸਹੀ ਕੋ ਦੂੰਗਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮ ਕੋ ਤੇਰਾ ਮੁਹਰਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਏ ਪਰ ਏਕ ਨੇ ਸਿਰ ਨੀਚੇ ਕਰ ਅੱਖੀਓਂ ਕਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕੀਆ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਝੇ ਉਸ ਤਾਲਾਬ ਪਰ ਲੇ ਜਾਊਂਗਾ ਥੋੜੀ ਰਾਤ ਜਾਨੇ ਦੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਭੀ ਇਸ਼ਾਰੇ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਭੀ ਯਿਹ ਮੋਹਰਾ ਤੁਝਕੋ ਹੀ ਦੂੰਗਾ ਜਬ ਆਧੀ ਰਾਤ ਹੂਈ ਸਭ ਕੇ ਸਬ ਸੋ ਗਏ ਪਰ ਏਕ ਵਹੀ ਚੌਕੀਦਾਰ ਜੋ ਮੁਹਰੇ ਕੇ ਲਾਲਚ ਸੇ ਜਾਗਤਾ ਰਹਾ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਮੈਂ ਚੁਪਕਾ ਸਾ ਉਠ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਹੋਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਜੋ ਤੂੰ ਕਹਿਤਾ ਹੀਂ ਤੋਂ ਮੈਂ ਉਸੀ ਤਾਲਾਬ ਪਰ ਤੁਝਕੋ ਲੇ ਚਲੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਇਤਨਾ ਬਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਚਲਨਾ ਤੋ ਏਕ ਓਰ ਰਹਾ ਪੱਥਰੋ ਸੇ ਕੈਸੇ ਨਿਕਲੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਜਾਦੂ ਕੇ ਬਲ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਲੇਤਾ ਹੂੰ ਤੂੰ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰ ਯੇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜ੍ਹਨੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਕਾਲਾ ਦੇਵ ਉਪਜਾ ਵਹੀ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਤਾਲਾਬ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਕੇ ਲੋਪ ਹੋ ਗਿਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਤੋ ਕਪੜੇ ਧੋਏ ਫਿਰ ਨ੍ਹਾ ਕੇ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਹੋ ਥੋੜਾ ਸਾ ਪਾਣੀ ਪੀ ਕੇ ਤਾਲਾਵ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਾ ਕਪੜੇ ਪਹਿਨੇ ਤਬ ਉਸ ਜਾਦੂਗਰ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਮੈਨੇ ਉਸ ਮੁਹਰੇ ਕੇ ਲਾਲਚ ਸੇ ਉਨ ਪੱਥਰੋਂ ਮੇਂ ਸੇ ਤੁਝੇ ਨਿਕਾਲ ਕਰ ਇਸ ਤਾਲਾਵ ਪਰ ਤੁਝਕੋ ਪਹੁੰਚਾਯਾ ਅਬ ਤੁਝੇ ਭੀ ਉਚਿਤ ਹੈ ਅਪਨੇ ਬਚਨ ਕਾ ਨਿਰਬਾਹ ਕਰ ਔਰ ਮੁਹਰਾ ਮੁਝਕੋ ਦੇਹ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰਨੇ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਭਲਾਈ ਕੀ ਮੈਂ ਭੀ ਤੇਰੇ ਸਾਥ ਭਲਾਈ ਕਰੂੰਗਾ ਜਿਸ ਸਮਯ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਕੋ ਮਾਰੂੰਗਾ ਉਸ ਸਮਯ ਯਹਾਂ ਕਾ ਰਾਜ ਤੁਝੇ ਦੂੰਗਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਇਸ ਮੋਹਰੇ ਸੇ ਅਧਿਕ ਮੁਝੇ ਜਗਤ ਕੀ ਕੋਈ ਦੂਸਰੀ ਬਸਤ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਏ ਜੋ ਦੇਨਾ ਹੈ ਤੋ ਇਹੀ ਦੇਹ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਿਹ ਮੁਹਰਾ ਏਕ ਮਿੱਤ੍ਰ ਕੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਹੈ ਤੁਝਕੋ ਕੈਸੇ ਦੂੰ ਤੂੰ ਜੋ ਇਹ ਮੋਹਰਾ ਮਾਂਗਤਾ ਹੈ ਸੋ ਕਿਸਕੇ ਲੀਏ ਔਰ ਕਿਸ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਲੀਏ ਚਾਹਤਾ ਹੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮੂਰਖ ਜੋ ਤੂੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਮਾਂਗਤਾ ਹੈ ਤੋ ਮੈਂ ਅਭੀ ਦੇ ਦੇਤਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮਾਰਾ ਸ੍ਵਾਮੀ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਕਾ ਗੁਰੂ ਕਮਲਾਕ ਹੈ ਤੇਰੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਕਿਉਂ ਮਾਂਗੂੰ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਦੁਸ਼ਟ ਤੂੰ ਜੀਵ ਕੋ ਈਸ਼ਰ ਕਹਿਤਾ ਹੈਂ ਮੇਰੇ ਸਾਮਨੇ ਸੇ ਅਬੀ ਦੂਰ ਹੋ ਮੈਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਤੂੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਨਹੀਂ ਮਾਨਤਾ ਅਬ ਮੁਝੇ ਨਿਸਚਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਮ ਮਹਾਂਦੁਸ਼ਟ ਹੋ ਕਿਆ ਕਰੂੰ ਮੈਂ ਬੇਵਸ ਨੂੰ ਕਿ ਤੂਨੇ ਮੇਰੇ ਊਪਰ ਬਡਾ ਉਪਕਾਰ ਕੀਆ ਅਰ ਭਲਾਈ ਕਾ ਬਦਲਾ ਮੈਂ ਤੁਝੇ ਬੁਰਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਤਾ ਨਹੀਂ ਤੋ ਤੂੰ ਅਪਨੇ ਕਹੇ ਕਾ ਦੰਡ ਪਾਤ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਤੁਝਸੇ ਮੁਹਰਾ ਲੇਨਾ ਕੁਛ ਕਠਿਨ ਨਹੀਂ ਜੋ ਤੂੰ ਆਪ ਸੇ ਦੇਤਾ ਹੈਂ ਤੋ ਤੇਰੇ ਪ੍ਰਾਣ ਬਚਤੇ ਹੈਂ ਨਹੀਂ ਤੋ ਇਸੀ ਤਾਲਾਵ ਮੇਂ ਇਤਨੇ ਗੋਤੇ ਦੂੰਗਾ ਕਿ ਤੇਰੇ ਪ੍ਰਾਣ ਨਿਕਲ ਜਾਏਂਗੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਦੁਸ਼ਟ ਬਹੁਤ ਨਾ ਬਕ ਚਲ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਨੇ ਸੇ ਦੂਰ ਹੋ ਮੋਹਰਾ ਮੇਰਾ ਹੈ ਤੂੰ ਬਲਾਤਕਾਰ ਸੇ ਕੈਸੇ ਲੇ ਸਕਤਾ ਹੈਂ ਪਰ ਜੋ ਤੂਨੇ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਭਲਾਈ ਕੀ ਹੈ ਇਸਲੀਏ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਕਾ ਰਾਜ ਤੁਝੈ ਦੂੰਗਾ ਸੋ ਭੀ ਤਬ ਮਿਲੇਗਾ ਕਿ ਭਲੇ ਕਾਮ ਕਰਨੇ ਕੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਕਰੇਂ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਏਕ ਜਾਨੇਂ ਔਰ ਜਾਦੂ ਕਰਨਾ ਛੋਡ ਦੇਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਵੁਹ ਮੰਤਰ ਤਿਸਕੀ ਓਰ ਕਰਤਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹਨੇ ਲਗਾ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਵਸ ਭਰ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜ੍ਹਕੇ ਬਹੁਤ ਫੂਕੇ ਪਰ ਕੁਛ ਨਾ ਹੂਆ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੇ ਵੁਹ ਆਪ ਹੀ ਕਾਂਪ ਕੇ ਭਾਰਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਸਾਥੀਓ ਕੇ ਪਾਸ ਆਕੇ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਕੇ ਭੈ ਸੇ ਚੁਪਕਾ ਸਾ ਸੋ ਰਹਾ ਨ ਜਾਨਾ ਹਾਤਮ ਉਸੀ ਨੇ ਤਾਲਾਵ ਪਰ ਬੈਠ ਕਰਕੇ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹਾ ਕਿ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੂਆ ਸਭ ਜਾਗੇ ਤੋ ਹਾਤਮ ਕੋ ਵਹਾਂ ਨ ਪਾਯਾ ਤਬ ਵੁਹ ਡਰੇ ਕਿ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਹਮ ਕੋ ਜੀਤਾ ਨਾ ਛੋਡੇਗਾ ਯਿਹ ਸਮਝ ਆਪ ਹੀ ਸਿਰ ਪਰ ਧੂੜ ਡਾਲ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਆ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਹਾਤਮ ਤੋਂ ਲੋਪ ਹੋ ਗਿਆ ਵੁਹ ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਸਮਾਚਾਰ ਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸਨੇ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰ ਅਪਨੇ ਜੋਤਸ਼ ਕੇ ਬਿਚਾਰ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਉਸੀ ਤਾਲਾਵ ਪਰ ਬੇਠਾ ਹੈ ਔਰ ਸਰਤਕ ਚੌਂਕੀਦਾਰ ਨੇ ਮੁਹਰੇ ਕੇ ਲਾਲਚ ਸੇ ਉਸੇ ਵਹਾਂ ਪਹੁੰਚਾ ਦੀਆ ਹੈ ਅਬ ਤੁਮ ਮੇਂ ਸੇ ਕੋਈ ਜਾਕੇ ਸਰਤਕ ਕਉ ਮੇਰੇ ਸਾਮਨੇ ਪਕੜਲਾਓ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਜੀਤਾ ਨ ਛੋਡੂੰਗਾ ਵੇ ਉਸਕੇ ਕਹਿਨੇ ਸੇ ਸਰਤਕ ਕੋ ਪਕੜਨੇ ਗਏ ਵੁਹ ਅਪਨੀ ਚਾਲਾਕੀ ਸੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸਮਝ ਕਰ ਕੇ ਭਾਗਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਤੇਰੇ ਕਾਰਣ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰਾਣ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਯਦਪਿ ਮੈਨੇ ਤੁਝਸੇ ਬੁਰਾਈ ਨਹੀਂ ਕੀ ਭਲਾਈ ਤੋ ਕੀ ਹੈ ਕਿ ਤੁਝੇ ਕਠਿਨ ਬੰਧਨ ਸੇ ਛੁਡਾਯਾ ਏਕ ਤੋ ਮੁਹਰਾ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਲਗਾ ਦੂਸਰੇ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਕਾ ਭਯ ਹੂਆ ਹਾਤਮ ਉਸਕੇ ਉਪਕਾਰ ਪਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਕਰਕ ਲੱਜਿਤ ਹੂਆ ਔਰ ਧੀਰਜ ਦੇਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੂੰ ਧੀਰਜ ਰੱਖ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰ ਜਬ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਸਰਤਕ ਭਾਗ ਗਿਆ ਤਬ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜ੍ਹਨੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਸਰਤਕ ਕੋ ਅਗਨਿ ਕੀ ਜਵਾਲ਼ਾ ਦੇਖ ਪੜ੍ਹੀ ਤਬ ਪੁਕਾਰ ਕੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਬਚਾ ਨਹੀਂ ਤੋ ਜਲ ਕਰਕੇ ਭਸਮ ਹੋਤਾ ਹੂੰ ਓਸਨੇ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਪਕੇ ਉਸ ਅਗਨਿ ਪਰ ਫੂਕਾ ਵੁਹ ਬੁਝ ਗਈ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਰਤਕ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਪੀਛੇ ਖੜਾ ਹੋ ਰਹੁ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰ ਸਰਤਕ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਬ ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਹੋ ਚੁਕਾ ਹੂੰ ਮੁਝੇ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਕੇ ਜਾਦੂ ਸੇ ਬਚਾ ਲੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਧੀਰਜ ਰੱਖ ਉਸਕੀ ਕਿਆ ਸਾਮਰਥ ਹੈ ਜੋ ਤੇਰਾ ਕੁਛ ਕਰ ਸਕੇ ਯਿਹ ਕਹਿਕੇ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹਤਾ ਹੂਆ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਔਰ ਸਰਤਕ ਭੀ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਹੋ ਲੀਆ ਜਬ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਜਾਨਾਕਿ ਹਾਤਮ ਔਰ ਸਰ ਤਕ ਇਧਰ ਚਲੇ ਆਤੇ ਹੈਂ ਅਪਨਾ ਸਭ ਲਸ਼ਕਰ ਸਾਥ ਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜਾ ਘਟਾ ਉਠੀ ਔਰ ਬਿਜਲੀ ਚਮਕਨੇ ਲਗੀ ਬਾਦਲ ਗਰਜਨੇ ਲਗਾ ਯਿਹ ਦੇਖ ਸਰਤਕ ਕਾਂਪਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਯਿਹ ਜੋ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਹੈ ਸੋ ਜਾਦੂਗਰ ਹੈਂ ਤੂੰ ਸੰਭਲ ਜਾਹ ਉਸਨੇ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹਕੇ ਆਕਾਸ਼ ਕੀ ਤਰਫ ਫੂਕ ਦੀਆਂ ਵੇ ਸਭ ਉਤਪਾਤ ਉਸੀ ਲਸ਼ਕਰ ਪਰ ਪੜੇ ਯਿਹ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਅਚੰਭੇ ਮੈਂ ਹੋਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਭੀ ਬਡਾ ਜਾਦੂਗਰ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸਕੇ ਜਾਦੂ ਨੇ ਮੇਰੇ ਜਾਦੂ ਕੋ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦੀਆ ਹੈ ਕਿਆ ਕੀਜੀਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਔਰ ਮੰਤ੍ਰ . ਯਾਦ ਕਰਕੇ ਪੜ੍ਹਾ ਕਿ ਏਕ ਪਹਾੜ ਧਰਤੀ ਸੇ ਨਿਕਲ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਿਰ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾ ਸਰਤਕ ਨੇ ਪੁਕਾਰਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਸੰਭਲ ਜਾਹ ਯਿਹ ਦੁਸਰਾ ਜਾਦੂ ਹੈ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹਕੇ ਫੂਕਾ ਤੋ ਵਹ ਪਹਾੜ ਕੰਕਰੀਆਂ ਹੋ ਕਰਕੇ ਉਨਹੀਂ ਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਜਾ ਪੜਾ ਉਸ ਨੇ ਚਾਰ ਹਜ਼ਾਰ ਜਾਦੂਗਰ ਮਰੇ ਔਰ ਏਕ ਬਡਾ ਪੱਥਰ ਸ਼ਾਮਅਹਿਮਰ ਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਆਯਾ ਪਰ ਵੁਹ ਅਪਨੇ ਜਾਦੂ ਕੇ ਬਲ ਸੇ ਬਚ ਗਿਆ ਔਰ ਪੱਥਰ ਕਿਸੀ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜਾ ਪੜਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹਤਾ ਹੁਆ ਆਗੇ ਬੜਾ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਜਬ ਦੇਖਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਨਿਰਭਯ ਚਲਾ ਆਤਾ ਹੈ ਔਰ ਮੁਝਤਕ ਪਹੁੰਚ ਜਾਤੇ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਹੈ ਫਿਰ ਏਕ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜ੍ਹਕੇ ਐਸਾ ਫੂਕਾ ਕਿ ਚਾਰ ਅਜਗਰ ਬਹੁਤ ਬਡੇ ਉਪਜੇ ਪਰ ਉਸੀ ਕੇ ਲਸ਼ਕਰ ਪਰ ਜਾ ਗਿਰੇ ਔਰ ਸਬ ਲਸ਼ਕਰ ਨਿਗਲ ਗਏ ਕੇਵਲ ਤੀਨ ਮਨੁਖਯ ਬਚੇ ਫਿਰ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜ੍ਹਕੇ ਫੂਕਾ ਤੋ ਅਜਗਰੋਂ ਨੇ ਨਿਗਲੇ ਹੂਓ ਕੋ ਉਗਲ ਦੀਆ ਔਰ ਆਪ ਫਿਰ ਗਏ ਯਿਹ ਦੇਖ ਕਰ ਤੀਨ ਹਜ਼ਾਰ ਜਾਦੂਗਰ ਪ੍ਰਾਣ ਭੈ ਸੇ ਭਾਗੇ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਅਪਨਾ ਸਾ ਪੁਕਾਰ ਪੁਕਾਰ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਤ ਭਾਗੋ ਔਰ ਧੀਰਜ ਦੀ ਪਰ ਕਿਸੀ ਨੇ ਨਾ ਸੁਨੀ ਜਬ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਫਿਰਤਾ ਤਬ ਉਸਨੇ ਏਕ ਐਸਾ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜਾ ਕਿ ਵੁਹ ਸਬ ਉਸੀ ਬਨ ਕੇ ਬ੍ਰਿਖ ਹੋ ਗਏ ਔਰ ਆਪ ਇਕੇਲਾ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਮਨੇ ਆਕੇ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜਨੇ ਲਗਾ ਜਬ ਦੇਖਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਪਰ ਕੋਈ ਮੰਤ੍ਰ ਨਹੀਂ ਚਲ ਸਕਤਾ ਤੋ ਏਕ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜ੍ਹਕਰ ਆਕਾਸ਼ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਉਡਗਿਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਬ ਦੇਖਾ ਕਿ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਪਰ ਲਗਾ ਕਰਕੇ ਉਡਗਿਆ ਤਬ ਸੋਚਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਕਿਆ ਕੀਜੀਏ ਸਰਤਕ ਬੋਲਾ ਕਿ ਵੁਹ ਅਪਨੇ ਗੁਰੂ ਕਮਲਾਕ ਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਹੈ ਔਰ ਵੁਹ ਐਸਾ ਜਾਦੂਗਰ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਆਕਾਸ਼ ਸੂਰਜ ਚੰਦ੍ਰ ਨਖਯਤ੍ਰੋ ਸਹਿਤ ਬਨਾਇਆ ਹੈ ਔਰ ਏਕ ਪਹਾੜ ਕੇ ਭੀਤਰ ਬਹੁਤ ਬਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਏਕ ਬਸਾਯਾ ਹੈ ਉਸਮੇਂ ਚਾਲੀਸ ਹਜ਼ਾਰ ਜਾਦੂਗਰ ਬਡਾਦੁਸ਼ਟ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕਾ ਘਰ ਯਹਾਂ ਸੇ ਤੀਨ ਸੋ ਕੋਸ ਪਰ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਏਕ ਹੈ ਉਸਕਾ ਕੋਈ ਸਾਂਝੀ ਨਹੀਂ ਉਸਨੇ ਸਭ ਕੋ ਉਤਪੰਨ ਕੀਆ ਹੈ ਯਿਹ ਕਿਸੀ ਨੇ ਨਹੀਂ ਉਪਜਾ ਨਾ ਪੱਥਰ ਮੇਂ ਹੈ ਨਾ ਵੁਹ ਰਤਨੋਂ ਮੇਂ ਚਮਕਤਾ ਹੈ ਪਰ ਯੇਹ ਸਭੀ ਯਤਨ ਮੇਂ ਹੈਂ ਸਰਤਕ ਨੇ ਇਹ ਸਭ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਸਭ ਮੈਨੇ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੇ ਦੇਖੇ ਅਬ ਜਾਦੂਗਰੋਂ ਸੇ ਸ਼ਰਧਾ ਉਠ ਗਈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸੇ ਧੀਰਜ ਦੇ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਬ ਕਮਲਾਕ ਪਰਬਤ ਪਰ ਜਾਯਾ ਚਾਹਤਾ ਹੂੰ ਸਰਤਕ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਆਪਕੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਹੋ ਸੋ ਕਰੋ ਔਰ ਮੈਂ ਭੀ ਆਪ ਕੀ ਸੇਵਾ ਮੇਂ ਰਹੂੰ ਇਹ ਬ੍ਰਿਖ ਜੋ ਦੇਖ ਪੜ੍ਹਤੇ ਹੈਂ ਸੋ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਕੇ ਲਸ਼ਕਰ ਕੇ ਲੋਗ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵੁਹ ਇਨਕੋ ਜਾਦੁ ਕੇ ਬਲ ਸੇ ਬ੍ਰਿਖ ਬਨਾ ਗਿਆ ਜੇਕਰ ਤੁਮ ਸੇ ਹੋ ਸਕੇ ਤੋ ਇਨਪਰ ਸੇ ਜਾਦੂ ਦੂਰ ਕਰਕੇ ਜੈਸੇ ਥੇ ਵੈਸੇ ਬਨਾ ਕਰਕੇ ਅਪਨੇ ਸਾਥ ਲੇ ਚਲੋ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਹਾਤਮਨੇ ਥੋੜੇ ਸੇ ਪਾਨੀ ਪਰ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜ ਕਰ ਸਰਤਕ ਕੋ ਦੇਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਇਸ ਪਾਨੀ ਕੋ ਲੇਕਰ ਜਾਕੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਨਾਮ ਲੇਕਰ ਉਨ ਪਰ ਛਿੜਕ ਦੇ ਫਿਰ ਤੂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਨਾਮ ਕਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇਖ ਸਰਤਕ ਵੁਹ ਪਾਨੀ ਲੇ ਗਿਆ ਔਰ ਉਨ ਬ੍ਰਿਖੋਂ ਪਰ ਛਿੜਕਨੇ ਲਗਾ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਔਰ ਇਸ ਨਾਮ ਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੇ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਜੈਸੇ ਥੇ ਵੈਸੇ ਹੀ ਹੋਕਰ ਪੂਛਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਅਰੇ ਸਰਤਕ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਕਹਾਂ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਤੁਮ ਸਭ ਕੋ ਜਾਦੂ ਸੇ ਬ੍ਰਿਖ ਬਨਾ ਕਰਕੇ ਕਮਲਾਕ ਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹ ਕਰਕੇ ਫਿਰ ਤੁਮਕੋ ਮਾਨੁੱਖ ਬਨਾਯਾ ਹੈ ਤੁਮ ਅਪਨੀ ਦਯਾ ਕਹੋ ਕਿ ਕੈਸੇ ਥੇ ਉਨੌਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਮ ਧਰਤੀ ਮੇਂ ਗਡੇ ਹੁਏ ਥੇ ਤੁਰਨੇ ਫਿਰਨੇ ਕਾ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਮ ਨਹੀਂ ਸਾ ਔਰ ਗਾਂਠ ਗਾਂਠ ਦੁਖਤੀ ਥੀ ਅਬ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਅੱਛੇ ਹੂਏ ਹੈਂ ਇਹ ਅਧਭੁਤ ਮਾਨੁੱਖ ਸੁੰਦਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਜਨ ਅਸਚਰਜਮਾਨ ਅਰ ਬਲੀ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ਾਮਅਹਿਮਰ ਕੇ ਜਾਦੂ ਪਰ ਪ੍ਰਬਲ ਹੁਆ ਹੈ ਆਪਸ ਮੇਂ ਸਲਾਹ ਕਰਕੇ ਸਭ ਮਿਲਕੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਆਕੇ ਉਸਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਆਗੇ ਹਮ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਕੇ ਸੇਵਕੋਂ ਮੇਂ ਥੇ ਅਬ ਤੇਰੇ ਦਾਸੋਂ ਮੇਂ ਹੁਏ ਤੂਨੇ ਹਮ ਪਰ ਬੜਾ ਪਰਉਪਕਾਰ ਕੀਆ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਤੁਝ ਪਰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਰਹੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਯਿਹ ਬਾਤੇਂ ਸੁਨ ਕਰ ਇਸਮਆਜ਼ਮ ਪੜਕਰ ਫਿਰ ਫੂੰਕਾ ਕਿ ਉਨਮੇਂ ਜੋ ਜਾਦੂ ਕੀ ਰਸਮ ਬਾਕੀ ਥੀ ਸੋ ਵੁਹ ਭੀ ਜਾਤੀ ਰਹੀ ਜੈਸੇ ਥੇ ਵੈਸੇ ਹੋਕਰ ਹਾਤਮ ਸੇ ਬੋਲੇ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਕਹਾਂ ਜਾਨੇ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਕਰਤੇ ਹੈਂਹਾਤਮ ਨੇਹਾ ਕਿ ਹੇ ਮਿੱਤੋ ਮੁਝ ਕੋ ਸ਼ਾਮਅਹਿਮਰ ਸੇ ਕੁਛ ਕਾਮ ਹੈ ਜਬਤਕ ਵੁਹ ਮੇਰੇ ਹਾਥ ਨਾ ਆਵੇਗਾ ਤਬਕ ਮੈਂ ਕੁਛ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਕਰੁਗਾ ਉਸੀ ਕੀ ਬੇਟੀ ਕੇ ਸਾਥ ਵਿਵਾਹ ਕੀਆ ਚਾਹਹੁੰ ਜੇਕਰ ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸੇਬਿਵਾਹਦੀਡੋ ਖੈਰ ਨਹੀਂ ਤੋ ਜੀਭਾ ਨਾ ਛੋਡੂੰਗਾਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਆਪਨੇਹਾ ਦੇਖੀ ਹੈ ਜੋ ਐਸੇ ਮੋਹੇ ਗਏ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਭ ਹਾਲ ਆਦਿ ਲੈ ਅੰਤ ਤਕਬਰਣਨ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਕੇਵਲ ਉਸਕੇਮਿਲਨੇ ਕਾ ਅਭਿਲਾਖ ਹੈ ਮੈਂ ਪਰਿਸ਼ਮ ਕਰਤਾ ਔਰ ਦੁਖ ਸਹਿਯਹਾ ਤਕਆ ਪਹੁਚਾ ਹੈ ਔਰ ਸ਼ਾਮਅਹਿਮਰ ਨੈਜੋ ਦੁਖ ਮੁਝਕੋਦੀਏ ਹੈਂ ਉਨਕੋ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਸਕਤਾ ਹੈ ਪਰੰਤੁ ਈਸ਼ਰਕਾਧੰਨਬਾਦ ਹੈਕਿ ਜਿਸਨੇ ਮੁਝ ਨਿਰਬਲ ਕੋ ਐਸੇਬਲੀ ਪਰ ਪ੍ਰਬਲ ਕੀਆ ਹੈ ਯੱਦਪਿ ਯਹਾਂ ਸੇ ਭਾਗਕਰ ਅਪਣੇਗੁਰੁ ਕੇ ਪਾਸ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਸੇ ਕਿਆ ਹੋ ਸਕੇ ਹੈ ਮੈਂ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਉਸਕੋ ਔਰ ਉਸਕੇ ਗੁਰੂ ਸਮੇਤ ਮਾਰ ਡਾਲੂੰਗਾ ਔਰ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਕਾ ਨਾਮਸੰਸਾਰ ਸੇ ਮਿਟਾ ਦੈਗਾਉਣੋਂ ਨੇ ਕਹਾਭੂਕ ਲਾਕ ਬੜਾ ਜਾਦੂਗਰ ਹੈ ਉਸਕੋ ਜੀਤਨਾ ਕਠਿਨ ਹੋਹਾ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮਿੱਤੋ ਹਿੰਮਤ ਨਾ ਹਾਰੋ ਜੇ ਕੁਛ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇ ਚਾਹਤੇ ਹੋ ਤੇ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਚਲੋ ਨਹੀਂ ਤੋ ਯਹਾਂ ਆਰਾਮ ਮੈਂ ਸ਼ਾਮਅਹਿਮਰ ਔਰ ਕਮਲਾਕ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾਤਾ ਨੂੰ ਬੋਲੇ ਕਿ ਆਪਨੇ ਹਮਾਰੇ ਸਾਥ ਬਡੀ ਭਲਾਈ ਕੀ ਹੈ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤਾ ਕਿ ਹਮ ਆਪਕੋ ਇਕੇਲਾ ਜਾਨੇ ਦੇ ਇਸੇ ਮੇਂ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮ ਭੀ ਆਪਕੇ ਸਾਥ ਚਲੇ ਯਹਾਂ ਹਮਾਰਾ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਜੋ ਵੁਹ ਪ੍ਰਬਲ ਹੂਆ ਤੋ ਹਮ ਫਿਰ ਆਵੇਂਗੇ ਆਪ ਜਿਸ ਜਗਹ ਜਾਏਂਗੇ ਹਮ ਭੀ ਸਾਥ ਚਲੇਗੇ ਵੁਹ ਹਮੇਂ ਜੀਤਾ ਨ ਛੋਡੇਂਗੇ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਸਭ ਕੋ ਸਾਥ ਲੇਕਰ ਕਮਲਾਕ ਪਰਬਤ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾਕਰ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਯਹਾਂ ਸੇ ਏਕ ਦਿਨ ਮੇਂ ਹਮੇਂ ਸਭ ਕੋ ਲੇਕਰ ਜੋ ਉਸ ਪਰਬਤ ਪਰ ਪਹੁਚਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾਕਿ ਯਿਹ ਸਚ ਹੈ ਵੁਹ ਜਾਦੂਗਰ ਥਾ ਅਪਨੇ ਜਾਦੂ ਕੇ ਬਲ ਸੇ ਇਤਨਾ ਸ਼ੀਘਰ ਜਾਤਾ ਥਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਜੇ ਕਰ ਆਪ ਜਾਦੂਗਰ ਨਹੀਂ ਤੋ ਉਸ ਐਸੇ ਜਾਦੂਗਰ ਕੌ ਕੈਸੇ ਜੀਤੋਗੇ ਕਿਉਂਕਿ ਵੁਹ ਐਸਾ ਜਾਦੂਗਰ ਹੈ ਕਿ ਪਰਬਤ ਕੋ ਮੋਮ ਔਰ ਮੋਮ ਕੋ ਪਰਬਤ ਕਰ ਦੇਤਾ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਸਰਤਕ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮੂਰਖੋ ਇਸ ਕਾ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਮੈਨੇ ਆਂਖੋਂ ਸੇ ਦੇਖਾ ਹੈ ਯਿਹ ਭੀ ਏਕ ਦਿਨ ਮੇਂ ਵਹਾਂ ਜਾ ਸਕਤਾ ਹੈ ਔਰ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਔਰ ਕਮਲਾਕ ਕੋ ਅਪਨੇ ਵਸ ਕਰ ਸਕਤਾ ਹੈ ਜੋ ਚਾਹੇ ਤੋ ਉਨਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲੇ ਤੁਮ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੇ ਕਿ ਇਸਕਾ ਸਹਾਇਕ ਈਸ਼੍ਵਰ ਹੈ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਜਾਨਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਜਗਹ ਇਸਕਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ ਵਹਾਂ ਜਾਦੂ ਕਾ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਦੇਖੋਗੇ ਕਿ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੇ ਵੁਹ ਜਲ ਕਰਕੇ ਭਸਮ ਹੋ ਜਾਏਂਗੇ ਫਿਰ ਵੁਹ ਸਭ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥ ਉਸ ਤਾਲਾਬ ਪਰ ਪਹੁੰਚੇ ਪਰ ਯਿਹ ਨ ਜਾਨਾ ਕਿ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਇਸੀ ਮਾਰਗ ਸੇ ਗੁਜ਼ਰਾ ਹੈਅਰ ਉਸ ਤਾਲਾਵ ਪਰ ਜਾਦੂ ਪੜ੍ਹ ਗਿਆ ਹੈ ਸਹਿਸਾ ਸਭਨੋਂ ਨੇ ਪਾਣੀ ਪੀਆ ਪਾਣੀ ਕੇ ਪੀਤੇ ਹੀ ਉਨ ਸਭ ਕੇ ਨਾਕੋਂ ਸੇ ਰੁਧਿਰ ਕੇ ਪੁਹਾਰੇ ਛੁਟਨੇ ਲਗੇ ਹਾਤਮ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਰਹਿ ਗਿਆ ਪਰ ਉਨ ਸੇ ਅਲੱਗ ਨ ਹੋਤਾ ਥਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਇਹ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਆਏ ਹੈਂ ਇਨਕੋ ਇਕੇਲਾ ਕੇਸ ਛੋਡੂੰ ਕਿ ਇਸ ਪਾਨੀ ਕੇ ਪੀਨੇ ਸੇ ਇਨ ਕੀ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਹੂਈ ਨਿਦਾਨ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਇਸੀ ਚਿੰਤਾ ਮੇਂ ਬੀਤੀ ਹਾਤਮ ਪਿਆਸਾ ਰਹਾ ਪਰ ਪਾਣੀ ਕੀ ਇਕ ਬੂੰਦ ਨਾ ਪੀਤੀ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੋਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਮਸ਼ਕ ਸੇ ਫੂਲ ਗਏ ਹਾਤਮ ਉਨਕੀ ਦਸ਼ਾ ਪਰ ਹਾਥ ਮਲ ਮਲ ਕਰ ਰੋਤਾ ਥਾ ਪਰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਸਮਝਤਾ ਕਿ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਨੇ ਇਸ ਪਾਨੀ ਪਰ ਭੀ ਜਾਦੂ ਕੀਆ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਉਨਕੇ ਜੀਨੇ ਸੇ ਨਿਰਾਸ ਹੋ ਵਹੀਂ ਉਸਕੇ ਮਨ ਮੇਂ ਆਯਾ ਕਿ ਕਦਾ ਚਿਤ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੇ ਅੱਛੇ ਹੋ ਜਾਵੇਂ ਕਿ ਇਨਕੇ ਪ੍ਰਾਣ ਬਚੋਂ ਇਹ ਬਿਚਾਰ ਇਸਮ ਕੋ ਪਕਰ ਉਨ ਸਭ ਕੇ ਉਪਰ ਫੂਕਾ ਤੋ ਉਨਕੀ ਸੋਜ ਪਹਿਲੀ ਬੇਰ ਮੇਂ ਉਤਰ ਗਈ ਦੂਸਰੀ ਬੇਰ ਫੇਰ ਪੜ੍ਹਕੇ ਫੂੰਕਾ ਤੋ ਉਨਕੇ ਨਾਕੋਂ ਸੇ ਨੀਲਾ ਪਾਣੀ ਬਹਿਨੇ ਲਗਾ ਤੀਸਰੀ ਬੇਰ ਮੇਂ ਜੈਸੇ ਥੇ ਵੈਸੇ ਹੋ ਗਏ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਸੀਸ ਦੇਕਰ ਸਰਾਹਨੇ ਲਗੇ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਮਿੱਤ੍ਰੋ ਯਿਹ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਹਮੇਂ ਐਸੀ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਇਸ ਤਾਲਾਬ ਪਰ ਭੀ ਜਾਦੂ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਪਰ ਭੀ ਇਸਮ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਫੂੰਕਾ ਤੋ ਪਹਿਲੇ ਵੁਹ ਉਬਲ ਫਿਰ ਲਾਲ ਹੋਕੇ ਹਰਾ ਹੋ ਨੀਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਏਕ ਖਿਣ ਨਿਰਮਲ ਹੋ ਅਪਨੀ ਨਿਜ ਰੰਗਤ ਪਰ ਆ ਗਿਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਇਸ ਤਾਲਾਬ ਮੇਂ ਸੇ ਜਾਦੂ ਜਾਤਾ ਰਹਾ ਤਬ ਥੋੜਾ ਸਾ ਪਾਣੀ ਆਪ ਪੀਆ ਤਬ ਉਨ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਤੁਮ ਭੀ ਪੀਓ ਔਰ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੋ ਜਿਸ ਮੇਂ ਜਾਦੂ ਕੀ ਕਰਮੀ ਇਸਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੇ ਤੁਮਾਰੇ ਸ਼ਰੀਰੋਂ ਸੇ ਨਿਕਲ ਜਾਏ ਉਸ ਸਭਨੋਂ ਨੇ ਉਸਕਾ ਕਹਿਨਾ ਕੀਆ ਔਰ ਸ਼ਰਧਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਹਮ ਆਪ ਕੇ ਸਾਥ ਹੈਂ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਔਰ ਕਮਲਾਕ ਸੇ ਲੜਨੇ ਕੋ ਹਮ ਤਿਆਰ ਹੈਂ ਯਿਹ ਪ੍ਰਤੱਗਯਾ ਕਰਕੇ ਆਗੇ ਬੜੇ ਔਰ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਜੋ ਵਹਾਂ ਸੇ ਭਾਗਾ ਥਾ ਤਬ ਕਮਲਾਕ ਕੀ ਡਿਉਢੀ ਪਰ ਆ ਖੜਾ ਹੂਆ ਦਵਾਰਪਾਲੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਭੂ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਬਡੀ ਦੁਰ ਦਸ਼ਾ ਸੇ ਨੰਗੇ ਪੈਰੋਂ ਸੇ ਦ੍ਵਾਰੇ ਪਰ ਖੜਾ ਹੈ ਕਮਲਾਕ ਨੇ ਉਸ ਕਉ ਭੀਤਰ ਬੁਲਾ ਕੇ ਗਲੇ ਲਗਾਯਾ ਔਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਝ ਪਰ ਐਸੀ ਕਿਆ ਅਪਦਾ ਪੜੀ ਹੈ ਜੋ ਐਸੀ ਦਸ਼ਾ ਸੇ ਯਹਾਂ ਆਯਾ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਹਾੜ ਪਰ ਏਕ ਹਾਤਮ ਨਾਮੀ ਮਾਨੁਖ ਬਡਾ ਜਾਦੂਗਰ ਕਹੀਂ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਮੇਰੀ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਕੀਤੀ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਕਮਲਾਕ ਸੁਨ ਕਰ ਆਗ ਬਬੂਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਬੀ ਉਸਕੋ ਚੌਮੇਖਾ ਕਰਕੇ ਤੁਝੇ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਤੂੰ ਧੀਰਜ ਰਖ ਉਸਕੋ ਧੀਰਜ ਦੇ ਏਕ ਮੰਤ੍ਰ ਪੜ੍ਹਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਪਰਬਤੁ ਕੀ ਓਰ ਫੂੰਕਾ ਵਹੀਂ ਏਕ ਅਗਨੀ ਪ੍ਰਗਟ ਹੂਈ ਔਰ ਉਸ ਪਰਬਤ ਕੋ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਸੇ ਘੇਰ ਲੀਆ ਹਾਤਮ ਭੀ ਚਾਰ ਦਿਨ ਮੇਂ ਉਸ ਪਰਬਤ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਸਾਥੀਓਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਕਮਲਾਕ ਪਰਬਤ ਯਹੀ ਹੈ ਉਸਕੇ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਜੋ ਯਿਹ ਅਗਨਿ ਪਰਜਲਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਸੋ ਇਹ ਜਾਦੂ ਕਾ ਕਾਰਣ ਹੈ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਪਰ ਠਹਿਰ ਗਿਆ ਔਰ ਇਸ ਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹ ਕਰਕੇ ਉਸ ਪਰਬਤ ਕੀ ਓਰ ਫੂੰਕਾ ਤੋਂ ਆਗ ਬੁਝ ਗਈ ਯਿਹ ਸਮਾਚਾਰ ਕਮਲਾਕ ਕੋ ਪਹੁੰਚਾ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਏਕ ਐਸਾ ਜਾਦੂ ਕੀਆ ਕਿ ਜਿਸਕੇ ਬਲ ਸੇ ਉਸ ਪਰਬਤ ਕੇ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਬਡਾ ਏਕ ਸਮੁੰਦ ਉਪਜਾ ਔਰ ਲਹਿਰਾਂ ਮਾਰਤਾ ਹਾਤਮ ਕੀ ਓਰ ਬੜ੍ਹਾ ਸਬਨਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕੀ ਕਿ ਪ੍ਰਭੂ ਯਿਹ ਜਾਦੂ ਕਾ ਸਮੁੱਦ੍ਰ ਹੈ ਅਬ ਹਮ ਇਸਮੇਂ ਬਿਨਾਂ ਮ੍ਰਿਤੂ ਡੂਬਨੇ ਸੇ ਨਹੀਂ ਬਚਤੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਮਤ ਘਬਰਾਵੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਭਜਨ ਕਰੋ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਇਸਮਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹਕੇ ਫੂੰਕਾ ਤੋਂ ਵੁਹ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਪਵਨ ਸੇ ਉਡ ਗਿਆ ਔਰ ਧਰਤੀ ਸੂਕ ਗਈ ਔਰ ਜਾਦੂਗਰੋਂ ਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਕੋਈ ਜਾਦੂ ਇਸ ਮਨੁੱਖਯ ਪਰ ਨਹੀਂ ਚਲਤਾ ਦੇਖੀਏ ਕਿਆ ਹੋਤਾ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਕਮਲਾਕ ਨੇ ਇਕ ਮੰਤ੍ਰ ਹੋਰ ਪੜਾ ਉਸਕੇ ਪੜਤੇ ਹੀ ਦਸ,ਦਸ,ਪਾਂਚ, ਪਾਂਚ, ਮਨ ਕੇ ਪੱਥਰ ਬਰਖਨੇ ਲਗੇ ਔਰ ਇਤਨੇ ਬਰਖੇ ਕਿ ਉਸ ਪਰਬਤ ਕੇ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਔਰ ਪਰਬਤ ਹੋ ਗਿਆ ਵੁਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਸੇ ਰੁਕ ਗਿਆ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖ ਹਾਤਮ ਬੈਠ ਕਰਕੇ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹਨੇ ਲਗਾ ਉਸਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੇ ਐਸੀ ਪਵਨ ਚਲੀ ਕਿ ਉਨ ਪੱਥਰੋਂ ਕੋ ਉਡਾ ਲੇ ਗਈ ਔਰ ਪਰਬਤ ਦੇਖ ਪੜਨੇ ਲਗਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਆਗੇ ਬੜਾ ਕਮਲਾਕ ਨੇ ਫਿਰ ਇਕ ਐਸਾ ਜਾਦੂ ਕਾ ਭਾਰਾ ਮੰਤਰ ਪੜਾ ਕਿ ਵੁਹ ਪਰਬਤ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥੀਓਂ ਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਸੇ ਲੋਪ ਹੋਗਿਆ ਤਬ ਉਨੌਂ ਨੇ ਪ੍ਰਾਥਨਾ ਕੀ ਕਿ ਪ੍ਰਭੂ ਇਸ ਪਰਬਤ ਕੋ ਕਮਲਾਕ ਨੇ ਜਾਦੂ ਸੇ ਛਿਪਾਯਾ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰ ਹਾਤਮ ਵਹੀਂ ਬੈਠ ਕੇ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਪੜ੍ਹ ਕਰਕੇ ਫੂੰਕਾ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਵੁਹ ਪਰਬਤ ਦੋ ਤੀਨ ਦਿਨ ਮੇਂ ਦੇਖ ਪੜਨੇ ਲਗਾ ਹਾਤਮ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਸਾਥੀਓ ਸਮੇਤ ਉਸ ਪਰਬਤ ਪਰ ਚੜ ਗਿਆ ਜਾਦੂਗਰੋਂ ਨੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਪੁਕਾਰ ਕੀ ਚਾਈ ਕਿ ਯਿਹ ਮਨੁੱਖਯ ਦੰਗਾ ਭਲਾ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਤਬ ਕਮਲਾਕ ਸ਼ਾਮ ਅਹਿਮਰ ਸਮੇਤ ਉਸ ਅਕਾਸ਼ ਪਰ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ ਜੋ ਉਸ ਪਰਬਤ ਸੇ ਤੀਨ ਹਜ਼ਾਰ ਗਜ਼ ਊਚਾ ਥਾ ਅਰ ਅਪਨੇ ਲਸ਼ਕਰ ਕੋ ਭੀ ਚੜ੍ਹਾ ਲੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਬ ਦੇਖਾ ਕਿ ਕੋਈ ਸਾਮਨਾ ਕਰਕੇ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਰਹਾ ਤਬ ਨਿਰਭਯ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰ ਮੈਂ ਗਿਆ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਬਹੁਤ ਬਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੇ ਮਕਾਨ ਅਤਿ ਮਨੋਹਰ ਔਰ ਬਾਜ਼ਾਰ ਅਤਿ ਸ੍ਵਛਖੁਲੇ ਹੁਏ ਉਸਮੇਂ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੀ ਵਸਤ ਰੱਖੀ ਔਰ ਰਤਨ ਜਗਮਗਾ ਰਹੇ ਹੈਂ ਔਰ ਮੇਵੇ ਮਿਠਾਈਓਂ ਸੇ ਭਰੇ ਥਾਲ ਅੱਛੀ ਯੁਕਤ ਸੇ ਜਗਹ ਜਗਹ ਨੇ ਹੂਏ ਥੇ ਪਰ ਮਨੁੱਖ ਕਾ ਨਾਮ ਨਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਯਹ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖ ਅਪਨੇ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਕਹਾਂ ਗਏ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਕਮਲਾਕ ਸਭੋਂ ਕੋ ਆਪਕੇ ਕੂਏਂ ਸੇ ਦੁਸਰੇ ਆਕਾਸ਼ ਮੇਂ ਲੇ ਗਿਆ ਜਿਸਕੋ ਉਸਨੇ ਬਨਾਯਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਹੰਸਾ ਕੌਰ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਤੁਮ ਕਿਸ ਵਾਸਤੇ ਭੂਖੇ ਮਰਤੇ ਹੋ ਈਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਯਿਹ ਉੱਤਮ ਪਦਾਰਥ ਦੀਏ ਹੈਂ ਇਨਕੋ ਆਨੰਦ ਸੇ ਖਾਓ ਔਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧਨਯਬਾਦ ਕਰੋ ਵੁਹ ਭੂਖ ਤੋ ਥੇ ਸਹਿਸਾ ਖਾਨੇ ਲਗੇ ਜਬ ਖਾ ਚੁਕੇ ਤੋ ਸੂਜ ਕਰਕੇ ਮਸ਼ਕ ਹੋ ਗਏ ਔਰ ਸਭੋ ਕੀ ਨਾਕ ਸੇ ਰੁਧਰ ਟਪਕਨੇ ਲਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਾਨਾਂ ਕਿ ਵੁਹ ਦੁਸ਼ਟ ਇਨ ਬਸਤੋਂ ਪਰ ਭੀ ਜਾਦੂ ਕਰ ਗਿਆ ਹੈ ਯਿਹ ਸਮਝਕੇ ਥੋੜਾ ਸਾ ਪਾਨੀ ਮੰਗਵਾ ਕਰਕੇ ਉਸਪਰ ਇਸ਼ਮਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹ ਕਰ ਸਭ ਕੋ ਪਿਲਾ ਦੀਆ ਤੋ ਉਸੀ ਖਿਣ ਜਾਤਾ ਰਹਾ ਵੁਹ ਅੱਛੇ ਹੋ ਗਏ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਇਸਮਆਜ਼ਮ ਪੜ ਕਰ ਸਭ ਬਸਤੋਂ ਪਰ ਫੂੰਕ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਸੁਖ ਪੂਰਬਕ ਖਾਓ ਜਾਦੂ ਕਾ ਔਗਨ ਇਨ ਸੇ ਜਾਤਾ ਰਹਾ ਤਬ ਉਨੋਂ ਨੇ ਸੁਚੇਤ ਹੋ ਪੇਟ ਭਰਕੇ ਖਾਯਾ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਜਾਦੂ ਕਾ ਆਕਾਸ਼ ਕਹਾ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਪਵਨ ਹੈ ਆਧਾਰ ਗੁੰਮਜ਼ ਸਾ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਉਸਕੀ ਓਰ ਦੇਖ ਇਸਮ ਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹ ਪੜ੍ਹ ਫੂਕਨੇ ਲਗਾ ਉਸ ਗੁੰਮਜ਼ ਕੇ ਭੀ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਹੋਕਰ ਉਸੀ ਜਗਹ ਗਿਰ ਪੜਾ ਔਰ ਬਹੁਤ ਸੇ ਜਾਦੂਗਰ ਮਰ ਗਏ ਪਰ ਕਮਲਾਕ ਔਰ ਸ਼ਾਮਅਹਿਮਰ ਪਹਾੜ ਪਰ ਗਿਰੇ ਔਰ ਏਕ ਤਰਫ਼ ਕੋ ਦੋੜੇ ਹਾਤਮ ਇਸਮਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹਤਾ ਹੂਆ ਉਠ ਕੇ ਪੀਛੇ ਚਲਾ ਨਿਦਾਨ ਵੁਹ ਭੀ ਘਬਰਾ ਕੇ ਪਹਾੜ ਜੇ ਨੀਚੇ ਗਿਰ ਕਰਕੇ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਹੋ ਗਏ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਕਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕਰਕੇ ਸਰਤਕ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਤੁਮਸੇ ਕਹਾ ਥਾਕਿ ਜਬ ਕਮਲਾਕ ਕੋ ਮਾਰੂੰਗ ਤਬ ਤੁਝਕੋ ਉਸਕੇ ਦੇਸ਼ ਕਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਰੂੰਗਾ ਇਸਲੀਏ ਯਿਹ ਦੇਸ਼ ਤੁਝੇ ਦੇਕਰ ਆਪਨਾ ਬਚਨ ਪੂਰਾ ਕੀਆ ਪਰ ਜੋ ਤੂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਏਕ ਜਾਨੇ ਔਰ ਉਸੀ ਕਾ ਪੂਜਨ ਕਰੇ ਔਰ ਕਿਸੀ ਜੀਵ ਕੋ ਦੁਖ ਨਾ ਦੇ ਔਰ ਸਦਾ ਨਿਆਇ ਕੀਆ ਕਰੇ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਫਿਰ ਉਨ ਸਭ ਜਾਦੂਗਰੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸਰਤਕ ਕੀ ਸਰਦਾਰੀ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੋ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਸਿਮਰਣ ਕੀਆ ਕਰੋ ਆਪਕੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਦਾਸ ਜਾਨੋ ਉਸਕੇ ਪ੍ਰਤਿਕੂਲ ਜੋ ਕਰੋ ਤੋ ਅਪਨੇ ਕੀਏ ਕਾ ਫਲ ਪਾਓਗੇ ਔਰ ਅਬ ਮੈਂ ਮਲਿਕਾ ਜ਼ਰੀਪੋਸ਼ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਤੁਮ ਸਭ ਆਪਸ ਮੇਂ ਮਿਲਕਰ ਆਨੰਦ ਸੇ ਰਹੋ ਉਨੋ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਤੋ ਹਮਾਰੀ ਇਸੀ ਮੈਂ ਹੈ ਜੋ ਆਪਕੇ ਸਾਥ ਚਲੇਂ ਪਰ ਆਗਿਆ ਭੰਗ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤੇ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਉਨਕੋ ਵਹਾਂ ਛੋੜ ਕਰਕੇ ਆਪ ਉਸ ਸ਼ਾਮਅਹਿਮਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਕੇ ਪਾਸ ਚਲਾ ਕੁਛ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਵਰ੍ਹਾਂ ਜਾਂ ਪਹੁਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾਹੈ ਕਿ ਨਾ ਵੁਹ ਤਾਲਾਬ ਹੈ ਨਾ ਵੁਹ ਪਾਨੀ ਹੈ ਪਰ ਵੁਹ ਬ੍ਰਿਖ ਵੈਸਾ ਹੀ ਹਰਾ ਖੜਾ ਹੈ ਭਾਰਾ ਉਸੀ ਤਰਹ ਹੈ ਅਰ ਉਸ ਤਾਲਾਬ ਕੀ ਜਗਹ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਏਕ ਸ਼ੀਸ਼ਮਹਿਲ ਜਗਮਗਾ ਰਹਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਉਸਕੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਖੜਾ ਹੂਆ ਵਹਾਂ ਦੇਖਾ ਕਿ ਵੁਹ ਸਭ ਸੁਕੁਮਾਰੀਆਂ ਆਪਨੀ ਜਗਹ ਖੜੀ ਹੈਂ ਯਿਹ ਉਨਕੋ ਦੇਖਕਰ ਬਹੁਤ ਪਰਸੰਨ ਹੋਯਾ ਅਰ ਵੁਹ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਆ ਕਰਕੇ ਪੂਛਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਤੁਮ ਕੌਨ ਹੋ ਔਰ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਏ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਵੁਹ ਹੂੰ ਜੋ ਬ੍ਰਿਖ ਪਰ ਤੁਮਾਰੇ ਸਾਥ ਲਟਕਤਾ ਥਾ ਮਲਿਕਾ ਸੇ ਮੇਰਾ ਸਲਾਮ ਕਹੋ ਉਨਮੇਂ ਸੇ ਏਕ ਦੌੜੀ ਗਈ ਔਰ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਸੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਹਾਤਮ ਨਾਮੀ ਏਕ ਮਨੁੱਖ ਜੋ ਜਾਦੂ ਮੇਂ ਫਸ ਰਹਾ ਥਾ ਵੁਹ ਅੱਛਾ ਹੋ ਕਰਕੇ ਆਯਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਸਿਰ ਨੀਚਾ ਕਰ ਲੀਆ ਏਕ ਖਿਣ ਮੇਂ ਸਿਰ ਉਠਾਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਤਕ ਕਹਾਂ ਥਾ ਐਸਾ ਸਮਝ ਪਰ ਆਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਹਿਮਰ ਪਰਬਤ ਪਰ ਗਿਆ ਹੋਗਾ ਸ਼ੀਘਰ ਜਾਓ ਔਰ ਪੁਛੋ ਵੋਹ ਆਕੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਪੁਛਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਅਹਿਮਰ ਪਰਬਤ ਕਾ ਜੇਕਰ ਕੁਛ ਸਮਾਚਾਰ ਜਾਨਤਾ ਹੈਂ ਤੋ ਕੁਛ ਕਹੁ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਲਿਕਾ ਕਾ ਬਾਪ ਮਹਾਂ ਦੁਸ਼ਟ ਥਾ ਸੋ ਮਾਰਾ ਗਿਆ ਔਰ ਅਪਨੇ ਕੁਕਰਮੋਂ ਸੇ ਨਰਕ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾ ਇਤਨਾ ਮੁਝਸੇ ਕਹਾ ਔਰ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹੋਰ ਸਭ ਕੁਛ ਮਲਿਕਾ ਸੇ ਕਹੂੰਗਾ ਉਸਨੇ ਜਾਕੇ ਵਸੇ ਹੀ ਕਹਿਦੀਆ ਮਲਿਕਾ ਨੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਆਂਸੂ ਭਰ ਲੀਏ ਵੁਹ ਧੀਰਜ ਦੇਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਐਸੇ ਬੁਰੇ ਬਾਪ ਕੇ ਲੀਏ ਦੁਖ ਕਰਨਾ ਔਰ ਰੋਨੇ ਕਾ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਕੁਕਰਮੋਂ ਕਾ ਫਲ ਪਾਇਆ ਔਰ ਹਮ ਤੁਮ ਉਸਕੀ ਕੈਦ ਸੇ ਛੂਟੀ ਅਬ ਤੋ ਇਹ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਉਸਕੋ ਬੁਲਾ ਕਰਕੇ ਉਸਕੋ ਮਿਲੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੋ ਹੀ ਵੁਹ ਅਪਨਾ ਸਿੰਗਾਰ ਕਰ ਬਨਠਨ ਆਨਵਾਨ ਸੇ ਜੜਾਊ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਆ ਬੈਠੀ ਔਰ ਉਦਾਸੀਨ ਕੀ ਭਾਂਤ ਬੋਲੀ ਕਿ ਅੱਛਾ ਬੁਲਾਓ ਏਕ ਸਹੇਲੀ ਦੌੜੀ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਬੁਲਾ ਲਾਈ ਉਸਕੀ ਆਂਖ ਜੋ ਮਲਿਕਾ ਪਰ ਪੜੀ ਤੋ ਮੁਰਛਿਤ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਮਲਿਕਾ ਵੀ ਭੋਚਿਕ ਸੀ ਰਹਿਗਈ ਏਕ ਖਿਨ ਮੇਂ ਤਖਤ ਕੋ ਸੰਭਾਲ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਸੇ ਉਠ ਗੁਲਾਬ ਕਾ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਹਾਥ ਮੇਂ ਲੇਕਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਆਕਰਕੇ ਉਸਕੇ ਮੁਖ ਪਰ ਗੁਲਾਬ ਛਿੜਕਾ ਜਬ ਹਮ ਕੋ ਚੇਤ ਹੂਆ ਤਬ ਉਸ ਅਪਣੀ ਪਯਾਰੀ ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰੀ ਕੋ ਸਰਾਹਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਉਸਕੋ ਗੁਲਾਬ ਛਿੜਕਤੇ ਦੇਖਾ ਆਨੰਦ ਮੇਂ ਮਗਨ ਹੋ ਗਿਆ ਨਿਦਾਨ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਆ ਬੈਠੀ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਜੜਾਉ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠਾ ਕੇ ਅਪਣੇ ਆਪ ਕਾ ਹਾਲ ਪੁਛਨੇ ਲਗੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਭ ਹਾਲ ਕਹਿਕੇ ਸੁਨਾਯਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਤੇਰੇ ਲੀਏ ਇਤਨਾ ਦੁਖ ਸਹਾ ਅਬ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਸ਼੍ਰਮ ਨਿਬ੍ਰਿਤ ਕੀ ਔਖਧਿ ਦੇ ਅਰ ਮੇਰੀ ਅਪਦਾ ਕੋ ਅਪਨੀ ਕਿਰਪਾ ਔਰ ਪ੍ਰੀਤਿ ਮੇ ਨਿਬ੍ਰਿਤ ਕਰ ਔਰ ਨਿਰਾਸ ਕੀ ਆਸ ਪੂਰਣ ਕਰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਉਸਨੇ ਸਿਰ ਝੁਕਾਲੀਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਮਜੋਲੀਓ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬੀਬੀ ਹਾਤਮ ਭੀ ਯਮਨਕਾ ਜ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਹੈ ਤੁਮਾਰੇ ਭਾਗ ਚੰਗੇ ਥੇ ਜੋ ਯਿਹ ਅਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਇਸ ਜਗਹਆ ਪਹੁੰਚਾ ਹੈ ਤੁਮ ਜੋ ਇਸਕੇ ਸਾਥ ਬਿਵਾਹ ਕਰਲੇਗੀ ਤੋ ਸਭ ਭਾਂਤ ਸੇ ਤੁਮਾਰਾ ਯਸ ਔਰ ਭਲਾ ਹੈ ਔਰ ਅਪਣੇ ਬਾਪਕੇ ਮਰਣੇ ਕਾ ਦੁਖ ਨਾ ਕਰੋ ਵੁਹ ਦੁਸ਼ਟ ਜਾਦੂਗਰ ਥਾ ਭਲਾ ਹੂਆ ਜੋ ਮੂਆ ਜਗਤ ਕਾ ਉਤਪਾਤ ਮਿਟਾ ਅਬ ਬਿਵਾਹ ਕੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਏ ਮਲਿਕਾ ਲੱਜਿਤ ਹੋ ਤਖ਼ਤ ਸੇ ਉਠਕਰ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਗਈ ਸਹੇਲੀਆਂ ਬਿਵਾਹ ਕੀ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕਰਨੇ ਲਗੀ ਸਾਤ ਦਿਨਤਕ ਨਾਚ ਰੰਗ ਕੀ ਸਭਾ ਰਹੀ ਅੱਠਵੇਂ ਦਿਨ ਨੌਮੀ ਰਾਤ ਕੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨੀ ਕੁਲ ਰੀਤ ਸੋ ਮਲਿਕਾ ਕੇ ਸਾਥ ਬਿਵਾਹ ਕੀਆ ਔਰ ਚਿੱਤ੍ਰਸਾਰੀ ਮੇਂ ਲੇ ਜਾਕੇ ਮਿਲ ਬੈਠਾ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਸੋਵੇਂ ਔਰ ਉਸਕੇ ਸਮਾਗਮ ਕਾ ਮਦਪਾਨ ਕਰੇਂ ਕਿ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕਾ ਸਮਰਣ ਹੂਆ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਭਯ ਸੇ ਕੰਪਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਮਲਿਕਾ ਸੇ ਅਲਗ ਹੋ ਗਿਆ ਮਲਿਕਾ ਅਚੰਭੇ ਮੈਂ ਹੋ ਰਹੀ ਕਿ ਇਸਨੇ ਮੁਝ ਮੇਂ ਐਸਾ ਕਿਆ ਔਗਣ ਦੇ ਐਸੇ ਆਨੰਦ ਕੇ ਮਿਲਾਪ ਸਮਯ ਅਲੱਗ ਹੋਇਆ ਯਿਹ ਕੈਸੇ ਪੂਛੋਂ ਯਿਹ ਸੋਚਕਰ ਚੁਪ ਰਹਿ ਗਈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਬ ਉਸ ਚੰਦ੍ਰਮੁਖੀ ਕੋ ਅਸਚਰਜ ਕੇ ਸਮੁੱਦ੍ਰ ਮੇਂ ਡੂਬਾ ਦੇਖਾ ਤੋ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਪ੍ਰਾਣ ਪਿਆਰੀ ਮਨ ਰੰਜ ਕਰਕੇ ਤੂੰ ਇਤਨਾ ਕਿਉਂ ਘਬਰਾਈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨਾ ਕਰੈ ਜੋ ਮੇਰੇ ਜੀਤੇ ਜੀ ਤੁਝਕੋ ਕੋਈ ਦੁਖ ਹੋ ਜੋ ਮੇਰੇ ਅਲੱਗ ਹੋ ਜਾਨੇ ਸੇ ਚਿੰਤਾਵਾਨ ਹੁਈ ਕਯੋਂ ਹੈ ਔਗੁਣ ਤੋ ਸੂਰਜ ਚੰਦ੍ਰ ਮੇਂ ਭੀ ਹੈ ਤੂੰ ਉਨਸੇ ਭੀ ਸੁੰਦਰ ਹੈ ਮੈਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਸਿਰ ਦੀਆ ਹੈ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੇ ਲੀਏ ਘਰ ਸੇ ਨਿਕਲੇ ਹੂੰ ਵੁਹ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਪਰ ਆਸ਼ਿਕ ਹੂਆ ਹੈ ਔਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਸਾਤ ਬਾਤੇਂ ਕਹਿਤੀ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਸਾਤ ਬਾਤੇਂ ਉਸਕੀ ਪੂਰੀ ਕਰੇਗੀ ਵੁਹ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਅਪਨਾ ਬਿਵਾਹ ਕਰੇਗੀ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਉਸਕੀ ਏਕ ਬਾਤ ਕਾ ਉੱਤਰ ਭੀ ਨਾ ਦੇਸਕਾ ਤਬ ਉਸਨੇ ਉਸਕੋ ਅਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਨਿਕਾਲ ਦੀਆ ਵਹ ਰੋਤਾ ਪੀਟਤਾ ਕਰਾਹਿਤਾ ਯਮਨ ਮੇਂ ਆ ਨਿਕਲਾ ਏਕ ਦਿਨ ਮੈਂ ਭੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਖੇਲਤਾ ਹੂਆ ਉਧਰ ਜਾ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਵੁਹ ਮੁਝਕੋ ਮਿਲ ਗਿਆ ਮੈਨੇ ਉਸਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਪੁਛੇ ਉਸਨੇ ਭਿਖਾਰੀਓਂ ਕੇ ਸਨਮਾਨ ਅਪਨਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਬਰਨਨ ਕੀਆ ਉਸਕਾ ਦੁਖ ਸੁਨਕਰ ਮੇਰਾ ਜੀ ਭਰ ਆਯਾ ਔਰ ਆਂਸੁ ਟਪਕ ਪੜੇ ਨਿਦਾਨ ਮੁਝਸੇ ਉਸਕਾ ਦੁਖੀ ਰਹਿਨਾ ਸਹਾ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਇਸ ਲੀਏ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਮੇਂ ਪਹੁਚਾ ਔਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੀ ਬਾਤੋਂ ਕਾ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਅਪਨੇ ਸਿਰ ਲੀਆ ਔਰ ਉਸਕੋ ਕਾਰਵਾਂ ਸਰਾਇਮੇਂ ਬਿਠਾਕੇ ਮੈਨੇ ਜੰਗਲ ਕੀ ਰਾਹ ਲੀ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਤੀਨ ਬਾਤੇਂ ਤੋਂ ਪੁਰੀ ਕਰ ਚੁਕਾ ਹੂੰ ਚੌਥੀ ਬਾਤ ਕੋ ਪੂਰਾ ਕਰਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਨਿਕਲਾ ਫਿਰ ਤੁਝਕੋ ਦੇਖ ਮੇਰਾ ਮਨ ਮੇਰੇ ਵਸ ਨ ਰਹਾ ਔਰ ਤੇਰੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਕੇ ਬਾਣੋਂ ਨੇ ਮੇਰਾ ਕਲੇਜਾ ਛੇਦ ਛੇਦ ਕਰ ਦੀਆ ਕਿ ਸੰਸਾਰ ਕੇ ਸਭ ਕਾਮੋਂ ਸੇ ਰਹਿਤ ਹੂਆ ਬਹੁਤੁਸੀ ਧੂਰਛਾਨ ਕਰਕੇ ਭਾਗ ਵਸਤੁ ਪ੍ਰਾਪਤਿ ਹੁਈ ਯਿਹ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਕਿ ਤੇਰੇ ਰੂਪ ਕੀ ਫੁਲਵਾਰੀ ਕੇ ਆਨੰਦ ਸੇ ਫੂਲ ਚੁਨੂੰ ਔਰਅਪਨੇ ਮਨ ਕੀ ਕਲੀ ਕੋ ਫੁਲਾਊਂ ਪਰ ਕਿਆ ਕਰੂੰ ਮੈਨੇ ਉਸ ਸੇ ਸੌਗੰਦ ਖਾਈ ਹੈ ਕਿ ਭਾਈ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਕਾਮ ਮੇਂ ਆਲਸ ਨਾ ਕਰੂੰਗਾ ਅਰ ਜਬਤਕ ਤੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਾ ਨ ਹੋਗਾ ਤਬਤਕ ਮੁਝੇ ਭੀ ਸੁਖ ਮਹਾਂ ਪਾਪ ਹੈ ਇਸ ਲੀਏ ਯਿਹ ਬਾਤ ਭਲੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਵੁਹ ਦੁਖ ਮੇਂ ਪੜੇ ਰਹੇਂ ਔਰ ਮੇਂ ਆਨੰਦ ਕਰੂੰ ਇਸ ਲੀਏ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਤੁਮ ਮੁਝਕੋ ਪਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਬਿਦਾ ਕਰੋ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਖ੍ਵਾਰਿਜ ਮੇਂ ਜਾਕੇ ਉਸਕੀ ਚੌਥੀ ਬਾਤ ਪੂਰੀ ਕਰੂੰ ਯਿਹ ਸੁਨ ਮਲਿਕਾ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਕਹਾਂ ਛੋਡ ਜਾਵੋਗੇ ਜਬ ਤੋ ਮੇਰੇ ਬਾਪ ਕੇ ਜੀਤੇ ਉਸਕਾ ਭਰੋਸਾ ਥਾ ਅਬ ਕੈਸੇ ਨਿਰਬਾਹ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਝਕੋ ਯਮਨ ਕੋ ਭੇਜ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਮੇਰਾ ਬਾਪ ਵਹਾਂ ਕਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਹੈ ਵੁਹ ਤੁਝਕੋ ਭਲੀ ਭਾਂਤ ਸੁਖੀ ਰੱਖੇਗਾ ਤੁਝਕੋ ਕਿਸੀ ਕਲੇਸ਼ ਕੀ ਚਿੰਤਾ ਨ ਹੋਗੀ ਉਸਨੇ ਯਹ ਬਾਤ ਕਹਿਕੇ ਅਪਨੇ ਬਾਪ ਕੋ ਪੱਤ੍ਰ ਲਿਖਾ ਕਿ ਪ੍ਰਭੂ ਜੋ ਮੈਂ ਜੀਤਾ ਰਹੂੰਗਾ ਤੋ ਯਿਹ ਕਾਮ ਕਰਕੇ ਆਪਕੇ ਚਰਨਾਂ ਸਮੀਪ ਆ ਪਹੁੰਚਤਾ ਨੂੰ ਯਹਾਂ ਮੈਨੇ ਮਲਿਕਾ ਜ਼ਰੀਪੋਸ਼ ਕੋ ਬਿਵਾਹ ਲੀਆ ਹੈ ਵੁਹ ਆਪਕੇ ਚਰਣਾਂ ਸਮੀਪ ਆਤੀ ਹੈ ਆਪ ਉਸ ਪਰ ਦਯਾ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਤੇ ਰਹੇਂ ਉਸ ਪਤ੍ਰ ਪਰ ਆਪਨੀ ਮੁਹਰ ਕਰਕੇ ਮਲਿਕਾ ਕੋ ਦੀਆ ਵੁਹ ਅਪਨੀ ਸਖੀ ਸਹੇਲੀ ਸਹਿਚਰੀ ਦਾਸੀਓਂ ਔਰ ਫ਼ੌਜ ਸਹਿਤ ਯਮਨ ਕੋ ਚਲੀ ਔਰ ਹਾਤਮ ਸ਼ਹਿਰ ਖ਼ਵਾਰਿਜ ਕੋ ਚਲਾ ਕੁਛ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਏਕ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾ ਵਹਾਂ ਜਾ ਕਰਕੇ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਨ ਹੈ ਜੋ ਕਹਾ ਕਰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸੱਚ ਬੋਲਨ ਵਾਲੇ ਕੋ ਸਦਾ ਸੁਖ ਹੈ ਉਨੋ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਐਸਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜੋ ਤੇ ਕਹਿਤਾ ਹੋ ਪਰ ਏਕ ਬੂਢੇ ਨੇ ਯਹੀ ਬਾਤ ਜੋ ਤੁਮ ਕਹਿਤੇ ਹੈ ਲਿਖਕੇ ਅਪਨੇ ਦਰਵਾਜੇ ਪਰ ਲਗਾ ਦੀਆ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਕਿਆ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਖ੍ਵਾਰਿਜ ਮੇਂ ਹੈ ਯਹਾਂ ਸੇ ਨੌ ਸੌ ਕੋਸ ਪਰ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਉਸ ਤੀਨ ਪਹਿਰ ਮੇਂ ਵਹਾਂ ਪਹੁੰਚਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਮਕਾਨ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਔਰ ਬਡਾ ਊਚਾ ਬਨਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਮੋਟੇ ਅੱਖਰੋਂ ਮੇਂ ਵੁਹੀ ਬਾਤ ਲਿਖੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਕਰ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਜਾ ਤਾਲੀ ਬਜਾਈ ਤੋ ਕਈ ਵਾਰ ਦ੍ਵਾਰਪਾਲ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੋਲ੍ਹ ਕਰਕੇ ਬਾਹਰ ਆਏ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਤੁਮ ਕੌਨ ਹੋ ਔਰ ਕਿਸ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਯਹਾਂ ਆਏ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਏਕ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਸੇ ਆਯਾ ਹੂੰ ਦ੍ਵਾਰਪਾਲੋਂ ਨੇ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰਕੇ ਦੌੜਕੇ ਅਪਨੇ ਮਾਲਿਕ ਸੇ ਕਹਾ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਕੋ ਬੁਲਾ ਲੋ ਵੁਹ ਮਾਲਿਕ ਦੇਖਨੇ ਮੇਂ ਤਰੁਣ ਔਰ ਵਾਸਤਵ ਮੇਂ ਬੂਢਾ ਥਾ ਜਬ ਹਾਤਮ ਭੀਤਰ ਗਿਆ ਤੋ ਕਯਾ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਮਨੁੱਖਯ ਬਹੁਤ ਅੱਛੀ ਮਸਨਦ ਪਰ ਬੈਠਾ ਹੂਆ ਔਰ ਤਕੀਆ ਲਗਾਯਾ ਹੋਯਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਝੁਕ ਕਰਕੇ ਸਲਾਮ ਕੀਆ ਵੁਹ ਉਠਕਰ ਮਿਲਾ ਔਰ ਬਡੇ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਸੇ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬਠਾ ਲੀਆ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਮੰਗਵਾਕੇ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਰੱਖੇ ਜਬ ਖਾਨਾ ਖਾ ਚੁਕਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਸੇ ਉਸਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਕੌਨ ਹੋ ਅਰ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਏ ਹੋ ਔਰ ਕਿਸ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਇਤਨੀ ਬਡੀ ਦੂਰ ਬਿਦੇਸ ਕੀਆ ਔਰ ਇਤਨਾ ਦੁਖ ਸਹਾ ਸਚ ਤੋਂ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਦੁਇ ਮਨੁੱਖਯ ਬਿਨਾਂ ਯਹਾਂ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਆਯਾ ਉਨ ਮੇਂ ਏਕ ਤੂੰ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਯਮਨ ਕਾ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਹੂੰ ਪਰ ਅਬ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਸੇ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੇ ਲੀਏ ਤੁਮਾਰੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਹੂੰ ਨਿਦਾਨ ਮੁਨੀਰ ਸਾਮੀ ਕਾ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਪਰ ਆਸ਼ਿਕ ਹੋਨਾ ਔਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੀ ਬਾਤੋਂ ਕਾ ਪੂਰਾ ਕਰਨਾ ਅਪਨੇ ਸਿਰ ਲੇਨੇ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਸਭ ਬਿਸਥਾਰ ਪੂਰਬਕ ਕਹਿ ਸੁਨਾਯਾ ਫਿਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਆਪ ਨੇ ਅਪਣੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਲਿਖਕੇ ਯਿਹ ਕਿਉਂ ਲਗਾਯਾ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਮਨ ਨਿਵਾਸੀ ਬੀਰ ਤੇਰਾ ਸੰਸਾਰ ਮੇਂ ਬਡਾ ਯਸ ਹੋਗਾ ਕਿ ਐਸਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਦੂਸਰਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਔਰੋਂ ਕੇ ਲੀਏ ਇਤਨਾਂ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਔਰ ਕਲੇਸ਼ ਸਹੇ ਤੂੰ ਹੀ ਐਸਾ ਥਾ ਜੋ ਯਿਹ ਬੋਝ ਅਪਨੇ ਸਿਰ ਲੀਆ ਆਜ ਰਹਿ ਜਾ ਕਿ ਤੂੰ ਰਾਹ ਕਾ ਥੱਕਾ ਮਾਂਦਾ ਹੈ ਕਲ ਤੁਝ ਸੇ ਮੈਂ ਉਨਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਉਸ ਰਾਤ ਕੋ ਵਹਾਂ ਰਹਾਂ ਦੂਸਰੇ ਦਿਨ ਖਾਨਾ ਖਾ ਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਕਹੀਏ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾਕਿ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਖ੍ਵਾਰਿਜਮ ਕੋ ਵਸਤੇ ਹੂਏ ਸਾਤ ਸੌ ਬਰਸ ਬੀਤੇ ਔਰ ਮੇਰੀ ਅਵਸਥਾ ਆਠ ਸੌ ਬਰਸ ਕੀ ਹੈ ਜੈਸਾ ਤੂੰ ਮੁਝੇ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਐਸਾ ਹੀ ਉਸ ਸਮਯ ਭੀ ਥਾ ਜੁਆਰੀਓਂ ਮੇਂ ਮੈਂ ਬਿਦਿਤ ਥਾ ਜੂਆ ਖੇਲਨੇ ਜੋ ਅਧਿਕ ਔਰ ਕੋਈ ਕਾਮ ਨਾ ਕਰਤਾ ਥਾ ਏਕ ਦਿਨ ਐਸਾ ਹੂਆ ਕਿ ਏਕ ਪੈਸਾ ਭੀ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਨ ਰਹਾ ਜਬ ਰਾਤ ਹੂਈ ਤਬ ਚੋਰੀ ਕੋ ਨਿਕਲਾ ਉਸ ਸਮਯ ਇਹ ਜੀ ਮੇਂ ਆਯਾ ਕਿ ਕਿਸੇ ਛੋਟੇ ਘਰ ਸੇ ਕਿਉਂ ਚੋਰੀ ਕੀਜੀਏ ਯਿਹ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਜਾਕੇ ਬਹੁਤਸਾ ਧਨ ਰਤਨ ਚੁਰਾ ਲਾਈਏ ਮਨ ਮੇਂ ਯਿਹ ਠਾਠ ਕੇ ਆਧੀ ਰਾਤ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਕਮੰਦ ਡਾਲ ਚਿਤ੍ਰਸਾਰੀ ਮੇਂ ਜਾਂ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਕਿ ਚੌਕੀਦਾਰੋਂ ਮੇਂ ਸੇ ਜਾਗਤਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਭੀ ਅਚੇਤ ਸੋਤੇ ਹੈਂ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਕੇ ਉਨਕੇ ਗਲੇ ਸੇ ਦੀਪ ਮਣ ਉਤਾਰ ਉਸੀ ਕਮੰਦ ਪਰ ਸੇ ਉਤਰ ਕਿਸੀ ਓਰਚਲ ਦੀਆ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬਹੁਤ ਸੇ ਚੋਰ ਕਹੀਂ ਸੇ ਮਾਲ ਚੁਰਾ ਲਾਏ ਹੈਂ ਔਰ ਬਾਂਟ ਰਹੇ ਹੈਂ ਉਨੋਂ ਨੇ ਮੁਝਕੋ ਦੇਖ ਬੁਲਾ ਕਰਕੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕੌਣ ਹੈਂ ਔਰ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈ ਮੈਂ ਝੂਠ ਨਹੀਂ ਬੋਲਤਾ ਥਾ ਉਸਨੇ ਸਭ ਸਚ ਕਹਕੇ ਵਹ ਦੀਪਮਣੀ ਦਿਖਾ ਦੀ ਉਸਕੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਚੋਰੋਂ ਕੋ ਯਿਹ ਲਾਲਚ ਹੂਆ ਕਿ ਉਸੇ ਮੁਝਤੇ ਛੀਨ ਲੇਵੇਂ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਮਾਨੁਖਯ ਆਕਾਸ਼ ਸੇ ਉਤਰ ਕੇ ਐਸੇ ਭਯਾਨਕ ਬੋਲ ਸੇ ਲਲਕਾਰਾ ਕਿ ਸਭ ਜੰਗਲ ਕਾਂਪ ਉਠਾ ਔਰ ਚੋਰ ਅਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣ ਭਯ ਸੇ ਭਾਗ ਗਏ ਮੈਂ ਇਕੇਲਾ ਵਹਾਂ ਖੜਾ ਰਹਿ ਗਿਆ ਵੁਹ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਆ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕੌਣ ਹੈਂ ਮੈਨੇ ਪਹਿਲੇ ਭੀ ਸਚ ਕਹਾ ਥਾ ਉਸਕੋ ਭੀ ਸਚ ਕਹਿ ਦੀਆ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰ ਵੁਹ ਹੰਸ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੂੰ ਸਚ ਬੋਲਾ ਇਸ ਲੀਏ ਯਿਹ ਸਭ ਧਨ ਇਸ ਦੀਪ ਮਣੀ ਸਮੇਤ ਤੁਝੇ ਦੀਆ ਪਰ ਤੂੰ ਚੋਰੀ ਜੁਆ ਖੇਡਨੇ ਕੀ ਪ੍ਰਤੱਗਯਾ ਕਰ ਮੈਨੇ ਉਸਕੀ ਯਿਹ ਬਾਤ ਮਾਨ ਲੀ ਔਰ ਚੋਰੀ ਕਰਨੀ ਔਰ ਜੂਆ ਖੇਲਨਾ ਛੋਡ ਦੀਆ ਤਬ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੂ ਜੁਆ ਨਾ ਖੇਲੇਂਗਾ ਔਰ ਚੋਰੀ ਨਾ ਕਰੇਂਗਾ ਤੋ ਤੂ ਨੌ ਸੌ ਬਰਸ ਤਕ ਜੀਤਾ ਰਹੇਂਗਾ ਯਿਹ ਕਹਿਕੇ ਵੁਹ ਚਲਾ ਗਿਆ ਮੈਂ ਉਸ ਮਾਲ ਕੀ ਪੋਟਲੀ ਬਾਂਦ ਕਰ ਅਪਣੇ ਘਰ ਲਾਯਾ ਔਰ ਯਿਹ ਮਕਾਨ ਬਨਵਾਯਾ ਮਹੱਲੇਂ ਕੇ ਲੋਗ ਮੇਰੇ ਵੈਰੀ ਹੂਏ ਔਰ ਕੋਤਵਾਲ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕਲ ਇਸਕੇ ਪਾਸ ਇਕ ਕੌਡੀ ਭੀ ਨਹੀਂ ਥੀ ਆਜ ਇਤਨਾ ਰੁਪਯਾ ਕਹਾਂ ਸੇ ਲਾਯਾ ਜੋ ਇਤਨਾ ਬੜਾ ਮਹਿਲ ਬਨਵਾਯਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਕੋਤਵਾਲ ਨੇ ਮੁਝੇ ਬੁਲਾ ਕਰਕੇ ਪੂਛਾ ਮੈਨੇ ਉਸਕੇ ਸਾਮਨੇ ਭੀ ਜੋ ਕੁਛ ਸੱਚ ਥਾਂ ਵਹੀ ਕਹਾ ਵੁਹ ਮੁਝੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲੈ ਗਿਆ ਵਹਾਂ ਪਰ ਭੀ ਮੈਨੇ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਕਾ ਭਯ ਨਾ ਰਖ ਕਰਕੇ ਸੱਚ ਹੀ ਬੋਲਾ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਮੇਰੇ ਊਪਰ ਦਯਾ ਕੀ ਕਿ ਇਹ ਮਨੁੱਖ ਅਦਭੁਤ ਸਤਬਾਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਤਨਾ ਧਨ ਰਤਨ ਜਿਸਨੇ ਨਹੀਂ ਛਿਪਾਯਾ ਸਭ ਸੱਚ ਹੀ ਕਹਿ ਦੀਆ ਉਸਕੇ ਸੱਚ ਬੋਲਨੇ ਪਰ ਮੈਨੇ ਯਿਹ ਸਭ ਧਨ ਇਸੀ ਕੋ ਦੀਆ ਔਰ ਇਸ ਕਾ ਅਪਰਾਧ ਭੀ ਖਿਮਾ ਕਰ ਦੀਆ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਹੋਰ ਵੀ ਮੁਝਕੋ ਇਤਨਾ ਦੀਆ ਕਿ ਮੈਂ ਸੰਪਦਾ ਸੇ ਪਰਿਪਰਨ ਹੋ ਗਿਆ ਉਸਮੇਂ ਸੇ ਅਬ ਭੀ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਹੈ ਯੱਦਿਪ ਮੈਨੇ ਬਹੁਤ ਉਠਾ ਡਾਲਾ ਉਸੀ ਦਿਨ ਸੇ ਅਪਨੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਲਿਖ ਲਗਾ ਦੀਆ ਹੈ ਕਿ ਸੱਚ ਬੋਲਨੇ ਵਾਲੇ ਕੋ ਸਦਾ ਸੁਖ ਹੈ ਯਿਹ ਕਹਿਕੇ ਉਸਨੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੂੰ ਸੱਚ ਕਹੁ ਕੌਨ ਹੈਂ ਉਸ ਕਹਾ ਮੈਂ ਤੈਂ ਕਾ ਬੇਟਾ ਹਾਤਮ ਯਮਨ ਕਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਅਪਨੀ ਮਸਨਦ ਸੇ ਉਠਕੇ ਸੁਲਾ ਔਰ ਬੜੀ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾ ਕਰਕੇ ਬੋਲਾ ਕਿ ਸੱਚ ਹੈ ਹਾਤਮ ਬਿਨਾਂ ਐਸਾ ਕਾਮ ਕੌਨ ਕਰ ਸਕਤਾ ਹੈ ਫਿਰ ਕਈ ਦਿਨ ਉਸਕੋ ਅਪਨੇ ਯਹਾਂ ਮਹਿਮਾਨੀ ਮੇਂ ਰੱਖਾ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਆਰੇ ਮੁਝੇ ਅਬ ਬਿਦਾ ਕਰੋ ਮੁਝੇ ਏਕ ਕਾਮ ਅਵੱਸ ਹੈ ਉਸਨੇ ਅਤਿ ਆਦਰ ਸਤਕਾਰ ਸੇ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਵੁਹ ਅਪਨੀ ਮਨ ਵਾਛਿਤ ਜਗਹ ਚਲਾ ਰਾਤ ਦਿਨ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਥਾ ਕਿ ਏਕ ਦਿਨ ਮਲਿਕਾ ਜ਼ਰੀਪੋਸ਼ ਕਾ ਸਿਮਰਣ ਹੂਆ ਮਨ ਮੇਂ ਆਯਾ ਕਿ ਮਲਿਕਾ ਕੋ ਦੇਖਤਾ ਹੂਆ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕੋ ਜਾਇ ਯਿਹ ਬਿਚਾਰ ਕਰ ਯਮਨ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਕੁਛ ਦਿਨ ਮੇਂ ਯਮਨ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਪਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਏਕ ਤਾਲਾਬ ਪਰ ਬੈਠ ਗਿਆ ਉਸਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਏਕ ਤੋਤੇ ਕਾ ਜੋੜਾ ਬੈਠਾ ਹੂਆ ਆਪਸ ਮੇਂ ਬਾਤੇਂ ਕਰ ਰਹਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਉਸੀ ਓਰ ਕਾਨ ਲਗਾ ਕੇ ਸੁਨਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਦੇਖੇਂ ਯਿਹ ਕੀ ਕਹਿਤੇ ਹੈਂ ਤੋਤੀ ਨੇ ਤੋਤੇ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂ ਮੁਝੇ ਇਕੇਲੀ ਛੋਡ ਕਹਾਂ ਜਾਤਾ ਹੈਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਨਾ ਜਾਹ ਤੋਤੇ ਨੇ ਕਹਾ ਅਰੀ ਮੂਰਖ ਕਿ ਤੂ ਭਲੇ ਕਾਮ ਕੋ ਕਯੋਂ ਬਾਧਾ ਕਰਤੀ ਹੈਂ ਕਿਆ ਤੂ ਪਰਲੋਕ ਮੇਂ ਮੇਰੇ ਕਾਮ ਆਵੇਂਗੀ ਜੋ ਪਰਲੋਕ ਕਾ ਕਾਮ ਛੋਡ ਲੋਕ ਕੇ ਕਾਮ ਮੇਂ ਫੰਸਾਂ ਰਹੁ ਤੁਨੇ ਨਹੀਂ ਨਾ ਕਿ ਏਕ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਿਸੀ ਦਿਨ ਸ਼ਿਕਾਰ ਖੇਲਨੇ ਨਿਕਲਾ ਬਹੁਤ ਫਿਰਾ ਪਰ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਾਥ ਨਾ ਲਗਾ ਔਰ ਸਾਥੀਓਂ ਸੈ ਛੁਟਕਰ ਏਕ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜਾ ਪੜਾ ਉਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਏਕ ਰਮਣੀਕ ਸੁਹਾਵਨਾ ਬਾਗ ਦੇਖ ਪੜਾ ਉਸਮੇਂ ਗਯਾ ਔਰ ਆਨੰਦ ਸੇ ਸੈਰ ਕਰਤਾ ਹੂਆ ਏਕ ਬੰਗਲੇ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹਚਾ ਵਹਾਂ ਏਕ ਕੁੰਡ ਤਾਲਾਬ ਕੇ ਸਮਾਨ ਨਿਰਮਲ ਜਲ ਸੇ ਭਰਾ ਦੇਖ ਉਸਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਬੈਠ ਹਾਥ ਸੇ ਪਾਣੀ ਉਛਾਲਨੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਜ਼ੰਜੀਰ ਉਸਕੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਆ ਗਈ ਉਸਕੋ ਪਕੜ ਕੇ ਖੀਂਚਾ ਤੋ ਏਕ ਸੰਦੂਕ ਤਾਲਾ ਲਗਾ ਹੂਆ ਤਾਲੇ ਸਮੇਤ ਨਿਕਲਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਜੋ ਸੰਦੂਕ ਖੋਲਾ ਤੋ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਕੁਮਾਰੀ ਕਾਂਤਾ ਉਸ ਮੇਂ ਬੈਠੀ ਦੇਖ ਪਾਈ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਡਰ ਗਿਆ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿਉਂ ਡਰਤੇ ਹੋ ਮੇਂ ਭੀ ਮਨੁੱਖਯ ਹੂੰ ਯਿਹ ਕਹਿਕੇ ਸੰਦੂਕ ਸੇ ਸੁਰਾਹੀ ਨਿਕਾਲ ਪਿਆਲਾ ਗਜਕ ਲਾਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ਕੀ ਅਪੇਖਯਾ ਕੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਸੁੰਦਰ ਇਸਤੀ ਔਰ ਸਬ ਆਨੰਦ ਕੀ ਬਸਤੁ ਭੀ ਹੈ ਇਸ ਛੋਡਨਾ ਨਾ ਚਾਹੀਏ ਯਿਹ ਬਿਚਾਰ ਮਦਯ ਪਾਨ ਔਰ ਉਸਸੇ ਭੋਗ ਕਰ ਉਠ ਖੜੇ ਹੂਏ ਔਰ ਅੰਗੁਰੀ ਸੇ ਏਕ ਅੰਗੂਠੀ ਉਤਾਰ ਕੇ ਉਸਕੋ ਦੀ ਕਿ ਮੇਰੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਰੱਖੇ ਜੋ ਕਬੀ ਫਿਰ ਮਿਲੇ ਤੋ ਮੁਝੇ ਭੂਲ ਨਾ ਜਾਏਂ ਵੁਹ ਖਿਲ ਖਿਲਾਕੇ ਹੀ ਪੜੀ ਔਰ ਅੰਗੂਠੀਓਂ ਕੀ ਏਕ ਥੈਲੀ ਨਿਕਾਲ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਦਿਖਾ ਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸਭ ਗੁਪਤ ਪ੍ਰਗਟ ਸਾਖੀ ਹੈ ਸੱਚ ਤੋਂ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਤਿ ਨੇ ਰੱਖਯਾ ਕੇ ਲੀੲੇ ਮੁਝੇ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਇਸ ਭਾਗ ਕੇ ਭੀਤਰ ਸੰਦੂਕ ਮੇਂ ਬੰਦ ਕਰ ਇਸ ਕੁੰਡ ਮੇਂ ਲਟਕਾ ਦੀਆ ਔਰ ਆਪ ਸੌਦਾਗਰੋਂ ਕੇ ਸਾਲ ਸੌਦਾਗਰੀ ਕਰਤਾ ਫਿਰਤਾ ਹੈ ਔਰ ਮੇਰੇ ਖਾਨੇ ਪੀਨੇ ਕੀ ਭੀ ਸਭ ਬਸਤੂ ਯਹਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤਿ ਹੈਂ ਕਿਸੀ ਚੀਜ਼ ਕੀ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਜੋ ਕਬੀ ਕੋਈ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਭੂਲਾ ਭਟਕਾ ਕਯਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰ ਕਯਾ ਸੌਦਾਗਰ ਇਸ ਬਾਗ਼ ਮੇਂ ਆ ਜਾਤਾ ਹੈ ਤੋ ਐਸੇ ਹੀ ਮੁਝੇ ਸੰਦੂਕ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਔਰ ਭੋਗ ਕਰ ਅੰਗੂਠੀ ਦੇਕੇ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਸੋ ਯੇਹ ਬਹੁਤ ਸੀ ਅੰਗੂਠੀਆਂ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਹੈਂ ਪਰ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਤੀ ਕਿ ਕੌਨਸੀ ਕਿਸਕੀ ਹੈ ਐਸੇ ਹੀ ਅੰਗੂਠੀ ਔਰ ਤੁਝੇ ਭੀ ਭੂਲ ਜਾਊਂਗੀ ਕਿਉਂ ਜੋ ਏਕ ਦੋ ਹੋਂ ਤੋ ਯਾਦ ਰਹੇਂ ਸੈਕੜੋ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਕਾ ਕਹਾਂ ਤਕ ਧਯਾਨ ਰਹੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੁਨਕਰ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋ ਉਸੇ ਸੰਦੂਕ ਮੇਂ ਬੰਦ ਕਰ ਵੈਸੇ ਹੀ ਤਾਲਾਬ ਮੇਂ ਲਟਕਾ ਲਸ਼ਕਰ ਸਾਥ ਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਜਾਕੇ ਸਭ ਧਨ ਸੰਪਤ ਰਾਜ ਪਾਟ ਲੁਟਾਕੇ ਆਪ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਨਿਕਲ ਗਿਆ ਔਰ ਇਕਾਂਤ ਬੈਠ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਭਜਨ ਸਿਮਰਨ ਮੇਂ ਲੀਨ ਹੂਆ ਔਰ ਤਬ ਤਕ ਜੀਅ ਮੇਂ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕਾ ਨਾਮ ਨਾ ਲੀਆ ਅਰੀ ਮੂਰਖ ਤੂ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਕਿਆ ਭਲਾਈ ਕਰੇਗੀ ਜੋ ਧਰਮ ਕੇ ਕਾਮ ਸੇ ਮੁਝੇ ਰੋਕਤੀ ਹੈਂ ਯਿਹ ਦੇਖ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਤੋ ਪਰਉਪਕਾਰ ਪਰ ਫੈਂਟ ਬਾਂਧੀ ਹੈ ਔਰ ਕੈਸੇ ਕੈਸੇ ਦੁਖ ਸਹਿਕੇ ਕੁਛ ਕੁਛ ਯਸ ਪਾਯਾ ਪਰੰਤੂ ਇਸਤ੍ਰੀ ਸਿਮਰਣ ਕਰ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕਾ ਮਾਰਗ ਛੋਡ ਉਸ ਸੇ ਮਿਲਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਯਮਨ ਕੋ ਜਾਤਾ ਹੈ ਬੜੇ ਸੋਚ ਕੀ ਬਾਤ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਅਪਨੇ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕੋ ਧੂੜ ਮੇਂ ਮਿਲਾਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕਰ ਯਿਹ ਬਾਤ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇੱ ਪੱਥਰ ਕੀ ਲਕੀਰ ਕੀ ਕਿ ਯਿਹ ਸ਼ਬਦ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਓਰ ਸੇ ਆਤਾ ਹੈ ਅਬ ਮੇਰੇ ਲੀਏ ਇਸੀ ਮੇਂ ਭਲਾਈ ਹੈ ਕਿ ਯਮਨ ਕੀ ਓਰ ਪੈਰ ਨ ਰੱਖੂੰ ਔਰ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕਾ ਰਸਤਾ ਪਕੜੂੰ ਯਿਹ ਬਾਤ ਮਨ ਮੈਂ ਠਹਿਰਾ ਕਰ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕੋ ਚਲ ਦੀਆ ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਵਹਾਂ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਲੋਗ ਉਸਕੋ ਪਹਿਚਾਨ ਕਰਕੇ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਗਏ ਉਸਨੇ ਭੀਤਰ ਬੈਠ ਹਾਤਮ ਕੋ ਬੁਲਾ ਪਰਦੇ ਕੇ ਬਾਹਰ ਬਾਹਰ ਬੈਠਾ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਪੂਛਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਅਪਨੇ ਮਾਰਗ ਕੇ ਕਲੇਸ਼ੋਂ ਕਾ ਵਰਣਨ ਕੀਆ ਫਿਰ ਉਸ ਬ੍ਰਿਧ ਮਾਨੁੱਖਯ ਕੀ ਵਾਰਤਾ ਠੀਕ ਠੀਕ ਕਹਿ ਸੁਣਾਈ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਸੋ ਸੱਚ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਇਸਮੇਂ ਸੰਦੇਹ ਨਹੀਂ ਫਿਰ ਬਹੁਤ ਸਾ ਸ੍ਵਾਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਖਾਨਾ ਮੰਗਵਾ ਕੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਮਨੇ ਰਖਵਾ ਦੀਆ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਜਾ ਕਰਕੇ ਅਪਨੇ ਭਾਈ ਕੇ ਸਾਥ ਖਾਊਂਗਾ ਯਿਹ ਕਹਿਕੇ ਵਹਾਂ ਸੇ ਉਠ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਆਯਾ ਔਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸੇ ਮਿਲਕੇ ਏਕ ਸਾਥ ਖਾਨਾ ਖਾਯਾ ਔਰ ਸਭ ਬਾਤੇਂ ਕਹੀਂ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਧੰਨ ਕਹਿਕਰ ਦੋਨੋਂ ਸੁਖ ਪੂਰਬਕ ਸੋਏ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੋਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਨ੍ਹਾਇ ਧੋਇ ਕਪੜੇ ਬਦਲ ਕੇ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੀ ਡੇਉਡੀ ਪਰ ਆਯਾ ਚੋਬਦਾਰੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਆਯਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਉਸੇ ਪਰਦੇ ਕੇ ਭੀਤਰ ਬੁਲਾਇ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬਿਠਾ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸੁਨਨੇ ਮੇਂ ਆਤਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਪਹਾੜ ਸੇ ਸ਼ਬਦ ਆਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਸੇ ਉਸਕਾ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਨਾਮ ਹੈ ਅਬ ਉਸਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾ ਕਿ ਵਹਾਂ ਪੁਕਾਰਨੇ ਵਾਲਾ ਕੌਨ ਹੈ ਔਰ ਪਰਬਤ ਕੇ ਉਪਰ ਕਿਆ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਆਕਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਨੇ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਜੋ ਜੀਤਾ ਬਚਾ ਤੋ ਉਸਕਾ ਨਿਸਚਾ ਕਰ ਫਿਰ ਤੁਝ ਸੇ ਆ ਮਿਲੂੰਗਾ ਨਹੀਂ ਤੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਇੱਛਾ ਪਰ ਤੂੰ ਕਿਸੀ ਬਾਤ ਕੀ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰਨਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸਭ ਕੇ ਕਾਮ ਪੂਰਨ ਕਰਤਾ ਹੈ ॥੪॥

         ਪਾਂਚਵੀ ਕਹਾਣੀ ਮੇਂ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕੇ 
         ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਨੇ ਕਾ ਬਰਣਨ

ਹਾਤਮ ਦੋ ਚਾਰ ਬਾਤੇਂ ਸਿੱਖਯਾ ਕੀ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸੇ ਕਹਿ ਕਰ ਜੰਗਲ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਇਕ ਵਸਤੀ ਮੇਂ ਜਾ ਨਿਕਲਾ ਤੋ ਵਹਾਂ ਕੇ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਮੇਂ ਸੇ ਜੋ ਕੋਈ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕਾ ਰਸਤਾ ਜਾਨਤਾ ਹੋ ਤੋ ਮੁਝੇ ਬਤਾ ਦੇਹ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਲੋਕ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋਕਰ ਕਹਿਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਹੇ ਭਾਈ ਹਮ ਇਤਨੇ ਬਡੇ ਹੂਏ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਭੀ ਆਜਤਕ ਨਹੀਂ ਸੁਨਾ ਰਸਤਾ ਜਾਨਣਾ ਤੋ ਏਕ ਓਰ ਰਹਾ ਹਾਤਮ ਅਪਨੇ ਸ਼ਾਹ ਸੇਵੇ ਦੇਖੇ ਸੁਨੇ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਥਾ ਜਬ ਏਕ ਮਹੀਨਾ ਬੀਤਾ ਤੋ ਕਿਸੀ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਓਰ ਜਾ ਨਿਕਲਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਇਕੱਤ੍ਰ ਹੈਂ ਵੁਹ ਉਨਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਜੋ ਦੇਖਾ ਕਿ ਦੇਕ ਮਨੁੱਖਯ ਚਲਾ ਆਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਉਸਕੀ ਓਰ ਪੁਕਾਰ ਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਵਾਹ ਵਾਹ ਬਟੋਹੀ ਜੋ ਤੂੰ ਯਹਾਂ ਆਯਾ ਹੈਂ ਤੋ ਭਲਾ ਹੂਆ ਹਮ ਤੇਰਾ ਰਸਤਾ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਔਰ ਆਗੇ ਜਾਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਧਰੇ ਹੈਂ ਔਰ ਏਕ ਮੁਰਦੇ ਕੋ ਲੋਗ ਘੇਰੇ ਹੂਏ ਬੈਠੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਇਸ ਮੁਰਦੇ ਕੋ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਗਾਡਤੇ ਹੋ ਔਰ ਇਤਨਾ ਕਿਉਂ ਰੋਤੇ ਹੋ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾਂ ਕਿ ਹਮਾਰੀ ਜਾਤਿ ਮੇਂ ਯਿਹ ਚਾਲ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਧਨਵਾਨ ਵਾ ਦਰਿੱਦ੍ਰੀ ਮਰੇ ਹੈ ਤਬ ਹਮ ਸਭ ਉਸ ਮੁਰਦੇ ਕੋ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਲੇ ਜਾਕੇ ਬਹੁਤ ਚੰਗੇ ਖਾਨੇ ਪਕਾ ਏਕ ਕਪੜੇ ਕੇ ਊਪਰ ਚੁਨ ਕੇ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਕਾ ਰਸਤਾ ਦੇਖਤੇ ਹੈਂ ਉਸ ਬੀਚ ਜੋ ਕੋਈ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਯਹਾਂ ਆ ਗਿਆ ਤੋ ਖਾਨਾ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਰਖ ਦੇਤੇ ਹੈਂ ਸੋ ਇਸ ਮੁਰਦੇ ਕੋ ਸਾਤ ਦਿਨ ਹੂਏ ਹੈਂ ਕਿ ਐਸਾ ਹੀ ਯਹਾਂ ਪੜਾ ਹੈ ਔਰ ਕੋਈ ਮੁਸਾਫਿਰ ਇਧਰ ਨਹੀਂ ਆਯਾ ਹਮ ਬਡੇ ਦੁਖ ਮੇਂ ਥੇ ਨਿੱਤ ਖਾਨਾ ਸਾਂਝ ਸਮੇ ਅਪਨੀਆਂ ਇਸਤ੍ਰੀਆ ਕੋ ਘਰ ਮੇਂ ਭੇਜ ਦੇਤੇ ਥੇ ਔਰ ਆਪ ਯਹਾਂ ਪੜੇ ਰਹਿਤੇ ਧੰਨਯਬਾਦ ਹੈ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਜੋ ਸਾਤਵੇਂ ਦਿਨ ਤੁਮ ਦੇਖ ਪੜੇ ਅਬ ਇਸ ਕੋ ਗਡੇਂਗੇ ਔਰ ਖਾਨਾ ਖਾਏਂਗੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਜੋ ਏਕ ਮਾਸ ਤਕ ਕੋਈ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਯਹਾ ਨ ਪਹੁੰਚੇ ਤੋ ਮੁਰਦੇ ਕੀ ਕਿਆ ਦਸ਼ਾ ਹੋ ਔਰ ਤੁਮਾਰੇ ਪ੍ਰਾਣ ਕੈਸੇ ਰਹੇਂ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੱਤਯ ਹੈ ਪਰ ਸਾਤਵੇਂ ਦਿਨ ਕਹੀਂ ਨਾ ਕਹੀਂ ਸੇ ਕੋਈ ਨਾ ਕੋਈ ਮੁਸਾਫਿਰ ਆਇ ਹੀ ਰਹਿਤਾ ਹੈ ਜੋ ਕਬੀ ਪੰਦ੍ਰਹ ਦਿਨ ਤਕ ਨਾ ਆਵੇ ਤੋ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਬਰਤ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਕੇਵਲ ਸਾਂਝ ਕੋ ਪਾਣੀ ਪੀ ਲੇਤੇ ਹੈਂ ਅਰ ਮੁਰਦਾ ਭੀ ਏਕ ਮਹੀਨੇ ਤਕ ਨਹੀਂ ਸੜਤਾ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੇ ਏਕ ਮਹੀਨੇ ਸੇ ਭੀ ਅਧਿਕ ਬੀਤੇ ਤੋ ਦੁਰਗੰਧ ਆਵੇਗੀ ਉਸ ਸਮਯ ਕਿਆ ਕਰੋਗੇ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਐਸਾ ਹੋ ਤੋ ਮੁਰਦੇ ਕੋ ਗਾਡ ਦੇ ਔਰ ਸਭ ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਤਕ ਬਰਤ ਕਰਕੇ ਸਾਂਝ ਕੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਗਲਾਨਿ ਪੂਰਬਕ ਬਿਨਤੀ ਕਰਕੇ ਔਰ ਖਾਨਾ ਪੜੋਸੀਓ ਕੋ ਬਾਂਟ ਦੇਤੇ ਹੈਂ ਫਿਰ ਮੁਰਦੇ ਕੀ ਕਬਰ ਪਰ ਜਾ ਕੇ ਬਹੁਤਸਾ ਦਾਨ ਪੁੰਨ ਕਰਤੇ ਹੈ ਤਬ ਅਪਨਾ ਅਪਨਾ ਕਾਂਮ ਕਰਨੇ ਲਗਤੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਯਿਹ ਸੁਨ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋਕੇ ਹਾਥ ਕੀ ਅੰਗੁਲੀ ਮੁਖ ਮੇਂ ਪਾਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਿਆ ਕੀਆ ਕਿ ਤਹਿਖ਼ਾਨੇ ਮੇਂ ਚੰਗਾ ਬਿਛੋਨਾ ਬਿਛਾ ਕਰ ਉਸ ਮੁਰਦੇ ਕੋ ਲਟਾ ਦੀਆ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਰੱਖੇ ਸੁਗੰਧ ਕੀ ਬੱਤੀਆਂ ਜਲਾ ਕੇ ਸਾਤ ਵੇਰ ਮੁਰਦੇ ਕੇ ਪੈਰ ਚੂੰਮੇਂ ਔਰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਆਏ ਔਰ ਖਾਨੇ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਬੈਠੇ ਔਰ ਹਾਤਮ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਭਾਈ ਮੁਸਾਫਿਰ ਪਹਿਲੇ ਖਾਨੇ ਮੇਂ ਤੂੰ ਹਾਥ ਡਾਲ ਔਰ ਪੇਟ ਭਰਕੇ ਖਾਹ ਕਿ ਮੁਰਦੇ ਕੋ ਪਹੁੰਚੇ ਔਰ ਤੇਰੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਹਮ ਭੀ ਬ੍ਰਤ ਖੋਲੇ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਖਾਨਾ ਖਾਨੇ ਲਗਾ ਫਿਰ ਸਭ ਨੇ ਖਾਯਾ ਜੋ ਬਚਾ ਸੋ ਘਰ ਭਿਜਵਾਯਾ ਵੁਹ ਸਭ ਨਾਇ ਧੋਇ ਕਪੜੇ ਬਦਲ ਅਪਨੇ ਅਪਨੇ ਪਰ ਚਲੇ ਔਰ ਹਾਤਮ ਸੇ ਕਹਾਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਮਾਰਾ ਜੀ ਚਾਹੇ ਤੋ ਹਮਾਰੇ ਯਹਾਂ ਕੁਛ ਦਿਨ ਮਹਿਮਾਨ ਰਹੁ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਭਲਾ ਤੁਮਾਰੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਕੇ ਲੀਏ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਠਹਿਰ ਸਕਤਾ ਹੂੰ ਨਿਦਾਨ ਉਸਕੋ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਲੇ ਗਏ ਔਰ ਏਕ ਸੁਥਰਾ ਮਕਾਨ ਉਸਕੇ ਰਹਿਨੇ ਕੋ ਦੀਆ ਔਰ ਖਾਨੇ ਪੀਨੇ ਕੋ ਸੁੰਦਰ ਸੁੰਦਰ ਬਸਤਰ ਲੌਡੀਓ ਸਮੇਤ ਭਿਜਵਾਦੀਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੈਂ ਕਹਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਕੀ ਰੀਤਿ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਇਨ ਕਾਮੋਂ ਸੇ ਅਵਕਾਸ਼ ਪਾਊਂ ਅਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਮੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਾ ਕਰੇ ਤੋ ਮੈਂ ਭੀ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਐਸੇ ਹੀ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰੋਂ ਕਾ ਆਦਰ ਕਰੂੰਗਾ ਇਧਰ ਇਹ ਅਭਿਲਾਖਾ ਕਰਤੀ ਥੀਂ ਕਿ ਇਸ ਮਨੁੱਖ ਕਾ ਮਨ ਹਮ ਮੇਂ ਸੇ ਜਿਸਕੇ ਸਾਥ ਚਾਹੇ ਆਨੰਦ ਪੂਰਬਕ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ਕਰੇ ਪਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਿਸੀ ਕੀ ਓਰ ਆਂਖ ਭਰ ਕੇ ਨ ਦੇਖਾ ਭੋਗ ਕਰਨੇ ਕੀ ਤੋ ਕੌਨ ਚਰਚਾ ਥੀ ਜਬ ਸਾਤ ਦਿਨ ਬੀਤ ਗਏ ਤਬ ਉਨ ਇਸਤ੍ਰੀਓ ਨੇ ਅਪਨੋ ਸਰਦਾਰੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਤੁਮਾਰੀ ਭਲਾਈ ਬਹੁਤਸੀ ਵਰਨਨ ਕਰੀ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਰਈਸਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਨੇ ਸਾਮਨੇ ਬੁਲਾਯਾ ਔਰ ਬਡੇ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਸੇ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਮਸਨਦ ਪਰ ਬੈਠਾ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਰਹਿਨਾ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੋ ਤੋ ਬਡੀ ਕਿਰਪਾ ਹੈ ਔਰ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਤੁਮਾਰੀ ਸੇਵਾ ਕੇ ਲੀਏ ਦੇਵਾਂਗਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਏਕ ਕਾਮ ਅਵਸ ਕਰਨੇ ਕਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸ ਸੇ ਬੇਵਸ ਹੂ ਨਹੀਂ ਤੋ ਰਹਿਤਾ ਯਿਹ ਸੁਨਕੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਕਾਮ ਮੁਝੇ ਬਤਾਓ ਤੋਂ ਮੈਂ ਭੀ ਤੁਮਾਰਾ ਸਾਥ ਦੇਵਾਂਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਕੋਈ ਕਲੇਸ਼ ਸਹੇ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਸਾਥ ਨਹੀਂ ਲੇਤਾ ਤੋ ਯਹੀ ਕਹਿਦੇ ਕਿ ਵੁਹ ਐਸਾ ਕੌਨ ਕਾਮ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਏਕ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨਾਮ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਇਸਤ੍ਰੀ ਹੈ ਵੁਹ ਸਾਤ ਬਾਤੇ ਪੂਛਤੀ ਹੈ ਜੋ ਕੋਈ ਉਨ ਸਾਤੋਂ ਕੇ ਉਤ੍ਰ ਦੇਵੇ ਉਸੀ ਸੇ ਵੁਹ ਅਪਨਾ ਬਿਵਾਹ ਕਰੇਗੀ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਉਸਕਾ ਆਸ਼ਿਕ ਉਸਕੇ ਬਿਨ ਵੁਹ ਨਹੀਂ ਜੀ ਸਕਤਾ ਹੈ ਨ ਉਸਤੇ ਉਸਕੀ ਬਾਤੋਂ ਕੋ ਪੂਰਾ ਕਰਨੇ ਕੀ ਸਮਰਥਾ ਹੈ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਬਿਰਹ ਮੇਂ ਜੰਗਲ ਬਜੰਗਲ ਰੋਤਾ ਫਿਰਤਾ ਥਾ ਏਕ ਦਿਨ ਮੁਝਕੋ ਮਿਲ ਗਿਆ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਮੇਂ ਫਿਰਤੇ ਦੇਖ ਅਤਿ ਦੁਖੀ ਹੋਕਰ ਰੋਦੀਆ ਔਰ ਵੁਹ ਕਲੇਸ਼ਨਾ ਸਹਿ ਸਕਾ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰਸੇ ਨਿਕਲ ਬਿਦੇਸ ਕੀਆ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕਿਰਪਾਸੇ ਚਾਰ ਬਾਤੇਂ ਉਸਕੀ ਪੂਰੀ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੂੰ ਅਬ ਪਾਚਵੀਂ ਬਾਤ ਕੀ ਵਾਰੀ ਹੈ ਬਾਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਨੇ ਚਾਹੀਏ ਉਸਕੇ ਖੋਜ ਮੇਂ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਬੀਤਗਏ ਹੈਂ ਜਿਸ ਸੇ ਪੂਛਤਾ ਹੂੰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਬਤਾਤਾ ਜੇਕਰ ਆਪ ਜਾਨਤੇ ਹੋ ਤੋ ਉਸਕਾ ਪਤਾ ਬਤਲਾ ਦੀਜੀਏ ਮਾਨੋ ਆਪਨੇ ਆਪਨਾ ਸਾਥ ਹੀ ਦੀਆ ਔਰ ਬਡੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸ ਬ੍ਰਿਧ ਮਾਨੁੱਖਯ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਬਜੁਰਗੋ ਸੇ ਸੁਨਾ ਹੂਆ ਹੈ ਕਿ ਦੱਖਣ ਕੀ ਓਰ ਏਕ ਮਾਯਾ ਜਾਲ ਹੈ ਉਸਕੇ ਬਾਏ ਓਰ ਏਕ ਬੜਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ ਵਹਾਂ ਆਜ ਤਕ ਕਿਸੀਨੇ ਮਰਦਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖਾ ਹੈ ਨਾ ਕਬਰ ਦੇਖੀ ਨਾ ਕੋਈ ਕਿਸੇ ਕੇ ਲੀਏ ਰੋਤਾ ਹੈ ਯੇਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਉਸੀ ਓਰ ਜਾਨਾਂਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਿਆਰੇ ਸੁਨੇ ਹੂਏ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਕੈਸੇ ਚਲੇਗਾ ਔਰ ਮਨ ਵਾਛਿਤ ਸਥਾਨ ਮੇਂ ਕੈਸੇ ਪਹੁਚੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਜੋ ਮੁਝੇ ਯਹਾਂ ਲਾਯਾ ਹੈ ਵਹੀ ਵਹਾਂ ਪਹੁਚਾਵੇਗਾ ਇਸ ਬਾਤਕੋ ਸੁਨ ਉਸ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮਨੁੱਖਯ ਨੇ ਬਹੁਤਸਾ ਧਨ ਰਤਨ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਮਨੇ ਰਖ ਦੀਆ ਉਸ ਮੇਂ ਸੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਰਾਹ ਖ਼ਰਚ ਯੋਗਯ ਧਨ ਲੀਆ ਜੋ ਬਾਕੀ ਰਹਾ ਸੋ ਪੁੰਨ ਕਰਕੇ ਉਸੀ ਤਰਫ਼ ਕਾ ਰਸਤਾ ਲੀਆ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਏਕ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਉਸ ਕੇ ਪਾਸ ਕੋਈ ਕਬਰ ਨਾ ਦੇਖੀ ਤਬ ਜਾਨਾ ਕਿ ਵੁਹ ਸ਼ਹਿਰ ਯਹੀ ਹੈ ਜਬ ਸ਼ਹਿਰ ਗਿਆ ਤੋ ਵਹਾਂ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੋਂ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੂ ਕਿਧਰ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈਂ ਔਰ ਕਹਾਂ ਜਾਏਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾਕਿ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਸੇ ਆਯਾ ਹੂੰ ਔਰ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕੋ ਜਾਊਂਗਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕਾਰਸਤਾ ਯਹਾਂ ਸੇ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੈ ਨਹੀ ਜਾ ਸਕੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਮੁਝਕੋ ਇਸ ਜਗਹ ਪਰ ਲਾਯਾ ਹੈ ਵਹੀ ਸਰਬ ਸਮਰਥ ਵਹਾਂ ਪਰ ਭੀ ਪਹਚਾ ਦੇਵੇਗਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਆਜ ਕੀ ਰਾਤ ਤੁ ਯਹੀਂ ਰਹਿਜਾ ਔਰ ਹਮਾਰੀ ਦਾਲ ਰੋਟੀ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰ ਹਾਤਮ ਇਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਕਰ ਉਥੇ ਹੀ ਠਹਿਰ ਗਿਆ ਇਸ ਜਗਹ ਪਰ ਮਨੁੱਖਯ ਕਿਤਨੇ ਦਿਨ ਸੇ ਬੀਮਾਰ ਥਾ ਉਸਕੇ ਕੁਟੰਬੀਓ ਨੇ ਉਸਕੋ ਮਾਰ ਕੇ ਉਸ ਮਾਸ ਆਪਸ ਮੇਂ ਬਾਂਟ ਲੀਆ ਔਰ ਜਿਸ ਮਾਨੁੱਖ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਨੇ ਘਰ ਉਤਾਰਾ ਥਾ ਉਸਨੇ ਅਪਨਾ ਹਿਸਾ ਪਕਾ ਕੇ ਇੱਕ ਕਟੋਰਾ ਪਾਨੀ ਕਾ ਦੋ ਚਾਰ ਰੋਟੀਓ ਸਮੇਤ ਸਾਂਝ ਸਮੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਲਾਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੇ ਬਟੋਹੀ ਇਸਕੋ ਖਾ ਕਰਕੇ ਆਨੰਦ ਕਰ ਇਸ ਤਰਹ ਕਾ ਖਾਨਾ ਤੂਨੇ ਕਦੀ ਨਹੀਂ ਖਾਯਾ ਹੋਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਿਤਨੇ ਪਸ਼ੂ ਪੰਖੀ ਭੱਖ ਹੈਂ ਸਭ ਮੈਨੇ ਖਾਏ ਹੈਂ ਕਿਹ ਕਿਸਕਾ ਮਾਸ ਹੈ ਜੋ ਮੈਨੇ ਕਬੀ ਨਹੀਂ ਖਾਯਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਤੂਨੇ ਪਸੂ ਪੰਖੀਓਂ ਕਾ ਮਾਸ ਖਾਯਾ ਹੋਗਾ ਯਿਹ ਮਨੁੱਖਯ ਕਾ ਮਾਸ ਹੈ ਸੋ ਕਬਨਾ ਖਾਯ ਹੋਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਮਨੁਖਯ ਭਖੀ ਹੋ ਤੁਮ ਸੇ ਡਰਨਾ ਚਾਹੀਏ ਤੁਮਨੇ ਕਿਸੀ ਮੁਸਾਫਿਰ ਕੋ ਮਾਰਾ ਹੈ ਉਸਕਾ ਮਾਸ ਖਾਯਾ ਚਾਹਤੇ ਹੋ ਮੈਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਤੁਮਾਰੀ ਯਹੀ ਰੀਤਿ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਮੁਸਾਫਿਰ ਯਹਾਂ ਭੁਲਾ ਭਟਕਾ ਆ ਨਿਕਲਤਾ ਹੈ ਤੁਮ ਉਸਕੋ ਮਾਰ ਆਪਸ ਮੇਂ ਬਾਂਟ ਕਰ ਖਾ ਜਾਤੇ ਹੋ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮੁਸਾਫਿਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਡਰ ਹਮ ਮੁਸਾਫਿਰ ਕੋ ਮਾਰ ਕਰ ਨਹੀਂ ਖਾਤੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬੜੇ ਅਚੰਭੇ ਕੀ ਬਾਤ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਆਪ ਹੀ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਮਨੁੱਖਯ ਕਾ ਮਾਸ ਹੈ ਕੋਈ ਅਪਨੇ ਜ਼ਾਤ ਵਾਲੇ ਕੋ ਨਹੀਂ ਮਾਰ ਖਾਤਾ ਪਰ ਦੂਸਰੇ ਕੋ ਖਾਈਤਾ ਹੈ ਤਬ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੂਨੇ ਯਿਹ ਝੂਠ ਸਮਝਾ ਹੋ ਹਮਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਕੀ ਇਹ ਰੀਤ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਬੀਮਾਰ ਪੜਤਾ ਹੈ ਤਬ ਉਸਕੇ ਕੁਨਬੇ ਕੇ ਲੋਗ ਉਸਕੋ ਮਾਰਕੇ ਉਸਕਾ ਮਾਸ ਆਪਸ ਮੇਂ ਬਾਂਟ ਲੇਤੇ ਹੈਂ ਇਸੀ ਸੇ ਹਮਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਕੋਈ ਆਪਨੀ ਮੌਤ ਸੇ ਨਹੀਂ ਮਰਤਾ ਔਰ ਕਬਰ ਭੀ ਨਹੀਂ ਬਨਤੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਇਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਧਿਕਾਰ ਹੈ ਤੁਮਾਰੀ ਰੀਤਿ ਔਰ ਤੁਮਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਈਸ਼੍ਵਰ ਸਰਬ ਸਾਮਰਥ ਹੈ ਰੋਗੀ ਕੋ ਅਰੋਗ ਅਰ ਅਰੋਗੀ ਕੋ ਰੋਗੀ ਕਰਤਾ ਹੈ ਤੁਮ ਜੋ ਰੋਗੀ ਕੋ ਮਾਰ ਕਰ ਖਾਤੇ ਹੋ ਇਸ ਕੁਕਰਮ ਕੀ ਚਾਲ ਕਿਸੀ ਜ਼ਾਤ ਮੇਂ ਨਹੀਂ ਇਹ ਕਿਆ ਅਨਯਾਇ ਹੈ ਇਸ ਕਰਮ ਸੇ ਤੁਮ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਪਾਪੀ ਹੋ ਔਰ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਮਨੁੱਖੋਂ ਕੇ ਬਧ ਕਾ ਪਾਪ ਤੁਮ ਲੋਗੋਂ ਕੇ ਸਿਰ ਪਰ ਹੈ ਤੁਮਾਰਾ ਮੂੰਹ ਨਾ ਦੇਖਨਾ ਚਾਹੀਏ ਏਹ ਕਰਿ ਕਰਕੇ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਜੰਗਲ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਚਲਾ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾਕਰ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਬਾਘ ਭੂਖ ਕੇ ਮਾਰੇ ਧਰਤੀ ਪਰ ਖੜਾ ਤੜਫ਼ਤਾ ਹੈ ਉਸਕੀ ਇਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖ ਹਾਤਮ ਨੇ ਏਕ ਹਿਰਨ ਮਾਰ ਕੇ ਉਸ ਬਾਘ ਕੇ ਆਗੇ ਡਾਲ ਦੀਆ ਵੁਹ ਪੇਟ ਭਰ ਕਰਕੇ ਜੰਗਲ ਕੋ ਚਲਾ ਗਿਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਭੀ ਕਬਾਥ ਖਾ ਔਰ ਏਕ ਤਾਲਾਬ ਪਰ ਜਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਬਾਦ ਕਰ ਕੇ ਆਗੇ ਚਲਾ ਐਸੇ ਹੀ ਜਬ ਕਿਸੇ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਅੰਨ ਵਾ ਫਲ ਨਾ ਮਿਲਤਾ ਤਬ ਕਿਸੀ ਭਖ ਜੀਵ ਕੋ ਮਾਰ ਕਰਕੇ ਉਸਕਾ ਮਾਸ ਖਾਤਾ ਕੁਛ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਏਕ ਬਸਤੀ ਦੇਖ ਪੜੀ ਉਸਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਜਬ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬਸਤੀ ਕੇ ਲੋਗ ਬਸਤੀ ਕੇ ਬਾਹਰ ਆਗ ਜਲਾ ਕੇ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਖੜੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਬੜ ਕਰਕੇ ਉਨਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਇਹ ਕੌਨ ਦੇਸ ਹੈ ਔਰ ਤੁਮ ਕੌਨ ਹੋ ਔਰ ਇਤਨੀਆਂ ਲਕੜੀਆਂ ਇਕੱਤ੍ਰ ਕਰਕੇ ਆਗ ਕਿਉਂ ਲਗਾਈ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਅਰੇ ਭਿਖਾਰੀ ਤੂੰ ਅਪਨੇ ਰਸਤੇ ਚਲਾ ਜਾਹ ਇਸਕੇ ਪੂਛਨੇ ਤੇ ਤੇਰਾ ਕਿਆ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਹੈ ਯਹਾਂ ਰਸੋਈ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ ਜੋ ਤੁਝਕੋ ਕੁਛ ਦੇਵੇਂ ਆਜ ਹਮਾਰੀ ਜ਼ਾਤਿ ਕਾ ਏਕ ਮਨੁੱਖ ਮਰ ਗਿਆ ਉਸ ਕੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਜਲਾ ਚਾਹਤੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਮੁਰਦੇ ਕੋ ਧਰਤੀ ਮੇਂ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਗਾਡਤੇ ਔਰ ਇਸ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੋ ਜੀਤੇ ਜੀ ਕਿਉਂ ਜਲਾਤੇ ਹੋ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਹਮਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਤੂੰ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਕਾ ਨਿਵਾਸੀ ਨਹੀਂ ਯਿਹ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਯਹਾਂ ਕੀ ਇਹੀ ਚਾਲ ਹੈ ਕਿ ਇਸਤ੍ਰੀ ਅਪਨੇ ਪਤੀ ਕੇ ਸਾਥ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਜਲਤੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਰਦੇ ਕੇ ਸਾਥ ਜੀਤੇ ਜੀ ਕੋ ਜਲਾਨਾ ਬਹੁਤ ਬੁਰੀ ਬਾਤ ਹੈ ਯਿਹ ਕਹਿ ਕਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲਕਰ ਕਿਸੀ ਗਾਂਵ ਮੇ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਵਹਾ ਕੇ ਏਕ ਮਨੁੱਖ ਸੇ ਪਾਣੀ ਮਾਂਗਾ ਵੁਹ ਏਕ ਕਟੋਰਾ ਦੂਧ ਔਰ ਏਕ ਕਟੋਰਾ ਮਿੱਠੇ ਕਾ ਲਾਯਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੇਰਾ ਜੀ ਛਾਛ ਕੋ ਚਾਹੇ ਤੋ ਛਾਛ ਪੀ ਲੇ ਜੇਕਰ ਦੂਧ ਪਰ ਮਨ ਚਲੇ ਤੋ ਦੂਧ ਪੀ ਲੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਮਿੱਠਾ ਪੀਆ ਫਿਰ ਦੁਧ ਕਾ ਕਟੋਰਾ ਮਾਂਗਾ ਉਸਨੇ ਦੂਧ ਮੇਂ ਥੋੜੀ ਸੀ ਚੀਨੀ ਡਾਲ ਕਰਕੇ ਵੁਹ ਕਟੋਰਾ ਭੀ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇ ਦੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਬਟੋਹੀ ਇਸ ਸਮਯ ਮੇਰੇ ਘਰ ਮੇਂ ਬਹੁਤ ਅੱਛੇ ਬਾਸਮਤੀ ਕੇ ਚਾਵਲ ਪੱਕੇ ਪਕ ਏ ਤਯਾਰ ਧਰੇ ਹੈਂ ਜੇਕਰ ਤੂੰ ਕਹੇਂ ਤੋ ਲੇ ਆਉਂ ਉਨਕੇ ਸਾਥ ਖਾਹ ਬਡਾ ਸੁਆਦ ਮਿਲੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਭਲਾਈ ਕਿਆ ਪੂਛਨਾ ਹੈ ਔਰ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਉਸਕੀ ਉਦਾਰਤਾ ਕਉ ਸਰਾਹਿਤਾ ਥਾ ਵੁਹ ਏਕ ਥਾਲੀ ਮੇਂ ਮੀਠਾ ਭਾਤ ਲੇ ਆਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੋ ਸੁਵਾਦ ਸੇ ਖਾਯਾ ਔਰ ਉਸ ਰਾਤ ਕੋ ਉਸੀ ਗਾਂਵ ਮੇਂ ਰਹਾ ਸੁਬਹ ਹੋਤੇ ਹੀ ਉਸਕੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨੇ ਆ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਰਸੋਈ ਤਿਆਰ ਹੈ ਭੋਜਨ ਕਰ ਲੋ ਅਰ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਯਹੀਂ ਰਹੋ ਕਿ ਜਿਸਮੇਂ ਮਾਰਗ ਕਾ ਖੇਦ ਦੂਰ ਹੋ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮਾਰੀ ਇਸ ਉਦਾਰਤਾ ਔਰ ਬਟੋਹੀ ਕੇ ਪਾਲਨ ਕਰਨ ਪਰ ਧੰਨਯਧੰਨਯ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਬਡੀ ਦੀਨਤਾ ਸੇ ਬੋਲੇ ਕਿ ਹਮਨੇ ਤੁਮਾਰੀ ਐਸੀ ਸੇਵਾ ਕਿਯਾ ਕਰੀ ਹੈ ਇਹ ਖਾਨਾ ਘਰ ਮੇਂ ਲੜਕੇ ਬਾਲੋਂ ਕੇ ਵਸਤੇ ਬਨਾਯਾ ਥਾ ਵਹੀ ਹਮਨੇ ਸਾਧਾਰਨ ਲਾ ਦੀਆ ਹੈ ਦੋ ਤੀਨ ਦਿਨ ਰਹੋ ਤੋ ਅਪਨੇ ਸਾਵਕਾਸ਼ ਭਰ ਤੁਮਾਰੀ ਸੇਵਾ ਕਰੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਮੈਂ ਤੁਮਾਰੇ ਰਖਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਰਹੂੰਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁਏ ਫਿਰ ਉਨੋਂ ਨੇ ਏਕ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਏਕ ਸੁਥਰਾ ਪਲੰਘ ਬਿਛਾਯਾ ਔਰ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਏਕ ਚੰਗਾ ਬਿਛੋਨਾ ਭੀ ਬਿਛਵਾਯਾ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਪਕਵਾ ਕੇ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਰੱਖੇ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਇਸ ਭੋਜਨ ਕੋ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੋ ਤੋ ਬਡੀ ਕਿਰਪਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕ ਐਸੇ ਖਾਨੇ ਮੈਨੇ ਕਬੀ ਨਹੀਂ ਖਾਏ ਉਨਕੋ ਖਾ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਯਾ ਔਰ ਬਹੁਤਸੀ ਸਲਾਹਿਤਾ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਹ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦੇਸ਼ ਅਧਭੁਤ ਫੁਲਵਾਰੀ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਯਹਾਂਕੀ ਏਕ ਯਿਹ ਬੁਰੀ ਚਾਲ ਹੈ ਕਿ ਜੀਤੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਮਰੇ ਹੁਏ ਪਤੀ ਕੇ ਸਾਥ ਜਲਾ ਦੇਤੇ ਹੈਂ ਯੱਦਪਿ ਪੁਰਖ ਕਾ ਭੀ ਜਲਾਨਾ ਬੁਰਾ ਹੈ ਪਰ ਦੋਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਵੁਹ ਮਰਾ ਹੂਆ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਤੂੰਨੇ ਸਚ ਕਹਾ ਪਰ ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖ ਸੇ ਪਰਸ ਪਰ ਬਡੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਹੋਤੀ ਹੈ ਬਡਾ ਅਫਸੋਸ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਖ ਮਰ ਜਾਏ ਔਰ ਇਸਤ੍ਰੀ ਜੀਤੀ ਰਹੇ ਹਮ ਉਸਕੋ ਜ਼ੋਰ ਸੇ ਨਹੀਂ ਜਲਾਤੇ ਵੁਹ ਅਪਨੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਜਲਤੀ ਹੈਂ ਜੇਕਰ ਆਪ ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਰਹੋ ਤੋ ਹਮ ਆਪ ਕੋ ਦਿਖਲਾ ਦੇਵੇਂਗੇ ਹਾਤਮ ਵਹਾ ਰਹਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਵਹਾਂ ਕਾ ਰਹੀਸ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਬੇਅਰਾਮ ਹੋਕਰ ਮਰ ਗਿਆ ਉਸਦੇ ਘਰ ਚਾਰ ਇਸਤ੍ਰੀਆਂ ਥੀਂ ਔਰ ਪਹਿਲੀ ਕਾ ਏਕ ਲੜਕਾ ਭੀ ਥਾ ਜਬ ਉਸਕੀ ਰਥੀ ਬਨਕੇ ਲੇ ਚਲੇ ਤਬ ਵੁਹ ਚਾਰੋਂ ਇਸਤ੍ਰੀਆਂ ਸੁੰਦਰ ਸਿੰਗਾਰ ਕਰ ਫੂਲੋਂ ਕੇ ਹਾਰ ਪਹਿਨ ਬਾਲ ਬਿਖਰੇ ਸਾਥ ਹੋ ਲੀ ਕੁਨਬੇ ਕੇ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਉਨਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਕਰ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਭਰੀ ਪੂਰੀ ਹੋ ਤੁਮਕੋ ਜਲਨਾ ਨਾ ਚਾਹੀਏ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਿਸੀ ਕਾ ਕਹਿਨਾ ਨਾ ਮਾਨਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਉਨਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੁਮਕੌ ਲਾਜ ਨਹੀਂ ਆਤੀ ਜੋ ਅਪਨੇ ਘਰ ਸੇ ਨਿਕਲ ਕੇ ਅਨ ਜਾਨਤਾਸੇ ਆਕੇ ਮਰੇ ਮਨੁੱਖਯ ਕੇ ਸਾਥ ਜਲਾ ਚਾਹਤੀ ਹੋ ਵੁਹ ਹੰਸ ਕਰਕੇ ਬੋਲੀ ਕਿ ਕਿਉਂ ਵਿਦੇਸੀ ਤੁਝਕੋ ਹਮਾਰੇ ਦੇਖਨੇ ਸੇ ਲਾਜ ਨਹੀਂ ਆਤੀ ਹਮ ਤੋਂ ਮਰੀ ਹੁਈ ਹੈਂ ਹਮਕੋ ਲਾਜ ਕੀ ਕੁਛ ਸੁਧਿ ਨਹੀਂ ਕਯੋਂ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਨਸਾ ਦਿਨ ਥਾ ਕਿ ਇਸ ਪੁਰਖ ਕੇ ਸਾਥ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ਕੇ ਸੁਖ ਕੀਏ ਥੇ ਅਬ ਜੋ ਵੁਹ ਮਰ ਗਿਆ ਹੈ ਤੋ ਹਮ ਉਸਕੇ ਬਿਨਾਂ ਜੀਤੀ ਰਹਾਂ ਇਸ ਬਾਤ ਮੇਂ ਪ੍ਰੀਤਿ ਔਰ ਸ਼ੀਲ ਔਰ ਧਰਮ ਔਰ ਨਿਆਇ ਕ ਵਿਰੋਧ ਹੋਤਾ ਹੈ ਉਸ ਦੇ ਅਧਿਕ ਜਬ ਤਕ ਜੀਤੀ ਰਹੇਗੀ ਬਿਰਹ ਕੀ ਅਗਨੀ ਮੇਂ ਜਲਨਾ ਪੜੇਗਾ ਇਸ ਸੇ ਯੇਹੀ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਹੀ ਬਾਰ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਜਲ ਬੁਝੇ ਔਰ ਸਦੀਵ ਕੀ ਬ੍ਰਿਹੋਂ ਕੀ ਅਗਨੀ ਸੇ ਛੁਟੇ ਆਗੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਜਾਨੇ ਔਰ ਇਸ ਬਾਤ ਸੇ ਭੀ ਜੀ ਡਰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਹੀਂ ਕਾਮਦੇਵ ਹਮਾਰੇ ਮਨ ਕੋ ਨ ਭ੍ਰਮਾਵੇ ਕਿ ਜਿਸ ਸੇ ਹਮ ਅਪਨੇ ਸੁਆਮੀ ਕੋ ਭੂਲਕਰ ਕਿਸੀ ਕੀ ਓਰ ਕੁਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਸੇ ਦੇਖੇਂ ਔਰ ਅਪਨਾ ਧਰਮ ਖੋ ਦੇਵੇਂ ਐਸੇ ਜੀਨੇ ਪਰ ਧ੍ਰਿਕਾਰ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਉਨੌਂ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕਾ ਭੀ ਕਹਿ ਨਾ ਮਾਨਾ ਔਰ ਬਾਵਲੀ ਸੀ ਇਧਰ ਉਧਰ ਦੇਖਤੀ ਭਾਲਤੀ ਚਿਖਾ ਤਕ ਜਾ ਪਹੁੰਚੀ ਫਿਰ ਉਸ ਮਰਦੇ ਕੋ ਚਿਖਾ ਮੇਂ ਰਖਦੀਆ ਔਰ ਵੁਹ ਹੰਸਤੀ ਹੋਈ ਉਸਕੀ ਪਰਕਰਮਾ ਦੇ ਕਿਸੀ ਨੇ ਉਸਕਾ ਸਿਰਜਾਂਘ ਪਰਧਰ ਲੀਆ ਕਿਸੀ ਨੇ ਪੈਰ ਗੋਦ ਮੇਂ ਲੀਏ ਫਿਰ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਸਹਿਸਾ ਚਿਖਾ ਕੋ ਆਗ ਲਗਾ ਦੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਵੁਹ ਆਗ ਕੀ ਆਂਚ ਸੇ ਡਰ ਕਰਕੇ ਭਾਗ ਜਾਏਂਗੀ ਪਰ ਯਿਹ ਉਸਕੀ ਸਮਝ ਝੂਠੀ ਥੀ ਵੁਹ ਹਸਤੀ ਹਸਤੀ ਜਲ ਕੇ ਸਾਥ ਭਸਮ ਹੋਗਈਂ ਹਾਤਮ ਯਿਹ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਦੇਖਕਰ ਘਬਰਾਯਾ ਔਰ ਪਛੁਤਾਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਜਬ ਲੋਗ ਅਪਨੇ ਘਰੋਂ ਕੋ ਚਲੇ ਤਬ ਹਾਤਮ ਭੀ ਉਨਕੇ ਸਾਥ ਚਲਾ ਆਯਾ ਤਬ ਜਿਸਕੇ ਘਰ ਮੇਂ ਠਹਿਰਾ ਥਾ ਉਸਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਇਸਤ੍ਰੀਆਂ ਅਪਣੇ ਅਭਿਲਾਖ ਸੇ ਜਲਤੀ ਹੈਂ ਕਿ ਕੋਈ ਉਨਕੋ ਬਲਾਤਕਾਰ ਸੇ ਜਲਾਤਾ ਹੈ ਔਰ ਪ੍ਰੀਤਿ ਕੀ ਰੀਤਿ ਇਹੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸਚ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਕਿ ਪ੍ਰੇਮ ਕੇ ਨਿਰਬਾਹ ਕਰਨੇ ਕੀ ਇਹੀ ਯੁਕਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਬ੍ਰਿਹਨ ਕੀ ਅਗਨੀ ਮੇਂ ਨ ਜਲੇ ਕਯੋਂਕਿ ਵੁਹ ਆਗ ਇਸ ਅਗਨਿ ਸੇ ਬਡੀ ਕਠਿਨ ਹੈਨਿਦਾਨ ਕਈ ਦਿਨੋਂ ਪੀਛੇ ਕਹਾਕਿ ਪਿਆਰੇ ਮੁਝੇ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕੀ ਓਰ ਜਾਨਾ ਹੈ ਮੁਝੇ ਅਬ ਬਿਦਾ ਕਰ ਏਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਯਹਾਂ ਸੇ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੈ ਤੂ ਪਹੁਚ ਨਾ ਸਕੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਬੜਾ ਸਾਮਰਥ ਹੈ ਵੁਹ ਪਹੁਚਾ ਦੇਵੇਗਾ ਯਿਹ ਉਨਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੇਸ਼ ਗਾਂਵ ਗਾਂਵ ਦੇਖਤਾ ਹੂਆ ਉੱਤਰ ਕੀ ਓਰ ਜਾ ਪਹੁਚਾਂ ਤੋ ਏਕ ਸ਼ਹਿਰ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਜਬ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤਸੇ ਲੋਗ ਇਕਤ੍ਰ ਹੈਂ ਔਰ ਚਿੱਲਾਰਟ ਪੜ ਰਹੀ ਹੈ ਉਨਸੇ ਜਾਕਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਇਹ ਹੱਲਾ ਕਿਸਲੀਏ ਮਚਾ ਹੈ ਕਿਸੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਕੇ ਰਈਸ ਕੀ ਬੇਟੀ ਮਰ ਗਈ ਹੈ ਸੋ ਹਮ ਚਾਹਤੇ ਹੈਂ ਇਸਕੇ ਪਤਿ ਕੋ ਇਸਕੇ ਸਾਥ ਜੀਤਾ ਗਾਡ ਦੇ ਵੁਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਨਹੀਂ ਮਾਨਤਾ ਇਸਲੀਏ ਇਹ ਚਿੱਲਾਹਟ ਪੜੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਮੁਝਕੋ ਆਪਨੇ ਰਈਸ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਚਲੋ ਮੈਂ ਉਸ ਸੇ ਕਛ ਕਹੂੰਗਾ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਉਸ ਰਈਸ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਗਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਰਈਸ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮਾਰੀ ਯਿਹ ਕਿਆ ਚਾਲ ਹੈ ਜੋ ਮੁਰਦੇ ਕੇ ਸਾਥ ਜੀਤੇ ਕੋ ਗਾਡਤੇ ਹੋ ਔਰ ਵੁਹ ਪਰਸੰਨ ਨਹੀਂ ਤੁਮ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਨਹੀਂ ਡਰਤੇ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇਹ ਭੀ ਤੇਰੀ ਹੀ ਤਰਹ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਯਾ ਥਾ ਕੁਛ ਦਿਨ ਯਹਾਂ ਰਹਿ ਕਰ ਮੇਰੀ ਬੇਟੀ ਕੋ ਚਾਹਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਝਟ ਪਟ ਹਮ ਲੋਗੋਂ ਮੈਂ ਮਿਲ ਗਿਆ ਔਰ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਏਹ ਰੀਤਿ ਹੈ ਕਿ ਜਬ ਤਕ ਲੜਕੀ ਵ ਲੜਕਾ ਤਰੁਣ ਨਾ ਹੋਇ ਜਾਇ ਔਰ ਸੁਧ ਨਾ ਸੰਭਾਲੇ ਤਬਤਕ ਹਮ ਲੋਗ ਅਪਨੇ ਮਨ ਸੇ ਉਨਕਾ ਬਿਵਾਹ ਨਹੀਂ ਕਰਤੇ ਜਬਤਕ ਉਨਕੀ ਆਪਸਮੇਂ ਪ੍ਰੇਮ ਪ੍ਰੀਤ ਨਾ ਹੋਇ ਜਾਇ ਯਹਾਂ ਤਕ ਕਿ ਦੋਨੋਂ ਪਰਸੰਨ ਹੋ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਕਰੇਂ ਕਿ ਹਮ ਮੇਂ ਜੇ ਕੋਈ ਮਰ ਜਾਏਗਾ ਤੋ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਜੀਤਾ ਜੀ ਗਡੇਗਾ ਤਬ ਹਮ ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਬਿਵਾਹ ਦੇਤੇ ਹੈਂ ਯਿਹ ਮਨੁੱਖਯ ਭੀ ਹਮਾਰੀ ਚਾਲ ਕੋ ਸਮਝ ਬੂਝ ਕੇ ਇਸ ਲੜਕੀ ਪਰ ਆਸ਼ਿਕ ਹੂਆ ਥਾ ਜਬ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਮੇਂ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰੀਤਿ ਦੇਖੀ ਤਬ ਮੈਂ ਉਨਕੋ ਅਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਹਾਕਮ ਕੇ ਪਾਸ ਲੈ ਗਿਆ ਹਾਕਿਮ ਨੇ ਉਨ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮਾਰੀ ਯਿਹ ਚਾਲ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਪੁਰਖ ਮਰ ਜਾਏ ਤੋਂ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੋ ਜੋ ਇਸਤ੍ਰੀ ਮਰ ਜਾਏ ਤੋ ਪੁਰਖ ਕੋ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਗਾਡ ਦੇਤੇ ਹੈਂ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਦੋਨੋਂ ਨੇ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕੀਆ ਤਬ ਉਨ ਕੋ ਹਮਨੇ ਬਿਵਾਹ ਦੀਆ ਯਹ ਕੌਨਸਾ ਨਿਆਇ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਤਕ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਸੁਖ ਚੈਨ ਕੀਆ ਔਰ ਉਸਕੇ ਜੋਬਨ ਕੀ ਫੁਲਵਾੜੀ ਸੇ ਆਨੰਦ ਕੇ ਫੂਲ ਲੂਟੇ ਅਬ ਜੋ ਵੁਹ ਮਰਗਈ ਹੈ ਤੋ ਇਹ ਅਪਨੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਕਯੋਂ ਨਹੀਂ ਗਡਤਾ ਔਰ ਅਪਨੀ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਕੋ ਕਯੋਂ ਨਹੀਂ ਪਾਲਨ ਕਰਤਾ ਇਸਮੇਂ ਹਮਾਰਾ ਕਿਆ ਅਪਰਾਧ ਹੈ ਕੁਛ ਹਮ ਬਲਾਤਕਾਰ ਸੇ ਨਹੀਂ ਗਾਡਤੇ ਜੋ ਉਸਕੀ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਬਿਨਾਂ ਹਮ ਉਸਕੋ ਗਾਡਤੇ ਤੋ ਅਨਿਆਉ ਥਾ ਤੂ ਹੀ ਪੂਛ ਦੇਖ ਕਿ ਇਹ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਸੇ ਕਿਉਂ ਫਿਰਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਔਰ ਅਪਨਾ ਕਹਿਨਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਨਿਬਾਹਨ ਕਰਤਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰਕੇ ਹਾਤਮ ਉਸ ਪੁਰਖ ਕੇ ਪਾਸ ਗਯਾ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕਿਸ ਲੀਏ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਨਹੀਂ ਨਿਬਾਹਤਾ ਕਬਤਕ ਜੀਏਗਾ ਅੰਤ ਕੋ ਏਕ ਦਿਨ ਮਰਨਾ ਹੈ ਸੋ ਯਹੀ ਭਲਾ ਹੈ ਜੋ ਤੂਨੇ ਕਹਾ ਹੈ ਤੂ ਉਸਕਾ ਨਿਬਾਹ ਕਰ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਬਿਦੇਸੀ ਤੂ ਭੀ ਇਨ ਹੀ ਮੇਂ ਮਿਲ ਗਯਾ ਜੋ ਯਿਹ ਬਾਤ ਕਹਿਤਾ ਹੈਂ ਤੂ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਰੀਤਿ ਕੋ ਕਯੋਂ ਨਹੀਂ ਬਰਣਨ ਕਰਤਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂ ਤੋ ਆਪ ਹੀ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਕਰ ਚੁਕਾ ਹੈ ਅਬ ਫਿਰਨੇ ਸੇ ਤੁਝਕੋ ਲਾਜ ਨਹੀਂ ਆਤੀ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਬੀ ਨਾ ਹੋਗਾ ਜੋ ਮੈਂ ਇਨਕਾ ਕਹਿਆ ਮਾਨੋਂ ਔਰ ਤੇ ਜੀਤੇ ਜੀ ਇਸ ਮੁਰਦੇ ਕੇ ਸਾਥ ਗਡੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਾਨਾਕਿ ਇਹ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਇਸਕੋ ਗਾਡਨੇ ਕੇ ਸਿਵਾ ਨਾ ਰਹੇਂਗੇ ਅਰ ਇਹ ਅਪਣੀ ਪਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਨਹੀ ਗਡੇਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੋਚ ਕਰ ਉਸਕੋ ਅਪਨੀ ਬੋਲੀ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰ ਮੈਂ ਕਿਸੀ ਨਾ ਕਿਸੀ ਭਾਂਤ ਸੇ ਤੁਝੇ ਕਬਰ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਲੂੰਗਾ ਅਬ ਉਨਕੇ ਸਾਮਨੇ ਤੂੰ ਗਡ ਜਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਮੈਂ ਗਡ ਜਾਉਂਗਾ ਤੋ ਤੇਰੇ ਨਿਕਾਲਨੇ ਕੇ ਸਮੇ ਤਕ ਕੈਸੇ ਜੀਤਾ ਰਹੂੰਗਾ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੋ ਧੀਰਜ ਦੇ ਉਨ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯੇਹ ਮਰਨਹਾਰ ਅਪਨੀ ਬੋਲੀ ਮੇਂ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਰੀਤਿ ਸੇ ਕੋਠੜੀ ਕਬਰ ਬਨਾਓਗੇ ਤੋ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਗਡ ਜਾਉਂਗਾ ਇਸਕੋ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਇਹ ਹਾਤਮ ਕੇ ਅਧੀਨ ਹੈ ਹਮ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤੇ ਜੋ ਵੁਹ ਕਹੇਗਾ ਸੋ ਵਹੀ ਕਰੇਗਾ ਹਾਤਮ ਉਨ ਸਬਨੋਂ ਕੋ ਹਾਕਿਮ ਕੇ ਪਾਸ ਲੈ ਗਿਆ ਵੁਹ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਪ੍ਰਭੂ ਇਹ ਗਡਨਾ ਅੰਗੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਜੋ ਮੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਸੀ ਕੋਠੜੀ ਕੇ ਸਮਾਨ ਕਬਰ ਬਨਾਓਗੇ ਤੋਂ ਮੈਂ ਗਡੂੰਗਾ ਹਾਕਿਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਉਸਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਕੈਸੀ ਕਬਰ ਬਨਤੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਡੀ ਕੋਠੜੀ ਸੀ ਜਿਸਮੇਂ ਦਸ ਬੀਸ ਮਨੁਖਯ ਲੇ ਬੈਠੇ ਇਹ ਬਾਤ ਹਾਤਮ ਕੇ ਮੁਖ ਸੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਕਿਮ ਨੇ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਲੀਆ ਫਿਰ ਇਕ ਖਿਣ ਮੇਂ ਸਿਰ ਉਠਾ ਕੇ ਬੋਲਾ ਕਿ ਵੁਹ ਜੈਸੀ ਕਬਰ ਬਨਾਨੇ ਕੋ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਵੈਸੀ ਹੀ ਬਨਾ ਦੋ ਕਿ ਵੁਹ ਅਪਨੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਗਡ ਜਾਵੇ ਇਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਲੋਗ ਫਿਰ ਆਏ ਔਰ ਇਕ ਕਬਰ ਐਸੀ ਬਨਾਈ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਲੋਗੋ ਕੀ ਆਂਖ ਬਚਾ ਕਰਕੇ ਉਸ ਮਾਨੁੱਖਯ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰ ਮੈਂ ਰਾਤ ਕੋ ਤੁਝਕੋ ਕਬਰ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਕਰਕੇ ਲੈ ਜਾਊਂਗਾ ਉਸਨੇ ਹਾਤਮ ਕਾ ਕਹਿਨਾ ਮਾਨ ਲੀਆ ਅਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮਿੱਤ੍ਰੋ ਅਬ ਬਿਲੰਬ ਮਤ ਕਰੋ ਜੋ ਤੁਮ ਕੀਆ ਚਾਹਤੇ ਹੋ ਸੋ ਮੁਝੇ ਅੰਗੀਕਾਰ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਉਨ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਉਨ ਦੋਨੋ ਕੋ ਉਸ ਕਬਰ ਮੇਂ ਗਾਡ ਔਰ ਏਕ ਪੱਥਰ ਸੇ ਉਸਕਾ ਮੂੰਹ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਹਾਤਮ ਸਮੇਤ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੋ ਗਏ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਖੁਲਾ ਪਿਲਾਕਰ ਏਕ ਸੁਥਰਾ ਸਾ ਮਕਾਨ ਉਸਕੋ ਸੋਨੇ ਕੇ ਵਾਸਤੇ ਦੀਆ ਪਰ ਹਾਤਮ ਰਾਤ ਹੋਨੇ ਕੀ ਰਾਹ ਦੇਖਤਾ ਥਾ ਕਿ ਕਿਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਸ ਮਾਨੁਖਯ ਕੋ ਕਬਰ ਸੇ ਨਿਕਾਲੂੰ ਜਬ ਰਾਤ ਹੋਈ ਅਰ ਘਰ ਵਾਲੇ ਸਭ ਸੋ ਗਏ ਤਬ ਹਾਤਮ ਬਿਛਉਣੇ ਪਰ ਸੇ ਉਠ ਕਰਕੇ ਉਸ ਕਬਰ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਗਿਆ ਔਰ ਉਸ ਦੇਸ਼ ਕੀ ਇਹ ਰੀਤਿ ਥੀ ਕਿ ਤੀਨ ਦਿਨ ਤਕ ਮੁਰਦੇ ਕੀ ਕਬਰਪਰ ਉਸਕੇ ਘਰ ਵਾਲੇ ਜਾਗਾ ਕਰੇਂ ਔਰ ਘਰ ਨ ਆਵੇਂ ਔਰ ਇਸਤ੍ਰੀਆਂ ਕਾ ਮੂੰਹ ਨ ਦੇਖੇਂ ਇਸ ਸੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਤੀਨ ਰਾਤ ਘਾਤ ਨ ਪਾਈ ਫਿਰ ਫਿਰ ਆਤਾ ਰਹਾ ਚੌਥੀ ਰਾਤ ਕੋ ਲੋਗ ਅਪਨੇ ਘਰ ਆਏ ਹਾਤਮ ਉਠ ਕਰਕੇ ਉਸ ਕਬਰ ਪਰ ਗਿਆ ਔਰ ਵਹ ਮਾਨੁਖਯ ਕਬਰ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਕੋ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਭਲਾ ਬੁਰਾ ਕਹਿਕੇ ਸੋ ਰਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਬਿਦੇਸੀ ਬਡਾ ਝੂਠਾ ਔਰ ਬਡਾ ਛਲੀ ਸਾ ਜੋ ਮੁਝਕੋ ਛਲ ਸੇ ਕਬਰ ਮੇਂ ਗਡਵਾਯਾ ਮੈਨੇ ਆਪ ਬੁਰਾ ਕਰਿਆ ਜੋ ਐਸੇ ਕਾ ਕਹਿਆ ਮੰਨਿਆ ਔਰ ਉਸਕੀ ਬਾਤ ਕਉ ਸਚ ਜਾਤਾ ਇਸਮੇਂ ਕਿਸੀ ਕਾ ਦੋਸ਼ ਨਹੀਂ ਅਪਣਾ ਕੀਆ ਆ ਆਗੇ ਆਯਾ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨਾ ਮੂੰਹ ਨਾਬਦਾਨਪੁਰ ਰਖਕੇ ਪੁਕਾਰ ਕੀਤੀ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਨਿਕਾਲਨੇ ਕਉ ਆਯਾ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਉੱਤਰ ਨ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਵੁਹ ਮਰ ਗਿਆ ਪਰ ਫਿਰ ਪੁਕਾਰਾ ਤਬ ਭੀ ਨਾ ਬੋਲਾ ਤਬ ਤੋ ਹਾਤਮ ਕੋ ਨਿਸਚਾ ਗਿਆ ਕਿ ਵੁਹ ਜੀਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਬਹੁਤ ਪਛਤਾ ਕਰਕੇ ਰੋਯਾ ਫਿਰ ਤੀਸਰੀ ਵੇਰ ਪੁਕਾਰ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਜੀਤਾ ਹੈ ਤੋ ਬੋਲ ਨਹੀਂ ਤੋ ਪ੍ਰਲਯ ਪ੍ਰਜੰਤ ਤਕ ਇਸੀ ਕਬਰ ਮੇਂ ਪੜਾ ਰਹੇਗਾ ਮੈਂ ਅਪਨਾ ਕਹਿਨ। ਪੂਰਾ ਕਰ ਚੁਕਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕੇ ਵੁਹ ਚੌਂਕ ਪੜਾ ਔਰ ਸੁਨਾ ਕਿ ਕੋਈ ਪੁਕਾਰਤਾ ਹੈ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਨਾਬਦਾਨ ਕੇ ਪਾਸ ਆਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾਕਿ ਤੂੰ ਕੌਨ ਹੈਂ ਜੋ ਪੁਕਾਰਤਾ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜੋ ਉਸਕੀ ਬੋਲੀ ਸੁਣੀ ਤੋ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਵਾਦ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਕੇ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਵਹੀ ਹੂੰ ਕਿ ਜਿਸਨੇ ਤੁਝੇ ਯਹਾਂ ਸੇ ਨਿਕਾਲਨੇ ਕੋ ਕਹਾ ਥਾ ਯਿਹ ਕਹਿ ਕਰਕੇ ਛੁਰੀ ਨਿਕਾਲ ਨਾਬਦਾਨ ਕੋ ਖੋਦਕਰ ਉਸ ਨਿਕਾਲ ਖਾਨਾ ਖੁਲਾ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਜਿਧਰ ਤੇਰੀ ਮਰਜ਼ੀ ਹੋ ਉਸ ਤਰਫ਼ ਕੋ ਚਲਾ ਜਾਹ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਰਾਹ ਖ਼ਰਚ ਨਹੀਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੋ ਕੁਛ ਰਾਹ ਖ਼ਰਚ ਦੇਕਰ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਔਰ ਆਪ ਉਸ ਨਾਬਦਾਨ ਕੋ ਵੈਸਾ ਹੀ ਬਨਾਕੇ ਅਪਨੀ ਜਗਹ ਪਰ ਆ ਕਰਕੇ ਸੋ ਰਹਿਆ ਜਿਸਮੇਂ ਕੋਈ ਨ ਜਾਨੇ ਇਤਨੇਮੇਂ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੂਆ ਤਬ ਉਨ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲੇਨੇ ਜਾਨਾ ਹੈ ਵਿਦਾ ਕਰੋ ਉਨੌਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਸੇ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਬਹੁਤ ਸਮੀਪ ਹੈ ਅੱਛਾ ਜਾਈਏ ਪਰ ਇਤਨੀ ਬਾਤ ਯਾਦ ਰਖਨਾ ਕਿ ਥੋੜੀ ਹੀ ਦੂਰ ਚਲਕੇ ਏਕ ਦੁਰਾਹ ਮਿਲੇਗਾ ਤੁਮਨੇ ਦਹਿਨੀ ਓਰ ਕੀ ਰਾਹ ਕੋ ਜਾਨਾ ਨਿਸਚਾ ਹੈ ਕਿ ਵਹਾਂ ਪਰ ਪਹੁੰਚ ਜਾਓਗੇ ਹਾਤਮ ਉਨ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋ ਦਸ ਦਿਨ ਰਾਤ ਚਲਾ ਗਿਆ ਗਿਆਰ੍ਹਵੇਂ ਦਿਨ ਉਸ ਦੁਰਾਹੇ ਪਰ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਭੂਲ ਕਰ ਬਾਏਂ ਉਰ ਚਲ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਬਡਾ ਅਫ਼ਸੋਸ ਹੈ ਕਿ ਜਿਸ ਰਾਸਤੇ ਕੋ ਉਸਨੇ ਮਨਾ ਕੀਆ ਥਾ ਉਸਹੀ ਕੀ ਓਰ ਚਲਦੀਆ ਜਬ ਦੋ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਤਬ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਕਿ ਸਭ ਜੀਵ ਪਸ਼ੂ ਘਾਤੀ ਭਾਗੇ ਚਲੇ ਆਤੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਏਕ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਖੜਾ ਹੋ ਕਰਕੇ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਐਸਾ ਬਡਾ ਜੀਵ ਪਸ਼ੂ ਘਾਤੀ ਇਨਕੇ ਪੀਛੇ ਪੜਾ ਹੈ ਜੋ ਇਹ ਇਤਨਾ ਜੀ ਛਿਪਾਏ ਗਿਰਤੇ ਪੜਤੇ ਚਲੇ ਆਤੇ ਹੈਂ ਇਹ ਸਮਝਕਰ ਇਕ ਬ੍ਰਿਖ ਪਰ ਚੜ ਗਿਆ ਤਬ ਦੇਖਾ ਕਿ ਬਡੇ ਬਡੇ ਮਸਤ ਹਾਥੀ ਔਰ ਗੈਂਡੇ ਵੀ ਘਬਰਾਏ ਚਲੇ ਆਤੇ ਹੈਂ ਉਨਕੇ ਪੀਛੇ ਏਕ ਮਹਾਂ ਭਯਾਨਕ ਛੋਟਾ ਸਾ ਜੀਵ ਦੀਪਕ ਸੀ ਆਂਖੇਂ ਪੂਛ ਕਾ ਸਿਰ ਪਰ ਛੱਤ੍ਰ ਕੀਏ ਚਲਾ ਆਤਾ ਹੈ ਤਬ ਹਾਤਮ ਡਰਾ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਬਡੀ ਬਿਆਧਿ ਹੈ ਜਿਸਕੇ ਡਰ ਸੇ ਇਤਨੇ ਇਤਨੇ ਬਡੇ ਪਸ਼ੂ ਘਾਤੀ ਜੀਵ ਭਾਗੇ ਚਲੇ ਆਤੇ ਹੈਂ ਮੈਂ ਕਿਸ ਗਿਨਤੀ ਮੇਂ ਹੂੰ ਫਿਰ ਅਪਨਾ ਮਨ ਦ੍ਰਿੜ ਕਰਕੇ ਏਕ ਛੁਰੀ ਨਿਕਾਲ ਸਨੱਧ ਹੋ ਕਰਕੇ ਬੈਠਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਵੁਹ ਜੀਵ ਉਸੀ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਆਯਾ ਔਰ ਮਾਨੁਖ ਕੀ ਸੁਗੰਧ ਪਾ ਕਰਕੇ ਗੁਰਰਾ ਕਰਕੇ ਉਛਲਾ ਔਰ ਇਹ ਚਾਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਕੋ ਪਕੜ ਕੇ ਚੀਰ ਡਾਲੂੰ ਪਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਏਕ ਛੁਰੀ ਐਸੀ ਮਾਰੀ ਕਿ ਦੋਨੋਂ ਹਾਥ ਕਟ ਗਏ ਫਿਰ ਬਡਾ ਕ੍ਰੋਧਕਰ ਲਪਕਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੇ ਪੇਟ ਮੇਂ ਐਸੀ ਛੁਰੀ ਮਾਰੀ ਕਿ ਆਦਰਾਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਈਆਂ ਔਰ ਵੁਹ ਧਰਤੀ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਗਿਰਤੇ ਹੀ ਉਸਨੇ ਮੂਤਕਰ ਪੂਛ ਭਿਗੋਕੇ ਹਿਲਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਆ ਜਿਸ ਜਿਸ ਜਗਹ ਪਰ ਉਸਕੇ ਮੂਤਰ ਕੀ ਬੂੰਦਾਂ ਪੜੀਆਂ ਵਹਾਂ ਪਰ ਹੀ ਆਗ ਲਗ ਗਈ ਜਬ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਪਾਸ ਆਗ ਆਨ ਪਹੁੰਚੀ ਤਬ ਹਾਤਮ ਕੂਦਕੇ ਏਕ ਤਾਲਾਵ ਮੇਂ ਜਾ ਪੜਾ ਅਰ ਵੁਹ ਜੀਵ ਮਰਗਿਆ ਜਬ ਆਗ ਬੁਝ ਗਈ ਤਬ ਹਾਤਮ ਪਾਨੀ ਉਛਾਲ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਾ ਉਸੀ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਪਾਸ ਆ ਕਰਕੇ ਉਸ ਜੀਵ ਕੇ ਚਾਰ ਦਾਂਤ ਜੋ ਛੁਰੀ ਸਮਾਨ ਤੀਖਣ ਥੇ ਉਖੇੜ ਲੀਏ ਔਰ ਪੂਛ ਦੋਨੋਂ ਕਾਨੋਂ ਸਮੇਤ ਕਾਟ ਲੀ ਫਿਰ ਤਰਕਸ਼ ਮੇਂ ਰੱਖ ਆਗੇ ਬੜਾ ਕਈ ਦਿਨੋਂ ਪੀਛੇ ਦੂਰ ਸੇ ਇਕ ਕਿਲਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਉਸਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਜਬ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤਬ ਉਸਕੋ ਸੁਨਸਾਨ ਪਾਯਾ ਔਰ ਉਸਕੇ ਕਿੰਗਰੇ ਆਕਾਸ਼ ਸੇ ਲਗੇ ਦੇਖੇ ਜਬ ਉਸਕੇ ਊਪਰ ਗਿਆ ਤੋ ਦੇਖਾ ਕਿ ਬਡੇ ਬਡੇ ਮਕਾਨ ਸ਼ੀਸ਼ਮਹਿਲ ਸੇ ਚਮਕ ਰਹੇ ਹੈਂ ਔਰ ਚੌਪੜ ਕਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਬਹੁਤ ਸੁਥਰਾ ਅਤਿ ਸ੍ਵਛ ਬਨਾ ਹੈ ਔਰ ਜਿਸ ਦੁਕਾਨ ਮੈਂ ਜੋ ਬਸਤ ਚਾਹੀਏ ਸੋ ਧਰੀ ਹੈ ਪਰ ਮਨੁੱਖਯ ਕਾ ਨਿਸ਼ਾਨ ਹੀ ਨਹੀਂ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖਹਾਤਮ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਕੋਈ ਵਿਆਧਿ ਵਾ ਦੈਤ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਯਾ ਹੈਕਿ ਜਿਸਕੇ ਡਰ ਸੇ ਯਹਾਂ ਕੇ ਲੋਗ ਅਪਨੀ ਅਪਨੀ ਦੁਕਾਨੇਂ ਛੋਡ ਕਰ ਭਾਗ ਗਏ ਹੈਂ ਯਿਹ ਬਾਤ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਤਾ ਹੂਆ ਆਰੀ ਬੜਾ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹੀ ਕਿਲੇ ਤਕ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਉਸਮੇਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਅਪਨੇ ਲੜਕੇ ਬਾਲੋਂ ਸੰਪਦਾ ਸਮੇਤ ਰਹਿਤਾ ਥਾ ਔਰ ਦੋ ਚਾਰ ਨੌਕਰ ਭੀ ਬਾਹਰ ਕੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਦਰੀਓਂ ਪਰ ਬੈਠੇ ਥੇ ਹੈ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਏਕ ਬੋਲਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਬਰਸੋਂ ਸੇ ਏਕ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਯਾ ਦੁ ਦੂਸਰੇ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਪੁਕਾਰੋ ਇਧਰ ਆਵੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਏਕ ਨੇ ਪੁਕਾਰਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਏਕ ਦਰੀਚੇ ਕੇ ਨੀਚੇ ਖੜਾ ਹੋ ਰਹਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਖਿੜਕੀ ਸੇ ਸਿਰ ਨਿਕਾਲ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਤੂ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈਂ ਔਰ ਕਹਾਂ ਜਾਏਂਗਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਯਮਨ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਸੇ ਆਯਾ ਹੂੰ ਔਰ ਕੋਹ ਨਿਦਾਪਰ ਜਾਨੇ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂ ਰਾਹ ਭੂਲ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਬਾਈਂ ਓਰ ਕੇ ਰਸਤੇ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈਂ ਯਹਾਂ ਤੁਝੇ ਤੇਰੀ ਮੌਤ ਲਾਈ ਹੈ ਇਸ ਸਮਯ ਤੂ ਅਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣ ਖੋ ਕੇ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਸੇ ਜਾ ਚੁਕਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਇੱਛਾ ਯਹੀ ਹੈ ਤੋ ਮੈਂ ਤਨ ਮਨ ਸੇ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂੰ ਪਰ ਆਪ ਅਪਨੀ ਦਸ਼ਾ ਕਹੀਏ ਕਿ ਦੇਖਨੇ ਮੇਂ ਤੋ ਧਨਵਾਨ ਦੇਖ ਪੜਤੇ ਹੋ ਫਿਰ ਕਿਲਾ ਕਿਉਂ ਕਰ ਬੰਦ ਹੂਆ ਹੈ ਸੱਚ ਕਹੀਏ ਕਿ ਆਪ ਕੌਨ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਹੀ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਹੂੰ ਔਰ ਕੁਛ ਦਿਨ ਸੇ ਯਹਾਂ ਏਕ ਬੜੀ ਬਿਆਧਿ ਆਤੀ ਹੈ ਇਸ ਕਾਰਨ ਸੇ ਕਿਆ ਪਰਜਾ ਕਿਆ ਫ਼ੌਜ ਮੁਝਕੋ ਛੋਡ ਕਰ ਜਿਸਕੀ ਜਹਾਂ ਬਨੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਚਲੇ ਗਏ ਔਰ ਸ਼ਹਿਰ ਉਜਾੜ ਔਰ ਮੈਂ ਨਿਰਧਨ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਇਨਮੇਂ ਉਨਕਾ ਕਛ ਅਪਰਾਧ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਸ਼ੀਂਹ ਸਿੰਘ ਭੀ ਉਸਕਾ ਸਾਹਮਨਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤਾ ਔਰ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਲਾਜ ਸੇ ਬਿਵੱਸ ਹੂੰ ਲੜਕੇ ਬਾਲੋਂ ਸਮੇਤ ਕਿਲਾ ਬੰਦ ਕੀਏ ਬੈਠਾ ਹੂੰ ਇਤਨਾ ਬਲ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਸ ਕੋ ਮਰੂੰ ਇਸ ਸੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਭਰੋਸੇ ਪਰ ਇਕਾਂਤ ਕੋ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਵਿਆਧ ਕੋਈ ਦੈਤਹੈਵਾ ਕੋਈ ਬੜਾ ਜੀਵ ਪਸ਼ੂ ਘਾਤੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਉਸਕਾ ਸਾਮਨਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤਾ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਘਰ ਕੋਹ ਕਾਫ਼ ਮੇਂ ਹੈ ਥੋੜੇ ਹੀ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਯਹਾਂ ਆਨੇ ਲਗਾ ਹੈ ਉਸਕੇ ਕਾਰਨ ਸੇ ਸਭ ਦੇਸ਼ ਉਜਾੜ ਹੋ ਗਿਆ ਨਿੱਤ੍ਯ ਏਕ ਸਮਯ ਯਹਾਂ ਪਰ ਉਸਕਾ ਆਨਾ ਔਰ ਦੋ ਚਾਰ ਮਨੁਖ੍ਯ ਖਾਕੇ ਚਲੇ ਜਾਨਾ ਪਰ ਆਜ ਤਕ ਉਸਕਾ ਪੈਰ ਕਿਲੇ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਆਯਾ ਕਿਉਂਕਿ ਕਿਲੇ ਕੇ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਬੜਾ ਖ਼ੰਦਕ ਸਦਾ ਪਾਣੀ ਸੇ ਭਰਾ ਰਹਿਤਾ ਥਾ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੇ ਵੁਹ ਕਿਆ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਆਪ ਆਨੰਦ ਕੀਜੀਏ ਮੈਨੇ ਉਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਉਸਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲਾ ਪ੍ਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਰਤਾ ਹਰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕਾ ਰਾਹ ਭੂਲ ਕਰ ਬਾਈਂ ਓਰ ਜਾ ਨਿਕਲਾ ਫਿਰ ਉਸ ਪਸ਼ੂ ਕਾ ਔਰ ਅਪਣਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਸਭ ਵਰਣਨ ਕੀਆਇਸਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਿਲੇ ਸੇਉਤਰਾ ਹਾਤਮ ਕੋ ਗਲੇ ਲਗਾ ਭੀਤਰ ਲੇ ਜਾਕੇ ਪ੍ਰਤਿਸ਼੍ਟਾ ਪੂਰਬਕ ਮਸਨਦ ਪਰ ਬਠਾਯਾ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਮੰਗਵਾ ਕੇ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਚੁਨਵਾ ਦੀਏ ਹਾਤਮ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਏਕ ਸਾਥ ਖਾਨਾ ਖਾਯਾ ਔਰ ਪਾਣੀ ਪੀਆ ਫਿਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਕੈਸੇ ਬਿਸ੍ਵਾਸ ਆਵੇ ਸਕਤਾ ਔਰ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਲਾਜ ਸੇ ਬਿਵਸ ਨੂੰ ਲੜਕੇ ਬਾਲੋਂ ਸਮੇਤ ਕਿਲਾ ਬੰਦ ਕੀਏ ਬੈਠਾ ਹੂੰ ਇਤਨਾ ਬਲ ਨਹੀਂ ਕਿ ਉਸ ਕੋ ਮਾਰੂੰ ਇਸ ਸੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਭਰੋਸੇ ਪਰ ਇਕਾਂਤ ਕੋ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਵਿਆਧ ਕੋਈ ਦੈਤ ਹੈ ਵਾ ਕੋਈ ਬੜਾ ਜੀਵ ਪਸ਼ੂ ਘਾਤੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਉਸਕਾ ਸਾਮਨਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤਾ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਘਰ ਕੋਹ ਕਾਫ਼ ਮੇਂ ਹੈ ਥੋੜੇ ਹੀ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਯਹਾਂ ਆਨੇ ਲਗਾ ਹੈ ਉਸਕੇ ਕਾਰਨ ਸੇ ਸਭ ਦੇਸ਼ ਉਜਾੜ ਹੋ ਗਿਆ ਨਿੱਤਯ ਏਕ ਸਮਯ ਯਹਾਂ ਪਰ ਉਸਕਾ ਆਨਾ ਔਰ ਦੋ ਚਾਰ ਮਨੁਖਯ ਖਾਕੇ ਚਲੇ ਜਾਨਾ ਪਰ ਆਜ ਤਕ ਉਸਕਾ ਪੈਰ ਕਿਲੇ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਆਯਾ ਕਿਉਂਕਿ ਕਿਲੇ ਕੇ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਬੜਾ ਖੰਦਕ ਸਦਾ ਪਾਣੀ ਸੇ ਭਰਾ ਰਹਿਤਾ ਥਾ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੇ ਵੁਹ ਕਿਆ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਆਪ ਆਨੰਦ ਕੀਜੀਏ ਮੈਨੇ ਉਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਉਸਕੋ ਮਾਰ ਡਾਲਾ ਪ੍ਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਰਤਾ ਹਰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕਾ ਰਾਹ ਭੂਲ ਕਰ ਬਾਈਂ ਓਰ ਜਾ ਨਿਕਲਾ ਫਿਰ ਉਸ ਪਸ਼ੂ ਕਾ ਔਰ ਅਪਣਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਸਭ ਵਰਣਨ ਕੀਆ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਿਲੇ ਸੇ ਉਤਰਾ ਹਾਤਮ ਕੋ ਗਲੇ ਲਗਾ ਭੀਤਰ ਲੇ ਜਾਕੇ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾ ਪੂਰਬਕ ਮਸਨਦ ਪਰ ਬਠਾਯਾ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਮੰਗਵਾ ਕੇ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਚੁਨਵਾ ਦੀਏ ਹਾਤਮ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਏਕ ਸਾਥ ਖਾਨਾ ਖਾਯਾ ਔਰ ਪਾਣੀ ਪੀਆ ਫਿਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਕੈਸੇ ਬਿਸ੍ਵਾਸ ਆਵੇ ਕਿ ਵੁਹ ਬਯਾਧੀ ਮਾਰੀ ਗਈ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੇ ਦਾਂਤ ਔਰ ਦੁੰਬ ਅਰ ਕਾਨ ਤਰਕਸ਼ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਕਰ ਦਿਖਾ ਦੀਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਔਰ ਧੰਨਯ ਧੰਨਯ ਕਹਾ ਫਿਰ ਸਭ ਹੋਰ ਲੋਗੇਂ ਕੋ ਲਿਖ ਭੇਜਾ ਕਿ ਵੁਹ ਬਿਆਧਿ ਮਾਰੀ ਗਈ ਤੁਮ ਬੇਧੜਕ ਆਕਰ ਅਪਨੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਬਸੋ ਔਰ ਆਨੰਦ ਸੇ ਰਹੋ ਫਿਰ ਕੁਛ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਬਿਦਾ ਮਾਂਗੀ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਐਸਾ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਕਰਦੋ ਕਿ ਜੋ ਮੁਝਕੋ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕਾ ਰਸਤਾ ਬਤਲਾ ਦੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਬੋਲੇਕਿ ਯਿਹ ਸ਼ਹਿਰ ਅਬ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕਿਰਪਾਸੇ ਬਸ ਪਵੇਗਾ ਸੋ ਇਸਕੋ ਅਪਨਾ ਹੀ ਸਮਝ ਕੇ ਜੋ ਯਿਹ ਯਹਾਂ ਕਾ ਰਹਿਨਾ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੋ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਤੁਮਾਰੀ ਸੇਵਾ ਕੇ ਲੀਏ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜਬ ਤਕ ਮੈਂ ਦੁਖੀ ਲੋਗੋਂ ਕੇ ਕਾਮੋਂ ਸੇ ਛੁਟਕਾਰਾ ਨਹੀਂ ਪਾਤਾ ਤਬਤਕ ਸੰਸਾਰ ਕਾ ਸੁਖ ਮਹਾਂ ਪਾਤਿਕ ਸਮਝਤਾ ਹੂੰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਏਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਉਸਕੇ ਸਾਹਿਸ ਔਰ ਬੀਰਤਾ ਪਰ ਧੰਨ ਧੰਨ ਕੀਆ ਔਰ ਇਕ ਮਨੁੱਖਯ ਸਾਥ ਦੇ ਕਰ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਵੁਹ ਮਨੁੱਖਯ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕਾ ਯਿਹ ਰਾਸਤਾ ਬਹੁਤ ਸੀਧਾ ਹੈ ਅਬ ਇਸ ਸੜਕ ਮੇਂ ਬੇਧੜਕ ਚਲਾ ਜਾਹ ਹਾਤਮ ਉਸਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਉਧਰ ਚਲਾ ਕੁਛ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਏਕ ਬਸਤੇ ਹੂਏ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਵਹਾਂ ਕੇ ਲੋਗ ਉਸਕੋ ਹਾਕਿਮ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਗਏ ਉਸਨੇ ਉਠਕੇ ਉਸਕਾ ਅਵਿਸਵਾਸ ਕਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਅਰੇ ਬਟੋਹੀ ਤੂੰ ਯਹਾਂ ਕੈਸੇ ਆਯਾ ਹੈਂ ਯਹਾਂ ਸਿਕੰਦਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਆਯਾ ਥਾ ਅਬ ਤੁਝਕੋ ਦੇਖਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਕਾ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਤੂੰ ਸਚ ਕਹਿ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਹੁਸਨਬਾਨੋਂ ਨੇ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕਾ ਠੀਕ ਠੀਕ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਨੇ ਭੇਜਾ ਹੈ ਯਹਾਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਤੇ ਪਹੁੰਚਤੇ ਬਡੇ ਕਲੇਸ਼ ਪਾਏ ਅਬ ਆਪਸੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੀ ਆਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਆਪ ਉਸਕਾ ਭੇਦ ਜਾਨਤੇ ਹੋ ਤੋ ਬਤਲਾਦੇਂ ਤੋ ਬਡੀ ਕਿਰਪਾ ਹੋ ਜਾਏਗੀ ਕਿਉਂਕਿ ਦੁਖ ਕਾ ਬਦਲਾ ਸੁਖ ਸੇ ਹੋ ਜਾਏ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਰਈਸ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕਾ ਭੇਦ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਸਿਧਾਰਨ ਬਰਨਨ ਹੋਸਕੇ ਜੋ ਤੂੰ ਕੁਛ ਦਿਨ ਯਹਾਂ ਰਹੇਂਗਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਬਿਹਤਰ ਤਬ ਉਸ ਹਾਕਿਮ ਨੇ ਏਕ ਅੱਛੇ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਏਕ ਬਹੁਤ ਸੁਥਰਾ ਬਿਛੌਨਾ ਬਿਛਵਾ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਉਸਮੇਂ ਰਹਿਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਸਾਂਝ ਸਵੇਰੇ ਜੋ ਸਮਯ ਸੁੰਦਰ ਸ੍ਵੱਛ ਸ੍ਵਾਦਿਸ਼ਟ ਗਰਮ ਠੰਢਾਂ ਭੋਜਨ ਔਰ ਜਲ ਭੇਜਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਆਪ ਭੀ ਬਹੁਤਾ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥ ਉਠਤਾ ਬੈਠਤਾ ਰਹਾ ਇਕ ਦਿਨ ਸੌ ਦੋ ਸੌ ਮਨੁਖੋਂ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਉਦਾਸੀਨ ਬੈਠਾ ਹੂਆ ਥਾ ਔਰ ਕੁਛਕ ਬਾਤੇਂ ਕਹਿ ਰਹਾ ਥਾ ਉਸਮੇਂ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕੀ ਭੀ ਵਾਰਤਾ ਆਈ ਹਾਤਮ ਉਨ ਲੋਗੋਂ ਪੂਛਾ ਕਿ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕੌਨਸੀ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਹੈ ਜਿਸਕੇ ਕਿਲੇ ਕੀ ਦੀਵਾਰੇਂ ਆਕਾਸ਼ ਸੇ ਬਾਤੇਂ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈਂ ਔਰ ਉਸ ਸੇ ਆਪ ਹੀ ਆਪ ਏਕ ਸ਼ਬਦ ਆਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਬਾਤੇਂ ਹੋ ਰਹੀ ਥੀ ਕਿ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਉਸ ਪਹਾੜ ਕੀ ਓਰ ਸੇ ਸ਼ਬਦ ਆਯਾ ਕਿਆ (ਅਖੀਆ ਆਖੀ)ਉਸ ਸਮਯ ਉਸ ਸਭਾ ਮੇਂ ਏਕ ਸੁੰਦਰ ਤਰੁਨ ਮਨੁਖਯ ਕੋ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਸੇ ਬਲਾਵਾ ਆਯਾ ਹੈ ਵੁਹ ਚਲਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਦੌੜੇ ਆਏ ਔਰ ਆਨਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਮੁਖ ਲਾਲ ਹੋ ਰਹਾ ਹੈ ਲੋਗ ਉਸਕੋ ਘੇਰ ਰਹੇ ਹੈਂ ਵੁਹ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਦੇਖ ਹਾਤਮ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮਿੱਤ੍ਰੋ ਇਸੇ ਬੈਠੇ ਬਿਠਾਏ ਕਿਆ ਹੂਆ ਕਿ ਬਾਵਲਾ ਸਾ ਦੌੜਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਨ ਕੁਛ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਨ ਕੁਛ ਸੁਨਤਾ ਹ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸੇ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਸੇ ਬੁਲਾਵਾ ਆਯਾ ਹੈਕਿ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਆਓ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਜਾਨਾ ਕਿ ਕਿਸੀ ਨੇ ਇਸੇ ਬੁਲਾਯਾ ਹੈ ਜੋ ਐਸਾ ਉਡਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੋਚ ਉਸਨੇ ਪਕੜ ਲੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਭਾਈ ਯਿਹ ਉਚਿਤ ਨਹੀ ਜੋ ਤੂ ਨਹੀਂ ਬਤਲਾਤਾ ਹੈ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਕਹਿਦੇ ਕਿ ਤੁਝਕੋ ਕਿਸਨੇ ਬੁਲ ਵਾਯਾ ਹੈ ਜੋ ਹਮ ਸਭ ਕੋ ਛੋਡੇ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਆਪਨਾ ਸਾ ਸਿਰ ਪਟਕਾ ਪਰ ਉਸਨੇ ਕੁਛ ਨਾ ਕਹਾ ਔਰ ਹਾਥ ਝਟਕਾ ਕੇ ਭਾਗਾ ਔਰ ਪਹਾੜ ਕੇ ਨੀਚੇ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਹਾਤਮ ਭੀ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਪੀਛੇ ਲਪਕਾ ਚਲਾ ਗਿਆ ਸਹਿਸਾ ਵੁਹ ਪਹਾੜ ਹਾਤਮ ਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਸੇ ਲੋਪ ਹੋ ਗਿਆ ਉਸਨੇ ਅਪਨਾ ਸਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਗਡਾ ਕੇ ਦੇਖਾ ਤੋਂ ਰੰਗੀਨ ਪੱਥਰ ਹੀ ਦੇਖ ਪੜੇ ਔਰ ਕੁਛ ਨਾ ਸੂਝਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋ ਸਭ ਲੋਗੋਂ ਕੇ ਸਾਥ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਫਿਰ ਆਯਾ ਔਰ ਸਭ ਲੋਗ ਅਪਨੇ ਅਪਨੇ ਘਰ ਕੋ ਗਏ ਪਰ ਕੋਈ ਉਸਕੇ ਲੀਏ ਨਹੀਂ ਰੋਯਾ ਔਰ ਬਹੁਤ ਸਾ ਖਾਨਾ ਬਾਂਧਾ ਔਰ ਆਨੰਦ ਮਨਾਯਾ ਫਿਰ ਅਪਨਾ ਕਾਮ ਕਰਨੇ ਲਗੇ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਮੇਂ ਸੇ ਕਿਸੀ ਨੇ ਭੀ ਜਾਨਾ ਕਿ ਉਸ ਪਰ ਕਿਆ ਬੀਤਾ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਤੂ ਭੀ ਤੋ ਵਹੀਂ ਥਾ ਜੋ ਤੂਨੇ ਦੇਖਾ ਵਹੀ ਹਮਨੇ ਦੇਖਾ ਫਿਰ ਹਮ ਸੇ ਕਿਆ ਪੂਛਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਚੁੱਪ ਹੋ ਰਹਾ ਔਰ ਉਸ ਮਾਨੁਖਯ ਕੇ ਲੀਏ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਆਂਸੂ ਭਰ ਕਰਕੇ ਪਛਤਾਨੇ ਲਗਾ ਤੋ ਉਨੋਂਨੇ ਕਹਾਕਿ ਹਮਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਕੀ ਯਿਹ ਰੀਤਿ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਕਿਸੀ ਕੇ ਲੀਏ ਰੋਵੇ ਔਰ ਦੁਖ ਕਰੇ ਜੋ ਤੂ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਰਹਾ ਚਾਹਤਾ ਹੈਂ ਤੋ ਹਮਾਰੀ ਚਾਲ ਪਰ ਚੱਲ ਨਹੀਂ ਤੋ ਇਸ ਵਸਤੀ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਦੀਆ ਜਾਏਂਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਆਂਸੂ ਪੀ ਗਿਆ ਔਰ ਮਨ ਮੇਂ ਉਸਕਾ ਸੋਚ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਉਸੇ ਉਦਾਸ ਦੇਖਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਤੂ ਕਿਉਂ ਚਿੰਤਾ ਕਰਤਾ ਹੈਂ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕਾ ਇਹੀ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਹੈ ਜੋ ਤੂਨੇ ਦੇਖਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਔਰ ਕੁਛ ਨਾ ਜਾਨਾ ਇਸ ਚਿੰਤਾ ਮੇਂ ਹੂੰ ਕਿ ਹੁਸਨ ਬਾਨੋ ਸੇ ਕਿਆ ਜਾਕੇ ਕਹੂੰਗਾ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਕੋ ਵਹਾਂ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਬੀਤ ਗਏ ਉਤਨੇ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਪੰਦਰਹ ਮਨੁਖਯ ਉਸੀ ਭਾਂਤ ਉਸ ਪਹਾੜ ਕੀ ਓਰ ਗਏ ਔਰ ਫਿਰ ਨਾ ਲੌਟੇ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੋਂ ਸੇ ਏਕ ਹੋਰ ਮਨੁਖਯ ਕਾ ਨਾਮ ਹਾਤਮ ਥਾ ਉਸ ਕੇ ਨਾਲ ਇਸ ਹਾਤਮ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਕੀ ਬਹੁਤ ਮਿੱਤ੍ਰਤਾ ਥੀ ਔਰ ਪਰਸਪਰ ਪ੍ਰੀਤਿ ਬਹੁਤ ਵਧ ਗਈ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਰਾਤ ਔਰ ਦਿਨ ਏਕ ਹੀ ਜਗਹ ਰਹਿਤੇ ਔਰ ਭੀ ਬਹੁਤ ਸੇ ਲੋਗ ਉਨਕੇ ਸਾਥੀ ਹੋ ਗਏ ਥੇ ਏਕ ਦਿਨ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕੇ ਕਿਲੋ ਸੇ ਸ਼ਬਦ ਆਯਾ ਥਾ ( ਅਖੀਆ ਆਖੀ ) ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਹਾਤਮ ਕਾ ਮਿੱਤ੍ਰ ਉਸ ਪਹਾੜ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਉਸਕੇ ਭਾਈ ਬੰਦੋ ਕੋ ਸਮਾਚਾਰ ਮਿਲਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਭੀ ਵਹਾਂ ਬੁਲਵਾਯਾ ਗਿਆ ਤੋ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਇਕੱਤ੍ਰ ਹੋਇ ਕਰਕੇ ਆਏ ਔਰ ਉਸਕੋ ਘੇਰ ਲੀਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਅਪਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਹ ਭੀ ਵੈਸੇ ਹੀ ਚਲਾ ਜਾਏਗਾ ਬੜਾ ਸੰਤਾਪ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੀ ਇਸਕੇ ਸਾਥ ਪ੍ਰੀਤਿ ਹੋ ਗਈ ਥੀ ਅਬ ਇਹ ਭੀ ਜਾਤਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਕੋ ਕਬੀ ਨਾ ਛੋਡੂੰਗਾ ਇਸਕਾ ਸਾਥ ਦੇਨਾ ਮੁਝਕੋ ਜ਼ਰੂਰ ਹੈ ਜੋ ਹੋਨੀ ਹੋ ਸੋ ਹੋ ਕਿਉਂਕਿ ਯਹਾਂ ਕੇ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕਾ ਯਥਾਰਥ ਹਾਲ ਪ੍ਰਗਟ ਨਾ ਹੂਆ ਇਹ ਬਾਤ ਮਨ ਮੇਂ ਠਾਨ ਕਰਕੇ ਫੈਂਟ ਬਾਂਧੀ ਔਰ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕੇ ਪਹਾੜ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਦੌੜਾ ਔਰ ਅਪਨਾ ਸਾ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਭਾਈ ਯਿਹ ਕਯਾ ਦਸ਼ਾ ਹੈ ਔਰ ਤੁਝਕੋ ਕੌਨ ਖੀਚੇ ਲੀਏ ਜਾਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਕੁਛ ਨਾ ਬੋਲਾ ਤਬ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਝੁੰਝਲਾ ਕਰਕੇ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਨਿਰਦਈ ਕੈਸੀ ਮਿੱਤ੍ਰਤਾ ਥੀ ਹਮ ਤੁਮ ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਏਕ ਸਾਥ ਰਹੇ ਔਰ ਅਬ ਏਕ ਬਾਤ ਸੇ ਭੀ ਗਏ ਤੇਰਾ ਬੋਲ ਕਿਉਂ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰ ਤੂੰ ਸੱਚ ਕਹੁ ਕਿ ਤੁਝਕੋ ਕੌਠ ਘਸੀਟਤਾ ਹੈ ਔਰ ਕਿਧਰ ਜਾਤਾ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਕੁਛ ਧਿਆਨ ਨ ਕੀਆ ਕਿ ਕੌਨ ਹੈ ਔਰ ਕਿਆ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਅਪਨਾ ਹਾਥ ਛੁਡਾਨੇ ਲਗਾ ਇਤਨਾ ਬਲ ਕੀਆ ਕਿ ਹਾਥ ਛੁਟਗਿਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਗਿਰ ਪੜਾ ਤਬ ਵੁਹ ਪਰਬਤ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਚਲਾਹਾਤਮ ਭੀ ਉਠ ਕਰਕੇ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਚਲਾ ਗਿਆ ਇਕ ਖਿਣ ਮੇਂ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਪਹਾੜ ਕੇ ਨੀਚੇਜਾ ਪਹੁੰਚੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਛਲ ਕਰ ਪੀਛੇ ਸੇ ਪਕੜ ਲੀਆ ਉਸਨੇ ਚਾਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਆਪ ਕੋ ਇਸ ਸੇ ਅਲੱਗ ਕਰੂੰ ਪਰ ਨਾ ਕਰ ਸਕਾ ਇਸੀ ਭਾਂਤ ਦੋਨੋਂ ਗਿਰਤੇ ਪੜਤੇ ਪਹਾੜ ਕੇ ਊਪਰ ਜਾ ਪਹੁੰਚੇ ਜਿਉਂ ਹੀ ਕਿਲੇ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚੇ ਤੋਂ ਇਕ ਖਿੜਕੀ ਸੀ ਦਿਖਾਈ ਦੀ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਲਪਟੇ ਲਪਟਾਏ ਉਸਕੇ ਭੀਤਰ ਚਲੇ ਗਏ ਔਰ ਲੋਗੋਂ ਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਸੇ ਲੋਪ ਹੋ ਗਏ ਸਭ ਲੋਗ ਹਾਤਮ ਕੀ ਸੋਚ ਕਰਤੇ ਹੂਏ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਏ ਔਰ ਹਾਕਿਮ ਕੋ ਸਮਾਚਾਰ ਪਹੁਚਾ ਦੀਆ ਕਿ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਬੀ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥ ਪਹਾੜ ਪਰ ਚਲਾ ਗਿਆ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਓਹ ਹਾਕਿਮ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮੂਰਖੋ ਕਿ ਆਜ ਤਕ ਬਿਨ ਬੁਲਾਏ ਉਸ ਪਹਾੜ ਪਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਤੁਮਨੇ ਉਸਕੋ ਕਿਸ ਵਾਸਤੇ ਛੋਡਾ ਔਰ ਕਿਸ ਵਾਸਤੇ ਜਾਨੇ ਦੀਆ ਉਸਕਾ ਪਾਪ ਤੁਮਾਰੇ ਸਿਰ ਪਰ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਪ੍ਰਭੁ ਹਮਨੇ ਤੋ ਉਸਕੋ ਬਹੁਤੇਰਾ ਸਮਝਾਯਾ ਕਿ ਤੁਮ ਵਹਾਂ ਪਰ ਨਾ ਜਾਓ ਪਰੰਤੂ ਉਸਨੇ ਹਮਾਰਾ ਕਹਿਨਾ ਨਾ ਮਾਨਾ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਵੁਹ ਮੇਰਾ ਯਾਰ ਜਾਨੀ ਹੈ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਕਬੀ ਨਾ ਛੋਡੂੰਗਾ ਜੋ ਅਪਦਾ ਉਸ ਪਰ ਪੜੇਗੀ ਉਸਕੋ ਭੀ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਸਿਰ ਪਰ ਲੂੰਗਾ ਯਿਹ ਬਾਤੇਂ ਕਰ ਰਾਜਾ ਪਰਜਾ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਹਾਤਮ ਕੇ ਲੀਏ ਕੁੜਨੇ ਲਗੇ ਔਰ ਵਰ੍ਹਾਂ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਇਹ ਹੁਆ ਕਿ ਜਬ ਵਹ ਦੋਨੋਂ ਖਿੜਕੀਸੇ ਆਗੇ ਬੜੇ ਤੋ ਚੁੱਪ ਚਾਪ ਸੇ ਨਿਦਾਨ ਏਕ ਲੰਬੀ ਚੌੜੀ ਜਗਹ ਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚੇ ਵਹਾਂ ਹਰੀ ਹਰੀ ਘਾਸ ਐਸੀ ਜਮ ਰਹੀ ਥੀ ਕਿ ਬ੍ਰਿਸ਼ਟ ਕਾ ਮਨ ਕਰਤੀ ਥੀ ਮਾਨੋ ਪੰਨੀ ਕਾ ਬਿਛੋਨਾ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਬਿਛਾ ਹੈ ਪਰ ਥੋੜੀ ਸੀ ਧਰਤੀ ਵੀ ਸੁੰਞੀ ਪੜੀ ਹੈ ਵੁਹ ਮਨੁਖਯ ਉਸ ਪਰ ਪਾਂਵ ਰਖਨੇ ਲਗਾ ਪੈਰ ਰਖਤੇ ਹੀ ਚਿਤ ਗਿਰ ਪੜਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਚਾਹਿਆ ਕਿ ਇਸਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰਕੇ ਉਠਾਵੇਂ ਇਸਮੇਂ ਉਸਕਾ ਮੂੰਹ ਪੀਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਆਂਖੇ ਪਥਰਾਈ ਗਈਂ ਹਾਥ ਪੈਰ ਬਡੇ ਹੋਗਏ ਉਸਕੀ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਆ ਕਿ ਇਹ ਮਰ ਗਿਆ ਹੈ ਹਾਤਮ ਕੀ ਆਂਖੋਂ ਸੇ ਆਂਸੂ ਨਿਕਲ ਆਏ ਔਰ ਰੋਨੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਧਰਤੀ ਤੜੱਕ ਹੋਗਈ ਵੁਹ ਮਾਨੁੱਖ ਉਸਮੇਂ ਸਮਾ ਗਿਆ ਫਿਰ ਵੁਹ ਜਗਹ ਹਰੀ ਹੋ ਗਈ ਯਿਹ ਬਾਤ ਦੇਖਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਪਰਣਾਮ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਹ ਜਗਤ ਨਾਸਤੀ ਸੁਪਨ ਸਮਾਨ ਹੈ ਏਕ ਦਿਨ ਸਭਨੇ ਮਰਨਾ ਹੈ ਅਬ ਤੋ ਮੈਂ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕਾ ਯਥਾਰਥ ਹਾਲ ਜਾਨ ਲੀਆ ਅਬ ਯਹਾਂ ਸੇ ਚਲੀਏ ਯਿਹ ਧੁਨ ਬਾਂਧ ਕਰਕੇ ਚਲ ਦੀਆ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਚਲਾ ਪਰ ਉਸ ਖਿੜਕੀ ਕੀ ਓਰ ਕਿਲੇ ਕਾ ਖੋਜ ਨਾ ਮਿਲਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਜਾਨੇ ਵੁਹ ਖਿੜਕੀ ਕਿਧਰ ਗਈ ਔਰ ਕਿਲਾ ਕਿਧਰ ਗਿਆ ਸਾਤ ਦਿਨ ਬਿਨਾਂ ਅੰਨ ਜਲਕੇ ਮਰਾ ਫਿਰਤਾ ਔਰ ਚਲਨੇ ਸੇ ਨਿਰਾਸ ਹੋ ਕਰ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੇ ਹਾਤਮ ਤੇਰੀ ਮੌਤ ਤੁਝਕੋ ਯਹਾਂ ਪਰ ਲਾਈ ਹੈ ਜੋ ਤੂੰ ਬਿਨ ਬੁਲਾਏ ਆਯਾ ਕਿਉਂਕਿ ਅਬ ਵੁਹ ਕਿਲਾ ਔਰ ਪਹਾੜ ਔਰ ਸ਼ਹਿਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਨਦੀ ਕੇ ਤੀਰ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬਡੀ ਪ੍ਰਬਲਤਾ ਸੇ ਚਲ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸਕਾ ਵਾਰ ਪਾਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲਤਾ ਬਹੁਤ ਚਿੰਤਾ ਕਰ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਇਸ ਸੇ ਕੈਸੇ ਪਾਰ ਉਤਰੂੰ ਤੇਰੇ ਬਿਨਾਂ ਕੌਨ ਬੇੜਾ ਪਾਰ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਨਾਵ ਦੇਖ ਪੜੀ ਕਿ ਇਧਰ ਕੋ ਹੀ ਚਲੀ ਆਤੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਕੋਈ ਮਲਾਹ ਲਾਯਾ ਹੈ ਜਬ ਕਿਨਾਰੇ ਲਗੀ ਤੋਂ ਉਸ ਪਰ ਕਿਸੀ ਕੋ ਨ ਦੇਖਾ ਤਬ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਕੇ ਉਸ ਬੇੜੀ ਮੇਂ ਚੜ ਲੀਆ ਫਿਰ ਦੇਖਾ ਕਿ ਇੱਕ ਕਪੜੇ ਮੇਂ ਕੁਛ ਲਪੇਟਾ ਸਾ ਰੱਖਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਭੁਖਾ ਤੋ ਸਾਤ ਦਿਨ ਕਾ ਥਾ ਇਸਨੇ ਹਾਥ ਬੜ੍ਹਾ ਕਰ ਦੇਖਾ ਤੋ ਦੋ ਰੋਟੀਆਂ ਔਰ ਮਛਲੀ ਕਾ ਕਬਾਬ ਗਰਮ ਗਰਮ ਪਾਯਾ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਖਾਵੇ ਪਰ ਯਿਹ ਸੋਚਾ ਕਿ ਮਲਾਹ ਨੇ ਅਪਣੇ ਲੀਏ ਨਾ ਰੱਖੀ ਹੋ ਪਰਾਈ ਬਸਤ ਕੋ ਖਾਨਾ ਭਲਾ ਨਹੀਂ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਮਛਲੀ ਨੇ ਨਦੀ ਸੇ ਸਿਰ ਨਿਕਾਲ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਹਾਤਮ ਯਿਹ ਰੋਟੀਆਂ ਅਰ ਕਬਾਬ ਤੇਰਾ ਹੀ ਭੋਜਨ ਹੈ ਤੂ ਸੁਖ ਸੇ ਖਾ ਜਾਹ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰ ਇਤਨੀ ਬਾਤ ਕਹ ਕਰਕੇ ਫਿਰ ਪਾਨੀ ਮੇਂ ਡੁਬ ਗਈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸੀ ਸਮਯ ਉਸਕੋ ਖਾ ਕਰ ਪਾਣੀ ਪੀਆ ਔਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕੀਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਆਂਧੀ ਕੀ ਏਕ ਐਸੀ ਝਕੋਰ ਆਈ ਕਿ ਤੀਨ ਦਿਨ ਮੇਂ ਵੁਹ ਨਾਵ ਪਾਰ ਲਗੀ ਹਾਤਮ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਉਸਤਤਿ ਕਰਤਾ ਹੂਆ ਨਾਵ ਪਰ ਸੇ ਉਤਰ ਅਪਣੇ ਮਨ ਮੇਂ ਯਹ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਰਾਹ ਕਿਧਰ ਹੈ ਕਿ ਵਹਾਂ ਜਾਕੇ ਉਸ ਮਨੁੱਖਯ ਕੀ ਦਸ਼ਾ ਵਰਣਨ ਕਰੂੰ ਸਾਤ ਦਿਨ ਰਾਤ ਚਲਤੇ ਚਲਤੇ ਇਸੀ ਤਰਹ ਬੀਤ ਗਏ ਪਰ ਰਾਹ ਕਾ ਖੋਜ ਔਰ ਅੰਨ ਜਲ ਨਾ ਮਿਲਾ ਕੋਈ ਬ੍ਰਿਖ ਭੀ ਨ ਦੇਖਾ ਕਿ ਉਸਕੇ ਪਤੇ ਪਰ ਜਾਤਾ ਘਬਰਾਯਾ ਹੋਯਾ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਥਾ ਕਿ ਇਕ ਪਹਾੜ ਬਹੁਤ ਊਚਾ ਦੇਖ ਪੜਾ ਤਬ ਉਸਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਤੀਨ ਦਿਨ ਮੈਂ ਉਸ ਕੇ ਨੀਚੇ ਰੁਧਿਰ ਵਹਿਤਾ ਹੂਆ ਪਾਯਾ ਸੋਚਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਕੋਈ ਯਹਾਂ ਪਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਇਸਕਾ ਹਾਲ ਪੂਛੂੰ ਨਿਦਾਨ ਪਹਾੜ ਪਰ ਚੜ੍ਹਨੇ ਲਗਾ ਬਾਰਹ ਦਿਨ ਮੇਂ ਉਸਕੇ ਉਪਰ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਤੋ ਏਕ ਬੜਾ ਮੈਦਾਨ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਕਿ ਵਹਾਂ ਕੀ ਮਿੱਟੀ ਔਰ ਪਸ਼ੂ ਪੰਖੀ ਵੀਰ ਵਟੋਹੀ ਸੇ ਲਾਲ ਹੋਏ ਥੇ ਹਾਤਮ ਭੂਖਾ ਪਯਾਸਾ ਭੂਲਕੇ ਛੇ ਕੋਸ ਤਕ ਚਲਾ ਗਿਆ ਵਹਾਂ ਪਰ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਰੁਧਿਰ ਕੀ ਨਦੀ ਬਹੁਤ ਬੜੀ ਲਹਿਰੇਂ ਲੈ ਰਹੀ ਹੈ ਉਸ ਮੇਂ ਜਿਤਨੇ ਜੀਵ ਹੈਂ ਮਾਨੋ ਲੋਹੂ ਸੇ ਬਨੇ ਹੂਏ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਦੇਖ ਕਰ ਘਬਰਾਯਾ ਕਿ ਇਸ ਸੇ ਕੈਸੇ ਪਾਰ ਉਤਰੂੰਗਾ ਇਸਕੋ ਬਿਚਾਰ ਕਿਨਾਰੇ ਕਿਨਾਰੇ ਚਲ ਨਿਕਲਾ ਕਿ ਕਹੀਂ ਤੋਂ ਉਤਰਨੇ ਕੀ ਰਾਹ ਮਿਲੇਗੀ ਜਬ ਭੂਖ ਪਿਆਸ ਲਗਤੀ ਤੋ ਸ਼ਿਕਾਰ ਖੇਲ ਕਰ ਖਾਤਾ ਔਰ ਮੋਹਰਾ ਮੁਖ ਮੇਂ ਰਖਤਾ ਏਕ ਮਹੀਨਾ ਇਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੀ ਬੀਤ ਗਿਆ ਤਬ ਏਕ ਐਸੀ ਜਗਹ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਕਿ ਜਹਾਂ ਧਰਤੀ ਅਰ ਬ੍ਰਿਖ ਪਸ਼ੂ ਪੰਖੀ ਨਹੀਂ ਕੇਵਲ ਰੁਧਿਰ ਹੀ ਕੀ ਨਦੀ ਹੈ ਤਬ ਮਨ ਮੈਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਏਕ ਮਹੀਨਾ ਭਰ ਇਤਨਾ ਦੁਖ ਸਹਾ ਕਿ ਪੈਰ ਚਲਨੇ ਸੇ ਰਹਿ ਗਏ ਜੋ ਘਾਟ ਨਾ ਦੇਖ ਪੜਾ ਜੋ ਦਸ ਬਰਖ ਤਕ ਇਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਫਿਰੂੰਗਾ ਔਰ ਰੁਧਿਰ ਕੀ ਨਦੀ ਬਿਨ ਔਰ ਨਾ ਦੇਖੂੰਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਰਚਨੇ ਮੇਂ ਬੁਧਿ ਬਲ ਨਹੀਂ ਚਲਤਾ ਜਿਨ ਬਸਤੂਓਂ ਕੋ ਉਸਨੇ ਗੁਪਤ ਕੀਆ ਹੈ ਵੁਹ ਪ੍ਰਗਟ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤੀਂ ਜੋ ਵੁਹੀ ਕਿਰਪਾ ਕਰੇ ਤੋ ਅਪਨੇ ਮਨ ਬਾਂਛਿਤ ਸਥਾਨ ਕੋ ਪਹੁਚੂੰ ਮੁਝ ਸੇ ਕੁਛ ਉਪਾਉ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤਾ ਬੜਾ ਸੰਤਾਪ ਹੈ ਕਿ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਮੇਰੀ ਰਾਹ ਤਕਤਾ ਹੋਗਾ ਔਰ ਮੈਂ ਯਹਾਂ ਬਿਆਧਿ ਕੇ ਭਵਜਲ ਮੇਂ ਫਸਾ ਹੂੰ ਇਸ ਸੇ ਯਿਹ ਕਠਿਨ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੋ ਕੈਸੇ ਮਿਲੇ ਜੋ ਵੁਹ ਉਸਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਭੇਜ ਕੇ ਦੁਖ ਕੇ ਬਨ ਮੇਂ ਡਾਲਤੀ ਹੈ ਨਿਸਚਾ ਹੈ ਕਿ ਬਹੁਤੇਰੇ ਉਸਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲੇਨੇ ਕੋ ਆਏ ਹੋਂਗੇ ਪਰ ਨਿਰਾਸ ਫਿਰ ਫਿਰ ਗਏ ਹੋਂਗੇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਇਹ ਸੋਚਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਅਪਨੇ ਸੁਖ ਕੇ ਲੀਏ ਯਿਹ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਕੀਆ ਪਰਾਏ ਲੀਏ ਯਹਾਂ ਤਕ ਆਯਾ ਹੂੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਾ ਭਰੋਸਾ ਰਖਨਾ ਚਾਹੀਏ ਵੁਹ ਇਸ ਕੋ ਉਧਾਰ ਕਰੇਗਾ ਅਰ ਮੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਸੁਫਲ ਹੋਗਾ ਇਸੇ ਹੀ ਸੋਚ ਬਿਚਾਰ ਮੇਂ ਥਾ ਕਿ ਏਕ ਬਸਤ ਨਦੀ ਮੇਂ ਦੇਖ ਪੜੀ ਹਾਤਮ ਉਸਕੀ ਓਰ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕੋਈ ਜੀਵ ਵਾ ਲੜਕਾ ਵਹਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਜਬ ਬਹੁਤ ਸਮੀਪ ਪਹੁੰਚੀ ਜਾਨਾ ਕਿ ਯਿਹ ਨਾਵ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਪ੍ਰਨਾਮ ਕਰ ਚੜ੍ਹ ਦੀਆ ਫਿਰ ਵੈਸੇ ਹੀ ਰੋਟੀਆਂ ਕਬਾਬ ਆਏ ਬਿਨ ਸੋਚ ਵਿਚਾਰ ਕੇ ਖਾ ਕਰਕੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਉਸਤਤਿ ਕਰੀ ਜਬ ਵੁਹ ਨਾਵ ਮਾਂਝਧਾਰ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚੀ ਤੋ ਐਸੀ ਪਰਬਲ ਪਵਨ ਚਲਨੇ ਲਗੀ ਔਰ ਬਡੀ ਬਡੀ ਲਹਿਰੇਂ ਉਠੀਂ ਹਾਤਮ ਡਰਕੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਸਿਮਰਨ ਭਜਨ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਆਂਖੇਂ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਨਾਵ ਮੇਂ ਲਿਪਟ ਗਿਆ ਦਿਤਨੇ ਮੇਂ ਵੁਹ ਨਾਵ ਮਾਂਝ ਧਾਰ ਮੇਂ ਆ ਗਈ ਤਬ ਉਸਕੀ ਲਹਿਰੇਂ ਅਗਨਿ ਸਮਾਨ ਐਸੀ ਊਂਚੀ ਉਠੀਂ ਕਿ ਆਕਾਸ਼ ਤਕ ਜਾਨੇ ਲਗੀਂ ਹਾਤਮ ਔਰ ਭੀ ਘਬਰਾਯਾ ਮਾਰੇ ਡਰ ਕੇ ਜੀਵ ਡੂਬਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਪਰ ਆ ਗਈ ਸਾਤ ਦਿਨ ਐਸੇ ਹੀ ਬੀਤ ਗਏ ਆਠਵੇਂ ਦਿਨ ਨਾਵ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਆ ਲਗੀ ਔਰ ਹਾਤਮ ਉਤਰ ਪੜਾ ਨਾਵ ਫਿਰ ਉਲਟੀ ਫਿਰ ਗਈ ਯਿਹ ਕਿਨਾਰੇ ਕਿਨਾਰੇ ਚਲਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਮਨ ਮੇਂ ਯਿਹ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਇਹ ਭੇਦ ਨੇ ਖੁਲ੍ਹਾ ਕਿ ਇਹ ਨਾਵ ਕੌਣ ਲਾਯਾ ਔਰ ਰੋਟੀ ਕਬਾਬ ਕੌਣ ਧਰ ਗਿਆ ਸਾਤ ਦਿਨ ਤਕ ਇਸੀ ਸੋਚ ਬਿਚਾਰ ਮੇਂ ਉਠਤੇ ਬੈਠਤੇ ਚਲਾਗਿਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਉਜਲੀ ਬਸਤ ਨਦੀ ਕੀ ਲਹਿਰੋਂ ਸਮਾਨ ਦੇਖ ਪੜੀ ਹਾਤਮ ਭੌਚਕ ਰਹਿ ਗਿਆ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਸ੍ਵੱਛ ਜਲ ਕੀ ਨਦੀ ਲਹਿਰੇਂ ਲੇ ਰਹੀ ਹੈ ਔਰ ਵੁਹ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਚਮਤਕਾਰ ਮਾਰਤੀ ਥੀ ਕਿ ਮਾਨੋ ਕਿਸੀ ਨੇ ਚਾਂਦੀ ਲਗਾਕੇ ਵਹਾ ਦੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਮਾਰੇ ਪਯਾਸ ਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਆ ਬੈਠਾ ਔਰ ਉਸਮੇਂ ਖੱਬਾ ਹਾਥ ਡਾਲਾ ਜਬ ਨਿਕਾਲਾ ਤੋ ਪਾਨੀ ਨ ਪਾਯਾ ਪਰ ਹਾਥ ਚਾਂਦੀ ਕਾ ਹੋ ਗਿਆ ਉਸਨੇ ਅਪਨਾ ਸਾ ਦਹਿਨੇ ਹਾਥ ਸੇ ਪੂੰਝਾ ਪਰ ਵੁਹ ਵੈਸੇ ਹੀ ਰਹਾ ਔਰ ਬੋਝ ਭੀ ਬੜ੍ਹ ਗਿਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਇਹ ਨਦੀ ਅਦਭੁਤ ਹੈ ਜੋ ਇਸਮੇਂ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੂੰ ਤੋ ਸਭ ਚਾਂਦੀ ਕਾ ਹੋ ਜਾਊਂ ਪਰ ਮਾਰੇ ਬੋਝ ਕੇ ਚਲਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋਗਾ ਨਿਦਾਨ ਸਿਰ ਨੀਚਾ ਕਰਕੇ ਬੈਠ ਗਿਆ ਘਬਰਾਹਟ ਮੇਂ ਕਬੀ ਦਹਿਨੀ ਓਰ ਕਬੀ ਬਾਈ ਓਰ ਕੋ ਦੇਖਤਾ ਔਰ ਕਬੀ ਸਿਰ ਨੀਚਾ ਕਰ ਲੇਤਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਨਾਵ ਉਸ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਆਨ ਪਹੁੰਚੀ ਇਸਕੋ ਚੇਤ ਹੂਆ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਨਾਮ ਲੇਕਰ ਨਾਵ ਮੇਂ ਚੜ੍ਹ ਬੈਠਾ ਉਸਮੇਂ ਏਕ ਥਾਲ ਹਲਵੇ ਕਾ ਸ੍ਵੱਛ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਗਰਨ ਗਰਮ ਦੇਖ ਪੜਾ ਉਸਨੇ ਅਪਨੀ ਓਰ ਖੀਂਚ ਕਰਕੇ ਸੁਖ ਸੇ ਖਾਯਾ ਔਰ ਪੈਰ ਫੈਲਾ ਕਰ ਸੁਖ ਸੇ ਸੋ ਹਹਾ ਕਈ ਦਿਨ ਮੇਂ ਵੁਹ ਨਾਵ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਜਾ ਪਹੁੰਚੀ ਹਾਤਮ ਉਤਰ ਕੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਪਰ ਅਪਨਾ ਹਾਥ ਦੇਖਾ ਕਰਤਾ ਚਾਰ ਦਿਨ ਮੇਂ ਏਕ ਪਹਾੜ ਦੇਖ ਪੜਾ ਉਸਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਹੈ ਪਰ ਵੁਹ ਏਕ ਮਹੀਨੇ ਕੀ ਰਾਹ ਪਰ ਥਾ ਹਾਤਮ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਤਾ ਔਰ ਮੇਵੇ ਖਾਤਾ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਥਾ ਜਬ ਤੀਨ ਦਿਨ ਕੀ ਰਾਹ ਰਹੀ ਤਬ ਉਜਲੇ ਪੀਲੇ ਲਾਲ ਹਰੇ ਕੰਕਰ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਦੇਖ ਪੜਨੇ ਲਗੇ ਜਬ ਉਸਤੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਤੋ ਹੀਰਾ, ਪੰਨਾ, ਮਾਣਿਕ, ਜਗਹ ਜਗਹ ਪਰ ਪੜੇ ਦੇਖੇ ਤੋ ਉਸ ਸਮਯ ਲਾਲਚ ਨੇ ਘੇਰਾ ਤੋ ਕਿਤਨੇਕੁ ਰਤਨ ਅੱਛੀ ਅੱਛੀ ਭਾਂਤ ਕੇ ਉਠਾ ਕੇ ਜੇਬ ਮੇਂ ਪਾਇ ਲੀਏ ਔਰ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਚਲਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਉਨਸੇ ਭੀ ਅਧਿਕ ਸੁੰਦਰ ਰਤਨ ਯਹਾਂ ਪਰ ਪੜੇ ਹੈਂ ਉਨਕੋ ਫੈਂਕ ਕਰਕੇ ਇਨਕੋ ਜੇਬ ਮੇਂ ਡਾਲ ਲੀਆ ਔਰ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਯਿਹ ਰਤਨ ਸ਼ਹਿਰੋਂ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾਊਂ ਤੋ ਇਨ ਕੇ ਦਾਮ ਕੌਨ ਦੇ ਸਕੇਗਾ ਇਸੀ ਬਿਚਾਰ ਮੇਂ ਚਲਾ ਗਿਆ ਨਿਦਾਨ ਉਨਕੇ ਬੋਝ ਸੇ ਥਕ ਕਰ ਕਿਸੀ ਜਗਹ ਬੈਠ ਗਿਆ ਔਰ ਕਈ ਹੀਰਾ ਪੰਨਾ ਮਾਣਿਕ ਜੋ ਸਭ ਸੇ ਚੰਗੇ ਥੇ ਚੁਣ ਲੀਏ ਔਰ ਬਾਕੀ ਫੈਂਕ ਦੀਏ ਫਿਰ ਯਹਾਂ ਸੇ ਚਲ ਕਰ ਏਕ ਤਾਲਵ ਪਰ ਪਹੁੰਚ ਉਸਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਬੈਠ ਕੇ ਹਾਥ ਪੈਰ ਧੋਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਬਾਯਾਂ ਹਾਥ ਜੋ ਦੇਖਾ ਤੋ ਉਸੇ ਜੈਸਾ ਥਾ ਵੈਸੇ ਹੀ ਪਾਯਾ ਪਰੰਤੁ ਨਖ ਚਾਂਦੀ ਕੇ ਰਹਿ ਗਏ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧਨਯਬਾਦ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਜਗਤ ਕਰਤਾ ਉਸ ਨਦੀ ਮੇਂ ਤੋ ਮੇਰਾ ਹਥ ਚਾਂਦੀ ਕਾ ਹੋਗਿਆ ਔਰ ਇਸ ਤਾਲਾਵ ਮੇਂ ਫਿਰ ਵੈਸਾ ਹੀ ਹੋਗਿਆ ਇਸਮੇਂ ਕਿਆ ਭੇਦ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਰਾਤ ਹੋ ਗਈ ਹਾਤਮ ਉਸੀ ਜਗਹ ਪਰ ਰਹਯਾ ਔਰ ਉਸ ਤਾਲਾਵ ਸੇ ਦੋ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਨਿਕਲੇ ਉਨਕੇ ਸਿਰ ਮਾਨੁੱਖਯੋਂ ਕੇ ਸਮਾਨ ਔਰ ਪੈਰ ਜੈਸੇ ਹਾਥੀ ਕੇ ਔਰ ਨਖ ਬਾਘਸੇ ਔਰ ਰੰਗ ਕੇ ਬਹੁਤ ਕਾਲੇ ਸੇ ਹਾਤਮ ਡਰਕੇ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਇਹ ਕਿਆ ਬਿਆਧਿ ਹੈ ਜੇਕਰ ਦੌੜੇਂ ਤੋ ਲਾਜ ਆਤੀ ਹੈ ਜੇਕਰ ਠਹਿਰੂੰ ਤੋ ਠਹਿਰ ਨਹੀਂ ਸਕਤਾ ਦੇਖੀਏ ਭਾਗ ਮੇਂ ਕਿਆ ਹੈ ਸਹਿਸਾ ਤੀਰ ਕਮਾਨ ਉਠਾ ਕਰਕੇ ਏਕ ਤੀਰ ਮਾਰਾ ਏਕ ਨੇ ਉਸਕੋ ਪਕੜ ਲੀਆ ਹਾਤਮ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਦੂਸਰਾ ਤੀਰ ਮਾਰੇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਉਨੋਂ ਨੇ ਪੁਕਾਰਾ ਕਿ ਅਰੇ ਹਾਤਮ ਤੂੰ ਅਪਨੇ ਪ੍ਰਾਣ ਭਯ ਸੇ ਹਮੇਂ ਮਾਰਤਾ ਹੈ ਸੋ ਹਮ ਭੀ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਜੀਵ ਹੈਂ ਤੁਝੇ ਦੁਖ ਦੇਨੇ ਕੋ ਨਹੀਂ ਆਤੇ ਉਸਨੇ ਤੀਰ ਕਮਾਨ ਹਾਥ ਸੇ ਡਾਰ ਦੀਆ ਔਰ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਕੇ ਬੈਠ ਗਿਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਫਿਰ ਮਨ ਮੇਂ ਸੋਚਾ ਕਿ ਇਨ ਕੋ ਮੁਝ ਸੇ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਜੋ ਇਧਰ ਚਲੇ ਆਤੇ ਹੈਂ ਤੀਰ ਤੋ ਉਨੋਂ ਨੇ ਬੀਚ ਹੀ ਮੇਂ ਪਕੜ ਲੀਆ ਔਰ ਜੋ ਦੂਸਰਾ ਭੀ ਮਾਰੂੰਗਾ ਤੋ ਕਾਮ ਨਾ ਕਰੇਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਸਮੀਪ ਆਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹਾਤਮ ਤੁਝਕੋ ਲਾਜ ਨਹੀਂ ਆਤੀ ਕਿ ਰਤਨੋਂ ਕਾ ਲਾਲਚ ਕੀਆ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਲਾਲਚ ਕਰਕੇ ਰਤਨ ਲੇ ਲੀਏ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਉਸ ਜੰਗਲ ਸੇ ਰਤਨ ਲਾਯਾ ਹੈਂ ਸੋ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਅਬੀ ਤਕ ਹੈਂ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮਿੱਤ੍ਰੋ ਇਹ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਦਰ ਬਡਾ ਲੰਬਾ ਚੌੜਾ ਹੈ ਜੋ ਮੈਨੇ ਵਹਾਂ ਸੇ ਉਠਾ ਲੀਆ ਤੋ ਕਿਸੀ ਕਾ ਕਿਆ ਕੁਛ ਤੁਮਾਰਾ ਤੋ ਨਹੀਂ ਵੇ ਬੋਲੇ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਇਹ ਔਰ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਕੇ ਲੀਏ ਰੱਖੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਨਸੀ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਕੇ ਹੈ ਜੋ ਮਨੁੱਖਯ ਸੇ ਉੱਤਮ ਹੈ ਸਭ ਸੇ ਉੱਤਮ ਤੋ ਮਨੁਖਯ ਕੀ ਦੇਹ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਇਹ ਸਚ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਰਤਨ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਪਰੀਓਂ ਕੇ ਲੀਏ ਬਨਾਏ ਹੈਂ ਕਿ ਵੁਹ ਅਪਨੇ ਕਾਮ ਮੇਂ ਲਾਵੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਨ ਰਤਨੋਂ ਕੇ ਯੋਗ ਕਿਆ ਮਨੁੱਖ਼ਯ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਨੇ ਔਰ ਅਪਣੇ ਕਾਮ ਮੇਂ ਲਾਵੇ ਮੈਨੇ ਤੋ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਦਿਖਾਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਉਠਾਏ ਹੈਂ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਕਿਆ ਕਿਆ ਵਸਤੁ ਕਿਸ ਕਿਸ ਅਧਿਕ ਸੇ ਜੰਗਲੌਂ ਮੇਂ ਉਤਪੰਨ ਕੀਏ ਹੈਂ ਵੇ ਦੇਖੇਂ ਔਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਮੇਂ ਕੋਈ ਸ਼ੰਕਾ ਨਹੀਂ ਕਰੇ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਇਹ ਸਚ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰਨੇ ਇਹ ਲਾਲਚ ਸੇ ਨਹੀਂ ਉਠਾਯਾ ਪਰ ਜੋ ਤੂੰ ਕੁਸ਼ਲ ਪੂਰਬਕ ਅਪਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੋ ਜਾਇਆ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਤੋ ਇਨ ਰਤਨੋਂ ਸੇ ਹਾਥ ਉਠਾ ਯਿਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਫੈਂਕ ਦੀਏ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਹੀ ਲੇਜਾਓ ਪਰ ਇਹ ਸੋਚ ਹੈ ਕਿ ਇਨਕੋ ਮੈਂ ਬੜੀ ਦੂਰ ਸੇ ਲਾਯਾ ਥਾ ਔਰ ਉਨ ਕੇ ਲੀਏ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਸਹੇ ਸੋ ਬੜਾ ਅਨਯਾਇ ਹੈ ਕਿ ਇਨਕੋ ਮੁਝ ਸੇ ਲੇ ਲੀਆ ਹੈ ਕੁਛ ਚੁਰਾ ਕੇ ਲਾਯਾ ਥਾ ਯਿਹ ਕਿਆ ਚਲਨ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੀ ਕੇ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕੋ ਬ੍ਰਿਥਾ ਕੀਜੀਏ ਵੇ ਬੋਲੇ ਕਿ ਤੂ ਇਨਕੇ ਉਠਾਨੇ ਕੀ ਮਜ਼ੂਰੀ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਤੌ ਭੀ ਠੀਕ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਕਿਸੀ ਕੇ ਕਹੇ ਬਗ਼ੈਰ ਕਿਸੀ ਬਸਤੂ ਕਾ ਉਠਾ ਲੇਨਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਰੱਖ ਲੇਨਾ ਕਬੀ ਉਚਿਤ ਹੈ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕੇ ਬਦਲੇ ਦੰਡ ਦੇਨਾ ਪੜਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਬਾਤੇਂ ਸੁਣ ਕਰ ਹਾਤਮ ਸਿਰ ਝੁਕਾਇ ਚੁਪਕਾ ਸਾ ਹੋ ਰਹਾ ਵੁਹ ਏਕ ਮਾਣਿਕ ਔਰ ਏਕ ਹੀਰਾ ਔਰ ਏਕ ਪੰਨਾ ਜੋ ਸਭ ਸੇ ਅਤਯੰਤ ਸ੍ਰੇਸ਼ਟ ਥੇ ਸੋ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਨੇ ਲਗੇ ਔਰ ਬੋਲੇ ਕਿ ਤੁਮਕੋ ਇਹੀ ਬਾਤ ਹੈ ਲੇ ਲੇ ਉਸਨੇ ਲੇ ਲੀਏ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਮੁਝੇ ਰਾਹ ਬਤਲਾ ਦੋ ਜੋ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਦੇਸ਼ ਕੋ ਕਿਸੀ ਭਾਂਤ ਪਹੁਚ ਜਾਵੋਂ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਇਹੀ ਬੜੀ ਬਾਤ ਸਮਝ ਜੋ ਤੂ ਕੁਸ਼ਲਖ਼ੇਮ ਸੇ ਆਯਾ ਔਰ ਜੀਤਾ ਚਲਾ ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਆਜ ਤਕ ਯਹਾਂ ਸੇ ਜੀਤਾ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਅਬ ਇਤਨੀ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰ ਤੇਰੀ ਉਮਰ ਬੜੀ ਹੈ ਇਸਕੇ ਆਗੇ ਏਕ ਰਤਨੋਂ ਕੀ ਔਰ ਫਿਰ ਅਗਿਨ ਕੀ ਨਦੀ ਮਿਲੇਗੀ ਜੋ ਉਨਸੇ ਕੁਸ਼ਲ ਪੂਰਬਕ ਉਤਰ ਗਿਆ ਤੋ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਅਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਪਹੁਚੇਗਾ ਪਰ ਕਿਸੀ ਕਾ ਲਾਲਚ ਮਤ ਕਰਨਾ ਇਸੀ ਮੇਂ ਤੇਰਾ ਭਲਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੀ ਵਸਤ ਪਰ ਮਨ ਦੌੜਾਵੇਂਗਾ ਤੋ ਅਪਨੇ ਕੀਏ ਕੀ ਸਜ਼ਾ ਪਾਵੇਂਗਾ ਯਿਹ ਕਹਿ ਕੇ ਵੁਹ ਪਾਣੀ ਮੇਂ ਉਤਰ ਪੜੇ ਔਰ ਇਸਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਸੇ ਛਿਪ ਗਏ ਹਾਤਮ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਉਸੀ ਜਗਹ ਪਰ ਬੈਠਾ ਰਹਾ ਔਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਨਾਮ ਜਪਤਾ ਰਹਾ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੋਤੇ ਹੀ ਵਹਾਂ ਸੋ ਉਠ ਕਰ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਜੋ ਥੋੜੀ ਹੀ ਦੂਰ ਗਿਆ ਥਾ ਤੋ ਏਕ ਨਦੀ ਦਿਖਾਈ ਦੀ ਕਿ ਉਸਕਾ ਪਾਣੀ ਸੋਨੇ ਜੈਸਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਉਸ ਸੇ ਭਲੀ ਭਾਂਤ ਉਤਰ ਗਿਆ ਕੁਛ ਦਿਨ ਮੇਂ ਏਕ ਹੋਰ ਨਦੀ ਦਿਖਾਈ ਦੀ ਹਾਤਮ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂਆ ਇਸ ਲੀਏ ਕਿ ਪਿਆਸਾ ਬਹੁਤ ਥਾ ਜਬ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁਚਾ ਤਬ ਉਸਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਮੋਤੀ ਕੰਕਰ ਸੇ ਪੜੇ ਦੇਖੋ ਜੋ ਏਕ ਏਕ ਅੰਡੇ ਕੇ ਸਮਾਨ ਥੇ ਉਨਕੀ ਚਮਕ ਸੇ ਆਂਖੇਂ ਝਪਕੀ ਜਾਤੀ ਥੀਂ ਔਰ ਦਾਮੋਂ ਕਾ ਤੋ ਕਿਆ ਠਿਕਾਨਾ ਸੀ ਹਾਤਮ ਲਾਲਚ ਮੇਂ ਆਇਕਰ ਇਹ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਇਨ ਮੇਂ ਸੇ ਦਸ ਬੀਸ ਉਠਾ ਲੂੰ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਉਨ ਦੇਵੋਂ ਕੀ ਸਿੱਖਯਾਂ ਕਾ ਸਿਮਰਣ ਆਯਾ ਤੋ ਰਹਿ ਕੇ ਡਰ ਗਯਾ ਉਸਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਬੈਠ ਰਹਾ ਕਿ ਇਸਕਾ ਪਾਣੀ ਦੂਧ ਔਰ ਸ਼ਹਿਤ ਕੇ ਮਾਨਿੰਦ ਹੈ ਪਿਆਸਾ ਤੋ ਥਾ ਜੋ ਭਰਕੇ ਪੀਆ ਉਸਸੇ ਭੀ ਸੁਖਸਾਂਦ ਨਾਲ ਉਤਰ ਕਰਕੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਤੋ ਦੂਰ ਏਕ ਐਸਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਦੇਖ ਪੜਾ ਮਨੋ ਸੋਨੇ ਕਾ ਤਖ਼ਤਾ ਪਵਨ ਸੇ ਚਮਕ ਰਹਾ ਹੈ ਉਸਦੀ ਹੀ ਤਰਫ਼ ਕੋ ਰਵਾਨਾ ਹੋਯਾ ਤੋ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਸੇਂ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਕਿ ਸੋਨੇ ਕਾ ਏਕ ਪਾਹਾੜ ਆਕਾਸ਼ ਸੇ ਲਗਾ ਚਮਕ ਰਹਯਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਉਸ ਪਰ ਚੜ੍ਹ ਗਿਆ ਵਹਾਂ ਏਕ ਸੋਨੇ ਕਾ ਬ੍ਰਿਖ ਫੂਲਾ ਫਲਾ ਦੇਖ ਕੇ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋ ਗਿਆ ਤੀਨ ਦਿਨ ਉਸ ਪਹਾੜ ਪਰ ਚਲਾ ਗਿਆ ਫਿਰ ਏਕ ਘਡਾ ਮੈਦਾਨ ਦੇਖਾ ਜਿਸਕੀ ਸਭ ਧਰਤੀ ਸੁਨਹਿਰੀ ਫਿਰ ਉਸ ਸੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹ ਕਰ ਏਕ ਸੋਨੇ ਕਾ ਮਹਿਲ ਬਹੁਤ ਰਮਣੀਕ ਔਰ ਸੁੰਦਰ ਦੇਖ ਪੜਾ ਜਬ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਵਹਾਂ ਪਰ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੁਲ੍ਹਾ ਪਾਯਾ ਜਬ ਉਸਕੇ ਅੰਦਰ ਗਿਆ ਤੋ ਵਹਾਂ ਪਰ ਏਕ ਬਾਗ਼ ਪਰਮ ਮਨੋਹਰ ਫੂਲੋਂ ਫਲੋਂ ਸੇ ਹਰਾ ਭਰਾ ਦੇਖ ਉਸਮੇਂ ਸੋਨੇ ਕੇ ਹਜ਼ਾਰੋ ਬ੍ਰਿਖ ਚਮਕ ਰਹੇ ਥੇ ਉਨਕੇ ਜੜਾਊ ਪੱਤੇ ਚਮਕ ਰਹੇ ਥੇ ਹਾਤਮ ਉਨਕੋ ਦੇਖਕਰ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋਯਾ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਰਚਨਾ ਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਧੰਨਯ ਧੰਨਯ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਫਿਰ ਥੋੜਾ ਮੇਵਾ ਖਾਯਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਤਾਲਾਬ ਦੇਖ ਪੜਾ ਉਸਕਾ ਪਾਣੀ ਨਿਰਮਲ ਔਰ ਸ੍ਵੱਛ ਬਿਲੌਰ ਕੇ ਸਮਾਨ ਥਾ ਉਸਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਜਾ ਬੈਠਾ ਔਰ ਮਨ ਮੇਂ ਸੋਚਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਬਾਗ਼ ਕਿਸਕਾ ਹੈ ਔਰ ਇਸਕਾ ਮਾਲਿਕ ਕੌਣ ਹੈ ਕਿਸ ਸੇ ਪੂਛੀਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਕਈ ਪਰੀਆਂ ਅੱਛੀ ਅੱਛੀ ਪੌਸ਼ਾਕ ਔਰ ਜੜਾਊ ਗਹਿਨੇ ਸੇ ਸਜੀਆਂ ਹੂਈਆਂ ਨਿਕਲੀਂ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਮੁਸਕੜਾ ਕੇ ਚੌਠੀਨੀ ਸੀ ਰੋ ਰਹੀਂ ਕਿ ਕਹਾ ਯਿਹ ਜਗਹ ਔਰ ਕਹਾਂ ਯਿਹ ਮਨੁੱਖਯ ਹਾਤਮ ਭੀ ਉਨਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਿਆ ਸੁੰਦਰ ਰੂਪ ਹੈ ਜੋ ਤੂੰਨੇ ਇਨਕੋ ਦੀਆ ਹੈ ਵਹੀਂ ਮਲਿਕਾ ਜ਼ਰੀਪੌਸ਼ ਕਾ ਸਮਰਣ ਆਯਾ ਕਿ ਵੁਹ ਭੀ ਐਸੀ ਹੀ ਸੁੰਦਰ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਉਸਕੋ ਸ਼ੀਘਰ ਮਿਲਾਵੇ ਔਰ ਉਸਕੋ ਦਿਖਲਾਵੇਂ ਫਿਰ ਉਨਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਕੌਨ ਹੋ ਔਰ ਯਹਾਂ ਕਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੌਨ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੀਂ ਕਿ ਯਿਹ ਮਹਿਲ ਨੌਸਲਵ ਪਰੀ ਕਾ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਵੁਹ ਪਰੀਆਂ ਪਹੁੰਚੀ ਹਾਤਮ ਉਨਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਮੂਰਛਿਤ ਹੋਕਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਵੁਹ ਉਸਕੇ ਸਰਹਾਨੇ ਆਕੇ ਖੜੀ ਹੂਈਂ ਔਰ ਬੋਲੀ ਕਿ ਅਰੇ ਕੋਈ ਹੈ ਜੋ ਸ਼ੀਘਰ ਇਸਕੇ ਮੁਖ ਪਰ ਗੁਲਾਬ ਛਿੜਕੇ ਵੁਹ ਏਕ ਸੁਕੁਮਾਰੀ ਦੌੜੀ ਗਈ ਔਰ ਜੜਾਊ ਗੁਲਾਬਦਾਨੀ ਪਾਸ ਲਾ ਕੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਮੁਖ ਪਰ ਛਿੜਕਨੇ ਲਗੀ ਜਬ ਹਾਤਮ ਕੋ ਚੇਤ ਹੂਆ ਤਬ ਨੌਸਲਵ ਏਕ ਜੜਾਊ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਜਾ ਬੈਠੀ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਭੀ ਜੜਾਊ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠਾ ਕੇ ਪੂਛਨੇ ਲਗੀ ਕਿ

ਅਰੇ ਸੁੰਦਰ ਤਰੁਣ ਸਚ ਕਹੁ ਕਿ ਕਹਾਂ ਸੇ ਅਰ ਕਿਸ ਕਾਮ ਕੇ ਮਨੋਰਥ ਕੇ ਲੀਏ ਯਹਾਂ ਆਯਾ ਹੈਂ ਔਰ ਅਬ ਕਿਧਰ ਜਾਏਂਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਆਪਨਾ ਹਾਲ ਆਦਿ ਸੇ ਅੰਤ ਤਕ ਵਰਨਨ ਕਰਕੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਇਸ ਮਕਾਨ ਕਾ ਮਾਲਿਕ ਕੌਨ ਹੈ ਔਰ ਇਸ ਪਹਾੜ ਕਾ ਕਿਆ ਨਾਮ ਹੈ ਵੁਹ ਸੁਨ ਕਰ ਬੋਲੀ ਕਿ ਇਸ ਪਹਾੜ ਕੋ ਹਿਜਰੀ ਕਹਿਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਸ਼ਾਹਪਾਲ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਾ ਮਕਾਨ ਹੈ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਏਕ ਆਸਾ ਨਾਮੀ ਹੈ ਮੈਂ ਭੀ ਉਸ ਲੜਕੀ ਕੀ ਏਕ ਸਹੇਲੀ ਹੂੰ ਆਜ ਸਾਤਵਾਂ ਦਿਨ ਮੇਰੀ ਵਾਰੀ ਕਾ ਹੈ ਇਸ ਸੇ ਉਸਕੀ ਸੇਵਾ ਕੇ ਲੀਏ ਆਈ ਹੂੰ ਔਰ ਯਿਹ ਮਕਾਨ ਕੋਹਕਾਫ਼ ਸੇ ਸਬੰਧ ਰਖਤਾ ਹੈ ਔਰ ਪ੍ਰਿਥਵੀ ਵਹੀਂ ਕੀ ਸੀਮਾ ਮੈਂ ਹੈ ਜੋ ਦੂਰ ਸੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇਤਾ ਹੈ ਉਸੀ ਕਾ ਕਿਲਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਕੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਤਕ ਵਹਾਂ ਰਖ ਕਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਔਰ ਮੇਵੇ ਖੁਲਾਏ ਔਰ ਬਡਾ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਕੀਆ ਪਾਂਚਵੇਂ ਦਿਨ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਜਗਹ ਆਪ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਯੋਗਯ ਨਹੀਂ ਹੈ ਇਸੀ ਮੇਂ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਅਬ ਆਪ ਯਹਾਂ ਸੇ ਚਲੇ ਜਾਵੇਂ ਹਾਤਮ ਉਸ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਪਹਾੜ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਚਲਾ ਦਸ ਬੀਸ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਪਹਾੜ ਸੇ ਉਤਰਕਰ ਏਕ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਵਹਾਂ ਸੋਨੇ ਕੀ ਨਦੀ ਦਿਖਾਈ ਦੀ ਕਿ ਉਸੇ ਕਾ ਪਾਨੀ ਗਲਾ ਹੂਆ ਸੋੜਾ ਸਾ ਲਹਿਰੇਂ ਲੇ ਰਹਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੀ ਲਹਿਰੇਂ ਐਸੀ ਆਕਾਸ਼ ਸੇ ਟਕਰੇਂ ਲੇਤੀ ਹੈਂ ਯਿਹ ਸੋਚ ਬਿਚਾਰ ਕੇ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਮੇਂ ਡੂਬਾ ਹੂਆ ਉਸਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਬੈਠਾ ਰਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸੇ ਕੈਸੇ ਪਾਰ ਹੂਜੀਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਸੋਨੇ ਕੀ ਨਾਵ ਦੇਖ ਪੜੀ ਔਰ ਝਟ ਪਟ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਆ ਪਹੁਚੀ ਹਾਤਮ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧਨਯਬਾਦ ਕਰਕੇ ਉਸ ਨਾਵ ਪਰ ਬੈਠ ਗਿਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਗਰਮੋ ਗਰਮ ਹਲਵੇ ਸੇ ਭਰਾ ਏਕ ਥਾਲ ਦੇਖ ਪੜਾ ਹਾਤਮ ਭੂਖਾ ਤੋ ਹੈ ਹੀ ਥਾ ਬੜੀ ਰੁਚਿ ਸੇ ਖਾਯਾ ਪਰ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਨਦੀ ਮੇਂ ਹਾਥ ਡਾਲਕੇ ਪਾਣੀ ਸੇ ਮੂੰਹ ਲਗਾਵੇ ਪਰ ਡਰਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਭੀ ਹਾਥ ਸੋਨੇ ਕਾ ਨਾ ਹੋ ਜਾਇ ਹਾਥ ਕੋ ਖੀਂਚ ਕਰ ਏਕ ਕਟੋਰਾ ਪਾਨੀ ਕਾ ਭਰਾ ਕਿਉਂਕਿ ਪਿਆਸ ਬਹੁਤ ਲਗ ਰਹੀ ਥੀ ਥੋੜਾ ਸਾ ਪਾਣੀ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਟਪਕਾਯਾ ਤੋ ਦੇਖਾ ਕਿ ਕਟੋਰੇ ਸਮੇਤ ਚਾਰ ਦੰਦ ਸੁਵਰਣ ਕੇ ਹੋ ਗਏ ਨਿਦਾਨ ਚਾਲੀਸ ਦਿਨ ਮੇਂ ਨਾਵ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਪਹੁਚੀ ਹਾਤਮ ਨਾਵ ਪਰ ਸੇ ਉਤਰ ਕਰਕੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਵਾਦ ਕਰਕੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਸਾਤ ਦਿਨ ਮੇਂ ਐਸੇ ਅਸਚਰਜ ਦੇਖੇ ਕਿ ਇਤਨੇ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਕਬੀ ਦੇਖੇ ਸੁਣੇ ਨ ਥੇ ਆਠਵੇਂ ਦਿਨ ਪੰਥਰੋਂ ਕੇ ਜੰਗਲੋਂ ਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਵਹਾਂ ਕੇ ਕੰਕਰ ਔਰ ਪੱਥਰ ਐਸੇ ਗਰਮ ਥੇ ਕਿ ਮਾਨੋ ਅਬੀ ਆਗ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਕੇ ਰੱਖੇ ਹੈਂ ਬਡੀ ਕਠਨਤਾ ਸੇ ਕੁਛ ਕ ਦੂਰ ਚਲਾ ਜਬ ਚਲ ਨ ਸਕਾ ਤੋ ਹਾਰ ਮਾਨ ਕਰ ਬੈਠ ਗਿਆ ਗਰਮੀ ਕੇ ਮਾਰੇ ਹੋਂਠ ਸੁਕ ਗਏ ਔਰ ਸਾਰਾ ਬਦਨ ਜਲ ਉਠਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਘਬਰਾ ਕਰ ਮੁਹਰਾ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਰਖ ਲੀਆ ਪਰ ਕੁਛ ਗੁਨ ਨ ਦੇਖਾ ਤਦ ਮੂੰਹ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਕਰਕੇ ਫੈਂਕ ਦੀਆ ਔਰ ਆਪ ਧਰਤੀ ਪਰ ਗਿਰ ਕਰ ਬਯਾਕੁਲ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਤੜਫਨੇ ਲਗਾ ਐਸਾ ਅਚੇਤ ਹੋਯਾ ਕਿ ਮੂੰਹ ਖੁਲ ਗਿਆ ਜੀਭ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਪੜੀ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਦੇਵ ਜੋ ਰਤਨ ਲੇ ਗਏ ਥੇ ਨਿਕਲ ਆਏ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਮਿਠਾ ਠੰਢਾ ਪਾਣੀ ਪਿਲਾਯਾ ਜਬ ਹਾਤਮ ਕੋ ਚੇਤ ਹੂਆ ਤੋ ਆਂਖੇ ਖੋਲ੍ਹ ਕਰਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਵਹੀ ਦੋਨੋਂ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਹੈ ਹਾਤਮ ਉਨਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮਿੱਤ੍ਰੋ ਤੁਮ ਧੰਨਯ ਹੋ ਜੋ ਸਮਯ ਪਰ ਆ ਪਹੁੰਚੇ ਹੋ ਔਰ ਮੇਰੇ ਪਰ ਬਡੀ ਦਇਆ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਬ ਤੁਮ ਮੁਝਕੋ ਕਹੋ ਕਿ ਕਿਧਰ ਜਾਊਂ ਔਰ ਇਹ ਗਰਮੀ ਕਿਸ ਕਾਰਣ ਸੇ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਇਹ ਅਗਨਿ ਕੀ ਨਦੀ ਹੈ ਇਸੀ ਕਾਰਨ ਸੇ ਯਿਹ ਗਰਮੀ ਹੈ ਪਰ ਰਸਤਾ ਯਹੀ ਹੈ ਬੇਸ਼ਕ ਚਲਾ ਜਾਹ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕਿਰਪਾ ਸੇ ਅਪਨੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚ ਰਹਿੰਗਾ ਰਾਹ ਬਤਲਾਨਾ ਹਮਾਰਾ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਪਰ ਇਤਨਾ ਹੋ ਸਕਤਾ ਹੈ ਕਿ ਆਗ ਧੀਮੀ ਹੋ ਜਾਇਗੀ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮ ਸੇ ਹੋ ਸਕੇ ਸੋ ਕਰੋ ਇਹ ਉਪਕਾਰ ਬ੍ਰਿਥਾ ਨਹੀਂ ਤਬ ਉਨੋਂ ਨੇ ਮੁਹਰਾ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਗੇ ਅਗਨਿ ਕੀ ਨਦੀ ਹੈ ਜੋ ਮੁਹਰੇ ਕੋ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਰਖ ਲੇਂਗਾ ਤੋ ਤੁਝ ਪਰ ਆਗ ਕੁਛ ਜੋਰ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗੀ ਠੰਢਾ ਚਲਾ ਜਾਏਗਾ ਪਰ ਯਾਦ ਰਖਨਾ ਕਿ ਨਦੀ ਕੇ ਪਾਰ ਹੋਤੇ ਹੀ ਇਸ ਮੁਹਰੇ ਕੋ ਫੈਂਕ ਦੇਨਾ ਯਿਹ ਬਾਤ ਕਹਿਕਰ ਲੋਪ ਹੋ ਗਏ ਵੁਹ ਰਾਤ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਹੀ ਰਹਿਆ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਕੇ ਹੋਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਮੁਹਰਾ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਰਖ ਕਰਕੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਤੀਨ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਤਬ ਸਾਮਨੇ ਸੇ ਅਗਨਿ ਕੀ ਜ੍ਵਾਲਾ ਦੇਖ ਪੜੀ ਹਾਤਮ ਉਸ ਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਡਰਾ ਫਿਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਨਾਮ ਲੇ ਕੇ ਆਗੇ ਕੋ ਬੜ੍ਹਾ ਜਬ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਨਿ ਕੀ ਲਹਿਰੇਂ ਹੈਂ ਔਰ ਆਕਾਸ਼ ਤਕ ਜਾਤੀ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਘਬਰਾ ਕਰਕੇ ਕਬੀ ਆਕਾਸ਼ ਕਬੀ ਧਰਤੀ ਕੋ ਦੇਖਤਾ ਥਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਕਿਸ਼ਤੀ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਆਨ ਲਗੀ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਉਸਤਤੀ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਦੇਖ ਭਾਲ ਕਰਕੇ ਆਪਕੋ ਅਗਨਿ ਮੇਂ ਡਾਲਨਾ ਕੁਛ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਕਿਆ ਕਰੂੰ ਕਿ ਰਾਹ ਯਹੀ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੂਖਮ ਕਰੇਗਾ ਇਸਕੀ ਇੱਛਾ ਇਹੀ ਹੈ ਤੋ ਸੰਤੋਖ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਏ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਭਰੋਸਾ ਕਰਕੇ ਨਾਵ ਪਰ ਚੜ੍ਹ ਬੈਠਾ ਔਰ ਮੁਹਰਾ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਰੱਖ ਲੀਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਰਕਾਬੀ ਕਬਾਬ ਰੋਟੀ ਸੇ ਭਰੀ ਹੂਈ ਦੇਖੀ ਸਹਿਸਾ ਉਸਕੋ ਖੀਂਚ ਲੀਆ ਔਰ ਪੇਟ ਭਰਕੇ ਖਾਨਾ ਖਾਯਾ ਨਾਵ ਚਲੀ ਗਈ ਹਾਤਮ ਜੋ ਆਂਖੇ ਖੋਲਤਾ ਤੋ ਡਰ ਕੇ ਮਾਰੇ ਪ੍ਰਾਣ ਨਿਕਲ ਨੇ ਲਗਤੇ ਫਿਰ ਉਸੀ ਖਿਣ ਬੰਦ ਕਰ ਲੇਤਾ ਜਬ ਨਾਵ ਮਾਤ ਧਾਰ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚੀ ਔਰ ਚੱਕੀ ਸੀ ਫਿਰਨੇ ਲਗੀ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਅਬ ਕਿਸ਼ਤੀ ਡੂਬਤੀ ਹੈ ਆਂਖੋਂ ਕੋ ਪੱਟੀ ਬਾਂਧ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਕੇ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਭਜਨ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਮਨ ਮੇਂ ਇਹ ਸਮਝਾ ਕਿ ਅਬ ਜੀਤਾ ਨਹੀਂ ਬਚਤਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਨਾਵ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਹਾਤਮ ਨਾਂਵ ਸੇ ਉਤਰ ਕੇ ਆਂਖੇਂ ਖੋਲਕਰ ਦੇਖਾ ਤੋ ਨਾ ਵੁਹ ਨਦੀ ਹੈ ਨਾ ਵੁਹ ਆਗ ਹੈ ਏਕ ਸੁਹਾਵਨਾ ਸਾ ਜੰਗਲ ਦੇਖ ਪੜਾ ਮੁਹਰਾ ਮੂੰਹ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਕਰ ਫੈਂਕ ਦੀਆਂ ਔਰ ਆਪ ਆਗੇ ਕੋ ਚਲਾ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਗਿਆ ਤੋ ਜਾਨ ਪੜਾ ਕਿ ਯਮਨ ਕਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ ਪ੍ਰਸੰਨ

---

ਹੋਕਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧਨਯਬਾਦ ਕਰ ਕਿਸੀ ਗਾਂਵ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਗਿਆ ਤੋ ਏਕ ਖੇਤ ਪਰ ਖੜਾ ਹੋ ਕਰਕੇ ਏਕ ਕ੍ਰਿਸਾਨ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਏਹ ਦੇਸ਼ ਕੌਨ ਸੇ ਰਾਜੇ ਕਾ ਹੈ ਵੁਹ ਕੁਛ ਨਾ ਬੋਲਾ ਔਰ ਟਿਕਟਿਕੀ ਬਾਂਧਕਰ ਉਸਕਾ ਮੂੰਹ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਕਿਆ ਤੂੰ ਬਹਿਰਾ ਹੈਂ ਜੋ ਸੁਨਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਝਕੋ ਅਪਣੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਆਕਾਰ ਜੈਸਾ ਦੇਖਤਾ ਹੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕੌਨ ਹੈਂ ਔਰ ਕਿਆ ਜਾਨਤਾ ਹੈਂ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਯਿਹ ਯਮਨ ਕਾ ਰਾਜਾ ਹੈ ਔਰ ਹਾਤਮ ਹਮਾਰਾ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਹੈ ਉਸਕਾ ਬਾਪ ਤੈ ਨਾਮ ਯਹਾਂ ਕਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਹੈ ਸਾਤ ਬਰਸ ਹੂਏ ਹੈਂ ਕਿ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਯਹਾਂ ਸੇ ਨਿਕਲ ਗਿਆ ਏਕ ਬੇਰ ਉਸਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਮਲਿਕਾ ਜ਼ਰੀਪੋਸ਼ ਸੇ ਮਿਲੇ ਥੇ ਉਸ ਸੇ ਸਭ ਕੋ ਥੋੜਾ ਸਾ ਧੀਰਜ ਹੂਆ ਥਾ ਅਬ ਤੋ ਉਸਕੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਔਰ ਭਾਈ ਬੰਧੋਂ ਕੀ ਬਹੁਤ ਬੁਰੀ ਦਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਸਭ ਕੋ ਅਪਨਾ ਜੀਨਾ ਭਾਰੀ ਹੈ ਔਰ ਮਲਿਕਾ ਜ਼ਰੀਪੋਜ਼ ਕੇ ਤੋ ਪਾਣੋਂ ਪਰ ਆ ਬਣੀ ਹੈ ਦੇਖੀਏ ਉਸਕੇ ਮਿਲਨੇ ਤਕ ਜੀਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਨਹੀਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੁਛ ਦਿਨ ਹੂਏ ਹੈਂ ਕਿ ਤੁਮਾਰਾ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਮੁਝਕੋ ਰਾਹ ਮੇਂ ਮਿਲਾ ਥਾ ਵੁਹ ਕੁਸ਼ਲਖੇਮ ਸੇ ਹੈਂ ਤੁਮਨੇ ਯਮਨ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਸਭ ਛੋਟੇ ਬਡੇ ਕੋ ਉਸਦੀ ਤਰਫ਼ੋਂ ਦੁਆਇ ਸਲਾਮ ਕਹਿ ਦੇਨਾ ਔਰ ਇਹ ਕਹਿਨਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਕੋ ਗਇਆ ਹੈ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਕਿਰਸਾਣ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਪਿਆਸਾ ਹੂੰ ਥੋੜਾ ਸਾ ਪਾਣੀ ਮੁਝਕੋ ਪਿਲਾ ਵੁਹ ਝਟ ਪਟ ਏਕ ਕਟੋਰਾ ਦੂਧ ਕਾ ਔਰ ਏਕ ਕਟੋਰਾ ਛਾਛਕਾ ਲਾਇਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਬਡੇ ਸੁਆਦ ਸੇ ਪੀਕਰ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਧੰਨਯ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੇ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਅਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਕੋ ਦੇਖਾ ਹੈ ਔਰ ਇਹ ਨਿਆਮਤ ਖਾਈ ਹੈ ਫਿਰ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕਾ ਰਸਤਾ ਲੀਆ ਥੋੜੇ ਹੀ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਲੋਗ ਦੌੜੇ ਗਏ ਹੁਸਨਬਾਨੋਂ ਕੋ ਉਸਕਾ ਸਮਾਚਾਰ ਪਹੁੰਚਾ ਆਏ ਉਸਨੇ ਪਰਦਾ ਕਰਕੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਭੀਤਰ ਬੁਲਾ ਲੀਆ ਔਰ ਸੋਨੇ ਕੀ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬੈਠਾ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਧੰਨਯ ਹੈ ਤੁਝੇ ਭਲਾ ਹੂਆ ਜੋ ਤੂ ਆਯਾ ਹੈਂ ਅਬ ਤੂ ਕੋਹ ਨਿਦਾ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਕਹੁ ਔਰ ਵਹਾਂ ਕਾ ਮੁਝੇ ਭੇਦ ਬਤਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਆਦਿ ਸੇ ਅੰਤ ਤਕ ਕਹਿ ਸੁਨਾਯਾ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸੱਚ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਪਰ ਕੁਛ ਚਿਨ ਵਹਾਂ ਕਾ ਦਿਖਾ ਜਿਸਸੇ ਨਿਸਚਾ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਹਾਥ ਦਿਖਾਯਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਸਭ ਚਾਂਦੀ ਕਾ ਹੋ ਗਿਆ ਥਾ ਫਿਰ ਏਕ ਮੀਠੇ ਪਾਣੀ ਕੇ ਤਾਲਾਵ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਇਸਕੋ ਉਸ ਪਾਣੀ ਮੇਂ ਧੋਯਾ ਤੋ ਇਹ ਜੈਸਾ ਥਾ ਵੈਸਾ ਹੀ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰੰਤੂ ਨਖ ਅਬਤਕ ਚਾਂਦੀ ਕੇ ਬਨੇ ਹੈਂ ਦੂਸਰਾ ਚਿਹਨ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਸੋਨੇ ਕੀ ਨਦੀ ਕੇ ਪਾਣੀ ਸੇ ਚਾਰ ਦਾਂਤ ਸੋਨੇ ਕੇ ਹੋ ਗਏ ਔਰ ਵੁਹ ਤੀਨੋਂ ਰਤਨ ਦਿਖਾ ਦੀਏ ਤਬ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੀ ਬਹੁਤ ਸੀ ਭਾਵ ਭਗਤੀ ਕੀਤੀ ਫਿਰ ਸ੍ਵੱਛ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਸ੍ਵਾਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਖਾਨਾ ਮੰਗਵਾ ਕੇ ਸਾਮਨੇ ਰਖਵਾਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਕਰ ਦੇਨਾ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਮੈਂ ਕਾਰਵਾਂ ਕੀ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਜਾਇਕਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੇ ਸਾਥ ਖਾਵਾਂਗਾ ਫਿਰ ਵਹਾਂ ਸੇ ਉਠਕਰ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਆਯਾ ਔਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸੇ ਮਿਲ ਕੇ ਬੜੇ ਸ੍ਵਾਦ ਸੇ ਖਾਨਾ ਖਾਯਾ ਔਰ ਅਪਨੀ ਬੀਤੀ ਹੇਈ ਵਾਰਤਾ ਬਿਸਤਾਰ ਕਰਕੇ ਕਹੀ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਨੇ ਉਸਕੇ ਸਾਹਸ ਔਰ ਸੂਰਬੀਰਤਾ ਕੀ ਸਲਾਹਨਾ ਕਰੀ ਔਰ ਬਹੁਤ ਸੀ ਅਧੀਨਤਾ ਕੀ ਹਾਤਮ ਦੋ ਤੀਨ ਦਿਨ ਆਰਾਮ ਕਰਕੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਕੇ ਨਵੀਨ ਕਪੜੇ ਪਹਿਨ ਕਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਦ੍ਵਾਰਪਾਲੋਂ ਨੇ ਜਾਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਆਯਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਵੈਸੇ ਹੀ ਪਰਦਾ ਕਰਕੇ ਬੁਲਾ ਲੀਆ ਔਰ ਜੜਾਊ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬਿਠਾਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਛੇਵੀਂ ਕੌਨ ਸੀ ਬਾਤ ਹੈ ਉਸਕੋ ਭੀ ਕਹੁ ਕਿ ਜਿਸਕੋ ਮੈਂ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਪੂਰਾ ਕਰੂੰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਬੋਲੀ ਕਿ ਇਕ ਮੋਤੀ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਹੈ ਵੈਸਾ ਇਸਕੇ ਸਾਥ ਕਾ ਦੂਸਰਾ ਤਲਾਸ਼ ਕਰਕੇ ਲਾ ਦੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸੇ ਦੇਖ ਲੂੰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਮੰਗਵਾ ਕੇ ਦੇਖਾ ਦੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਸਾਚ ਕਹੁ ਕਿ ਇਹ ਮੁਰਗ਼ਾਬੀ ਕੇ ਅੰਡੇ ਸਮਾਨ ਹੈ ਕਿ ਨਹੀਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਜਾਨਤਾ ਹੂੰ ਤੂ ਤੋ ਮੁਝੋ ਨਾ ਦੇਗੀ ਪਰ ਨਮੂਨਾ ਦੇ ਦੇ ਕਿ ਮੈਂ ਵੈਸਾ ਹੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰਕੇ ਲਾਊਂਗਾ ਉਸਨੇ ਵੈਸਾ ਹੀ ਏਕ ਚਾਂਦੀ ਕਾ ਮੋਤੀ ਬਨਵਾ ਕਰ ਉਸਕੋ ਦੇ ਦੀਆ ਔਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੋ ਦੇਖਾ ਕੇ ਕਿਹਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਇਤਨਾ ਬੜਾ ਮੋਤੀ ਮਾਂਗਤੀ ਹੈ ਮੈਨੇ ਤੋ ਅਪਨੇ ਜੀਤੇ ਜੀ ਇਤਨਾ ਬੜਾ ਮੋਤੀ ਤੋ ਦੇਖਾ ਸੁਨਾ ਭੀ ਨਹੀਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਜਾਨੇ ਕਿ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਮੇਂ ਕੌਨਸੀ ਜਗਹ ਉਪਜਤਾ ਹੈ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਭਾਈ ਜਹਾਂ ਐਸਾ ਮੋਤੀ ਉਪਜਤਾ ਹੈ ਪਹਿਲੇ ਵੁਹ ਜਗਹ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਲੋ ਫਿਰ ਜਾਵੋ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਪੂਛਨਾ ਕੁਛ ਅਵੱਸਯ ਨਹੀਂ ਹਮਾਰਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਮੁਝ ਕੋ ਵਹਾਂ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਦੇਗਾ ਜਿਸਨੇ ਇਤਨੀ ਬਾਤੇਂ ਸੁਗਮ ਕਰ ਦੀ ਹੈਂ ਜੋ ਕਠਿਨ ਥੀਂ ਵੁਹ ਯਿਹ ਵੀ ਸੁਗਮ ਕਰੇਗਾ ਨਿਸਚਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਵਹਾਂ ਪਰ ਪਹੁਚੂੰਗਾ ਔਰ ਮੋਤੀ ਲੇ ਆਊਂਗਾ ਮੈਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਭਰੋਸਾ ਕੀਏ ਔਰ ਕਿਸੀ ਕੀ ਆਸ ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ ਇਸ ਬਾਤ ਪਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਨੇ ਬੜੀ ਸਲਾਹਤਾ ਕੀ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬੀ ਕੁਛ ਦਿਨ ਆਰਾਮ ਕਰੋ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਹੇ ਭਾਈ ਇਹ ਕਾਮ ਮੈਂ ਹੀ ਕਰਨਾ ਹੈ ਫਿਰ ਦੇਰ ਕਿਆ ਕਰਨਾ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸੇ ਵਿਦਾ ਹੋ ਵੈਸੇ ਹੀ ਮੋਤੀ ਕੇ ਖੋਜ ਕੋ ਚਲਾ ॥ ੫ ॥

ਛੇਵੀਂ ਕਹਾਨੀ ਮੇਂ ਮੁਰਗ਼ਾਬੀ ਕੇ ਸਮਾਨ
ਮੋਤੀ ਲਾਨੇ ਕਾ ਬਰਣਨ ਹੋਤਾ ਹੈ।

ਹਾਤਮ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਸੇ ਨਿਕਲ ਪਾਂਚ ਛੇ ਕੋਸ ਪਰ ਜਾਕੇ ਏਕ ਪੱਥਰ ਕੀ ਸਿਲਾ ਪਰ ਬੈਠਕਰ ਸਿਰ ਨੀਵਾਂ ਕਰਕੇ ਸੋਚਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਇਜੇਹਾ ਮੋਤੀ ਕਹਾਂ ਸੇ ਹਾਥ ਲਗੇ ਪਰ ਤੂੰ ਹੀ ਕੁਛ ਆਪਣੀ ਦਇਆ ਕਰੇ ਤੋ ਵੁਹ ਮਿਲੇਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਸਾਂਝ ਹੋ ਗਈ ਸਾਤ ਰੰਗੀ ਨਾਤਕਾ ਕਾ ਏਕ ਜੋੜਾ ਵਸੇਰੇ ਕੀ ਜਗਹ ਕਹਿਰਮਾਨ ਨਦੀ ਤੀਰ ਥੀ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਪਰ ਆਨ ਬੈਠਾ ਮਾਦਾ ਬੋਲਾ ਕਿ ਯੱਦਪਿ ਯਹਾਂ ਹਮਾਰੇ ਖਾਨੇ ਕੀ ਵਸਤ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੀ ਹੈ ਪਰ ਯਹਾਂ ਕੀ ਪਵਨ ਅਰ ਜਲ ਸੁਖ ਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਇਸ ਲੀਏ ਯਹਾਂ ਸੇ ਉਡ ਚਲਨਾ ਚਾਹੀਏ ਨਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਮਨ ਥਾ ਕਿ ਕੁਛ ਦਿਨ ਇਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਰਹੂੰ ਪਰ ਤੇਰੇ ਕਹਿਨੇ ਸੇ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਅਪਨੇ ਦੇਸ਼ ਕੋ ਚਲੂੰਗਾ ਧੀਰਜ ਰੱਖ ਏਕ ਘੜੀ ਚੁਪਕੀ ਰਹੋ ਮਾਦਾ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮਾਨੁੱਖ ਕੌਨ ਹੈ ਜੋ ਸਿਰ ਝੁਕਾਇ ਇਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਉਸ ਸੋਚ ਮੇਂ ਬੈਠਾ ਹੈ ਨਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਏਹ ਹਾਤਮ ਯਮਨ ਕਾ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਹੈ ਉਦਾਸ ਹੋਕਰ ਬੈਠਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸੇ ਮੁਰਗ਼ਾਬੀ ਕੇ ਅੰਡੇ ਸਮਾਨ ਮੋਤੀ ਚਾਹੀਏ ਅਪਨੇ ਲੀਏ ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਹੈ ਔਰ ਕੇ ਲੀਏ ਇਸਨੇ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕੀਆ ਹੈ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਪਰ ਆਂਸ਼ਿਕ ਹੂਆ ਹੈ ਵੁਹ ਸਾਤ ਬਾਤੇਂ ਕਹਿਤੀ ਹੈ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਉਸਕੀ ਕੋਈ ਬਾਤ ਪੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਾ ਔਰ ਨਾ ਉਸਕੋ ਉਸੇ ਛੋੜਾ ਗਿਆ ਇਸ ਸੇ ਵੁਹ ਬਾਵਲਾ ਸਾ ਫਿਰਤਾ ਫਿਰਤਾ ਯਮਨ ਕੇ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜਾ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਭੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਖੇਲਤਾ ਹੋਯਾ ਉਸੀ ਜਗਹ ਪਰ ਆਯਾ ਦੋਨੋਂ ਮਿਲ ਗਏ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਨੇ ਅਪਨਾ ਸਾਰਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਤਰਸ ਖਾਕੇ ਉਸਕੇ ਲੀਏ ਬਿਦੇਸ਼ ਕੀਆ ਔਰ ਯਿਹ ਦੁਖ ਅਪਨੇ ਸਿਰ ਪਰ ਲੇਕਰ ਉਸਕੀ ਪਾਂਚ ਬਾਤੇਂ ਪੂਰੀ ਕਰ ਚੁਕਾ ਹੈ ਅਬ ਛੇਵੀਂ ਬਾਤ ਕੀ ਵਾਰੀ ਹੈ ਔਰ ਵੁਹ ਮੁਰਗ਼ਾਬੀ ਕੇ ਸਮਾਨ ਮੋਤੀ ਲਾਨਾ ਹੈ ਇਸ ਲੀਏ ਇਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਸੋਚ ਕਾ ਮਾਰਾ ਬੈਠਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਧਰ ਜਾਊਂ ਔਰ ਐਸਾ ਮੋਤੀ ਕਹਾਂ ਸੇ ਲਾਊਂ ਸਚ ਹੈ ਕਿ ਵੁਹ ਬਿਨ ਦੇਖੀ ਰਾਹ ਕੈਸੇ ਚਲੇ ਔਰ ਐਸਾ ਮੋਤੀ ਕਹਾਂ ਸੇ ਲਾਵੇ ਪਰ ਜੋ ਤੂੰ ਕਹੇ ਤੋ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਰਾਹ ਬਤਾ ਦੂੰਗਾ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਇਸ ਸੇ ਕਿਆ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖਯ ਦਾ ਉਪਕਾਰ ਪੰਖੀ ਸੇ ਹੋ ਸਕੇ ਜਬ ਉਸਕੀ ਇੱਛਾ ਪਾਈ ਤੋ ਨਰ ਅਪਨੇ ਮਾਦਾ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਐਸਾ ਮੋਤੀ ਐਸੇ ਉਪਜਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਗਲੇ ਸਮੇਂ ਮੇਂ ਕਿਤਨੇ ਪੰਖੀ ਤੀਸ ਬਰਸ ਪੀਛੇ ਕਹਿਰਮਾਨ ਨਦੀ ਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਐਸਾ ਮੋਤੀ ਰਖਤੇ ਥੇ ਉਸਮੇਂ ਸੇ ਏਕ ਅੰਡਾ ਸਮਸ਼ਾਹ ਕੋ ਮਿਲ ਗਿਆ ਯੱਦਤਿ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਪਹਿਲੇ ਭੀ ਧਨ ਰਤਨ ਬਹੁਤ ਥਾ ਔਰ ਉਸਨੇ ਏਕ ਬਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਭੀ ਬਸਾਯਾ ਅਬ ਵੁਹ ਉਜਾੜ ਪੜਾ ਹੈ ਵੁਹ ਸਭ ਸੰਪਦਾ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਹਾਥ ਲਗੀ ਵੁਹ ਅੰਡਾ ਭੀ ਉਸਮੇਂ ਥਾ ਜੋ ਉਸਕੋ ਮਿਲਾ ਜਬ ਸਮਸ਼ਾਹ ਕਹਿਰਮਾਨੀ ਮਰ ਗਿਆ ਤੋ ਉਸਕਾ ਰਾਜ ਹੋਰ ਕਿਸੀ ਨੇ ਲੇ ਲੀਆ ਉਸਕੀ ਇਸਤ੍ਰੀ ਗਰਭਵੰਤੀ ਵੁਹ ਮੋਤੀ ਲੇਕਰ ਭਾਗੀ ਔਰ ਏਕ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜਾ ਪੜੀ ਪਹਿਰ ਭਰ ਦਿਨ ਥਾ ਕਿ ਕਹਿਰਮਾਨ ਨਦੀ ਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਜਾ ਨਿਕਲੀ ਔਰ ਉਸੀ ਸਮਯ ਮਸਊਦ ਸੌਦਾਗਰ ਭੀ ਨਾਵ ਪਰ ਬੈਠਾ ਹੂਆ ਆ ਨਿਕਲਾ ਉਸ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨੇ ਨਾਵ ਕੋ ਦੇਖਕਰ ਪੁਕਾਰਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਮੁਝ ਦੁਖੀ ਕੋ ਭੀ ਚੜ੍ਹਾ ਲੇ ਸੌਦਾਗਰ ਨੇ ਦਯਾ ਕਰਕੇ ਕਿਸ਼ਤੀ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਲਗਾ ਦੀ ਔਰ ਉਸ ਨਾਵ ਪਰ ਬਠਾ ਕੇ ਉਸਕਾ ਹਾਲ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਉਸਨੇ ਸਭ ਹਾਲ ਕਹਿ ਸੁਨਾਯਾ ਮਸਊਦ ਸੌਦਾਗਰ ਨੇ ਉਸੇ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਬਨਾ ਕੇ ਅਪਨੇ ਘਰ ਰੱਖਾ ਕੁਛ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਉਸ ਇਸਤ੍ਰੀ ਕੇ ਬੇਟਾ ਪੈਦੇ ਹੂਆ ਉਸਕਾ ਨਾਮ ਬਰਜੁਖ ਰੱਖਾ ਜਬ ਵੁਹ ਲੜਕਾ ਸਿਆਨਾ ਹੂਆ ਤੋ ਮਸਊਦ ਮਰ ਗਿਆ ਉਸਕੀ ਸਭ ਸੰਪਦਾ ਉਸਕੇ ਹਾਥ ਲਗੀ ਵੁਹ ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਤਕ ਉਸ ਸੰਪਦਾ ਸੇ ਲਾਖੋਂ ਸਿਪਾਹੀ ਨੌਕਰ ਰਖ ਕਰ ਕਈ ਹਜ਼ਾਰ ਗਾਂਵ ਵਸਾ ਕਰਕੇ ਵਹਾਂ ਪਾਦਸਾਹ ਹੋ ਗਿਆ ਜਬ ਵੁਹ ਮਰਾ ਤੋ ਸੁਲੇਮਾਨ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਹੂਏ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕੋਹਕਾਫ ਕਾ ਦੇਸ਼ ਕੁਲਜ਼ਮ ਕਹਿਰਮਾਨ ਸੋਨੇ ਅਗਨ ਕੀ ਨਦੀਓਂ ਸਹਿਤ ਜੋ ਕੋਹਕਾਫ਼ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਕੀ ਥੀ ਮਨੁੱਖਯ ਦੁਖ ਦਾਈ ਦੇਵੋਂ ਔਰ ਪਰੀਓਂ ਔਰ ਜਾਦੂਗਰੋਂ ਕੋ ਰਹਿਨੇ ਕੋ ਦੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸਭ ਇਸਕੋ ਬਸਾਓ ਮਨੁੱਖੋਂ ਕੇ ਸ਼ਹਿਰੋਂ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਨਾ ਜਾਓ ਉਸ ਟਾਪੂ ਔਰ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਵੁਹ ਹੀ ਬਸਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਮਾਨੁੱਖ ਕਾ ਵਹਾਂ ਪਰ ਕੁਛ ਪਰਵਾਰ ਨਹੀਂ ਨਿਦਾਨ ਹੋਤੇ ਹੋਤੇ ਵੁਹ ਮੋਤੀ ਹੁਸਾਮ ਪਰੀ ਸੁਰਖ਼ ਕੁਲਾਹ ਕੇ ਹਾਥ ਲਗਾ ਅਬ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੇ ਜੋ ਮਨੁੱਖਯ ਔਰ ਪਰੀ ਸੇ ਉਤਪੰਨ ਹੂਆ ਹੈ ਉਸੇ ਲੇ ਲੀਆ ਹੈ ਇਨ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਵੁਹ ਬਰਜੁਖ ਕੇ ਟਾਪੂ ਮੇਂ ਰਹਿਤਾ ਹੈ ਉਸਕੇ ਏਕ ਲੜਕੀ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰੀ ਚੰਦ੍ਰਮੁਖੀ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਉਸਕਾ ਬਿਆਹ ਇਸ ਬਾਤ ਪਰ ਠਹਿਰਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਇਸ ਮੋਤੀ ਕੇ ਉਪਜਨੇ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰੇਗਾ ਤੋਂ ਮੈਂ ਇਸ ਲੜਕੀ ਕਾ ਬਿਵਾਹ ਉਸ ਕੇ ਸਾਥ ਕਰਦੂੰਗਾ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਕਰ ਬਹੁਤ ਸੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਆਏ ਪਰੰਤੂ ਕੋਈ ਉਸ ਮੋਤੀ ਕੇ ਉਪਜਨੇ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਜੋ ਕੋਈ ਵਰਨਨ ਕਰੇ ਸਭ ਨਿਰਾਸ ਹੋ ਕਰਕੇ ਫਿਰ ਗਏ ਔਰ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਬੜਾ ਵਿੱਦਵਾਨ ਹੈ ਔਰ ਉਸ ਸਮੇ ਕੀ ਕਿਤਾਬੇਂ ਭੀ ਉਸਕੇ ਹਾਥ ਲਗੀ ਹੈਂ ਉਸ ਨੇ ਉਨ ਕਿਤਾਬੋਂ ਕੋ ਪੜ੍ਹ ਕਰ ਉਸ ਮੋਤੀ ਕੇ ਉਪਜਨੇ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਜਾਨਾ ਹੈ ਔਰ ਉਨ ਪੰਖੀਓਂ ਕੋ ਸੁਲੇਮਾਨ ਕੇ ਸਮਯ ਸੇ ਆੱਗਿਆ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਕਹੀਂ ਅੰਡਾ ਦੇਵੇਂ ਇਸ ਲੀਏ ਇਸ ਕਿਸਮ ਕਾ ਮੋਤੀ ਅਬ ਨਹੀਂ ਉਤਪੰਨ ਹੋਤਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕਹਿਨੇ ਕੀ ਭੀ ਰੋਕ ਹੈ ਪਰ ਮੈਨੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਹਸ ਔਰ ਦਯਾ ਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਇਹ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਆ ਹੈ ਯਿਹ ਭਲੇ ਕਾਮੋੰ ਮੇਂ ਤਨ ਮਨ ਸੇ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕਰਤਾ ਹੈ ਉਸਕਾ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਨ ਹੋਗਾ ਮਾਦਾ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਦੁਖੀਆ ਮਨੁੱਖ ਕਹਿਰਮਾਨ ਨਦੀ ਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਤਕ ਕੈਸੇ ਪਹੁੰਚੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਵੁਹ ਦੇਵੋਂ ਕੇ ਰਾਜ ਮੇਂ ਹੈ ਉਸ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਹੋਰ ਭੀ ਬਾਂਧੇ ਹੈਂ ਨਰ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਯਿਹ ਜੀਤਾ ਰਹੇਗਾ ਤੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਪਹੁਚ ਜਾਏਗਾ ਪਰੰਤੂ ਹਮਾਰੇ ਪਰ ਕੁਛ ਥੋੜੇ ਸੇ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਰੱਖੇਗਾ ਕਿਸਲੀਏ ਕਿ ਜਬ ਯਿਹ ਕੋਹਕਾਫ਼ ਕੀ ਸੀਮਾ ਮੇਂ ਪਹੁਚੇਗਾ ਤਬ ਏਕ ਬੜਾ ਭਾਰੀ ਜੰਗਲ ਮਿਲੇਗਾ ਜਿਸਕਾ ਕੁਛ ਓਰ ਛੋਰ ਨਹੀਂ ਉਸਮੇਂ ਜਾਨੇ ਕੇ ਸਮੇ ਹਮਾਰੇ ਲਾਲ ਪਰ ਜਲਾ ਕਰਕੇ ਪਾਣੀ ਮੇਂ ਘੋਲ ਅਪਨੇ ਸਾਰੇ ਬਦਨ ਪਰ ਮਲੇ ਫਿਰ ਬੇਧੜਕ ਚਲੇ ਜਾਨਾ ਉਸਕੀ ਗੰਧ ਫੰਧ ਸੇ ਸਭ ਕਾਟਨੇ ਫਾਟਨੇ ਵਾਲੇ ਜੀਵ ਦੌੜ ਜਾਵਣਗੇ ਔਰ ਇਸ ਹਾਤਮ ਕਾ ਆਕਾਰ ਭੀ ਦੇਵ ਕੇ ਸਮਾਨ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਜਬ ਉਸ ਜੰਗਲ ਸੇ ਨਿਕਲ ਕਰ ਬਰਜੁਖ ਕੇ ਟਾਪੂ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚੇਗਾ ਤਬ ਸਾਡੇ ਉੱਜਲੇ ਪਰ ਜਲਾ ਕਰ ਪਾਨੀ ਮੇਂ ਘੋਲਕਰ ਬਦਨ ਪਰ ਮਲਨਾ ਫਿਰ ਨ੍ਹਾਇ ਧੋਇ ਸ੍ਵੱਛ ਹੋ ਜਾਇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕਿਰਪਾ ਸੇ ਜੈਸਾ ਥਾ ਵੈਸਾ ਹੀ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਪਰ ਵਹਾਂ ਕੇ ਲੋਗ ਇਸਕੋ ਪਕੜ ਕੇ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇਜਾਏਂਗੇ ਯਿਹ ਅਪਨਾ ਅਭਿੱਪ੍ਰਾਯ ਉਸ ਸੇ ਕਹੇ ਪਰੰਤੂ ਵੁਹ ਯਹੀ ਕਹੇਗਾ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਇਸ ਮੋਤੀ ਕੇ ਉਪਜਨੇ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਸੁਨਾਵੇਗਾ ਉਸਕੋ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਮੋਤੀ ਸਮੇਤ ਦੇਵਾਂਗਾ ਯਿਹ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਯਿਹ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਯਥਾਰਥ ਸਮਰਨ ਰੱਖੇਗਾ ਭੂਲ ਨ ਜਾਏ ਯਿਹ ਕਬੀ ਨਾ ਹੋਗਾ ਕਿ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਸੇ ਫਿਰੇ ਕਿਉਂਕਿ ਵੁਹ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਕਾ ਬਹੁਤ ਪੂਰਾ ਹੈ ਜ਼ਰੂਰ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਇਸਕੇ ਸਾਥ ਬਿਵਾਹ ਦੇਵੇਗਾ ਫਿਰ ਮਾਦਾ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮਾਰੇ ਪਰ ਯਿਹ ਕੈਸੇ ਪਾਵੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਨਰ ਨੇ ਅਪਨੇ ਪਰੋਂ ਕੋ ਫਟਫਟਾਯਾ ਕਿਤਨੇਕ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਚੁਨ ਲੀਏ ਔਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਇਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਮਾਦਾ ਜਾਨਵਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੁਮਨੇ ਕੈਸਾ ਜਾਨਾ ਇਹ ਕਿਸ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਆਯਾ ਹੈ ਔਰ ਇਤਨੀ ਕਹਾਨੀ ਤੁਝਕੋ ਕੈਸੇ ਯਾਦ ਰਹੀ ਨਰ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮਾਰੀ ਜ਼ਾਤ ਮੇਂ ਜਿਤਨੇ ਨਰ ਹੈਂ ਸਾਰੇ ਜਗਤ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਓਰ ਸੇ ਛੋਰ ਤਕ ਜਾਨਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਵੇ ਬਾਤ ਚੀਤ ਸੇਂ ਅਧਿਕ ਔਰ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੂਆ ਔਰ ਵੁਹ ਜੋੜਾ ਉਡ ਗਿਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਉਠਕੇ ਏਕ ਤਰਫ਼ ਕੋ ਚਲ ਦੀਆ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਸੋ ਗਿਆ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਕੋਈ ਜੀਵ ਪੁਕਾਰ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹਾਇ ਹਾਇ ਕੋਈ ਐਸਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਜਨ ਨਹੀਂ ਜੋ ਹਮਾਰੀ ਰੱਖਯਾ ਕਰੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਸੋਚਾ ਕਿ ਮੈਂ ਭੀ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਜਨ ਹੂੰ ਮੁਝੇ ਅਵੱਸਯ ਚਲਕੇ ਉਨਕੀ ਦਸ਼ਾ ਪੂਛਨੀ ਔਰ ਸਹਾਇ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਏ ਯਿਹ ਸੋਚਕਰ ਉਸੀ ਓਰ ਚਲ ਖੜਾ ਹੋਇਆ ਜਬ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚ ਕਰ ਦੇਖਾ ਤੋ ਏਕ ਲੂੰਬੜੀ ਧਰਤੀ ਪਰ ਹਾਥ ਪਾਂਵ ਪਟਕ ਪਟਕ ਬਿਲਲਾਤੀ ਹੈ ਉਸਕੀ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖ ਹਾਤਮ ਨੇ ਬਡੀ ਦਯਾ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤਝੇ ਕਿਸ ਨਿਰਦਈ ਨੇ ਸਤਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਤਰਹ ਬਿਲ ਬਿਲਾ ਰਹੀ ਹੈਂ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਤੁਝਕੋ ਧੰਨਯ ਹੈ ਔਰ ਤੇਰੇ ਸਾਹਸ ਔਰ ਸੂਰਬੀਰਤਾ ਕੋ ਜੋ ਅਜੇਹੇ ਦੁਖ ਮੇਂ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਆ ਕਰਕੇ ਮੇਰਾ ਹਾਲ ਪੂਛਾ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਏਕ ਵਹੇਲੀਆ ਮੇਰੇ ਨਰ ਔਰ ਬੱਚੋਂ ਸਮੇਤ ਪਕੜ ਕਰਕੇ ਲੇਗਿਆ ਇਸ ਲੀਏ ਮੈਂ ਰੋ ਰੋ ਪਛਾੜੇਂ ਖਾਤੀ ਹੂੰ ਔਰ ਸਭ ਓਰ ਪੁਕਾਰਤੀ ਫਿਰੀ ਪਰ ਕਿਸੀ ਨੇ ਮੇਰਾ ਦੁਖ ਨਹੀਂ ਸੁਣਿਆ ਏਕ ਤੂੰ ਹੀ ਆਯਾ ਹੈ ਦੇਖੀਏ ਕਿਆ ਹੋ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਮ ਮਨੁੱਖਯ ਅਰ ਮੈਂ ਪਸ਼ੂ ਮੈਂ ਜਾਨਤੀ ਹੂੰ ਤੂੰ ਅਪਨੀ ਜ਼ਾਤਿ ਕਾ ਪੱਖਯ ਕਰੇਗਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੂੰ ਇਹ ਬਾਤ ਕਿਆ ਕਹਿਤੀ ਹੈ ਸਭ ਮਾਨੁੱਖਯ ਏਕ ਸੇ ਨਹੀਂ ਕਿਤਨੇ ਕੋਮਲ ਦਯਾਵਾਨ ਚਿਤ ਔਰ ਕਿਤਨੇ ਨਰਦਈ ਜੀਵ ਦੁਖਦਾਈ ਹੈਂ ਅਬ ਤੁਮ ਕਹੋ ਕਿ ਤੇਰੇ ਬੱਚੇ ਔਰ ਨਰ ਕੋ ਕੌਣ ਔਰ ਕਿਸ ਤਰਫ਼ ਕੋ ਲੇ ਗਿਆ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਯਹਾਂ ਛੇ ਸਾਤ ਕੋਸ ਪਰ ਏਕ ਗਾਂਵ ਹੈ ਉਸਮੇਂ ਏਕ ਵਹੇਲੀਆ ਰਹਿਤਾ ਹੈ ਉਸ ਦੁਸ਼ਟ ਕਾ ਇਹੀ ਕਾਮ ਹੈਂ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੀ ਕਿ ਹਮਾਰੇ ਦੁਖ ਦੇਨੇ ਸੇ ਉਸਕੋ ਕਿਆ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਹੈ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਨਹੀਂ ਡਰਤਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂਤ ਦੇ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਂਧੀ ਕੇ ਫਲ ਗਿਰਾਨੇ ਔਰ ਨਿਰਦਈ ਕੇ ਜੀਵੋਂ ਕੋ ਸਤਾਨੇ ਕਾ ਬਿਚਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਅਪਨੀ ਇਹੀ ਬ੍ਰਿਤੀ ਠਹਿਰਾਈ ਹੈ ਤੂੰ ਮੁਝੇ ਰਾਹ ਦਸ ਦੇ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਨਰ ਔਰ ਬੱਚੋਂ ਕੋ ਛੁਡਾ ਲਾਊਂ ਜੋ ਉਨਕੇ ਬਦਲੇ ਵੁਹ ਮੇਰਾ ਸਿਰ ਭੀ ਮਾਂਗੇਗਾ ਤੋ ਕੋਈ ਨਾਂਹ ਨਹੀਂ ਕਰੂੰਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਮਾਰਗ ਕਾ ਸੌਦਾ ਹੈ ਲੂੰਬੜੀ ਬੋਲੀ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਸਾਥ ਚਲੂੰ ਤੋ ਐਸਾ ਨ ਹੋ ਕਿ ਉਸ ਸੇ ਮਿਲਕੇ ਮੁਝੇ ਭੀ ਪਕੜ ਲੇ ਤੋ ਮੇਰੀ ਬੀ ਦਸ਼ਾ ਵੈਸੀ ਹੀ ਕਰੇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਹਾਲ ਕੈਸਾ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਇਕ ਬੰਦਰੀਯਾ ਨੇ ਕਿਸੀ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਏਕ ਗੜ੍ਹੇ ਮੇਂ ਬੱਚੇ ਦੀਏ ਕਿ ਏਕ ਦਿਨ ਉਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਕੋਈ ਵਹੇਲੀਆ ਕਿਸੀ ਓਰ ਸੇ ਆ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਬੱਚੇ ਅਪਨੇ ਬਾਪ ਕੇ ਪਾਸ ਬੈਠੇ ਥੇ ਵਹੇਲੀਏ ਨੇ ਘਾਤ ਲਗਾ ਕਰਕੇ ਉਨਕੋ ਪਕੜ ਲੀਆ ਔਰ ਏਕ ਧਨਵਾਨ ਕੇ ਹਾਥ ਬੇਚ ਡਾਲਾ ਯੱਦਪਿ ਪਸ਼ੂਓਂ ਮੇਂ ਬੰਦਰੀਯਾ ਬੜੀ ਚਤੁਰ ਹੋਤੀ ਹੈ ਪਰ ਜਬ ਬੁਰੇ ਦਿਨ ਆਤੇ ਹੈਂ ਤਬ ਕੋਈ ਚਤੁਰਾਈ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਕਰਤੀ ਵੁਹ ਬੰਦਰੀਯਾ ਭੀ ਪਕੜੀ ਗਈ ਉਸਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬੰਦਰੀਯਾ ਅਪਨੇ ਬੰਦਰ ਔਰ ਬੱਚੋਂ ਕੇ ਬ੍ਰਿਹ ਮੇਂ ਸਿਰ ਪਟਕ ਪਟਕ ਕਰ ਰੋਤੀ ਫਿਰਤੀ ਥੀ ਇੱਕ ਦਿਨ ਬਹੁਤ ਬਿਆਕੁਲ ਹੋਇ ਕਰ ਏਕ ਜ਼ਿਮੀਦਾਰ ਕੇ ਪਾਸ ਪੁਕਾਰ ਕਰਨੇ ਕੋ ਗਈ ਉਸਨੇ ਉਸਕੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਦੇਖ ਕੇ ਤਰਸ ਖਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਕਿਸਨੇ ਸਤਾਯਾ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਤਰਹ ਚਿਲ ਚਿਲਾਤੀ ਹੈ ਕਿਸੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੇ ਬੰਦਰ ਔਰ ਬੱਚੋਂ ਕੋ ਵੁਹ ਵਹੇਲੀਆ ਪਕੜ ਕਰ ਲੇ ਗਿਆ ਔਰ ਵੁਹ ਵਹਾਂ ਪਰ ਰਹਿਤਾ ਹੈ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂ ਇਸਕੇ ਬੰਦਰ ਔਰ ਬੱਚੋਂ ਕੋ ਛੁਡਾ ਦੇਹ ਵੁਹ ਉਸਕੇ ਕਹਿਨੇ ਸੇ ਉਧਰ ਚਲਾ ਔਰ ਬਾਂਦਰੀ ਭੀ ਸਾਥ ਹੋ ਲੀ ਜਬ ਵੁਹ ਬੰਦਰੀਆ ਸਮੇਤ ਉਸ ਗਾਂਵ ਮੇਂ ਪਹੁਚ ਕੇ ਵਹੇਲੀਆ ਕੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਪਹੁਚੇ ਔਰ ਜਾ ਕੇ ਪੁਕਾਰਾ ਤੋ ਵਹੇਲੀਆ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਆਯਾ ਬੰਦਰੀਆ ਨੇ ਦਿਲ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੇ ਕਪੜੇ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਕਰ ਡਾਲੂੰ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਉਸ ਜ਼ਿਮੀਦਾਰ ਨੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਤੂਨੇ ਇਸਕੇ ਬੰਦਰ ਔਰ ਬੱਚੋਂ ਕੋ ਕਿਆ ਕੀਆ ਉਸਨੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪ੍ਰਭੂ ਕਈ ਦਿਨ ਕੀ ਇਹ ਬਾਤ ਹੈ ਕਿ ਮੈਨੇ ਆਪ ਹੀ ਕੇ ਹਾਥ ਬੇਚੇ ਹੈਂ ਜੋ ਉਸਕੀ ਦੀਨਤਾ ਪਰ ਦਯਾ ਕਰਤੇ ਹੋ ਤੋ ਉਨਕੋ ਇਸੇ ਦੇਵੋ ਔਰ ਦਾਮ ਮੁਝਸੇ ਲੇ ਲੋ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੁਣ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਨਕੇ ਸਾਥ ਅਪਣਾ ਜੀਵ ਬਹਿਲਾਵਤਾ ਹੂੰ ਕਿਸ ਤਰਹ ਸੇ ਦੂੰ ਕੋਈ ਹੋਰ ਉਪਾਵ ਦਸ ਦੇ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਸਕੋ ਸੰਤੋਖ ਹੋ ਔਰ ਏਹ ਭੀ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਰਹਿਨ ਵਹੇਲੀਆ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਭੀ ਪਕੜ ਕਰ ਉਨਹੀਂ ਮੇਂ ਬਧਵਾ ਦੀਜੀਏ ਫਿਰ ਵਹੇਲੀਆ ਨੇ ਛਲ ਛਿੱਦਰ ਕਰਕੇ ਉਸ ਬੰਦਰੀਆ ਕੋ ਭੀ ਪਕੜਵਾ ਦੀਆ ਜਬ ਜ਼ਿਮੀਂਦਾਰ ਨੇ ਸੁਨਾ ਕਿ ਵੁਹ ਭੀ ਪਕੜੀ ਗਈ ਤਬ ਵਹੇਲੀਏ ਕੋ ਕਹਿਲਾ ਭੇਜਾ ਕਿ ਬੰਦਰ ਬੰਦਰੀਆ ਬੱਚੋਂ ਸਮੇਤ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਲਾ ਵੁਹ ਸਭ ਕੋ ਪਕੜ ਕਰ ਜ਼ਿਮੀਦਾਰ ਕੇ ਪਾਸ ਲਾਯਾ ਜ਼ਿਮੀਦਾਰ ਨੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਕਹਾ ਕਿ ਬੱਚੇ ਤੋ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਹੀ ਰਹੇਂ ਔਰ ਬੰਦਰ ਤੇ ਬੰਦਰੀਆ ਤੂ ਲੇ ਜਾਹ ਨਿਦਾਨ ਬੱਚੋਂ ਕੀ ਬ੍ਰਿਹ ਕੀ ਪੀੜ ਸੇ ਬੰਦਰੀਆ ਮਰ ਗਈ ਔਰ ਬੰਦਰ ਨੇ ਬੰਦਰੀਆ ਕੇ ਦੁਖ ਸੇ ਪ੍ਰਾਣ ਤਜ ਦੀਏ ਮਨੁੱਖਯ ਕਾ ਨਿਰਦਈ ਪਨ ਔਰ ਅਨਯਾਇ ਤੂਨੇ ਸੁਨਾ ਫਿਰ ਤੇਰੀ ਬਾਤ ਕਾ ਬਿਸ੍ਵਾਸ ਕੈਸੇ ਕਰੂੰ ਜੋ ਤੂੰ ਭੀ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਵੈਸਾ ਹੀ ਕਰੇਂ ਔਰ ਮੁਝੇ ਭੀ ਅਪਦਾ ਮੇਂ ਡਾਲੇ ਤੋ ਕਿਆ ਕਰੂੰ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਹੇ ਲੂੰਬੜੀ ਤੂ ਨਿਸਚੇ ਜਾਨ ਕਿ ਮੈਂ ਉਨ ਮਨੁੱਖੋਂ ਮੇਂ ਸੇ ਨਹੀਂ ਹੂੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਸੁਗੰਧ ਮੈਂ ਤੁਝ ਸੋ ਬਿਸ੍ਵਾਸਘਾਤੀ ਨਹੀਂ ਕਰੂੰਗਾ ਤੂ ਬੇਧੜਕ ਮੁਝਕੋ ਉਸ ਪਿੰਡ ਤੀਕਰ ਲੇ ਚਲ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਨਰ ਕੋ ਬੱਚੋਂ ਸਮੇਤ ਛੁਡਾਵਾਂਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਣਕਰ ਲੂੰਬੜੀ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁਈ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਹਸ ਪਰ ਧੰਨਯ ਧੰਨਯ ਕਰਕੇ ਆਗੇ ਹੋਲੀ ਹਾਤਮ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਹੋ ਲੀਆ ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਗਈ ਉਸ ਗਾਂਵ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁਚੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਲੂੰਬੜੀ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਤੂ ਇਸ ਜਗਹ ਛਿਪ ਰਹੁ ਮੈਂ ਵਸਤੀ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਵਹੇਲੀਏ ਕੋ ਢੂੰਡ ਕਰ ਨਿਕਾਲਤਾ ਹੂੰ ਇਹ ਕਿਸੀ ਝਾੜੀ ਮੇਂ ਛਿਪ ਕੇ ਬੈਠ ਰਹੀ ਔਰ ਹਾਤਮ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਤਕ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਭਜਨ ਕਰਤਾ ਰਹਾ ਸੂਰਜ ਕੇ ਨਿਕਲਤੇ ਹੀ ਵਹੇਲੀਏ ਕੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਆ ਕਰਕੇ ਪੁਕਾਰਾ ਵੁਹ ਘਰ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਆਯਾ ਔਰ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਤੁਮਕੋ ਮੁਝਸੇ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਜੋ ਸਵੇਰੇ ਹੀ ਸਵੇਰੇ ਆਕਰ ਪੁਕਾਰਤਾ ਹੈਂ ਤੁਮ ਤੋ ਹਮਾਰੇ ਗਾਂਵ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੇ ਨਹੀਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਅਜੇਹਾ ਰੋਗ ਹੋਯਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਕੀ ਔਖਧੀ ਬੈਦ ਨੇ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਬਤਾਈ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੂੰ ਲੰਬੜੀ ਕਾ ਗਰਮ ਰੁਧਿਰ ਅਪਨੇ ਬਦਨ ਪਰ ਮਲੇਂ ਤੋ ਖਿਣ ਹੀ ਮੇਂ ਚੰਗਾ ਹੋ ਜਾਏਂ ਇਸ ਲੀਏ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਆਯਾ ਹੂੰ ਕਿ ਤੂੰ ਲੰਬੜੀ ਔਰ ਗੀਦੜੋਂ ਕੋ ਪਕੜ ਲਾਤਾ ਹੈਂ ਤੋ ਤੀਨ ਚਾਰ ਬੱਚੇ ਲੂੰਬੜੀ ਕੇ ਤੇਰੇ ਪਾਸ ਹੋਂ ਤੋ ਮੁਝਕੋ ਦੇਦੋ ਔਰ ਜੋ ਦਾਮ ਚਾਹੇ ਉਨਕਾ ਹੋ ਮੁਝ ਸੇ ਲੇਲੋ ਉਨਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਸਾਤ ਲੂੰਬੜੀਆਂ ਪਕੜੀਆਂ ਹਨ ਜਿਤਨੀਆਂ ਚਾਹੀਏ ਉਤਨੀਆਂ ਲੇਲੋ ਇਤਨੀ ਬਾਤ ਕਹਿਕਰ ਵੁਹ ਸਾਤੋਂ ਕੋ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਹਮਨੇ ਲਾਇਆ ਉਸਨੇ ਸਾਤ ਰੁਪੱਈਯੇ ਦੇਕਰ ਉਨ ਸਾਤੋਂ ਕੋ ਲੇ ਲੀਆ ਔਰ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਲਾਕਰ ਹਾਥ ਪਾਂਵ ਕੀ ਰੱਸੀਆਂ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਛੋੜ ਦੀਏ ਬੱਚੇ ਦੌੜ ਕਰਕੇ ਅਪਨੀ ਮਾਂ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਬੈਠੇ ਵੁਹ ਉਨਕੋ ਪਿਆਰ ਕਰਕੇ ਜੋ ਅਪਨੇ ਨਰ ਕੇ ਪਾਸ ਆਈ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਕਿ ਵੁਹ ਮਰਨਹਾਰ ਹੈ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖਕਰ ਰੋਨਾ ਪੀਟਨਾ ਕਰ ਸਿਰ ਪਰ ਧੂੜ ਡਾਲਨੇ ਲਗੀ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਕਿਉਂ ਰੋਤੀ ਪੀਟਤੀ ਹੈਂ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਆਜ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਕਾ ਮੁਕਟ ਉਤਰਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਮੈਂ ਕਿਉਂ ਨ ਸਿਰ ਕੋ ਪੀਟੂੰ ਤੂੰਨੇ ਨਹੀਂ ਸੁਣਾ ਕਿ ਪੁਰਖੋਂ ਕੋ ਇਸਤ੍ਰੀਓਂ ਕੇ ਸਿਰ ਕਾ ਛੱਤ੍ਰ ਕਹਿਤੇ ਹੈਂ ਸੋ ਯਿਹ ਭੂਖ ਪਿਆਸ ਸੇ ਮਰਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੀ ਮੂਰਖ ਉਸਕੀ ਆਯੁਰਦਾਇ ਇਸਤ੍ਰੀ ਨਹੀਂ ਥੀ ਕਿ ਅਬਤਕ ਚੰਗਾ ਭਲਾ ਰਹਿਆ ਔਰ ਅਬੀ ਐਸਾ ਨਿਰਬਲ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਸਾਸ ਭੀ ਨਹੀਂ ਲੇ ਸਕਤਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਬਿਰਹੋਂ ਔਰ ਬੱਚੋਂ ਕੇ ਦੂਖ ਨੇ ਇਸਕੀ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਕੀ ਹੈ ਔਰ ਜੇਕਰ ਅਬੀ ਔਖਧੀ ਹੋ ਤੋ ਚੰਗਾ ਭਲਾ ਹੋ ਜਾਇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਣਸੀ ਔਖਦੀ ਬਤਾਇ ਦੇ ਕਿ ਉਸਕਾ ਉਪਾਇ ਕੀਆ ਜਾਇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਜੀਤੇ ਹੂਏ ਮਨੁੱਖਯ ਕੋ ਮਾਰ ਕਰ ਉਸਕਾ ਰੁਧਿਰ ਇਸਕੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਟਪਕਾਓ ਤੋ ਇਸੀ ਖਿਨ ਰਾਜ਼ੀ ਬਾਜ਼ੀ ਹੋ ਜਾਏ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਮਨੁਖਯ ਸੇ ਐਸਾ ਬਡਾ ਕਿਆ ਬੈਰ ਹੈ ਜੋ ਪਸ਼ੂ ਕੇ ਲੀਏ ਉਸਕੋ ਮਾਰੂੰ ਤੁਝੇ ਮਨੁੱਖਯ ਕਾ ਰੁਧਿਰ ਚਾਹੀਏ ਤੋ ਬਤਾ ਦੇ ਕਿ ਕਿਸ ਜਗਹ ਕਾ ਹੋ ਤੁਝੇ ਦੂੰ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਕਹੀਂ ਕਾ ਹੋ ਪਰ ਗਰਮ ਹੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਤਰਕਸ਼ ਸੇ ਤੀਰ ਨਿਕਾਲ ਕਰ ਬਾਏਂ ਹਾਥ ਕੀ ਹਫ਼ਤ ਅੰਦਾਮ ਨਸ ਕੀ ਫ਼ਸਦ ਖੋਲ੍ਹਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਿਤਨਾ ਰੁਧਿਰ ਤੁਝਕੋ ਚਾਹੀਏ ਉਤਨਾ ਹੀ ਲੇਲੇ ਵੌਹ ਅਪਨੇ ਨਰ ਕੋ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਲੇਜਾਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਜਿਤਨਾ ਰੁਧਿਰ ਇਸਕੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਡਾਲੋਗੇ ਉਤਨੀ ਹੀ ਦਯਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਇਤਨਾ ਰੁਧਿਰ ਪਿਲਾਇਆ ਕਿ ਉਸਕਾ ਪੇਟ ਭਰ ਗਿਆ ਔਰ ਰੁਸ਼ਟ ਪੁਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਹਾਥ ਪਰ ਪੱਟੀ ਬਾਂਧ ਕਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੀ ਲੂੰਬੜੀ ਅਬ ਤੂੰ ਮੁਝ ਪਰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂਈ ਕਿ ਨਹੀਂ ਵੁਹ ਬੱਚੋਂ ਸਮੇਤ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜੀ ਹਾਤਮ ਉਸਕੋ ਧੀਰਜ ਦੇਕਰ ਆਗੇ ਕੋ ਬੜ੍ਹਾ ਜੋ ਭੂਖ ਪਿਆਸ ਲਗਤੀ ਤੋ ਜੰਗਲ ਕੇ ਪੱਤੇ ਖਾ ਕਰਕੇ ਨਦੀ ਤਾਲਾਵ ਕਾ ਪਾਣੀ ਪੀ ਲੇਤਾ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਚਲਤੇ ਚਲਤੇ ਕਿਸੀ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਵਹਾਂ ਪਰ ਸੂਰਜ ਕਾ ਤੇਜ ਐਸਾ ਹੂਆ ਕਿ ਪਿਆਸ ਕੇ ਮਾਰੇ ਐਸਾ ਬਿਆਕੁਲ ਹੋਯਾ ਕਿ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਪਾਣੀ ਕੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਬਰਫ਼ ਸਾ ਉਜਲਾ ਤਾਲਾਵ ਦੂਰ ਸੇ ਦੇਖ ਪੜਾ ਹਾਤਮ ਉਸਕੀ ਓਰ ਕੋ ਦੌੜਾ ਜਬ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਪਾਨੀ ਕੋ ਤੋ ਨਾ ਦੇਖਾ ਪਰ ਇਕ ਉਜਲਾ ਸਾਂਪ ਗੇਡਲੀ ਮਾਰੇ ਬੈਠਾ ਹੈ ਔਰ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਫਿਰੇ ਸਾਂਪ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਯਮਨੀ ਮਾਨੁੱਖ ਤੂ ਕਯੋਂ ਫਿਰ ਚਲਾ ਔਰ ਕਿਸ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਆਯਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸੇ ਬਾਤੇਂ ਕਰਤੇ ਹੂਏ ਦੇਖਾ ਤੋ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਮੈਂ ਪਿਆਸਾ ਬਹੁਤ ਹੂੰ ਦੂਰ ਸੇ ਤੇਰਾ ਉਜਲਾ ਸਾ ਰੰਗ ਪਾਨੀ ਕੀ ਤਰਹ ਦੇਖ ਕਰ ਇਧਰ ਚਲਾ ਆਯਾ ਅਬ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਰਚਨਾ ਕੋ ਦੇਖਕਰ ਫਿਰ ਚਲਾ ਹੂੰ ਸਾਂਪ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੂੰ ਧੀਰਜ ਰੱਖ ਤੁਝਕੋ ਯਹਾਂ ਪਰ ਸਭ ਕੁਛ ਮਿਲ ਜਾਏਗਾ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਸਾਂਪ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਸੋਚਾ ਕਿ ਯੱਦਿਪ ਇਹ ਸਾਂਪ ਬਾਤੇਂ ਕਰਤਾ ਹੈ ਪਰ ਇਸਕੇ ਸਾਥ ਜਾਨਾ ਭਲਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਯਿਹ ਕਾਲ ਹੈ ਫਿਰ ਮਨ ਮੇਂ ਯਿਹ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਭਾਗ ਮੇਂ ਹੈ ਵਹੀ ਹੋਗਾ ਚਲਨਾ ਚਾਹੀਏ ਉਸ ਪਰ ਭੀ ਧੀਰੇ ਧੀਰੇ ਪੈਰ ਰਖਨੇ ਲਗਾ ਸਾਂਪ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਯੇਹ ਚਲਨੇ ਮੇਂ ਬਿਲੰਬ ਕਰਤਾ ਹੈ ਤਬ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਕੁਛ ਸ਼ੰਕਾ ਮਤ ਕਰ ਪੈਰ ਉਠਾ ਹਾਤਮ ਬੇ ਖਟਕੇ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਜਾਕੇ ਔਰ ਇੱਕ ਪਰਮ ਸੁਹਾਵਣੀ ਫੁਲਵਾੜੀ ਮੇਂ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਔਰ ਉਸਕੀ ਰਮਣੀਕਤਾ ਸੇ ਉਸਕਾ ਜੀ ਖਿਲ ਗਿਆ ਔਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂਆ ਕਿਉਂਕਿ ਐਸੀ ਰਮਣੀਕ ਫੁਲਵਾੜੀ ਕਹੀਂ ਨਹੀਂ ਦੇਖੀ ਪਰੰਤੂ ਪਰੀਓਂ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਦੇਖੀ ਥੀ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਇਧਰ ਉਧਰ ਦੇਖਤਾ ਹੂਆ ਇੱਕ ਐਸੀ ਜਗਹ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਕਿ ਵਹਾਂ ਪਰ ਬਹੁਤ ਸ੍ਵੱਛ ਬਿਛੌਣਾ ਬਿਛਾ ਥਾ ਔਰ ਹੌਜ਼ ਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਮਸਨਦ ਬਿਛੀ ਹੂਈ ਥੀ ਸਾਂਪ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਯਹਾਂ ਪਰ ਬੈਠੋ ਮੈਂ ਆਤਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਕਹਿਕੇ ਹੌਜ਼ ਮੇਂ ਗਿਰਪੜਾ ਔਰ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਮੇਂ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕਈ ਸੋਨੇ ਚਾਂਦੀ ਕੇ ਥਾਲ ਰਤਨੋਂ ਸੇ ਪਰਿਪੂਰਨ ਭਰੇ ਹੂਏ ਸਿਰੋਂ ਪਰ ਰੱਖੇ ਹੂਏ ਉਸ ਹੌਜ਼ ਸੇ ਨਿਕਲੇ ਅਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਸਲਾਮ ਕਰਕੇ ਥਾਲ ਆਗੇ ਰਖ ਦੀਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਦੇਖ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸੱਚ ਕਹੋ ਕਿ ਕੌਨ ਹੋ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਹਮ ਉਸੀ ਕੇ ਸੇਵਕ ਹੈਂ ਜੋ ਤੁਮਕੋ ਅਪਨੇ ਘਰ ਲਾਯਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਇਹ ਰਤਨ ਤੁਮਾਰੇ ਵਾਸਤੇ ਭੇਜੇ ਹੈਂ ਆਪ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੋ ਔਰ ਲੇ ਲੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮੇਰੇ ਕਿਸ ਕਾਮ ਹੈਂ ਇਤਨਾ ਦ੍ਰਬਯ ਮੈਂ ਕੈਸੇ ਉਠਾਊਂ ਔਰ ਕਿਸਪਰ ਲਾਦ ਕੇ ਲੇ ਜਾਊਂ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹੋਰ ਕਈ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਵੈਸੇ ਹੀ ਥਾਲ ਕਈ ਰਤਨੋਂ ਕੇ ਲੀਏ ਹੂਏ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਲਾਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਇਸਮੇਂ ਕਿਆ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਯਿਹ ਅਦਭੁਤ ਰਤਨ ਤੁਮਾਰੇ ਹੀ ਵਾਸਤੇ ਭੇਜੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇਹ ਭੀ ਮੇਰੇ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਨਹੀ ਸਮਾਤਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਗੰਗਾ ਜਮਨੀ ਥਾਲ ਜ਼ਰੀਬਾਦਲੇ ਕੀ ਬਸਤੂ ਸੇ ਭਰੇ ਹੂਏ ਲੇਕਰ ਉਸ ਹੌਜ਼ ਸੇ ਨਿਕਲੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਫਿਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਇਸਮੇਂ ਕਿਆ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਆਪ ਹੀ ਕੇ ਲੀਏ ਲਾਏ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚੰਗਾ ਬਟੋਹੀ ਭੀ ਬੈਠਾ ਹੈ ਪਰ ਘਰ ਕਾ ਮਾਲਿਕ ਕਹਾਂ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਵੁਹ ਸਾਂਪ ਸੁੰਦਰ ਰਤਨ ਬਨਾ ਹੂਆ ਚਾਲੀਸ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਸਾਥ ਲੀਏ ਹੂਏ ਹੌਜ਼ ਸੇ ਨਿਕਲ ਆਯਾ ਹਾਤਮ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੂਆ ਕਿ ਯਿਹ ਕੌਣ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕੇ ਸਨਮਾਨ ਕੇ ਲੀਏ ਉਠਾ ਉਸਨੇ ਹਾਤਮ ਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰ ਆਦਰ ਪੂਰਬਕ ਮਸਨਦ ਪਰ ਬਠਾ ਕਰਕੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਮੁਝੇ ਪਹਿਚਾਨਤੇ ਹੋ ਕਿ ਨਹੀਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਕਬੀ ਮੈਨੇ ਦੇਖਾ ਹੋਤਾ ਤੋ ਪਹਿਚਾਨਤਾ ਉਸਨੇ ਮੁਸਕਰਾ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਵਹੀ ਹੂੰ ਜੋ ਤੁਮਕੋ ਲਾਯਾ ਥਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਪਹਿਲੇ ਤੂ ਸਾਂਪ ਥਾ ਅਬ ਮਨੁੱਖਯ ਕੈਸੇ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈਂ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਯਿਹ ਭੇਦ ਖਾਨਾ ਖਾਨੇ ਕੇ ਪੀਛੇ ਖੁਲ੍ਹ ਜਾਏਗਾ ਫਿਰ ਦਸਤਰਖ਼ਾਨ ਬਿਛਾ ਔਰ ਦੋ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਨੇ ਜੜਾਊ ਚਿਲਮਚੀ ਆਫ਼ਤਾਬ ਸਮਾਨ ਲਾਕਰ ਕੇ ਹਾਥ ਧੁਲਵਾਏ ਵੌ ਖਾਨਾ ਖਾ ਕੇ ਸਬ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਅਪਨੇ ਅਪਨੇ ਕਾਮ ਮੇਂ ਪਰਵਿਰਤ ਹੂਏ ਹਾਤਮ ਖਾਨਾ ਖਾਤਾ ਥਾ ਔਰ ਜੀ ਮੇਂ ਯਿਹ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਐਸਾ ਖਾਨਾ ਯਹਾਂ ਭੀ ਖਾਯਾ ਔਰ ਪਹਿਲੇ ਠੌਸਲਵ ਪਰੀ ਕੇ ਯਿਹ ਖਾਨਾ ਖਾਯਾ ਥਾ ਨਿਸਚਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਭੀ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਹੋਗਾ ਜਬ ਖਾਨਾ ਖਾ ਚੁਕੇ ਤੋ ਜੜਾਊ ਅਤਰਦਾਨ ਔਰ ਪਾਨਦਾਨ ਆਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜੋ ਅਤਰਮਲਾ ਤੋ ਜੀ ਲਹਿਕ ਉਠਾ ਔਰ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਐਸੀ ਉੱਤਮ ਬਸਤੂ ਔਰ ਸੁਗੰਧ ਜੋ ਇਸ ਜ਼ਾਤਿ ਕੋ ਦੀ ਹੈ ਸੋ ਮਨੁੱਖਯ ਕੋ ਨਹੀਂ ਮਿਲਤੀ ਇਸ ਮੇਂ ਕਿਆ ਭੇਦ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੀ ਜਾਨੇ ਫਿਰ ਘਰ ਕੇ ਮਾਲਿਕ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਪਹਿਲੇ ਤੁਮ ਸਾਂਪ ਥੇ ਫਿਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕੈਸੇ ਹੋ ਗਏ ਇਸਕਾ ਕਾਰਣ ਕਿਆ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਪਰੀ ਕੀ ਜ਼ਾਤਿ ਮੇਂ ਸੇ ਹੂੰ ਔਰ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਸ਼ਹਿਨਸ਼ਾਹ ਹੈ ਇਕ ਦਿਨ ਸੁਲੈਮਾਨ ਕੇ ਸਮਯ ਮੇਂ ਅਪਨੇ ਬਾਗ਼ ਕੀ ਸੈਰ ਕਰ ਰਹਯਾ ਥਾ ਮਨ ਮੇਂ ਯਿਹ ਆਯਾ ਕਿ ਅਪਨਾ ਲਸ਼ਕਰ ਲੈ ਕਰਕੇ ਮਨੁੱਖੋਂ ਪਰ ਚੜ੍ਹਾਈ ਕਰਕੇ ਉਨਕੋ ਮਾਰ ਕਰਕੇ ਉਨਕੇ ਦੇਸ਼ ਕੋ ਖੋਹ ਲੂੰ ਕਿਉਂਕਿ ਵੁਹ ਦੇਸ਼ ਪਰਮ ਸੁਹਾਵਣਾ ਔਰ ਸੁਘੜ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੋਚਕਰ ਅਪਨੇ ਲਸ਼ਕਰ ਕੇ ਸਰਦਾਰੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸਭ ਫ਼ੌਜ ਕੋ ਤਿਆਰ ਰੱਖੇਂ ਮੁਝਕੋ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਏਕ ਜਗਹ ਪਰ ਝੜਾਈ ਕਰਨਾ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਰਾਤ ਹੋਗਈ ਸੁਖ ਪੂਰਬਕ ਚਿੱਤ੍ਰਸਾਰੀ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਸੈਨ ਕੀਆ ਸਵੇਰੇ ਜੋ ਜਾਗਾ ਤੋ ਅਪਨੇ ਸਾਰੇ ਲਸ਼ਕਰ ਕੋ ਸਾਂਪ ਕੇ ਆਕਾਰ ਪਾਯਾ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਮੀਨ ਜਲ ਦੀਨ ਸਾ ਧਰਤੀ ਪਰ ਤੜਫਤਾ ਰਹਾ ਔਰ ਸਾਂਝ ਸਵੇਰੇ ਤਕ ਲਟਕ ਕਰਕੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬ ਮੈਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਨਾ ਚਿਤਵੋਂਗਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਦਯਾ ਸੇ ਜੈਸਾ ਮੇਰਾ ਲਸ਼ਕਰ ਥਾ ਵੈਸਾ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰੰਤੂ ਪੰਖ ਕਿਸੀ ਕੇ ਨ ਹੂਏ ਫਿਰ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਰੋਯਾ ਤਬ ਆਕਾਸ਼ ਬਾਨੀ ਹੂਈ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਅਪਨੇ ਬਚਨ ਸੇ ਫਿਰਤਾ ਹੈ ਉਸਕੀ ਇਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦਸ਼ਾ ਹੋਤੀ ਹੈ ਰਾਤ ਕੋ ਇਹੀ ਆਕਾਸ਼ ਬਾਣੀ ਨਿਤਯ ਹੂਆ ਕਰਤੀ ਹੈ ਕਿ ਏਕ ਰਾਤ ਕੋ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਰੋਯਾ ਔਰ ਇਹ ਬੇਨਤੀ ਕੀਤੀ ਕਿ ਮੈਂ ਫਿਰ ਕਬੀ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕੀ ਚਿਤਵਨੀ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਨ ਲਾਊਂਗਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਮੇਰਾ ਅਪਰਾਧ ਖਿਮਾਪਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਤਬ ਇਹ ਆੱਗਿਆ ਹੂਈ ਕਿ ਥੋੜੇ ਦਿਨ ਧੀਰਜ ਕਰੋ ਤੀਸ ਬਰਸ ਬੀਤੇ ਏਕ ਯਮਨ ਕਾ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖਯ ਹਾਤਮ ਨਾਮੀ ਇਧਰ ਕੋ ਆਵੇਗਾ ਉਸਕੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਤੂੰ ਜੈਸਾ ਥਾ ਵੈਸਾ ਹੀ ਹੋ ਜਾਏਂਗਾ ਤੂੰਨੇ ਉਸਕੀ ਸੇਵਾ ਤਨ ਮਨ ਅਤੇ ਧਨ ਸੇ ਚੰਗੀ ਤਰਹ ਸੇ ਕਰਨਾ ਵੁਹ ਤੇਰੇ ਵਾਸਤੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਇਹ ਬਿਨਤੀ ਕਰੇਗਾ ਤੋ ਤੂੰ ਸਦਾ ਹੀ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਬਨਾ ਰਹੇਂਗਾ ਨਹੀਂ ਤੋਂ ਫਿਰ ਜਿਉਂ ਕਾ ਤਿਉਂ ਸਾਂਪ ਹੀ ਹੋ ਜਾਏਂਗਾ ਇਸ ਵਾਸਤੇ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਰਾਹ ਤੀਸ ਬਰਸ ਸੇ ਦੇਖ ਰਹਿਆ ਥਾ ਸੋ ਤੁਝਕੋ ਮੋਨੇ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਜਾਨਾ ਕਿ ਯਮਨ ਕਾ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖਯ ਯਹੀ ਹੈ ਇਸ ਆਸ਼ਾ ਸੇ ਮੈਨੇ ਤੇਰੀ ਸੇਵਾ ਤਨ ਮਨ ਔਰ ਧਨ ਸੇ ਕੀਤੀ ਹੈ ਜੋ ਮੇਰੇ ਲੀਏ ਤੂੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰੇ ਤੋ ਬਡੀ ਦਯਾ ਕਰੇ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਨਸਾ ਬਚਨ ਥਾ ਕਿ ਜਿਸਮੇਂ ਤੂੰ ਫਿਰ ਗਿਆ ਵੁਹ ਏਕ ਠੰਢੀ ਸਾਸ ਲੇਕਰ ਕੇ ਬੋਲਾ ਕਿ ਹਮਾਰੀ ਜ਼ਾਤੀ ਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਸੁਲੈਮਾਨ ਪੈਕੰਬਰ ਸੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੀ ਪ੍ਰਤੱਗਯਾ ਕੀ ਥੀ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮਾਰੇ ਪੀਛੇ ਹਮ ਮਨੁੱਖੋਂ ਕੋ ਸਤਾਵੇਂ ਯਾ ਉਨਕੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਜਾਨੇ ਕਾ ਇਰਾਦਾ ਕਰੇਂ ਤੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਮਾਰ ਹਮਾਰੇ ਊਪਰ ਪੜੇ ਸੋ ਉਸ ਦਿਨ ਸੇ ਹਮਾਰੀ ਜ਼ਾਤ ਨੇ ਕਿਸੀ ਮਾਨੁੱਖਯ ਕੋ ਨਹੀਂ ਸਤਾਯਾ ਹੈ ਪਰ ਇਕ ਦਿਨ ਮੇਰੇ ਜੀ ਮੇਂ ਇਹ ਖੋਟਾ ਮਨੋਰਥ ਉਪਜਿਆ ਥਾ ਜਿਸਕਾ ਇਹ ਦੰਡ ਪਾਯਾ ਅਬ ਤੇਰੇ ਸਾਮਨੇ ਸੱਤਯ ਸੱਤਯ ਪਰਤੱਗਯਾ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸਾਖੀ ਹੈ ਕਿ ਫਿਰ ਕਬੀ ਐਸਾ ਮਨੋਰਥ ਨ ਕਰੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਨ੍ਹਾਇ ਧੋਇਕਰ ਉਸ ਪਰੀ ਜ਼ਾਦ ਕੇ ਲੀਏ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕੀ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਉਸਕੋ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰ ਲੀਆ ਯੱਦਪਿ ਹਾਤਮ ਜ਼ਾਤ ਕਾ ਯਹੂਦੀ ਥਾ ਪਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਇਕ ਸਮਝਤਾ ਥਾ ਦਿਨ ਰਾਤ ਉਸੀ ਕੇ ਭਜਨ ਸਿਮਰਨ ਮੇਂ ਰਹਿਤਾ ਥਾ ਨਿਦਾਨ ਸਭ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਕੇ ਪਰ ਨਿਕਲ ਆਏ ਔਰ ਵੁਹ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਭੀ ਵੈਸਾ ਹੀ ਬਨ ਗਿਆ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਆਪ ਯਹਾਂ ਪਰ ਕਿਸ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਆਏ ਹੋ ਔਰ ਕਿਧਰ ਕੋ ਜਾਵੋਗੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਬ ਤੋ ਮੈਂ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈ ਔਰ ਬਰਜੁਖ ਕੇ ਟਾਪੂ ਕੋ ਜਾਊਂਗਾ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਵੁਹ ਚਾਂਦੀ ਕਾ ਮੋਤੀ ਜੋ ਨਮੂਨਾ ਲਾਯਾ ਥਾ ਦਿਖਾ ਦੀਆ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਸਮਸ਼ਾਹਿ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸਚ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਇਸ ਜੋੜੀ ਕਾ ਮੋਤੀ ਉਸੀ ਟਾਪੂ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਉਸਨੇ ਇਹ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਕਰੀ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਇਸਕੇ ਉਪਜਨੇ ਕਾਂ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਬਤਾਵੇ ਉਸਕੋ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਮੋਤੀ ਕੇ ਸਮੇਤ ਦੇਵਾਂਗਾ ਪਰ ਤੂੰ ਵਹਾਂ ਕੈਸੇ ਪਹੁੰਚ ਸਕੇਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਰਸਤੇ ਮੇਂ ਬਹੁਤਸੇ ਬਾਧੇ ਹੈਂ ਔਰ ਮਨੁੱਖਯ ਮੇਂ ਇਤਨਾ ਪਰਾਕ੍ਰਮ ਨਹੀਂ ਜੋ ਵਹਾਂ ਪਰ ਜਾ ਸਕੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਹੋਨਾ ਹੋ ਸੋ ਹੋ ਮੈਂ ਵਹਾਂ ਪਰ ਜਾਏ ਬਿਨਾਂ ਕਬੀ ਨਹੀਂ ਰਹੂੰਗਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਮੇਰਾ ਰੱਖਯਕ ਹੈ ਸਮਸ਼ਾਹਿ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਮਾਰੇ ਸਾਥ ਬਹੁਤ ਸੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕਰ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਵੁਹ ਤੁਮਾਰੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਆ ਕਰਨਗੇ ਇਹ ਕਹਿਕੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਤੁਮ ਬੜੀ ਬਿਆਧ ਸੇ ਛੂਟੇ ਹੋ ਇਸੀ ਤੇ ਇਸ ਕਾਮ ਮੇਂ ਤੁਮ ਭੀ ਇਸਕਾ ਸਾਥ ਦੇਵੋ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਆਪ ਕੀ ਆਗਿਯਾ ਹੋਗੀ ਤੋ ਤਨ ਮਨ ਸੇ ਕਰੇਂਗੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਇਸਕੋ ਬਰਜੁਖ਼ ਕੇ ਟਾਪੂ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾਦੋਂ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਅਪਨਾ ਅਪਨਾ ਸਿਰ ਝੁਕਾਏ ਚੁਪ ਰਹਿ ਗਏ ਫਿਰ ਏਕ ਖਿਣ ਮੇਂ ਸਿਰ ਉਠਾਕੇ ਬੋਲੇ ਕਿ ਪ੍ਰਭੂ ਟਾਪੂ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾਨਾ ਮਹਾਂ ਕਠਿਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਰਸਤੇ ਮੇਂ ਐਸੇ ਐਸੇ ਦੇਵ ਹੈਂ ਜੋ ਹਮਕੋ ਜੀਤਾ ਨ ਛੋਡੇਂਗੇ ਜੇਕਰ ਆਪ ਉਧਰ ਜਾਨੇ ਕਾ ਬਿਚਾਰ ਭੀ ਕਰੋਗੇ ਤਬ ਲੜਾਈ ਹੋਗੀ ਹਮ ਸਾਥ ਚਲਨੇ ਕੋ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਹੈਂ ਪਰ ਇਤਨੇ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਕਾਮ ਨ ਚਲੇਗਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸੂਰਬੀਰ ਕੇ ਕਾਮ ਮੇਂ ਬੀਰਤਾ ਕਰਨਾ ਅਵੱਸਯ ਹੈਕਿ ਇਸਕਾ ਉਪਕਾਰ ਬ੍ਰਿਥਾ ਨ ਹੋਵੇ ਕਿਸੀ ਨ ਕਿਸੀ ਤਰਹ ਇਸਕੋ ਵਹਾਂ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਦੋ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਬਾਤ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਸਹਿਸਾ ਔਰ ਹਿੰਮਤ ਬਾਂਧ ਕਰਕੇ ਬੋਲੇ ਕਿ ਆਪ ਕੇ ਪ੍ਰਤਾਪ ਕਰਕੇ ਹਮ ਇਸਕੋ ਵਹਾਂ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਦੇਵੇਂਗੇ ਪਰ ਰਾਹ ਮੇਂ ਜੋ ਕੁਛ ਬਾਧਾ ਹੋ ਤੋ ਉਸਕੀ ਆਪ ਸਹਾਇ ਕਰੇਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਮਾਨ ਲੀਆ ਤਬ ਵੁਹ ਏਕ ਉਡਨਕਟੋਲਾ ਲਾਏ ਔਰ ਹਾਤਮ ਨੂੰ ਉਸ ਵਿਚ ਬੈਠਾਯਾ ਚਾਰੋਂ ਨੇ ਚਾਰੋਂ ਪਾਏ ਪਕੜ ਕਰ ਔਰ ਤੀਨ ਸਾਥ ਹੋਕਰ ਆਕਾਸ਼ ਕੋ ਉਡੇ ਤੀਨ ਰਾਤ ਦਿਨ ਚਲੇ ਗਏ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਜਿਸ ਜਗਹ ਦੇਵ ਰਹਿਤੇ ਥੇ ਪਰੀ ਜ਼ਾਦੋਂ ਨੇ ਭੁਲ ਕਰ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਉਡਨਕਟੋਲਾ ਉਤਾਰਾ ਔਰ ਆਪਸਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਤੀਨ ਦਿਨ ਸੇ ਕੁਛ ਖਾਨਾ ਪੀਨਾ ਨਹੀਂ ਹੋਯਾ ਇਥੇ ਘੜੀ ਦੋ ਘੜੀ ਆਰਾਮ ਕਰ ਲੇਂ ਔਰ ਕਛ ਖਾਏਂ ਪੀਏਂ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਉਚਿਤ ਜਾਨੋਂ ਸੋ ਕਰੋ ਛੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਇਧਰ ਉਧਰ ਗਏ ਔਰ ਏਕ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਖੜਾ ਰਹਾ ਇਤਨੇ ਮੈਂ ਕਈ ਹਜ਼ਾਰ ਦੇਵ ਸ਼ਿਕਾਰ ਖੇਲਤੇ ਹੂਏ ਆਨ ਨਿਕਲੇ ਤੋਂ ਕਿਆ ਦੇਖਤੇ ਹੈਂ ਕਿ ਇੱਕ ਮਨੁਖਯ ਖਟੋਲੇ ਪਰ ਬੈਠਾ ਹੈ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਇੱਕ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਖੜਾ ਹੈ ਦੋ ਚਾਰ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋ ਖਟੋਲੇ ਕੇ ਆਸ ਪਾਸ ਖੜੇ ਹੋ ਗਏ ਔਰ ਛੇ ਸਾਤ ਹਜ਼ਾਰ ਪੁਕਾਰ ਮਚਾਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਯਿਹ ਮਨੁਖਯ ਕਿਧਰ ਸੇ ਯਹਾਂ ਆਯਾ ਹੈ ਵੁਹ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਜੋ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਖੜਾ ਥਾ ਉਨ ਦੇਵੋਂ ਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਡਰਾ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਕੋ ਛੋਡ ਕਰ ਭਾਗ ਜਾਊਂ ਕਿ ਦੇਵ ਉਨਸੇ ਲੜਨੇ ਲਗੇ ਦੋ ਤੀਨ ਕੋ ਤੋ ਉਸਨੇ ਮਾਰ ਡਾਲਾ ਅੰਤਕੋ ਪਕੜਾ ਗਿਆ ਫਿਰ ਵੁਹ ਦੇਵ ਉਸ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕੋ ਹਾਤਮ ਸਮੇਤ ਅਪਨੇ ਘਰ ਲਾਏ ਔਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਇਸ ਮਾਨੁਖਯ ਕੋ ਤੂ ਕਹਾਂ ਸੇ ਲਾਯਾ ਹੈਂ ਅਰ ਕਿਧਰ ਕੋ ਲੀਏ ਜਾਤਾ ਹੈਂ ਉਸ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮਾਨੁੱਖਯ ਯਮਨ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਹੈ ਔਰ ਸਮਸ਼ਾਹਿ ਕਾ ਬੜਾ ਮਿੱਤ੍ਰ ਹੈ ਇਸਕੋ ਜੇਕਰ ਸਤਾਓਗੇ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਹੋਗਾ ਵੁਹ ਦੇਵ ਬੋਲੇ ਕਿ ਉਸ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਾ ਤੋ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਪਤਾ ਹੀ ਨਾ ਥਾ ਅਬ ਵੁਹ ਕਹਾਂ ਸੇ ਉਪਜਾ ਹੈ ਉਸ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਨੇ ਸਭ ਹਾਲ ਵਰਨਨ ਕੀਆ ਦੇਵੋਂ ਕੇ ਸਰਦਾਰ ਨੇ ਸਿਰ ਨੀਚਾ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਮਨੁਖਯ ਕੋ ਇਸ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਸਮੇਤ ਇਸ ਕੂਏਂ ਮੇਂ ਕੈਦ ਕਰ ਦੋ ਔਰ ਰਾਤ ਕਾ ਖਾਨਾ ਖਾਇ ਕਰ ਫਿਰ ਉਨਕੋ ਖਾਵਾਂਗਾ ਦੇਵੋਂ ਨੇ ਵੈਸਾ ਹੀ ਕੀਆ ਵੁਹ ਛੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਜੋ ਹਾਤਮ ਔਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕੋ ਛੋਡ ਕਰ ਖਾਨੇ ਕੀ ਵਸਤੂ ਲੇਨੇ ਗਏ ਥੇ ਵੁਹ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਆਏ ਤੋ ਨਾ ਵੁਹ ਉਡਨਕਟੋਲਾ ਨਾ ਹਾਤਮ ਨਾ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕੋਈ ਨਾ ਦੇਖਾ ਔਰ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਕਿ ਦੇਵੋਂ ਕੀ ਦੋ ਤੀਨ ਲਾਸ਼ੇਂ ਪੜੀ ਹੈਂ ਵੁਹ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਇਹ ਦੇਵ ਕਿਸ ਪਰਦੇ ਕੇ ਹੈਂ ਔਰ ਇਨਕੋ ਕਿਸਨੇ ਮਾਰਾ ਹੈ ਉਸ ਮਾਨੁਖਯ ਔਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕੋ ਕੌਨ ਲੇ ਗਿਆ ਇਨ ਮਰੇ ਹੂਓਂ ਕੋ ਕੋਈ ਨ ਕੋਈ ਉਠਾਨੇ ਕੋ ਆਵੇਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਸੋਚ ਕੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਏਕ ਕੋ ਸਹਿਕਤਾ ਪਾਯਾ ਉਸਕੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਥੋੜਾ ਸਾ ਪਾਣੀ ਟਪਕਾਯਾ ਤੋ ਉਸਨੇ ਆਂਖੋਂ ਖੋਲ੍ਹ ਦੀਂ ਤਬ ਉਨੋਂ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੂ ਕੌਣ ਹੈਂ ਔਰ ਤੇਰਾ ਠਿਕਾਨਾ ਕਹਾਂ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਮਕਰਨਸ ਕੇ ਦੇਵੋਂ ਮੇਂ ਸੇ ਹੂੰ ਏਕ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਨੇ ਮੇਰੀ ਇਹ ਦਸ਼ਾ ਕੀ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਉਸਕੋ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਸਮੇਤ ਪਕੜ ਕਰਕੇ ਮਕਰਨਸ ਕੇ ਪਾਸ ਲੈ ਗਏ ਹੈਂ ਵੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸ ਦੇਵ ਕੋ ਪਕੜ ਅਪਨੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਲਾ ਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਸਾਹਮਨੇ ਆ ਕਰਕੇ ਪੁਕਾਰੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਨਕੀ ਪੁਕਾਰ ਸੁਨਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਦੇਖੋ ਉਸਕੋ ਕਿਸਨੇ ਸਤਾਯਾ ਹੈ ਔਰ ਵੁਹ ਯਮਨ ਕਾ ਰਹਿਨੇਵਾਲਾ ਮਨੁਖਯ ਜਿਸਕੇ ਸਾਥਮੇਂ ਗਏ ਥੇ ਸੋ ਕਹਾਂ ਹੈਂ ਉਨੋਂ ਨੇ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮ ਜੋ ਤੀਨ ਦਿਨ ਰਾਤ ਚਲੇ ਗਏ ਤੋ ਹਮਕੋ ਭੂਖ ਪਿਆਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਤਾਯਾ ਇਸ ਸੇ ਉਸ ਮਨਖਯ ਕੋ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖਯ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠਾ ਔਰ ਏਕ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਉਸਕੀ ਚੌਕਸੀ ਕੇ ਲੀਏ ਛੋਡ ਕਰ ਹਮ ਭੋਜਨ ਕੇ ਲੀਏ ਕੁਛ ਹੇਰਨੇ ਗਏ ਏਕ ਖਿਣ ਮੇਂ ਆਕੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਉਨਕੋ ਨਾ ਪਾਯਾ ਔਰ ਕਈ ਦੇਵ ਮਰੇ ਹੂਏ ਦੇਖੇ ਤਬ ਹਮ ਬਹੁਤ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੂਏ ਕਿ ਉਨਕਾ ਪਤਾ ਕਿਸ ਦੇ ਪਾਸੋਂ ਪੂਛੀਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਸੋਚ ਕੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਏਕ ਦੇਵ ਕੋ ਅਧਮਰਾ ਪਾਯਾ ਹਮਨੇ ਉਸਕੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਪਾਣੀ ਟਪਕਾਯਾ ਜਬ ਵੁਹ ਚੇਤ ਹੁਆ ਤੋ ਉਸਕੇ ਕਹਿਨੇ ਸੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਉਸਕੇ ਸਾਥੀ ਉਸ ਮਾਨੁਖਯ ਕੋ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਸਮੇਤ ਪਕੜ ਕਰਕੇ ਲੈ ਗਏ ਥੇ ਸੋ ਹਮ ਭੀ ਉਸਕੋ ਬਾਂਧ ਕਰ ਆਪ ਕੇ ਪਾਸ ਲਾਏ ਹੈਂ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸਕੋ ਮੇਰੇ ਸਾਹਮਣੇ ਲਾਓ ਜਬ ਵੁਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਯਾ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮਕਰਨਸ ਅਜੇ ਤੀਕਰ ਜੀਂਵਦਾ ਹੀ ਹੈ ਤੁਮਕੋ ਕੈਸੇ ਭੂਲ ਗਿਆ ਵੁਹ ਦੇਵ ਬੋਲਾ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਆਪ ਲੋਪ ਹੋਗਏ ਥੇ ਆਜ ਇਨ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸੇ ਆਪਕੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਨੇ ਕਾ ਮੁਝਕੋ ਸਮਾਚਾਰ ਮਿਲਾ ਪਰ ਮੁਝਕੋ ਵਿਸਵਾਸ ਨ ਹੂਆ ਥਾ ਅਬ ਜਾਨਾ ਕਿ ਇਹ ਸਚ ਹੈ ਔਰ ਇਹ ਭੀ ਸਚ ਕਹਿਤੇ ਥੇ ਇਤਨੇ ਮੈਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਲਸ਼ਕਰ ਝੱਟ ਪੱਟ ਤੀਸ ਹਜ਼ਾਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਸਮੇਤ ਉਸ ਪਰ ਚੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨੇ ਕੋ ਤਿਆਰ ਹੋ ਤੀਨ ਦਿਨ ਮੇਂ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚ ਕਰ ਡੇਰਾ ਕਰਦੀਆ ਫਿਰ ਕਈ ਜਾਸੂਸੋਂ ਕੋ ਕਹਾ ਕਿ ਮਕਰਨਸ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਓ ਕਿ ਵੁਹ ਕਹਾਂ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਵੁਹ ਉਡੇ ਔਰ ਏਕ ਪਲ ਮੇਂ ਆਕਰ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਵੁਹ ਉਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਸ਼ਿਕਾਰ ਖੇਲ ਰਹਾ ਹੈ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਤੀਸ ਹਜ਼ਾਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸੇ ਉਸ ਪਰ ਜਾ ਪੜਾ ਮਕਰਨਸ ਕੇ ਲੋਗ ਕੁਛ ਨਾ ਕਰ ਸਕੇ ਔਰ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਔਰ ਬਹੁਤ ਸੇ ਘਾਇਲ ਹੂਏ ਨਿਦਾਨ ਮਕਰਨਸ ਕੋ ਪਕੜ ਲੀਆ ਜਬ ਵੁਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਸਾਮਨੇ ਆਯਾ ਤਬ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਦੁਸ਼ਟ ਤੂੰ ਮੁਝਕੋ ਭੁਲਾ ਦੀਆ ਨ ਜਾਨਾ ਕਿ ਸਮਸ਼ਾਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਅਬੀ ਤਕ ਜੀਤਾ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਪਕੜ ਕੇ ਕੈਦ ਕਰੂੰਗਾ ਤੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਮੁਝਕੋ ਜੀਤਾ ਨਾ ਛੋਡੇਗਾ ਅਬ ਇਸੀ ਮੇਂ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਮਨੁੱਖਯ ਕੋ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਸਮੇਤ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਬਹੁਤ ਜਲਦ ਲਾਦੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਉਸੀ ਸਮਯ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਖਾ ਗਿਆ ਮਨੁਖਯ ਕੋ ਦੇਵ ਕਬ ਛੋਡਤਾ ਹੈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਦੁਸ਼ਟ ਹਜ਼ਰਤ ਸੁਲੈਮਾਨ ਨੇ ਮਨੁਖੋਂ ਕੇ ਸਤਾਨੇ ਕੋ ਨਹੀਂ ਮਾਨਾ ਔਰ ਤੁਮਨੇ ਇਹ ਬਚਨ ਨਹੀਂ ਦੀਆ ਥਾ ਕਿ ਹਮ ਮਨੁਖੋਂ ਕੋ ਨਹੀਂ ਸਤਾਵੇਂਗੇ ਔਰ ਨਾ ਕਬੀ ਖਾਏਂਗੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਬਾਤ ਹਜ਼ਰਤ ਸੁਲੇਮਾਨ ਹੀ ਕੇ ਸਾਥ ਗਈ ਤਬ ਤੋਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕ੍ਰੋਧ ਕੇ ਮਾਰੇ ਕਾਂਪਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਇਕ ਲਕੜੀਆਂ ਦਾ ਢੇਰ ਲਗਾ ਕਰਕੇ ਇਸ ਮਹਾਂ ਦੁਸ਼ਟ ਕੋ ਸਾਥੀਓਂ ਸਮੇਤ ਝੱਟ ਪੱਟ ਜਲਾ ਦੋ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਜਬ ਮਕਰਨਸ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਅਬ ਕੁਛ ਵੱਸ ਨਹੀਂ ਚਲਤਾ ਔਰ ਇਹ ਬਿਨ ਜਲਾਏ ਨਹੀਂ ਰਹੇਗਾ ਕਿਸੀ ਭਾਂਤਇਸਕੇ ਹਾਥ ਸੇ ਛੁਟਨਾ ਚਾਹੀਏ ਫਿਰ ਆਗੇ ਸਮਝ ਲੀਆ ਜਾਏਗਾ ਯਿਹ ਇਸੀ ਸੋਚ ਮੇਂ ਥਾਕਿ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸ਼ਾਂਤਿ ਹੋ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਅਨਿਆਈ ਉਸ ਮਨੁਖਯ ਪਰ ਮੇਰੀ ਬਡੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਥੀ ਜੋ ਉਸਕੋ ਜੀਤੇਜੀ ਮੁਝਕੋ ਦੇ ਦੋ ਤੋ ਮੇਰਾ ਤੇਰਾ ਕੁਛ ਬੈਰ ਨਹੀਂ ਤੂੰ ਅਪਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰ ਨਹੀਂ ਤੋ ਆਰ ਡਾਲੂੰਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਮਕਰਨਸ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮ ਹਜ਼ਰਤ ਸੁਲੈਮਾਨ ਕੀ ਸੌਗੰਦ ਖਾਓ ਕਿ ਉਸ ਮਾਨੁਖਯ ਕੋ ਲੇਕਰ ਤੁਝਕੋ ਛੋਡ ਦੇਵਾਂਗਾ ਤੁਝਕੋ ਕੁਛ ਨਾ ਕਹੂੰਗਾ ਤੋਂ ਅਬੀ ਉਸ ਮਾਨੁਖਯ ਔਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕੋ ਤੁਮਾਰੇ ਪਾਸ ਲਾਦੂੰ ਸ਼ਹਿਨਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮਾਰੇ ਤੁਮਾਰੇ ਬੀਚ ਹਜ਼ਰਤ ਸੁਲੈਮਾਨ ਹੈ ਤੇਰੇ ਸਾਥ ਮੈਂ ਕਬੀ ਛਲ ਨਾ ਕਰੂੰਗਾ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਨੌਕਰੋਂ ਮੇਂ ਸੇ ਏਕ ਕੋ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸ ਕੂਏਂ ਮੇਂ ਏਕ ਮਨੁਖਯ ਔਰ ਏਕ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਜੋ ਕੈਦ ਮੇਂ ਹੈਂ ਉਨਕੋ ਇਸੀ ਵਕਤ ਲਾਓ ਵੁਹ ਦੌੜੇ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਸਮੇਤ ਲੇ ਆਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠਾ ਲੀਆ ਔਰ ਉਸਕੋ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਤੁਝਕੋ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਕਹਿਦੀਆ ਥਾ ਕਿ ਰਾਹ ਮੇਂ ਮਾਨੁਖ ਕੇ ਦੁਖਦਾਈ ਦੇਵ ਬਹੁਤਸੇ ਰਹਿਤੇ ਹੈਂ ਸੋ ਤੁਮਕੇ ਜੀਤਾ ਨਾ ਛੋਡੇਂਗੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਭਾਗ ਮੇਂ ਹੈ ਵਹੀ ਹੋਤਾ ਹੈ ਸਬ ਅਵਸਥਾ ਮੇਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਵਾਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਏ ਫਿਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਹੁਕਮ ਦੀਆ ਕਿ ਇਸ ਮਹਾਂ ਦੁਸ਼੍ਟ ਮਕਰਨਸ ਕੋ ਨਾ ਛੋਡਨਾ ਚਾਹੀਏ ਇਸੀ ਲਕੜੀਆਂ ਕੇ ਢੇਰ ਮੇਂ ਰਖਕੇ ਜਲਾ ਦੇਨਾ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਸੰਸਾਰ ਕਾ ਉਤਪਾਤ ਉਠ ਜਾਇ ਯਹ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਨੇ ਮਕਰਨਸ ਕੋ ਉਸ ਕੇ ਸਾਥੀਓ ਸਮੇਤ ਉਸ ਲੱਕੜੀਓ ਕੇ ਢੇਰ ਮੇਂ ਡਾਲ ਕੇ ਆ ਲਗਾ ਦੀ ਤਬ ਉਸਨੇ ਪੁਕਾਰਾ ਕਿ ਤੂਨੇ ਹਜ਼ਰਤ ਸੁਲੈਮਾਨ ਕੋ ਬੀਚ ਮੇਂ ਦੇ ਕਰਕ ਯਿਹ ਪ੍ਰਤੱਗਯਾ ਕੀ ਥੀ ਕਿ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਛਲੀ ਜਬ ਤੂ ਹਜ਼ਰਤ ਸੁਲੈਮਾਨ ਸੇ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਕਰਕੇ ਫਿਰ ਗਿਆ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਨਾ ਡਰਾ ਮੈਨੇ ਜੋ ਤੁਮ ਸੇ ਹੀ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਭੰਗ ਕਰੀ ਤੋਕਿਆ ਬੁਰਾ ਕੀਆ ਅਰ ਤੂ ਬੜਾ ਬਖੇੜੀਆ ਹੈਂ ਤੇਰਾ ਜਲਾਨਾ ਹੀ ਭਲਾ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਉਸਕੋ ਉਸ ਕੇ ਸਾਥੀਓਂ ਸਮੇਤ ਜਲਾ ਦੀਆ ਔਰ ਅਪਣੇ ਛੋਟੇ ਭਾਈ ਕੋ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਕੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹੀ ਕਰੋ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਕਹਾ ਕਿ ਕਹੋ ਅਬ ਆਪਕਾ ਕਿਆ ਮਨੋਰਥ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਵਹੀ ਹੈ ਜੋ ਪਹਿਲੇ ਆਪ ਸੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰੀ ਥੀ ਬਾਰ ਬਾਰ ਕਿਆ ਕਹਿਨਾ ਹੈ ਜੋ ਕੁਛ ਹੋਨਾ ਹੈ ਸੋ ਹੋ ਮੈਨੇ ਤੇ ਉਸ ਟਾਪੂ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਵਹੀ ਮੋਤੀ ਲਾਨਾ ਹੈ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਅਪਨੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਮੇਂ ਸੇ ਜੋ ਕੋਈ ਬੂਢਾ ਔਰ ਚਤੁਰ ਪ੍ਰਬੀਨ ਹੋ ਜੋ ਇਸਕੇ ਸਾਥ ਜਾਇ ਔਰ ਇਸਕੋ ਵਹਾਂ ਪਰ ਪਹੁਚਾ ਆਵੇ ਯਿਹ ਸੁਨ ਕਰ ਵੈਸੇ ਹੀ ਪਰੀਜ਼ਾਦੇਂ ਨੇ ਉਠ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਾਮ ਹਮ ਕਰੇਂਗੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਬੜੀ ਦਯਾ ਕਰ ਉਨਕੋ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਵੁਹ ਉਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਉਡਨਖਟੋਲੇ ਪਰ ਉਸਕੋ ਬਿਠਾਲ ਕਰ ਲੇ ਉਡੇ ਰਾਤ ਅਰ ਦਿਨ ਚਲੇ ਜਾਤੇ ਥੇ ਜਬ ਭੂਖੇ ਪਿਆਸੇ ਹੋਤੇ ਤੋ ਤਬ ਕਹੀਂ ਹਰੇ ਘਾਸ ਕੀ ਜਗਹ ਉਤਰ ਪੜਤੇ ਔਰ ਕੁਛ ਖਾ ਪੀ ਲੇਤੇ ਐਸੇ ਹੀ ਪਰ ਮਾਰਤੇ ਪੰਦਰਹ ਦਿਨ ਤਕ ਉਡਤੇ ਚਲੇ ਗਏ ਸੋਲ੍ਹਵੇਂ ਦਿਨ ਉਸ ਪਹਾੜ ਪਰ ਉਤਰੇ ਜਿਸ ਪਰ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਤੂਮਾਨ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਬਰਜੁਖ ਕੀ ਬੇਟੀ ਪਰ ਆਸ਼ਕ ਹੋਕੇ ਅਪਨੇ ਰਹਿਣੇ ਕੀ ਜਗਹ ਬਨਾ ਕਰਕੇ ਢਾਡੇਂ ਮਾਰ ਮਾਰ ਕਰ ਰੋ ਰਹਾ ਥਾ ਉਸਕਾ ਰੋਨਾ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਬਿਆਕੁਲ ਹੋਕਰ ਪੂਛਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਐਸੇ ਦੁਖ ਸੇ ਕੌਨ ਰੋਤਾ ਹੈ ਇਸੇ ਨਿਸਚਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਏ ਯੇਹ ਕਹਿਕਰ ਆਪ ਹੀ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਉਧਰ ਚਲਾ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਮੇਂ ਵਹਾਂ ਪਰ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਏਕ ਸੁੰਦਰ ਤਰਣ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਸਿਰ ਝੁਕਾਏ ਦੇਖਾ ਔਰ ਰੋ ਰਹਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੋ ਪੁਛਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕੌਣ ਹੈ ਔਰ ਕਿਸ ਲੀਏ ਇਸ ਜਗਹ ਪਰ ਕਿਉਂ ਰੋਤਾ ਹੈਂ ਤਬ ਉਸਨੇ ਨੇਤ੍ਰ ਖੋਲ ਕਰਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਇੱਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਤਰੁਣ ਮਨੁੱਖਯ ਖੜਾ ਹੈ ਤਬ ਵੁਹ ਬੋਲਾਕਿ ਅਰੇ ਮਨੁੱਖਯ ਤੂੰ ਯਹਾਂ ਕੈਸੇ ਔਰ ਕਿਧਰ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈਂ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਮੁਰਗਾਬੀ ਕੇ ਅੰਡੇ ਸਮਾਨ ਮੋਤੀ ਦੇਖਤਾ ਹੂਆ ਇਸ ਜਗਹ ਪਰ ਆਯਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਅਜੇਹਾ ਮੋਤੀ ਬਰਜੁਖ ਕੇ ਟਾਪੂ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਵੁਹ ਹੰਸ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਉਸ ਮੋਤੀ ਕਾ ਮਿਲਨਾ ਤੋ ਅਤਿਯੰਤ ਕਠਿਨ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਵੁਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਏਕ ਬਾਤ ਪੂਛਤਾ ਹੈ ਸੋ ਕੋਈ ਭੀ ਉਸਕਾ ਉੱਤਰ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਤਾ ਹਮ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਹੋ ਕਰਕੇ ਨਾ ਬਤਾ ਸਕੇ ਤੋ ਤੂ ਮਨੁੱਖਯ ਹੋ ਕਰਕ ਕੈਸੇ ਬਤਾਵੇਂਗਾ ਕਿ ਵੁਹ ਮੋਤੀ ਕੈਸੇ ਉਪਜਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਬੜਾ ਸਮਰਥ ਹੈ ਤੂ ਅਪਨਾ ਹਾਲ ਕਹੁ ਕਿ ਤੂੰ ਐਸੀ ਦਸ਼ਾ ਮੇਂ ਕਿਸ ਵਾਸਤੇ ਪੜਾ ਹੈਂ ਔਰ ਕਿਸ ਵਾਸਤੇ ਰੋ ਰਹਾ ਹੈਂ ਵੁਹ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਉਸਾਸ ਲੇ ਕਰਕੇ ਬੋਲਾ ਕਿ ਵਹਾਂ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਾ ਮਹਿਰੋਜ਼ ਨਾਮ ਹੈ ਇਕ ਦਿਨ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਸਭਾ ਮੇਂ ਬੈਠਾ ਥਾ ਕਿਸੀ ਨੇ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਕੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਮੇਰੀ ਸਭਾ ਮੇਂ ਬਰਨਨ ਕਰੀ ਮੈਂ ਉਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਅਪਨੀ ਦੇਹ ਮੇਂ ਨਾ ਰਹਾ ਔਰ ਉਸ ਟਾਪੂ ਮੇਂ ਜਾਕੇ ਉਸਕੇ ਬਾਪ ਕੋ ਸੰਦੇਸਾ ਭੇਜਾ ਉਸਨੇ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬੁਲਾ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾਪੂਰਬਕ ਬੈਠਾਲਾ ਉਸ ਮੋਤੀ ਕੋ ਮੰਗਵਾ ਕਰ ਮੇਰੇ ਸਾਮਨੇ ਰਖ ਦੀਆ ਔਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਯਿਹ ਮੋਤੀ ਕੌਨਸੇ ਸਮੁੰਦਰ ਕਾ ਹੈ ਔਰ ਕੈਸੇ ਉਪਜਾ ਔਰ ਕਹਾਂ ਸੇ ਹਾਥ ਲਗਾ ਮੈਨੇ ਤੋ ਕਿਆ ਜਾਨਨਾ ਥਾ ਮੇਰੇ ਬੜੇ ਭੀ ਨਾ ਜਾਨਤੇ ਥੇ ਇਸ ਸੇ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਕੁਛ ਨਾ ਬਤਾ ਸਕਾ ਔਰ ਅਪਨਾ ਸਾ ਮੁਖ ਲੈਕੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਉਸਨੇ ਮੁਝ ਕੋ ਵਹਾਂ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਵਾ ਦੀਆ ਉਸ ਸਮਯ ਉਸਕੀ ਬੇਟੀ ਕੋਠੇ ਪਰ ਖੜੀ ਥੀ ਮੇਰੀ ਆਂਖ ਉਸ ਪਰ ਜਾ ਪੜੀ ਅਧਮਰਾ ਤੋ ਮ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਥਾ ਫਿਰ ਤੋਂ ਮੈਂ ਉਸਕੇ ਦੇਖਨੇ ਸਾਰ ਮਰ ਹੀ ਗਿਆ ਜਬ ਮੈਨੇ ਦੇਖਾਕਿ ਹੁਣ ਕੋਈ ਉਪਾਵ ਨਹੀਂ ਚਲਤਾ ਤਬ ਨਿਰਾਸ ਹੋਕਰ ਇਸ ਪਰਬਤ ਪਰ ਆ ਕਰਕੇ ਗਿਰਪੜਾ ਲਾਜ ਕੇ ਮਾਰੇ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਦੇਸ਼ ਕੋ ਭੀ ਨਾ ਗਿਆ ਅਬ ਦਿਨ ਰਾਤ ਰੋਤੇ ਰੋਤੇ ਤੜਫਤੇ ਨਿਕਲਤੀ ਹੈ ਨਾ ਪ੍ਰਾਣ ਨਿਕਲਤੇ ਹੈਂ ਨਾ ਪ੍ਰਾਣਪਯਾਰੀ ਮਿਲਤੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂ ਧੀਰਜ ਰੱਖ ਮੈਂ ਮੋਤੀ ਲੂੰਗਾ ਤੋ ਮੋਤੀ ਵਾਲੀ ਤੁਝਕੋ ਦੂੰਗਾ ਮੈਂ ਉਸ ਮੋਤੀ ਕੇ ਉਪਜਨੇ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਸਭ ਜਾਨਤਾ ਹੂੰ ਤੂ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਚਲਕੇ ਦੇਖ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਸਾਮਨੇ ਕੈਸੇ ਬਰਨਨ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਵਿਸਵਾਸ ਨਹੀਂ ਆਤਾ ਤੁ ਝੂਠ ਕਹਿਤਾ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਵੁਹ ਮੋਤੀ ਸਿੱਪ ਮੇਂ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਔਰ ਉਸ ਟਾਪੂ ਮੇਂ ਪਹਿਲੇ ਮਨੁਖਯ ਬਸਤੇ ਥੇ ਔਰ ਰਾਜ ਕਰਕੇ ਥੇ ਉਠ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਚਲ ਇਹ ਸੁਨਕਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੀ ਬਾਤ ਕੁਛ ਸੱਚ ਸਮਝ ਕਰਕੇ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਹੋ ਲੀਆ ਤਬ ਵਹਾਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਨ ਚਾਰੋਂ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਮੇਂ ਇਤਨਾ ਬਲ ਹੈ ਕਿ ਹਮ ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਇਸ ਉਡਨਖਟੋਲੇ ਪਰ ਬਠਲਾ ਕਰਕੇ ਲੇ ਚਲੋ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਮ ਚਾਰ ਭੀ ਹੋ ਤੋ ਉਡਾ ਕੇ ਲੇ ਚਲੇਂ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਉਡਨ ਖਟੋਲੇ ਪਰ ਜਾ ਬੈਠੇ ਔਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਲੇ ਉਡੇ ਰਾਹ ਮੇਂ ਮਹਾਂ ਕਾਲ ਦੇਵ ਕਾ ਬਾਗ਼ ਥਾ ਉਸਮੇਂ ਵੁਹ ਬੈਠਾ ਸੈਰ ਕਰਤਾ ਥਾ ਔਰ ਇਹ ਉਧਰ ਜਾ ਨਿਕਲੇ ਮਹਾਂ ਕਾਲ ਕੀ ਆਂਖ ਉਨ ਪਰ ਜਾ ਪੜੀ ਉਸਨੇ ਕਈ ਦੇਵੇਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਦੌੜਕਰ ਇਨ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਕੋ ਉਡਨਕਟੋਲੇ ਸਮੇਤ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਲਾਓ ਵੁਹ ਦੇਵ ਉਡਾ ਔਰ ਉਨ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਕੋ ਉਡਨਕਟੋਲੇ ਸਮੇਤ ਪਕੜ ਕਰ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਲਾਯਾ ਮਹਾਂਕਾਲ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸਚ ਕਹੁ ਕਿ ਇਸ ਮਾਨੁਖਯ ਕੋ ਕਿਧਰ ਲੀਏ ਜਾਤੇ ਹੋ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਸਮਸ਼ਾਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਸੇ ਆਤੇ ਹੈਂ ਵੁਹ ਬੋਲ ਕਿ ਸਮਸ਼ਾਹ ਕੋ ਤੋ ਲੋਪ ਹੂਏ ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਹੈਂ ਉਸਕੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਤੋ ਸਾਂਪ ਬਸਤੇ ਹੈਂ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸਚ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਐਸਾ ਹੀ ਥਾ ਪਰੰਤੂ ਅਬ ਇਸ ਮਹਾਤਮਾ ਮਾਨੁਖਯ ਕੇ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸੇ ਫਿਰ ਵੈਸਾ ਹੀ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਹਮਾਰੇ ਸਭ ਕੇ ਪਰ ਭੀ ਹੋ ਗਏ ਮਹਾਂਕਾਲ ਦੇਵ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਕਹਾਂ ਜਾਤੇ ਹੋ ਵੁਹ ਲੇ ਕਿ ਬਰਜੁਖ ਕੇ ਟਾਪੂ ਕੋ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਇਹ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕੌਨ ਹੈ ਮਿਹਰਿਆਵਰ ਆਪ ਹੀ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮਹਾਂਕਾਲ ਮੁਝਕੋ ਭੂਲ ਗਿਆ ਮੈਂ ਭੀ ਮਿਹਰਆਵਰ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਮਿਹਰਆਵਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਾ ਬੇਟਾ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੇ ਤੁਝਕੋ ਮਾਨੁਖਯ ਸੇ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਅਪਨੀ ਰਾਹ ਲੇ ਮੈਂ ਤੁਝਕੋ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਕਹਿਤਾ ਕਿਉਂ ਕਿ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਹਜ਼ਰਤ ਸੁਲੈਮਾਨ ਕੀ ਸੰਤਾਨ ਮੇਂ ਸੇ ਹੈਂ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਕਹਿਕਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਖਟੋਲੇ ਸੇ ਖੀਂਚ ਲੀਆ ਮਿਹਰਆਵਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਹਜ਼ਰਤ ਸੁਲੈਮਾਨ ਸੇ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਕੀ ਹੈ ਉਸਕੋ ਭੂਲ ਗਿਆ ਦੇਖ ਮਾਨੁਖਯ ਕੋ ਨਾ ਸੰਤਾਇ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਵੁਹ ਸਮਯ ਕਹਾਂ ਹੈ ਕਿ ਹਮ ਉਸ ਬਚਨ ਪਰ ਰਹੇਂ ਮੈਂ ਇਸਕੋ ਨ ਛੋਡਾਂਗਾ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਕੇ ਪੀਛੇ ਯਿਹ ਸ਼ਿਕਾਰ ਮਿਲਾ ਹੈ ਕੁਛ ਮੂੰਹ ਸਲੋਨਾ ਕਰੂੰ ਜਬ ਮਿਹਰਆਵਰ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਯਿਹ ਮਨੁਖਯ ਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਬਾਵਲਾ ਹੋਗਿਆ ਹੈ ਕੁਛ ਛਲ ਕਰਨਾ ਜ਼ਰੂਰ ਚਾਹੀਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਮਿਹਰਆਵਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮਹਾਂਕਾਲ ਏਕ ਮਾਨੁਖਯ ਕੇ ਖਾਨੇ ਸੇ ਕਿਆ ਮੈਂ ਤੁਝਕੋ ਦਸ ਮਾਨੁਖਯ ਲਾ ਦੂੰਗਾ ਜੋ ਮੇਰੀ ਬਾਤ ਮਾਨੇ ਔਰ ਇਸੇ ਮੁਝਕੋ ਦੇਦੋ ਇਸ ਸੇ ਮੇਰਾ ਬਡਾ ਕਾਮ ਹੋਤਾ ਹੈਂ ਦੇਵ ਬੋਲਾ ਹੇ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੇ ਮੈਂ ਤੇਰੇ ਘਰਾਨੇ ਬਿਵਹਾਰ ਰਖਤਾ ਹੂੰ ਉਨਕੋ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਛੋਡ ਜਾਇ ਔਰ ਜੋ ਕਹਿਤਾ ਹੈਂ ਸੋ ਕਰ ਦਿਖਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸਕੋ ਤੁਝਕੋ ਦੇ ਦੇਵਾਂਗਾ ਜਬ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਇਸ ਜਗਹ ਕੋਈ ਉਪਾਵ ਨਹੀਂ ਚਲਤਾ ਤਬ ਬਿਵਸ ਹੋ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਹ ਮਨੁਖਯ ਮੇਰਾ ਬੜਾ ਪਿਆਰਾ ਹੈ ਇਸਕੋ ਤੂੰ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਜਗਹ ਰਖਦੇ ਜੇ ਕੁਛ ਇਸਕੋ ਦੁਖ ਮਿਲੇਗਾ ਤੋ ਮੈਂ ਇਸਕਾ ਬਦਲਾ ਤੁਝਸੇ ਲੂੰਗਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਿਸ ਮਕਾਨ ਪਰ ਤੁਮਾਰੀ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਹੋ ਉਸਮੇਂ ਛੋਡ ਜਾਹ ਉਸਨੇ ਏਕ ਬਾਗ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਕੋ ਠਹਿਰਾਯਾ ਔਰ ਮਹਾਂਕਾਲ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਅਪਨੇ ਦੇਵੋਂ ਸੇ ਕਹਿਦੇ ਕਿ ਉਸਕੀ ਰੱਖਯਾ ਅੱਛੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕਰੇਂ ਮੈਂ ਦੋ ਤੀਨ ਦਿਨ ਮੇਂ ਦਸ ਮਨੁਖਯ ਤੇਰੇ ਵਾਸਤੇ ਲਾਤਾ ਹੂੰ ਦੇਵ ਬੋਲਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਮਿਹਰਆਵਰ ਚਾਰੋਂ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸਮੇਤ ਕਿਸੇ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਆਕੇ ਏਕ ਜਗਹ ਬੈਠ ਆਪਸਮੇਂ ਬਿਚਾਰ ਕਰਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਜੋ ਅਪਨੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਫੌਜ ਲਾਵੇਂ ਤੋਂ ਦੇਰ ਲਗੇਗੀ ਔਰ ਅਵਧਿ ਬੀਤ ਜਾਏਗੀ ਤੋਂ ਵੁਹ ਦੁਸ਼ਟ ਉਸਕੋ ਬਿਨ ਸੰਤਾਏ ਨਾ ਰਹੇਗਾ ਅਬ ਉਚਿਤ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਘਾਤ ਮੇਂ ਲਗੇ ਰਹੇਂ ਜਬ ਦੇਵੋਂ ਕੋ ਅਚੇਤ ਪਾਵੇਂ ਤਬ ਉਸ ਮਾਨੁਖਯ ਕੋ ਲੈਕਰ ਉਡ ਜਾਈਏ ਫਿਰ ਹਮਾਰਾ ਕੌਣ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਧਰ ਗਏ ਸਵੇਰ ਹੋਤੇ ਹੀ ਸਾਠ ਕੋਸ ਨਿਕਲ ਜਾਵੇਂਗੇ ਉਨ ਚਾਰੋਂ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਨੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਤਰਹ ਦਿਲ ਮੇਂ ਖੁਸ਼ ਕੀਆ ਔਰ ਏਕ ਓਰ ਘਾਤ ਮੇਂ ਲਗੇ ਰਹੇ ਚੌਕੀ ਕੇ ਦੇਵੋਂ ਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਬਿਚਾਰਾ ਕਿ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਇਸ ਮਾਨੁਖਯ ਕੋ ਕਿਆ ਚੁਰਾ ਲੇ ਜਾਏਂਗੇ ਅਤੇ ਉਸਕੇ ਤੋ ਪਰ ਨਹੀਂ ਜੋ ਆਪ ਉਡ ਜਾਏਗਾ ਹਮ ਭਰ ਮੇਂ ਕੋਈ ਦੇਵ ਉਨਮੇਂ ਸੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕੋ ਗਏ ਕਿਤਨੇ ਪਸ਼ੂ ਪੰਖੀ ਮਾਰ ਕਰਕੇ ਲਾਏ ਉਨਕੋ ਭੁਨ ਭੁਨ ਖਾਨੇ ਲਗੇ ਔਰ ਸ਼ਰਾਬ ਪੀ ਪੀ ਉਨਮੱਤ ਹੋ ਆਧੀ ਰਾਤ ਕੋ ਬਾਗ ਕਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਪੈਰ ਪਸਾਰ ਕਰਕੇ ਸੋ ਰਹੇ ਪਰ ਯਿਹ ਕੋਈ ਨ ਜਾਨਤਾ ਥਾ ਕਿ ਮਿਹਰਆਵਰ ਚਾਰ ਫਰਿਸ਼ਤੇ ਸਮੇਤ ਪ੍ਰਾਣ ਨਿਕਾਲਨੇ ਕੀ ਘਾਤ ਮੇਂ ਲਗ ਰਹਾ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਵੁਹ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਚਾਰੇ ਉਨ ਦੇਵੋਂ ਕੋ ਅਚੇਤ ਪਾਕੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਖਟੋਲੇ ਪਰ ਬਿਠਾਲ ਆਕਾਸ਼ ਕੀ ਤਰਫ਼ ਉਡ ਚਲੇ ਸੂਰਜ ਕੇ ਨਿਕਲਤੇ ਨਿਕਲਤੇ ਹੀ ਬਾਗ਼ ਸੇ ਸੌ ਕੋਸ ਪਰ ਨਿਕਲ ਗਏ ਜਬ ਦਿਨ ਨਿਕਲਾ ਤੋ ਏਕ ਚੰਗੀ ਜਗਹ ਦੇਖ ਉਤਰ ਪੜੇ ਔਰ ਕੁਛ ਪਲ ਭਰ ਸੋ ਰਹੇ ਦੇਵ ਇਹ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੇ ਥੇ ਕਿ ਕੈਦੀ ਕੋ ਕੋਈ ਲੈਗਿਆ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਬਾਹਰ ਬੈਠੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਕੀ ਚੌਕੀ ਦੀਯਾ ਕਰਕੇ ਥੇ ਔਰ ਵੁਹ ਦਿਨ ਰਾਤ ਚਲੇ ਜਾਤੇ ਥੇ ਜਹਾਂ ਚੰਗੀ ਜਗਹ ਦੇਖਤੇ ਥੇ ਤਹਾਂ ਉਤਰ ਪੜਤੇ ਥੇ ਕੁਛ ਬਿਸ੍ਰਾਮ ਕਰਕੇ ਫਿਰ ਚਲ ਦੇਤੇ ਥੇ ਜਬ ਅਵਧਿ ਬੀਤ ਗਈ ਤਬ ਮਹਾਂਕਾਲ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਿਸ ਮਾਨੁਖਯ ਕੋ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਛੋਡ ਗਏ ਹੈਂ ਉਸ ਕੋ ਹਮਾਰੇ ਪਾਸ ਲਾਓ ਕਈ ਦੇਵ ਉਸ ਬਾਗ਼ ਮੇਂ ਗਏ ਔਰ ਉਸਕੋ ਵਹਾਂ ਨਾ ਪਾਯਾ ਤਬ ਮਹਾਂਕਾਲ ਸੇ ਜਾ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਵਹ ਮਾਨੁਖਯ ਵਹਾਂ ਪਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਵੁਹ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰਕੇ ਆਪ ਹੀ ਉਸ ਬਾਗ਼ ਮੇਂ ਆਯਾ ਤੋ ਦੇਖਾ ਕਿ ਠੀਕ ਵੁਹ ਮਨੁਖਯ ਉਸ ਜਗਹ ਨਹੀਂ ਹੈ ਫਿਰ ਦੇਵੋਂ ਪਰ ਝੁੰਝਲਾ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੇ ਵਿਸਵਾਸ ਘਾਤੀ ਜੋ ਤੁਮਨੇ ਉਸਕੋ ਖਾ ਲੀਆ ਦੂਰ ਹੋਵੋ ਯਹਾਂ ਸੇ ਅਬ ਤੁਮਕੋ ਉਸਕੇ ਖਾਕਾ ਖੂਬ ਸੁਆਦ ਚਖਾਤਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਕਹਿਕੇ ਕਈ ਦੇਸੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਨੇਂ ਕੈਦ ਕਰਕੇ ਬੰਧੋ ਉਨੋਂ ਨੇ ਸੁਲੈਮਾਨ ਕੀ ਸੁਗੰਦ ਖਾ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮਨੇ ਤੋ ਉਸਕੋ ਹਾਥ ਭੀ ਨਹੀਂ ਲਗਾਯਾ ਖਾਨੇ ਕੀ ਤੋ ਕਿਆ ਬਾਤ ਹੈ ਮਹਾਂਕਾਲ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਝੂਠੇ ਹੋ ਮੁਝਕੋ ਵਿਸਵਾਸ ਨਹੀਂ ਆਤਾ ਯਹਾਂ ਤੋ ਯਿਹ ਬੀਤੀ ਔਰ ਵੁਹ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਹਾਤਮ ਸਮੇਤ ਜਬ ਕਹਿਰਮਾਨ ਨਦੀ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਪਹੁੰਚੇ ਤੋ ਮਹਾਂਕਾਲ ਕਾ ਏਕ ਦੇਵ ਭੀ ਉਸ ਟਾਪੂ ਮੇਂ ਗਿਆ ਥਾ ਉਨਕੋ ਪਹਿਚਾਨ ਕਰ ਉਤਰ ਪੜਾ ਔਰ ਇਹ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰਕੇ ਉਡਾ ਲੇ ਜਾਊਂ ਵਹੀਂ ਮਿਹਰਆਵਰ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਨੇ ਏਕ ਅਜੇਹੀ ਤਲਵਾਰ ਉਸਕੇ ਹਾਥ ਪਰ ਮਾਰੀ ਕਿ ਉਸ ਹਾਥ ਕੰਧੇ ਸੇ ਅਲਗ ਹੋਗਿਆ ਔਰ ਜ਼ਮੀਨ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਦੇਵ ਯਿਹ ਕਹਿਤਾ ਹੋਆ ਦੌੜਾ ਕਿ ਅਰੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਤੁਮਨੇ ਭਲਾ ਨ ਕੀਆ ਕਿ ਜੋ ਮਾਨੁਖਯ ਕੇ ਲੀਏ ਮੇਰੇ ਹਾਥ ਪਰ ਤਲਵਾਰ ਮਾਰੀ ਮੈਂ ਇਸੀ ਖਿਣ ਇਸ ਪਰਦੇ ਕੇ ਦੇਵਾਂ ਦੇ ਪਾਸ ਜਾਨਾ ਹਾਂ ਕਿ ਕਈ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਇਕ ਮਾਨੁਖਯ ਕੋ ਉਡਾਇ ਲੀਏ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਦੇਖੋ ਤੋ ਕੈਸਾ ਬਦਲਾ ਲੇਤਾ ਹੂੰ ਮਿਹਰਆਵਰ ਨੇ ਇਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਕਰਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਕਿਸ ਪਰਦੇ ਕਾ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਹੈਂ ਵੁਹ ਦੇਵ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਮਹਾਂਕਾਲ ਕੇ ਦੇਵੋ ਮੇਂ ਸੇ ਹੂੰ ਫਿਰ ਮਿਹਰਆਵਰ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੂੰ ਅਪਣੇ ਮਹਾਂਕਾਲ ਸੇ ਕਹੇਗਾ ਕਿ ਇਸ ਮਾਨੁਖਯ ਕੋ ਵੁਹ ਚਾਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਲੀਏ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਤੋ ਅਪਨੇ ਖ਼ਬਰਦਾਰ ਔਰ ਸੰਭਲ ਕੇ ਰਹਿਨਾ ਜਬ ਮੈਂ ਇਧਰ ਸੇ ਫਿਰੂੰਗਾ ਤੋਂ ਤੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੋ ਲੂਟ ਮਾਰ ਕਰਕੇ ਧੂੜ ਸੇ ਮਿਲਾਦੂੰਗਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਉਡਾ ਔਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਭੀ ਉਨਕੋ ਲੇ ਉਡੇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਜੰਗਲ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਤਕ ਹਮਾਰਾ ਦੇਸ਼ ਹੋ ਚੁਕਾ ਹਮ ਆਗੇ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਮਕੋ ਬਿਦਾ ਕਰੋ ਮਿਹਰਆਵਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਸਾਥ ਨਾ ਛੋਡੂੰਗਾ ਸਭ ਅਵਸਥਾ ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਸਾਬ ਦੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਉਸ ਖਟੋਲੇ ਸੇ ਉਤਰ ਪੜਾ ਔਰ ਚਾਰੋਂ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਕੋ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਫਿਰ ਮਿਹਰਆਵਰ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਕਾਰਣ ਤੁਝਕੋ ਕਲੇਸ਼ ਹੋ ਪਰ ਇਤਨਾ ਜਾਨਾ ਚਾਹਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਇਸ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਕੈਸੇ ਚਲ ਸਕੇਂ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਆਗੇ ਤੋ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਭੀ ਉਸ ਓਰ ਨਾ ਜਾ ਸਕਤੇ ਥੇ ਕਿਉਂਕਿ ਯਹਾਂ ਕੇ ਦੇਵ ਉਨਕੋ ਸਤਾਤੇ ਥੇ ਯਹਾਂ ਤਕ ਕਿ ਮਾਰ ਡਾਲਨੇ ਕੋ ਭੀ ਤਿਆਰ ਹੋਤੇ ਥੇ ਇਕ ਦਿਨ ਬਹੁਤ ਸੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਇਕੱਠੇ ਹੋਕਰ ਦੇਵੋਂ ਸੇ ਲੜੇ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਹੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਮਨੁੱਖਯ ਦੁਖਦਾਈ ਥੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਮੈਂ ਦੇਵ ਬਨ ਚਲੂੰ ਤੋ ਇਸ ਜੰਗਲ ਸੇ ਉਸ ਤਰਫ਼ ਕੈਸੇ ਜਾਊਂ ਮਿਹਰਆਵਰ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਸਬ ਦਿਨ ਆਕਾਸ਼ ਮੇਂ ਉਡ ਚਲੂੰਗਾ ਰਾਤ ਕੋ ਜਿਸ ਜਗਹ ਤੂ ਉਤਰੇਗਾ ਮੈਂ ਭੀ ਉਤਰ ਪੜੂੰਗਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਨ ਪੰਖੀਓਂ ਕੇ ਲਾਲਪਰ ਨਿਕਾਲ ਕਰਕੇ ਜਲਾਏ ਔਰ ਉਸਕੀ ਰਾਖ ਬਨਾ ਅਪਨੇ ਬਦਨ ਪਰ ਮਲੀ ਵਹੀਂ ਦੇਵ ਕੇ ਸਮਾਨ ਹੋਗਿਆ ਜੰਗਲ ਕੇ ਪਸ਼ੂ ਪੰਖੀ ਦੇਖ ਕਰ ਦੌੜਨੇ ਲਗੇ ਦਿਨ ਕੋ ਚਲਤਾ ਸਾਂਝ ਕੋ ਜਹਾਂ ਰਹਿ ਜਾਤਾ ਉਸ ਜਰਾਵ ਪਰ ਮਿਹਰਆਵਰ ਆ ਮਿਲਤਾ ਇਕ ਦਿਨ ਮਿਹਰਆਵਰ ਨੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਯਿਹ ਪਰ ਕਿਸ ਪੰਖੀ ਕੇ ਹੈਨ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ (ਪਰ) ਉਸ ਪੰਖੀ ਕੇ ਹੈਨ ਜਿਸਸੇ ਉਸ ਮੋਤੀ ਕੇ ਉਪਜਨੇ ਔਰ ਮਾਹਿਯਾਰਕੇ ਹਾਥ ਲਗਨੇ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਸੁਨਾ ਹੈ ਔਰ ਕਹਿਨੇਗਾ ਕਿ ਜਬ ਮੈਂ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਸੇ ਨਿਕਲਾ ਥਾ ਤਬ ਬੜੀ ਚਿੰਤਾ ਹੂਈ ਥੀ ਕਿ ਅਜੇਹਾ ਮੋਤੀ ਕਿਸ ਸਮੁੰਦ੍ਰ ਮੇਂ ਹੋਤਾ ਹੈ ਔਰ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਕੈਸੇ ਪਾਊਂਗਾ ਨਿਦਾਨ ਮੈਂ ਏਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਕੇ ਬੈਠ ਗਿਆ ਕਿ ਏਕ ਸੁਰੰਗ ਪੰਖੀ ਕਾ ਜੋੜਾ ਭੀ ਉਸ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਊਪਰ ਆ ਬੈਠਾ ਪਹਿਲੇ ਤੋ ਮਾਦਾ ਨੇ ਉਸ ਜਲ ਪਵਨ ਕੇ ਅਪਨੇ ਨਰ ਕੇ ਸਾਮਨੇ ਬੁਰਾ ਕਹਾ ਫਿਰ ਕਹਿਰਮਾਨ ਨਦੀ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਬਿਧਿਪੂਰਬਕ ਬਰਨਨ ਕਰਕੇ ਫਿਰ ਮੇਰੀ ਦਸ਼ਾ ਪੂਛੀ ਕਿ ਯਿਹ ਕਵਨ ਹੈ ਜੋ ਉਦਾਸ ਬੈਠਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਮੇਰਾ ਔਰ ਉਨ ਮੋਤੀਓਂ ਕੇ ਉਪਜਨੇ ਔਰ ਪੰਖੀਓਂ ਕਾ ਹਾਲ ਜਿਨਕੇ ਯਿਹ ਅੰਡੇ ਹੈਂ ਵਰਨਨ ਕਰਕੇ ਅਪਨੇ ਪਰ ਮੁਝਕੋ ਦੀਏ ਹੋਰ ਸਭ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸੁਲੈਮਾਨੀ ਕੇ ਸਾਮਨੇ ਕਹੂੰਗਾ ਤੁਮ ਸੁਨ ਲੀਜੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਭ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਇਸਲੀਏ ਉਸ ਸੇ ਨਾ ਕਹਾ ਕਿ ਅਸਾ ਨਾ ਕਿ ਇਹ ਆਗੇ ਜਾ ਕਰਕੇ ਅਪਨਾ ਕਾਮ ਕਰ ਲੇ ਔਰ ਮੈਂ ਵੈਸੇ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਊਂ ਨਿਦਾਨ ਮਿਹਰਆਵਰ ਕੋ ਇਤਨੀ ਹੀ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਨਨੇ ਸੇ ਸੰਤੋਖ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਮੇਰਾ ਕਾਮ ਭੀ ਇਸੀ ਸੇ ਨਿਕਲੇਗਾ ਯਿਹ ਬਾਤੇਂ ਕਰਕੇ ਮਿਹਰਆਵਰ ਆਕਾਸ਼ ਕੋ ਉਡਾ ਹਾਤਮ ਆਗੇ ਚਲਾ ਰਾਤ ਕੋ ਇੱਕ ਜਗਹ ਰਹਿਤੇ ਦਿਨ ਕੋ ਅਪਨੀ ਅਪਨੀ ਰਾਹ ਚਲਤੇ ਏਕ ਰਾਤ ਕੀ ਬਾਤ ਹੈ ਕਿ ਸੁਹਾਵਣੀ ਸੀ ਜਗਹ ਮੇਂ ਦੋਨੋਂ ਸੋ ਗਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਮਲੂਕਸਾਜ਼ ਕੇ ਦੇਵੋਂ ਮੈਂ ਸੇ ਏਕ ਦੇਵ ਉਨਕੇ ਸਰਹਾਨੇ ਆ ਪਹੁਚਾ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਦੇਵ ਔਰ ਏਕ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਪਾਸੋ ਪਾਸ ਸੋਤੇ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਜਾ ਕਰਕੇ ਹੋਰ ਦੇਵਾਂ ਨੂੰ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਵੁਹ ਆਏ ਦੇਖਕੇ ਆਪਸ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਇਨਕੋ ਅਪਨੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਚਲਨਾ ਚਾਹੀਏ ਉਨਮੇਂ ਸੇ ਏਕ ਦੇਵ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮਿੱਤ੍ਰੋ ਇਨਕੋ ਕਿਉਂ ਸਤਾਤੇ ਹੋ ਏਹ ਹਮਾਰੀ ਜਾਤੀ ਕੇ ਨਹੀਂ ਇਨੋਂ ਨੇ ਕੁਛ ਅਪਰਾਧ ਨਹੀਂ ਕੀਆ ਹੈ ਅਰ ਯਿਹ ਕਿਸੀ ਹੋਰ ਪਰਦੇ ਕੇ ਹੈਂ ਕਿਸੇ ਕਾਮ ਕੋ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਰਾਤ ਕਾ ਸਮਯ ਦੇਖ ਕਰ ਸੋ ਰਹੇ ਹੈਂ ਪਰੰਤੂ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਜਾਗਤਾ ਥਾ ਉਸਨੇ ਉਸਕੀ ਸਭ ਬਾਤੇਂ ਸੁਣੀ ਫਿਰ ਏਕ ਦੇਵ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਨਕੋ ਜਗਾਇ ਕਰ ਪੂਛਨਾ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਬਰਜੁਖ ਕੇ ਪਰਦੇ ਕੇ ਨਾ ਹੋਵੇਂ ਉਨਮੇਂ ਨੇ ਇਕ ਹੋਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਵਹੀਂ ਕੇ ਹੋਂ ਤੋ ਤੁਮਕੋ ਕਿਆ ਦੂਸਰਾ ਬੋਲਾ ਕਿ ਏਕ ਦਿਨ ਮਲੂਕ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਹਿਤਾ ਥਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਬਰਜੁਖ ਕੇ ਪਰਦੇ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲੇ ਪਰ ਤੁਝਕੋ ਉਸਕਾ ਡਰ ਨਹੀ ਜੋ ਅਜੇਹੀ ਬਾਤ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਜੋ ਯਿਹ ਕੋਈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਕਹਿ ਦੇ ਕਿ ਯਹਾਂ ਸੋਤੇ ਥੇ ਏਕ ਦੇਵ ਔਰ ਏਕ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕਿਸੀ ਪਰਦੇ ਕੇ ਸੋ ਤੇ ਉਸਨੇ ਦੇਖ ਕੇ ਆਪ ਕੋ ਨਾ ਜਤਾਯਾ ਉਸ ਸਮਯ ਕਿਆ ਕਹੋਗੇ ਔਰ ਹਮ ਸਭ ਕੀ ਕਿਆ ਦਸ਼ਾ ਹੋਇਗੀ ਨਿਦਾਨ ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਜਗਾ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਦੇਵੋਂ ਕੋ ਦੇਖ ਉਨਕੀ ਬੋਲੀ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮਨੇ ਹਮਕੋ ਕਿਸ ਵਾਸਤੇ ਜਗਾਯਾ ਹਮ ਸੇ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਸਚ ਕਹੋ ਕਿ ਤੁਮ ਕਿਸ ਪੜਦੇ ਕੇ ਹੋ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾਕਿ ਤੁਮਨੇ ਨਹੀਂ ਸੁਨਾ ਕਿ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਬਰਜੁਖ ਕੇ ਟਾਪੂ ਕੋ ਜਾਤਾ ਹੈ ਉਸਕੇ ਲੀਏ ਸਮਸ਼ਾਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਮਕਰਨਸ ਕੋ ਜਲਾ ਦੀਆ ਔਰ ਉਸਕਾ ਦੇਸ਼ ਛੀਨ ਲੀਆ ਤੁਮੇਂ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਉਸਕੋ ਢੂੰਡਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਜਾਵੋ ਫਿਰ ਦੇਵੋਂ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਯਿਹ ਪਰੀਜਾਦ ਕਿਸ ਪਰਦੇ ਕਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਯਿਹ ਤੂਮਾਨ ਪਰਦੇ ਕਾ ਹੈ ਯਹੀ ਸਮਾਚਾਰ ਲੇਨੇ ਕੋ ਜਾਤਾ ਹੈ ਕਿ ਸਮਸ਼ਾਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਯਾ ਹੈ ਮਕਰਨਸ ਕੋ ਮਾਰ ਕਰ ਉਸਕਾ ਦੇਸ ਛੀਨ ਲੀਆ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਤੁਮ ਯਹਾਂ ਆਰਾਮ ਕਰੋ ਹਮ ਉਸਕੋ ਭਾਲਤੇ ਹੈਂ ਨਿਦਾਨ ਉਸਕੋ ਰਸਤਾ ਬਤਾ ਚਲ ਦੀਏ ਤੀਨ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਏਕ ਬਡੀ ਭਾਰੀ ਨਦੀ ਪਰ ਪਹੁਚੇ ਮਿਹਰਆਵਰ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕਹਿਰਮਾਨ ਨਦੀ ਯਹੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਇਸਕਾ ਦੂਸਰਾ ਕਿਨਾਰਾ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਹੈ ਔਰ ਇਸਕੀ ਲਹਿਰੇਂ ਆਕਾਸ ਤਕ ਪਹੁੰਚਤੀ ਹੈਂ ਜਲ, ਜੀਵ, ਹਾਥੀ, ਘੋੜੇ, ਸੰਸਾਰ, ਮਾਗਰ ਉਧਰ ਕੇ ਕਿਨਾਰੇ ਪਰ ਬਹੁਤਸੇ ਲੇਟ ਰਹੇ ਹੈਂ ਔਰ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕੇ ਪੰਖੀ ਹਾਥੀ ਸੇ ਭੀ ਬਡੇ ਬਡੇ ਫਿਰਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਹਾਜ਼ਾਰੋਂ ਚੰਗੇ ਚੰਗੇ ਰੰਗ ਕੇ ਪੰਖੀ ਪਹਾੜੋਂ ਔਰ ਟਾਪੂਓਂ ਪਰ ਕਲੋਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਇਸ ਰਚਨਾ ਕੋ ਦੇਖਕਰ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਸੱਤਯ ਹੈ ਕਿ ਬੁਧਿ ਕੀ ਕਿਆ ਗਤੀ ਹੈ ਜੋ ਉਸਕੀ ਰਚਨਾ ਕਾਪਰ ਪਾਵੇ ਔਰ ਅਨੁਮਾਨ ਕਾ ਕਿਤਨਾ ਪ੍ਰਮਾਣ ਹੈ ਜੋ ਉਸਕਾ ਭੇਦ ਸਮਝੇ ਫਿਰ ਘਬਰਾ ਕਰਕੇ ਮਿਹਰਆਵਰ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਭਾਈ ਇਸ ਨਦੀ ਕੇ ਪਾਰ ਕੈਸੇ ਜਾ ਸਕੇਂਗੇ ਮਿਹਰਆਵਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਸੱਤਯ ਹੈ ਕਿ ਬਡੇ ਉਡਨੇ ਵਾਲੇ ਪੰਖੀ ਕੀ ਸਾਮਰਥ ਨਹੀਂ ਕਿ ਸਾਤ ਦਿਨ ਮੇਂ ਭੀ ਉਸਕੇ ਪਾਰ ਪਹੁੰਚੇ ਮੈਂ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਹੋ ਕਰਕੇ ਭੀ ਇਹ ਸਾਹਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤਾ ਤੇਰੀ ਬਾਤ ਤੋ ਸੱਤਯ ਹੈ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਚਾਹੇ ਕੁਛਹੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋ ਮੁਝਕੋ ਤੋ ਅਵੱਸਯ ਬਰਜੁਖ ਕੇ ਟਾਪੂ ਮੇਂ ਜਾਨਾ ਹੈ ਤਬ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਕੁਛ ਦਿਨ ਯਹਾਂ ਪਰ ਠਹਿਰੋ ਤੋ ਮੈਂ ਇਸ ਸੇ ਪਾਰ ਉਤਰਨੇ ਕਾ ਉਪਾਉ ਕਰੋਂ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਫਿਰ ਮਿਹਰਆਵਰ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਸੇ ਕਈ ਸੌ ਕੋਸ ਪਰਵਦਰਾਨ ਪਰਦਾ ਹੈ ਵਹਾਂ ਕਾ ਰਾਜ ਸਮਸਾਨ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕਰਤਾ ਹੈ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਬਹੁਤ ਚੰਗੇ ਦਰਿਆਈ ਘੋੜੇ ਤੈਰਾਕ ਉਡਨੇ ਵਾਲੇ ਹੈਂ ਸੋ ਮੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਹੈ ਕੇ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਜਾਕੇ ਦੋ ਘੋੜੇ ਲੇ ਆਊਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਸਿੱਧ ਕਰੋ ਵੁਹ ਉਸ ਓਰ ਕੋ ਉਡਾ ਔਰ ਏਕ ਰਾਤ ਭਰ ਮੇਂ ਵਹਾਂ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਉਸ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਮਿਲਾ ਉਸਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਆਪ ਕੇ ਯਹਾਂ ਪਰ ਪਹੁੰਚਨੇ ਕਾ ਕਿਆ ਕਾਰਣ ਹੈ ਕਹੁ ਮਿਹਰਆਵਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਦੋ ਦਰਿਆਈ ਘੋੜੇ ਚਾਹੀਏ ਜੇਕਰ ਆਪ ਦੇਵੋ ਤੋ ਬਡੀ ਕਿਰਪਾ ਕਰੋ ਉਸਨੇ ਫਿਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਏ ਹੋ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂਮਾਨ ਪਰਦੇ ਸੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਤੁਮਕੋ ਪਹਿਚਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਮਿਹਰ ਆਵਰ ਤੁਮਾਨ ਕਾ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਹੈਂ ਇਕੇਲੇ ਆਨੇ ਕਾ ਕਿਆ ਕਾਰਨ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਸਚ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਮੈਂ ਤੋ ਏਕ ਅਪਦਾ ਮੇਂ ਫਸਾ ਹੂੰ ਇਸ ਸੇ ਬਿਵਸ ਹੋਕਰ ਇਕੇਲਾ ਆਯਾ ਹੂੰ ਇਤਨੀ ਸਹਾਇਤਾ ਤੁਮ ਕਰੋ ਤੋ ਮੈਂ ਜੀਤੇ ਜੀ ਤੁਮਾਰਾ ਗੁਣ ਮਾਨੂੰਗਾ ਸਮਸਾਨ ਉਠਕੇ ਮਿਲਾ ਔਰ ਅਪਣੇ ਤਬੇਲੇ ਮੇਂ ਲਾਯਾ ਕਿ ਸਭ ਘੋੜੇ ਲੀਜੀਏ ਵੁਹ ਦੋ ਘੋੜੇ ਲੇਕਰ ਇਕ ਪਲ ਭਰ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪਾਸ ਆਨ ਪਹੁੰਚਾਕਿ ਉਠੋ ਚਲੋ ਏਕ ਘੋੜੇ ਪਰ ਹਾਤਮ ਚੜ ਬੈਠਾ ਦੁਸਰੇ ਪਰ ਮਿਹਰਆਵਰ ਆਪ ਚੜ੍ਹ ਬੈਠਾ ਔਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਬਾਗ ਨਾਂ ਛੋਡ ਦੀਜੀਓ ਉਠਾਇ ਹੀ ਰਖਹੁ ਔਰ ਵੁਹ ਦੋਨੋਂ ਉਡ ਗਏ ਕਈ ਦਿਨ ਪੀਛੇ ਭੂਖੇ ਪਿਆਸ ਬਿਆਕੁਲ ਹੂਏ ਤਬ ਮਿਹਰਆਵਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਥੋੜਾ ਸਾ ਮੇਵਾ ਹੈ ਔਰ ਇੱਕ ਪਾਣੀ ਕੀ ਸੁਰਾਹੀ ਹੈ ਆਓ ਉਸਕੋ ਖਾ ਪੀ ਲੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਦੋ ਚਾਰ ਦਾਣੇ ਮੇਵੇ ਕੇ ਖਾ ਕਰਕੇ ਦੋ ਤੀਨ ਬੂੰਦਾਂ ਪਾਣੀ ਕੀ ਭੀ ਪੀ ਲੀਂ ਕੁਛਕੁ ਬਲ ਪਾਯਾ ਫਿਰ ਸੰਭਲ ਬੈਠਾ ਕੁਛਕੁ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਕਿਨਾਰਾ ਭੀ ਦੇਖ ਪੜਨੇ ਲਗਾ ਪਰੀਜਾਦ ਬੋਲਾ ਕਿ ਭਾਈ ਅਬ ਬਾਗ ਡਾਲਦੋ ਘੋੜੇ ਧਰਤੀ ਪਰ ਉਤਰ ਪੜੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਚਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਸੁਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਰਜੁਖ ਦਾ ਟਾਪੂ ਜਲ ਕੇ ਬੀਚ ਮੇਂ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇਸ ਟਾਪੂ ਕਾ ਕਿਨਾਰਾ ਇਹੀ ਹੈ ਜਹਾਂ ਹਮ ਤੁਮ ਬੈਠੇ ਹੈਂ ਯਿਹ ਨਾ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਕਹਿਰਮਾਨ ਨਦੀ ਸੇ ਪਾਰ ਹੋ ਗਏ ਯਿਹ ਉਸਕਾ ਦੂਸਰਾ ਕਿਨਾਰਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਇਹ ਭੀ ਇੱਕ ਟਾਪੂ ਹੈ ਇਸਮੇਂ ਕਈ ਟਾਪੂ ਹੋਰ ਬਸਤੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਵੁਹ ਸ਼ਹਿਰ ਯਹਾਂ ਸੇ ਕਿਤਨੀਕ ਦੂਰ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਦਸ ਦਿਨ ਕੀ ਰਾਹ ਪਰ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਫਿਰ ਕਿਉਂ ਬੈਠੇ ਹੋ ਚਲੋ ਚਲੇਂ ਮਿਹਰਆਵਰ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਬਾਤ ਕਹੂੰ ਜੋ ਤੁਮ ਮਾਨੋ ਤਬ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਸਿਰ ਆਂਖੋਂ ਪਰ ਤਬ ਮਿਹਰਆਵਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਦੇਸ਼ ਯਹਾਂ ਸੇ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਪਰ ਹੈ ਮੈਂ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਕਿ ਵਹਾਂ ਜਾ ਕਰਕੇ ਲਸ਼ਕਰ ਲਾਊਂ ਔਰ ਹਮ ਤੁਮ ਚਮਤਕਾਰ ਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਚਲੇਂ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮ ਤੁਮ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸੁਲੈਮਾਨੀ ਸੇ ਲੜਨੇ ਨਹੀਂ ਜਾਤੇ ਜੋ ਲਸ਼ਕਰ ਚਾਹੀਏ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇ ਸਲੀਏ ਕਹਿਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਜੋ ਐਸੀ ਹੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਸੇ ਚਲੇਂਗੇ ਤੋ ਕੌਣ ਹਮਾਰੇ ਆਨੇ ਕਾ ਸਮਾਚਾਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਜਾਕਰ ਕਹੇਗਾ ਜੇਕਰ ਸਾਜ ਸਮਾਨ ਸੇ ਚਲੇਂਗੇ ਤੋ ਹਮਾਰੇ ਪਹੁਚਨੇ ਸੇ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਉਸਕੋ ਸਮਾਚਾਰ ਪਹੁਚ ਆਏਗਾ ਤੁਮ ਘਬਰਾਨਾ ਮਤ ਮੈਂ ਸਾਤ ਦਿਨ ਮੇਂ ਆ ਪਹੁਚੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਯਹਾਂ ਅਕੇਲਾ ਰਹੂੰ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਯਹਾਂ ਕੋਈ ਦੁਸ਼੍ਟ ਦੁਖਦਾਈ ਨਹੀਂ ਆਤਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਰੱਖਯਕ ਹੈ ਆਪ ਸਿਧਾਰੀਏ ਮਿਹਰਆਵਰ ਵਹੀਂ ਸੇ ਉਡਾ ਜਬ ਹਾਤਮ ਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟਿ ਸੇ ਲੋਪ ਹੋ ਗਿਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਜਲੇ ਪਰ ਜਲਾਏ ਉਨਕੀ ਰਾਖ ਬਦਨ ਪਰ ਮਲੀ ਤੋ ਜੈਸਾ ਥਾ ਵੈਸਾ ਹੀ ਹੋ ਗਿਆ ਫਿਰ ਤੀਰ ਕਮਾਨ ਲੇਕਰ ਉਠਾ ਏਕ ਬਾਰਹਸਿੰਗਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਕਰਕੇ ਲਾਯਾ ਚਮਕ ਸੇ ਆਗ ਝਾੜ ਕਰ ਉਸਕੇ ਕਬਾਬ ਬਨਾ ਕੇ ਖਾਏ ਔਰ ਪਾਣੀ ਪੀਆ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕੀਆ ਫਿਰ ਜੋ ਰਹਾ ਐਸੇ ਹੀ ਕਈ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਏਕ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਸੈਰ ਕਰਤਾ ਫਿਰਤਾ ਥਾ ਕਿ ਏਕ ਬਾਗ਼ ਕਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੁਲਾ ਹੂਆ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਉਸਮੇਂ ਜਾਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਫੂਲੋਂ ਅਰ ਮੇਵੋਂ ਕੇ ਬ੍ਰਿਖ ਫੂਲ ਫਲ ਰਹੇ ਹੈਂ ਉਨਕੋ ਦੇਖਕਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਵਹੀ ਰਹਿਨੇ ਲਗਾ ਘੋੜਾ ਭੀ ਅਜੇਹਾ ਥਾ ਕਿ ਦਿਨ ਭਰ ਜਲ ਕੇ ਤੀਰ ਚਰਾ ਕਰਤਾ ਰਾਤ ਕੋ ਵਹੀਂ ਆਨ ਰਹਿਤਾ ਇਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸਾਤ ਦਿਨ ਬੀਤ ਗਏ ਔਰ ਮਿਹਰਆਵਰ ਅਪਨੇ ਟਾਪੂ ਮੇਂ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਨੇ ਪਹਿਚਾਨ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਬਲਾਏਂ ਲੀਂ ਮਿਹਰਆਵਰ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦਾ ਕਿਤਨੋਂ ਕੀ ਖੇਮਕੁਸ਼ਲ ਪੂਛ ਕਿਤਨੋਂ ਕੋ ਗਲੇ ਲਗਾ ਅਪਨੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕਰਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰਾ ਉਨੋਂ ਨੇ ਛਾਤੀ ਸੇ ਲਗਾਕਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੂ ਤੋ ਲਾਮ ਲਸ਼ਕਰ ਸਮੇਤ ਬਰਜੁਖ ਕੇ ਟਾਪੂ ਕੋ ਗਿਆ ਥਾ ਫਿਰ ਲਸ਼ਕਰ ਕੋ ਛੋਡ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਛਿਪ ਰਹਾ ਕਿ ਫ਼ੌਜ ਤੁਝਕੋ ਭਾਲਤੀ ਹੂਈ ਤਿਤਰ ਬਿਤਰ ਹੋ ਗਈ ਬਹੁਤ ਨਿਦਾਨ ਹਾਰ ਮਾਨ ਕਰ ਫਿਰ ਆਈ ਭਲਾ ਯਿਹ ਕਹੁ ਕਿ ਤੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਾ ਹੋਯਾ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸੁਲੈਮਾਨ ਕੀ ਬੇਟੀ ਹਾਥ ਲਗੀ ਉਸਨੇ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਜੋ ਆਪਕਾ ਕਹਿਨਾ ਨਾ ਮਾਨਾ ਤੋ ਬਰਸਾਂ ਪ੍ਰਯੰਤ ਦੂਖ ਸਹਾ ਔਰ ਰੋਤੇ ਪੀਟਤੇ ਦਿਨ ਕਾਟੇ ਯਹਾਂ ਤਕ ਕਿ ਦੇਹ ਕੀ ਭੀ ਸੁਧ ਨਾਥੀ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਇਜੇਹੀ ਦਸ਼ਾ ਮਹਾਂ ਪਾਪੀ ਕੀ ਭੀ ਨਾ ਕਰੇ ਪਰ ਭਾਗ ਚੰਗੇ ਥੇ ਕਿ ਯਮਨ ਕਾ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਹਾਤਮ ਨਾਮੀ ਮਾਨੁੱਖਯ ਉਸ ਮੋਤੀ ਕੇ ਖੋਜ ਮੇਂ ਜੋ ਮੁਰਗਾਬੀ ਕੇ ਅੰਡੇ ਕੇ ਸਮਾਨ ਹੈ ਉਸਕੀ ਤਲਾਸ਼ ਮੇਂ ਆ ਪਹੁਚਾ ਵੁਹ ਆਨੇਸਾਰ ਹੀ ਮੁਝਕੋ ਮਿਲ ਗਿਆ ਮੈਨੇ ਉਸ ਸੇ ਅਪਣਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹਾ ਉਸਨੇ ਮੁਝਕੋ ਬਚਨ ਦੀਆ ਕਿ ਜਬ ਵੁਹ ਮੋਤੀ ਮੇਰੇ ਹਾਥ ਲਗੇਗਾ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸੁਲੈਮਾਨੀ ਕੀ ਬੇਟੀ ਤੁਝਕੋ ਦੂੰਗਾ ਇਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਉਸਕੀ ਮਾਂ ਹਸ ਪੜੀ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਅਬੀ ਤਕ ਤੇਰਾ ਲੜਕਪਨ ਨਾ ਗਿਆ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਤੋ ਉਸਕਾ ਭੇਦ ਨਾ ਬਤਾ ਸਕੇ ਮਨੁੱਖਯ ਕੀ ਕਿਆ ਗਤਿ ਹੈ ਜੋ ਉਸਕਾ ਹਾਲ ਬਰਨਨ ਕਰੇਗਾ ਔਰ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸੁਲੈਮਾਨੀ ਸੇ ਪਾਰ ਪਾਵੇਗਾ ਉਸਨੇ ਫਿਰ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਵੁਹ ਮਨੁੱਖਯ ਕੋਈ ਐਸਾ ਵੈਸਾ ਨਹੀਂ ਵੁਹ ਭੀ ਯਮਨ ਕਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਹੈ ਔਰ ਵਿੱਦਯਾ ਗੁਣ ਮੇਂ ਜਿੰਨ ਪਰੀ ਸੇ ਭੀ ਅਧਿਕ ਹੈ ਇੱਕ ਪੰਖੀ ਕੇ ਜੋੜੇ ਨੇ ਉਸ ਮੋਤੀ ਕਾ ਹਾਲ ਯਥਾਰਥ ਉਸ ਸੇ ਬਰਨਨ ਕੀਆ ਮੈਨੇ ਜੇਸਾ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸਲੈਮਾਨੀ ਕੇ ਮੂੰਹ ਨੇ ਸੁਨਾ ਥਾ ਉਸਨੇ ਭੀ ਮੇਰੇ ਹੂਆ ਕਿ ਉਸ ਮੋਤੀ ਕਾ ਹਾਲ ਵੁਹ ਠੀਕ ਠੀਕ ਜਾਨਤਾ ਹੈਅਬ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਬਰਜੁਖ ਕੇ ਟਾਪੂ ਕੇ ਪਾਸ ਛੋਡ ਆਯਾ ਹੂੰ ਵੁਹ ਮਨੁਖਯ ਅਦਭੁਤ ਹੈ ਕਿ ਦੇਵ ਔਰ ਪਰੀਓਂ ਕੀ ਬੋਲੀ ਭੀ ਜਾਨਤਾ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਅਬ ਤੇਰਾ ਕਿਆ ਅਭਿਪ੍ਰਾਯ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਇਹ ਮਨੋਰਥ ਹੈ ਕਿ ਲਾਮ ਲਸ਼ਕਰ ਸਾਥ ਲੇਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹੋਂ ਕੇ ਸਾਜ ਸਮਾਨ ਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਜਾਊਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨਤੇ ਕਈ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਸਵਾਰੀ ਕੇ ਅਸਬਾਬ ਸਮੇਤ ਸਾਥ ਕਰ ਦੀਏ ਉਸੀ ਘੜੀ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦਾ ਵਹਾਂ ਸੇ ਚਲ ਕਰ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਪਰ ਵਹਾਂ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਲਸ਼ਕਰ ਕੋ ਨਦੀ ਕੇ ਤੀਰ ਪਯ ਛੋਡ ਕਰ ਆਪ ਹਾਤਮ ਕੇ ਮਕਾਨ ਪਹੁਚਾ ਤੋ ਉਸਕੋ ਵਹਾਂ ਪਰ ਨਾ ਪਾਯਾ ਔਰ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਉਸਨੇ ਕੈਸੀ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਭੰਗ ਕਰੀ ਜੋ ਪਹਿਲੇ ਚਲਾ ਗਯਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਘੋੜੇ ਕੋ ਚਰਤੇ ਦੇਖਾ ਔਰ ਪਹਿਚਾਨਾ ਕਿ ਯਿਹ ਵਹੀ ਘੋੜਾ ਹੈ ਔਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸਕੋ ਬਾਗ ਮੇਂ ਦੇਖ ਆਵੇਂ ਸਭ ਉਸ ਬਾਗ ਮੇਂ ਆ ਕਰਕੇ ਦੇਖਨੇ ਲਗੇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਮਨੁੱਖਯ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਖ ਕੇ ਨੀਚੇ ਬੈਠਾ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖ ਰਹਾ ਹੈ ਵੁਹ ਉਲਟੇ ਪੈਰ ਹੀ ਫਿਰਾ ਔਰ ਇਹ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੇ ਸੇ ਜਾਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇੱਕ ਮਨੁੱਖਯ ਕੋ ਵਹਾਂ ਬੈਠਾ ਦੇਖ ਆਯਾ ਹਾਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਜਾਨੇ ਵਹੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਹੋਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਉਠ ਖੜਾ ਹੁਆ ਔਰ ਪੈਰ ਉਠਾਇ ਵਹਾਂ ਪਰ ਗਿਆ ਦੇਖਾ ਤੋ ਹਾਤਮ ਸਿਰ ਝੁਕਾਏ ਚਿੰਤਾ ਮੇਂ ਬੈਠਾ ਹੈ ਪੁਕਾਰਾ ਕਿ ਅਰੇ ਭਾਈ ਸਿਰ ਉਠਾ ਕਸ ਸੋਚ ਮੇਂ ਬੈਠਾ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਿਰ ਉਠਾਕੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਮਿਹਰਆਵਰ ਹੈ ਉਠਕੇ ਗਲੇ ਲਗਾਯਾ ਫਿਰ ਦੋਨੋਂ ਬਾਗ਼ ਸੇ ਬਾਹਰ ਆਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾ ਲਸ਼ਕਰ ਉਤਰਾ ਹੈ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਵਰਗਾ ਡੇਰਾ ਉਤਰਾ ਖੜਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਦੇਖ ਕਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਯਿਹ ਲਸ਼ਕਰ ਔਰ ਡੇਰਾ ਕਿਸਕਾ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਆਪ ਹੀ ਕਾ ਫਿਰ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰਕੇ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਲੈ ਗਿਆ ਔਰ ਜੜਾਊ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠਾਲਾ ਫਿਰ ਖਾਨਾ ਮੰਗਵਾਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਖਕਰ ਬਡੀ ਰੁਚਿ ਸੇ ਖਾਏ ਫਿਰ ਨਾਚ ਹੋਨੇ ਲਗਾ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਇਸੇ ਹੀ ਆਨੰਦ ਮੇਂ ਬੀਤੀ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਕੂਚ ਕਾ ਨਗਾਰਾ ਬਜਾ ਕਿ ਸਵਾਰ ਹੂਏ ਇਹ ਸਮਾਚਾਰ ਬਰਜੁਖ ਟਾਪੂ ਕੇ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਕਿ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਕਾ ਬਡਾ ਲਸ਼ਕਰ ਸਮੀਪ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਪਰ ਉਨਕੇ ਆਨੇ ਕਾ ਵਿੱਪ੍ਰਾਯ ਨਹੀਂ ਮਿਲਾ ਉਸਨੇ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰ ਇਕ ਸਰਦਾਰ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕਈ ਹਜ਼ਾਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਸਾਥ ਲੇਕਰ ਤੁਮ ਜਾਵੋ ਔਰ ਉਨਕੀ ਰਾਹ ਰੋਕ ਦੇਓ ਕਿ ਨਾ ਆਨੇ ਪਾਵੇਂ ਵੁਹ ਲਸ਼ਕਰ ਸਮੇਤ ਰਾਹ ਰੋਕ ਕੇ ਪੜਾ ਫਿਰ ਤੀਨ ਦਿਨ ਮੇਂ ਮਿਹਰਆਵਰ ਕਾ ਲਸ਼ਕਰ ਵਹਾਂ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਬਡਾ ਲਸ਼ਕਰ ਰਾਹ ਰੋਕੇ ਪੜਾ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਇਹ ਸਮਾਚਾਰ ਪਹੁੰਚਾ ਕਿ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸੁਲੇਮਾਨੀ ਨੇ ਇਹ ਫ਼ੌਜ ਤੁਮਸੇ ਲੜਨੇ ਕੋ ਭੇਜੀ ਹੈ ਮਿਹਰਿਆਵਰ ਨੇ ਏਕ ਬਡੇ ਪ੍ਰਬੀਨ ਕੋ ਉਸ ਫ਼ੌਜ ਕੇ ਸਰਦਾਰ ਕੇ ਪਾਸ ਭੇਜਾ ਕਿ ਹਮ ਲੜਨੇ ਕੋ ਨਹੀਂ ਆਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਮਿਲਨੇ ਕਾ ਅਭਿਲਾਖ ਹੈ ਉਸਨੇ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਕਹਿਲਾ ਭੇਜਾ ਕਿ ਆਪ ਸੁਖ ਸੇ ਯਹਾਂ ਡੇਰਾ ਕਰੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਮਿਲਾਪ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਔਰ ਅਪਣੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਯਹੀ ਆਸਾ ਲਿਖਕੇ ਭੇਜਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਆਗਯਾ ਕੀ ਕ ਜੋ ਇਨਕਾ ਯਿਹ ਮਨੋਰਥ ਹੈ ਤੋ ਬਡੀ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾ ਸੇ ਅਪਨੇ ਸਾਥ ਲਾਕੇ ਅਤਿ ਅੱਛੇ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਠਹਿਰਾਦੋ ਔਰ ਮਿਹਰਿਆਵਰ ਕਈ ਮੰਤ੍ਰੀਓਂ ਔਰ ਥੋੜੇ ਸੇ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਸਾਥ ਲੇਕਰ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਏ ਲਸ਼ਕਰ ਕੋ ਕਿਸੀ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਸਮੀਪ ਕਿਸੀ ਬਾਗ਼ ਮੇਂ ਰਹਿਨੇ ਕਾਂ ਹੁਕਮ ਦੀਆ ਫਿਰ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸੁਲੈਮਾਨੀ ਨੇ ਏਕ ਅਮੀਰ ਕੋ ਮਿਹਰਆਵਰ ਕੇ ਪਾਸ ਭੇਜਾ ਕਿ ਕਿਸ ਲੀਏ ਆਪ ਯਹਾਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚੇ ਹੋ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਮਨ ਕੇ ਪਾਦ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਕੋ ਆਪ ਕੇ ਚਰਨ ਕਮਲ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਾ ਬਡਾ ਅਭਿਲਾਖ ਹੈ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਲਾਯਾ ਹੂੰ ਵੁਹ ਬਹੁਤ ਚਤੁਰ ਔਰ ਬਡਾ ਸੁੰਦਰ ਹੈ ਆਪ ਉਸਕੋ ਦੇਖਕਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਗੇ ਯਹ ਸੁਨਕਰ ਪਹਿਲੇ ਤੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਖਾਨਾ ਭੇਜਾ ਦੂਸਰੇ ਦਿਨ ਹਾਤਮ ਕੋ ਏਕ ਜੜਾਊ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬਿਠਲਾ ਬਡੇ ਆਦਰ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਆਪ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਕਿਸ ਮਨੋਰਥ ਕੇ ਲੀਏ ਆਏ ਹੈਂ ਔਰ ਆਪ ਯਹਾਂ ਪਰ ਕੈਸੇ ਆਨ ਪਹੁੰਚੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਈਸ਼੍ਵਰ ਬਡਾ ਸਮਰੱਥ ਹੈ ਉਸਨੇ ਪਹੁੰਚਾਯਾ ਹੈ ਫਿਰ ਮੋਤੀ ਕਾ ਨਮੂਨਾ ਜੋ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਉਸਕੋ ਦੀਆ ਥਾ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਰਖਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੀ ਜੋੜੀ ਕਾ ਮੋਤੀ ਆਪ ਬਖ਼ਸ਼ੋ ਤੋ ਬਡੀ ਕਿਰਪਾ ਹੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੀ ਜੋੜੀ ਕਾ ਮੋਤੀ ਕਹਾਂ ਸੇ ਮਿਲੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਸੁਨਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਹੀ ਕੇ ਪਾਸ ਹੈ ਸੋ ਦੀਜੀਏ ਔਰ ਮੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਸੁਫਲ ਹੋਜਾਇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਤੂੰ ਮੇਰੀ ਬਾਤ ਪੂਰੀ ਕਰੇ ਤੋ ਮੋਤੀ ਕੇ ਸਾਥ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਭੀ ਤੁਝਕੋ ਦੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਿਰ ਨੀਚਾ ਕਰ ਲੀਆ ਇਕ ਖਿਣ ਮੇਂ ਸਿਰ ਉਠਾਕੇ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੋਤੀ ਮੁਝਕੋ ਚਾਹੀਏ ਬੇਟੀ ਆਪ ਜਿਸਕੋ ਚਾਹੋ ਉਸਕੋ ਦੋ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਬ ਤੂੰ ਮੋਤੀ ਕੇ ਉਪਜਨੇ ਕਾ ਹਾਲ ਬਤਾਵੇਂਗਾ ਤੋ ਮੈਂ ਮੋਤੀ ਔਰ ਬੇਟੀ ਤੁਝ ਕੋ ਦੂੰਗਾ ਤੂੰ ਜਿਸੇ ਚਾਹੇ ਉਸਕੋ ਦੇਨਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਇਹ ਬਾਤ ਸੁਣਕਰ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਆਪ ਮਿਹਰਆਵਰ ਕੋ ਬੁਲਾ ਲੀਜੀਏ, ਉਸਨੇ ਉਸੇ ਬੁਲਵਾ ਗਲੇ ਲਗਾ ਏਕ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਉਸਕੋ ਭੀ ਬਿਠਾਯਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਮੋਤੀ ਕੇ ਉਪਜਨੇ ਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹਿਨਾ ਪ੍ਰਾਰੰਭ ਕੀਆ ਔਰ ਮਾਹਿਯਾਰ ਸੁਲੈਮਾਨੀ ਸਿਰ ਨੀਚਾ ਕਰਕੇ ਸੁਨਨੇ ਲਗਾ ਨਿਦਾਨ ਜੋ ਕੁਛ ਉਸ ਪੰਖੀ ਸੇ ਸੁਨਾ ਥਾ ਆਦਿ ਸੇ ਅੰਤ ਤਕ ਕਹਿ ਸੁਣਾਯਾ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਹਮ ਕੋ ਸਰਾਹਿ ਕਰ ਉਠ ਖੜਾ ਹੋਯਾ ਔਰ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਮੋਤੀ ਕੋ ਲੇ ਆਯਾ ਔਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਕੋ ਦੁਲਹਨ ਬਣਾਵੇਂ ਔਰ ਬਿਵਾਹ ਕੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰੇਂ ਹਾਤਮ ਉਸ ਮੋਤੀ ਕੋ ਦੇਖਕਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਯਾ ਫਿਰ ਬਹੁਤ ਸੇ ਹਾਥੀ ਘੋੜੇ ਜੜਾਊ ਸਾਜ ਸੇ ਸਜਵਾ ਕਰ ਮੰਗਵਾਏ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਕੋ ਸ਼ਿੰਗਾਰ ਕਰ ਬਹੁਤ ਦਾਸੀ ਦਾਸ ਉੱਤਮ ਉੱਤਮ ਵਸਤੂ ਅਰ ਚੰਗੇ ਚੰਗੇ ਭੂਖਨ ਸਮੇਤ ਸਭਾ ਮੇਂ ਬੁਲਵਾਯਾ ਹਾਤਮ ਉਸਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਬੋਲ ਉਠਾ ਕਿ ਇਹ ਮੇਰੀ ਭਯਿਣ ਹੈ ਇਸਕੋ ਮੈਨੇ ਮਿਹਰਆਵਰ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੇ ਕੋ ਦੇ ਦੀਆ ਯਿਹ ਉਸੀ ਕੋ ਯੋਗਯ ਹੈ ਆਪ ਅਪਨੀ ਕੁਲ ਰੀਤਿ ਸੇ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਕਾ ਬਿਵਾਹ ਕਰਦੋ ਔਰ ਮੋਤੀ ਮੁਝਕੋ ਦੇ ਦੀਜੀਏ ਕਿ ਮੈਂ ਜਾਕੇ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੋ ਦੇਵਾਂਗਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਆਨੰਦ ਸਭਾ ਬਨਾ ਬੇਟੀ ਕੋ ਅਪਨੀ ਕੁਲ ਰੀਤਿ ਸੇ ਮਿਹਰਆਵਰ ਕੇ ਸਾਥ ਬਿਵਾਹ ਦੀਆ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਮਿਹਰਆਵਰ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਨ ਹੁਆ ਏਕ ਮਹੀਨੇ ਬੀਤਨੇ ਕੇ ਬਾਦ ਦੋਨੋਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਸਹਿਤ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋ ਕਰ ਕੁਛ ਦਿਨਮੇਂ ਉਸੀ ਨਦੀ ਕੇ ਤੀਰ ਫਿਰ ਆ ਪਹੁੰਚੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਭਾਈ ਯਹਾਂ ਸੇ ਤੁਮ ਅਪਨੇ ਦੇਸ਼ ਕੋ ਸਿਧਾਰੋ ਮੈਂ ਅਪਣੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੋ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਮਿਹਰਿਆਵਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਭਾਈ ਹਮੇਂ ਜਾਨਾ ਯਿਹ ਬਹੁਤ ਅਨ ਉਚਿਤ ਹੈ ਜੋ ਐਸੀ ਭਯਾਨਕ ਜਗਹ ਮੇਂ ਤੁਝਕੋ ਮੈਂ ਇਕੇਲਾ ਛੋਡੂੰ ਔਰ ਆਪ ਇਸ ਚਮਤਕਾਰ ਸੇ ਘਰ ਕੋ ਜਾਊਂ ਮੇਰਾ ਯਿਹ ਮਨੋਰਥ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਤੁਝਕੋ ਸ਼ਾਹਸ਼ੰਮਸ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾਊਂ ਔਰ ਆਪ ਭੀ ਉਸਕੋ ਮਿਲੂੰ ਫਿਰ ਅਪਣੇ ਲਸ਼ਕਰ ਕਉ ਆਗਿਆ ਕਰੀ ਕਿ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਚਲਣੇ ਕਾ ਉਪਾਇ ਕਰਕੇ ਉਸ ਇਸਤ੍ਰੀ ਸਹਿਤ ਪਾਰ ਉਤਰੇਂ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਹਾਤਮ ਔਰ ਆਪ ਘੋੜੇ ਪਰ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਚਲ ਦੀਏ ਕਈ ਦਿਨ ਮੇਂ ਕਹਿਰਮਾਨ ਨਦੀ ਸੇ ਪਾਰ ਹੋ ਕਰਕੇ ਇਕ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਉਤਰੇ ਔਰ ਦੇਵੋਂ ਕੋ ਸਮਾਚਾਰ ਪਹੁੰਚਾ ਕਿ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਕਾ ਲਸ਼ਕਰ ਆਯਾ ਹੈ ਵੁਹ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਰਾਹ ਕੋ ਰੋਕ ਆ ਖੜੇ ਹੂਏ ਮਿਹਰ ਆਵਰ ਨੇ ਇਕ ਪਰੀਜ਼ਾਦ ਕੋ ਭੇਜਾ ਕਿ ਹਮ ਤੁਮ ਦੋਨੋਂ ਸੁਲੈਮਾਨ ਕੇ ਸੇਵਕ ਹੈਂ ਹਮਾਰਾ ਮਨੋਰਥ ਬਿਗਾਰਨੇ ਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੁਮਨੇ ਹਮਾਰਾ ਸਾਮਨਾ ਕਿਸ ਵਾਸਤੇ ਕੀਆ ਹਮ ਤੋ ਸ਼ਮਸਸ਼ਾਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਹਰਖਬਾਦ ਦੇਨੇ ਜਾਤੇ ਹੈਂ ਕਿਉਂਕਿ ਵੁਹ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਕ੍ਰੋਧ ਸੇ ਛੂਟਾ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਭੀ ਕਹਿਲਾ ਭੇਜਾ ਕਿ ਹਮਾਰਾ ਮਨੋਰਥ ਭੀ ਲੜਨੇ ਕਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕੇਵਲ ਮਿਲਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਆਏ ਹੈਂ ਮਿਹਰਿਆਵਰ ਨੇ ਬੁਲਾ ਕੇ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਖੁਲਾਏ ਔਰ ਸ਼ਰਾਬੇਂ ਪਿਲਾਈਂ ਔਰ ਉਨਕੋ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਹਾਤਮ ਕੋ ਏਕ ਕੋਨੇ ਮੇਂ ਛਿਪਾ ਰੱਖਾ ਥਾ ਕੁਛ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਦੋਵੇਂ ਕੇ ਰਾਜ ਸੇ ਨਿਕਲ ਗਏ ਤਬ ਸ਼ੰਮਸਸ਼ਾਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸੁਨਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਔਰ ਮਿਹਰਆਵਰ ਮੇਰੇ ਮਿਲਨੇ ਕੋ ਆਤੇ ਹੈਂ ਯਿਹ ਸੁਣਕਰ ਵੁਹ ਭੀ ਅਪਣੇ ਲਸ਼ਕਰ ਸਮੇਤ ਉਨ ਕੋ ਲੇਨੇ ਚਲਾ ਰਾਹ ਮੇਂ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਮਲੇ ਔਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨਾ ਔਰ ਮਿਹਰਆਵਰ ਕਾ ਹਾਲ ਵਰਨਨ ਕਰਕੇ ਸੁਣਾਯਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਣ ਕਰ ਸ਼ਮਸ਼ਾਹ ਨੇ ਮਿਹਰਆਵਰ ਸੇ ਬੜੀ ਦੀਨਤਾ ਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਤੁਮਾਰੀ ਦਯਾ ਕਾ ਭਾਰ ਮੁਝ ਪਰ ਹੈ ਜੋ ਹਾਤਮ ਕੋ ਕੁਸ਼ਲ ਖੇਮ ਸੇ ਮੇਰੇ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾ ਦੀਆ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਧੰਨਯ ਹੈ ਕਿ ਅਪਨੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਔਰ ਤੁਮਾਰੇ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸੇ ਇਸਕੋ ਜੀਤਾ ਜਾਗਤਾ ਮੇਰੇ ਤਾਈਂ ਮਿਲਾ ਦੀਆ ਮਿਹਰ ਆਵਰ ਕੋ ਏਕ ਬਾਗ ਮੇਂ ਉਤਾਰਾ ਚਾਲੀਸ ਦਿਨ ਹਰਖ ਆਨੰਦ ਸੇ ਨਿਰਤ ਗਾਇਣ ਕੀ ਸਭਾ ਰਹੀ ਔਰ ਮਿਹਮਾਨੀ ਕੇ ਸਭ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੰਪੂਰਣ ਇਕਤਾਲੀਸਵੇਂ ਦਿਨ ਮਿਹਰਆਵਰ ਔਰ ਹਾਤਮ ਸੰਮਸਸ਼ਾਹ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਆਪੋ ਅਪਣੇ ਦੇਸ਼ ਕੋ ਚਲੇ ਜਬ ਸੰਮਸਸ਼ਾਹ ਹਾਤਮ ਬਿਦਾ ਕਰਨੇ ਲਗ ਤਬ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਆਪਨੇ ਮਾਰਗ ਕਾ ਸ਼੍ਰਮ ਬਹੁਤ ਉਠਾਯਾ ਹੈ ਔਰ ਆਪ ਕਾ ਦੇਸ਼ ਅਬੀ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੈ ਪਰ ਆਪ ਧੀਰਜ ਧਰੇ ਮੈਂ ਤੁਮਕੋ ਆਪ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਪਹੁਚਾ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਕੋ ਉਡਨਖਟੋਲੇ ਪਰ ਬਿਠਾ ਕਰ ਅਬੀ ਯਮਨ ਮੇਂ ਪਹੁਚਾ ਦੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝੇ ਅਬੀ ਯਮਨ ਸੇ ਕੁਛ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਹਾਲ ਮੈਂ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕੋ ਜਾਨਾ ਚਾਹਤਾ ਹੂੰ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵਹੀਂ ਪਹੁਚਾਦੋ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਨੇ ਉਸੀ ਘੜੀ ਹਾਤਮ ਕੋ ਉਡਨਖਟੋਲੇ ਪਰ ਬਿਠਾ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕਾ ਰਸਤਾ ਲੀਆ ਰਾਤ ਦਿਨ ਚਲੇ ਜਾਤੇ ਜਬ ਜਾਤੇ ਜਾਤੇ ਥਕ ਜਾਤੇ ਤਬ ਕਿਸੀ ਚੰਗੀ ਜਗਹ ਉਤਰ ਪੜਤੇ ਥੋੜਾ ਸਾ ਆਰਾਮ ਕਰ ਫਿਰ ਉਡ ਪੜਤੇ ਏਕ ਮਹੀਨੇ ਮੇਂ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁਚੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨੀ ਪਾਤੀ ਪਹੁਚਨੇ ਕੀ ਲਿਖ ਕੇ ਪਰੀਜ਼ਾਦੋਂ ਕੋ ਦੇਕਰ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਔਰ ਆਪ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਯਾ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਸੇ ਜਾਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਹਾ ਹਾਤਮ ਫਿਰ ਜੀਤਾ ਜਾਗਤਾ ਕੁਸ਼ਲ ਖੇਮ ਸੇ ਆਨ ਪਹੁਚਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਵੈਸਾ ਹੀ ਪਰਦਾ ਕਰ ਭੀਤਰ ਬੁਲਾ ਲੀਆ ਔਰ ਸੋਨੇ ਕੀ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬਿਠਾਯਾ ਹਾਕਮ ਕੁਛ ਨਾ ਬੋਲਾ ਬੈਠਤੇ ਹੀ ਉਸ ਮੋਤੀ ਕੋ ਬਟੂਏ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਕਰ ਸਭ ਕੋ ਦਿਖਾ ਦੀਆ ਫਿਰ ਉਸਮੇਂ ਰਖ ਲੀਆ ਪੀਛੇ ਸਭ ਹਾਲ ਬਰਨਨ ਕੀਆ ਫਿਰ ਨਿਕਾਲ ਕਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੋ ਦੇ ਦੀਆ ਵੁਹ ਉਸਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੁਈ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਹਸ ਕੀ ਬੜੀ ਬਡਾਈ ਕੀ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਹਾਤਮ ਉਸ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਗਿਆ ਔਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸੇ ਮਿਲਾ ਔਰ ਅਪਨਾ ਸਭ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹਿ ਸੁਣਾਯਾ ਫਿਰ ਉਸਕਾ ਹਾਥ ਅਪਣੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਲੇਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਲੇ ਅਬ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਪਿਆਰੀ ਕੇ ਮਿਲਾਪ ਕਾ ਦਿਨ ਆ ਪਹੁਚਾ ਏਕ ਬਾਤ ਬਾਕੀ ਔਰ ਹੈ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਉਸਕੋ ਭੀ ਪੂਰੀ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਸਹਿਸਾ ਉਸਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਠਾਕੇ ਉਸਕੋ ਗਲੇ ਸੇ ਲਗਾਯਾ ਦੋਨੋਂ ਸਾਤ ਦਿਨ ਤਕ ਏਕ ਸਾਥ ਰਹੇ ਜਬ ਹਾਤਮ ਕੇ ਬਦਨ ਕੀ ਮਾਂਦਗੀ ਸਭ ਕੀ ਸਭ ਜਾਤੀ ਰਹੀ ਤਬ ਆਠਵੇਂ ਦਿਨ ਕਪੜੇ ਬਦਲ ਕਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਕੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਆਯਾ ਚੋਬਦਾਰੋਂ ਨੇ ਜਾਕਰ ਕਹਾ ਉਸਨੇ ਵੈਸੇ ਹੀ ਬੁਲਾਕੇ ਜੜਾਊ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬੈਠਾਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਸਾਤਵੀਂ ਬਾਤ ਵਰਨਨ ਕੀਜੀਏ ਤਬ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਬੋਲੀ ਕਿ ਹਮਾਮ ਬਾਦ ਗਰਦ ਕਾ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਓ ਕਿਉਂਕਿ ਹਮਾਮ ਕੇ ਫਿਰਨੇ ਸੇ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਮੈਨੇ ਸੁਨਾ ਹੈ ਕਿ ਵਹ ਚੱਕੀ ਸਾ ਫਿਰਤਾ ਹੈ ਫਿਰ ਉਸਮੇਂ ਲੋਕ ਕੈਸੇ ਨ੍ਹਾਤੇ ਹੈਂ ਜਾਕੇ ਉਸਕਾ ਪਤਾ ਦਰਿਆਫ਼ਤ ਕਰ ਆਓ ਜਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਜਾਨਤੀ ਹੋ ਕਿਧਰ ਹੈ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਬੋਲੀ ਕਿ ਦੱਖਣ ਔਰ ਪੱਛਮ ਕੇ ਕੋਣੇ ਮੈਂ ਸੁਣਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸ ਬਨ ਕਾ ਹਾਲ ਨਹੀਂ ਸੁਨਾ ਔਰ ਇਹ ਭੀ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੀ ਕਿ ਕਿਸ ਪਰਦੇ ਮੇਂ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਯਾ ਔਰ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਆਕਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੋ ਬਹੁਤ ਸਾ ਧੀਰਜ ਦੇਕਰ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਯਿਹ ਬਿਦੇਸ ਕਰ ਆਊਂ ਤੋ ਤੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਕੋ ਤੁਝੇ ਮਿਲਾਊਂ ਔਰ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਸੇ ਸੱਚਾ ਹੋਊਂ ਇਹ ਕਹਿਕਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਇਆ॥

ਸਤਵੀਂ ਕਹਾਨੀ ਮੇਂ ਹਮਾਮ ਬਾਦ
ਗਰਦ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਨੇ ਔਰ ਹੁਸਨ
ਬਾਨੋ ਕਾ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੇ ਸਾਥ ਬਿਆਹੇ
ਜਾਨੇ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕਾ ਅਪਨੇ ਘਰ
ਜਾਨੇ ਕਾ ਬਰਨਣ

ਹਾਤਮ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਨਿਕਲ ਜੰਗਲ ਕੀ ਰਾਹ ਲੀ ਕੁਛ ਦਿਨ ਮੇਂ ਏਕ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਕੂਏ ਕੇ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਬਹੁਤ ਸੇ ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖ ਇਕੱਠੇ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਅਜੇਹੀ ਭੀੜ ਔਰ ਧੂਮ ਧਾਮ ਕਿਉਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿਸੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਕੇ ਰਈਸ ਕਾ ਬੇਟਾ ਬਾਵਲਾ ਹੋ ਕਰਕੇ ਇਸ ਕੂਏਂ ਪਰ ਬੈਠ ਰਹਾ ਥਾ ਆਜ ਤੀਸਰਾ ਦਿਨ ਹੈ ਕੁਏ ਮੇਂ ਗਿਰ ਪੜਾ ਰੱਸੀਆਂ ਅਰ ਕਾਂਟੇ ਡਾਲ ਕਰ ਬਹੁਤ ਸਾ ਢੂੰਡਤੇ ਹੈਂ ਪਰ ਉਸਕੀ ਲਾਸ਼ ਨਹੀਂ ਮਿਲਤੀ ਨਾ ਜਾਨੀਏ ਕਿ ਉਸਮੇਂ ਕਿਆ ਬਲਾ ਥੀ ਜੋ ਉਸੇ ਪਤਾਲ ਮੇਂ ਲੇਗਈ ਪਾਨੀ ਹੀ ਮੇਂ ਪੜਾ ਹੈ ਪਰ ਕੋਈ ਪ੍ਰਾਣ ਭਯ ਸੇ ਉਤਰਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਕੋਈ ਅਜਗਰ ਨਾ ਹੋ ਜੋ ਨਿਗਲ ਜਾਇ ਇਹ ਬਾਤੇਂ ਹੋ ਰਹੀ ਥੀਂ ਕਿ ਉਸਕੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਸਿਰ ਪੀਟਤੇ ਛਾਤੀ ਕੂਟਤੇ ਵਹਾਂ ਆ ਪਹੁਚੇ ਔਰ ਕੂਏਂ ਪਰ ਆ ਬੈਠੇ ਐਸੇ ਦੁਖ ਸੇ ਰੋਏ ਕਿ ਪਸ਼ੂ ਪੰਖੀ ਭੀ ਚਿੱਲਾਨੇ ਲਗੇ ਔਰ ਪੱਥਰ ਭੀ ਪਾਣੀ ਹੋ ਗਏ ਯਿਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖ ਹਾਤਮ ਕਾ ਭੀ ਜੀ ਘਬਰਾਨੇ ਲਗਾ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਆਂਸੂ ਭਰਕੇ ਰੋ ਦੀਆ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਇੱਛਾ ਸੇ ਕੁਛ ਵਸ ਨਹੀਂ ਸੰਤੋਖ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਏ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਤੁਮ ਸਚ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਪਰ ਜੇਕਰ ਲਾਸ਼ ਭੀ ਮਿਲੇ ਤੋ ਉਸਕੋ ਗਾਡ ਕੇ ਉਸਕੀ ਕਬਰ ਦੇਖ ਅਪਨੇ ਬਿਆਕੁਲ ਮਨ ਕੋ ਥੋੜੀ ਬਹੁਤ ਧੀਰਜ ਦੇਵੇਂ ਕਿਉਂਕਿ ਮਰੇ ਕਾ ਇਤਨਾ ਹੀ ਚਿੰਨ੍ਹ ਬਹੁਤ ਹੈ ਬਿਨਤੀ ਕਰਕੇ ਹਮ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਰੁਪੱਯੇ ਦੇਤੇ ਹੈਂ ਪਰੰਤੂ ਕੋਈ ਹਮਾਰੀ ਦੁਰਦਸ਼ਾ ਪਰ ਦਯਾ ਨਹੀਂ ਕਰਤਾ ਔਰ ਕੂਏਂ ਮੇਂ ਨਹੀਂ ਉਤਰਤਾ ਆਜ ਹਮਾਰਾ ਯਿਹ ਬਿਚਾਰ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਉਤਰ ਕਰਕੇ ਉਸਕੀ ਲਾਸ਼ ਨਿਕਾਲੇਂ ਦੂਸਰੇ ਕੋ ਕਿਆ ਪੜੀ ਹੈ ਜੋ ਪਰਾਏ ਲੀਏ ਅਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਕੀ ਬਾਧਾ ਮੇਂ ਪੜੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੁਮ ਧੀਰਜ ਰੱਖੋ ਮੈਂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਅਪਨਾ ਸਿਰ ਹਾਥ ਪਰ ਧਰੇ ਫਿਰਤਾ ਹੂੰ ਮੇਰਾ ਇਹੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਕਿ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰਾਣ ਕਿਸੀ ਕੇ ਕਾਮ ਆਵੇਂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਕੂਏਂ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਤੁਮਾਰੇ ਬੇਟੇ ਕੀ ਲਾਸ਼ ਭਾਲ ਕਰਕੇ ਲਾਤਾ ਹੂੰ ਤੁਮ ਮੇਰੇ ਆਨੇ ਤਕ ਯਹੀਂ ਰਹੀਓ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾਕਿ ਜਾਨੇ ਕੀ ਤੋ ਕੌਨ ਬਾਤ ਹੈ ਹਮ ਦਿਨ ਰਾਤ ਯਹੀਂ ਬੈਠੇ ਰਹੇਂਗੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇਕ ਮਹੀਨੇ ਤਕ ਮੇਰੀ ਰਾਹ ਦੇਖਣੀ ਜੇਕਰ ਆਯਾ ਕੋ ਭਲਾ ਨਹੀਂ ਤੋ ਅਪਨੇ ਕਾਮਕਾਜਕਰਨੇ ਲਗ ਜਾਨਾ ਇਤਨੀ ਬਾਤ ਕਹਿਕਰ ਕੂਏਂ ਮੇਂ ਕੂਦ ਪੜਾ ਕਈ ਗੋਤੇ ਖਾ ਕੇ ਧਰਤੀ ਪਰ ਪੈਰ ਜਾ ਲਗੇ ਔਰ ਆਂਖੇ ਖੋਲ੍ਹ ਦੀ ਪਰੰਤੂ ਕੁਛ ਨਾ ਦੇਖ ਪੜਾ ਪਰ ਏਕ ਬਹੁਤ ਲੰਬੀ ਚੌੜੀ ਜਗਹ ਦਿਖਾਈ ਦੀ ਤਿਸਕੋ ਦੇਖਕਰ ਆਗੇ ਚਲਾ ਤੋ ਏਕ ਬਾਗ਼ ਪਰਮ ਰਮਣੀਕ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੁਲ੍ਹਾ ਹੂਆ ਦੇਖ ਪੜਾ ਉਸਕੇ ਭੀਤਰ ਗਿਆ ਤੋ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਬ੍ਰਿਖ ਅਤੇ ਮਾਨੋ ਹਰੇ ਫੂਲੋਂ ਮੇਵੋਂ ਸੇ ਲਦੇ ਹੂਏ ਦੇਖ ਪੜੇ ਔਰ ਵੁਹ ਬਾਗ ਸੁਗੰਧ ਸੇ ਐਸਾ ਮਹਿਕ ਰਹਾ ਥਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਕਾ ਜੀ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਜੀ ਮੈਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਜੇਹਾ ਬਾਗ ਕਿਨ ਉਦਾਰ ਚਿਤੋਂ ਕਾ ਹੈ ਇਸਕੇ ਜਾਨਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਸਾਰੇ ਬਾਗ਼ ਮੇਂ ਫਿਰ ਰਹਯਾ ਥਾ ਕਿ ਇਕ ਜਗਹ ਬਹੁਤ ਸੀ ਪਰੀਆਂ ਦਿਖਾਈ ਦੀ ਔਰ ਏਕ ਜੜਾਉ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਏਕ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰ ਤਰੁਣ ਮਨੁੱਖਯ ਬੈਠਾ ਦੇਖਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਵਧਕੇ ਘਣੇ ਦਰਖ਼ਤੋਂ ਮੇਂ ਛਿਪ ਰਹਾ ਔਰ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਪਰੀਓਂ ਕੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਉਸ ਪਰ ਜਾ ਪੜੀ ਵੁਹ ਸਹਸਾ ਚੀਕਾਂ ਮਾਰਣੇ ਲਗੀਆਂ ਹੈ ਯਿਹ ਅਨਜਾਨ ਮਾਨੁਖ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਯਾ ਫਿਰ ਅਪਣੀ ਸਰਦਾਰ ਸੇ ਜਾ ਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਇਕ ਮਾਨੁੱਖਯ ਉਨ ਬ੍ਰਿਛੋਂ ਸੋਂ ਛਿਪਾ ਖੜਾ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਉਸ ਪਰੀ ਨੇ ਉਸ ਮਾਨੁਖਯ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮਾਰਾ ਏਕ ਭਾਈ ਬੰਦ ਔਰ ਭੀ ਆਨ ਪਹੁੰਚਾ ਜੇਕਰ ਕਹੋ ਤੋ ਤੁਮਾਰੇ ਪਾਸ ਲਾਵੇਂ ਔਰ ਉਸਕੀ ਸੇਵਾ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾ ਕਰੇਂ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਮੈਂ ਭੀ ਚਾਹਤਾ ਥਾ ਕਿ ਕੋਈ ਮੇਰੀ ਜ਼ਾਤਿ ਕਾ ਮਨੁਖਯ ਮਿਲੇ ਸੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਭੇਜ ਦੀਆ ਹੈ ਉਸ ਪਰੀ ਨੇ ਅਪਨੀ ਦੋ ਸਹੇਲੀਓਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਜਾਕਰ ਉਸਕੋ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾ ਪੂਰਬਕ ਲਾਓ ਵੁਹ ਉਸਕੋ ਉਸੀ ਭਾਂਤ ਸੇ ਲਾਈਂ ਜਬ ਹਾਤਮ ਖ਼ਤ ਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤਬ ਪਰੀਓਂ ਔਰ ਉਸ ਮਾਨੁਖਯ ਨੇ | ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬੈਠਾ ਲੀਆ ਔਰ ਬਡਾ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਕੀਆ ਫਿਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਕੌਣ ਹੋ ਔਰ ਤੁਮਾਰਾ ਨਾਮ ਕਿਆ ਹੈ ਔਰ ਤੁਮ ਕਿਧਰ ਸੇ ਆਏ ਹੋ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਯਮਨ ਕਾ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਹੂੰ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਸੇ ਆਯਾ ਹੂੰ ਔਰ ਹਮਾਮ ਬਾਦ ਗਰਦ ਕੋ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਔਰ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਹਾਤਮ ਹੈ ਆਤਾ ਆਤਾ ਇਕ ਕੂਏਂ ਪਰ ਆ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਇਸ ਪਰ ਬਹੁਤ ਸੇ ਲੋਗ ਰੋਤੇ ਹੂਏ ਦੇਖ ਪੜੇ ਮੈਨੇ ਬਿਆਕੁਲ ਹੋਕਰ ਸਹਿਸਾ ਉਨਕੇ ਪਾਸ ਜਾਕੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਅਜੇਹੇ ਕਿਉਂਕਰ ਬਿਲਖ ਰਹੇ ਹੋ ਕਿ ਸੁਨਨੇ ਵਾਲੋਂ ਕੀ ਛਾਤੀ ਫਟਤੀ ਹੈ ਵੁਹ ਦੁਖੀ ਹੋ ਕਰ ਬੋਲੇਕਿ ਇਸ ਕੂਏਂ ਬੀਚ ਹਮਾਰਾ ਬੇਟਾ ਗਿਰ ਪੜਾ ਹੈ ਇਸਸੇ ਹਮਾਰਾ ਜੀ ਤੜਫਤਾ ਹੈ ਕੋਈ ਐਸਾ ਨਹੀਂ ਕਿ ਜੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਉਸਕੀ ਲਾਸ਼ ਨਿਕਾਲ ਲਾਵੇ ਜਬ ਮੈਨੇ ਇਹ ਬਾਤ ਸੁਣੀ ਤਬ ਮੈਂ ਸਹਿਸਾ ਇਸ ਕੂਏਂ ਮੇਂ ਕੂਦ ਪੜਾ ਔਰ ਯਹਾਂ ਤਕ ਆਨ ਪਹੁੰਚਾ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਕਿ ਉਨਕਾ ਬੇਟਾ ਤੂੰ ਹੀ ਹੈ ਯਾ ਹੋਰ ਕੋਈ ਪਰ ਏਕ ਮਨੁਖਯ ਦੇਖਤਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਭਾਈ ਵੇ ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁਰਖ ਜੋ ਵਹਾਂ ਥੇ ਮੈਂ ਉਨਕਾ ਬੇਟਾ ਹੂੰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਕੀ ਬਾਤ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਕੂਏਂ ਪਰ ਆ ਨਿਕਲਾ ਵਹਾਂ ਏਹ ਪਰਮ ਸੁੰਦਰੀ ਸਸਿ ਬਰਨੀ ਮੁਝਕੋ ਦੇਖ ਪੜੀ ਉਸੀ ਖਿਣ ਉਸਕੀ ਛਾਇ ਪਰ ਬਿਨ ਦਾਮੋਂ ਬਿਕ ਗਿਆ ਔਰ ਉਸ ਕੀ ਚਾਹ ਮੇਂ ਬਾਵਲਾ ਹੋਕਰ ਵਹੀਂ ਬੈਠ ਰਹਯਾ ਔਰ ਵੁਹ ਚਪਲ ਚਪਲਾਸੀ ਨਿਤਯ ਝਲਕ ਦਿਖਲਾ ਜਾਤੀ ਥੀ ਪਰ ਮੁਝ ਕੋ ਉਸੇ ਦੇਖਭਾਲੀ ਸੇ ਸੰਤੋਖ ਨਹੀਂ ਆਤਾ ਥਾ ਨਿਦਾਨ ਉਸਕੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਨੇ ਮੁਝਕੋ ਖੀਂਚਕਰ ਗਿਰਾ ਦੀਆ ਫਿਰ ਤਮਨ ਕੇ ਸਮਾਨ ਇਸ ਸੁੰਦਰਤਾ ਕੋ ਦੇਖਤਾ ਭਾਲਤਾ ਇਸ ਬਾਗ ਮੇਂ ਆਨ ਪਹੁਚਾ ਇਸਨੇ ਮੁਝਕੋ ਦੁਖੀ ਦੇਖ ਮੁਝ ਪਰ ਬੜੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕੀ ਔਰ ਮੁਝ ਮਿਲਾਪ ਕੇ ਪਿਆਸੇ ਕੋ ਅਪਨੇ ਸਮਾਗਮ ਕੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਸੇ ਪੂਰਨ ਕਰ ਦੀਆ ਅਬਦਿਨ ਸੁਖ ਸੇ ਬੀਤਤਾ ਹੈ ਔਰ ਰਾਤ ਆਨੰਦ ਮੇਂ ਕਟਤੀ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬੜਾ ਸੋਚ ਹੈ ਤੂ ਤੋਂ ਯਹਾਂ ਆਨੰਦ ਮਨਾਵੇਂ ਵਹਾਂ ਪਰ ਤੇਰੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਤੇਰੇ ਲੀਏ ਸਿਰ ਪੀਟਤੇ ਹੈ ਯੇਹ ਕੌਨਸਾ ਨਯਾਇ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੁਝ ਬਿਵਸ ਕਾ ਕਿਆ ਵਸ ਹੈ ਜੇ ਏਹ ਜਾਨੇ ਦੇ ਤੋ ਜਾ ਕਰਕੇ ਉਨਕਾ ਸੰਤੋਖ ਕਰ ਆਊਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਧੀਰਜ ਰੱਖ ਮੈਂ ਓਸਕੋ ਅਬੀ ਕਹਿਤਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਕਹਿ ਕਰ ਪਰੀ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੀ ਸਰ ਬਾਗ਼ ਸੁੰਦਰੀ ਇਸ ਪਰ ਯਿਹ ਦਯਾ ਕਰੀਏ ਕਿ ਇਸਕੋ ਦੋ ਤੀਨ ਦਿਨ ਕੀ ਬਿਦਾ ਦੋ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸਕੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਪੁਤ੍ਰ ਕੇ ਵਿਯੋਗ ਕੀ ਅਗਨੀ ਮੇਂ ਦਿਨ ਰਾਤ ਜਲਤੇ ਹੈਂ ਜੋ ਯਿਹ ਜਾਕਰ ਅਪਨੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਕਾ ਜੀ ਠੰਢਾ ਕਰ ਆਵੇ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਬੋਲੀ ਕਿ ਉਸਕੋ ਕੌਨ ਰੋਕਤਾ ਹੈ ਅਬੀ ਚਲਾ ਜਾਇ ਇਸਕੋ ਕਿਆ ਮੈਨੇ ਬੁਲਾਯਾ ਹੈ ਜਹਾਂ ਚਾਹੇ ਵਹਾਂ ਚਲਾ ਜਾਇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਠ ਖੜਾ ਹੋ ਪਰੀ ਨੇ ਪਰਵਾਨਗੀ ਦੀ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇਹ ਪਰਵਾਨਗੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਯਿਹ ਤਰਕ ਹੈ ਪਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਬਿਦਾ ਕਰਨਾ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਮੁਝ ਸੇ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਕਰੇ ਕਿ ਤੂੰ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਅਪਨੇ ਘਰ ਜਾਇ ਅਠਵਾਰੇ ਮੇਂ ਦੋ ਤੀਨ ਵਾਰ ਰਾਤ ਭਰ ਕੇ ਲੀਏ ਆ ਜਾਊਂਗਾ ਔਰ ਤੁਝੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਸੇ ਨ ਭੁਲਾਊਂਗਾ ਇਹ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਿਰ ਨੀਚਾ ਕਰ ਲੀਆ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਮੇਂ ਪਰੀ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਦਯਾ ਕਰਕੇ ਜੋ ਇਹ ਕਹਿਤਾ ਹੈ ਸੋ ਮਾਨ ਲੇ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਵੁਹ ਤਿਊੜੀ ਚੜਾਇ ਕਰ ਬੋਲੀ ਕਿ ਹਮਾਰੀ ਜ਼ਾਤ ਮੇਂ ਇਹ ਚਾਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਇਸ ਚੋਚਲੇ ਮੁਝੇ ਨਹੀਂ ਭਾਵਤੇ ਬਹੁਤ ਬਾਤੇਂ ਬਨਾਨਾ ਚਿੜ ਹੈ ਆਪ ਅਧਿਕ ਬਾਤੇਂ ਨਾ ਬਨਾਈਏ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਇਸ ਬਿਵਸ ਪਰ ਦਯਾ ਕਰੋ ਤੋ ਮੈਂ ਕੁਛ ਬਿਨਤੀ ਕਰੂੰ ਮੈਨੇ ਔਰ ਔਰ ਪਰਦੇ ਕੀ ਪਰੀਓਂ ਕੋ ਦੇਖਾ ਸੁਨਾ ਹੈ ਔਰ ਉਨਸੇ ਮਿਲਾ ਭੀ ਹੂੰ ਔਰ ਉਨਸੇ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪਿਆਰ ਅਪਨੇ ਚਾਹਨੇ ਵਾਲੋਂ ਪਰ ਬਹੁਤ ਦੇਖੀ ਪਰ ਤੁਮ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਕਿ ਮੈਂ ਕੈਸੇ ਮਾਨੂੰ ਮਨੁਖਯ ਤੋਂ ਅਪਨੀ ਬਾਤ ਨਹੀਂ ਨਿਬਾਹਤੇ ਔਰ ਸਾਥ ਨਹੀਂ ਦੇਤੇ ਪਰ ਪਰੀਆਂ ਬਾਤ ਨਿਬਾਹਨੇ ਔਰ ਸਾਥ ਦੇਨੇ ਮੇਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈਂ ਵੁਹ ਸੁਨਕਰ ਉਸਨੇ ਮੂੰਹ ਫੇਰ ਲੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਝੂਠਾ ਹੈ ਲੰਪਟ ਮੁਝੇ ਜੀ ਸੇ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਇਹ ਸਭ ਤੇਰੀ ਬਨਾਵਟ ਹੈ ਵੁਹ ਮਨੁਖਯ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਸੱਚ ਹੈ ਇਸ ਸਮਯ ਪਰ ਵਾਰ ਵਾਰ ਜਾਈਏ ਮੈਨੇ ਤੁਮਾਰੇ ਲੀਏ ਘਰਬਾਰ ਛੋਡ ਪ੍ਰਾਣ ਸੇ ਹਾਥ ਧੋਇ ਔਰ ਇਸ ਕੂਏਂ ਮੇਂ ਗਿਰ ਪੜਾ ਔਰ ਕੈਸੇ ਦੁਖ ਸਹਿ ਕਰਕੇ ਯਹਾਂ ਤਕ ਪਹੁਚਾ ਤਿਸ ਪਰ ਭੀ ਚਾਹਨੇ ਵਾਲਾ ਨਾ ਠਹਿਰਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਪਰੀ ਬੋਲੀ ਕਿ ਐਸੀ ਬਾਤੇਂ ਬਹੁਤ ਸੀ ਸੁਨੀ ਹੈਂ ਤੂ ਕਿਆ ਬਕਤਾ ਹੈਂ ਤਬ ਮੈਂ ਜਾਨੂੰਕਿ ਤੂ ਮੁਝੇ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਜੋ ਮੈਂ ਕਹੂੰ ਸੋ ਕਰੋ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਦੇਰ ਕਯੋਂ ਕਰਤੀ ਹੈ ਜੋਮਨ ਮੇਂ ਹੈ ਸੋ ਝਟ ਪਟ ਕਹਿਦੋ ਉਸਨੇ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਕਹਾਕਿ ਏਕ ਕੜਾਵੇ ਮੇਂ ਘੀਉ ਪਾ ਕਰਕੇ ਚੂਹਲੇ ਪਰ ਚੜ੍ਹਾ ਦੇ ਜਬ ਘੀਉ ਕੜਕੜਾਹੇ ਤੋਂ ਮੁਝਸੇਕਹੋ ਉਨੋ ਨੇ ਵੈਸੇ ਹੀ ਕੀਆ ਜਬ ਘੀਉ ਜਲਨੇ ਲਗਾ ਤਬ ਪਰੀ ਉਸ ਮਾਨੁਖਯ ਕਾ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੀ ਕਿ ਜੋ ਤੂੰ ਮੁਝੇ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਤੋ ਇਸਮੇਂ ਕੂਦ ਪੜੋ ਵੁਹ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਪੂਰਬਕ ਸਹਿਸਾ ਉਸਮੇਂ ਕੂਦਨੇ ਲਗਾ ਪਰੀ ਘਬਰਾ ਕਰ ਬਾਵਲੀ ਸੀ ਹੋ ਉਸਕੀ ਤਰਫ਼ ਦੌੜ ਪੜੀ ਔਰ ਉਸਕੇ ਗਲੇ ਸੇ ਲਿਪਟ ਗਈ ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੂੰ ਸੱਚਾ ਚਾਹਨੇਵਾਲਾ ਹੈ ਯਿਹ ਮੁਝ ਕੋ ਨਿਸਚਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਅਬ ਜੋ ਕਹੇ ਸੋ ਕਰੂੰ ਮੁਝਕੋ ਸਭ ਅੰਗੀਕਾਰ ਹੈ ਫਿਰ ਅਪਨੀ ਸਹੇਲੀਆਂ ਨੂੰ ਉਸ ਪਰੀ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਕ ਆਨੰਦ ਸਭਾ ਬਨਾਓ ਉਸਕੇ ਕਹਿਤੇ ਹੀ ਪਰਮ ਰਸੀਲੀ ਰੰਗੀਲੀ ਕਾਂਤਾ ਜੜਾਊ ਸੁਥਰੀ ਗੁਲਾਬੀਓ ਮੈਂ ਰੰਗ ਰੰਗ ਕੀ ਸ਼ਰਾਬੇਂ ਲਾਈਂ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਖਾਨੇ ਤਿਆਰ ਹੋਕਰ ਆਏ ਔਰ ਨਾਚ ਰੰਗ ਹੋਨੇ ਲਗਾ ਐਸੇ ਹੀ ਸੁਖ ਚੈਨ ਸੇ ਔਰ ਆਨੰਦ ਸੇ ਏਕ ਮਹੀਨਾਂ ਬੀਤ ਗਿਆ ਔਰ ਵਹਾਂ ਜੋ ਲੋਗ ਕੂਏਂ ਪਰ ਬੈਠੇ ਥੇ ਦਿਨ ਗਿਨ ਰਹੇ ਥੇ ਕਹਿਤੇ ਥੇ ਕਿ ਜੋ ਵੁਹ ਆਜ ਭੀ ਨਾ ਨਿਕਲਾ ਤੋ ਹਮ ਅਪਨੇ ਅਪਨੇ ਘਰ ਚਲੇ ਜਾਵੇਂਗੇ ਇਕੱਤੀਸਵੇਂ ਦਿਨ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਰਕਰਪੁਰੀ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਹੋਰ ਭੀ ਕਾਮ ਹੈ ਅਬ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਤਾ ਹੂੰ ਤੁਮ ਅਪਨਾ ਬਚਨ ਪੂਰਾ ਕਰੋ ਪਰੀ ਬੋਲੀ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਜੋ ਤੁਮ ਦ੍ਰਿੜ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਕਰੇ ਔਰ ਹਜ਼ਰਤ ਸੁਲੈਮਾਨ ਕੀ ਕਸਮ ਦੇ ਤਬ ਮੁਝਕੋ ਭਰੋਸਾ ਹੋ ਉਸਨੇ ਸੁਗੰਦ ਖਾਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਸੁਚਿਤ ਰਹੋ ਕਿ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਬਚਨ ਸੇ ਕਬੀ ਨਾ ਫਿਰੂੰਗੀ ਤਬ ਉਸਨੇ ਪਰੀਓਂ ਕੋ ਕਹਾ ਕਿ ਇਨ ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਉਸੀ ਕੂਏਂ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਦੋ ਉਨੋਂ ਨੇ ਏਕ ਹੀ ਉਡਾਰੀ ਮੇਂ ਉਨ ਦੋਨੋਂ ਕੋ ਉਸੀ ਕੂਏਂ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਦੀਆ ਸਭ ਲੋਗ ਉਨ ਦੋਨੇਂ ਕੋ ਦੇਖਕਰ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੂਏ ਔਰ ਉਸਕੇ ਮਾਈ ਬਾਪ ਦੌੜ ਕਰਕੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜੇ ਬਡੇ ਆਨੰਦ ਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਲੇ ਗਏ ਔਰ ਬਹੁਤ ਸਵਾਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਖਾਨਾ ਪੀਨਾ ਔਰ ਨਾਚ ਰੰਗ ਹੋਨੇ ਲਗਾ ਘਰ ਘਰ ਬਧਾਏ ਬਜੇ ਚੌਦਾਂ ਦਿਨ ਤਕ ਹਾਤਮ ਵਹੀਂ ਰਹਾ ਔਰ ਪਰੀ ਭੀ ਅਪਨੀ ਬਰੁ ਪਰ ਆਨੇ ਲਗੀ ਔਰ ਨਿਯਮ ਕਰ ਲੀਆ ਉਸਕੀ ਸਚਾਈ ਦੇਖ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਧੰਨ ਇਸਕੋ ਹੈ ਕਿ ਰੂਪ ਭੀ ਚੰਗਾ ਹੈ ਔਰ ਸ੍ਵਭਾਵ ਭੀ ਸੱਚਾ ਵੁਹ ਰੂਪਵਾਨ ਸੁੰਦਰ ਨਹੀਂ ਜੋ ਬਾਤ ਨ ਨਿਬਾਹੇ ਅਰ ਵੁਹ ਆਂਖ ਮਨੋਹਰ ਨਹੀਂ ਜਿਸਮੇਂ ਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਪੰਦ੍ਰਵੇਂ ਦਿਨ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਨੇ ਵਿਦਾ ਹੋਕਰ ਜੰਗਲ ਕੋ ਚਲਾ ਰਈਸ ਕਾ ਬੇਟਾ ਉਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਬਾਹਰ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾ ਗਿਆ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਚਲਤੇ ਚਲਤੇ ਏਕ ਬਸਤੀ ਦੇਖਪੜੀ ਉਸਕੇ ਬਾਹਰ ਏਕ ਮਾਨੁੱਖਯ ਖੜਾ ਥਾ ਉਸਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਸਲਾਮ ਪਿਆਰੇ ਤੁਮ ਭਲੇ ਮਿਲੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਸਲਾਮ ਫਿਰ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਬਟੋਹੀ ਜੋ ਆਜ ਕੀ ਰਾਤ ਮੇਰੇ ਘਰ ਚਲ ਕੇ ਰੂਖਾ ਸੂਖਾ ਭੋਜਨ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੇਂ ਤੋ ਬਡੀਕ੍ਰਿਪਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਭਲਾਈ ਕਾ ਕਿਆ ਪੁਛਨਾ ਉਸੀ ਖਿਣ ਵੁਹ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਣੇ ਘਰ ਲੇ ਆਯਾ ਅਰ ਬਡੇ ਅਨੁਮਾਨ ਸੇ ਸ੍ਵਛ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਖਾਨਾ ਖੁਲਾ ਕੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮਾਰਾ ਕਿਆ ਨਾਮ ਹੈ ਔਰ ਕਹਾਂ ਕੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਹੋ ਅਰ ਕਹਾਂ ਜਾਓਗੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਹਾਤਮ ਹੈ ਔਰ ਯਮਨ ਕਾ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਹੂੰ ਹਮਾਮ ਬਾਦ ਗਰਦ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲੇਨੇ ਕੋ ਜਾਤਾ ਹੋਂ ਹੂੰ ਇਸ ਬਾਤ ਕੇ ਸੁਣਤੇ ਹੀ ਸਿਰ ਨੀਚਾ ਕਰ ਲੀਆ ਫਿਰ ਸਿਰ ਉਠਾਕਰ ਬੋਲਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਨ ਤੇਰਾ ਵੈਰੀ ਥਾ ਜਿਸਨੇ ਤੁਝਕੋ ਅਜੇਹੀ ਜਗਹ ਪਰ ਭੇਜਾ ਹੈ ਪਹਿਲੇ ਤੋ ਉਸਕਾ ਪਤਾ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦੂਸਰਾ ਜੋ ਵਹਾਂ ਗਿਆ ਫਿਰ ਨਹੀਂ ਫਿਰਾ ਜੋ ਕੋਈ ਵਹਾਂ ਜਾਨੇ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਕਰੇ ਵੁਹ ਅਪਨੇ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਸੇ ਹਾਥ ਧੋਏ ਅਰ ਜੀਤੇ ਜੀ ਮਿਰਤਕ ਸ਼ਨਾਨ ਕਰੇ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਕਾ ਰਸਤਾ ਪਹਿਲੇ ਬਿਸ੍ਰਾਮ ਸੇ ਘਟਤੀ ਨਹੀਂ ਔਰ ਰਸਤੇ ਮੇਂ ਕਤਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹੋਂ ਨੇ ਚੌਕੀ ਬਿਠਾਈ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਹਮਾਮ ਬਾਦਗਰਦ ਕੋ ਜਾਯਾ ਚਾਹੇ ਉਸਕੋ ਪਹਿਲੇ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਲਾਓਨਾ ਜਾਨੀਏ ਉਸਕੋ ਅਪਣੇ ਪਾਸ ਬੁਲਾਨੇ ਕਾ ਕਿਆ ਕਾਰਨ ਹੈ ਮਾਰ ਡਾਲਤਾ ਹੈ ਵ ਜੀਤਾ ਛੋੜਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੁਸਨ ਬਾਨੋ ਸੁਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਪਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਆਸ਼ਕ ਹੂਆ ਹੈ ਅਪਨਾ ਘਰਬਾਰ ਛੋਡ ਕਰ ਉਸੀ ਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਬੈਠ ਰਹਿਆ ਹੈ ਉਸਕੇ ਲੀਏ ਮੈਂ ਕਈ ਬਰਸੋਂ ਸੇ ਦੁਖ ਔਰ ਕਲੇਸ਼ ਸਹਿਤਾ ਫਿਰਤਾ ਹੂੰ ਉਸ ਸੌਦਾਗਰ ਬਚੀ ਕੀ ਛੇ ਬਾਤੇਂ ਪੂਰੀ ਕਰ ਚੁਕਾ ਹੂੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕਿਰਪਾ ਸੇ ਸਾਤਵੀਂ ਬਾਤ ਹਮਾਮ ਬਾਦਗਰਦ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਨੇ ਕੀ ਹੈ ਸੋ ਮੈਂ ਲੇਨੇ ਕੋ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਦੇਖੀਏ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਿਆ ਦਖਾਵੇ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਧੰਨਯ ਹੈ ਤੁਝਕੋ ਔਰ ਤੇਰੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਕੋ ਜੋ ਦੂਸਰੇ ਕੇ ਲੀਏ ਅਪਨਾ ਸੁਖ ਚੈਨ ਛੋਡ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਔਰ ਅਪਦਾ ਸਹੀ ਪਰ ਉਚਿਤ ਯਿਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਨੋਰਥ ਕੋ ਮਨ ਸੇ ਦੂਰ ਕਰ ਲੌਟ ਜਾਹ ਔਰ ਉਸ ਸੇ ਕਹੁ ਕਿ ਵੁਹ ਅੰਧਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਕੋਈ ਉਸਕੋ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤਾ ਨਾ ਉਸਕਾ ਪਤਾ ਮਿਲਤਾ ਹੈ ਯਿਹ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇਸ ਸੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਰੱਖਯਾ ਕਰੇ ਮੈਂ ਝੂਠ ਕੈਸੇ ਬੋਲੂੰ ਔਰ ਝੂਠ ਬਨਾਊਂ ਐਸਾ ਨਾ ਚਾਹੀਏ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਉਸਕੀ ਚਾਹ ਸੇ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੇ ਪ੍ਰਾਣ ਹੋਠੋਂ ਪਰ ਆ ਰਹੇ ਹੈਂ ਕੇਵਲ ਮਿਲਾਪ ਕੀ ਆਸ ਪਰ ਸ੍ਵਾਸ ਚਲਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਮੈਂ ਐਸੇ ਸਮਯ ਮੇਂ ਝੂਠੀ ਬਾਤੇਂ ਬਨਾਊਂ ਔਰ ਉਸ ਕਾਮ ਕੋ ਛੋਡ ਦੂੰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੋ ਕਿਆ ਉੱਤਕ ਦੇਵਾਂਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਸਨੱਧ ਹੋਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਝੂਠ ਨਹੀਂ ਬੋਲਤਾ ਜਿਨੋਂ ਨੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਮਾਰਗ ਮੈਂ ਅਪਨਾ ਘਰਬਾਰ ਛੋਡਾ ਹੈ ਉਨਕਾ ਮਨੋਰਥ ਨਿਰ ਸੰਦੇਹ ਸਿੱਧ ਹੂਆ ਹੈ ਉਸ ਬਿਰਧ ਮਾਨੁੱਖ ਨੇ ਫਿਰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਅਪਨੀ ਤਰੁਣਾਈ ਪਰ ਦਯਾ ਕਰ ਉਸਕੀ ਓਰ ਨਾ ਜਾਹ ਵਹਾਂ ਕਾ ਜਾਨਾ ਜਗਤ ਸੇ ਜਾਨਾ ਹੈ ਜੋ ਮੇਰਾ ਕਹਿਨਾ ਮਾਨੇਗਾ ਨਹੀਂ ਤੇ ਪਛੁਤਾਏਂਗਾ ਜੈਸੇ ਮੇਂਡਕ ਨੇ ਅਪਨੀ ਜ਼ਾਤ ਵਾਲੋਂ ਕਾ ਕਹਿਨਾ ਨਾ ਮਾਨਾ ਪਰ ਪੀਛੇ ਪਛਤਾਯਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਵੁਹ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕੈਸਾ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਸ਼ਾਮ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਏਕ ਨਦੀ ਥੀ ਉਸਮੇਂ ਬਹੁਤਸੇ ਮੇਂਡਕ ਰਹਿਤੇ ਥੇ ਏਕ ਦਿਨ ਏਕ ਮੇਂਡਕ ਨੇ ਅਪਨੀ ਜ਼ਾਤਿ ਵਾਲੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੀ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਕਿ ਯਹਾਂ ਸੇ ਔਰ ਕਿਸੀ ਦੂਸਰੀ ਨਦੀ ਮੇਂ ਜਾ ਰਹੇਂ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸੇ ਲਾਭ ਹੈਂ ਦਰਿੱਦਰੀ ਧਨਵਾਨ ਹੋਤੇ ਹੈਂ ਪਰੰਤੂ ਕਿਸੀ ਕੋ ਘਰ ਮੇਂ ਬੈਠਨੇ ਕਰਕੇ ਧਨ ਨਹੀਂ ਮਿਲਤਾ ਹਾਥ ਪੈਰ ਹਿਲਾਏ ਬਿਨਾਂ ਸੰਪਦਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤੀ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਉਸਕੀ ਜ਼ਾਤਿ ਵਾਲੋਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਮੂਰਖ ਯਿਹ ਝੂਠੀ ਕਲਪਨਾ ਹੈ ਇਸ ਸੇ ਕਬੀ ਸੁਖ ਨ ਮਿਲੇਗਾ ਬ੍ਰਿਥਾ ਕਲੇਸ਼ ਪਾਕੇ ਅੰਤ ਕੋ ਅਪਨੇ ਕੀਏ ਪਰ ਪਛਤਾਏਂਗਾ ਉਸਨੇ ਨਾ ਮਾਨਾ ਅਪਨੇ ਭਾਈ ਬੰਦ ਇਸਤ੍ਰੀ ਪੁੱਤ੍ਰ ਸਮੇਤ ਵਹਾਂ ਸੇ ਨਿਕਲਕਰ ਕਿਸੀ ਨਦੀ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਯੱਦਪਿ ਜਲ ਕੇ ਜੀਵਾਂ ਕੋ ਸੂਕੀ ਧਰਤੀ ਪਰ ਚਲਨਾ ਬਹੁਤ ਕਠਿਨ ਹੈ ਪਰ ਉਸਪਰ ਭੀ ਉਛਲਤਾ ਕੂਦਤਾ ਆਨੰਦ ਸੇ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਥਾ ਰਾਹ ਮੇਂ ਏਕ ਤਲਾਵ ਮਿਲ ਗਿਆ ਉਸਮੇਂ ਏਕ ਸਾਂਪ ਥਾ ਉਸਨੇ ਵਹਾਂ ਕੇ ਸਭ ਮੇਂਡਕ ਖਾ ਕਰਕੇ ਕੁਛ ਦਿਨ ਸੇ ਆਹਾਰ ਬਿਨ ਭੂਖ ਕੇ ਮਾਰੇ ਝੁੰਝਲਾ ਰਹਾ ਥਾ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਸਹਿਸਾ ਉਸਪਰ ਲਪਕਾ ਔਰ ਚੁਨ ਚੁਨ ਕੇ ਏਕ ਏਕ ਕੋ ਖਾ ਗਿਆ ਪਰ ਵੁਹ ਮੇਂਡਕ ਭਾਗ ਕਰ ਪੁਰਾਨੀ ਜਗਹ ਮੇਂ ਆ ਪੜਾ ਔਰ ਇਸਤ੍ਰੀ ਬਾਲਕ ਸਭ ਕੋ ਖੋ ਦੀਆ ਉਸਕੀ ਜ਼ਾਤ ਵਾਲੇ ਇਹ ਦਸ਼ਾ ਦੇਖ ਕਰਕੇ ਉਸਕੋ ਤਾਨੇ ਦੇਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਅਰੇ ਮੂਰਖ ਤੂਨੇ ਇਹ ਕਿਆ ਕਾਮ ਕੀਆ ਜੋ ਅਪਨਾ ਵਸਤਾ ਘਰ ਉਜਾੜ ਦੀਆ ਅਪਨਾ ਹਾਲ ਤੋ ਕਹੁ ਕਿ ਤੁਮਪਰ ਕੈਸੀ ਬੀਤੀ ਵੁਹ ਦੁਖੀ ਬਾਲ ਬੱਚੋਂ ਕੇ ਸੋਚ ਕਾ ਮਾਰਾ ਸਿਰ ਝੁਕਾਏ ਅਪਨੇ ਕੀਏ ਕੋ ਪਛਤਾਏ ਹੂਏ ਸਭ ਕੀ ਸੁਨ ਰਹੈ ਥਾ ਵੁਹ ਸਭ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਕਹਿਤੇ ਪਰੰਤੂ ਉੱਤਰ ਦੇਨਾ ਤੋ ਕਹਾਂ ਰਹਾ ਸਾਂਸ ਭੀ ਨਾ ਲੇਤਾ ਥਾ ਨਿਦਾਨ ਜੋ ਕੋਈ ਬਡੋਂ ਕਾ ਕਹਿਨਾ ਨਹੀਂ ਮਾਨਤਾ ਉਨਕੀ ਇਹੀ ਦਸ਼ਾ ਹੋਤੀ ਹੈ ਮੇਰੀ ਕਹਿਨਾ ਮਾਨ ਯਹੀਂ ਸੇ ਫਿਰ ਜਾਹ ਸਹਿਸਾ ਨਾ ਕਰ ਕਿਉਂਕਿ ਹਮਾਮ ਬਾਦਗਰਦ ਤਕ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਪਹੁਚਾ ਤੇਰਾ ਸਿਰ ਕਿਉਂ ਫਿਰਾ ਅਪਨੀ ਔਖਧਿ ਕਰੀਏ ਇਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਤੁਮ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਸੋ ਉਸਮੇਂ ਮੇਰੀ ਹਰ ਤਰਹ ਕੀ ਭਲਾਈ ਕੀ ਬਾਤ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਜੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਪਰਾਏ ਉਪਕਾਰ ਕੇ ਲੀਏ ਹੋ ਉਸ ਸੇ ਮੂੰਹ ਫੇਰਨਾ ਭਲਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਪ੍ਰਤਗਯਾ ਕਾ ਭੰਗ ਕਰਨਾ ਧਰਮ ਕੇ ਵਿਸ੍ਵਾਸ ਸੇ ਬਹੁਤ ਦੂਰ ਹੈ ਮੁਝਕੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਮੇਰੇ ਹਾਥ ਸੇ ਪੂਰਨ ਹੋਗਾ ਜੋ ਤੁਮ ਸ਼ਹਿਰ ਕਤਾਨ ਕਾ ਰਸਤਾ ਜਾਨਤੇ ਹੋ ਤੋ ਮੁਝੇ ਬਤਾ ਦੋ ਜੋ ਮੈਂ ਅਪਨਾ ਰਸਤਾ ਲੂੰ ਉਸਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਇਸਕਾ ਦ੍ਰਿੜ ਬਿਚਾਰ ਹੈ ਸਾਥ ਹੋ ਲੀਆ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਬਾਹਰ ਜਾਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੇ ਬਟੋਹੀ ਯਹਾਂ ਸੇ ਦਹਿਨੇ ਓਰਕੇ ਰਸਤੇ ਮੇਂ ਜਾਨਾ ਆਗੇ ਬਹੁਤ ਸ਼ਹਿਰ ਕਸਬੇ ਮਿਲੇਗੇਂ ਫੇਰ ਇੱਕ ਪਹਾੜ ਦੇਖ ਪੜੇਗਾ ਉਸਕੇ ਨੀਚੇ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਬਿਆਧਿ ਔਰ ਦੁਖ ਹੈਂ ਜੋ ਉਨ ਸੇ ਬਚ ਜਾਏਗਾ ਤੋ ਆਗੇ ਏਕ ਜੰਗਲ ਮਿਲੇਗਾ ਵਹਾਂ ਪਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖ ਪੜੇਂਗੇ ਆਗ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾਕਰ ਏਕ ਦੁਰਾਹ ਮਿਲੇਗੀ ਉਸਕਾ ਬਾਈਂ ਓਰ ਜਾਨਾ ਵੁਹ ਰਸਤਾ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਰਮਣੀਕ ਹੈ ਸੁਖ ਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕਤਾਨ ਮੇਂ ਪਹੁਚ ਜਾਏਂਗਾ ਦਾਏਂ ਓਰਕਾ ਰਸਤਾ ਯਦਿਪ ਸੀਧਾ ਸ਼ੀਘਰ ਪਹੁਚਨੇ ਕਾ ਹੈ ਪਰ ਉਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਦੁਖ ਔਰ ਬਿਆਧ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਬਿਨ ਆਯੁਰਦਾਇ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜੀਤਾ ਔਰ ਬਿਨਾਂ ਮੌਤ ਮਰਤਾ ਨਹੀਂ ਫਿਰ ਪਾਸ ਕਾ ਰਸਤਾ ਛੋਡ ਕਰ ਦੂਰ ਵਾਲੇ ਰਸਤੇ ਮੇਂ ਕਿਊਂ ਜਾਊਂ ਵੁਹ ਬੋਲਾਕਿ ਨੇ ਤੂਨੇ ਨਹੀਂ ਸੁਨਾ ਕਿ ਸੁਗਮ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਚਲਨਾ ਚਾਹੀਏ ਯਦਿਪ ਦੂਰ ਹੋ ਵਿਧਵਾ ਕੇ ਸਾਥ ਵਿਵਾਹ ਕਰਨਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਏ ਭਾਵੇਂ ਵੁਹ ਅਪੱਛਰਾ ਹੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋ ਕੋਈ ਬਿਨ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਮਰਤਾ ਪਰੰਤੂ ਅਜਗਰ ਕੇ ਮੂੰਹ ਮੇਂ ਜਾਨਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੀਏ ਜੇਕਰ ਮੇਰਾ ਕਹਿਨਾ ਨਹੀਂ ਮਾਨੇਂਗਾ ਤੋਂ ਬਹੁਤ ਦੁਖ ਪਾਵੇਂਗਾ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਬਿਦਾ ਹੋਕਰ ਆਗੇ ਚਲਾ ਕੁਛ ਦਿਨ ਪੀਛੇ ਏਕ ਸ਼ਹਿਰ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਔਰ ਉਸਮੇਂ ਬਾਜੇ ਬਜਤੇ ਸੁਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਕਿਆ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਕਿਸੀ ਕਾ ਬਿਆਹ ਹੈ ਜੋ ਬਹੁਤਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਲੋਗ ਇਕੱਤ੍ਰ ਹੈਂ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹੀ ਸਰਾਇ ਮੈਂ ਬੜੇ ਬੜੇ ਤੰਬੂ ਤਨੇ ਹੈਂ ਔਰ ਜਗਹ ਜਗਹ ਸੁੰਦਰ ਬਿਛੌਣੇ ਬਿਛੇ ਹੈਂ ਔਰ ਉਨ ਪਰ ਲੋਗ ਸਾਜ ਸੇ ਬੈਠੇ ਹੈਂ ਔਰ ਉਸਕੇ ਸਾਮਨੇ ਬਾਜੇ ਬਜਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਨਾਚ ਰੰਗ ਹੋ ਰਹਾ ਹੈ ਔਰ ਖਾਨੇ ਪਕ ਰਹੇ ਹੈਂ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਦੇਖਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਆਜ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਕਿਆ ਉਤਸਾਹ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੀ ਯਿਹ ਰੀਤਿ ਹੈ ਕਿ ਬਰਖ ਮੇਂ ਏਕ ਦਿਨ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰ ਵਜ਼ੀਰ ਔਰ ਸਭ ਛੋਟੇ ਬੜੇ ਆਪੋ ਅਪਣੀ ਲੜਕੀਓਂ ਕੋ ਜੋ ਬਿਆਹਨੇ ਕੀ ਯੋਗ ਹੂਈ ਹੋਂ ਦੁਲਹਨ ਬਨਾਕੇ ਸੁਗੰਧੇ ਲਗਾ ਖੇਮੋਂ ਮੇਂ ਬਿਨਾ ਦੇਤੇ ਹੈ ਫਿਰ ਏਕ ਬੜਾ ਸਾਂਪ ਜੰਗਲ ਸੇ ਆਤਾ ਹੈ ਅਰ ਵੁਹ ਮਾਨੁੱਖ ਬਨਕਰ ਸਭ ਖੇਮੋਂ ਮੇਂ ਜਾ ਸਭ ਲੜਕੀਓਂ ਕੋ ਦੇਖ ਜੋ ਉਸਕੇ ਮਨ ਭਾਵਤੀ ਹੈ ਸੋ ਉਸਕੋ ਲੇ ਜਾਤਾ ਹੈ ਹਮਨੇ ਮਾਰੇ ਡਰ ਕੇ ਬਿਵੱਸ ਔਰ ਨਿਰਲੱਜ ਹੋਇਕਰ ਏਹ ਉਤਸਾਹ ਕੀਆ ਹੈ ਦੇਖੀਏ ਕਿਸਕੀ ਲੜਕੀ ਲੇਜਾਏ ਸਭ ਕੋ ਯਹੀ ਧੜਕਾ ਹੈ ਕਿ ਆਜ ਬਾਜੇ ਬਜਤੇ ਦੇਖਤੇ ਹੋ ਕਲ ਕੋ ਛਾਤੀ ਪੀਟਤੇ ਦੇਖੋਗੇ ਏਕ ਦਿਨ ਕਾ ਸੁਖ ਔਰ ਸਾਤ ਦਿਨ ਕਾ ਦੁਖ ਹਮਕੋ ਬਰਸ ਮੇਂ ਦਿਨ ਐਸਾ ਹੋਤਾ ਹੈ ਕਿਆ ਕਰੇ ਬੇਵੱਸਯ ਹੈਂ ਆਜ ਜ਼ਰੂਰ ਏਕ ਆਵੇਗਾ ਦੇਖੀਏ ਕਿਸਪਰ ਗਾਜ ਗਿਰੇ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਣੇ ਜੀ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਸੀ ਜਿੰਨ ਕਾ ਕਾਮ ਹੈਰ ਉਨਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਬਡੀ ਬਿਆਧ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲੇ ਕਿਆ ਕਰੇਂ ਇਸਮੇਂ ਕੁਛ ਅਪਨਾ ਵੱਸ ਨਹੀਂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਜੋ ਚਾਹੇ ਸੋ ਕਰੇ ਐਸਾ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਦਿਸਦਾ ਜੋ ਇਸ ਬਯਾਧ ਕੋ ਹਮਾਰੇ ਸਿਰ ਸੇ ਟਾਲ ਦੇ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਕਿਰਪਾ ਸੇ ਆਜ ਕੀ ਰਾਤ ਇਸ ਬਿਆਧ ਕੋ ਮੈਂ ਤੁਮਾਰੇ ਸਿਰ ਸੇ ਦੂਰ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਤੁਮ ਧੀਰਜ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੈ ਰੱਖੋ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਮਾਨੋ ਉਨੋਂ ਨੇ ਅਪਨੇ ਸਰਦਾਰੋਂ ਸੇ ਜਾਕੇ ਕਹਾ ਵੁਹ ਉਸਕੇ ਹਾਥੋਂ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇਗਏ ਔਰ ਸਭ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਵਰਨਨ ਕੀਆ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਕਰ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬਿਠਾਇਕੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਜਾਨਤੇ ਹੋ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਯਾ ਭੇਦ ਹੈ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਚੰਗੀ ਤਰਹ ਜਾਨਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਵੁਹ ਏਕ ਜਿੰਨ ਹੈ ਜਬ ਉਸਕੀ ਜ਼ਾਤ ਉਪੱਦ੍ਰਵ ਕੀਆ ਚਾਹਤੀ ਹੈ ਤਬ ਰੀਤਿ ਛੋਡਕਰ ਕੁਰੀਤਿ ਪਰ ਚਲਤੀ ਹੈ ਔਰ ਮਾਨੁਖੋਂ ਕੋ ਦਖ ਦੀਆ ਕਰਤੀ ਹੈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਯਿਹ ਜਿੰਨ ਤੁਮ ਸੇ ਮਾਰਾ ਜਾਇ ਵ ਮੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਦੂਰ ਹੋ ਤੋ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਸੈਨਾ ਔਰ ਪਰਜਾ ਸਹਿਤ ਜਨਮ ਭਰ ਮੇਂ ਤੇਰੀ ਆਗਿਆ ਮੇਂ ਰਹੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਜੋ ਕਾਮ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਸੋ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਹੇਤ ਕਰਤਾ ਹੂੰ ਜੋ ਧਰਮ ਸੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਤਾ ਹੂਆ ਅਪਨੇ ਮੌਲਾ ਕੇ ਲੀਏ ਪੀਛੇ ਪੈਰ ਨਹੀਂ ਧਰਤਾ ਹੂੰ ਜੇਕਰ ਇਹ ਭੀ ਕਾਮ ਕਰੂੰ ਤੋ ਕਿਸੀ ਪਰ ਮੇਰਾ ਭਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਔਰ ਜੋ ਮੈਂ ਤੁਮਸੇ ਕਹੂੰ ਸੋ ਕਰੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਆਂਖੋਂ ਪਰ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਆਵੇ ਔਰ ਕਿਸੀ ਕੀ ਲੜਕੀ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਕਰ ਲੈਜਾਵੇ ਤਬ ਲੜਕੀ ਕਾ ਬਾਪ ਉਸ ਸੇ ਕਹੇ ਕਿ ਲੇ ਜਾਨਾ ਤੁਮਾਰੇ ਅਧੀਨ ਹੈ ਪਰ ਇਤਨੀ ਹਮਾਰੀ ਬਾਤ ਸੁਣਲੇ ਕਿ ਹਮਾਰੇ ਬਡੇ ਸਰਦਾਰ ਕਾ ਬੇਟਾ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਆਜ ਆਯਾ ਹੈ ਅਬ ਇਹ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਉਸਕੇ ਬਸ ਹੈਂ ਉਸਕੇ ਕਹੇ ਬਿਨ ਹਮ ਅਪਨੀ ਲੜਕੀ ਤੁਮਾਰੇ ਸਾਥ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤੇ ਜੋ ਤੁਮੇਂ ਦੇ ਦੇਵੇਂ ਤੋਂ ਬਡੀ ਭੂਲ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਤੁਮ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰੋਗੇ ਤੋ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰ ਏਕ ਬਰਸ ਮੇਂ ਹਮਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕੋ ਉਜਾੜ ਦੇਵੋਗੇ ਔਰ ਜੇਕਰ ਵੁਹ ਕ੍ਰੋਧ ਕਰੇਗਾ ਤੋ ਇਕ ਪਲ ਭਰ ਮੇਂ ਭਸਮ ਕਰਦੇਗਾ ਨਿਦਾਨ ਸਭ ਦਿਨ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਬਿਨਾ ਰੱਖਾ ਸਾਂਝ ਕੋ ਸਾਂਪ ਕੇ ਆਨੇ ਕੀ ਪੁਕਾਰ ਸਭੀ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਹਾਤਮ ਸੇ ਜਾਕਰ ਪੁਕਾਰਕੇ ਕਿ ਵੁਹ ਦੁਸ਼੍ਟ ਆਨ ਪਹੁੰਚਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰੀ ਕਿ ਮੈਂ ਭੀ ਉਸਕੋ ਦੇਖੋਂ ਫਿਰ ਉਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਖੇਮੇਕੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਾ ਤੋ ਦੇਖਾ ਕਿ ਏਕ ਅਜਗਰ ਆਕਾਸ਼ ਸੇ ਸਿਰ ਲਗਾਏ ਹੂਏ ਬੇਧੜਕ ਚਲਾ ਆਤਾ ਹੈ ਉਸਕੀ ਲੰਬਾਈ ਕਾ ਕੁਛ ਟਿਕਾਨਾ ਨਹੀਂ ਦੇਵ ਦਾਨੋ ਭੀ ਉਸਕਾ ਸਾਹਮਨਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤੇ ਮਾਨੁੱਖ ਕੀ ਤੋ ਕਿਆ ਸਾਮਰਥ ਹੈ ਜੋ ਆਂਖ ਉਠਾਕੇ ਦੇਖੇ ਪੱਥਰ ਔਰ ਬ੍ਰਿਛ ਜੋ ਉਸਕੀ ਛਾਤੀ ਕੇ ਨੀਚੇ ਆਤਾ ਵੁਹ ਪਿਸਤਾ ਹੋ ਜਾਤਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸ ਭਯਾਨਕ ਰੂਪ ਕੋ ਦੇਖ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਾ ਕਿ ਹੇ ਈਸ਼੍ਵਰ ਤੂੰ ਹੀ ਇਸ ਸੇ ਰੱਖਿਆ ਕਰੇਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਉਸ ਸਾਂਪ ਨੇ ਪਾਸ ਆਕੇ ਏਕ ਪੂਛ ਅਜਿਹੀ ਨਿਕਾਲੀ ਔਰ ਹਿਲਾਈ ਕਿ ਸਭ ਮਾਨੁਖਯ ਧਰਤੀ ਪਰ ਗਿਰੇ ਪੜੇ ਫਿਰ ਓਹ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਦੇਖ ਔਰ ਧਰਤੀ ਪਰ ਲੇਟ ਕਰ ਏਕ ਸੁੰਦਰ ਮਾਨੁੱਖ ਬਨ ਗਿਆ ਤਬ ਉਨੌਂ ਨੇ ਉਠਕੇ ਉਸਕੋ ਪ੍ਰਣਾਮ ਕੀਆ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਜਾਇਕੇ ਅਪਨੇ ਖੇਮੇ ਮੇਂ ਲੇ ਆਯਾ ਔਰ ਏਕ ਜੜਾਊ ਤਖ਼ਤ ਪਰ ਬੈਠਾਯਾ ਵੁਹ ਏਕ ਖਿਣ ਭਰ ਬੈਠ ਫਿਰ ਉਠ ਖੜਾ ਹੋ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਪਨੀ ਲੜਕੀਆਂ ਮੁਝਕੋ ਦਿਖਾਓ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਅੱਛਾ ਤਬ ਉਸਨੇ ਵਹਾਂ ਸੇ ਨਿਕਲ ਕਰ ਸਭ ਸਰਦਾਰੋਂ ਔਰ ਨੌਕਰੋਂ ਅਰ ਸੌਦਾਗਰੋਂ ਕੀ ਲੜਕੀਆਂ ਦੇਖੀ ਪਰ ਕਿਸੀ ਕੀ ਪਸੰਦ ਨਹੀਂ ਕਰੀ ਉਲਟਾ ਫਿਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਖੇਮੇ ਮੇਂ ਆਯਾ ਜਹਾਂ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੀ ਬੈਠੀ ਥੀ ਵਹਾਂ ਗਿਆ ਉਸਕੋ ਪਸੰਦ ਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੀ ਮੁਝੇ ਚਾਹ ਹੈ ਇਸਕੋ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਕਰਦੋ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇੱਕ ਬੜੇ ਮਹਾਤਮਾ ਕਾ ਬੇਟਾ ਕਿਤਨੇ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਨਿਕਲ ਗਿਆ ਥਾ ਜੋ ਵੁਹ ਆਯਾ ਹੈ ਹਮ ਉਸਕੀ ਆਗਯਾ ਕੇ ਬਿਨਾਂ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਤੇ ਕਿਉਂਕਿ ਵੁਹ ਉਸੀ ਖਿਣ ਮੇਂ ਸਭ ਸੱਤਯਾਨਾਸ ਕਰਦੇਗਾ ਯਿਹ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਉਸਕੋ ਬੁਲਵਾ ਲੇਵੇਂ ਵੁਹ ਜੋ ਕਹੇਗਾ ਸੋ ਹਮ ਕਰੇਂਗੇ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਬ ਤਕ ਵੁਹ ਕਹਾਂ ਥਾ ਆਜ ਕੈਸੇ ਆਯਾ ਹੈ ਅੱਛਾ ਬੁਲਾਓ ਹਾਤਮ ਤੋ ਵਹਾਂ ਕਨਾਤ ਕੇ ਪੀਛੇ ਲਗ ਹੀ ਰਹਾ ਥਾ ਬੁਲਾਤੇ ਹੀ ਸਾਮਨੇ ਆ ਖੜਾ ਹੂਆ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਂ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਤਾ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਤੁਝਕੋ ਕਬੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖਾ ਔਰ ਅਬ ਤੂ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆ ਗਿਆ ਹੈ ਸੱਚ ਬਤਾ ਤੂ ਕੌਨ ਹੈ ਔਰ ਕਿਸ ਲੀਏ ਹਮਾਰੀ ਆਗਿਆ ਨਵਿਰਤੀ ਕੋ ਬਕਾਕੇ ਸੱਤਿਆਨਾਸ ਕੀਆ ਚਾਹਤਾ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾਕਿ ਜਬ ਤਕ ਮੈਂ ਇਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਨਾ ਥਾ ਤਬ ਤਕ ਇਨੋਂ ਨੇ ਤੇਰਾ ਕਹਿਨਾ ਮਾਨਾ ਅਬ ਮੈਂ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਕਾ ਮਾਲਿਕ ਆਯਾ ਹੂੰ ਔਰ ਯਹਾਂ ਕਾ ਸਭ ਕਾਮ ਕਾਜ ਮੇਰੇ ਅਧੀਨ ਹੈ ਜੋ ਹਮਾਰੇ ਮਾਂ ਬਾਪ ਦਾਦੇ ਕੀ ਰੀਤਿ ਹੈ ਜੋ ਉਸਕੋ ਪੂਰੀ ਕਰੇਗਾ ਉਸਕੋ ਬੇਟੀ ਦੇਤੇ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕੋਨਸੀ ਰੀਤਿ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਮੋਹਰਾ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਹੈ ਪਹਿਲੇ ਤੋ ਇਸਕੋ ਘਸਾ ਕੇ ਪਿਲਾਤਾ ਹੂੰ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਇਹ ਚਾਲ ਹੈ ਤੋ ਲਿਆ ਘਸਾ ਕੇ ਪੀ ਲੂੰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਵੁਹ ਮੋਹਰਾ ਜੋ ਰੀਛ ਕੀ ਬੇਟੀ ਨੇ ਦੀਆ ਥਾ ਅਪਨੀ ਜੇਬ ਸੇ ਨਿਕਾਲ ਥੋੜੇ ਸੇ ਪਾਣੀ ਮੇਂ ਰਗੜ ਉਸਕੋ ਦੀਆ ਵੁਹ ਨਾ ਜਾਨਤਾ ਥਾ ਕਿ ਇਸਕਾ ਪੀਨਾ ਮੇਰੇ ਲੀਏ ਬਿਖ ਹੈ ਮਾਰੇ ਹੰਕਾਰ ਕੇ ਝਟ ਪਟ ਚੁੱਕਕੇ ਪੀ ਲੀਆ ਪੀਤੇ ਹੀ ਜਿੰਨੋਂ ਕੀ ਵਿੱਦਯਾ ਸਭ ਭੂਲ ਗਿਆ ਉਸ ਪਰ ਭੀ ਢਿਠਾਈ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਔਰ ਭੀ ਰੀਤਿ ਰਹੀ ਹੋ ਤੋ ਉਸਕੋ ਭੀ ਕਰਦੋ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਦੂਸਰੀ ਰੀਤਿ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਤੁਮ ਏਕ ਗੋਲੀ ਮੇਂ ਉਤਰੋ ਹਮ ਉਸਕਾ ਮੁਖ ਬਾਂਧ ਦੇ ਔਰ ਤੁਮ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਆਓ ਤਬ ਹਮ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਯਿਹ ਲੜਕੀ ਤੁਮਕੋ ਦੇ ਦੇਵੇਂਗੇ ਜੇਕਰ ਤੂ ਇਸਮੇਂ ਸੇ ਨਾ ਨਿਕਲਾ ਤੋ ਏਕ ਹਜ਼ਾਰ ਲਾਲ ਹੀਰੇ ਔਰ ਮੋਤੀ ਅਰ ਮੁਰਗਾਬੀ ਕੇ ਅੰਡੇ ਸਮਾਨ ਜੋ ਪਰੀਓਂ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਹੈਂ ਗੁਨਹਗਾਰੀ ਕੇ ਬਦਲੇ ਲੇਵੇਂਗੇ ਵੁਹ ਮੂਰਖ ਅਪਨੇ ਬਲ ਕੇ ਭਰੋਸੇ ਪਰ ਸਹਿਸਾ ਕਹਿ ਉਠਾ ਕਿ ਵੁਹ ਗੋਲੀ ਕਹਾਂਹੈ ਸ਼ੀਘ੍ਰ ਲਾਓ ਹਾਤਮ ਨੇ ਏਕ ਬੜੀ ਸੀ ਗੋਲੀ ਮੰਗਵਾ ਕਰ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਰਖ ਦੀ ਵੁਹ ਉਸਮੇਂ ਝਟ ਪਟ ਉਤਰ ਪੜਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੇ ਮੂੰਹ ਪਰ ਢਕਨਾ ਢਾਕ ਦੀਆ ਔਰ ਖੂਬ ਜ਼ੋਰ ਸੇ ਔਰ ਖੂਬ ਘੁਟ ਕੇ ਉਸਪਰ ਇਸਮਆਜ਼ਮ ਪੜ੍ਹਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਉਸ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਆਉ ਇਸਮਆਜ਼ਮ ਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੇ ਵੁਹ ਢਕਨਾ ਪਰਬਤ ਕੇ ਸਮਾਨ ਭਾਰੀ ਹੋ ਗਿਆ ਉਸਨੇ ਕਿਤਨਾ ਹੀ ਬਲ ਕੀਆ ਪਰੰਤੂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲ ਸਕਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੇ ਆਸ ਪਾਸ ਊਪਰ ਨੀਚੇ ਲਕੜੀਆਂ ਰਖ ਕਰਕੇ ਆਗ ਲਗਾ ਦੋ ਉਨੋਂ ਨੇ ਵੈਸੇ ਹੀ ਕੀਆ ਆਗ ਲਗਤੇ ਹੀ ਮੈਂ ਜਲਾ ਮੈਂ ਜਲ ਪ੍ਰਕਾਰਨੇ ਨਿਦਾਨ ਜਲਕੇ ਭਸਮ ਹੋਗਿਆ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਨ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਥੋੜੀ ਸੀ ਧਰਤੀ ਖੁਦਵਾ ਕਰ ਉਸਮੇਂ ਇਸਕੋ ਗਾੜ ਦੋ ਔਰ ਅਪਨੇ ਘਰੋਂ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਚੈਨ ਕਰੋ ਈਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਇਹ ਬਿਆਧਿ ਤੁਮਾਰੇ ਸਿਰ ਸੇ ਦੂਰ ਕੀ ਨਹੀਂ ਤੋ ਨ ਜਾਨੀਏ ਕਿ ਤੁਮਾਰੀ ਕਿਆ ਦਸ਼ਾ ਹੋਤੀ ਅਰ ਇਹ ਦੁਸ਼ਟ ਤੁਮਾਰੇ ਸਾਥ ਨ ਜਾਨੀਏ ਕਿਆ ਕਰਤਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਯਿਹ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਬਹੁਤ ਸਰਾਇਆ ਔਰ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੇ ਸਭ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜੇ ਫਿਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਰੁਪਯੇ ਅਸ਼ਰਫ਼ੀਆਂ ਵਸਤ੍ਰ ਰਤਨੋਂ ਕੇ ਥਾਲ ਮੰਗਵਾ ਕੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਆਗੇ ਰੱਖੇ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਕੋਈ ਇੱਛਾ ਨਹੀਂ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਮੁਝਕੋ ਸਭ ਕੁਛ ਦੀਆ ਹੈ ਜੇਕਰ ਚਾਹੋ ਤੋ ਭਿਖਾਰੀਓਂ ਕੋ ਦੇਦੋ ਕਿ ਜਿਸ ਸੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋ ਔਰ ਤੁਮਕੋ ਉਸਕਾ ਫਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਸਿਰ ਦੇਤਾ ਹੈ ਵੁਹ ਬਦਲ ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸੀ ਘੜੀ ਕੰਗਾਲੋਂ ਔਰ ਭਿਖਾਰੀਓਂ ਕੋ ਵੁਹ ਸਭ ਦ੍ਰਬ ਬਾਂਟ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਤੀਨ ਦਿਨ ਵਹਾਂ ਰਹਾ ਫਿਰ ਬਿਦਾ ਹੋ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਔਰ ਕਿਤਨੇਕ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਉਸ ਪਰਬਤ ਕੇ ਨੀਚੇ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਜਿਸਕਾ ਬਰਨਨ ਉਸ ਬ੍ਰਿਧ ਮਾਨੁੱਖਯ ਨੇ ਕੀਆ ਥਾ ਕੁਛ ਸੁਨ ਸੁਨਾਕੇ ਉਸ ਪਰ ਚੜ੍ਹਾ ਜਬ ਉਸਕੇ ਪਾਰ ਹੂਆ ਤਬ ਏਕ ਬਡਾ ਜੰਗਲ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਉਸਮੇਂ ਅਦਭੁਤ ਬਾਤੇਂ ਦੇਖ ਪੜੀ ਔਰ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਮੇਵੇ ਖਾਤੇ ਕਈ ਦਿਨ ਤਕ ਚਲਾ ਗਿਆ ਉਸ ਸੇ ਨਿਕਲ ਕਰ ਏਕ ਦਰਾਹ ਦੇਖਾ ਵਹਾਂ ਮਨ ਮੇਂ ਖੜਾ ਹੋਕਰ ਸੋਚਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਉਸ ਬ੍ਰਿਧ ਮਾਨੁੱਖ ਨੇ ਕਹਾ ਥਾ ਕਿ ਦਹਿਨੀ ਓਰ ਕੇ ਰਸਤੇ ਮੇਂ ਬਹੁਤ ਬਿਆਧਿ ਹੈ ਤੂੰਨੇ ਉਧਰ ਸੇ ਨਹੀਂ ਜਾਨਾ ਇਸ ਸਮਯ ਉਸਕਾ ਕੀਆ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਏ ਔਰ ਬਾਈਂ ਓਰ ਕਾ ਰਸਤਾ ਲੀਜੀਏ ਯਿਹ ਸੋਚ ਕਰ ਬਾਈਂ ਓਰ ਕੋ ਚਲਾ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਜਾਇਕੇ ਮਨ ਮੇਂ ਯਿਹ ਸਮਝਾ ਕਿ ਇਸ ਰਾਹ ਮੇਂ ਜਾਨੇ ਸੇ ਕੁਛ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਦਹਿਨੀ ਓਰ ਚਲਨਾ ਚਾਹੀਏ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰੇਗਾ ਤੋ ਕੋਈ ਮੇਰੇ ਸਾਮਨੇ ਬਿਆਧਿ ਨ ਆਵੇਗੀ ਜੋ ਆਇ ਭੀ ਜਾਵੇਗੀ ਤੋ ਉਸਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਨਸ਼ਟ ਕਰੂੰਗਾਂ ਔਰ ਬਟੋਹੀਓਂ ਕਾ ਮਾਰਗ ਖੁਲ੍ਹ ਜਾਏਗਾ ਜੇਕਰ ਮਾਰਾ ਜਾਉਂਗਾ ਤੋ ਪ੍ਰਲੋਕ ਜਾਊਂਗਾ ਯਿਹ ਬਾਤ ਜੀ ਮੈਂ ਠਾਨ ਉਸ ਰਸਤੇ ਨੇ ਫਿਰਾ ਔਰ ਦਹਿਨੀ ਓਰ ਕੋ ਚਲਾ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਗਿਆ ਥਾ ਤੋ ਬੰਬੂਲੋਂ ਕਾ ਜੰਗਲ ਦੇਖਾ ਪੜਾ ਪਰੰਤੂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਭਰੋਸੇ ਪਰ ਵਹਾਂ ਪਰ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਆਗੇ ਬੜਾ ਬਹੁਤ ਦੁਖ ਸੇ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਚਲਾ ਪਰ ਕਾਂਟੋਂ ਸੇ ਕਪੜੇ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਹੋ ਗਏ ਔਰ ਬਦਨ ਲੋਹੂ ਲੁਹਾਨ ਹੋਗਿਆ ਔਰ ਧਰਤੀ ਕੇ ਕਾਂਟੋ ਸੇ ਤਲਵੇ ਛਿਦੇ ਪੈਰ ਸੂਜ ਗਏ ਤਬ ਸਿਥਲ ਹੋਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਉਸ ਬ੍ਰਿਧ ਮਾਨੁੱਖਯ ਨੇ ਸਚ ਕਹਾ ਥਾ ਮੁਝ ਅਭਾਗ ਨੇ ਉਸਕਾ ਕਹਿਨਾ ਨਾ ਮਾਨਾ ਔਰ ਇਸ ਅਪਦਾ ਮੇਂ ਆ ਪੜਾ ਯਿਹ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸੇ ਔਰ ਕੋਈ ਭਿਆਨਕ ਜੰਗਲ ਹੋ ਤੋ ਵਹਾਂ ਕੈਸੇ ਨਿਰਬਾਹ ਹੋਗਾ ਕਿਤਨੇ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਬਡੇ ਬਡੇ ਦੁਖ ਸਹਿ ਉਸ ਜੰਗਲ ਸੇ ਨਿਕਲ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਤੋ ਏਕ ਕਿਰਲੀਓਂ ਕੇ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾ ਜੋ ਵੁਹ ਮਨੁੱਖਯ ਕੀ ਸੁਗੰਧ ਪਾਤੇ ਹੀ ਸਭ ਕੀ ਸਭ ਉਸਕੇ ਖਾਨੇ ਕੋ ਦੌੜੀ ਜਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਹਜ਼ਾਰੋਂ ਛਿਪਕਿਲੀਆਂ ਚੀਤੇ ਔਰ ਕੁਤੇਕੇ ਸਮਾਨ ਸੈਕੜੋਂ ਗੀਦੜ ਔਰ ਲੂੰਬੜੀ ਸੀ ਦੌੜੀ ਆਤੀ ਹੈਂ ਉਨਕੋ ਦੇਖ ਹਾਤਮ ਕਾਂਪਨੇ ਲਗਾਕਿ ਇਨਕਾ ਆਨਾ ਸਾਧਾਰਨ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਯਿਹ ਮੇਰੇ ਖਾਨੇ ਕੋ ਆਤੀ ਹੈਂ ਪਰੰਤੂ ਬਿਵਸ੍ਯ ਹੂੰ ਕੁਛ ਉਪਾਇ ਨਹੀਂ ਚਲ ਸਕਤਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਵੁਹ ਪਾਸ ਆ ਪਹੁੰਚੀ ਤਬ ਏਕ ਬ੍ਰਿਧ ਮਾਨੁੱਖਯ ਤੇਜਸਵੀ ਦਹਿਨੀ ਓਰ ਸੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੇ ਹਾਤਮ ਤੂੰਨੇ ਬਡੋਂ ਕਾ ਕਹਿਨਾ ਨਾ ਮਾਨਾ ਔਰ ਅੰਤ ਕੋ ਪਛੁਤਾਯਾ ਤਬ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਬੁਰਾ ਕੀਆ ਅਪਨੇ ਕੀਏ ਪਰ ਲੱਜਿਤ ਹੂਆ ਤਬ ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੀਛ ਕੀ ਬੇਟੀ ਕਾ ਮੋਹਰਾ ਨਿਕਾਲ ਕੇ ਧਰਤੀ ਪਰ ਡਾਲਦੇ ਵੁਹ ਨਾਸ ਕੋ ਪ੍ਰਾਪਤਿ ਹੋ ਜਾਏਂਗੀ ਤਬ ਉਸਨੇ ਤੁਰਤ ਮੋਹਰਾ ਨਿਕਾਲ ਕਰ ਧਰਤੀ ਪਰ ਫੈਂਕ ਦੀਆ ਧਰਤੀ ਪੀਲੀ ਕਾਲੀ ਫਿਰ ਹਰੀ ਹੋਕਰ ਲਾਲ ਹੋਗਈ ਔਰ ਕਿਰਲੀਆਂ ਜੋ ਦੌੜੀ ਆਤੀ ਥੀਂ ਬਾਵਲੀ ਹੋਕਰ ਆਪਸਮੇਂ ਲੜ ਮਰੀਂ ਔਰ ਤੀਨ ਘੜੀ ਮੈਂ ਕੋਈ ਨਾ ਬਚੀ ਹਾਤਮ ਯਹ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖ ਕਰ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰ ਮੇਸ਼੍ਵਰ ਉਨਕਾ ਆਪਸਮੇਂ ਕਿਆ ਬੈਰ ਹੂਆ ਜੋ ਏਕ ਏਕ ਕੋ ਮਾਰ ਕਰ ਮਰ ਗਈਂ ਨਿਸਚਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮੋਹਰੇ ਕਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਏ ਜਿਸਨੇ ਇਸ ਸਮਯ ਪਰ ਅਜੇਹੇ ਮਹਾਤਮਾ ਕੋ ਭੇਜਾ ਜਿਸਨੇ ਇਹ ਭੇਦ ਬਤਾਯਾ ਔਰ ਮੁਝਕੋ ਇਸ ਬਿਆਧਿ ਸੇ ਬਚਾਯਾ ਨਹੀਂ ਤੇ ਮੇਰੀ ਬੋਟੀ ਬੋਟੀ ਕਰ ਡਾਲਤੀਂ ਫਿਰਸੋਚ ਕੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਕਿਸੀਕੋ ਜੀਤਾ ਨਾ ਪਾਯਾ ਮੋਹਰਾ ਉਠਾਨੇ ਕਾ ਬਿਚਾਰ ਕੀਆ ਫਿਰ ਸੋਚਾ ਕਿ ਮੋਹਰਾ ਉਠਾਨੇ ਸੇ ਕਹੀਂ ਫਿਰ ਨਾ ਜੀ ਉਠੇ ਔਰ ਮੁਝਕੋ ਖਾ ਜਾਵੇਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਣ ਜਾਏਂ ਔਰ ਯਸ ਬਿਥਾ ਹੋ ਸ਼ੀਘਰਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਏ ਯਹਾਂ ਤਕ ਬੈਠਾ ਰਹਾ ਕਿ ਉਨਕੀ ਖਾਲ ਜਲਗਈ ਔਰ ਹੱਡੀ ਪਸਲੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਨੇ ਲਗੀ ਤਬ ਹਾਤਮ ਮੋਹਰੇ ਕੋ ਉਠਾਕੇ ਆਗੇ ਚਲਾ ਥੋੜੇ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਏਕ ਅਸ਼ਟਧਾਤ ਕਾ ਜੰਗਲ ਮਿਲਾ ਉਸਕਾ ਏਕ ਏਕ ਟੁਕੜਾ ਗੂਤੀਓਂ ਕੋ ਛੇਦ ਪੈਰ ਪਿੱਠ ਪਰ ਨਿਕਲਤਾ ਥਾ ਔਰ ਜ਼ਖ਼ਮ ਹੋ ਜਾਤੇ ਯਿਹ ਅਪਨੇ ਕੱਪੜੋਂ ਸੇ ਚੀਥੜੇ ਪਾੜ ਕਰ ਜੂਤੀਓਂ ਕੇ ਭੀਤਰ ਰਖਲੇਤਾ ਨਿਦਾਨ ਪੈਰਛਲਤੇ ਹੂਏ ਗਏ ਤਬ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੇ ਹਾਤਮ ਤੁਝਸਾ ਮੂਰਖ ਕੋਈ ਜਗਤ ਮੇਂ ਨ ਹੋਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਬ੍ਰਿਧ ਮਾਨੁੱਖ ਨੇ ਤੁਝਕੋ ਬਾਰੰਬਾਰ ਰੋਕਾ ਥਾ ਕਿ ਦਹਿਨਾ ਰਸਤਾ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਹੈ ਉਧਰ ਸੇ ਨਾ ਜਾਨਾ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਮਾਨੁੱਖਯ ਕੋ ਬੁਧੀ ਦੀ ਹੈ ਕਿ ਭਲਾ ਬੁਰਾ ਪਹਿਚਾਨੇ ਔਰ ਸੋਚ ਬਿਚਾਰ ਕੇ ਚਲੇ ਤੂ ਚੰਗਾ ਭਲਾ ਉਸ ਸੁਗਮ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਬਾਈਂ ਓਰ ਗਿਆ ਥਾ ਫਿਰ ਯਿਹ ਕਿਆ ਮੂਰਖਤਾ ਥੀ ਜੋ ਉਸਕੋ ਛੋਡ ਕਰ ਦਹਿਨੀ ਓਰ ਆਯਾ ਅਰ ਅਬ ਪਛਤਾਨੇ ਸੇ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਹੋਤਾ ਜੋ ਊਪਰ ਅਪਦਾ ਪੜੀ ਹੈ ਉਸਕੋ ਸਹਿ ਲੇਨਾ ਚਾਹੀਏ ਜੈਸੇ ਚਲਾ ਜਾਇ ਵੈਸਾ ਚਲ ਈਸ਼੍ਵਰ ਨਿਰਬਾਹ ਕਰੇਗਾ ਬੜੇ ਕਲੇਸ਼ ਸਹਿਤਾ ਹੂਆ ਉਸ ਜੰਗਲ ਸੇ ਪਾਰ ਹੂਆ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕਰਕੇ ਏਕ ਜਗਹ ਪਰ ਬੈਠ ਗਿਆ ਵਹਾਂ ਪਰ ਜੋ ਉਸਨੇ ਪੈਰੋਂ ਸੇ ਜੁੱਤੀ ਉਤਾਰ ਕੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਸਾਰੇ ਪੈਰੋਂ ਮੇਂ ਅਸ਼ਟਧਾਤ ਕੇ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਛੇਦ ਮੇਂ ਦੇਖ ਪੜੇ ਉਨਕੋ ਨਿਕਾਲਨੇ ਲਗਾ ਜਬ ਸਬ ਨਿਕਾਲ ਚੁਕਾ ਤੋ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਕਪੜਾ ਲਪੇਟ ਜੂਤੀ ਪਹਿਨ ਲੰਗੜਾਤਾ ਹੀ ਆਗੇ ਕ ਚਲ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਪਰਸੰਨ ਥਾ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਬਿਆਧੀ ਸੇ ਬਚਾ ਪਰ ਯਿਹ ਨਾ ਜਾਨਤਾ ਥਾ ਕਿ ਆਗੇ ਸਭ ਸੇ ਬੜੀ ਬਿਆਧੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਹੈ ਕੁਛ ਦਰ ਚਲਾ ਥਾ ਕਿ ਵਹਾ ਕੇ ਬਿੱਛੂ ਮਾਨੁੱਖਯ ਕੀ ਸੁਗੰਧ ਪਾਇ ਕਰ ਦੌੜੇ ਉਨਮੇਂ ਕਿਤਨੇਕ ਬਿੱਲੀਓਂ ਕੀ ਤਰਹ ਔਰ ਕਿਤਨੇ ਕੁ ਕੁੱਤਿਓ ਕੀ ਤਰਹ ਥੇ ਔਰ ਕਿਤਨੇ ਲੂੰਬੜੀਓਂ ਕੇ ਸਮਾਨਥੇ ਔਰ ਉਨ ਕੇ ਪੈਰ ਗੀਦੜ ਕੇ ਸੇ ਅਰ ਗਲਾ ਮੁਰਗ਼ ਕੇ ਸਮਾਨ ਤਖ਼ਤੇ ਅਕਾਰ ਥੇ ਹਾਤਮ ਉਨਕੋ ਦੇਖ ਸਹਿਸਾ ਕਰ ਕਾਂਪਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਇਸ ਤਰਹ ਘਬਰਾਯਾ ਕਿ ਸੁਰਤ ਭੂਲ ਗਈ ਹਾਥ ਪੈਰ ਫੂਲ ਗਏ ਇਧਰ ਉਧਰ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਫਿਰ ਬੜਾ ਬ੍ਰਿਧ ਮਨੁੱਖ ਸਹਾਇਕ ਹੂਆ ਹਾਥ ਪਕੜ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕੇ ਸੁਚਿਤ ਰਹਿ ਘਬਰਾ ਮਤ ਧੀਰਜ ਰੱਖ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕੇ ਮੁਝ ਮੇਂ ਪ੍ਰਾਕਰਮ ਨਹੀਂ ਇਨ ਬਿੱਛੂਓਂ ਕੇ ਡੰਗ ਜਿਨਕੇ ਐਸੇ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਪੱਥਰ ਕੋ ਮਾਰੇਂ ਤੋ ਟੁਕੜੇ ਟੁਕੜੇ ਹੋ ਜਾਇ ਮੈਂ ਕੈਸੇ ਸਾਮਨਾ ਕਰੂੰਗਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰ ਵੁਹੀ ਮੋਹਰਾ ਨਿਕਾਲ ਕਰ ਇਨਕੇ ਸਾਮਨੇ ਧਰਤੀ ਪਰ ਰਖਦੇ ਔਰ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖ ਲੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਪਨਾ ਮੁਹਰਾ ਨਿਕਾਲਨਾ ਚਾਹਾ ਪਰ ਹਾਥ ਐਸੇ ਕਾਂਪਨੇ ਲਗੇਕਿ ਨਾਨਿਕਲ ਸਕਾ ਉਸੀ ਬਿਧ ਮਨੁੱਖਯ ਨੇ ਨਿਕਾਲ ਕੇ ਉਸਕੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਦੇ ਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਧਰਤੀ ਪਰ ਡਾਲਦੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜੋ ਉਸ ਮੁਹਰੇ ਕੋ ਦੇਖਾ ਔਰ ਵਹੀਂ ਫੈਂਕ ਦੀਆ ਫਿਰ ਵਹੀਂ ਛਿਪਕਲੀਓਂ ਕੇ ਜੰਗਲ ਕੇ ਸਮਾਨ ਧਰਤੀ ਰੰਗ ਬਦਲ ਲਾਲ ਹੋ ਗਈ ਔਰ ਬਿੱਛੂ ਭੀ ਆਪਸ ਮੇਂ ਲੜਨੇ ਲਗੇ ਏਕ ਏਕ ਕੇ ਡੰਗ ਸੇ ਦੂਸਰੋਂ ਕਾ ਬਦਨ ਫਟ ਗਿਆ ਹਾਤਮ ਖੜਾ ਹੋਕਰ ਯਿਹ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖਤਾ ਥਾ ਤੀਨ ਦਿਨ ਮੇਂ ਵੁਹ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਆਪਸ ਮੇਂ ਲੜ ਮਰੇ ਹਾਤਮ ਭੀ ਤਬਤਕ ਵਹੀਂ ਰਹਾ ਚੌਥੇ ਦਿਨ ਉਸ ਮੁਹਰੇ ਕੋ ਉਠਾ ਕੇ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਭਜਨ ਕਰ ਆਗੇ ਕੋ ਚਲਾ ਕੁਛ ਦਿਨ ਮੇਂ ਇੱਕ ਸ਼ਹਿਰ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਉਸਮੇਂ ਪਹੁਚਾ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਅਪੂਰਬੀ ਮਨੁੱਖਯ ਦੇਖ ਪਾਸ ਆਕੇ ਪੁਛਾ ਕਿ ਤੂ ਕਿਸ ਰਾਹ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਦਹਿਨੀ ਤਰਫ ਕੀ ਰਾਹ ਸੇ ਵੁਹ ਅਚੰਭ ਮੇਂ ਹੋ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਤੂ ਜੀਤਾ ਕੈਸੇ ਬਚਾ ਕਿਆ ਬੰਬੂਲ ਕੇ ਕਾਂਟੇ ਔਰ ਛਿਪਕਲੀਓਂ ਔਰ ਅਸ਼ਟਧਾਤ ਕੇ ਜੰਗਲ ਬਿੱਛੂਓ ਕੀ ਬਿਆਧਾ ਤੁਝ ਪਰ ਨਾ ਪੜੀ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾਕਿ ਉਨ ਬਯਾਧੋਂ ਮੇਂ ਫਸਾ ਤੋ ਥਾ ਪਰੰਤੂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੀ ਸਹਾਇ ਸੇ ਛਿਪਕਲੀਆਂ ਔਰ ਬਿੱਛੂ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਟਿਕਾਨੇ ਲਗੇ ਅਬ ਇਸ ਰਾਹ ਮੇਂ ਅਸ਼ਟਧਾਤ ਕੇ ਟੁਕੜੇ ਔਰ ਬੰਬੂਲ ਕੇ ਕਾਂਟੋਂ ਕੀ ਬਾਧਾ ਬਿਨ ਔਰ ਕੁਛ ਖਟਕਾ ਨਹੀਂ ਰਹਾ ਔਰ ਜੋ ਸੌਦਾਗਰ ਵਹਾਂ ਪਰ ਉਤਰੇ ਥੇ ਸੋ ਇਸ ਬਾਤਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਯੇਹ ਬਿਚਰਤੇ ਕਿ ਅਬ ਇਸੀ ਰਾਹ ਸੇ ਚਲੀਏ ਦੂਸਰੇ ਰਾਹ ਮੇਂ ਕਿਉਂ ਕਰ ਜਾਈਏ ਕਿ ਇਹ ਰਸਤਾ ਖੁੱਲ੍ਹ ਗਿਆ ਕੁਛ ਖਟਕਾ ਨਹੀਂ ਰਹਾ ਜੋ ਸੌਦਾਗਰ ਆਯਾ ਜਾਯਾ ਕਰੇਂਗੇ ਤੋ ਯਿਹ ਸ਼ਹਿਰ ਭੀ ਵਸ ਜਾਏਗਾ ਨਿਦਾਨ ਲੱਦ ਪੱਥ ਕੇ ਚਲੇ ਗਏ ਇਹ ਸਮਾਚਾਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਪਹੁਚਾ ਕਿ ਏਕ ਮੁਸਾਫਿਰ ਕੇ ਕਹਿਨੇ ਸੇ ਵੁਹ ਸੌਦਾਗਰ ਜਿਸ ਰਾਹ ਮੇਂ ਅਸ਼ਟਧਾਤ ਕੇ ਟੁਕੜੇ ਔਰ ਬੰਬੂਲ ਕਾ ਜੰਗਲ ਥਾ ਉਸੀ ਰਾਹ ਮੇਂ ਚਲੇ ਗਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਿ ਦੀਆ ਕਿ ਹਰਕਾਰੇ ਉਨ ਕੇ ਪੀਛੇ ਜਾਵੇਂ ਔਰ ਰਸਤੇ ਕਾ ਹਾਲ ਠੀਕ ਠੀਕ ਦਰਿਆਫ਼ਤ ਕਰ ਆਵੇਂ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਬੁਲਾ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਰੇ ਬਟੋਹੀ ਤੂਨੇ ਬਿਦੇਸ਼ ਕੇ ਬਹੁਤਸੇ ਦੁਖ ਸਹੇ ਹੈਂ ਕੁਛ ਦਿਨ ਯਹਾਂ ਹਮਾਰੇ ਪਾਸ ਰਹਿਕਰ ਆਰਾਮ ਕਰੋ ਫਿਰ ਜਿਧਰ ਜੀ ਚਾਹੇ ਵਹਾਂ ਚਲ ਜਾਨਾ ਪਰ ਉਸਕਾ ਮਨੋਰਥ ਇਹ ਥਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੂ ਸੱਚਾ ਹੈ ਤੋ ਭਲਾ ਨਹੀਂ ਤੋ ਸੂਲੀ ਦੇਵਾਂਗਾ ਇਸ ਬਿਚਾਰ ਸੇ ਉਸਕੋ ਕੁਛ ਦਿਨ ਠਹਿਰਾਯਾ ਔਰ ਨਹੀਂ ਉਸਕੀ ਚੌਕਸੀ ਕੇ ਲੀਏ ਕੁਛ ਲੋਕ ਕਰ ਦੀਏ ਕਿ ਏਹ ਜਾਏ ਨਹੀਂ ਵੁਹ ਲੋਗ ਜੋ ਰਾਹ ਕੋ ਦਰਿਆਫਤ ਕਰਨੇ ਗਏ ਥੇ ਸੌਦਾਗਰੋਂ ਕੇ ਪੀਛੇ ਪੀਛੇ ਉਨਕੇ ਉਤਰਨੇ ਕਾ ਚਿੰਨ੍ਹ ਪਾਤੇ ਗਏ ਜਬ ਸੌਦਾਗਰ ਛਿਪਕਲੀਓਂ ਕੇ ਜੰਗਲ ਸੇ ਖਿਮ ਕੁਸ਼ਲ ਸੇ ਨਿਕਲ ਗਏ ਤਬ ਵੁਹ ਆਦਮੀ ਫਿਰੇ ਔਰ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਇਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ ਜੋ ਕੁਛ ਉਸ ਬਟੋਹੀ ਨੇ ਕਹਾ ਸੋ ਸਭ ਸੱਚ ਹੈ ਇਸ ਰਾਹ ਮੇਂ ਕੋਈ ਉਪਾਧੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਤਬ ਤੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਬਿਦਤ ਕਰਦੀਆ ਕਿ ਵੁਹ ਰਾਹ ਖੁਲ੍ਹ ਗਈ ਜਿਸਕਾ ਜੀ ਚਾਹੇ ਬੇਖਟਕੇ ਚਲਾ ਜਾਏ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਸੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਬਡੀ ਅਧੀਨਤਾ ਸੇ ਬੋਲਾ ਕਿ ਮੁਝਸੇ ਭੂਲ ਹੋਗਈ ਜੋ ਮੈਨੇ ਆਪਕੋ ਸਖ਼ਤ ਬਚਨ ਕਹਾ ਸੋ ਮੇਰਾ ਗੁਨਾਹ ਮੁਆਫ਼ ਕਰੋ ਔਰ ਬਹੁਤਸਾ ਧਨ ਰਤਨ ਉਸਕੇ ਆਗੇ ਰੱਖਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜਬ ਮੈਂ ਇਸ ਅਪਦਾ ਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਆਯਾ ਹੂੰ ਕੁਛ ਯਹਾਂ ਕਾ ਅਨਯਾਇ ਨਹੀਂ ਦੇਖਾ ਆਪ ਇਤਨੀ ਅਧੀਨਤਾ ਕਿਉਂ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਨਹੀਂ ਜਾਨਤੇ ਕਿ ਮੈਂ ਊਪਰ ਸੇ ਤੁਮਾਰਾ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਕਰਤਾ ਥਾ ਔਰ ਲੋਗੋਂ ਸੇ ਕਹਿ ਦੀਆ ਥਾ ਕਿ ਜਬਤਕ ਰਾਹ ਕਾ ਸਮਾਚਾਰ ਨ ਆਵੇਗਾ ਤੁਮ ਯਹਾਂ ਸੇ ਜਾਨੇ ਨ ਪਾਓਗੇ ਜੋਕਰ ਤੁਮਾਰੀ ਬਾਤ ਝੂਠੀ ਨਿਕਲਤੀ ਤੋਂ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਬਾਹਰ ਤੁਝਕੋ ਸੂਲੀ ਦੀ ਜਾਤੀ ਕਿ ਫੇਰ ਕੋਈ ਐਸੀ ਬਾਤ ਨ ਉਡਾਵੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਆਪਨੇ ਇਹ ਬਹੁਤ ਉਚਿਤ ਕੀਆ ਥਾ ਚਤੁਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਐਸਾ ਹੀ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਸਚੇ ਕੀ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾ ਕਰੇ ਔਰ ਝੂਠੇ ਕੀ ਗਰਦਨ ਮਾਰੇ ਆਪ ਬ੍ਰਿਥਾ ਸੰਤਾਪ ਕਰਤੇ ਹੈਂ ਔਰ ਮੈਂ ਭੀ ਝੂਠ ਨਹੀਂ ਕਹਿਤਾ ਕਿ ਅੱਛੇ ਲੋਗ ਝੂਠ ਨਹੀਂ ਬੋਲਤੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕਾ ਬੁਰਾ ਭੀ ਨਹੀਂ ਮਾਨਤਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਯਹੀ ਚਾਹੀਏ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸਦਾ ਹੀ ਆਪ ਕਾ ਐਸ਼ਵਰਯ ਬਢਾਵੇ ਔਰ ਆਪਕਾ ਦੋਸ਼ ਆਪਕੇ ਵੱਸ ਰਹੇ ਔਰ ਜੋ ਕੁਛ ਆਪ ਮੁਝੇ ਦੇਤੇ ਹੈਂ ਸੋ ਮੇਰੇ ਕਿਸ ਕਾਮ ਹੈ ਮੈਂ ਇਕੇਲਾ ਨੂੰ ਇਸਕੋ ਕੈਸੇ ਲੇ ਜਾਊਂਗਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਚਿੰਤਾ ਮਤ ਕਰੋ ਮੈਂ ਤੁਮਾਰੇ ਸਾਥ ਭਾਰ ਬਰਦਾਰੀ ਔਰ ਕੁਛ ਮਨੁੱਖ ਰੱਖਿਆ ਕੇ ਲੀਏ ਕਰ ਦੇਤਾ ਹੂੰ ਸੋ ਵੁਹ ਤੁਮਾਰੇ ਦੇਸ਼ ਤਕ ਪਹੁੰਚਾ ਦੇਵੇਂਗੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਏਕ ਔਰ ਕਾਮ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਜਬਤਕ ਵੁਹ ਨਾ ਕਰਲੂੰਗਾ ਤਬਤਕ ਦੇਸ਼ ਕੀ ਓਰ ਮੁਖ ਨਾ ਕਰੂੰਗਾ ਜਾਨੇ ਕੀ ਤੋ ਕੌਨ ਚਰਚਾ ਹੈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਵੁਹ ਕੌਨਸੀ ਬਾਤ ਹੈ ਜੋ ਹਮ ਜਾਨ ਜਾਵੇਂ ਤੋਂ ਵਸ ਭਰ ਆਪਕੇ ਕਾਮ ਮੇਂ ਹਮ ਭੀ ਸਾਥ ਦੇਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇਹ ਆਪਕੀ ਕਿਰਪਾ ਹੈ ਪਰ ਮੈਂ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਸਿਵਾਇ ਹੋਰ ਕਿਸੀ ਕੀ ਮਦਤ ਨਹੀਂ ਚਾਹਤਾ ਪਰ ਏਕ ਮਨੁੱਖਯ ਅਜੇਹਾ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਕਰ ਦੀਜੀਏ ਜੋ ਮੁਝੇ ਕਤਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਰਸਤਾ ਬਤਾ ਦੇਵੇ ਤੋ ਆਪਕੀ ਬਡੀ ਕਿਰਪਾ ਹੈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਮੇਂ ਤੁਮਾਰਾ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਨੇ ਸੁਨਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਾਮਬਾਦ ਗਰਦ ਉਸੀ ਰਾਜਯ ਮੇਂ ਹੈ ਮੁਝਕੋ ਉਸਕੇ ਦੇਖਨੇ ਕਾ ਬਡੀ ਅਭਿਲਾਖ ਹੈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਇਸ ਬਾਤਕੋ ਅਪਨੇ ਮੰਨ ਸੋ ਦੂਰ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਉਸਕੀ ਤਰਫ਼ ਗਿਆ ਹੈ ਸੋ ਜੀਤਾ ਨਹੀਂ ਫਿਰਾ ਹੈ ਤੂੰ ਕਿਉਂ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਾਣ ਬ੍ਰਿਥਾ ਖੋਯਾ ਚਾਹਤਾ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਜੋ ਚਾਹੇ ਸੇ ਹੋ ਪਰ ਮੁਝੇ ਜ਼ਰੂਰ ਜਾਨਾ ਹੈ ਔਰ ਉਸਕਾ ਸਮਾਚਾਰ ਲਾਨਾ ਹੈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਤੂੰ ਉਧਰ ਕੋ ਮਤ ਜਾਹ ਪਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਨ ਮਾਨਾ ਤਬ ਦੋ ਮਾਨੁੱਖਯ ਸਾਥ ਕਰ ਦੀਏ ਕਿ ਇਸਕੋ ਸ਼ਹਿਰ ਕਤਾਨ ਕੀ ਰਾਹ ਪਰ ਪਹੁੰਚਾ ਦੋ ਹਾਤਮ ਬਿਦਾ ਹੋ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਸ਼ਹਿਰ ਕਤਾਨ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਕਈ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਏਕ ਜਗਹ ਪਹੁੰਚਾ ਉਨ ਮਾਨਖੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਹਮਾਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਰਾਜ ਹੋ ਚੁਕਾ ਯਹਾਂ ਸੇ ਕਤਾਨ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਰਾਜ ਹੈ ਅਬ ਹਮਕੋ ਬਿਦਾ ਕਰੋ ਹਾਤਮ ਉਨਕੋ ਬਿਦਾ ਕਰ ਆਗੇ ਕੋ ਬੜ੍ਹਾ ਜਬ ਸਮੀਪ ਪਹੁੰਚਾ ਤਬ ਵਹਾਂ ਕੇ ਲੋਗ ਉਸਕੋ ਦੇਖਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਅਰੇ ਬਟੋਹੀ ਤੂੰ ਕਿਸ ਰਾਹ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਦਹਿਨੀ ਓਰ ਕੀ ਰਾਹ ਸੇ ਯੱਦਿਪ ਉਸ ਮਾਰਗ ਮੇਂ ਬਹੁਤ ਬਲਾਏਂ ਥੀਂ ਪਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਨੇ ਅਪਨੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਦੂਰ ਕਰੀਂ ਔਰ ਮਾਰਗ ਸੁਗਮ ਹੋ ਗਿਆ ਮੈਂ ਕੁਸ਼ਲ ਸੇ ਯਹਾਂ ਤਕ ਆ ਪਹੁਚਾ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਸਭ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੂਏ ਹਾਤਮ ਸ਼ਹਿਰ ਕਤਾਨ ਮੇਂ ਜਾਇਕੇ ਏਕ ਸਰਾਇ ਮੈਂ ਉਤਰਾ ਏਕ ਦਿਨ ਦੋ ਮੋਤੀ ਔਰ ਦੋ ਮਾਣਿਕ ਬਹੁਤ ਬੜੇ ਦਾਮੋਂ ਕੇ ਜੈਸੇ ਕਿ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਨਾ ਥੇ ਵੇ ਡਬੀਆ ਮੇਂ ਰੱਖ ਪਾਦਸ਼ਾਹੀ ਡੇਉਢੀ ਪਰ ਗਿਆ ਚੋਬਦਾਰੋਂ ਨੇ ਅਪਨੇ ਸਰਦਾਰ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਮੁਸਾਫ਼ਿਰ ਕਿਸੀ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਇਹ ਬਾਤ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਨਿਵੇਦਨ ਕਰੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਉਸਕਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਪੂਛ ਕਰ ਆਓ ਕਿ ਤੁਮ ਕਹਾਂ ਸੇ ਆਏ ਔਰ ਤੁਮਾਰਾ ਨਾਮ ਕਿਆ ਹੈ ਉਸਨੇ ਕਹਾਕਿ ਮੈਂ ਸੌਦਾਗਰ ਹੂੰ ਮੇਰਾ ਆਨਾ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਸੇ ਹੂਆ ਹੈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀ ਅਭਿਲਾਖਾ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਚੋਪਦਾਰੋਂ ਨੇ ਅਪਨੇ ਸਰਦਾਰ ਸੇ ਕਹਾ ਉਸਨੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਸੇ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਕਿ ਇਕ ਸਜੀਲਾ ਸੌਦਾਗਰ ਮਧੁਰਬਾਣੀ ਆਪਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕੀ ਆਸ ਕਰ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਸੇ ਆਯਾ ਹੈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਆਗਯਾ ਦੀ ਕਿ ਬੁਲਾਓ ਵੇ ਜਾਕੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਸਾਮਨੇ ਲਾਏ ਵੁਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹੋਂ ਕੇ ਯੋਗ ਪ੍ਰਣਾਮ ਔਰ ਉਸਤਤ ਕਰ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹ ਵੇ ਰਤਨ ਨਿਵੇਦਨ ਕੀਏ ਉਨੋਂ ਕੋ ਦੇਖ ਮਾਰੇ ਹਰਖ ਕੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਾ ਰੰਗ ਦਮਕਨੇ ਲਗਾ ਉਸੇ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬਿਠਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਪੂਛਾ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਸੌਦਾਗਰੀ ਕਰਤਾ ਥਾ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਕੋ ਕੁਛ ਸਮਝ ਸੌਦਾਗਰੀ ਔਰ ਰਾਜ ਸੇਵਾ ਦੇਸ਼ਨ ਕਾ ਗਮਨ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕੀਆ ਯਹਾਂ ਆਕੇ ਆਪਕੀ ਇਤਨੀ ਸਲਾਘਾ ਸੁਨੀ ਸਹਿਸਾ ਦੌੜਾ ਆਯਾ ਕਿ ਐਸੇ ਨੀਤਵਾਨ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨੇ ਸੇ ਦੋਨੋਂ ਲੋਕ ਕੀ ਭਲਾਈ ਹੈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸਕ ਬਾਤੇਂ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਕਰ ਸੁਨੀਂ ਔਰ ਬਡੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਰਹਿ ਕੇ ਅਪਨੇ ਸਮਾਗਮ ਸੇ ਆਨੰਦ ਦੋ ਯਹੀ ਹਮਾਰੀ ਭੇਟ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕੀ ਕਿ ਯੱਦਪਿ ਹਮ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਭੀ ਏਕ ਜਗਹ ਰਹਿਨਾ ਕਠਿਨ ਹੈ ਪਰ ਆਪ ਐਸੀ ਬਿਨਤੀ ਔਰ ਦਯਾਵਾਨ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੀ ਸੇਵਾ ਮੇਂ ਰਹਿਨਾ ਸਬ ਤਰਹ ਕੀ ਭਲਾਈ ਹੈ ਮੈਨੇ ਤਨ ਮਨ ਸੇ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕੀਆ ਫਿਰ ਪਾਦਿਸ਼ਾਹ ਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਤੁਮ ਕਹਾਂ ਉਤਰੇ ਹੋ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਯਿਹ ਸੁਨ ਦੀਵਾਨ ਖਾਸ ਕੇ ਦਾਰੋਗੇ ਕੋ ਹੁਕਮ ਦੀਆ ਕਿ ਇਨਕੋ ਅੱਛੇ ਸੇ ਏਕ ਛੋਟੇ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਉਤਰਵਾ ਔਰ ਬਾਵਰਚੀ ਖਾਨੇ ਕੇ ਦਾਰੋਗੇ ਸੇ ਕਹਿਦੋ ਕਿ ਸਾਂਝ ਸਵੇਰੇ ਦੋਨੋਂ ਸਮੇ ਪਰ ਖਾਨਾ ਖਾਨੇ ਕੋ ਪਹੁੰਚਾਯਾ ਕਰੇ ਔਰ ਕਈ ਖ਼ਿਦਮਤਗਾਰ ਕਾਮ ਕੇ ਲੀਏ ਇਨਕੇ ਪਾਸ ਭੇਜਦੋ ਯਿਹ ਕਹਿ ਕਰ ਹਾਤਮ ਕੀ ਓਰ ਦੇਖਕੇ ਬੋਲੇ ਕਿ ਹਮਾਰਾ ਮਨ ਇਹ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਕਿ ਬਰਸ ਦਿਨ ਆਪ ਯਹੀਂ ਰਹੋ ਔਰ ਹਮਾਰੀ ਸਭਾ ਕਾ ਆਨੰਦ ਬਢਾਓ ਔਰ ਅਪਨੀ ਮੀਠੀ ਮੀਠੀ ਬਾਤੇਂ ਸੁਨਾਕੇ ਹਮ ਸਭ ਕੋ ਆਨੰਦ ਦੋ ਹਾਤਮ ਵਹਾਂ ਆ ਰਹਾ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਰਹਿਨੇ ਲਗਾ ਇਸੀ ਭਾਂਤ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਬੀਤੇ ਨਿਦਾਨ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਉਸ ਪਰ ਐਸਾ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਯਾ ਕਿ ਜੋ ਏਕ ਦਿਨ ਨ ਦੇਖਤਾ ਤੋ ਚੈਨ ਨ ਪੜਤਾ ਬੁਲਵਾ ਹੀ ਲੇਤਾ ਨਿਦਾਨ ਪ੍ਰਾਣ ਮਨ ਸੇ ਅਧਿਕ ਹੇਤ ਕਰਤਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਮੰਤ੍ਰੀਓਂ ਸੇ ਕਹਿਤਾ ਕਿ ਜੋ ਯਿਹ ਸਦੀਵ ਮੇਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਕਾ ਰਹਿਨਾ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੇ ਸੁਖ ਸੇ ਦਿਨ ਕਟੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਵੁਹ ਕਹਿਤੇ ਕਿ ਆਪ ਸੱਚ ਕਹਿਤੇ ਹੈਂ ਯਿਹ ਐਸੇ ਹੀ ਸੁਸ਼ੀਲ ਮਧਰ ਬਾਣੀ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਰਹਿਨੇ ਯੋਗਯ ਹੈ ਏਕ ਦਿਨ ਜੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਪ੍ਰਸੰਨ ਬੈਠੇ ਹੁਏ ਦੇਖਾ ਤੋ ਕਈ ਬਹੁਤ ਮੂਲ ਲੀਏ ਹੁਏ ਮਾਨਕ ਔਰ ਹੀਰੇ ਔਰ ਪੰਨੇ ਫਿਰ ਨਿਵੇਦਨ ਕੀਏ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਮਨ ਸੇ ਤੇਰਾ ਬਡਾ ਗੁਣ ਮਾਨਤਾ ਹੂੰ ਬਾਰ ਬਾਰ ਮੁਝਕੋ ਕਿਉਂ ਲੱਜਾਤਾ ਹੈਂ ਮੈਂ ਤੁਮ ਸੇ ਲੱਜਿਤ ਹੋਤਾ ਹੂੰ ਕਯੋਂਕਿ ਇਤਨੇ ਦਿਨੋਂ ਸੇ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਹੈ ਮੁਝ ਸੇ ਕੁਝ ਅਕਾਂਖਯਾ ਨਾ ਕੀ ਮੇਰਾ ਜੀ ਚਾਹਤਾ ਹੈ ਕਿ ਜੋ ਕੁਛ ਤੁਝਕੋ ਚਾਹੀਏ ਸੰਕੋਚ ਛੋਡ ਕਰ ਮੁਝਸੇ ਮਾਂਗ ਲੇ ਮੈਂ ਨਾਹ ਨਹੀਂ ਕਰੂੰਗਾ ਬਿਨ ਬਿਚਾਰੇ ਤੁਮੇਂ ਦੂੰਗਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਆਪਕੇ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸੇ ਸਭ ਕੁਛ ਹੈ ਕਿਸੀ ਬਾਤ ਕੀ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਦੇਸ਼ਾਂਟਨ ਕਰਨੇ ਵਾਲੋਂ ਕੋ ਸੰਸਾਰ ਕੇ ਬਡੇ ਚਮਤਕਾਰ ਕੀ ਕਿਆ ਅਪੇਖਯਾ ਹੈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਯਿਹ ਕੌਨ ਬਾਤ ਹੈ ਮੇਰਾ ਜੋ ਰਾਜ ਹੈ ਸੋ ਸਭ ਤੇਰਾ ਰਾਜਯ ਹੈ ਜੋ ਚਾਹੇਂ ਸੋ ਕਰ ਬਿਨ ਪੂਛੇ ਜੋ ਕੁਛ ਕਿਸੀ ਕੋ ਦੀਆ ਚਾਹੇਂ ਸੋ ਦੇ ਡਾਲ ਕਾਮ ਜੋ ਚਾਹੇ ਉਸੀ ਨੌਕਰ ਸੇ ਲੇ ਅਬ ਤੇਰੀ ਆਗਯਾ ਕੋਈ ਭੰਗ ਨਾ ਕਰ ਸਕੇਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਆਪ ਸਦਾ ਚਿਰ ਜੀਵ ਰਹੇਂ ਔਰ ਆਪਕ ਰਾਜ ਬਨਾ ਰਹੇ ਮੇਰੇ ਮਨ ਕੇ ਸਭ ਅਭਿਲਾਖ ਪੂਰਨ ਹੋ ਚੁਕੇ ਹੈਂ ਏਕ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ ਸੋ ਬਨਾ ਰਹੇਗਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਐਸਾ ਕਿਆ ਕਾਮ ਹੈ ਜੋ ਤੂੰ ਚਾਹੇ ਤੋ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਭੀ ਤੁਝਕੋ ਦੇ ਦੂੰ ਦੇਸਕੋ ਤੋ ਕਿਆ ਵਸਤੁ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਕੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰੀ ਕਿ ਉਨ ਕੋ ਤੋ ਮੈਂ ਅਪਨੀ ਬੇਟੀ ਬਹਿਨ ਜਾਨਤਾ ਹੂੰ ਇਹ ਕਾਂਖਯਾ ਮੇਰੇ ਮਨ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਵੁਹ ਔਰ ਹੀ ਬਾਤ ਹੈ ਇਸ ਸੇ ਕਹਿ ਨਹੀਂ ਸਕਤਾ ਕਿ ਜੋ ਆਪ ਨਾ ਮਾਨੋ ਤੋ ਲੋਗੋਂ ਮੇਂ ਕਹਿਕੇ ਲੱਜਿਤ ਹੂੰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਬਡੀ ਸੁਸੀਲਤਾ ਔਰ ਕਿਰਪਾ ਸੇ ਕਹਾ ਕਿ ਤੇਰੀ ਪਿਛਲੀ ਪ੍ਰੀਤ ਕਾ ਭਾਰ ਮੁਝ ਪਰ ਬਹੁਤ ਹੈ ਜੋ ਪਾਦਸ਼ਾਹਤ ਭੀ ਮਾਂਗੋ ਤੋ ਤੁਮਕੋ ਦੇ ਦੂੰਗਾ ਬੇਗ਼ਮ ਹੋ ਮਾਂਗ ਜੋ ਚਾਹੇਂ ਸੋਈ ਲੇਲੇ ਸਭ ਤੇਰਾ ਹੈ ਮਾਲ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰੀ ਕਿ ਆਪ ਯਹ ਕਿਆ ਕਹਿਤੇ ਹੋ ਵੇ ਮੇਰੀ ਮਾਤਾ ਸਮਾਨ ਹੈ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹਿਤ ਕਾ ਤਖ਼ਤ ਆਪਕੋ ਸਦਾ ਸਰਬਦਾ ਸ਼ੋਭਾ ਇਮਾਨ ਰਹੇ ਮੇਰਾ ਮਨੋਰਥ ਤੋ ਹੋਰ ਹੀ ਹੈ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਭਾਈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਸ਼ੀਘਰ ਕਹਿ ਮੇਰਾ ਜੀਵ ਉਕਤਾ ਗਿਆ ਵੁਹ ਕਿਆ ਹੈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਆਪ ਬਚਨ ਦੋ ਤੋ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕਰੋਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸੁਗੰਦ ਖਾਕੇ ਪ੍ਰਤੱਗਯਾ ਕੀ ਤਬ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹਮਾਮਬਾਦਗਰਦ ਕੇ ਦੇਖਨੇ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਹੈ ਜੇਕਰ ਹੁਕਮ ਹੋ ਤੋ ਉਸਕਾ ਚਰਿੱਤ੍ਰ ਦੇਖੂੰ ਔਰ ਮਨ ਕਾ ਸੰਦੇਹ ਮਿਟਾਊਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਯਿਹ ਸੁਨ ਉਦਾਸੀਨ ਹੋ ਸਿਰ ਝੁਕਾ ਲੀਆ ਔਰ ਚੁਪਕਾ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਐਸੀ ਚਿੰਤਾ ਦੇਖਕਰ ਪੂਛਾ ਕਿ ਆਪਨੇ ਇਤਨੀ ਚਿੰਤਾ ਕਿਉਂ ਕੀ ਸਭ ਪ੍ਰਕਾਰ ਸੇ ਅਗਯਾਨਵਰਤੀ ਹੈ ਜੋ ਆਪ ਕੀ ਆਗਯਾ ਹੋਗੀ ਮੈਂ ਸਿਰ ਆਂਖੋਂ ਕੇ ਬਦਲੇ ਕਰੂੰਗਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਿਆਰੇ ਮੁਝੇ ਚਿੰਤਾ ਕਿਉਂ ਨ ਹੋ ਬਹੁਤਸਾ ਸੰਦੇਹ ਹੈ ਔਰ ਮੈਨੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਸੁਗੰਦ ਖਾਈ ਹੈ ਕਿ ਹਮਾਮਬਾਦਗਰਦ ਕੋ ਕਿਸੀ ਕੋ ਨ ਜਾਨੇ ਦੇਵਾਂਗਾ ਜੋ ਤੁਝਕੋ ਜਾਨੇ ਕੀ ਆਗਯਾ ਦੂੰ ਪ੍ਰਤੱਗਯਾ ਭੰਗ ਹੋਤੀ ਹੈ ਦੂਸਰਾ ਇਹ ਸੋਚ ਬਹੁਤ ਹੈ ਕਿ ਤੁਝਸੇ ਸੁੰਦਰ ਸੁਸੀਲ ਮਨੁੱਖ ਅਪਨੇ ਜੀਨੇ ਸੇ ਹਾਥ ਧੋਵੇ ਤੀਸਰਾ ਤੁਝਸਾ ਮਨੁੱਖਯ ਆਜ ਤਕ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਨਹੀਂ ਆਯਾ ਚੌਥਾ ਤੁਝਕੋ ਬਿਦਾ ਕਰੂੰ ਤੋ ਬਿਰਹ ਕੀ ਪੜ ਕੈਸੇ ਸਹੂੰ ਪਾਂਚਵੇਂ ਜਾਨੇ ਨ ਦੂੰ ਤੋ ਅਬੀ ਝੂਠਾ ਹੋਤਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਉਚਿਤ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂਕਿ ਝੂਠਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਜਾਊਂ ਤੋ ਮੇਰੇ ਬਚਨ ਪਰ ਔਰ ਸੌਗੰਦ ਕੀ ਪ੍ਰਤੀਤ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗਾ ਉਸਸੇ ਰਾਜ ਕਾਜ ਮੇਂ ਬਾਧਾ ਹੋਗੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਸੇ ਪੂਰਨ ਆਸ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਕੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਸੇ ਸ਼ੀਘਰ ਸਮਾਚਾਰ ਲੇ ਕੁਸ਼ਲ ਖੇਮ ਸੇ ਆਪ ਕੇ ਚਰਨੋਂ ਸਮੀਪ ਆ ਪਹੁਚਤਾ ਹੂੰ ਆਪ ਕੁਛ ਚਿੰਤਾ ਮਨ ਮੇਂ ਨ ਕਰੋਂ ਨਿਰਸੰਦੇਹ ਮੁਝਕੋ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਆਗਯਾ ਦੀਜੀਏ ਕਿਉਂਕਿ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਵਸ ਭਰ ਇਸ ਕਾਮ ਕੋ ਨਹੀਂ ਛੋਡਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਬਰਜੁਖ ਸੌਦਾਗਰ ਕੀ ਬੇਟੀ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਪਰ ਆਸ਼ਿਕ ਹੂਆ ਹੈ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਸੇ ਅਪਣਾ ਬਿਵਾਹ ਸਾਤ ਬਾਤੋਂ ਪਰ ਠਹਿਰਾਯਾ ਹੈ ਸੋ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਵੁਹ ਬਾਤੇਂ ਪੂਰੀ ਨਾ ਕਰ ਸਕਾ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਦੁਖੀ ਦੇਖ ਯਿਹ ਕਾਮ ਅਪਨੇ ਊਪਰ ਪ੍ਰਤੱਗਯਾ ਕੀ ਹੈ ਕਿ ਇਨਕੋ ਮੈਂ ਪੂਰਾ ਕਰਾਂਗਾ ਸੋ ਛੇ ਬਾਤੇਂ ਪੂਰੀ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਸਾਤਵੀਂ ਬਾਤ ਬਾਕੀ ਰਹੀ ਹੈ ਸੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਪਰ ਭਰੋਸਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਾਮ ਬਾਦਗਰਦ ਕੋ ਮੈਂ ਭੀ ਜਾ ਪਹੁੰਚੂੰ ਔਰ ਵਹਾਂ ਕਾ ਸਭ ਹਾਲ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਸੇ ਕਹਿਕੇ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕਾ ਬਿਵਾਹ ਉਸਕੇ ਸਾਥ ਕਰਦੂੰ ਕਿ ਉਸਕਾ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਨ ਹੋ ਯਿਹ ਬਾਤ ਸੁਨ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਧੰਨ ਹੈ ਤੁਝਕੋ ਔਰ ਤੇਰੇ ਮਾਤਾ ਪਿਤਾ ਕੋ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਕੇ ਲੀਏ ਯਹਾਂ ਤਕ ਅਪਦਾ ਮੇਂ ਪੜਾ ਕਿ ਮਰਨ ਭੀ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕੀਆ ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਉਧਰ ਗਿਆ ਵੁਹ ਫਿਰ ਇਧਰ ਨਹੀਂ ਆਯਾ ਬਹੁਤਸੇ ਸੌਦਾਗਰ ਬਚੇ ਉਧਰ ਜਾਕੇ ਇਧਰ ਨਹੀਂ ਲੋਟੇ ਉਨਕੋ ਭੀ ਉਸੀ ਨੇ ਭੇਜਾ ਹੋਗਾ ਯਿਹ ਤੋ ਕਹੁ ਕਿ ਤੂੰ ਕਿਸ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਹੈ ਔਰ ਤੇਰਾ ਨਾਮ ਕਿਆ ਹੈ ਵੁਹ ਬੋਲਾ ਕਿ ਯਮਨ ਕਾ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲਾ ਨਾਮ ਹਾਤਮ ਤੈ ਕਾ ਬੇਟਾ ਹੂੰ ਯਿਹ ਸੁਨ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਉਠਕੇ ਮਿਲਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਪਾਸੇ ਬਿਠਾ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਲੱਛਨ ਤੇਰੇ ਮਾਥੇ ਸੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੈਂ ਔਰ ਤੇਰਾ ਸੁਯਸ ਭੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ ਔਰ ਅਧਿਕ ਹੋਗਾ ਯਹਾਂ ਤਕ ਕਿ ਤੇਰੇ ਨਾਮ ਕਾ ਲੋਗ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਬਨਾਵੇਂਗੇ ਜੋ ਕੋਈ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਔਰ ਦਾਤਾ ਔਰ ਧਰਮਾਤਮਾ ਹੋਗਾ ਵੁਹ ਵੀ ਤੇਰੇ ਸਮਾਨ ਕਹਾਵੇਗਾ ਇਹ ਕਹਿਕਰ ਅਪਨੇ ਵਜ਼ੀਰ ਕੋ ਹੁਕਮ ਦੀਆ ਕਿ ਸਮਾਨ ਅਰਕ ਕੇ ਨਾਮ ਖ਼ਤ ਲਿਖਕੇ ਇਸਕੋ ਦਾ ਫਿਰ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਗਲੇ ਲਗਾ ਲੀਆ ਪੀਰ ਭਰੀ ਉਸਾਸੇਂ ਲੇਕਰ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਆਂਸੁ ਭਰ ਲੀਏ ਕਿਤਨੇ ਲੋਗ ਸਾਥ ਕਰਕੇ ਬਿਦਾ ਕਰ ਦੀਆ ਜਬਤਕ ਹਾਤਮ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਰਹਾ ਤਬਤਕ ਟਿਕਟਕੀ ਬਾਂਧ ਕਰ ਦੇਖਤਾ ਰਹਾ ਜਬ ਆਂਖੋਂ ਸੇ ਓਟ ਹੂਆ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਤਖ਼ਤ ਸੇ ਉਠਕਰ ਦੁਖ ਭਰਾ ਸਾ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਚਲਾ ਗਯਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਸ਼ਹਿਰ ਸੇ ਨਿਕਲ ਹਮਾਮ ਕੋ ਚਲਾ ਸਾਥੀਓਂ ਸੇ ਬਾਤੇਂ ਕਰਤਾ ਚਲਾ ਜਾਤਾ ਥਾ ਪੰਦਰਹ ਦਿਨ ਬੀਤੇ ਹਮਾਮ ਦਿਖਾਈ ਦੇਨੇ ਲਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਾਥੀਓਂ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਹੈ ਕੋਈ ਕਿਲਾ ਹੈ ਯਾ ਪਰਬਤ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਯਹੀ ਹਮਾਮਬਾਦਗਰਦ ਕਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਹੈ ਦੇਖਨੇ ਕੋ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਹੈ ਪਰ ਸਾਤ ਦਿਨ ਮੇਂ ਪਹੁਚੇਂਗੇ ਇਹ ਕਹਿਕੇ ਅਗੇਰੇ ਬੜ੍ਹੇ ਸਾਤਵੇਂ ਦਿਨ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁਚੇ ਹਾਤਮ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਾੜ ਕੇ ਤਲੇ ਏਕ ਬੜਾ ਲਸ਼ਕਰ ਪੜਾ ਹੈ ਉਸਨੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਇਹ ਫ਼ੌਜ ਕਿਸਕੀ ਹੈ ਸਾਥੀਓਂ ਨੇ ਕਹਾਕਿ ਹਮਾਮਬਾਦਗਰਦ ਕੇਦੀਵਾਨ ਹੈਂ ਹਾਤਮ ਉਸ ਲਸ਼ਕਰ ਮੇਂ ਗਿਆ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਥੀਓਂ ਨੇ ਜੋ ਭਾਈਬੰਧੁ ਵਹਾਂ ਥੇ ਆਪਸਮੇਂ ਮਿਲਕਰ ਪੂਛਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਤੁਮਾਰਾ ਆਨਾ ਕੈਸੇ ਹੂਆ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸ ਯਮਨ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੇ ਮਾਨੁੱਖਯ ਕੇ ਸਾਥ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਭੇਜਾ ਹੈ ਔਰ ਰੁੱਖ ਭੀ ਇਸੀ ਕੇ ਲੀਏ ਲਿਖ ਦੀਆ ਹੈ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਨੇ ਸਾਮਾਨ ਅਰਕ ਕੇ ਖੇਮੇ ਮੇਂ ਜਾਕਰ ਸਾਹਿਬ ਸਲਾਮ ਕਰ ਰੁੱਕੇ ਕੋ ਦੀਆ ਵੁਹ ਉਠਕੇ ਮਿਲਾ ਉਸ ਰੁੱਕੇ ਕੋ ਸਿਰ ਪਰ ਰੱਖ ਆਂਖੋਂ ਪਰ ਲਗਾ ਖੋਲ੍ਹਕੇ ਪੜਾ ਉਸਮੇਂ ਲਿਖਾ ਥਾ ਕਿ ਇਸ ਯਮਨ ਕੇ ਰਹਿਨੇ ਵਾਲੇ ਕੋ ਹਮਨੇ ਬਚਨ ਦੀਆ ਥਾ ਇਸਲੀਏ ਭੇਜਾ ਹੈ ਜੋ ਤੂੰ ਇਸਕੋ ਸਮਝਾ ਕਰ ਕਿਸੀ ਭਾਂਤ ਉਲਟਾ ਭੇਜ ਤੋ ਹਮ ਅਤਿ ਪ੍ਰਸੰਨ ਹੋਂਗੇ ਔਰ ਜੇਕਰ ਇਹ ਕਿਸੀ ਭਾਂਤ ਨਾ ਮਾਨੇ ਤੋ ਹਮਾਮ ਮੇਂ ਮਾਨੇ ਦੇਨਾ ਪਰ ਅਪਨੇ ਵਸ ਭਰ ਫੇਰਨੇ ਮੇਂ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਕਰਨਾ ਵੁਹ ਪੜ੍ਹਤੇ ਸਾਰ ਹੀ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਭੀ ਬੜੀ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾ ਸੇ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬਿਠਾ ਕਰ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਸੇ ਭੋਜਨ ਕਰਾਯਾ ਫਿਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕਈ ਦਿਨ ਤਕ ਸਮਝਾਯਾ ਪਰ ਪੱਥਰ ਕੋ ਜੋਕ ਨਹੀਂ ਲਗੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਯੇਹ ਕਹਾ ਕਿ ਤੁਮ ਇਹ ਬਾਤ ਮਨ ਸੇ ਦੂਰ ਕਰੋ ਜਬ ਮੈਨੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਾ ਕਹਿਨਾ ਨ ਮਾਨਾ ਤਬ ਤੁਮਾਰੀ ਮੈਂ ਕਬ ਸੁਨਤਾ ਹੂੰ ਮੁਝੇ ਮਤ ਸਮਝਾਓ ਯਹੀ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਮੁਝਕੋ ਬਿਦਾ ਕਰਦੋ ਜਬ ਸਾਮਾਨਅਰਕ ਨੇ ਦੇਖਾ ਕਿ ਇਹ ਮੇਰਾ ਸਮਝਾਨਾ ਕੁਛ ਭੀ ਨਹੀਂ ਸੁਨਤਾ ਕਿ ਇਹ ਜਾਏ ਬਗੈਰ ਨਾ ਰਹੇਗਾ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਲਿਖਾ ਕਿ ਏਹ ਆਪਨਾ ਹਠ ਨਹੀਂ ਛੋਡਤਾ ਹੈ ਔਰ ਕਿਸੀ ਕਾ ਸਮਝਾਨਾ ਨਹੀਂ ਮਾਨਤਾ ਜੋ ਮੁਝਕੋ ਆਗਯਾ ਹੋ ਸੋ ਕਰੂੰ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸਕੋ ਪੜ੍ਹ ਅਤਿ ਦੁਖੀ ਹੋ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਆਂਸੂ ਭਰ ਲੀਏ ਔਰ ਲਿਖਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਨਹੀਂ ਮਾਨਤਾ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਜਾਨੇ ਦੋ ਏਹ ਜਾਨ ਪੜਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸਕੀ ਆਰਬਲਾ ਪੂਰੀ ਹੋ ਚੁਕੀ ਹੈ ਹਮਾਮ ਮੇਂ ਨ੍ਹਾਹੇਗਾ ਸਾਮਾਨਅਰਕ ਤੋ ਜਵਾਬ ਕੀ ਰਾਹ ਦੇਖ ਰਹਾ ਥਾ ਹਾਤਮ ਕੋ ਆਪਨੇ ਚਲਨੇ ਕੀ ਪੜ ਰਹੀ ਥੀ ਘਰ ਮੇਂ ਸ਼ੀਘਰਤਾ ਇਧਰ ਸੇ ਅਜ ਕਲ ਹੋ ਰਹਾ ਥਾ ਕਿ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਪਾਦਸ਼ਾਹੀ ਲਿਖਾ ਹੂਆ ਆਨ ਪਹੁਚਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਮਤ ਰੋਕੋ ਜਾਨੇ ਦੇਵੋ ਉਸ ਪਰ ਭੀ ਸਾਮਾਨਅਰਕ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾ ਸਮਝਾਯਾ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਰੇ ਪਿਆਰੇ ਅਬ ਕੁਛ ਨਹੀਂ ਗਿਆ ਜੋ ਜੀਨਾ ਪਿਆਰਾ ਕਰਤਾ ਹੈਂ ਤੋ ਮਤ ਜਾਹ ਨਹੀਂ ਤੋ ਪਛਤਾਏਗਾ ਔਰ ਪ੍ਰਾਣ ਭੀ ਮੁਫ਼ਤ ਮੇਂ ਦੂੂਰ ਹੋਂਗੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਅਬ ਬ੍ਰਿਥਾ ਬਾਤੇਂ ਮਤ ਬਨਾਓ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਲੀਏ ਮੁਝਕੋ ਜਾਨੇ ਦੋ ਤਬ ਸਾਮਾਨਅਰਕ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਹਮਾਮ ਕੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਲੇ ਗਿਆ ਵਹਾਂ ਪਰ ਭੀ ਖੜੇ ਹੋਕਰ ਬਹੁਤ ਸਮਝਾਯਾ ਪਰ ਕੁਛ ਕਾਮ ਨਾ ਆਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਅਜੇਹਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਕਬੀ ਨਾ ਦੇਖਾ ਥਾ ਨੇਤ੍ਰ ਖੋਲ੍ਹ ਕਰ ਦੇਖਾ ਤੋ ਉਸ ਪਰ ਲਿਖਾ ਥਾ ਇਹ ਤਲਿਸਮ ਕਯੂਮਰਸ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਸਮੇਂ ਮੇਂ ਬਨਾ ਹੈ ਇਸਕਾ ਚਿਹਨ ਚਿਰ ਕਾਲ ਤਕ ਰਹੇਗਾ ਇਸਮੇਂ ਜੋ ਜਾਏਗਾ ਸੋਜੀਤਾ ਨਾ ਨਿਕਲੇਗਾ ਭੂਖਾ ਪਿਆਸਾ ਮਾਰਾ ਮਾਰਾ ਫਿਰੇਗਾ ਜੇ ਕੁਛ ਜੀਨਾ ਹੋਗਾ ਤੋ ਏਕ ਬਾਗ਼ ਮੇਂ ਜਾ ਪੜੇਗਾ ਵਹਾਂ ਕੇ ਫਲ ਕਰ ਅਪਨੀ ਅਯੁਰਬਲ ਕੇ ਦਿਨ ਪੂਰੇ ਕਰੇਗਾ ਪਰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਹੋਨਾ ਕਿ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਸਕੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੋ ਪੜ੍ਹ ਕਰਕੇ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਸੋਚਾ ਕਿ ਜੋ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਥਾ ਸੋਈ ਹੀ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਪਰ ਲਿਖਾ ਪਾਯਾ ਭੀਤਰ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਜਾਨਾ ਚਾਹੀਏ ਥਾ ਯਹਾਂ ਸੇ ਫਿਰ ਚਲਨਾ ਚਾਹੀਏ ਫਿਰ ਏਹ ਮਨ ਮੇਂ ਗੁਮਾਨ ਹੋਯਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਭੀਤਰ ਕਾ ਹਾਲ ਪੂਛਾ ਤੋ ਮੈਂ ਉਸਕੋ ਕਿਆ ਉੱਤਰ ਦੇਵਾਂਗਾ ਲੱਜਿਤ ਹੋਨਾ ਪਵੇਗਾ ਫਿਰ ਇਹ ਬਾਤ ਮਨ ਮੇਂ ਠਾਨ ਕਿ ਜੋ ਹੋਨਾ ਹੋ ਸੋ ਹੋ ਪਰ ਅੰਦਰ ਜਾਨਾ ਜ਼ਰੂਰ ਚਾਹੀਏ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਬਿਦਾ ਕਰਕੇ ਆਪ ਉਸ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਕੇ ਅੰਦਰ ਗਿਆ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਚਲਕਰ ਪੀਛੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਨਾ ਉਨ ਲੋਗੋਂ ਕੋ ਦੇਖਾ ਨਾ ਵੁਹ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਤਬ ਚਿੰਤਾ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਅਬੀ ਦਸ ਬਾਰਹ ਪੈਰ ਥੇ ਕੁਛ ਅਧਿਕ ਨਹੀਂ ਚਲਾ ਕਿ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਅਜੇਹਾ ਲੋਪ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਸਕਾ ਕੁਛ ਚਿੰਨ੍ਹ ਭੀ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇਤਾ ਕੈਸੇ ਉਸਕੋ ਢੂੰਡੀਏ ਔਰ ਕੈਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੀਏ ਸਾਰਾ ਦਿਨ ਇਸੀ ਖੋਜ ਮੇਂ ਫਿਰਾ ਪਰ ਦਰਵਾਜੇ ਕਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਾਬ ਤਬ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹਮਾਮ ਕਾ ਨਾਮ ਥਾ ਕਿ ਪੈਰ ਰਖਤੇ ਹੀ ਮੌਤ ਕੇ ਹਾਥ ਪਕੜਿਆ ਗਿਆ ਅਬ ਪ੍ਰਾਣ ਦੀਏ ਬਿਨ ਛੁਟਕਾਰਾ ਨਾ ਹੋਗਾ ਨਿਦਾਨ ਦਹਿਨੀ ਬਾਈਂ ਓਰ ਦੇਖ ਚਲ ਨਿਕਲਾ ਪਰ ਘਬਰਾਯਾ ਹੋਯਾ ਇਧਰ ਉਧਰ ਭਟਕਤਾ ਫਿਰਤਾ ਥਾ ਕਈ ਦਿਨ ਬੀਤਨੇ ਕੇ ਬਾਦ ਏਕ ਤਰਫ਼ ਕਾ ਰਸਤਾ ਲੀਆ ਥੋੜੀ ਹੀ ਦੂਰ ਗਿਆ ਹੋਗਾ ਕਿ ਏਕ ਮਾਨੁੱਖ ਦੇਖ ਪੜਾ ਪਰ ਮਨ ਮੇਂ ਇਹ ਸਮਝਾ ਕਿ ਆਗੇ ਕੋਈ ਬਸਤੀ ਹੋਗੀ ਉਸਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਤੋ ਦੇਖਾ ਕਿ ਵੁਹ ਮਨੁੱਖਯ ਭੀ ਇਸ ਹੀ ਤਰਫ਼ ਚਲਾ ਆਤਾ ਹੈ ਜਬ ਪਾਸ ਆ ਪਹੁੰਚਾ ਤੋਂ ਉਸ ਮਾਯਾ ਕੇ ਮਨੁੱਖਯ ਨੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਸਲਾਮ ਕਰ ਆਈਨਾ ਨਿਕਾਲ ਉਸਕੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਕਿਆ ਹਮਾਮ ਸਮੀਪ ਹੈ ਔਰ ਤੂੰ ਹਮਾਮੀ ਹੈਂ ਜੋ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਦਿਖਾਤਾ ਹੈਂ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਨਾਈ ਹੂੰ ਜਿਸਕੋ ਦੇਖਤਾ ਉਸਕੋ ਹੂੰ ਹਮਾਮ ਮੇਂ ਲੇਜਾਕੇ ਇਨਾਮ ਕੀ ਉਮੈਦ ਸੇ ਨਿਕਾਲਤਾ ਹੈ ਜੋ ਆਪ ਭੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਚਲਕੇ ਹਮਾਮ ਕਰੇਂ ਤੋਂ ਮੇਰੇ ਮਨ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਣ ਹੋ ਕੁਛ ਨ ਕੁਛ ਤੋ ਮਿਲ ਰਹੇਗਾ ਹਾਤਮ ਬੋਲਾ ਕਿ ਬਹੁਤ ਚੰਗਾ ਮੇਰੇ ਭੀ ਬਦਨ ਪਰ ਰਾਹ ਕੀ ਧੂੜ ਸੇ ਮੈਲ ਜੰਮ ਰਹੀ ਹੈ ਚਾਹਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਇਸਕੋ ਛੁਡਾਉਂ ਆਜ ਮਲ ਮਲ ਕੇ ਬਹੁਤ ਨ੍ਹਾਨੇ ਕਾ ਮਨੋਰਥ ਹੈ ਤੂੰ ਇਕੇਲਾ ਹੀ ਹੈ ਕਿ ਹੋਰ ਭੀ ਤੇਰਾ ਕੋਈ ਸਾਥੀ ਹੈ ਉਸ ਮਾਨੁੱਖਯ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਹੈਨ ਤੋ ਬਤੇਰੇ ਪਰ ਆਜ ਮੇਰੀ ਹੀ ਵਾਰੀ ਹੈ ਆਗੇ ਆਗੇ ਹਾਤਮ ਪੀਛੇ ਪੀਛੋ ਨਾਈ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਚਲੇ ਜਾਤੇ ਥੇ ਕਿ ਦੋ ਤੀਨ ਕੋਸ ਚਲੇ ਹੋਂਗੇ ਕਿ ਏਕ ਗੁੰਮਜ਼ ਆਕਾਸ਼ ਸੇ ਮਿਲਾ ਹੋਯਾ ਦੇਖ ਪੜਾ ਜਬ ਹਾਤਮ ਪਾਸ ਪਹੁੰਚਾ ਤਬ ਨਾਈ ਭੀਤਰ ਗਿਆ ਔਰ ਉਸਕੋ ਬੁਲਾਯਾ ਜੋ ਹਾਤਮ ਭੀ ਭੀਤਰ ਗਿਆ ਤਿਉਂ ਹੀ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਉਸਨੇ ਘਬਰਾ ਕੇ ਜੋ ਪੀਛੇ ਦੇਖਾ ਤੋਂ ਨਿਸਚੇ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਪਰ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਆਸ਼ਾ ਸੇ ਆਗੇ ਬੜ੍ਹਾ ਕਿ ਜਬ ਚਾਹੂੰਗਾ ਨਿਕਲ ਜਾਊਂਗਾ ਨਿਦਾਨ ਵੁਹ ਹਮਾਮੀ ਉਸਕੋ ਹੌਜ਼ ਪਰ ਲੇਗਿਆ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਆਪ ਇਸਮੇਂ ਉਤਰੋ ਔਰ ਬਦਨ ਪਰ ਪਾਣੀ ਡਾਲ ਕੇ ਮੈਲ ਛੁਡਾਵੋ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਕਪੜੇ ਉਤਾਰ ਲੂੰ ਤੋ ਇਸਮੇਂ ਉਤਰੂੰ ਪਰੰਤੂ ਯਿਹ ਭੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਤਾ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਲੁੰਗੀ ਕਪੜੇ ਕੈਸੇ ਰਖਦੂੰ ਤਬ ਹਮਾਮੀ ਨੇ ਏਕ ਬਹੁਤ ਅੱਛੀ ਲੁੰਗੀ ਦੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਮੇਂ ਕਪੜੇ ਬਾਂਧ ਕਰ ਰੱਖ ਦੀਏ ਔਰ ਆਪ ਹੌਜ਼ ਮੇਂ ਉਤਰਾ ਫਿਰ ਨਾਈ ਨੇ ਏਕ ਜੜਾਊਤਾਸ ਗਰਮਪਾਨੀ ਸੇ ਭਰ ਕਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਹਾਥ ਮੇਂ ਦੀਆ ਉਸਨੇ ਸਿਰ ਪਰ ਡਾਲ ਲੀਆ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਇਕ ਹੋਰ ਦੀਆ ਉਸਕੋ ਭੀ ਊਪਰ ਡਾਲਾ ਤੀਸਰੀ ਵਾਰ ਜੈਸੇ ਹੀ ਅਪਨੇ ਉਪਰ ਡਾਲਾ ਤੇ ਏਕ ਤੜਾਕਾ ਹੋਯਾ ਔਰ ਹਮਾਮ ਮੇਂ ਅੰਧੇਰਾ ਹੋਗਿਆ ਫਿਰ ਇਕ ਖਿਣ ਮੇਂ ਅੰਧੇਰਾ ਬਿਲਕੁਲ ਜਾਤਾ ਰਹਾ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਤਾ ਹੈ ਕਿ ਨਾ ਨਾਈ ਨਾ ਹਮਾਮ ਨਾ ਹੌਜ਼ ਕੇਵਲ ਪੱਥਰ ਕਾ ਏਕ ਗੁੰਮਜ਼ ਹੈ ਵਹਾਂ ਸਭ ਜਗਹ ਪਾਣੀ ਹੀ ਪਾਣੀ ਦੇਖ ਪੜਾ ਫਿਰ ਖਿਣ ਭਰ ਨਾ ਬੀਤਾ ਹੋਗਾ ਕਿ ਪਾਣੀ ਪਿੰਨੀਆਂ ਤਕ ਪਹੁਚ ਪਿਯਾ ਹਾਤਮ ਘਬਰਾ ਕੇ ਇਧਰ ਉਧਰ ਦੇਖਤਾ ਥਾ ਕਿ ਪਾਨੀ ਉਸਕੇ ਗੋਡੇ ਸੇ ਭੀ ਊਪਰ ਆ ਪਹੁਚਾ ਤਬ ਤੋ ਬਯਾਕੁਲ ਹੋਇ ਕਰਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਹੇ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਖਿਣ ਖਿਣ ਮੇਂ ਪਾਣੀ ਹੀ ਪਾਣੀ ਬਢਤਾ ਜਾਤਾ ਹੈ ਨਿਕਲਨਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਮੈਨੇ ਜਾਨਾ ਕਿ ਇਸੀ ਮੈਂ ਡੂਬ ਮਰੂੰਗਾ ਸਹਿਸਾ ਘਬਰਾ ਕੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਕੀ ਓਰ ਦੌਡ਼ਾ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਸਿਰ ਟਕਰਾਤਾ ਫਿਰਤਾ ਥਾ ਪਰ ਕਹੀਂ ਰਾਹ ਕਾ ਪਤਾ ਨਾ ਲਗਤਾ ਥਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਪਾਣੀ ਡੋਬੂ ਹੋ ਗਿਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਤਰਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਸ ਹਮਾਮ ਸੇ ਜੋ ਲੋਗ ਨਿਕਲ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਸੋ ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਤਰਤੇ ਤਰਤੇ ਡੂਬੇ ਹੋਂਗੇ ਇਸੀ ਤਰਹ ਮੈਂ ਭੀ ਹਾਥ ਮਾਰਤੇ ਮਾਰਤੇ ਡੂਬ ਜਾਂਵਾਗਾ ਕਿਉਂਕਿ ਕੋਈ ਨਿਕਲਨੇ ਕੇ ਲੱਛਨ ਦੇਖ ਨਹੀਂ ਪੜਤੇ ਬਾਹਰ ਹੋਨਾ ਤੋ ਕਿਆ ਹਾਰਸ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਇਸੀ ਦਿਨ ਕੇ ਲੀਏ ਰੋਕਤਾ ਥਾ ਮੈਨੇ ਉਸਕਾ ਕਹਿਨਾ ਨਾ ਮਾਨਾ ਬੜਾ ਸੋਚ ਹੈ ਕਿ ਬੁਰੀ ਮੌਤ ਸੇ ਅਬ ਮਰਾਂਗਾ ਯਿਹ ਕਹਿਕਰ ਮਨ ਕੋ ਧੀਰਜ ਦੇਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਬੜਾ ਸਾਮਰਥ ਹੈ ਇਤਨਾ ਨਾ ਘਬਰਾ ਔਰ ਦਾਤਾ ਕੀ ਨਾਵ ਪਹਾੜ ਪਰ ਚੜ੍ਹਤੀ ਹੈ ਜੇ ਯਹੀਂ ਪਹੁਚੀ ਤੋ ਭਲਾ ਮੈਨੇ ਅਪਨੇ ਲੀਏ ਏਹ ਕਲੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਸਹਾ ਮਰਤੇ ਹੂਏ ਕੋ ਜੀਵਾਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਅਪਨੇ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਪਰ ਜੋ ਖਿਮ ਉਠਾਈ ਹੈ ਪਰਸੰਨ ਰਹਿਨਾ ਚਾਹੀਏ ਜੋ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਮੇਰੇ ਪ੍ਰਾਣ ਜਾਏਂ ਤੋ ਕੁਛ ਸੋਚ ਨਹੀਂ ਇਸੀ ਪ੍ਰਕਾਰ ਅਪਨੇ ਮਨ ਕੋ ਧੀਰਜ ਦੇਤਾ ਥਾ ਔਰ ਪਾਣੀ ਇਤਨਾ ਕਿ ਹਾਥ ਪਾਂਵ ਸਿਥਲ ਹੋ ਗਏ ਐਸਾ ਜਾਂਨ ਪੜਾ ਕਿ ਨੀਚੇ ਬੈਠ ਜਾਊਂਗਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਜ਼ੰਜੀਰ ਲਟਕਤੀ ਦਿਖਾਈ ਦੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੋ ਸਹਸਾ ਦੋਨੋਂ ਹਾਥੋਂ ਸੇ ਪਕੜ ਲੀਆ ਕਿ ਖਿਣ ਭਰ ਤੋ ਸਾਂਸ ਲੂੰ ਕਿ ਫਿਰ ਵੈਸਾ ਹੀ ਤੜਾਕਾ ਹੁਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਗੁੰਮਜ਼ ਸੇ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਆਪ ਕੋ ਏਕ ਜੰਗਲ ਮੇਂ ਖੜਾ ਦੇਖਾ ਔਰ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਦੇਖਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਜੰਗਲ ਬਿਨੇ ਹੋਰ ਕੁਛ ਦਿਖਾਈ ਨਹੀਂ ਦੇਤਾ ਹਾਤਮ ਅਪਨੇ ਮਨ ਮੇਂ ਪਰਸੰਨ ਹੂਆ ਕਿ ਮੈਂ ਇਸ ਤੂਫ਼ਾਨ ਸੇ ਬਚਾ ਔਰ ਮਾਯਾ ਕੇ ਜਾਲ ਸੇ ਛੁਟਾ ਆਗੇ ਬੜਾ ਤੀਨ ਦਿਨ ਤਕ ਭਟਕਤਾ ਫਿਰਤਾ ਰਹਾ ਤਬ ਏਕ ਬੜਾ ਮਕਾਨ ਚਮਕਤਾ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਵਸਤੀ ਕੀ ਆਸ਼ਾ ਸੇ ਉਸਕੀ ਤਰਫ਼ ਕੋ ਚਲਾ ਜਬ ਪਾਸ ਪਹੁਚਾ ਤੋ ਏਕ ਬਹੁਤ ਸੁਹਾਵਣਾ ਬਾਗ ਦੇਖਾ ਔਰ ਮਨ ਮੇਂ ਬਿਚਾਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਐਸਾ ਰਮਨੀਕ ਬਾਗ ਯਿਹ ਕਿਸਨੇ ਬਨਾਯਾ ਹੈ ਇਸਕੇ ਸਮੀਪ ਕੋਈ ਹੋਰ ਬਸਤੀ ਭੀ ਹੋਗੀ ਜਬ ਉਸਕੇ ਪਾਸ ਪਹੁਚਾ ਤੋ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਖੁਲਾ ਪਾਯਾ ਉਸਕੇ ਅੰਦਰ ਚਲਾ ਗਿਆ ਕਈ ਪੈਰ ਬੜ੍ਹ ਕੇ ਪੀਛੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਕਾ ਚਿੰਨ ਭੀ ਨਾ ਪਾਯਾ ਤਬ ਚਿੰਤਾ ਮਨ ਮੇਂ ਕਰਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਵਿਆਧਿ ਹੈ ਇਤਨੇ ਦੁਖ ਸਹੇ ਪਰੰਤੂ ਇਸ ਮਾਯਾ ਜਾਲ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨ ਨਿਕਲਾ ਨਿਦਾਨ ਬੇਵਸ ਹੋ ਕਰ ਏਕ ਮਕਾਨ ਕੀ ਓਰ ਚਲਾ ਵਹਾਂ ਭਾਂਤ ਭਾਂਤ ਕੇ ਬ੍ਰਿਖ ਮੇਵੇ ਕੇ ਥੇ ਭੂਖਾ ਤੋਂ ਥਾ ਹੀ ਮੇਵੇ ਭੋੜ ਤੋੜ ਕਰ ਖਾਨੇ ਲਗਾ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ਮੇਵੇ ਖਾਏ ਪਰੰਤੂ ਪੇਟ ਨ ਭਰਾ ਸੌ ਮਨ ਕੇ ਅਨੁਮਾਨ ਖਾਯਾ ਪਰ ਤ੍ਰਿਪਤ ਨਾ ਹੋਯਾ ਔਰ ਕੁਛ ਥਕ ਗਿਆ ਫਿਰ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖਤਾ ਦੇਖਤਾ ਏਕ ਬਾਰਾਂਦਰੀ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁਚਾ ਉਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸੇ ਪੱਥਰ ਕੇ ਮਨੁੱਖਯ ਨੰਗੇ ਖੜੇ ਥੇ ਪਰ ਏਕ ਏਕ ਲੁੰਗੀ ਬਾਂਧੇ ਥੇ ਕਿ ਵੁਹ ਪੱਥਰ ਭੀ ਦੇਖ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੂਆ ਕਿ ਯਿਹ ਕਿਆ ਭੇਦ ਹੈ ਔਰ ਗਾਂਠ ਕੈਸੇ ਖੋਲੂੰ ਇਸੀ ਚਿੰਤਾ ਮੇਂ ਥਾ ਕਿ ਏਕ ਤੋਤਾ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਕਿਉਂ ਖੜਾ ਹੈਂ ਯਹਾਂ ਵਹੀ ਆਤਾ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਪ੍ਰਾਣੋਂ ਸੇ ਹਾਥ ਧੋਏ ਹੋਂ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜੋ ਸਿਰ ਉਠਾਯਾ ਤੋ ਪਿੰਜਰੇ ਮੇਂ ਏਕ ਤੋਤਾ ਦੇਖਾ ਔਰ ਦੀਵਾਰ ਪਰ ਇਹ ਲਿਖਿਆ ਹੋਯਾ ਦੇਖਾ ਕਿ ਇਸ ਹਮਾਮ ਮੇਂ ਜੋ ਆਵੇਗਾ ਸੋ ਜੀਤਾ ਨਹੀਂ ਜਾਏਗਾ ਏਹ ਤਿਲਿਸਮਾਤ ਕਯੂਮਰਸ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕਾ ਹੈ ਏਕ ਦਿਨ ਵੁਹ ਸ਼ਿਕਾਰ ਖੇਲਤਾ ਹੂਆ ਯਹਾਂ ਆ ਨਿਕਲਾ ਔਰ ਏਕ ਹੀਰਾ ਪੜਾ ਦੇਖਾ ਉਸਕੋ ਉਠਾ ਲੀਆ ਜਬ ਉਸਕੋ ਤੁਲਵਾਯਾ ਤੋਂ ਸਾਢੇ ਬਾਈ ਛਟਾਂਕ ਕਾ ਹੋਯਾ ਅਚੰਭੇ ਮੇਂ ਹੋਕਰ ਮੰਤ੍ਰੀਓਂ ਔਰ ਜਵਾਹਰੀਓਂ ਸੇ ਪੂਛਾ ਕਿ ਅਜੇਹਾ ਹੀਰਾ ਦੂਸਰਾ ਮਿਲ ਸਕਤਾ ਹੈ ਉਨੋਂ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜਬ ਸੇ ਮਨੁੱਖਯ ਉਪਜੇ ਹਨ ਐਸਾ ਹੀਰਾ ਹਮਨੇ ਨਾ ਤੋ ਦੇਖਾ ਹੈ ਔਰ ਨ ਕਹੀਂ ਸੁਨਾ ਹੈ ਤਬ ਉਸਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਇਸਕੋ ਅਜੇਹੀ ਜਗਹ ਰਖਨਾ ਚਾਹੀਏ ਕਿ ਕਿਸੀ ਕੇ ਹਾਥ ਨਾ ਲਗੇ ਯਿਹ ਬਾਤ ਮਨ ਮੇਂ ਠਾਨ ਯਿਹ ਛਲਾਵੇ ਕਾ ਹਮਾਮ ਬਾਦਗਰਦ ਬਨਾਯਾ ਔਰ ਇਸ ਤੋਤੇ ਕੋ ਵੁਹ ਹੀਰਾ ਨਿਗਲਾ ਪਿੰਜਰੇ ਮੇਂ ਰੱਖ ਵਹਾਂ ਲਟਕਾ ਦੀਆ ਔਰ ਇਸ ਜੜਾਊ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਤੀਰ ਕਮਾਨ ਇਸ ਲੀਏ ਰੱਖਾ ਹੈ ਕਿ ਜਹਾਂ ਪਰ ਆਕੇ ਊਚਾ ਚੜ੍ਹਾ ਕਿ ਗੁੰਮਜ਼ ਮੇ ਜਾ ਲਗਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਬਹੁਤ ਥਕਾ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਨਾ ਚਾਹੇ ਵੁਹ ਤੀਰ ਕਮਾਨ ਉਠਾ ਕੇ ਇਸ ਤੋਤੇ ਕੇ ਸਿਰ ਮੇਂ ਤੀਰ ਮਾਰੇ ਜੋ ਤੀਰ ਲਗਾ ਤੋ ਉਸੀ ਖਿਣ ਬਾਹਰ ਹੂਆ ਔਰ ਹੀਰਾ ਭੀ ਪਾਯਾ ਨਹੀਂ ਤੋ ਪੱਥਰ ਕਾ ਹੋ ਜਾਏਗਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸੇ ਪਕੜਕੇ ਉਨ ਪੱਥਰ ਕੇ ਮਾਨੁੱਖੋਂ ਕੋ ਦੇਖਾ ਕਿ ਜਹਾਂ ਕੇ ਤਹਾਂ ਖੜੇ ਹੈਂ ਹਿਲ ਭੀ ਨਹੀਂ ਸਕਤੇ ਤਬ ਇਹ ਬਿਚਾਰਾ ਕਿ ਜੇ ਮੈਂ ਯਹਾਂ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨ ਨਿਕਲਾ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਣ ਇਸੀ ਜਗਹ ਖੋਏ ਜਾਏਂਗੇ ਇਸਮੇਂ ਏਹੀ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੀਘਰ ਇਨਹੀ ਮੇਂ ਮਿਲਕੇ ਚੁਪਕਾ ਖੜਾ ਹੋ ਰਹੂੰ ਜੋ ਆਪਕੋ ਬਚਾਵਾਂਗਾ ਤੋ ਜੀਤੇ ਹੀ ਦੁਖ ਮੇਂ ਪੜਾ ਰਹੂੰਗਾ ਕਿਸੀ ਉਪਾਇ ਸੇ ਬਾਹਰ ਹੋਨਾ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਪੜਤਾ ਔਰ ਵਹਾਂ ਪਰ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਮੇਰੀ ਰਾਹ ਦੇਖਤੇ ਦੇਖਤੇ ਮਰ ਜਾਏਗਾ ਇਹ ਸਭ ਉਲਝੇੜੇ ਜੀਤੇ ਹੀ ਜੀ ਕੋ ਹੈਂ ਇਹੀ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਜੀਨੇ ਕਾ ਆਸਰਾ ਛੋਡਕਰ ਪੱਥਰ ਹੋ ਜਾਊਂ ਸਭ ਚਿੰਤਾ ਸੇ ਛੁਟ ਜਾਊਂਗਾ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਬਡਾ ਸਾਮਰਥ ਹੈ ਵੁਹ ਸਭ ਅਪਨੇ ਕਾਮ ਕਰਲੇਗਾ ਯਿਹ ਮਨ ਮੇਂ ਠਹਿਰਾ ਕਰਕੇ ਕੁਰਸੀ ਕੇ ਪਾਸ ਗਿਆ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਨਾਮ ਲੇ ਤੀਰਕਮਾਨ ਉਠਾ ਏਕ ਤੀਰ ਲਗਾ ਹੀ ਬੈਠਾ ਤੋਤਾ ਕੁੜਕ ਤੀਰ ਹੁਚਾਟ ਪਿੰਜਰੇ ਕੀ ਛੱਤ ਪੈ ਲਗਾ ਹਾਤਮ ਗੋਡਿਆਂ ਤਕ ਪੱਥਰ ਕਾ ਹੋਗਯਾ ਤੋਤਾ ਜਹਾਂ ਬੈਠਾ ਥਾ ਤਹਾਂ ਹੀ ਪਰ ਆ ਬੈਠਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਯਹਾਂ ਸੇ ਜਾਹ ਇਹ ਜਗਹ ਤੇਰੇ ਰਹਿਨੇ ਕੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹਾਤਮ ਤੀਰ ਕਮਾਨ ਸਮੇਤ ਉਛਲ ਕੇ ਸੌ ਪੈਰ ਪੀਛੇ ਜਾ ਪੜਾ ਉਸਕੇ ਪੈਰ ਐਸੇ ਭਾਰੇ ਹੋ ਗਏ ਜੋ ਉਨਕੋ ਉਠਾ ਨਹੀਂ ਸਕਤਾ ਥਾ ਅਪਨੀ ਇਸ ਦਸ਼ਾ ਪਰ ਆਂਖੋਂ ਮੇਂ ਆਂਸੂ ਭਰ ਕੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਇਤਨੇ ਕਲੇਸ਼ ਸਹਿਕੇ ਯਹਾਂ ਤਕ ਆਨ ਪਹੁੰਚਾ ਅਬ ਅੱਡੀਆਂ ਰਗੜ ਕੇ ਮਰਨਾ ਕਿਆ ਭਲਾ ਹੈ ਇਸ ਸੇ ਯਹੀ ਬਿਹਤਰ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਤੀਰ ਹੋਰ ਲਗਾ ਕੇ ਉਨਹੀ ਮੂਰਤੋਂ ਮੇਂ ਜਾ ਮਿਲੂੰ ਯਿਹ ਸੋਚਕਰ ਦੂਸਰਾ ਤੀਰ ਮਾਰਾ ਵੁਹ ਭੀ ਹੁਚਟ ਗਿਆ ਤਬ ਹਾਤਮ ਕਮਰ ਤਕ ਪੱਥਰ ਕਾ ਹੋ ਗਿਆ ਤਬ ਤੋਤਾ ਬੋਲਾ ਕਿ ਅਰੇ ਪਰੇ ਸਰਕ ਯਿਹ ਜਗਹ ਤੇਰੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਹਾਤਮ ਆਪ ਸੇ ਆਪ ਦੋ ਸੌ ਕਦਮ ਉਛਲ ਕੇ ਉਨ ਮੂਰਤੋਂ ਕੇ ਪਾਸ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਤਬ ਤੋ ਫੂਟ ਫੂਟ ਕਰ ਰੋਨੇ ਲਗਾ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਮੁਝਸਾ ਮੰਦ ਭਾਗਯ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਜੋ ਤੀਮਰ ਉਲਟਾ ਹੀ ਹਮਾਰਾ ਕਾਮ ਕਰਤਾ ਹੈ ਫਿਰ ਇਕ ਠੰਢੀ ਉਸਾਸ ਲੇ ਅਤਿ ਦੁਖੀ ਹੋ ਕਰ ਮਨ ਮੇਂ ਬਿਚਾਰਾ ਕਿ ਅਪਨੀ ਮੌਤ ਅਪਨੀ ਆਂਖੋਂ ਸੇ ਨਾ ਦੇਖਨੀ ਚਾਹੀਏ ਇਸਮੇਂ ਇਹੀ ਭਲਾ ਹੈ ਕਿ ਆਂਖੋਂ ਪਰ ਪੱਟੀ ਬਾਂਧ ਕੇ ਏਕ ਤੀਰ ਜੋ ਰਹਿ ਗਿਆ ਹੈ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਆਸਰੇ ਇਸਕੋ ਭੀ ਲਗਾਊਂ ਕਯੋਂਕਿ ਐਸੇ ਜੀਨੇ ਸੇ ਮਰਨਾ ਉਚਿਤ ਹੈ ਝਟਪਟ ਤੋਤੇ ਕੋ ਤਾਕ ਕਰ ਆਂਖੋਂ ਪਰ ਪੱਟੀ ਬਾਂਧ ਕਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਨਾਮ ਲੇਕਰ ਵੁਹ ਭੀਤਰ ਮਾਰਾ ਵਹੀਂ ਤੋਤੇ ਕੇ ਪ੍ਰਾਣ ਅੰਤ ਹੋ ਗਏ ਔਰ ਪਿੰਜਰੇ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਪੜਾ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਏਕ ਆਂਧੀ ਆਈ ਔਰ ਘਟਾ ਉਠੀ ਔਰ ਬਿਜਲੀ ਕੜਕਨੇ ਲਗੀ ਔਰ ਅੰਧੇਰਾ ਹੋਗਯਾ ਸੂਝਨੇ ਸੇ ਰਹਿ ਗਿਆ ਔਰ ਅਜੇਹਾ ਸੰਨਾਟਾ ਔਰ ਭਯੰਕਰ ਬੀਤਾ ਕਿ ਹਾਤਮ ਬੇਸੁਧ ਹੋ ਗਿਆ ਔਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਔਰ ਯਿਹ ਸੰਦੇਹ ਹੂਆ ਕਿ ਮੈਂ ਭੀ ਪੱਥਰ ਕਾ ਹੋ ਗਿਆ ਏਕ ਘੜੀ ਕੇ ਪੀਛੇ ਆਂਧੀ ਮਿਟ ਗਈ ਬਾਦਲ ਜਾਤਾ ਰਹਾ ਔਰ ਸੰਨਾਟਾ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ ਸੂਰਜ ਨਿਕਲ ਆਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਜੋ ਆਂਖੇ ਖੋਲੀਂ ਤੋ ਅਪਨੇ ਆਪ ਕੋ ਪੱਥਰੋਂ ਕੇ ਮਨੁਖੋਂ ਮੇਂ ਪੜੇ ਦੇਖਾ ਜਬ ਚੰਗੀ ਤਰਹ ਸੁਧ ਮੇਂ ਹੂਆ ਤੋ ਕਿਆ ਦੇਖਾ ਕਿ ਨਾ ਵੁਹ ਹਮਾਮ ਹੈ ਨਾ ਵੁਹ ਬਾਗ ਹੈ ਨਾ ਵੁਹ ਪਿੰਜਰਾ ਨਾ ਵੁਹ ਤੋਤਾ ਪਰੰਤੂ ਹੀਰਾ ਧਰਤੀ ਪਰ ਪੜਾ ਦੇਖਾ ਤਾਰੇ ਕੇ ਸਮਾਨ ਦੇਖ ਚਮਕ ਰਿਹਾ ਹੈ ਹਾਤਮ ਉਠ ਖੜਾ ਹੂਆ ਔਰ ਦੌੜ ਕੇ ਉਠਾ ਲੀਆ ਔਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਵਾਦ ਕੀਆ ਔਰ ਵੁਹ ਪੱਥਰ ਕੇ ਜਿਤਨੇ ਆਦਮੀ ਥੇ ਸਭ ਮਾਨੁੱਖਯ ਹੋ ਗਏ ਹਾਤਮ ਕੋ ਦੇਖ ਕਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਐ ਜਵਾਨ ਤੂ ਇਸ ਜਗਹ ਕਿਉਂ ਬਚ ਰਹਾ ਵਹੁ ਬਾਗ ਕਿਧਰ ਗਿਆ ਔਰ ਹਮਾਮ ਕੋ ਕਿਆ ਹੂਆ ਤਬ ਉਸਨੇ ਹਾਲ ਕਹਾ ਵੁਹ ਦੌੜਕਰ ਪਾਉਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜੇ ਔਰ ਕਹਿਨੇ ਲਗੇ ਕਿ ਹਮ ਆਜ ਸੇ ਜੀਤੇ ਜੀ ਤੁਮਾਰੇ ਨੌਕਰ ਹੋ ਚੁਕੇ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨ ਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਬਿਨਤੀ ਕੀ ਔਰ ਬਹੁਤਸੀ ਤਸੱਲੀ ਔਰ ਖਾਤਰ ਬਖ਼ਸੀ ਔਰ ਅਪਨੇ ਸਾਥ ਲੇਕਰ ਸ਼ਹਿਰ ਫ਼ਤਾ ਕੋ ਰਵਾਨਾ ਹੂਆ ਪਰ ਇਹ ਨਾ ਜਾਨਤਾ ਥਾ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰ ਫ਼ਤਾ ਕਿਧਰ ਹੈ ਮੈਂ

ਕਿਧਰ ਕੋ ਜਾਤਾ ਹੂੰ ਥੋੜੀ ਦੂਰ ਚਲਾ ਥਾ ਕਿ ਵਹੀ ਦੁਰਾਹ ਦੇਖ ਪੜਾ ਕਿ ਜਿਸ ਰਸਤੇ ਸੇ ਗਿਆ ਥਾ ਜੋ ਉਸ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਾ ਤੋ ਸਾਮਾਨਅਰਕ ਕਾ ਲਸ਼ਕਰ ਦਿਖਾਈ ਦੀਆ ਤੋ ਉਧਰ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਕਰ ਜਾ ਮਿਲਾ ਵੁਹ ਉਸਕੋ ਦੇਖਤੇ ਹੀ ਬੜੇ ਆਦਰ ਸਤਕਾਰ ਸੇ ਮਿਲਾ ਔਰ ਸ੍ਵਰਣ ਕੀ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬੈਠਾਯਾ ਔਰ ਖਾਨੇ ਪੀਨੇ ਕੀ ਅਤਰ ਪਾਨ ਕਾ ਬਹੁਤਸਾ ਸ੍ਰਿਸਟਾਚਾਰ ਕੀਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਵਹਾਂ ਕਾ ਸਭ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਕਹਿ ਸੁਣਾਯਾ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਰਹਿ ਕੇ ਫਿਰ ਉਸਨੇ ਬਹੁਤਸੇ ਲੋਗ ਸਾਥ ਕਰਕੇ ਸ਼ਹਿਰ ਫ਼ਤਾ ਮੇਂ ਪਹੁੰਚਾ ਕੇ ਹਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਸੇ ਮਿਲਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਬਡਾ ਅਨੁਗ੍ਰਹ ਕਰਕੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਬੈਠਨੇ ਕੋ ਕੁਰਸੀ ਦੀ ਫਿਰ ਸਭ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਪੂਛਾ ਉਸਨੇ ਵਹਾਂ ਕਾ ਹਾਲ ਸਭ ਵਰਨਨ ਕੀਆ ਔਰ ਹੀਰਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੇ ਸਾਮਨੇ ਰਖਦੀਆ ਔਰ ਕਹਾ ਕਿ ਯਿਹ ਹਜੂਰ ਹੀ ਕੀ ਭੇਟ ਹੈ ਪਰੰਤੂ ਇਤਨਾ ਚਾਹਤਾ ਹੂੰ ਕਿ ਹੁਸਨ ਬਾਨੋ ਕੋ ਏਕ ਬਾਰ ਦਿਖਲਾ ਲੂੰ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਕੋ ਨਿਸਚਾ ਹੋਇ ਜਾਇਗਾ ਫਿਰ ਮੈਂ ਆਪਕੇ ਪਾਸ ਇਸ ਕੋ ਭੇਜਦੂੰਗਾ ਇਹ ਬਾਤ ਸੁਨਕਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਬਹੁਤ ਪਰਸੰਨ ਹੋਯਾ ਔਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਕੀ ਕਿ ਇਹ ਬਿਚਾਰੇ ਜੋ ਮੇਰੇ ਸਾਥ ਆਏ ਹੈਂ ਇਹ ਸਭ ਪੱਥਰ ਕੇ ਹੂਏ ਹੂਏ ਥੇ ਬਹੁਤ ਇਨਮੇਂ ਸੌਦਾਗਰ ਬੱਚੇ ਹੈਂ ਔਰ ਸਵਾਰੀ ਔਰ ਹੋਰ ਹੋਰ ਸਮਾਨ ਚਾਹਤੇ ਹੈਂ ਮੈਂ ਉਮੈਦਵਾਰ ਹੂੰ ਕਿ ਇਨਕੋ ਏਕ ਏਕ ਘੋੜਾ ਔਰ ਸਬ ਅਸਬਾਬ ਔਰ ਰਾਹ ਖ਼ਰਚ ਕਦਰ ਕੇ ਮੁਵਾਫ਼ਿਕ ਮਿਲੇ ਕਿ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਅਪਨੇ ਅਪਨੇ ਦੇਸ਼ ਮੇਂ ਸੁਖਪੂਰਬਕ ਪਹੁੰਚੇਂ ਔਰ ਆਪਕੋ ਦੁਆਇ ਦੇਂ ਹਾਰਸ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸਕੇ ਕਹਿਨੇ ਕੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸੀ ਤਰਹ ਕੀਆ ਫਿਰ ਹਾਤਮ ਭੀ ਵਹਾਂ ਸੇ ਬਿਦਾ ਹੋਯਾ ਤਬ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਬਹੁਤਸਾ ਮਾਲ ਔਰ ਰਸਤੇ ਕਾ ਖ਼ਰਚ ਦੇਕਰ ਬਡੀ ਸਿਸ਼ਟਾਚਾਰੀ ਸੋ ਹਾਤਮ ਕੋ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਹਾਤਮ ਕਈ ਮਹੀਨਿਓਂ ਕੇ ਪੀਛੇ ਬਡੇ ਠਾਟ ਸੇ ਸ਼ਾਹਬਾਦ ਮੇਂ ਦਾਖਲ ਜਾ ਹੋਯਾ ਲੋਗੋਂ ਨੇ ਉਸਕੋ ਪਹਿਚਾਨ ਕਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਸੇ ਜਾ ਕੇ ਕਹਾ ਕਿ ਵੁਹ ਜਵਾਨ ਜੋ ਹਮਾਮ ਬਾਦਗਰਦ ਕੇ ਸਮਾਚਾਰ ਲੇਨੇ ਕੋ ਗਿਆਥਾ ਸੋ ਵੁਹ ਅਬ ਆਨ ਪਹੁੰਚਾ ਹੈ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਚੋਬਦਾਰੋਂ ਕੋ ਭੇਜਾ ਕਿ ਮੇਰੀ ਤਰਫ਼ ਸੇ ਸਲਾਮ ਜਾ ਕਰ ਕਹੋ ਕਿ ਜੇਕਰ ਆਪ ਕੋ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਨਾ ਹੋ ਤੋ ਝੱਟ ਪੱਟ ਚਲੇ ਆਓ ਹਾਤਮ ਸੁਣਕਰ ਉਸਕੇ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਗਿਆ ਨਿਦਾਨ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਬੁਲਾ ਕੇ ਏਕ ਜੜਾਊ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬਿਠਾਯਾ ਔਰ ਸਮਾਚਾਰ ਪੂਛਾ ਉਸਨੇ ਸਾਰਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਵਰਨਨ ਕੀਆ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਸੁਨਤੇ ਸਾਰ ਹੀ ਠੰਢੀ ਹੋ ਗਈ ਔਰ ਹੀਰਾ ਭੀ ਨਿਕਾਲ ਕਰਕੇ ਹਾਤਮ ਨੇ ਦਿਖਾ ਦੀਆ ਤਬ ਤੋ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਸਿਰ ਨੀਚਾ ਕਰ ਲੀਆ ਮਾਰੇ ਲੱਜਾ ਕੇ ਪਸੀਨੇ ਹੋਕਰ ਰਹਿ ਗਈ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਮੈਂ ਅਪਨੇ ਸਾਰੇ ਬਚਨ ਪੂਰੇ ਕਰ ਚੁਕਾ ਹੂੰ ਅਬ ਤੂੰ ਭੀ ਅਪਨਾ ਬਚਨ ਪੂਰਾ ਕਰ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਧੀਰਜ ਕਹਾ ਕਿ ਹੁਨ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਹੋ ਚੁਕੀ ਹੂੰ ਤੂੰ ਜਿਸਕੋ ਚਾਹੇਂ ਉਸੀ ਕੋ ਬਖ਼ਸ਼ ਦੇ ਚਾਹੇ ਤੂੰ ਅਪਨੇ ਪਾਸ ਰੱਖ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਕਰ ਹਾਤਮ ਨੇ ਕਹਾ ਕਿ ਜੋ ਕੁਛ ਤੂਨੇ ਮੁਝਕੋ ਕਹਾ ਥਾ ਸੋ ਮੈਨੇ ਕੀਆ ਔਰ ਜੋ ਮੈਂ ਤੁਝਕੋ ਕਹੂੰ ਸੋ ਤੂੰ ਭੀ ਕਰ ਸਚ ਤੋ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਰਿਸ਼੍ਰਮ ਮੈਨੇ ਅਪਨੇ ਲੀਏ ਨਹੀਂ ਕੀਆ ਪਰਮੇਸ਼੍ਵਰ ਹੇਤ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੇ ਲੀਏ ਕੀਆ ਉਚਿਤ ਹੈ ਕਿ ਤੁਮ ਉਸਕੋ ਅੰਗੀਕਾਰ ਕਰੋ ਕਿਉਂਕਿ ਵੁਹ ਬਹੁਤ ਕਾਲ ਸੇ ਤੇਰੇ ਬਿਰਹੋਂ ਮੇਂ ਬਿਆਕੁਲ ਹੋ ਰਹਾ ਹੈ ਇਸ ਲੀਏ ਅਪਨੇ ਇਸ਼ਕ ਕੇ ਬੀਮਾਰ ਕੋ ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਾ ਸ਼ਰਬਤ ਪਿਲਾਨਾ ਭਲਾ ਹੈ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਨ ਮਾਨਨਾ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕੇ ਸਮੀਪ ਬੁਰਾ ਹੈ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਬੋਲੀ ਕਿ ਅਬ ਤੁਮ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਕੀ ਜਗਹ ਹੋ ਜੋ ਮੇਰੇ ਲੀਏ ਉਚਿਤ ਜਾਨੋ ਸੋਈ ਕਰੋ ਮੁਝਕੋ ਕੁਛ ਭੀ ਕਿਸੀ ਤਰਹ ਸੇ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਇਸ ਬਾਤ ਕੋ ਸੁਨਤੇ ਹੀ ਹਾਤਮ ਨੇ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਕੋ ਕਹਿਲਾ ਭੇਜਾ ਕਿ ਤੁਮ ਬਸਤ੍ਰ ਬਦਲ ਐਨ ਬਨ ਤਨ ਕੇ ਮੇਰੇ ਪਾਸ ਆਓ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦਾ ਬੜੇ ਠਾਟ ਔਰ ਪ੍ਰਸੰਨਤਾ ਸੇ ਆਯਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਉਸਕੋ ਭੀ ਏਕ ਜੜਾਊ ਕੁਰਸੀ ਪਰ ਬਿਠਾਯਾ ਹੁਸਨਬਾਨੋ ਨੇ ਜੋ ਪੜਦੇ ਸੇ ਝਾਕ ਕੇ ਦੇਖਾ ਤੋ ਤਨ ਮਨ ਸੇ ਆਸ਼ਕ ਹੂਈ ਔਰ ਨੀਚੇ ਗਰਦਨ ਕੀਏ ਉਠ ਕਰ ਦੂਸਰੇ ਮਕਾਨ ਮੇਂ ਚਲੀ ਗਈ ਹਾਤਮ ਭੀ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੋ ਲੇਕਰ ਸਰਾਇ ਮੇਂ ਆਯਾ ਰਾਤ ਕੀ ਰਾਤ ਵਹਾਂ ਰਹਾ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਹੁਸਨ ਬਾਨੋ ਨੇ ਏਕ ਬੜਾ ਮਕਾਨ ਖਾਲੀ ਕਰਵਾਯਾ ਹਾਤਮ ਉਸਮੇਂ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਕੇ ਸਮੇਤ ਆਯਾ ਨੌਬਤ ਰਖਵਾ ਦੀ ਔਰ ਬਿਵਾਹ ਕੀ ਤਿਆਰੀ ਹੂਈ ਕਈ ਦਿਨ ਪੀਛੇ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੀ ਰੀਤਿ ਕੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜਾਚਕ ਭੀਜਿਵਾਇ ਦੂਸਰੇ ਦਿਨ ਉਧਰ ਸੇ ਵੁਹ ਭੀ ਉਠ ਕੇ ਬੜੇ ਠਾਟ ਸੇ ਆਈ ਪ੍ਰਾਤਹਕਾਲ ਬਿਵਾਹ ਕੀ ਤਿਆਰੀ ਹੋਨੇ ਲਗੀ ਮਕਾਨੋਂ ਕੇ ਫਰਸ਼ ਬਦਲੇ ਬਰਾਤੀਓਂ ਨੇ ਕਪੜੇ ਝਮਝਮਾਤੇ ਪਹਿਰ ਬਹੁਤ ਸੀ ਅਪੱਛਰੇਂ ਬੁਲਵਾਈਂ ਦੋਨੋਂ ਤੀਰ ਰੌਸ਼ਨੀ ਕੇ ਠਾਠ ਮੀਨਾਕਾਰੀ ਕੀ ਟੂਟੀਆਂ ਦੁਲਹਨ ਕੇ ਮਕਾਨ ਤਕ ਬੰਨ੍ਹਵਾਈਂ ਔਰ ਆਤਸ਼ਬਾਜ਼ੀ ਕੀ ਚਾਰੋਂ ਓਰ ਗ਼ਰਜ਼ ਖੜਕੀ ਲਾਖੋ ਰੰਗ ਸਤਾਰੋਂ ਕੇ ਗਡਾਏ ਰਾਤ ਕੇ ਸਮੇ ਬੜੀ ਧੂਮਧਾਮ ਸੇ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਬਯਾਹਨੇ ਕੋ ਆਯਾ ਜਬ ਦੁਲਹਨ ਕੇ ਮਕਾਨ ਪਰ ਬਰਾਤ ਆਈ ਤੋ ਕੁਲ ਆਲਮ ਡਰਾ ਬਰਾਤ ਕੇ ਆਨੇ ਤੇ ਪਹਿਲੇ ਯਹਾਂ ਭੀ ਨਾਚ ਹੋ ਰਹਾ ਥਾ ਔਰ ਸਭਾ ਸਭ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਸੇ ਬੈਠੀ ਥੀ ਕਿਤਨੇ ਮਨੁੱਖਯ ਅੱਗਲਵਾਂਢੀ ਗਏ ਦੁਲਹਾ ਕੋ ਹਾਥੋਂ ਹਾਥ ਲੇ ਆਏ ਗੱਦੀ ਪਰ ਬੈਠਾਯਾ ਹਾਤਮ ਭੀ ਦੁਲਹਾ ਕੇ ਪਾਸ ਬਡੀ ਖੁਸ਼ੀਸੇ ਬੈਠਾ ਔਰ ਬਰਾਤੀ ਭੀ ਸਭਾ ਮੇਂ ਸੰਯੁਕਤ ਹੂਏ ਨਿਦਾਨ ਨਾਚ ਕੀ ਸਭਾ ਔਰ ਰਾਗ ਕਾ ਵਰਨਨ ਕੁਛ ਕਹਾ ਨਹੀਂ ਜਾਤਾ ਦੇਖਨੇ ਹੀ ਸੇ ਵਿਦਤ ਹੋਤਾ ਹੈ ਇਤਨੇ ਮੇਂ ਆ ਕਰ ਨਿਕਾਹ ਪੜ੍ਹਾਯਾ ਮੁਬਾਰਕ ਕੀ ਸਲਾਮੀ ਦੀ ਔਰ ਹਾਰ ਪਾਨ ਬਾਂਟਨੇ ਲਗਾ ਦੁਲਹਾ ਕੋ ਮਹਿਲ ਕੀ ਡੇਉਢੀ ਪਰ ਲੇ ਗਏ ਵਹਾਂ ਸੇ ਕਈ ਬੂਢੀ ਬੇਗਮੇਂ ਦੁਲਹਨ ਕੀ ਦਾਈ ਸਮੇਤ ਆਈਂ ਦੁਲਹਾ ਕੋ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾ ਕਰਕੇ ਲੈਗਈਂ ਦੁਲਹਨ ਕੇ ਪਾਸ ਗੱਦੀ ਪਰ ਬਠਾ ਦੀਆ ਵੁਹ ਭੀ ਬਸਤ੍ਰ ਅਰ ਭੂਖਨ ਅੱਛੇ ਅੱਛੇ ਪਹਿਨਕੇ ਸੁਗੰਧ ਲਗਾਇਕੇ ਵੇ ਬੈਠੇ ਥੇ ਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦਾ ਘੁੰਗਟ ਮੇਂ ਉਸਕਾ ਝਲਕ ਦੇਖਕੇ ਅਚੇਤ ਹੋਗਿਆ ਦਾਈ ਉਸੀ ਸਮਯ ਘਬਰਾ ਕੇ ਦੌੜੀ ਔਰ ਗੁਲਾਬ ਕਾ ਸ਼ੀਸ਼ਾ ਪਾਸ ਲਾਕੇ ਛਿੜਕਨੇ ਲਗੀ ਥੋੜੀ ਦੇਰ ਮੇਂ ਅੱਛੇ ਸੁਚੇਤ ਹੋਕਰ ਈਸ਼੍ਵਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕੀਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੇ ਸਾਹਿਸ ਪਰ ਭੀ ਧੰਨਯਵਾਦ ਕੀਆ ਉਸਕੇ ਪੀਛੇ ਜੋ ਰੀਤੇਂ ਬਾਕੀ ਰਹੀ ਥੀਂ ਹੰਸਕਰ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਕੇ ਸਾਥ ਕੀਂ ਔਰ ਦੁਲਹਨ ਕੋ ਗੋਦ ਮੇਂ ਲੈਕੇ ਚੰਡੋਲ ਮੇਂ ਸਵਾਰ ਕਰਵਾ ਕੇ ਬਡੀ ਧੂਮ ਧਾਮ ਸੇ ਅਪਨੇ ਘਰ ਦਾਖ਼ਲ ਹੂਆ ਚਾਰ ਦਿਨ ਤਕ ਮਹਿਲ ਸੇ ਬਾਹਰ ਪਾਉਂ ਨ ਦੀਆ ਪਾਂਚਵੇਂ ਦਿਨ ਮਹਿਲ ਸੇ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਕੇ ਹਾਤਮ ਕੇ ਪੈਰੋਂ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਹਾਤਮ ਨੇ ਮੁਬਾਰਕ ਦੀ ਔਰ ਬਿਦਾ ਹੋਨਾ ਚਾਹਾ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਨੇ ਦੋ ਚਾਰ ਦਿਨ ਅਧੀਨਤਾਈ ਸੇ ਬਿਨਤੀ ਕਰਕੇ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਨੇ ਘਰ ਮੇਂ ਹੋਰ ਰੱਖਾ ਔਰ ਬਹੁਤਸਾ ਆਦਰ ਸਨਮਾਨ ਕੀਆ ਹਾਤਮ ਨੇ ਹੰਸਕਰ ਕਹਾ ਕਿ ਭਾਈ ਮੁਝਕੋ ਬਿਦਾ ਕਰੋ ਤਬ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਨੇ ਉਸੀ ਸਮਯ ਬਡੀ ਅਧੀਨਤਾ ਸੇ ਬਿਦਾ ਕੀਆ ਔਰ ਹਾਤਮ ਬਡੇ ਹਰਖ ਪੂਰਬਕ ਯਮਨ ਕੀ ਓਰ ਰਵਾਨਾ ਹੂਆ ਥੋੜੇ ਦਿਨੋਂ ਮੇਂ ਸ਼ਹਿਰ ਕੇ ਸਮੀਪ ਜਾ ਪਹੁੰਚਾ ਔਰ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਕੋ ਹਾਤਮ ਕੇ ਆਨੇ ਕੀ ਖ਼ਬਰ ਹੂਈ ਵਜੀਰ ਕੋ ਲੇਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਭੇਜਾ ਵੁਹ ਪਾਦਸ਼ਾਹਜ਼ਾਦੇ ਕੋ ਬਡੀ ਪ੍ਰਤਿਸਟਾ ਪੂਰਬਕ ਪਾਦਸਾਹ ਕੇ ਪਾਸ ਲੇ ਗਿਆ ਉਸਨੇ ਦੌੜ ਕਰ ਛਾਤੀ ਸੇ ਲਗਾਯਾ ਯਿਹ ਪਾਂਵ ਪਰ ਗਿਰ ਪੜਾ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਸਿਰ ਉਠਾ ਛਾਤੀ ਸੇ ਲਗਾ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਲੇ ਗਿਆ ਉਸਨੇ ਅਪਨੀ ਮਾਤਾ ਕੋ ਜਾ ਕੇ ਪ੍ਰਣਾਂਮ ਕੀਆ ਉਸਨੇ ਭੀ ਸਿਰ ਸੇ ਪੈਰੋਂ ਤਕ ਬਲਾਏਂ ਲੀਂ ਔਰ ਚਿਤ ਕੋ ਠੰਢਾ ਕੀਆ ਮਹਿਲ ਮੇਂ ਮੁਬਾਰਕਬਾਦ ਕੀ ਧੂਮ ਮਚੀ ਸਹਿਰ ਮੈਂ ਘਰ ਘਰ

---

ਖੁਸ਼ੀ ਹੂਈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਹਰ ਏਕ ਛੋਟੇ ਬੜੇ ਕੋ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਟਾ ਪੂਰਬਕ ਖ਼ਿਲਤ ਦੀਆ ਔਰ ਗ਼ਰੀਬੋਂ ਕੋ ਦਰਬ ਪਾਤ੍ਰ ਕਰ ਦੀਆ ਹਾਤਮ ਕਾ ਠਏ ਸਿਰੇ ਸੇ ਮਲਿਕਾ ਜ਼ਰੀਪੋਸ਼ ਕੇ ਸਾਥ ਬਿਵਾਹ ਕਰ ਦੀਆ ਫਿਰ ਸਭ ਕੇ ਸਭ ਪਰਮੇਸ਼ਰ ਕਾ ਧੰਨਯਬਾਦ ਕਰਕੇ ਆਨੰਦ ਪੂਰਬਕ ਰਹਿਨੇ ਲਗੇ ਮੁਲਕ ਆਬਾਦ ਹੂਆ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਅਪਨੇ ਦੀਵਾਨ ਸਮੇਤ ਆਮ ਮੇਂ ਜਾ ਬੈਠਾ ਅਰ ਅਪਨੇ ਮੁਸਾਹਿਬੋਂ ਸੇ ਕਹਿਨੇ ਲਗਾ ਕਿ ਦੁਨੀਆ ਮੇਂ ਅਜੇਹੇ ਭੀ ਲੋਗ ਹੈਂ ਕਿ ਅਪਨਾ ਸੁਖ ਚੈਨ ਛੋਡ ਕਰ ਦੂਸਰੇ ਕੇ ਕਾਮ ਮੇਂ ਦੁਖ ਸਹੇਂ ਵਾਸਤਵ ਮੇਂ ਦੋਨੋਂ ਜਹਾਨ ਮੇਂ ਵਹੀ ਭਲੇ ਹੈਂ ਔਰ ਜੀਨਾ ਮਰਨਾ ਭੀ ਉਨੀਂ ਕਾ ਭਲਾ ਹੈ ਪਾਦਸ਼ਾਹ ਇਹ ਬਾਤੇਂ ਕਰਕੇ ਬਿਰਕਤ ਹੋ ਗਏ ਔਰ ਹਾਤਮ ਕੋ ਅਪਨੀ ਜਗਹ ਤਖਤ ਪਰ ਬੈਠਾਯਾ ਨਿਦਾਨ ਹਾਤਮ ਸਾਤੋਂ ਸੈਰ ਦਸ ਬਰਸ ਸਾਤ ਮਹੀਨੇ ਨੌ ਦਿਨ ਮੇਂ ਸਮਾਪਤ ਹੂਈ ਮੁਨੀਰਸਾਮੀ ਅਪਨੇ ਪੂਰਨ ਮਨੋਰਥ ਕੋ ਪਹੁੰਚਾ ਅੰਤ ਮੇਂ ਇਹ ਨਾ ਰਹਾ ਔਰ ਵੁਹ ਭੀ ਨ ਰਹਾ ਏਕ ਕਹਾਨੀ ਕਹਿਨੇ ਸੁਨਨੇ ਕੋ ਰਹਿ ਗਈ॥

ਇਤਿ ਸਭਾ ਸਿੰਗਾਰ ਸਮਾਪਤੰ



੧ਓ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ॥
ਅਥ ਕਾਲ ਚਿੰਤਾਵਣੀ ਕ੍ਰਿਤ ਸੁੰਦਰ ਦਾਸ ਜੀ ਕੀ

ਆਪ ਨਿਰੰਜਨ ਹੈ ਅਬਿਨਾਸ਼ੀ ॥ ਜਿਨ ਇਹ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਸ੍ਰਿਸ਼ਟ ਪ੍ਰਗਾਸ਼ੀ॥ ਅਬ ਤੂੰ ਪਕੜ ਉਸੀ ਕੀ ਸ਼ਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੧॥ਜੇ ਤੂੰ ਜਨਮ ਜਗਤ ਮੇਂ ਪਾਇਓ॥ ਤੌ ਤੂੰ ਕਰ ਲੈ ਇਹੀ ਉਪਾਇਓ॥ ਰਾਮ ਨਾਮ ਨਿਸ ਦਿਨ ਉੱਚਰ ਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੨॥ ਮਾਯਾ ਮੋਹ ਮਾਹਿ ਜਨ ਭੂਲੇ॥ ਲੋਕ ਕੁਟੰਬ ਦੇਖ ਮਤ ਫੂਲੇ॥ ਇਨਕੇ ਸੰਗ ਲਾਗ ਕਿਆ ਕਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੩॥ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਬੰਧਪ ਕਿਸ ਕੇਰੇ॥ ਸੁਤ ਦਾਰਾ ਨਾਹੀਂ ਕੋ ਤੇਰੇ॥ ਛਿਨਕ ਮਾਹਿ ਸਭਸੇ ਸੁ ਵਿਛਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੪॥ ਅਪਨੇ ਅਪਨੇ ਸੁਵਾਰਥ ਲਾਗੇ॥ ਤੂੰ ਮਤ ਜਾਨੋ ਮੋ ਸੰਗ ਪਾਗੇ॥ ਇਨਕੋ ਪਹਿਲੇ ਛੋਡ ਨ ਸਰਨਾ॥ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੫॥ ਜਿਨ ਕੇ ਹੇਤ ਦਸੋ ਦਿਸ ਧਾਵੇ॥ਕੋਊ ਤੇਰੇ ਸੰਗ ਨ ਜਾਵੇ॥ ਧਾਮ ਧੂੰਮ ਧੰਧਾ ਪਰਹਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੬॥ ਗ੍ਰਹਿ ਕੇ ਸੁਖ ਨ ਬਿਸਾਰਿਓ ਜਾਈ॥ ਮਾਨੋ ਆਗ ਚਹੂੰ ਦਿਸ ਲਾਈ॥ ਤਾ ਮੈਂ ਕਹੂੰ ਕੈਸੀ ਬਿਧਿ ਠਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥7॥ ਕਰਨਾ ਹੈ ਸੋ ਕਰ ਕਯੋਂਨਾ ਲੇਹੁ ॥ ਪੀਛੇ ਹਮਕੋ ਦੋਸ ਨਾ ਦੇਹੁ ॥ ਇਕ ਦਿਨ ਪਾਉ ਪਸਾਰ ਉਲਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੮॥ ਯਾ ਸਰੀਰ ਮੇਂ ਮਮਤਾ ਕੈਸੀ ॥ ਯਾ ਕੀ ਤੋ ਗਤ ਕੀਤੋ ਐਸੀ ॥ ਜਿਉ ਪਾਲੀ ਕੋ ਪਿੰਡ ਪਘਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੯॥ ਮਿਰਤ ਪਕੜ ਕਰ ਸਭਨ ਹਿਲਾਵੈ ॥ ਤੇਰੀ ਵਾਰੀ ਨੇਰੈ ਆਵੈ ॥ ਜੈਸੇ ਪਾਤ ਬਿਰਛ ਤੇ ਝਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੧੦॥ ਛਿਨ ਛਿਨ ਛੀਨ ਹੋਤ ਹੈ ਕਾਯਾ ॥ ਮੰਜ਼ਲੀ ਮੰਜ਼ਲੀ ਕਿਨ ਠਹਿਰਾਯਾ ॥ ਐਸੇ ਜਾਨ ਬੂਝ ਨਿਸਤਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੧੧॥ ਦੇਹੀ ਖੇਹ ਮਾਹਿ ਮਿਲ ਜਾਈ ॥ ਸੁਆਨ ਕਾਗ ਕੈਸੇ ਚੁਨਿ ਖਾਈ ॥ ਤੇਲ ਫੁਲੇਲ ਕਾਹੇ ਚੁਪਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੧੨॥ ਖੰਡ ਖੰਡ ਕਾਲ ਤਿਨ ਕਰ ਹੈ॥ ਸੰਕਟ ਮਾਹਿ ਏਕ ਦਿਨ ਪਰ ਹੈ॥ ਚੱਕੀ ਮਾਹਿ ਮੂੰਗ ਜਿਉਂ ਦਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੧੩॥ ਕਾਹੇ ਕੋ ਕੁਛ ਮਨ ਮੇਂ ਧਾਰੇ ॥ ਮੌਤ ਸੁ ਤੇਰੀ ਊਚ ਨਿਹਾਰੇ ॥ ਬਾਲ ਨ ਗਿਨੈਨਾ ਬੂਢਾ ਤਰੁਣਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੧੪॥ ਕਾਲ ਖੜਾ ਸਿਰ ਊਪਰ ਡਾਰੇ॥ ਤੂੰ ਕਿਉਂ ਲਾਗਾ ਇਤ ਬਿਉਹਾਰੇ॥ ਜਿਉਂ ਬੱਧਕ ਤਕ ਮਾਰੇ ਹਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੧੫॥ ਜਾਂ ਪਗ ਹੈ ਮੂਸਾ ਕੋ ਜੈਸੇ॥ ਮੰਜਾਰੀ ਸੂਆ ਕੋ ਐਸੇ ॥ ਜਯੋਂ ਝੀਵਰ ਕੋ ਬਾਜ ਪਕਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੧੬॥ ਬੋਕਿਨ ਲੇ ਜਦ ਰੱਤ ਨਿਰੋਲੈ ॥ ਬਕਰੀ ਸੰਗ ਕਮਰ ਸੋ ਬੋਲੈ ॥ ਪਕੜ ਕਸਾਈ ਪਕੜ ਪਛੜਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੧੭॥ ਛਿਨ ਭੰਗਰ ਹੈ ਤਨ ਇਹ ਐਸਾ॥ ਵਾ ਕਾ ਕੁੰਭ ਭਰਿਓ ਜਲ ਐਸਾ ॥ ਪਲਕ ਮਾਹਿ ਬੈਠੇ ਹੀ ਗਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੧੮॥ ਜੋੜ ਜੋੜ ਧਨ ਭਰੇ ਭੰਡਾਰਾ॥ ਅਰਬ ਖਰਬ ਕੁਛ ਵਾਰ ਨ ਪਾਰਾ॥ ਖੋਖੀ ਹਾਂਡੀ ਹਾਥ ਪਕੜਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੧੯॥ ਹੀਰਾ ਲਾਲ ਜਵਾਹਰ ਜੇਤੇ ॥ ਮਾਣਿਕ ਮੋਤੀ ਘਰ ਮਹਿ ਕੇਤੇ॥ ਧਰਯੋ ਰਹੇ ਰੂਪਾ ਅਰ ਸ੍ਵਰਨਾ॥ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੨੦॥ਰੀਤਾ ਆਈ ਰੀਤਾ ਜਾਈ॥ ਉਹਾ ਭਲੈ ਜੋ ਖਰਚੈ ਖਾਈ॥ ਮਾਇਆ ਸੰਚ ਸੰਚ ਕਿਆ ਕਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੨੨॥ ਦੇਸ਼ ਵਿਲਾਇਤ ਘੋੜੇ ਹਾਥੀ ॥ ਇਨਮੇਂ ਕੋਈ ਨ ਤੇਰਾ ਸਾਥੀ॥ ਪੀਛੇ ਹੋਇ ਹੈ ਹਾਥ ਪਸਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੨੩॥ ਮੰਦਰ ਮਾਲ ਛੋਡ ਸਭ ਜਾਨਾ॥ ਹੋਇ ਬਸੇਰਾ ਬੀਚ ਮਸਾਨਾ॥ ਅੰਬਰ ਓਡਨ ਭੂਮ ਪਥਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੨੪॥ ਬਹੁ ਬਿਧ ਸੰਤ ਕਹਿਤ ਹੈਂ ਟੇਰੇ॥ ਜਮ ਕੀ ਮਾਰ ਪਵੈ ਸਿਰ ਤੇਰੇ॥ ਧਰਮਰਾਇ ਸਭ ਲੇਖਾ ਭਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੨੫॥ ਪਾਪ ਪੁੰਨ ਕਾ ਬਿਰਵਾ ਮਾਂਗੇ॥ ਕਾਗਤ ਨਿਕਸੈ ਤੇਰੇ ਆਗੇ॥ ਰਤੀ ਰਤੀ ਕਾ ਹੋਇ ਹੈ ਨਿਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੨੬॥ ਕੰਟਕ ਊਪਰ ਚਲ ਹੈ ਭਾਈ ॥ ਤਾਂਤੇ ਥੰਮਨ ਸੋਂ ਲਪਟਾਈ॥ ਐਸੇ ਤ੍ਰਾਸ ਜਾਨ ਨਿਸਤਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੨੭॥ ਕਬਹੂੰ ਕਹੂੰ ਦੂਖ ਨਾ ਦੀਜੈ ॥ ਅਪਨੀ ਘਾਤ ਆਪ ਕਿਉਂ ਕੀਜੈ॥ ਬਾਰੰਬਾਰ ਚਉਰਾਸੀ ਫਿਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੨੮॥ ਜੋ ਬੀਜੈ ਲੁਣੀ ਐਗਾ ਸੋਈ ॥ ਸੁਧਾ ਪਾਨ ਕਿਉਂ ਬਿਖ ਫਲ ਹੋਈ ॥ ਇਹੈ ਬਿਚਾਰ ਅਸ਼ੁਭ ਸੋਂ ਡਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੨੯॥ ਭੋਜਨ ਕਰੇ ਤ੍ਰਿਪਤ ਸੇ ਜੋਊ ॥ ਗੁਰੂ ਸਿੱਖ ਭਾਵੈ ਕਿਨ ਕੋਊ ॥ ਅਪਨੀ ਕਰਨੀ ਪਾਰ ਉਤਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥ ੩੦॥ ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਵੈਰੀ ਘਰ ਮਾਹੀਂ॥ ਔਰ ਕਹੂੰ ਵੈਰੀ ਕੋ ਨਾਹੀਂ ॥ ਰਾਤ ਦਿਵਸ ਇਨਹੀ ਸੋਂ ਲੜਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੩੧॥ ਮਨ ਕੋ ਡੰਡ ਬਹੁਤ ਬਿਧਿ ਦੀਜੈ॥ ਯਾਹੀਦਗ਼ਾ ਬਾਜ ਬਸ ਕੀਜੈ ॥ ਔਰ ਕਿਸੀ ਸੋਂ ਨਾਹੀਂ ਡਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੩੨॥ ਜਿਨਕੇ ਰਾਗ ਦ੍ਵੈਖ ਕਛੁ ਨਾਹੀਂ ॥ ਬ੍ਰਹਮ ਬਿਚਾਰ ਸਦਾ ਉਰ ਮਾਹੀਂ॥ ਉਨ ਸੰਤਨ ਕੇ ਗਹੀਏ ਸਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥ ੩੩ ॥ ਕਾਚਾ ਪਿੰਡ ਰਹਿਤ ਨਹੀਂ ਦੀਸੈ ॥ ਯੇਹੀ ਹੈ ਹਮ ਜਾਨਯੋ ਬੀਸੈ॥ ਹਰਿ ਸਿਮਰਨ ਕਾਹੂੰ ਨ ਬਿਸਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੩੪॥ ਜੇ ਤੂੰ ਸ੍ਵਰਗ ਲੋਕ ਚਲ ਜਾਵੇ॥ ਉਹੀ ਠੌਰ ਪੁਨਿ ਰਹਿਨ ਨ ਪਾਵੇ ॥ ਬ੍ਰਹਮ ਲੋਕ ਹੂੰ ਤੇ ਗਿਰ ਪਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਦੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੩੫॥ ਗਰਬ ਨ ਕੀਜੈ ਰਾਜਾ ਰਾਨਾ॥ ਗਏ ਬਿਲਾਇ ਦੇਵ ਅਰ ਦਾਨਾ ॥ ਤਿਨਕੇ ਕਹੂੰ ਖੋਜ ਨਹੀਂ ਖੁਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੩੬॥ ਧਰਤੀ ਮਾਪ ਏਕ ਗਿਰ ਕਰਤੇ॥ ਹਾਥੋਂ ਊਪਰ ਪਰਬਤ ਧਰਤੇ॥ ਕੇਤੇ ਗਨੇ ਜਾਹਿ ਨਹਿ ਵਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੩੭॥ ਆਸਨ ਸਾਧ ਪਾਣ ਪੁੰਨ ਪੀਵੈ॥ ਕੋਟ ਬਰਖ ਲਗ ਕਾਹੇ ਨ ਜੀਵੈ॥ ਅੰਤ ਤਉ ਤਿਨਕੇ ਘਟ ਪਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੩੮॥ ਕੰਪੈ ਧਰ ਜਲ ਅਗਨਿ ਸਮੁੰਦਾ॥ ਵਯੋਮ ਵਾਇ ਤੇਰੇ ਗਣ ਚੰਦਾ॥ ਕੰਪੈ ਸੂਰ ਗਗਨ ਆਤਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥੩੯॥ ਝੂਠ ਸਾਚ ਕਰ ਦਰਬ ਉਪਾਇਓ ॥ ਸਭ ਕੁਟੰਬ ਮਿਲ ਖਾਨੇ ਆਇਓ ॥ ਭੀਰ ਪੜੀ ਤਬ ਕੇ ਉਨਸਰਨਾ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ॥੪੦॥ ਜੁਦਾ ਨ ਕੋਊ ਰਹਿਨੇ ਪਾਵੈ॥ ਓਹੀ ਅਮਰ ਜੋ ਬ੍ਰਹਮ ਸਮਾਵੈ॥ ਸੁੰਦਰ ਔਰ ਨ ਕਾਹੂੰ ਬਰਨਾ ॥ ਸਮਝ ਦੇਖ ਨਿਸਚੇ ਕਰ ਮਰਨਾ ॥ ੪੧॥

ਇਤਿ ਕਾਲ ਚਿੰਤਾਵਣੀ ਕ੍ਰਿਤ ਸੁੰਦਰਦਾਸ ਕੀ
ਸੰਪੂਰਨੰ

ਦੋਹਰਾ ॥ ਚਰਨ ਧਰਤ ਚਿੰਤਾ ਕਰਤ ਚਾਹਿਤ ਸੋਰਨਭੋਰ॥ ਸ੍ਵਰਨ ਕੋ ਸੁ ਢੂੰਡਤ ਸਦਾ ਕਬਿ ਬਿਭਚਾਰੀ ਚੋਰ ॥ ਭਾਈ ਸਾਹਿਬ ਸੰਤ ਨਿਹਾਲ ਸਿੰਘ ਲਵ ਪੁਰ ਨਿਵਾਸੀ ਜੀ ਕੀ ਕ੍ਰਿਤ ॥ ਘਨਾਸਰੀ ॥ ਨਾਹਰ ਔਰ ਗਨ ਮੇਂ ਨਾਨਕ ਜੂ ਨਿਰਾਕਾਰ ਅੰਬਨ ਮੇਂ ਅੰਗਦ ਅਕਾਸ਼ ਮੇਂ ਅਮਰਦਾਸ॥ ਰਾਮਦਾਸ ਰਾਜ ਸਭਾ ਅਓਨ ਅਰੰਭ ਸਾਂਝ ਸ੍ਰੀ ਕਨ ਮੇਂ ਸ੍ਰੀ ਹਰਿਗੁਬਿੰਦ ਜੂ ਪੁਰੱਯਾ ਆਸ॥ ਹਟੀ ਹਰਿਰਾਇ ਹਰਿਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਜੂ ਹਕੀਮੀ ਬੀਚ ਤੇਜ ਕੋ ਪ੍ਰਚੰਡ ਜੋਸ਼ ਤੇਗ਼ ਜੋਧੇ ਸਾਤ ਰਾਸ॥ ਦੁੱਜਨ ਕੇ ਗੋਲ ਗੋਲੀ ਗੋਲੇ ਮੇਂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਰੱਛਯਕੈ ਹਮੇਸ਼ੌ ਰਹੈ ਖ਼ਾਲਸਾ ਕੇ ਆਸ ਪਾਸ ॥੧॥ ਕਬਿੱਤ ॥ ਜੈਸੇ ਪ੍ਰਹਲਾਦ ਬਾਰ ਫਾਰਯੋ ਹੈ ਕਰਾਰੋ ਥੰਭ ਗਾਜਯੋ ਨਰਕੇ ਸਰੀ ਵਿਦਾਰਯੋ ਦੈਂਤ ਰਾਜ ਕੋ ॥ ਜੈਸੇ ਹਰਿ ਚੱਕ੍ਰ ਕੋ ਚਲਾਇ ਨੱਕ੍ਰਚੀਰ ਡਾਰਯੋ ਫੀਲ ਤੋ ਵਿਚਾਰੋ ਰਹਯੋ ਟੇਰਤੋ ਅਵਾਜ ਕੋ ॥ ਜੈਸੇ ਵਾਸ਼ਦੇਵ ਜੂ ਸੁ ਭਾਰਥ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਬ੍ਰਿੰਦ ਸਾਰਥੀ ਕਹਾਯੋ ਕੀਨੋ ਪਾਰਥ ਕੇ ਕਾਜ ਕੋ ॥ ਤੈਸੇ ਦੀਨ ਬੰਧੁ ਮਹਾਰਾਜਾ ਜੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਰਾਖੈ ਇਹ ਪੰਥ ਕੀ ਬਡਾਈ ਫਤੇ ਲਾਜ ਕੋ ॥੨॥ ਏਹੀ ਪੰਥ ਲੀਏ ਛੌਨੀ ਚਲੇ ਹੈਂ ਨਿਰਾਲੇ ਹਾਥ ਛਾਲੇ ਪਰੇ ਪਾਏ ਮੇਂ ਦੁਖਾਲੇ ਰੇਤਨਾਲੇ ਕੇ ॥ ਗਾਲੇ ਹੈਂ ਮਲੇਛ ਮੂਲ ਜਾਲੇ ਹੈਂ ਮਸੰਦ ਮੰਦ ਟਾਲੇ ਹੈਂ ਪਹਾੜੀ ਜੋਰ ਢਾਲੇਂ ਤੇਗ ਭਾਲੇ ਕੇ ॥ ਵਾਲੇ ਮਤਵਾਲੇ ਹੈਂ ਨਿਕਾਲੇ ਹੈਂ ਜ਼ਮਾਨੇ ਬੀਚ ਬੀਨ ਬੀਨ ਪਾਲੇ ਏਤੋ ਲਾਲੇ ਗੁਰਤਾ ਲੇਕੇ ॥ ਨਾਲੇ ਰਹੇਂ ਦੋਖੀ ਛੀਨ ਡਾਲੇ ਰਹੇਂ ਭੌਰੇ ਤੰਗ ਬਾਂਕੇ ਬੋਲ ਬਾਲੇ ਰਹੇਂ ਕਾਲੇ ਕੇਸ ਵਾਲੇ ਕੇ ॥੩ ॥

ਸੰਪੂਰਣੰ
ਸੰਮਤ ਨਾਨਕ ਸ਼ਾਹੀ ੪੨੭ ਸੰਨ ੧੮੯੬