ਥਾਂ ਤੇ ਸ਼ਾਹਜਾਦਾ ਤੈਮੂਰ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਮਗਰ ਪੈ ਗਏ ਤੇ ਰਾਮਰੌਣੀ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਰਾਮਰੌਣੀ ਢਾਹ ਦਿੱਤੀ ਤੇ ਗੁਰ- ਦੁਆਰਿਆਂ ਦੀ ਬੇਅਦਬੀ ਵੀ ਕੀਤੀ। ਇਹ ਖਬਰ ਸੁਣਕੇ ਖਾਲਸਾ ਚਾਰ ਚੁਫੇਰਿਓਂ ਉਮੜ ਆਇਆ। ਖੂਬ ਜੰਗ ਹੋਏ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਤੜਥੱਲ ਮਚ ਗਿਆ। ਹਾਲ ਲੰਮੇ ਹਨ, ਪਰ ਸੰਖੇਪ ਗਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਿੱਖਾਂ ਦਾ ਹੱਥ ਉੱਚਾ ਰਿਹਾ ਤੇ ਲਤੀਫ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਪੂਰੀ ਫਤੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸਮੇਂ ਹੋਈ। ੧੭੫੮ ੧੮੧੫ ਬਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਅੱਧ ਦੇ ਲਗ ਪਗ ਤੈਮੂਰ ਸ਼ਾਹ ਤੋਂ ਜਹਾਂ ਖਾਂ ਛੁਪਾਤੇ ਲਾਹੌਰ ਖਾਲੀ ਕਰਕੇ ਅਹਿਮਦ ਸ਼ਾਹ ਪਾਸ ਟੁਰ ਗਏ। ਸਿਖਾਂ ਦੀ ਕਾਮਯਾਬੀ ਨਾਲ ਦੁਖਕੇ ਪਰ ਜ਼ੁਕਾਉੱਲਾ ਐਉਂ ਲਿਖਦਾ ਹੈ; ‘ਖਾਨ ਜਹਾਂ ਨੇ ਆਦੀਨਾ ਬੇਗ ਕੋ, ਜਿਸਕੀ ਦਗਾ ਬਾਜ਼ੀ, ਮੱਕਾਰੀ ਔਰ ਬੇ-ਵਫਾਈ, ਔਰ ਬੇਇਨਸਾਫ਼ੀ ਕਾ ਹਾਲ ਪੜ ਚੁਕੇ ਹੋ, ਅਪਨਾ ਨਾਇਬ ਕਰਕੇ ਦੁਆਬਾ ਜਲੰਧਰ ਮੇਂ ਮੁਕਰਰ ਕੀਆ। ਥੋੜੇ ਦਿਨੋਂ ਕੇ ਬਾਦ ਜੋ ਆਦੀਨਾ ਬੇਗ ਕੇ ਬੁਲਾਇਆ ਤੋ ਵੋਹ ਨਾਂ ਆਇਆ, ਔਰ ਪਹਾੜਾਂ ਮੈਂ ਭਾਗ ਗਿਆ। ਖਾਨ ਜਹਾਂ ਨੇ ਮੁਰਾਦ ਖਾਂ ਕੇ ਦੁਆਬਾ ਮੈਂ ਉਸ ਕੀ ਜਗਾ ਮੁਕਰਰ ਕੀਆ। ਆਦੀਨਾ- ਬੇਗ ਨੇ ਸਿੱਖੋਂ ਕੋ ਸਿਖਾ ਪੜਾ ਕਰ ਅਪਣੀ ਤਰਫ਼ ਖੜਾ ਕੀਆ ਔਰ ਮੁਰਾਦ ਖਾਂ ਸੇ ਲੜਨੇ ਕੇ ਲੀਏ ਦੁਆਬਾ ਮੇਂ ਭੇਜ ਦੀਆ। ਵਹ ਉਨਕੇ ਮੁਕਾਬਲਾ ਮੇਂ ਨਾ ਠਹਿਰ ਸਕਾ ਲਾਹੌਰ ਮੇਂ ਖ਼ਾਨ ਜਹਾਂ ਪਾਸ ਚਲਾ ਆਇਆ। ਸਿਖੋਂ ਨੇ ਦੁਆਬਾ ਕੋ ਖੂਬ ਲੁੱਟਾ ਮਾਰਾ।ਮਗਰ ਆਦੀਨਾ ਬੇਗ ਕੇ ਜਬ ਯਿਹ ਮਾਲੂਮ ਹੂਆ ਕਿ ਸਿਰਫ ਸਿੱਖਾਂ ਕੀ ਇਆਨਤ ਸੇ ਕਾਮ ਨਹੀਂ ਬਨੇਗਾ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਰਘੁਨਾਥ ਔਰ ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਬਹਾਦੁਰ ਕੋ ਮੁਤਵਾਤਰ ਖਤ ਭੇਜੋ ਕਰ ਬੁਲਾਯਾ। ਜਿਲਦ ੯ ਪੰਨਾ ੨੯੯
Digitized by Panjab Digital Library! www.panjabdigilib.org
-੧੪੨-
