________________
(੧੧੭) (੧੧੧) ਖ਼ਸਮ ਦੁਸ਼ਮਨੀ ਗਰ ਹਜ਼ਾਰ ਆਵੁਰਦ। ਨ ਯਕ ਮੂਇ ਓਰਾ ਅਜ਼ਾਰ ਆਵੁਰਦ॥ (۱۱) خصم دشمنی گرہزار آورد نزیک موعے او را از ار آورد ਖਸਮ ਦੁਸ਼ਮਨ ਵੈਰੀ ਦੁਸ਼ਮਨੀ - ਵੈਰ ਭਾਵ ਗੁਰ = ਜੇ ਨ - ਨਹੀ ਯਕ = ਇਕ ਮੁਇ- ਬਾਲ,ਕੇਸ, ਰੋਮ ਹਜ਼ਾਰ = ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਆਵਰਦ = ਲਿਆਵੇ, ਕਰੇ ਓਰਾ * ਉਸਨੂੰ ਅਜ਼ਾਰ - ਕਸ਼, ਦੁਖ ਆਵੁਰਦ ਲਿਆਵੇ, ਕਰੇ ਅਰਥ ( ਭਾਵੇਂ) ਦੁਸ਼ਮਨ ਹਜਾਰਾਂ ਦੁਸ਼ਮਨੀਆਂ ਕਿਉਂ ਨਾ ਕਰੇ ( ਪਰ ) ਉਸਦਾ ਇਕ ਬਾਲ ਵਿੰਗਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਭਾਵ ਹੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ! ਜਿਸਦਾ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਮਿਤ੍ਰ ਹੋਵੇ ਉਸ ਨਾਲ ਵੈਰੀ ਚਾਹੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਹੀ ਭਾਂਤ ਦੀ ਦੁਸ਼ਮਨੀ ਤੇ ਵੈਰ ਭਾਵ ਕਰੇ ਪਰ ਉਸਦਾ ਵੈਰੀ ਇਕ ਵਾਲ ( ਰੋਮ ) ਵਿੰਗਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ-ਦੇਖ ਅਸੀ ਤੇਰੀ ੧੦ ਲਖ ਸੈਨਾ ਵਿਚੋਂ ਕਿਸ ਕਾਰ ਬਚਕੇ ਚਲੇ ਆਏ ਤੇ ਸਾਡਾ ਬਾਲ ਭੀ ਵਿੰਗਾ ਨਾਂ ਹੋਇਆ ਏਹ ਸਭ ਉਸ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦੀ ਦਿਆ ਤੇ ਕ੍ਰਿਪਾ ਦਾ ਫਲ ਹੈ, ਇਸਲਈ ਤੇਰੇ ਸਾਡੇ ਮਾਰਨੇ ਯਾ ਪਕੜਨ ਦੇ ਯਤਨ ਕਰਨੇ ਨਿਸਫਲ ਹਨ, ਤੂੰ ਬਦਸ਼ਾਹ ਹੈਂ ਤੈਨੂੰ ਨ੍ਯਾਇ ਤੇ ਇਨਸਾਫ ਕਰਨਾ ਤੇ ਗਰੀਬਾਂ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਨੂੰ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧਰਮ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਵਿਖੇ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇਣ ਨਾਂ ਕਿ ਉਲਟਾ ਧਰਮ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਨਾਲ ਦੁਸ਼ਮਨੀ ਪੈਦਾ ਕਰਲੇਣ, ਪਰ ਜੇ ਤੂੰ ਐਸਾ ਨਾ ਕਰੇਂਗਾਂ ਤਾਂ ਸਾਡਾ ਅਤੇ ਖਾਲਸੇ ਦਾ ਸਹਾਯਕ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਹੈ ॥ ਇਤੀ
