________________
੨ ॥ .... ਤੀਜਾ ਭੰਸੁ : ੧੮੧ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰ ਕੇ ਜੋ ਮੁਨਾਸਬ ਜਾਨੋ ਸੌ ਕਰੋ । ਕਾਰ ਦੇ ਇਸ ਥਾਤ · ਨੂੰ ਸੁਨਕੇ ਸਾਰੇ ਪੰਛੀ ਬੋਲੇ ਜੋ ਇਸਨੇ ਠੀਕ ਆਖਿਆ ਹੈ ਇਹ ਕਹਿਕੇ ਬੋਲੇ ਜੋ ਫੇਰ ਕਦੇ ਰਾਜਾ ਬਨਾਉਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਕਰਨ ਲਈ ਇਕਠੇ ਹੋਵਾਂਗੇ, ਇਹ ਕਹਿਕੇ ਸਾਰੇ ਪੰਛੀ ਚਲੇ ਗਏ । ਸਿਰਫ਼ ਇਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼੍ਰੇਸ਼ਟ ਆਸਨ ਉਪਰ ਤਿਲਕਲੈਨ ਲਈ ਆਪਨ ਬ ਭੰਗੇ ਨਾਲਬੇਲਾ ਰਿਹਾ ਅਰ ਬੋਲਿਆ ਇਥੇ ਕੇਹੜਾ ੨ ਹੈ ਕਿਸਲਈ ਅਜ ਮੈਨੂੰ ਰਾਜ ਤਿਲਕ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦੇ?ਇਸ ਬਾਤੇ ਨੂੰ ਸੁਣਕੇ ਬਤੌਰ ਬੋਲਉਗੀ ਹੈ ਭਲੇ ਲੋਕਾ ! ਭੇਰੇ ਰਾਜ ਤਿਲਕ ਵਿਖੇ ਕਾਕ ਨੇ ਬਿਘਨ ਡਾਲਿਆ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਸਾਰੇ ਪੰਛੀ ਤਾਂ ਆਪੋ ਆਪਣੀ ਜਗਾ ਨੂੰ ਚਲੇ ਗਏ ਹਨ ਪਰ ਇਕੋ ਕਾਗ ਹੀ ਕਿਸੇ ਕਾਰਨ ਕਰਕੇ ਬੈਠਾ ਹੈ ਇਸ ਲਈ ਉਠ ਜੋ ਤੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਪੁਚਾਵਾਂ । ਇਸ ਬਾਤ ਨੂੰ ਸੁਨਕੇ ਝੋਧ ਨਾਲ ਉਲੂ ਨੇ ਕਾਂਗ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਹੈ ਦੁਸ਼ਟ ! ਮੈਂ ਤੇਰਾ ਕੀ ਬਿਗਾੜਿਆ ਸੀ। ਜੋ ਤੂੰ ਮੇਰੇ ਰਾਜ ਤਿਲਕ ਵਿਖੇ ਵਿਘਨ ਪਾਯਾ ਇਸ ਲਈ ਅੱਜ ਤੋਂ ਲੈਕੇ ਉਗੇ ਸਾਡੀ ਕੁਲ ਦਾ ਵੈਰ ਹੋਯਾ !! ਕਿਹਾ ਹੈ | ਯਥਾਦੋਹਰਾ |ਸਾਇਕ ਵੈਧਾ ਮਿਲਤ ਹੋ ਖੜਗ ਵੇਧ ਮਿਲ ਜਾਇ ॥.. ਬਾਣੀ ਬੇਧਾ ਨਾ ਮਿਲੇ ਸਾਚ ਕਹੋਂ ਸਮਝਾਇ ॥ (੧੧॥ ਇਹ ਬਾਤ ਕਹਖੇ ਉਲੁ ਬਤੌਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਅਪਨੇ ਮਕਾਨ ਨੂੰ ' ਚਲਿਆ ਗਿਆ, ਇਸ ਤੋਂ ਪਿਛੇ ਭੈ ਨਾਲ ਘਬਰਾਯਾ ਹੋਯਾ ਭਾਗ ਸੋਚਨ ਲਗਾ ਬਿਨਾਂ ਪ੍ਰਯੋਜਨ ਤੋਂ ਵੈਰ ਬਣਾ ਲਿਆ ਹੈ ਇਹ ਮੈਂ । ਕੀ ਕੀਤਾ,ਕਿਹਾ ਹੈ ਯਥਾਕੁੰਡਲੀਆ ਛੰਦ ॥ ਦੇਸ ਕਾਲ ਕੇ ਲਖੇ ਬਿਨ ਜੋ ਬੋਲਡ ਕਟੂ ਬੈਨ ॥ ਲਘੂਤਾ ਹੈ ਹੈ ਆਪ ਅੰਤ ਬਿਖੇ ਨਹਿ ਚੈਨ : ਅੰਤ ਬਿਖ ਨਹਿ ਚੈਨ ਲਹੈ ਨਰ ਭੁਮ ਨ ਰਾਖੋ ਤਾਂਤੇ, ਸਮਝ ਵਿਚਾਰ ਬਾਤ ਕੋ ਉਹੀ ਭਾਖੋ ਭਾਖਤ ਹੈ ਸ਼ਿਵਨਾਥ ਸੋਚ ਕਰ ਕਲਰਦੇਸਾ ॥ ਤੈਸੇ ਭਾਖੋ ਬਚਨ ਬਿਥਾ ਨਾ ਹੋ ਉਪਦੇਸਾ ॥੧੧੨॥ ਪੁਨਾਦੋਹਰਾ ॥ ਕਰੇ ਨ ਪੈਦਾ ਵੈਰ ਕੇ ਬੁਧਿ ਜਨ ਹੋ ਬਲਵੰਤ ॥ ਵੇਦ ਅਹੇ ਮਮ ਜਾਨ ਯਹਿ ਵਿਖ ਕੋ ਨੌਨ ਭਖੰਤ ॥੧੧੩॥ ਪਰ ਨਿੰਦਾ ਕ ਸਭਾ ਮੇਂ ਪੰਡਿਤ ਨਹਿ ਭਾਖੰਤ ॥ ਕਹੇ ਲਗੇ ਕੋਟੁ ਜੋ ਬਚਨ ਸੋ ਭੀ ਨਾਹ ਭਨੇਕ ॥੧੧੪॥ () 1 ਵੱs ਵੈ ॥:: ::: Punjabi Sahit Academy Digitized by: Panjab Digital Library "