________________
१२२ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਵਿਖਾਕੇ ਪੜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਬੜੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਵੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । ਜਦ ਬਚਿਆਂ ਅੱਗੇ - : ਰੱਖਾ ਗਣਿਤ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਸਮੇਂ ਉਸ ਦਾ ਸਬੰਧ ਬੀਜ-ਗਣਿਤ ਨਾਲ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੇਵਲ ਰੇਖਾ ਗਣਿਤ ਦੀਆਂ ਕਲਾਂ ਹੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀਆਂ ਸਗੋਂ ਬੀਜ ਗਣਿਤ ਦੀਆਂ ਗਲਾਂ ਦਾ ਗਿਆਨ ਵੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । ਵਿਹਾਰ ਵਿਚ ਲਾਭ -ਮਨੁਖ ਦੇ ਵਿਹਾਰਿਕ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਉਹ ਗਿਆਨ ਹੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਿੱਧ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਹੜਾ ਸਦਾ ਬੱਚੇ ਦੀ ਚੇਤਨਾ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ । ਬੱਚੇ ਦਾ ਪਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆਨ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲਾਭਦਾਇਕ ਸਿੱਧ ਹੋਣ ਲਈ ਸੁਚੱਜੇ ਢੰਗ ਵਿਚ ਜੁੜਿਆ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਅਰਥਾਤ ਜਦ ਹਰ ਸਿਖੀ ਹੋਈ ਗਲ ਦਾ ਕਈ ਗਲਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਕਾਇਮ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਫਿਰ, ਜਦ ਅਸੀਂ ਵਰਤੋਂ ਵਿਚ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਉਸਦਾ ਧਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਉਹ, ਬੁੱਝ ਯਾਦ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਸ ਗਲ ਦਾ ਇਸਤਰ੍ਹਾਂ ' ਦੂਜੀਆਂ ਗਲਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧ ਕਾਇਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਉਹ ਲੋੜ ਪੈਣ ਤੋ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੀ। ਆਪਣੇ ਵਿਹਾਰ ਵਿਚ ਜਦ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਗੱਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇਸ ਗਲ ਦਾ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵਿਸ਼ੇ ਦਾ ਗਿਆਨ ਹੈ । ਅੱਡ ਅੱਡ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਪਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆਨ ਜਦ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੱਠਿਤ ਹੋ ਕੇ ਕਿਸੇ ਸਮੱਸਿਆ ਦੇ ਹਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਹੀ ਉਹ ਸਮੱਸਿਆ ਹਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅੱਡ ਅੱਡ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਵਿਚ ਸਬੰਧ ਕਾਇਮ ਹੋਏ ਬਿਨਾਂ ਬਾਲਕ ਲਾਭਦਾਇਕ ਵਿਹਾਰਿਕ ਗਿਆਨ ਪਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਕਿਸੀ ਚਲਣ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਵਿਚ ਵਰਤੋਂ:-ਪਰਸਿਧ ਸਿਖਿਆ-ਵਿਗਿਆਨੀ ਹਰ- ਬਰਟ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬਚੇ ਦੇ ਚਲਣ ਨੂੰ ਤਾਕਤਵਰ ਬਨਾਉਣ ਲਈ ਅੱਡ ਅੱਡ ਕਿਸਮ ਜਿਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ 'ਆਚਰਨ ਵੀ ਠੀਕ ਵਾਲਾ ਦੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਆਪਸ ਵਿਚ ਸਬੰਧ ਕਾਇਮ ਕਰਨਾ ਬੜਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ..... ਅਤੇ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਠੁਕ ਸਿਰ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਉਸਦਾ ਆਦਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦਾ ਚਲਣ ਵੀ ਤਾਕਤਵਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਅਵਾਰਾ, ਬੇਠੇਕੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ਕਤੀ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਕੋਈ ਨਿਸ਼ਾਨਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦਾ| ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਿਚ ਏਕਤਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇੱਛਾਂ-ਸ਼ਕਤੀ ਵਿਅਕਤੀਆਂ 'ਚ ਏਕਤਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ । ਅਜਿਹੇ ਵਿਅਕਤੀ ਜਿਹੜਾ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਉਹ ਦੁਬਧਾ ਨੁਕਰੇ ਲੱਗੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹ ਹਨ ਅਤੇ ਵਿਪਾਰ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਦੂਜੀ ਨੁਕਰੋ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਹੀ ਮਨੁਖ ਇਕ ਪਾਸੇ ਵਡਾ ਧਾਰਮਕ ਮਨੁਖ ਵਿਚ ਵਿਚ ਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਿੰਨੇ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਧਾਰਮਕ ਵਿਚਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਿਮਾਗ ਦੀ ਇਕ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਾ ਆਪਣੇ ਕੰਮਕਾਰ ਵਿਚ ਹਰ ਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਚਲਾਕੀਆਂ ਤੇ ਠੱਗੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਖ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਸੁਚੱਜੀ ਸਿਖਿਆਂ ਦਾ ਇਹ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਹਾਲਤ ਖਤਮ ਕਰ ਦੇਵੇ । ਹਰ ਇ... ਅਜਿਹੇ ਉਸਤਾਦ ਹੀ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਸੱਚੀ ਸਿਖਿਆ ਕਹਿਣਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਹੜੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਸੁਚੱਜੀ ਲੜੀ ਵਿਚ ਅਰਬਾਤ · ਬਾਰੇ ਅੰਗਾਂ ਦਾ
