________________
ਦੂਜਾ ਭੰਡੁ ਦੋਹਰਾ ॥ ਦਾਤ ਰਹਿਤ ਜਿਮ ਸਰੂਪ ਹੈ ਬਿਨ ਮਦ ਹਸਤੀ ਹੋਇ ॥
- ਕਿਮ ਧਨ ਰਹਿ ਮਨੁ ਹੈ ਨਾਮ ਮਾਕੂ ਹੀ ਜੋਇ॥੯੨॥
ਇਸ ਬਾਤ ਨੂੰ ਸੁਨ ਕੇ ਮੈਂ ਸੋਚਣ ਲਗਾ ਓਹੋ ਹੋ ! ਮੇਰੇ ਵਿਖੇ ਤਾਂ ਉੱਗਲ ਮਾਕੂ ਬੀ ਕੁੰਦਨ ਦੀ ਸ਼ਕਤਿ ਨਹੀਂ ਰਹੀ ਇਸ ਵਾਸਤੇ ਧਨ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਪੁਰਖ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ fਧਿਕਾਰ ਹੈ।ਠੀਕ ਕਿਹਾ ਹੈ:ਦੋਹਰਾ ॥ ਅਲਪ ਬੁਧ ਧਨ ਹੀਨ ਕਾ ਸਭੀ ਕਰਮ ਰਹਿ ਜਾਤ !! ਜਿਮ ਬਮ ਰਿਭੁ ਮੇਂ ਪਿਖੋ ਛੂਦ ਨਦੀ ਨ ਬਹਾਤ॥੯੩॥ ਯਥਾ ਕਾਕ ਜੋ ਹੋਤ ਹੈ ਬਨ ਕੇ, ਤਿਲ ਜਿਮ ਜਾਨ। ਨਾਮ ਮਾਤ ਨਹਿ ਕਾਜ ਹਿਤ ਬਿਨ ਪਰਖ ਪਛਾਡੇ ਨਹਿ ਪ੍ਰਗਟਤ ਧਨ ਹੀਨ ਕੇ ਗੁਨ ਜੁ ਹੈ ਤਿਸ ਪਾਸੇ ॥ ਧਨ ਪ੍ਰਗਟੇ ਸਕਲ ਗੁਣ ਯਥਾ ਸੂਰ ਜਗ ਭਾਸ॥੯੫॥ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਧਨ ਰਹਿਤ ਜੋ ਨਹਿ ਬਸ ਪਾਵਤ ਖੇਦ ॥ ਵਿੱਤ ਪਾਇ ਨਿਰਧਨ ਬਨੇ ਧਾਰਤ ਜਿਮ ਨਿਰਵੇਦ ॥੯੬ ਅਗਨਿ ਦਗਧ ਸੂਕਾ ਡਰੁ ਘੁਣ ਯੂਤ ਊਖਰ ਖੀਚ ॥ ਐਸੋ ਤਰੂ ਸ਼ੁਭ ਜਾਨੀਏ ਧਨ ਬਿਨ ਜੀਵਨ ਮੀਚ ॥੯॥ ਭੇਜ ਰਹਿਤ ਧਨ ਹੀਨਭਾ ਸੰਕਯ ਸਬ ਠੌਰ॥ ( ਘਰ ਆਏ ਧਨ ਹੀਨ ਕੋ ਤਜ ਕਰ ਜਾਤੇ ਦੌਰ॥੯੮॥ ਨਿਰਧਨ ਕੇ ਸੰਕਲਪ ਜੋ ਮਨ ਹੀ ਮਾਂਹਿ ਬਿਲਾਤ॥ . ਜਿਮ ਵਧਵਾ ਕੁਲਵੰਤ ਕੇ ਉਠਕਰ ਕੁਚ ਗਿਰ ਜਾਵੀਂ। ਨਿਰਧਨਤਾ ਤੁਮ ਸੇ ਢਪਾ ਨਿਰਮਲ ਦਿਨ ਮੈ ਮੀਤ ॥ ਆਗੇ ਖੜਾ ਨ ਕਿਸੀ ਕੇ ਡੀਠ ਪੜਤ ਯਹ ਤ॥੧oot | ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਵਿਰਲਾਪ ਕਰਦਾ ਹੋਯਾ, ਹੌਸਲੇ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਉਸ ਧਨ ਨੂੰ ਸਾਧੂ ਦੇ ਸਿਰਾਣੇ ਦੇ - ਹੇਠ ਦੇਖਕੇ ਮੈਂ ਪ੍ਰਭਾਤੇ ਆਪਣੀ fਬਲ ਵਿਖੇ ਜਾ ਘੁਸਿਆ ਤਦ ਮੇਰੇ ਨੌਕਰ ਚਾਕਰ ਸਵੇਲੇ ਆਪਸ ਵਿਖੇ ਬਾਤਾਂ ਕਰਨ ਲਗੇ, ਭਈ ਇਹ ਤਾਂ ਸਾਡੀ ਪਾਲਨਾ ਕਰਨੇ ਬਿਖੇ ਸਮਰਥ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਇਸਦੇ ਪਿਛੈ ਲਗਿਆਂ ਸਿਵਾ ਬਿੱਲੇ ਦੇ ਖੌਫ਼ ਤੋਂ ਹੋਰ ਕੁਝ ਹਾਸਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸਦੇ ਸੇਵਾ ਕਿਸ ਲਈ ਕਰੀਏ ॥ ਨੀਤਿ ਸ਼ਾਸਤੂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈਦੋਹਰਾ॥ ਜਾ ਸਾਮੀ ਸੇ ਲਾਭ ਨਹਿ ਕੇਵਲ ਵਿਦਾ ਹੋਇ Originals Punjabi Sahit Academy Digitized by: Panjab Digital Library
