ਜ਼ਫ਼ਰਨਾਮਾ ਸਟੀਕ
(੫੩)
ਹਿਕਾਯਤ ਤੀਸਰੀ
ਭਾਵ— ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਸਮਝ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਨਿਆਈਂ ਅਨੰਦ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਅਤੇ ਹਰ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੀ ਵਿੱਦਿਆ ਅਤੇ ਅੰਨ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ॥੧॥
ਅਮਾਂ ਬਖ਼ਸ਼ ਬਖ਼ਸ਼ਿੰਦਹ ਓ ਦਸ੍ਤਗੀਰ॥
ਕਸ਼ਾਇਸ਼ ਕੁਨੋ ਰਹਨੁਮਾਇਸ਼ ਪਜ਼ੀਰ॥੨॥
ਅਮਾਂ ਬਖਸ਼ = ਸੁਖਦਾਤਾ। ਬਖਸ਼ਿੰਦਹ = ਉਦਾਰ। ਓ = ਅਤੇ।
ਦਸਤਗੀਰ = ਹਥ ਫੜਨ ਵਾਲਾ (ਅਰਥਾਤ ਸਹਾਈ)।
ਕੁਸ਼ਾਇਸ਼ ਕੁਨ = ਬੰਧਨਾਂ ਦੇ ਤੋੜਨ ਵਾਲਾ। ਓ = ਅਤੇ।
ਰਹਨਮਾਇ=ਆਗੂ। ਸ਼=ਓਹ। ਪਜ਼ੀਰ=ਮਨ ਭਾਉਂਦਾ।
ਭਾਵ— ਸੁਖਦਾਤਾ ਅਤੇ ਸਹਾਈ ਬੰਧਨਾਂ ਦੇ ਤੋੜਨ ਵਾਲਾ ਉਦਾਰ ਚਿਤ ਆਗੂ ਅਤੇ ਮਨ ਭਾਉਂਦੇ (ਫਲ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਹੈ)॥੨॥
ਹਿਕਾਇਤ ਸ਼ਨੀਦਮ ਯਕੇ ਨੇਕ ਮਰਦ॥
ਕਿ ਅਜ਼ ਦੌਰਿ ਦੁਸ਼ਮਨ ਬਰ ਆਵਰਦ ਗਰਦ॥੩॥
ਹਿਕਾਇਤ = ਸਾਖੀ। ਸ਼ੁਨੀਦਮ = ਮੈਂ ਸੁਣੀ ਹੈ। ਯਕੇ=ਇਕ। ਨੇਕ=ਭਲਾ।
ਮਰਦ = ਪੁਰਖ। ਕਿ = ਜੋ। ਅਜ਼ = ਤੇ! ਦੌਰ = ਔਧ। ਇ = ਦੀ।
ਦੁਸ਼ਮਨ = ਵੈਰੀ। ਬਰ ਆਵਰਦ = ਕੱਢੀ (ਉਡਾ ਦਿੱਤੀ)। ਗਰਦ = ਧੂੜ।
ਭਾਵ— ਮੈਂ ਇਕ ਭਲੇ ਪੁਰਸ਼ ਦੀ ਸਾਖੀ ਸੁਣੀ ਹੈ ਜੋ ਉਸਨੇ ਵੈਰੀ ਔਧੀ ਦੀ ਧੂੜ ਉਡਾ ਦਿੱਤੀ (ਮਾਰ ਪਛਾੜਿਆ)॥੩॥
ਖ਼ਸਮ ਅਫਗਨੋ ਸ਼ਾਹਿ ਚੀਂ ਦਿਲ ਫਿਰਾਜ਼॥
ਗ਼ਰੀਬੁਲ ਨਵਾਜ਼ੋ ਗ਼ਨੀਮੁਲ ਗੁਦਾਜ਼॥੪॥
ਖਸਮ ਅਫਗਨ = ਵੈਰੀ ਨੂੰ ਚੱਕਕੇ ਮਾਰਨ ਵਾਲਾ। ਸ਼ਾਹਿ ਚੀਂ = ਚੀਨ ਦਾ
ਰਾਜਾ। ਦਿਲ ਫਿਰਾਜ਼ = ਉਦਾਰ ਚਿਤ। ਗਰੀਬੁਲ ਨਵਾਜ਼ = ਅਧੀਨਾਂ
ਦਾ ਪ੍ਰਿਤਪਾਲਕ। ਗਨੀਮੂਲ ਗ਼ੁਦਾਜ਼ = ਵੈਰੀਆਂ ਦੇ ਗਾਲਣ ਵਾਲਾ
ਅਰਥਾਤ ਨਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲਾ।
ਭਾਵ— ਜੋ ਚੀਨ ਦਾ ਰਾਜਾ ਸੀ ਅਤੇ ਵੈਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪਛਾੜਨ ਵਾਲਾ ਅਧੀਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਿਤਪਾਲਕ ਅਤੇ ਵੈਰੀਆਂ ਦੇ ਨਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਸੀ॥੪॥
ਬ ਰਜ਼ਮੋ ਬਜ਼ਮ ਓ ਹਮ ਬੰਦੁਬਸਤ॥
ਕਿ ਬਿਸੀਆਰ ਤੇਗ਼ਸਤ ਹੁਸ਼ਿਆਰ ਦਸਤ॥੫॥
