ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੱਥਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਕਿਤਾਬ ਵਿਚ ਮੌਕੇ ਮੌਕੇ ਤੇ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਦਾ ਕੋ-ਆਰਡੀਨੇਟਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮੈਂ ਮੁਖਾਤਿਬ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਜੀ ਆਇਆਂ ਜਾਂ ਸ਼ੁੱਭ ਸਵੇਰ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਸ ਕਾਰਜਸ਼ਾਲਾ ਦੀ ਰੂਪਰੇਖਾ ਅਤੇ ਮੰਤਵ ਦਸਦਾ। ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਅਜੋਕੀ ਸਥਿਤੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਦੱਸਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਮੈਂ ਕਹਿੰਦਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਿਰਫ ਪੰਜਾਹ-ਸੱਠ ਅਧਿਆਪਕ ਨਹੀਂ ਹੋ, ਪੰਜਾਹ-ਸੱਠ ਸਕੂਲ ਹੋ, ਪੰਜਾਹ ਸੱਠ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਹੋ। ਕਿਉਂਕਿ ਜੋ ਗੱਲਾਂ ਅਸੀਂ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਇੱਥੇ ਕਰਨੀਆਂ ਹਨ ਉਹ ਸਿਰਫ ਤੁਹਾਡੇ ਤੱਕ ਮਹਿਦੂਦ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣੀਆਂ, ਉਹ ਸਕੂਲ ਦੇ ਹੋਰ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਅਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਤਕ ਪਹੁੰਚਣੀਆਂ ਹਨ, ਤੁਹਾਡੇ ਜਰੀਏ ਇਹ ਤੁਹਾਡੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਸਮਾਜ ਦੀ ਸੋਚ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਨਣੀਆਂ ਹਨ। ਤੁਸੀਂ ਇੱਥੇ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਡਿਊਟੀ 'ਤੇ ਆਏ ਹੋ। ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਬੋਝ ਲਗਦਾ ਹੋਵੇ। ਅਕਸਰ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਰਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਵਿੱਦਿਅਕ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਰਵੇਖਣਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਚੋਣ ਡਿਊਟਿਆਂ ਤੱਕ। ਇਸ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਨੂੰ ਵੀ ਇਕ ਵਿਭਾਗੀ ਕਾਰਗੁਜਾਰੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਮਝ ਕੇ ਲੈ ਰਹੇ ਹੋਵੋਗੇ। ਪਰ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦਾ ਕਿ ਜਿਸ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਤੁਸੀਂ ਦੋ ਦਿਨ ਇੱਥੇ ਗੱਲਬਾਤ ਸੁਣਨੀ ਕਰਨੀ ਹੈ, ਉਹ ਕੋਈ ਓਪਰਾ ਹੈ ਜਾਂ ਗੈਰ ਵਿੱਦਿਅਕ ਹੈ। ਮੈਂ ਇਹ ਵੀ ਸਮਝਦਾਂ ਕਿ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਤੋਂ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣੂੰ ਹੋ। ਤੁਸੀਂ ਵੈਸੇ ਵੀ ਕਦੇ ਨਾ ਕਦੇ, ਸਵੇਰੇ ਅਸੈਂਬਲੀ ਵਿਚ ਜਾਂ ਸਿਲੇਬਸ ਦਾ ਪਾਠ ਪੜ੍ਹਾਉਂਦੇ, ਕਲਾਸ ਵਿਚ, ਜਰੂਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਿਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਸ ਕਾਰਜਸ਼ਾਲਾ ਵਿਚ, ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਬਾਰੇ ਜਰੂਰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਜਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹਾਸਿਲ ਕਰ ਸਕੋਗੇ ਤੇ ਆਪਣੇ ਸ਼ੰਕੇ ਵੀ ਮਿਟਾ ਸਕੋਗੇ। ਮੈਂ ਤਾਂ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ, ਸਮਾਜ ਦਾ ਇਕ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹੋ, ਅਧਿਆਪਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਇਕ ਸੁਚੇਤ ਨਾਗਰਿਕ ਹੋ।ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਤਜਰਬਿਆਂ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਕੁਝ ਨਵਾਂ ਸਿੱਖਾਂਗੇ।
ਦੂਸਰਾ ਪੱਖ, ਜਿਹੜਾ ਮੇਰੇ ਮਨ ਦੇ ਵੱਧ ਨੇੜੇ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜਿਸ ਵੀ ਸਕੂਲ ਵਿਚੋਂ ਆਏ ਹੋ, ਜਿਸ ਢੰਗ-ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਸ ਕਾਰਜਸ਼ਾਲਾ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਲਈ ਤੁਹਾਡੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਮੈਨੂੰ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਸਕੂਲ ਦੇ ਬਾਕੀ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਮਾਜਿਕ ਬੁਰਾਈਆਂ ਪ੍ਰਤੀ ਸੁਚੇਤ ਹੋਵੋਗੇ। ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਅਜਿਹੇ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਲੈਂਦੇ ਹੋਵੋਗੇ। ਇਸ ਕਾਰਜਸ਼ਾਲਾ ਪ੍ਰਤੀ ਜਦੋਂ ਚੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਆਈ ਹੋਵੇਗੀ ਤਾਂ ਸਹਿਜੇ ਹੀ ਤੁਹਾਡਾ ਚਿਹਰਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੈਂ ਇਹ ਗੱਲ ਇਸ ਲਈ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਂ ਕਈ ਚਿਹਰਿਆਂ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦਾ ਹਾਂ ਜੋ ਅਕਸਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿਚ ਸਰਗਰਮ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਮੇਰਾ ਕਹਿਣ ਤੋਂ ਭਾਵ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਜਿਸ ਵੀ ਕਾਰਨ, ਇਸ ਵਰਕਸ਼ਾਪ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋਣ ਲਈ ਪੁੱਜੇ ਹੋ, ਮੈਂ ਚਾਹੁਣਾ ਹਾਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਸਮਝਦੇ ਹੋਏ, ਜਿੰਨੀ ਵੀ ਤੁਹਾਡੀ ਸਮਰਥਾ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਜ਼ਰੂਰ ਇਸ ਵਿਚ ਆਪਣਾ ਬਣਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉ।
ਨਸ਼ੇ-ਵਿਦਿਆਰਥੀ-ਵਿਸ਼ੇ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ-ਇਕ ਜਾਣ ਪਛਾਣ
ਪਿਆਰੇ ਸਾਥੀਓ! ਵਿਸ਼ਾ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੈਣ ਲਈ ਤੁਸੀਂ ਆਏ ਹੋ।
ਨਸ਼ੇ! ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਕੋਈ ਬਹੁਤ ਨਵਾਂ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਹਵਾਲੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਕਿ
