ਤੇ ਅੰਬੀ ਨਾਲ ਬਰਾਦਰੀ ਨੇ ਬੜਾ ਭੈੜਾ ਸਲੂਕ ਕੀਤਾ। ਮਾਂ ਵੀ ਕਾਫ਼ੀ ਚਿਰ ਪਹਿਲਾਂ ਮਰ ਚੁਕੀ ਸੀ ਤੇ ਉਸ ਵੇਲੇ ਉਸ ਦਾ ਆਪਣਾ ਆਖਣ ਨੂੰ ਵੀ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸੀ । ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਤੇ ਬੜਾ ਤਰਸ ਆਇਆ ਤੇ ਮੈਂ ਇਸ ਨੂੰ ਪਹਾੜ ਦੀ ਇਸ ਉੱਚੀ ਚੋਟੀ ਤੇ ਉਸ ਝੋਪੜੀ ਵਿਚ ਲੈ ਆਂਦਾ । ਬੱਚਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਨੂੰ ਗਸ਼ੀ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਪਾਗਲਪਨ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਸੁ । ਇਸ ਦਾ ਦਿਮਾਗ਼ ਟਿਕਾਣੇ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ। ਜੇ ਹਸਣ ਲਗੇ ਤਾਂ ਘੰਟਿਆਂ ਬਧੀ ਖਿੜ ਖਿੜ ਹਸਦੀ ਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ । ਜੇ ਰੋਣ ਤੇ ਜੀਅ ਕਰ ਆਵੇ ਤਾਂ ਰੋ ਰੋ ਕੇ ਪਹਾੜ ਸਿਰ ਉਪਰ ਚੁਣ ਲੈਂਦੀ ਹੈ । ਕਪੜੇ ਪਾੜ ਛਡਦੀ ਹੈ। ਆਪਣੀਆਂ ਬਾਹਵਾਂ ਤੇ ਹੀ ਦੰਦੀਆਂ ਵਢਣ ਲਗ ਪੈਂਦੀ ਹੈ । “ਰਾਜੇਸ਼" "ਮੇਰਾ ਰਾਜੇਸ਼" ਕਹਿੰਦੀ ਹੋਈ ਕਿਸੇ ਪਾਸੇ ਵਲ ਨੱਠ ਉਠਦੀ ਹੈ ।
ਕਈ ਵਾਰੀ ਚੀਕਾਂ ਮਾਰਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦੀ ਹੈ । ਹੁਣ ਫਿਰ ਵੇਖੋ ਉਹ ਚੀਕਾਂ ਮਾਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਅਵਾਜ਼ ਸੁਣ ਕੇ ਮੇਰੀ ਅੱਖ ਖੁਲ੍ਹ ਗਈ । ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਬੱਦਲ ਗਰਜ ਰਹੇ ਸਨ । ਮੈਂ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਣ ਵਾਲੀ ਕੋਲੋਂ ਉਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਪੁਛਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਪਰ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਕਿਧਰੇ ਵੀ ਨਾ ਦਿੱਸ ਪਈ । ਮੈਂ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਦੂਰ ਦੂਰ ਤਕ ਵੇਖਿਆ । ਹਾਲੇ ਵੀ ਉਹ ਅਵਾਜ਼ ਮੈਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਸੁਣ ਰਹੀ ਸੀ -
ਜੇ ਦਰਦੀ ਹੋਂਦੋਂ ਤਾਂ ਦਰਦ ਵੰਡਾਵੇਂ,
ਕਲਿਆਂ ਛੱਡ ਕੇ ਤੇ ਤੁਰ ਨਾ ਜਾਂਦੋਂ ।
ਜੋ ਦਰਦੀ ਹੈਂ ਦੋ ਤਾਂ
