________________
੯੮ ਪੰਚ ਤੱਕ ਦਾਸ ਵਹ ਆਗਯਾ ਕਰੇ ਕ੍ਰਿਯਾ ਸੋਈ ਸੁਖ ਦੇਵ ॥ ੩੮i! · ਹੁਨ ਤੂੰ ਮੇਰੀ ਬੁਧਿ ਦਾ ਬਲ ਦੇਖ ਪਰ ਮੇਰੀ ਪਰਮ ਸੁਹੂਦ ਇਕ ਮੱਖੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਨਾਮ ਬੀਨਾਰਵ ਹੈ ਸੋ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਲੈਕੇ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਦੁਸ਼ਟਹਾਥੀ ਮਾਰਿਆ ਜਾਏਗਇਹ ਬਾਝ ਕਹਿਕੇ ਚਕੀਰਾ ਚਿੜ ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਮੱਖੀ ਪਾਸ ਜਾ ਕੇ ਬੋਲਿਆ ਹੇ ਭਦੇ ! ਇਸ ਮੇਰੀ ਪਿਆਰੀ ਚਿੜੀ ਦੇ ਅੰਡੇ ਦੁਸ਼ਟ ਹਾਥੀ ਨੇ ਨਾਸ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਸੋ ਅਸੀਂ ਉਸ ਦੇ ਮਾਰਨ ਦਾ ਯਤਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਤੂੰ ਭੀ ਸਾਡੀ ਸਭਿਤਾ ਕਰ, ਮੱਖੀ ਬੋਲੀ , ਇਸ ਬਾਡ ਵਿਖੇ ਕੀ . ਕਹਿਣਾ ਹੈ ॥ ਕਿਹਾ ਹੈਦੋਹਰਾ॥ ਪੁਨ ਉਪਕਾਰ ਵਿਚਾਰ ਕੇ ਕਰੇਂ ਮਿਤੁ ਉਪਕਾਰ ॥ ਮਿਤੁ ਮਿਤੁ ਕੇ ਕਾਜ ਕੋ ਕਿਉ ਨਾ ਕਰੇ ਸਵਾਰ ॥੩੭੯॥ ( ਤੁਸੀਂ ਠੀਕ ਆਖਦੇ ਹੋ ਪਰ ਮੇਰਾ ਬੀ ਇਕ ਮੇਘਨਾਦ ਨਾਮੀ ਡੱਡੂ ਮਿਹੈ ਉਸਨੂੰ ਬੁਲਾਕੇ ਜੋ ਮੁਨਾਸਬ ਹੋਵੇ ਸੋ ਕਰੀਏ, ਕਿਹਾ ਹੈਦੋਹਰਾ ॥ ਬੁਧਿਮਾਨ ਸਾਗ ਜੇ ਹਿਤਕਾਰੀ ਸੁਭ ਸਾਥ ॥ ਮਿਲ ਕਰ ਜੋ ਕਾਰਜ ਕਰੇਂ ਕਈ ਨ ਹੋਇ ਅਸਾਧ॥੩੮੦॥ ' ਤਦ ਓਹ ਤਿੰਨੇ ਰਲਕੇ ਮੇਘਨਾਦ ਨਾਮੀ ਡੱਡੂ ਕੋਲ ਜਾਕੇ ਸਾਰਾ ਬ੍ਰਿਤਾਂਤ ਸੁਨਾ ਕੇ ਬੈਠ ਗਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਬਾਤ ਨੂੰ ਸੁਨਕੇ ਓਹ ਬੋਲਿਆ ਕਿ ਕਿਆ ਚੀਜ ਹੈ ਏਹ ਬਿਚਾਰਾ ਹਾਥੀ, ਜੋ ਐਡਿਆਂ ਆਦਮੀਆਂ ਨਾਲ ਵੈਰ ਕਰਕੇ ਬਚ ਰਹੇ ਸੋ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਕਹੇ ਨੂੰ ਕਰੋ। ਹੇ ਮਖੀਏ ਤੂੰ ਜਾਕੇ ਦੁਪਹਿਰ ਵੇਲੇ ਉਸ ਮੱਤੇ ਹੋਏ ਹਾਥੀ ਦੇ ਕੰਨਾਂ ਕੋਲ ਬੀਨ ਵਾਂਗੂੰ ਅਵਾਜ ਕਰ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਨ ਕੇ ਓਹ ਮਸਤ ਹੋ ਕੇ ਅੱਖੀਆਂ ਮੀਟ ਲਏਗਾ ਤਦ ਚਕੀਰਾ ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖੀਆਂ ਕੱਢ ਲਵੇ ਫੇਰ ਓਹ ਅੰਨ੍ਹੀ ਹੋਯਾ ਤ੍ਰਿਖਾਤਰ ਹੋ ਕੇ ਪਾਣੀ ਪੀਣ ਲਈ ਮੇਰੇ ਸਬਦ ਨੂੰ ਸੁਨਕੇ ਭਰੇਗਾ ਅਰ ਮੇਰੇ ਟੋਏ ਵਿਖੇ ਡਿਗਕੇ ਮਰ ਜਾਏ ਗਾਂ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਕੀਤਿਆਂਵੈਰਲੀਤਾਜਾਵੇਗਾ ਜਦ ਉਨ੍ਹਾਂਨੇ ਉਸੇ ਪ੍ਰਕਾਰਕੀਤਾ ਤਦ ਓਹ ਹਾਥੀਮਰਗਿਆਇਸਲਈ ਮੈਂ ਆਖਦੇ ਹਾਂ:ਦੋਹਰਾ ॥ ਮਾਖੀ ਦਾ ਦੁਰ ਚਿੜਾ ਮਿਲ ਅਵਰ ਚਕੀਰਾ ਜਾਨ ' ਮਦ ਮੱਤਾ ਕੁੰਜਰ ਹਨ ਜੁਥ ਅਤੇ ਬਲਵਾਨ॥ ੩੮੧॥ ਟਟੀਰਾ ਬੋਲਿਆਂ ਦੇ ਦੇ। ਇਸੇ ਤਰਾਂ ਕਰਾਂਗਾ ਜੋ ਸਾਰੇ Original with: Punjabi Sahit Academy Digitized by: Panjab Digital Library