ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਪੰਨਾ:ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਵਿਆਕਰਣ.pdf/36

ਵਿਕੀਸਰੋਤ ਤੋਂ
ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦੀ ਪਰੂਫ਼ਰੀਡਿੰਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ

੧੪

ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਵਿਆਕਰਣ


૧૪ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਵਿਆਕਰਣ ਸਂ ਧਰਿ > ਪ੦ ਗਤ (= ਗਤ੍ ), ਸੰ॰ ਸਰਿ > ਪੰ॰ ਮੱਤ (=ਮੱਤ੍ਰ ); ਸਂ ਮਹਿਰੀ > To ਸ > ਬਧ ਕਵਿਧਿ > ਪੰ੦ ਭੈਣ (= ਭੈਣ ); ਸਂ ਸਾਹਿਰੀ > ਪੰ੦ ਮਾਲਨ (=ਮਾਲ ); ਸਂ ਸਬੁ > ਪੰ੦ ਸਾਧ (=ਸਾ ਸਂ • ਭ: > T° ਚ > ); ਸਂ ਧੜ੍ਹੋ > ਪੰ੦ ਪਾਸ (= ਪਾ ) । ਚਲੁ > ਪੰ੦ ਸੱਸ (=ਸੱ ); ਮਤਲਬ ਇਹ ਕਿ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅੰਤਲੇ ਸੂਰ, ਭਾਵੇਂ ਉਹ ਸਨ ਅਤੇ ਭਾਵੇਂ ਦੀਰਘ, ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਰਹੇ । ੧੭. ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਜਾਂ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦਾ ਅੰਤਲਾ ਅੱਖਰ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਉਪਾਂਤ (ਅੰਤਲੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ) ਅੱਖਰ ਦੇ -ਗ਼-, -ਝ-, -ਤ- ਦੀ ਥਾਂ ਕ੍ਰਮ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ -ਆ-, -ਈ-, -ਊ• ਹੋ ਗਏ ਹਨ; ਜਿਵੇਂ :-

  1. • ATH: > 410 Fal>úo fazı;

ਸਂ ਭਜ: > To ਫਲੀ > ਪੰ੦ ਡੰਡਾ; ਸਂ ਧਨ > T° > ਵੀਕਲੀ > ਪੰ੦ ਦੀਵਾ, ਸਂ ਧਾ: > ਪੰਨਾ ਪਾਰਾ; ਸਂ ਸਜਾ > ਪੰ੦ ਮੱਖੀ; ਸਂo ਸਜਾ> • ਸਿਰਿਆ > ਪੰਧ ਮਿੱਟੀ; ¿o fà¤fà > úo fɔ̃яt, ਸਂ ਕy > ° ਕਲਾ > ਸ° ਬੂਝ > ਪੰ॰ ਬਹੂ; ਸਂ ਸਨ > ਪੰ੦ ਸੱਤੂ; ਸਂ ॰ ਜਾਨ > ਪੰ੦ ਬਿੱਦੂ ਹੋ ੧੮, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ ਪ੍ਰਾਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਅਪਭ੍ਰੰਸ਼ ਵਿਚ ਹੀ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਪੰਜਾਬੀ ਵਿਚ ਵੀ ਇਹ ਨਹੀਂ ਦਿਸਦਾ । ਇਨ੍ਹਾਂ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿਚ ਆਮ ਤੌਰ ' ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਥਾਂ ਝ (ਅ), ਝ (ਇ) ਜਾਂ ਤ (ਉ) ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ : À• NHM:> 4º A > úo Ĥa; - ਸਂ ਧਰਿ ਧ॰ ਜਬ > ਪੰ੦ ਨੱਚੇ; ਸਂ ਵਙ-> To g-> ੩੫੦ ਵਿਤ > ਪੰ॰ ਡਿੱਠਾ; Áo чfAHI > Mo fàfя> úo fă¿ì; ਸਂ ਕੁਝ-> ° ਭਰ-> ਬੁੱਢਾ;