'ਤੁਹਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਉੱਭੜਵਾਹਾ ਹੀ ਬੋਲ ਉੱਠਿਆ ਹੈ।
'ਨਹੀਂ ਬਈ, ਤੁਸੀਂ ਗੱਲ ਤਾਂ ਸੁਣੋ ਸਾਰੀ। ਉਹ ਚਹੁੰਦੈ...'
'ਚੰਗਾ, ਸੁਣਾਈ ਚੱਲ...'
'ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਹ ਦੀ ਪਤਨੀ ਪੂਰੀ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਸਾਰ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਗਿਆ। ਜਿਹੜਾ ਸਮੱਸਿਆ ਉਹ ਦੇ ਲਈ ਪਤਨੀ ਬਿਮਾਰ ਹੋਦ ਵਾਲੀ ਸੀ, ਪਤਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਗਈ। ਪਹਿਲਾਂ ਸਿਰਫ਼ 'ਔਰਤ' ਅਹਿਮ ਸੀ, ਹੁਣ ਉਹ ਦੇ ਲਈ 'ਘਰ' ਅਹਿਮ ਬਣ ਗਿਆ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਉਹ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਔਰਤ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ 'ਘਰ' ਬਹੁਤਾ ਹੋਵੇ। ਦੂਜਾ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਉਹ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਤੇਜ਼ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਉਹ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤਾ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਦੋਸਤਾਂ ਨੂੰ ਬੇਸ਼ਮਾਰ ਚਿੱਠੀਆਂ ਲਿਖਦਾ। ਉਹ ਦੇ ਦੋਸਤ ਉਹ ਦੇ ਦੁੱਖ ਦਾ ਪਤਾ ਲੈਣ ਆਉਂਦੇ ਤੇ ਆਪਣਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਪੂਰਾ ਕਰਕੇ ਚਲੇ ਜਾਂਦੇ। ਉਹ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕ ਹਾਲਤ ਥਾਂ ਦੀ ਥਾਂ ਖੜ੍ਹੀ ਰਹਿੰਦੀ। ਉਹ ਦੀ ਕੋਈ ਹਮਦਰਦ ਔਰਤ ਉਹ ਦੇ ਕੋਲ ਉਹ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦਾ ਅਫ਼ਸੋਸ ਕਰਨ ਲੱਗਦੀ ਤਾਂ ਉਹ ਉਹਦੇ ਵੱਲ ਓਪਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਨਾਲ ਦੇਖਦਾ। ਪਤਨੀ ਦਾ ਅਫ਼ਸੋਸ ਘੱਟ ਤੇ ਆਪਣੀ ਅਜੋਕੀ ਸਮੱਸਿਆ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਬਹੁਤਾ ਕਰਦਾ। ਵਿਆਹ ਵਾਸਤੇ ਉਹ ਦੇ ਲਈ ਕੁਝ ਥਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਹੋਈ, ਪਰ ਉਹ ਦੇ ਦਿਮਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਨਿਸ਼ਾ ਬੈਠਾ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਧੁਰ-ਅੰਦਰ ਤੱਕ ਚਿਤਵਦਾ, 'ਜੇ ਨਿਸ਼ਾ ਉਹ ਦੀ ਪਤਨੀ ਬਣ ਜਾਵੇ।'
'ਤੇਰੇ ਇਸ ਦਿਨੇਸ਼ ਦੀ ਉਮਰ ਕਿੰਨੀ ਐ? ਕੋਈ ਪੰਛਦਾ ਹੈ।
'ਉਮਰ ਦਾ ਤਾਂ ਇਹ ਵੱਡਾ ਈ ਐ।'
'ਫੇਰ ਵੀ, ਕਿੰਨੀ ਉਮਰ ਐ?'
'ਆਹੀ ਬੱਸ ਬਿਆਲੀ-ਤਰਤਾਲੀ ਸਾਲ।'
ਤੇ ਨਿਸ਼ਾ?'
'ਨਿਸ਼ਾ ਤਾਂ ਜਵਾਨ ਐ।'
'ਨਾ, ਉਮਰ ਦੱਸ।'
'ਉਮਰਾਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਨ੍ਹੀ ਕੀਤਾ ਮੈਂ ਇਹਦੇ 'ਚ।'
ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜ਼ਿਕਰ ਤਾਂ ਊਂ ਦੱਸ, ਇਹ ਕਿੰਨੇ ਸਾਲ ਦੀ ਐ?'
'ਤੁਸੀਂ ਯਾਰ ਉਮਰਾਂ ਦੇ ਝਗੜੇ 'ਚ ਕਿਉਂ ਪੈਗੇ, ਕਹਾਣੀ ਸੁਣੋ। ਪ੍ਰੀਤ ਲੇਖਕ ਪਤੈ ਕੀ ਆਖਦੈ-ਹੇ ਪ੍ਰੀਤ। ਤੂੰ...'
'ਇਹ ਸਭ ਜਜ਼ਬਾਤੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੇ। ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨਾਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨ੍ਹੀ।'
'ਜਜ਼ਬਾਤ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨ੍ਹੀ ਹੁੰਦੇ?'
'ਜਜ਼ਬਾਤ ਜਦ ਮੁੱਕ ਜਾਂਦੇ ਨੇ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਫੇਰ ਈ ਭੇਤ ਖੁੱਲ੍ਹਦੈ, ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਸਾਹਿਬ। ਚੰਗਾ, ਅਸੀਂ ਚੱਲੇ।'
'ਕਿੱਧਰ?'
220
ਰਾਮ ਸਰੂਪ ਅਣਖੀ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ